Τμήμα Μηχανολόγων Μηχανικών και Επιστήμης & Μηχανικής Υλικών

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΜΗΧΑΝΙΚΗΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ Τμήμα Μηχανολόγων Μηχανικών και Επιστήμης & Μηχανικής Υλικών ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΙ ΕΚΠΟΝΗΣΗΣ ΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΕΡΓΑΣΙΩΝ Περιεχόμενα: 1. Βασικά 2. Επιτροπή προπτυχιακών προγραμμάτων του τμήματος 3. Προαπαιτούμενα 4. Ορισμοί προγράμματος 5. Περιγραφή προγράμματος 6. Εναρκτήρια συνάντηση προγράμματος 7. απάνες προγράμματος 8. Περί συμφωνιών εμπιστευτικότητας και πνευματικής ιδιοκτησίας 9. Μέθοδος παρουσιάσεις και αξιολόγησης της πτυχιακής εργασίας 10. Γενική δομή τελικής έκθεσης 11. Ευθύνες συμβούλων 12. Υποχρεώσεις φοιτητών κατά τη διάρκεια της πτυχιακής εργασίας 1. Βασικά Σκοπός της πτυχιακής εργασίας είναι να ενσωματώνει το πρόγραμμα σπουδών σε μια περιεκτική εμπειρία μηχανολογικής μηχανικής και επιστήμης και μηχανικής υλικών έτσι ώστε οι φοιτητές να ε- φαρμόζουν και να επεκτείνουν ότι έχουν μάθει σε όλο τον προπτυχιακό πρόγραμμα φοίτησης. Αυτό περιλαμβάνει και την δυνατότητα πτυχιακής εργασίας με στοιχεία έρευνας στα ανωτέρω γνωστικά αντικείμενα. Σελίδα 1 από 14

Το προπτυχιακό έργο σχεδιασμού/πτυχιακή εργασία αποτελείται από δύο στάδια: Έργο σχεδιασμού I: Περιλαμβάνει την εφαρμογή των θεμελιωδών αρχών της Μηχανολογίας/Μηχανικής Υλικών για την επίλυση ενός προβλήματος. Αναμένεται ότι η προαναφερθείσα λύση θα εμπεριέχει καινοτομία και θα είναι αποτέλεσμα κριτικής σκέψεις και ενδελεχούς έρευνας στο σχετικό θέμα. Επίσης περιλαμβάνει την ανάπτυξη γνώσεων και δεξιοτήτων για να μπορέσει ο φοιτητής να ανταπεξέλθει στις απαιτήσεις του προβλήματος. Σε πολλές περιπτώσεις, η εργασία περιλαμβάνει το σχεδιασμό ενός συστήματος, συμπεριλαμβανομένης της βιβλιογραφικής ανασκόπησης του θέματος, καθιέρωσης των στόχων και των κριτηρίων, διατύπωση των δηλώσεων προβλήματος, προετοιμασία των προδιαγραφών, εκτίμηση των εναλλακτικών λύσεων και των εκτιμήσεων του εφικτού. Το σχέδιο πρέπει να λάβει υπόψη τους κατάλληλους περιορισμούς όπως οι οικονομικοί παράγοντες, η ασφάλεια, η αξιοπιστία, η ηθική και ο περιβαλλοντικός και κοινωνικός αντίκτυπος. Επίσης περιλαμβάνει στοιχεία καινοτομίας και έρευνας για τη λύση ενός προβλήματος Μηχανολογικής Μηχανικής ή Επιστήμης και Μηχανικής Υλικών ή την προώθηση της γνώσης σε αυτά τα γνωστικά αντικείμενα. Έργο σχεδιασμού ΙΙ: Συνέχεια και περάτωση του προγράμματος που οδηγεί στην τελική τεχνική έκθεση και την παρουσίαση. Η υποβολή ενός εργαστηριακού σημειωματάριου/ημερολογίου, μιας γραπτής τεχνικής έκθεσης και μιας παρουσίασης είναι τα απαιτούμενα για την ολοκλήρωση της πτυχιακής εργασίας. Η εργασίες θα γίνονται από ένα φοιτητή ή ομάδες αποτελούμενες μόνο από 2 φοιτητές που θα δύνανται να εκπονήσουν την πτυχιακή εργασία, με την έγκριση του τμήματος. 2. Επιτροπή Προπτυχιακών Σπουδών του Τμήματος Υπεύθυνη για την εποπτεία των πτυχιακών εργασιών είναι η Επιτροπή Προπτυχιακών Σπουδών (ΕΠΣ) του Τμήματος, η οποία κατά την παρούσα φάση αποτελείται από τα εξής μέλη ΕΠ του Τμήματος: Τον Επίκουρο Λέκτορα Γ. Κωνσταντινίδη (Μέλος), τους Ενταγμένους Ανώτερους Λέκτορες Π. Ελευθερίου (Μέλος), Ανδρέα Στασή (μέλος) και Σ. Καλογήρου (Μέλος), τον Επίκουρο Καθηγητή Σ. Λοΐζου (Μέλος), τον Αναπληρωτή Καθηγητή Τ. Γεωργιάδη (Μέλος και Συντονιστή Προπτυχιακών Σπουδών του Τμήματος), τον Αναπληρωτή Καθηγητή Σ. Χούλη (Μέλος και Πρόεδρο του Συμβουλίου του Τμήματος) τούς Καθηγητές Π. Κελίρη (Μέλος) και Α. Αναγιωτό (Μέλος). Ο ρόλος της επιτροπής είναι να επιλαμβάνεται θεμάτων που άπτονται του προπτυχιακού προγράμματος του τμήματος. Σελίδα 2 από 14

