Εφημερίδα: Hürriyet Ημερομηνία: 28/3/201 Συντάκτης: Cansu Çamlibel Μετάφραση: Βαλέρια Αντωνοπούλου Νόμιμο δικαίωμά μας τα 12 μίλια Ο Υπουργός Εξωτερικών της Ελλάδας Δημήτρης Δρούτσας, ο οποίος λίγο καιρό πριν φιλοξένησε τον ομόλογό του Αχμέτ Νταβούτογλου, παραπονείται ότι το θετικό κλίμα που επικρατεί στις διμερείς σχέσεις δεν έχει αντίκρισμα στα προβλήματα που υφίστανται στην περιοχή. Ο Δρούτσας δηλώνει: «Η Ελλάδα έχει το δικαίωμα να επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα στα 12 ναυτικά μίλια. Η Τουρκία όμως διατείνεται ότι κάτι τέτοιο συνιστά casus belli (αιτία πολέμου). Αυτό αποτελεί καταστρατήγηση της σύμβασης του ΟΗΕ». Ο Δρούτσας, ο οποίος μίλησε στην εφημερίδα Χουρριγιέτ στο γραφείο του στην Αθήνα, έστειλε τα ακόλουθα μηνύματα: Αχμέτ, σκέψου τι ένταση δημιουργείται στην ελληνική κοινή γνώμη Μας λένε τα εξής: «Η Τουρκία εφαρμόζει πολιτική μηδενικών προβλημάτων με τους γείτονές της. Η Τουρκία άλλαξε, σέβεται το διεθνές δίκαιο, επιθυμεί να είναι ο μεγάλος παίκτης στην περιοχή και δεν θέλει εντάσεις.» Περιμένουμε να γίνουν τα λεγόμενα αυτά πραγματικότητα. Αυτό το λέω και στον Νταβούτογλου. Του λέω, «Αχμέτ, έχουμε κοινό όραμα και μάλιστα είμαστε και στρατηγικοί εταίροι. Ωστόσο, κάθε μέρα ερχόμαστε αντιμέτωποι με πολλές αιτίες που προκαλούν ένταση. Τουρκικά μαχητικά συνεχώς πετούν πάνω από νησιά στα οποία ζουν Έλληνες. Πλοία του τουρκικού στόλου εξακολουθούν να περνούν πολύ κοντά από τα χωρικά μας ύδατα. Αχμέτ, σκεφθείτε την ένταση που προκαλούν αυτά στην ελληνική κοινή γνώμη. Αυτές οι ενέργειες δίνουν αφορμές σε εκείνους που θέλουν να επωφεληθούν από ένα αρνητικό κλίμα. Πώς μπορεί ο Παπανδρέου να πάει στο Ερζερούμ για να υπερασπιστεί τις ελληνοτουρκικές σχέσεις μια μέρα αφότου 10 τουρκικά μαχητικά πέταξαν σε ύψος 200 μέτρων πάνω από ένα μικρό κατοικημένο νησί; Πώς μπορούμε να πείσουμε τον ελληνικό λαό για κάτι τέτοιο; Εφόσον μεταξύ - 1 -
των δύο κυβερνήσεων υπάρχει μια τόσο θετική ατμόσφαιρα, γιατί συμβαίνουν αυτά στο Αιγαίο; Αυτό το ερώτημα θέτουμε, αλλά δεν έχουμε καταφέρει να πάρουμε μια ουσιαστική απάντηση. «Δεν μπορούμε να ελέγχουμε κάθε αεροπλάνο» λένε. Το ζήτημά μας ως ελληνική πλευρά, δεν είναι οι σχέσεις μεταξύ τουρκικής κυβέρνησης και στρατού. Εμείς βλέπουμε τα αποτελέσματα. Και το αποτέλεσμα είναι αυτό, ότι ακούμε από τους απέναντί μας καλά λόγια, αλλά την επόμενη μέρα η στρατιωτική δραστηριότητα στο Αιγαίο αυξάνεται. Εκείνη την ημέρα μίλησα πολλές φορές στο τηλέφωνο με τον Νταβούτογλου. Του εξήγησα ότι παρόλο που ο Παπανδρέου ήθελε πολύ να πάει στο Ερζερούμ, μέσα σε αυτό το κλίμα το σκεφτόταν. Μπορούσε να πάει ύστερα από μια τέτοια προβοκάτσια; Κατά την τηλεφωνική συνομιλία μας άκουσα τα απαραίτητα, ώστε να μπορέσει να πάει ο Πρωθυπουργός μας στο Ερζερούμ. Μετά τις 12 Ιουνίου είτε λύση είτε Χάγη Πέρασαν 10 χρόνια από τότε που ξεκίνησαν οι διερευνητικές επαφές μεταξύ του Γιώργου Παπανδρέου, που εκείνη την εποχή βρισκόταν στη θέση μου, και του Ισμαήλ Τζεμ. Μέχρι το 2004, οι επαφές είχαν έρθει σε σημείο που έδινε ελπίδες, ώσπου εδώ άλλαξε η κυβέρνηση. Οι συνομιλίες συνεχίστηκαν και κατά την