3. Προαπαιτούμενα: Χρονοδιάγραμμα, γενικοί κανόνες και έγκριση από το τμήμα H πτυχιακή εργασία για τους φοιτητές του 4 ου έτους καλύπτεται σε 2 εξάμηνα το φθινοπωρινό και το εαρινό εξάμηνο με τα μαθήματα ΜΜΥ-424 και ΜΜΥ-425 αντίστοιχα. Ο ελάχιστος χρόνος ενασχόλησης του φοιτητή καθορίζεται από τον αριθμό πιστωτικών μονάδων (ECTS units) τα οποία αντιστοιχούν στη πτυχιακή εργασία (ΜΜΥ-424 και ΜΜΥ-425) όπως καθορίζονται στο πρόγραμμα σπουδών. Να σημειωθεί ότι κάθε μία πιστωτική μονάδα (1 ECTS) αντιστοιχεί με 25-30 ώρες ενασχόλησης για το φοιτητή ανά εξάμηνο. Οι κανονισμοί διαδικασιών εκπόνησης και τα θέματα (περιλήψεις) των έργων πτυχιακής εργασίας που προσφέρουν τα μέλη ΕΠ του τμήματος, θα αναρτηθούν στην ιστοσελίδα του τμήματος στο τέλος Μαΐου. Ο γενικός κανόνας είναι ότι οι φοιτητές πρέπει να έχουν συμπληρώσει εκατό πενήντα (150) πιστωτικές μονάδες για να έχουν το δικαίωμα εκπόνησης πτυχιακής εργασίας. Περιπτώσεις φοιτητών που δεν έχουν περάσει το όριο θα εξετάζονται κατά περίπτωση από την Επιτροπή Προπτυχιακών Σπουδών και το Συμβούλιο του τμήματος. Επίσης, συγκεκριμένα μαθήματα (γνωστικά αντικείμενα) των οποίων η γνώση είναι απαραίτητη για την επιτυχή εκπόνηση πτυχιακής εργασίας σε σχετικό θέμα θα θεωρούνται σαν προαπαιτούμενα και θα αναγράφονται στις προτάσεις θεμάτων πτυχιακών εργασιών. Κάθε μέλος ΕΠ του τμήματος μπορεί να αναλάβει και να επιτηρεί ταυτόχρονα μέχρι δύο πτυχιακές εργασίες του ενός φοιτητή ή μία πτυχιακή εργασία ομάδας 2 φοιτητών. Μέχρι μέσα Ιουνίου θα πρέπει οι φοιτητές να αποστείλουν στο τμήμα 3 με 5 επιλογές τους από τις διαθέσιμες εργασίες με σειρά προτεραιότητας (πρώτη επιλογή, δεύτερη επιλογή, κτλ). Η τελική έγκριση της ανάθεσης πτυχιακής εργασίας θα γίνει από την επιτροπή προπτυχιακών σπουδών του τμήματος και τον υπεύθυνο (σύμβουλο) Καθηγητή του συγκεκριμένου έργου. Η κατάθεση της σειράς προτίμησης πτυχιακών θα γίνεται 15 μέρες μετά τη ανάρτηση των θεμάτων. Στο χρονικό αυτό διάστημα, οι φοιτητές θα έχουν την ευκαιρία να επιλέξουν τη σειρά προτίμησης τους από το σύνολο των θεμάτων και πληροφοριών τις οποίες θα συλλέξουν από τον υπεύθυνο Καθηγητή της εργασίας. Η επιτροπή προπτυχιακών σπουδών θα μελετήσει τις επιλογές και σε συνεννόηση με τον υπεύθυνο καθηγητή του έργου θα αποφασίσουν με βάση την προτίμηση των φοιτητών και με αξιοκρατικούς Σελίδα 3 από 14

όρους την κατανομή των εργασιών. Το Συμβούλιο του Τμήματος επικυρώνει το πρόγραμμα και τον Σύμβουλο του προγράμματος. Οι φοιτητές ενθαρρύνονται να μιλήσουν με τα μέλη του τμήματος κατά τη διάρκεια του εαρινού εξαμήνου του τρίτου έτους (6 ο εξάμηνο) και να εξετάσουν την εύρεση ενός προγράμματος του ενδιαφέροντος τους συμπεριλαμβανομένων δικών τους ιδεών, υπό τον όρο ότι το πρόγραμμα που θα προκύψει θα εγκριθεί από το τμήμα και θα περιληφθεί στον ενιαίο κατάλογο για επιλογή από όλους τους δικαιούχους φοιτητές. Κάθε μέλος του τμήματος μπορεί να συμμετάσχει σε μια τέτοια διαδικασία μια φορά κάθε τρία χρόνια. Κατά τη διάρκεια της πρώτης εβδομάδας του 7 ου εξαμήνου, στην πρώτη συνάντηση του μαθήματος θα γίνει η επίσημη έναρξη της διαδικασίας εκπόνησης της πτυχιακής όπου θα γίνει πληροφόρηση και οι κανόνες θα παρασχεθούν στους φοιτητές και τους συμβούλους. Θα πρέπει να αναμένονται μία ή περισσότερες εβδομαδιαίες συναντήσεις μεταξύ του φοιτητή/φοιτήτριας/ομάδας και του συμβούλου για την καθοδήγηση κατά τη διάρκεια του προγράμματος (και τα δύο εξάμηνα). Ένα σημειωματάριο/ημερολόγιο θα χρησιμοποιείται από το φοιτητή/φοιτήτρια όπου όλη η εργασία θα καταγράφεται. Η σειρά της πτυχιακής εργασίας καθορίζει μια διαδικασία σχεδίου που όλα τα προγράμματα πρέπει να ακολουθήσουν, ανεξάρτητα από το συγκεκριμένο θέμα. Επιπλέον κάθε εργασία θα έχει ένα σύνολο κοινών συγκεκριμένων παραδοτέων. Όμως κάθε φοιτητής/φοιτήτρια/ομάδα είναι ελεύθεροι να οργανώσουν τα καθήκοντά και την εργασία τους για την εκπόνηση του έργου. Η πρόοδος του έργου θα αξιολογείται από το σύμβουλο προγράμματος και η τελική εξέταση από Τριμελή Επιτροπή Αξιολόγησης η οποία θα αποτελείται από το σύμβουλο, ένα μέλος της επιτροπής προπτυχιακών σπουδών και ένα ακαδημαϊκό μέλος του τμήματος με συναφές γνωστικό αντικείμενο που θα παρευρεθούν στην τελική παρουσίαση και θα διαβάσουν την τελική έκθεση. Η επιτροπή προπτυχιακών σπουδών μελετά τη διαδικασία κανονισμών βράβευσης των καλύτερων εργασιών. 4. Ορισμοί προγράμματος Η πρώτη προτεραιότητα των πτυχιακών εργασιών είναι να παρέχεται μια πλούσια εκπαιδευτική και ερευνητική εμπειρία στους φοιτητές. Οι επιτυχείς πτυχιακές εργασίες έχουν τα παρακάτω χαρακτηριστικά: Σελίδα 4 από 14

Πρόκληση: Τα προγράμματα πρέπει να προκαλέσουν τις δημιουργικές, διανοητικές, τεχνικές και ερευνητικές δυνατότητες των φοιτητών. Καινοτομία: Τα προγράμματα πρέπει να εμπεριέχουν στοιχεία καινοτομίας, κριτική σκέψης και έ- ρευνας. Τα άτομα και οι ομάδες πρέπει να μελετήσουν και παρέχουν λύσεις και προδιαγραφές σε προβλήματα μηχανολογικής μηχανικής και επιστήμης και μηχανικής υλικών βασισμένα στις ανάγκες προϊόντων, να μελετήσουν/εφαρμόσουν τις πιθανές λύσεις, και να ακολουθήσουν μια διαδικασία ε- πιλογής για να προσδιορίσουν την πιο προσοδοφόρα λύση. Εξοικείωση: Οι φοιτητές ενθαρρύνονται να αναπτύξουν τα προϊόντα/συστήματα/μεθοδολογίες στις περιοχές τις οποίες μελετούν. Το απαιτούμενο γνωστικό υπόβαθρο ενισχύεται και με την καθοδήγηση του σύμβουλου καθηγητή. Σημαντικό περιεχόμενο μηχανικής: εδομένου ότι οι φοιτητές έχουν εκπαιδευθεί στις βασικές αρχές της μηχανολογικής μηχανικής και επιστήμης και μηχανικής υλικών, το πρόγραμμα πρέπει να έχει σημαντικό περιεχόμενο μηχανολογικής μηχανικής και επιστήμης και μηχανικής υλικών. Εντούτοις, τα διεπιστημονικά προγράμματα όπως: η κατασκευαστική, η βιομηχανικά εφαρμοσμένη μηχανική, λογισμικά, μηχανοτρονική, αυτόματος έλεγχος και άλλα διεπιστημονικά προγράμματα ενθαρρύνονται για την εκπόνηση πτυχιακών εργασιών. Ανάλυση εφαρμογής: Οι φοιτητές θα ασκήσουν τις συγκεκριμένες αναλυτικές δεξιότητές τους στις πτυχιακές εργασίες τους. Οι συγκεκριμένες αναλύσεις που απαιτούνται θα εξαρτώνται από το πρόγραμμα και ενδεχομένως να συμπεριλαμβάνουν υπολογιστική ανάλυση, υπολογισμούς με λογιστικό φύλλο (spreadsheet) ή υπολογιστικό πρόγραμμα (πακέτο) εφαρμοσμένης μηχανικής. Αποτέλεσμα: Οι πτυχιακές εργασίες παρουσιάζουν λύσεις σε προβλήματα μηχανολογίας και μηχανικής υλικών με έντονο το στοιχείο της έρευνας και της καινοτομίας. Αναμένεται ότι από τις πτυχιακές εργασίες θα προκύψουν αποτελέσματα τα οποία να είναι δημοσιεύσιμα σε επιστημονικά συνέδρια διεθνούς κύρους. 5. Περιγραφή προγράμματος Κατά τη διάρκεια του εαρινού εξαμήνου, τα μέλη ΕΠ του Τμήματος υποβάλλουν στο Τμήμα προτάσεις με θέματα/προγράμματα για πτυχιακές εργασίες. Για το κάθε θέμα/πρόγραμμα, ετοιμάζεται σύντομη περιγραφή 200 300 λέξεων. Η περιγραφή αυτή θα πρέπει να περιλαμβάνει τους στόχους του προγράμματος, τις υποδομές που χρειάζονται για τη διεκπεραίωση του, το γνωστικό υπόβαθρο Σελίδα 5 από 14