περίοδο της κυβέρνησης Καραμανλή, αλλά δε γνώρισαν τη δυναμική πορεία με την οποία εμείς ξεκινήσαμε. Όταν το 2009 ήρθαμε και πάλι στην εξουσία, αποφασίσαμε κατά την επίσκεψή μου πέρυσι στην Άγκυρα να εντατικοποιήσουμε τις συνομιλίες. Θέλουμε να δούμε αποτέλεσμα. Και ο Ερντογάν σκέφτεται έτσι. Δε θέλω να δώσω χρονικούς περιορισμούς, αλλά οι συνομιλίες δεν μπορούν να γίνονται επ αόριστον. Δεν μπορώ να δώσω καταληκτική ημερομηνία. Ωστόσο, οι εκλογές του Ιουνίου στην Τουρκία αποτελούν μια κρίσιμη ημερομηνία. Μετά τις εκλογές είναι η «ώρα της απόφασης». Είτε λύση είτε το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης. Απ ό,τι έχω καταλάβει μέσα από τις επαφές και τις δηλώσεις που έχουμε κάνει, έφτασε η ώρα να κάνει η Τουρκία το μεγάλο βήμα και να υπογράψει τη Σύμβαση του Δικαίου της Θάλασσας. Είναι καιρός ο Ερντογάν και ο Νταβούτογλου να κάνουν θαρραλέα βήματα με τα οποία θα δείξουν στην πράξη όσα ακούσαμε από το στόμα τους. Γι αυτό το λόγο - 2 -
λέω προς την Τουρκία: «Υπογράψτε τη Διεθνή Σύμβαση του Δικαίου της Θάλασσας. Για το ζήτημα της υφαλοκρηπίδας μπορούμε να προσφύγουμε στη Χάγη. Εμείς είμαστε έτοιμοι να κάνουμε μαζί με την Τουρκία αυτό το βήμα για την ειρήνη». Έτσι θα αναπτύξει η Τουρκία το δόγμα της περί μηδενικών προβλημάτων; Η Ελλάδα έχει το δικαίωμα να επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα στα 12 ναυτικά μίλια. Το διεθνές θαλάσσιο δίκαιο δίνει αυτό το δικαίωμα στην Ελλάδα, όπως και σε όλα τα παράκτια κράτη. Η Τουρκία όμως δηλώνει ότι τυχόν άσκηση αυτού του δικαιώματός μας συνιστά casus belli (αιτία πολέμου). Αυτό αποτελεί κατάφωρη παραβίαση της σύμβασης του ΟΗΕ, του πιο ιερού κειμένου του δικαίου της θάλασσας. Και έχω την εξής απορία: Η Τουρκία θέλει πράγματι να αναπτύξει το δόγμα της περί μηδενικών προβλημάτων με αυτό τον τρόπο; Ζούμε σε μια πολιτισμένη εποχή όπου οι απειλές πολέμου δεν έχουν θέση. Σε τελική ανάλυση, η προσπάθεια επιβολής της επιθυμίας της μιας πλευράς στην άλλη μέσω απειλών και βίας δεν είναι ένδειξη δύναμης, αλλά αδυναμίας. Την Παρασκευή 25 Μαρτίου, ημέρα εθνικής εορτής της Ελλάδας, τουρκικά μαχητικά παραβίασαν το ελληνικό FIR (εναέριο χώρο). Η Τουρκία δεν μπορεί να κερδίσει τίποτα με αυτό τον τρόπο. Το καθεστώς στο Αιγαίο δεν θα αλλάξει και η Ελλάδα θα συνεχίσει να κατοχυρώνει τα δικαιώματά της επιστρατεύοντας κάθε απαραίτητο μέσο. Το μόνο που κερδίζει η Τουρκία με αυτή τη συμπεριφορά είναι να προκαλεί ένταση και αμφιβολίες ως προς την αξιοπιστία της. Δεν μας αρέσει αυτή η κατάσταση. Θα κάνουμε ό,τι χρειαστεί για να προστατεύσουμε την κυριαρχία μας. Το σχόλιο του Νταβούτογλου για το Καστελόριζο ψύχρανε το κλίμα Η δήλωση του Νταβούτογλου ότι το Καστελόριζο πρέπει να αντιμετωπίζεται στο πλαίσιο της Μεσογείου και όχι του Αιγαίου, φυσικά ενόχλησε και εμένα, όπως και κάθε Έλληνα. Το Καστελόριζο αποτελεί κομμάτι της Δωδεκανήσου και η θαλάσσια περιοχή του αλληλοκαλύπτεται με αυτή της Τουρκίας. Έτσι έχουν τα πράγματα και δε χωράει αμφιβολία σε αυτό. Αυτό το σχόλιο του Νταβούτογλου δεν προσέφερε τίποτα, παρά μόνο ψύχρανε το κλίμα. Στην κοινή μας συνέντευξη αναγκαστήκαμε να επιβεβαιώσουμε τα αυτονόητα και είπαμε τα εξής: Στόχος των διερευνητικών - 3 -