και τα αναμενόμενα αποτελέσματα/προϊόντα. Εάν το πρόγραμμα σχετίζεται με βιομηχανία ή επιχείρηση η οποία το υποστηρίζει, θα υπάρξει μια συνοπτική περιγραφή της βιομηχανίας/επιχείρησης. Στην περιγραφή της πτυχιακής εργασίας συμπεριλαμβάνονται : (i) Τίτλος/ Περίληψη Πτυχιακής Εργασίας: (ii) Όνομα, διεύθυνση, τηλέφωνο, fax, ηλεκτρονικό ταχυδρομείο του Συμβούλου Καθηγητή. (iii) Αριθμός φοιτητών/τριών (ατομικές ή ομάδες 2 ατόμων) (iv) Αναμενόμενο κόστος (όπου ισχύει) (v) Χορηγός προγράμματος (όπου ισχύει) Για σκοπούς ομοιομορφίας και ποιοτικού ελέγχου, όλα τα θέματα/προγράμματα πρέπει να εγκριθούν από την Επιτροπή Προπτυχιακών Σπουδών. Όλες οι περιγραφές των εγκεκριμένων θεμάτων θα ευρίσκονται στην ιστοσελίδα του τμήματος έτσι ώστε οι φοιτητές να είναι σε θέση να βλέπουν ό- λες τις πληροφορίες και να κάνουν μια προκαταρκτική επιλογή. Για περισσότερες πληροφορίες οι φοιτητές μπορούν να απευθύνονται στους συμβούλους καθηγητές. 6. Εναρκτήρια συνάντηση προγράμματος Οι φοιτητές θα συναντηθούν με τους συμβούλους τους στην αρχή του εξαμήνου του προγράμματος. Είναι σημαντικό στην πρώτη (εναρκτήρια) συνεδρίαση να καθοριστούν όσο το δυνατόν περισσότερες πληροφορίες/εργασιακό πακέτο για το πρόγραμμα. 7. απάνες προγράμματος Σε αυτή τη φάση το τμήμα δεν θα πληρώσει για οποιεσδήποτε δαπάνες που συνδέονται με το πρόγραμμα (εκτός αν προηγουμένως δηλωθεί από το σύμβουλο του προγράμματος) ελπίζουμε ότι ο όρος αυτός θα αλλάξει στο μέλλον. Εντούτοις, για τα προγράμματα που υποστηρίζονται από τις επιχειρήσεις/βιομηχανίες, η επιχείρηση/ βιομηχανία είναι αρμόδια για να πληρώσει όλες τις δαπάνες για τη διαμόρφωση πρωτοτύπου, αγοράζοντας εργαστηριακό εξοπλισμό ή καλύπτοντας άλλες δαπάνες άμεσα σχετιζόμενες με το πρόγραμμα. 8. Περί συμφωνιών εμπιστευτικότητας και πνευματικής ιδιοκτησίας Η διαχείριση της πνευματικής ιδιοκτησίας καθορίζεται σύμφωνα με τους κανόνες του πανεπιστημίου. 9. Μέθοδος παρουσίασης και αξιολόγησης της πτυχιακής εργασίας Η πτυχιακή εργασία θα αξιολογείται με βάση την ποιότητα των εξής: Βαθμολόγηση του σημειωματάριου/ημερολογίου και συνημμένων του έργου: 10 % Σελίδα 6 από 14

Βαθμολόγηση της μεσοπρόθεσμης έκθεσης/παρουσίασης: 10 % Βαθμολόγηση της τελικής τεχνικής έκθεσης (περιλαμβάνει τη λύση σχεδίου/εκπλήρωση στόχων): 55 % Αξιολόγηση, κρίση, βαθμολόγηση όλων των φοιτητών/φοιτητριών/ομάδων κατά την διάρκεια της τελικής παρουσίασης: 25 % Η αξιολόγηση, κρίση, βαθμολόγηση των φοιτητών/φοιτητριών/ομάδων γίνεται από Τριμελή Επιτροπή Αξιολόγησης η οποία αποτελείται από τον Σύμβουλο Καθηγητή και δύο άλλα μέλη ΕΠ του τμήματος τα οποία διορίζει η Επιτροπή Προπτυχιακών Σπουδών του τμήματος. Κατά την διάρκεια της τελικής παρουσίασης η οποία είναι ανοικτή σε φοιτητές/τριες και μέλη ΕΠ, μπορούν να υποβάλουν ερωτήσεις όλα τα παριστάμενα μέλη ΕΠ με πρώτη προτεραιότητα στα μέλη της τριμελούς επιτροπής. Η αξιολόγηση/βαθμολόγηση όμως γίνεται μόνο από τα μέλη της τριμελούς επιτροπής σε ειδική συνεδρία της τριμελούς επιτροπής. Σημειώνεται ότι η τελική βαθμολογία της εργασίας μαθημάτων (ΜΜΥ424 και ΜΜΥ425) θα δίνεται στο τέλος του 8 ου εξαμήνου και θα ισχύει και για τα δυο μαθήματα. Σημειωματάριο/ημερολόγιο έργου. Κάθε φοιτητής/φοιτήτρια/μέλος ομάδας είναι αρμόδιο για το σημειωματάριο. Το σημειωματάριο διατηρεί αρχείο όλων των γεγονότων που σχετίζονται με την πτυχιακή εργασία (πρόγραμμα σχεδίου/πειραμάτων) όπως οι σημειώσεις σχεδίου/πειραμάτων, οι πληροφορίες εξοπλισμού και εγκαταστάσεων, διαγράμματα ή υπολογισμοί, και οποιοδήποτε άλλο στοιχείο σχετικό με το πρόγραμμα. Παρέχει το περίγραμμα/σχέδιο όλων των σημαντικών δραστηριοτήτων για να εξασφαλίσει ότι το πρόγραμμα ολοκληρώνεται κατά τρόπο έγκαιρο. Καλύπτει ολόκληρη τη χρονική διάρκεια και περιλαμβάνει όλες τις βασικούς αποφάσεις και τους στόχους που εκτελούνται από το φοιτητή ή τα μέλη της ομάδας. Tο σημειωματάριο πρέπει να υπογράφεται από το φοιτητή και το σύμβουλο καθηγητή σε τακτά χρονικά διαστήματα που θα καθοριστούν από τον σύμβουλο καθηγητή. Καθυστερημένη προσκόμιση/ενημέρωση του σημειωματάριου θα οδηγήσει σε επιπτώσεις στην τελική βαθμολογία. Λογοκλοπή/δόλος Η πανεπιστημιακή πολιτική για την ακαδημαϊκή απιστία επιβάλλει ότι όλο το υλικό που δεν είναι πρωτογενές πρέπει να παραπεμφθεί στην βιβλιογραφία της πτυχιακής εργασίας. Κατάθεση πτυχιακών εργασιών οι οποίες εμπεριέχουν οποιασδήποτε μορφής ακαδημαϊκή απιστία εκ μέρους των φοιτητών δεν θα γίνονται αποδεκτές και θα βαθμολογούνται με μηδέν. Σελίδα 7 από 14

Προθεσμίες Οι προθεσμίες για όλα τα βαθμολογημένα στάδια της πτυχιακής εργασίας θα καθιερωθούν στην έ- ναρξη της σειράς μαθημάτων. Πρόταση προγράμματος πτυχιακής εργασίας. Η πρόταση προγράμματος περιέχει τα εξής: Ορίζει και καθορίζει το πρόβλημα Παρέχει τις βασικές πληροφορίες Περιγράφει το πρόβλημα μέσω των σαφών σχεδίων, τα προγράμματα υπολογιστών, γραπτών περιγραφών. Περιγράφει τη μέθοδο και τα βήματα για την επίλυση του προβλήματος. Παρέχει οποιουσδήποτε όρους που τίθενται από το χορηγό εφόσον ενδείκνυται. Γραπτές οδηγίες εκθέσεων Παραδείγματα εκθέσεων θα παρέχονται από τον ακαδημαϊκό σύμβουλο και θα παρέχουν το πρότυπο εργασίας (template) για τις σελιδοποιήσεις, τρόπο αρίθμησης, πίνακες, βιβλιογραφία, σχέδια, αναφορές, κ.λπ. Όλες οι εκθέσεις μπορούν να συγγραφούν χρησιμοποιώντας οποιοδήποτε επεξεργαστή κειμένου ο οποίος μπορεί να παράγει αρχείο (pdf) δεδομένου ότι είναι σύμφωνα με το πρότυπο εργασίας (template). Τρία αντίγραφα σε χαρτί και δεμένες με τρόπο που να μην μπορούν να προστίθενται ή να αφαιρούνται σελίδες απαιτούνται για την παράδοση μαζί με την ηλεκτρονική έκδοση. Ο ακόλουθος πίνακας περιεχομένων παρέχει τη γενική δομή σχήματος και αρίθμησης για τις τελικές εκθέσεις. 10. Γενική δομή τελικής έκθεσης Το κείμενο της τελικής έκθεσης της πτυχιακής εργασίας, θα είναι βιβλιοδετημένο, και θα αποτελείται από τα εξής μέρη: (α) Εξώφυλλο (β) Σελίδα τίτλου (γ) Εντολή θέματος (δ) Πρόλογος (ε) Συνεισφορά/Ευχαριστίες (στ) Πίνακας περιεχομένων (ζ) Πίνακας Σχημάτων και ιαγραμμάτων (η) Κατάλογος Πινάκων (θ) Περίληψη της Εργασίας και Λέξεις Κλειδιά (1 σελίδα) (ι) Περίληψη στα Αγγλικά (1 σελίδα) Σελίδα 8 από 14

(ια) Κυρίως εργασία Μεθοδολογία Λογισμικά/θεωρητικά προγράμματα ανάλυσης αποτελεσμάτων Αποτελέσματα Ανάλυση Αποτελεσμάτων Συμπεράσματα (ιβ) Βιβλιογραφία (ιγ) Παραρτήματα (α) Το Εξώφυλλο Το Εξώφυλλο είναι φύλλο από χαρτί κολλάζ με διαστάσεις Α4. Ο τίτλος της εργασίας πρέπει να προκύπτει ύστερα από πολλή σκέψη και να ανταποκρίνεται όσο το δυνατόν περισσότερο στο περιεχόμενο της πτυχιακής εργασίας. Πριν αποφασιστεί, ο τίτλος πρέπει να συζητείται με τον επιβλέποντα. Κατά κανόνα η ακριβής διατύπωση του τίτλου γίνεται μετά την ολοκλήρωση της εργασίας. (β) Η Σελίδα Τίτλου Είναι σελίδα όπου τυπώνεται και στο εξώφυλλο (επανάληψη). (γ) Εντολή Θέματος Είναι η εντολή θέματος (1 σελίδα) που δόθηκε στο φοιτητή και που υπογράφεται από των επιβλέποντα. (δ) Ο Πρόλογος ιατυπώνεται περιληπτικά ο προβληματισμός και ο σκοπός που οδήγησαν στην εκπόνηση της εργασίας. (ε) Οι Ευχαριστίες ιατυπώνονται οι συνεισφορά και οι ευχαριστίες προς όλους εκείνους που βοήθησαν στην πραγματοποίηση της εργασίας (Καθηγητές, Εκπαιδευτές εργαστηρίων, Ε Π, συμφοιτητές, ημόσιες Υπηρεσίες, Οργανισμούς, Εταιρίες, άλλα άτομα κ.λπ.). Αναφέρεται επίσης το όνομα εκείνου που καθοδήγησε τη πτυχιακής εργασίας. (στ) Ο Πίνακας Περιεχομένων Σε αυτόν τον πίνακα γράφονται οι τίτλοι των Κεφαλαίων και των Παραγράφων του κειμένου της εργασίας και η αντίστοιχη σελίδα. Σελίδα 9 από 14