επαφών είναι να οριοθετηθεί η υφαλοκρηπίδα μεταξύ των δύο χωρών από τον Έβρο ως το Καστελόριζο. Ο Νταβούτογλου είναι ένας ικανός διπλωμάτης και ένας επιτυχημένος ακαδημαϊκός. Οι προσδοκίες μου από εκείνον είναι υψηλές. Στις μέρες μας δεν έχει θέση ο όρος μητέρα πατρίδα Δεν έχει κανένα νόημα η δήλωση ότι η Τουρκία είναι εκεί για να προστατεύει τους Τουρκοκυπρίους. Ακόμη και αν η κατοχή αποτελεί εμπόδιο στη χρήση των δικαιωμάτων που πηγάζουν από την ιδιότητα μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ), οι Τουρκοκύπριοι είναι πολίτες της ΕΕ. Η ΕΕ εγγυάται την ασφάλειά τους. Επιπλέον, κανείς δεν καταλαβαίνει γιατί η Τουρκία των 75 εκατομμυρίων πρέπει να φοβάται τους 750 χιλιάδες Ελληνοκυπρίους. Η Τουρκία δεν έχει να χάσει τίποτα με το να αποσύρει το στρατό από το νησί επιτρέποντάς του να ανασάνει. Στις μέρες μας δεν έχει θέση πια και ο όρος ``μητέρα πατρίδα``. Απ ό,τι βλέπουμε στις κινητοποιήσεις που γίνονται στο Βορρά, οι έποικοι και ο τουρκικός στρατός αποτελούν πρόβλημα για τους Τουρκοκυπρίους. Οι Ελληνοκύπριοι και οι Τουρκοκύπριοι θέλουν να ζουν ελεύθερα, μαζί και πάλι, σε μια Κύπρο η οποία είναι η κοινή τους γη και η οποία θα ενωθεί εκ νέου. Η ελληνική μειονότητα και το όνειρο της Ίμβρου (Στην ερώτηση «πώς αντιμετωπίσατε το κάλεσμα του Πρωθυπουργού Ερντογάν Οι Ρωμιοί Κωνσταντινουπολίτες που είναι Τούρκοι πολίτες ας επιστρέψουν»:) Κατά τη γνώμη μου ο αξιότιμος Ερντογάν μιλάει από την καρδιά του. Θα ήθελα η ελληνική μειονότητα της Κωνσταντινούπολης να μπορέσει να ξαναζωντανέψει και στην Ίμβρο και στην Τένεδο. Θέλω να επισκεφθώ την Ίμβρο μαζί με τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο, ο οποίος γεννήθηκε εκεί, μαζί και με τον Νταβούτογλου. Έτσι όλοι μαζί θα μιλήσουμε με τους λίγους Έλληνες που απέμειναν στην Τουρκία και θα συζητήσουμε για το τι μπορεί να γίνει προκειμένου να διευκολύνουμε τη ζωή τους και να εξασφαλίσουμε τη διατήρηση της αγάπης και των δεσμών με το νησί των παιδιών και των εγγονιών εκείνων που έφυγαν από εκεί. - 4 -
Εκτός μόδας οι όμηροι («Ο Νταβούτογλου στη διάρκεια της επίσκεψής του στην Ελλάδα κάλεσε τη μειονότητα της Δυτικής Θράκης να προστατεύσει τη θρησκευτική και εθνική της ταυτότητα. Υπάρχει κάτι που σας ενοχλεί;») Κάποιοι στην Τουρκία, χρησιμοποιώντας τη θρησκεία ή τη γλώσσα, συμπεριφέρονται σε κοινότητες γειτονικών χωρών σαν να είναι κτήμα τους, προκειμένου να αποκτήσουν έρεισμα εκεί. Αυτός είναι ένας παρωχημένος τρόπος σκέψης, ο οποίος συμπεριφέρεται στους ανθρώπους σαν να είναι όμηροι, που μπορεί να χρησιμοποιηθούν κατά βούληση στη γεωπολιτική σκακιέρα. Εξαιτίας αυτής της νοοτροπίας η ελληνική κοινότητα της Κωνσταντινούπολης, μειώθηκε από διακόσιες χιλιάδες σε δυο χιλιάδες. Δε νοείται αμοιβαιότητα μεταξύ των χωρών σε θέματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Δεν πιστεύω πως ο Νταβούτογλου ενστερνίζεται αυτή τη νοοτροπία. Ο ίδιος γνωρίζει ότι δεν πρέπει να υπάρχει ανάμειξη στο εσωτερικό ξένων χωρών. Είναι δε φανερό πως η Ελλάδα δεν πρόκειται να επιτρέψει κάτι τέτοιο. - 5 -