(ζ) Οι Πίνακες Εικόνων, Σχημάτων, ιαγραμμάτων και Χαρτών Σε αυτούς τους πίνακες γράφονται: ο αύξων αριθμός, ο τίτλος και η σελίδα για κάθε εικόνα, σχήμα, διάγραμμα ή χάρτη που υπάρχει στο κείμενο. Υπάρχει ένας πίνακας για κάθε κατηγορία. Στην περίπτωση που ακολουθεί και φάκελος σχημάτων, γράφονται τα στοιχεία και αυτών με την ένδειξη ότι βρίσκονται στο φάκελο. (η) Ο Κατάλογος Πινάκων Σε αυτό τον κατάλογο γράφονται: ο αύξων αριθμός, ο τίτλος και η σελίδα για κάθε πίνακα που υ- πάρχει στο κυρίως κείμενο. Όταν η πτυχιακή εργασίας περιέχει σήματα, σύμβολα, όρους ή ακρώνυμα που δε γίνονται εύκολα κατανοητά από τον αναγνώστη, αυτά πρέπει να προσδιορίζονται ή να επεξηγούνται σε κατάλογο που ακολουθεί τον Πίνακα Περιεχομένων. (θ) Περίληψη και Λέξεις Κλειδιά Είναι ίσως το σπουδαιότερο τμήμα της πτυχιακής εργασίας μαζί με τον Πρόλογο, διότι είναι αυτό που συνήθως διαβάζεται από όλους. Περιέχει μέσα σε μια ή δυο το πολύ παραγράφους το τι και γιατί έγινε, ποια ήταν τα αποτελέσματα, τα συμπεράσματα και οι τυχόν προτάσεις. Κανονικά η Περίληψη δεν πρέπει να υπερβαίνει τη μια σελίδα. Στο τέλος της Περίληψης γράφονται Λέξεις Κλειδιά (σημειογραφίες Θεματικές ταξινόμησης των περιεχομένων της εργασίας). (ι) Η Περίληψη σε μια ξένη γλώσσα Αποτελεί μετάφραση της ελληνικής περίληψης στα αγγλικά. Πριν από την περίληψη στην ξένη γλώσσα, στο πάνω μέρος της σελίδας γράφεται ο τίτλος της πτυχιακής εργασίας και τα ονόματα των φοιτητών κατά αλφαβητική σειρά στην ίδια ξένη γλώσσα. Συνιστάται στους φοιτητές, που επιθυμούν να συνεχίσουν μεταπτυχιακές σπουδές στο εξωτερικό, να επεκτείνουν αυτή την ξενόγλωσση περίληψη σε 3-4 σελίδες. (ια) Το κυρίως σώμα της εργασίας Η κυρίως εργασία χωρίζεται σε Κεφάλαια, Παραγράφους και Εδάφια που αριθμούνται με ενιαία δεκαδική κατάταξη, π.χ. 2.1.4 (2=αριθ.κεφαλαίου, 1=αριθμός παραγράφου, 4=αριθμός εδαφίου). Η γλώσσα και η σύνταξη του κειμένου θα πρέπει να είναι ομοιογενής. Επιτρέπονται μέχρι τρία επίπεδα κατάταξης. Για την καλαίσθητη και σωστή εμφάνιση του κειμένου, θα πρέπει να προσεχθούν τα παρακάτω: Οι τίτλοι των Κεφαλαίων, των Παραγράφων και των Εδαφίων να είναι διαφοροποιημένοι (μέγεθος, υπογράμμιση, ένταση κ.λπ.). Το πλάτος Πινάκων, Σχημάτων, ιαγραμμάτων ή Εικόνων, καλό θα είναι να μην ξεπερνά το πλάτος του κειμένου. Σελίδα 10 από 14

Αν χρειάζεται να γραφούν μαθηματικές σχέσεις, αυτές γράφονται στο κέντρο της σελίδας και αριθμούνται (σε παρένθεση, στο δεξιό άκρο της σελίδας). Αν στη συνέχεια της εργασίας χρησιμοποιηθεί μια σχέση, γίνεται αναφορά σε αυτή μόνο με τον αριθμό της και τη λέξη Σχέση [π.χ. Σχέση (2)]. Για κάθε πρόταση, γνώμη ή αποτέλεσμα, που περιλαμβάνεται σε οποιοδήποτε μέρος του κειμένου της πτυχιακής εργασίας και έχει αναφερθεί ή βρεθεί από άλλο ερευνητή ή μελετητή, πρέπει να γίνεται συγκεκριμένη αναφορά (δηλαδή σε ποιον ανήκει). Για παράδειγμα, ο αριθμός [15] σε αγκύλες, δηλώνει ότι, στον κατάλογο των βιβλιογραφικών πηγών, η 15η αναφορά είναι η εργασία του «συγγραφέα» από την οποία προκύπτει η πληροφορία που χρησιμοποιήθηκε. Βιβλιογραφικές αναφορές μπορούν επίσης να γίνουν και με το σύστημα Harvard, δηλαδή επίθετο του πρώτου συγγραφέα και χρονολογία σε παρένθεση. Ο τρόπος βιβλιογραφικής αναφοράς που επιλέγεται πρέπει να είναι ενιαίος σε όλη την έκταση της πτυχιακής εργασίας. Όταν χρησιμοποιούνται οι ίδιες ακριβώς λέξεις και φράσεις, όπως αυτές εμφανίζονται σε άλλη βιβλιογραφική πηγή, οι φράσεις αυτές μπαίνουν σε εισαγωγικά, ενώ βεβαίως αναφέρεται και η πηγή. Αν πρόκειται για Εικόνες, Σχήματα, ιαγράμματα ή Πίνακες, η πηγή αναφέρεται πάνω σε αυτά (στον τίτλο/λεζάντα). Αν οι μεταφερόμενες ή δανεισθείσες φράσεις ξεπερνούν τις 20 σειρές, το δανειζόμενο κείμενο μπαίνει ολόκληρο σε εισαγωγικά και διαφοροποιείται σαφώς από το λοιπό κείμενο ως προς την εμφάνιση (πχ, πλάγια γραφή ή μικρότερο πλάτος στο κείμενο). Η ικανοποίηση των όρων αυτών, ως προς τη χρήση των δανειζόμενων φράσεων, είναι υποχρεωτική. (ιβ) Η βιβλιογραφία Είναι κατάλογος των βιβλιογραφικών πηγών (βιβλίων, άρθρων, μελετών και λοιπών δημοσιεύσεων) που χρησιμοποιήθηκαν για την εκπόνηση της πτυχιακής εργασίας. Όταν έχουμε βιβλία ή αυτοτελή έργα γράφουμε κατά σειρά: Το επώνυμο και το αρχικό του ονόματος του συγγραφέα Τον τίτλο του βιβλίου, πλήρη και υπογραμμισμένο Την έκδοση (μόνο αν είναι 2η, 3η κ.ο.κ.) Τον τόπο έκδοσης Τον εκδοτικό οίκο Τον χρόνο έκδοσης Τον τόμο (αν το έργο αποτελείται από περισσότερους από έναν τόμους). Εννοείται ότι, από τα παραπάνω παραλείπονται τα στοιχεία εκείνα που δε διατίθενται. Όταν πρόκειται για άρθρο σε επιστημονικό περιοδικό, η σειρά γραφής είναι τα εξής: Σελίδα 11 από 14

1) Συγγραφέας, 2) Τίτλος άρθρου, σε εισαγωγικά, 3) Όνομα περιοδικού, σε πλαγιαστά γράμματα, 4) Αριθμός τόμου και αριθμός τεύχους, 5) Έτος έκδοσης και 6) Σελίδες που καταλαμβάνει το άρθρο στο τεύχος. Εκείνο που πρέπει επίσης να προσεχθεί, είναι ότι γράφουμε στη βιβλιογραφία το όνομα του συγγραφέα και τον τίτλο της εργασίας στη γλώσσα που είναι γραμμένη η εργασία. Για το σύστημα Harvard η χρονολογία μπαίνει μετά το όνομα του συγγραφέα. (ιγ) Τα Παραρτήματα Τα Παραρτήματα είναι Κεφάλαια της εργασίας εκτός του κυρίως κειμένου που δεν έχουν άμεση συνάφεια με την πορεία της πτυχιακής εργασίας. Κάθε Παράρτημα έχει διάταξη αντίστοιχη με το Κεφάλαιο της εργασίας, άλλα αριθμείται με κεφαλαίο ελληνικό γράμμα (π.χ. Παράρτημα Α, Παράρτημα Β κ.ο.κ.). Όλες οι σελίδες έχουν ξεχωριστή αρίθμηση με λατινικούς αριθμούς (i,ii,iii,iv,v,., ix,x,xi, κ.λπ.), η οποία αρχίζει από τη σελίδα του τίτλου. Η αρίθμηση με αραβικούς αριθμούς (1,2, κ.λπ.) αρχίζει από το κυρίως σώμα της εργασίας. 11. Ο ρόλος του Συμβούλου Παρέχει όλες τις απαραίτητες πληροφορίες και τις οδηγίες στις πρώτες συνεδριάσεις, αλλά ο ρόλος του γίνεται συμβουλευτικός στη συνέχεια. Ο σύμβουλος θα εξασφαλίσει ότι υπάρχει μια καλή επικοινωνία με ηλεκτρονικό ταχυδρομείο, τηλέφωνο ή πρόσωπο με πρόσωπο μεταξύ των μελών της ομάδας, καθώς επίσης και των μελών της ομάδας και του συμβούλου ή του μεμονωμένου φοιτητή και του συμβούλου. Ο σύμβουλος θα παράσχει τις λεπτομέρειες στην ομάδα/το άτομο με βάση το υπόβαθρό της εργασίας. Ο σύμβουλος θα υπογραμμίσει ότι η λύση στο πρόβλημα πρέπει να δοθεί από την ομάδα/το άτομο που πρόκειται να εκπόνηση τη πτυχιακή εργασία. θα εισάγει τη χρησιμοποίηση ενός σχεδίου/σχήματος δράσης (work plan) στο οποίο θα αναφέρονται το υπόβαθρο, οι στόχοι και τα αναμενόμενα αποτελέσματα/προϊόντα. Ο σύμβουλος θα προτείνει ότι ο φοιτητής/ομάδα συμφωνεί με κάποιους κανόνες. Παραδείγματος χάριν: παρουσιάζεται εγκαίρως, ακολουθεί όλα τα στοιχεία δράσης, σέβεται τους κανόνες χειρισμού εργαστηριακού εξοπλισμού, έλεγχος του ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, και ούτω καθεξής. Είναι σημαντικό να γίνει κατανοητό ότι οι σημαντικές αποφάσεις προέρχονται από το φοιτητή/την ομάδα και όχι από το σύμβουλο. Ο σύμβουλος θα καθορίσει την ημέρα και το χρόνο της εβδομαδιαίας συνεδρίασης του φοιτητή/της ομάδας με το σύμβουλο. Οι ομάδες φοιτητών των 2 ατόμων πρέπει να συναντηθούν δύο φορές την εβδομάδα μεταξύ τους και μία φορά την εβδομάδα με το σύμβουλο. Σελίδα 12 από 14

Ο σύμβουλος θα παρέχει το διάγραμμα με τις σημαντικές ημερομηνίες, διάγραμμα δράσης, αναθεώρηση ενδιάμεσου σχεδίου, τελική παρουσίαση σχεδίου. Στην περίπτωση μιας ομάδας, ο σύμβουλος θα εξασφαλίσει ότι για τις συνεδριάσεις της ομάδα όλα τα γεγονότα/οι ενέργειες κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης καταγράφονται στο ημερολόγιο. Ο σύμβουλος θα είναι σαφής για τις προσδοκίες του προγράμματος. Εντούτοις, μόλις γίνει κατανοητό το πρόβλημα, ο φοιτητής/ομάδα πρέπει να θέσει τους στόχους και τις προθεσμίες του προγράμματος. Ο σύμβουλος θα τονίσει ότι ένα καλό πρόγραμμα (και επομένως ένας καλός βαθμός) είναι αυτό που εμπεριέχει επίπονη εργασία και τραβά σε βάθος. Ο σύμβουλος για πτυχιακές εργασίες 2 ατόμων διευκρινίζει τα καθήκοντα του κάθε ατόμου και διευκρινίζει ότι κάθε άτομο πρέπει να συντονιστεί με τα μέλη της ομάδας. Μετά από τις πρώτες συνεδριάσεις, ο σύμβουλος πρέπει να έχει έναν δευτεροβάθμιο ρόλο στο πρόγραμμα και ο φοιτητής ή η ομάδα πρέπει να αναλάβει. Εάν ένας από τους φοιτητές στην ομάδα δεν ανταποκρίνεται στις υποχρεώσεις του, ο σύμβουλος θα εξασφαλίσει ίση συμβολή και μια ισορροπία στην εφαρμογή του προγράμματος. Ο σύμβουλος θα ελέγξει ότι οι στόχοι ικανοποιούνται και ότι όλα τα μέλη ακολουθούν το πρόγραμμα δράσης τους. Εντούτοις, ο σύμβουλος δεν θα ορίσει τους στόχους ή τα στοιχεία δράσης. Αυτό πρέπει να γίνει από το φοιτητή/ομάδα. Οι φοιτητές έχουν την άδεια να ζητήσουν τη βοήθεια του συμβούλου εάν είναι αβέβαιοι για το πώς να χειριστούν ένα ιδιαίτερο πρόβλημα. Ο σύμβουλος συμμετέχει ενεργά στην αξιολόγηση της εργασίας του φοιτητή όπως περιγράφεται ανωτέρω (βαθμολόγηση ημερολογίων, αναθεώρηση προγράμματος, τελική παρουσίαση, τελική τεχνική έκθεση) 12. Υποχρεώσεις φοιτητών κατά τη διάρκεια της πτυχιακής εργασίας Οι φοιτητές δεν έχουν την άδεια να παρεκκλίνουν από τις επίσημα σχεδιασμένες συνεδριάσεις. Οι φοιτητές πρέπει να ακολουθούν το χρονοδιάγραμμα εργασιών του προγράμματος, τα κεφάλαια σχεδίων έκθεσης, κ.λπ. Απαιτείται τακτικός έλεγχος του ηλεκτρονικό ταχυδρομείου για τα μηνύματα από την ομάδα και τους συμβούλους της πτυχιακής εργασίας. Κάθε μέλος ομάδας (όπου εφαρμόζεται) καλείται να γράψει τις συνοπτικές εκθέσεις στο σημειωματάριο τους μία φορά την εβδομάδα και να της παρουσιάζει στη συνεδρίαση με το σύμβουλο. Οι εκθέσεις θα αναθεωρηθούν από τον σύμβουλο και θα παρέχουν στον φοιτητή Σελίδα 13 από 14

σχόλια βελτίωσης τα οποία θα αναφέρονται στην εργασία προγράμματός και τις εβδομαδιαίες εκθέσεις τους. Οι φοιτητές πρέπει να κάνουν κάθε προσπάθεια να εφαρμόσουν την ύλη που έχουν μάθει στην μηχανολογική μηχανική και επιστήμη και μηχανική υλικών όπως: ο καθορισμός των απαιτήσεων σε μια προδιαγραφή προϊόντων, η παραγωγή των εννοιών, οι διαδικασίες βελτιστοποίησης, η διαχείριση προγράμματος, η εκτίμηση & διαμόρφωση πρωτοτύπου, το κόστος και η τιμή των προϊόντων, ο κώδικας ηθικής εφαρμοσμένης μηχανικής, κτλ. Οι φοιτητές πρέπει να κάνουν μια αναθεώρηση σχεδίου στο μέσο του εξαμήνου. Ο φοιτητής πρέπει να καταχωρεί την εργασία του στο ημερολόγιο του και ο σύμβουλος θα το αξιολογεί. Σελίδα 14 από 14