ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΣΤΟ Γ1 ΤΟΥ 10 ΟΥ Δ.Σ. ΤΣΕΣΜΕ ( ) ΠΟΡΕΙΑ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ. ΜΑΘΗΜΑ: Μελέτη Περιβάλλοντος. ( Ενότητα 3: Μέσα συγκοινωνίας και μεταφοράς

Transcript

1 ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΣΤΟ Γ1 ΤΟΥ 10 ΟΥ Δ.Σ. ΤΣΕΣΜΕ ( ) ΠΟΡΕΙΑ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ ΜΑΘΗΜΑ: Μελέτη Περιβάλλοντος ( Ενότητα 3: Μέσα συγκοινωνίας και μεταφοράς Κεφάλαιο 3: Κυκλοφορούμε με ασφάλεια)

2 ΔΙΔΑΚΤΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ Να μάθουν οι μαθητές να αναγνωρίζουν και να «διαβάζουν» κάποια σήματα οδικής κυκλοφορίας. Να εισαχθούν σε ένα κλίμα οδικής κυκλοφορίας, γνωρίζοντας τι πρέπει να πράξουν σαν οδηγοί, όταν δουν ένα σήμα του Κ.Ο.Κ. Να συνειδητοποιήσουν τι μπορεί να προκαλέσει η παραβίαση ενός σήματος του Κ.Ο.Κ. Να αντιληφθούν το ρόλο που αναλαμβάνει ένας τροχονόμος και ειδικότερα ο σχολικός τροχονόμος. Να μάθουν ποιους δρόμους χαρακτηρίζουμε μικρής, μέτριας και μεγάλης κυκλοφορίας. Να ευαισθητοποιηθούν για τα άτομα με κινητικά προβλήματα και γενικά με ειδικές ανάγκες, όσον αφορά την μετακίνησή τους. Να προτείνουν τρόπους καλυτέρευσης της ζωής μας, γύρω από την μετακίνηση και την ασφαλή κυκλοφορία μας σε δρόμους μέτριας και μεγάλης κυκλοφορίας. ΥΛΙΚΟ ΠΟΥ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΘΗΚΕ Αυτοσχέδια σήματα οδικής κυκλοφορίας ΑΦΟΡΜΗΣΗ Ως αφόρμηση, χρησιμοποίησα τις προϋπάρχουσες γνώσεις των μαθητών πάνω στις ανάγκες που εξυπηρετούν τα μέσα μεταφοράς και τα μέσα συγκοινωνίας, που είχαμε διδάξει στο προηγούμενο μάθημα. Έτσι, κάναμε μια επανάληψη τις κατηγορίες που

3 χωρίζονται τα μέσα μεταφοράς και συγκοινωνίας ( στεριάς, αέρα, θάλασσας) και έθεσα στους μαθητές την εξής ερώτηση : «Ποιο είναι εκείνο το μέσο συγκοινωνίας που χρησιμοποιούμε περισσότερο στην καθημερινή μας ζωή;». Η ερώτηση αυτή ήταν η αφορμή για να ξεκινήσουμε την διδασκαλία τη επόμενης διδακτικής ώρας. ΠΟΡΕΙΑ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ ( 1 διδακτική ώρα) Η διδασκαλία ξεκινά με μια συζήτηση γύρω από το ποιο μέσο συγκοινωνίας είναι εκείνο το οποίο χρησιμοποιείται πιο πολύ στην καθημερινή μας ζωή. «Μαζεύοντας» τις περισσότερες γνώμες των παιδιών, δικαίως καταλήξαμε στο γνωστό σε όλους μας αυτοκίνητο. Με αφορμή την συζήτηση που έχουμε κάνει στα προηγούμενα μαθήματα για την ύπαρξη των μέσων συγκοινωνίας στους δρόμους, εξηγούμε ποιοι είναι οι δρόμοι μικρής, μεσαίας και μεγάλης κυκλοφορίας. Ρωτώ, λοιπόν, τους μαθητές, αν η χρήση του αυτοκινήτου επιφέρει μόνο θετικά αποτελέσματα, όπως για παράδειγμα είναι η μετακίνηση μας από τον ένα τόπο στον άλλο. Οι απαντήσεις των παιδιών είναι ποικίλες: Άλλοι απάντησαν πως η συχνή χρήση του αυτοκινήτου προκαλεί ρύπανση τις ατμόσφαιρας, άλλοι πάλι ότι μας ενοχλεί ο ήχος που ακούμε όταν περνάει ένα αυτοκίνητο από δίπλα μας ή από κάποια κοντινή ατμόσφαιρα. Η τελευταία απάντηση των παιδιών έδωσε την αφορμή να εισαχθεί μια νέα λέξη στο καθημερινό λεξιλόγιο των παιδιών, αυτή της «ηχορύπανσης» ( διεπιστημονικότητα στο μάθημα της Γλώσσας). Τα παιδιά είχαν και μια ακόμα απάντηση: «Όταν χρησιμοποιούμε συχνά το αυτοκίνητο, μπορεί να γίνουν πολλά ατυχήματα». Αυτή η απάντηση ήταν καθοριστική για να προχωρήσουμε ένα βήμα πιο πέρα την διδασκαλία των μέσων συγκοινωνίας και μεταφοράς. Εφόσον μου δόθηκε η ευκαιρία, ρώτησα τα παιδιά αν γνωρίζουν τρόπους για να αποφύγουμε τα ατυχήματα που προκαλούνται από την συχνή μας μετακίνηση με οποιοδήποτε μέσο συγκοινωνίας. Και εδώ τα παιδιά είχαν το λόγο να εκφράσουν τις απόψεις τους. Ακούστηκαν και πάλι διάφορες απόψεις, όπως: «Πρέπει να φοράμε ζώνη, πρέπει να μην τρέχουμε, πρέπει να μην μιλάμε στον οδηγό, να μην μιλάει ο οδηγός στο τηλέφωνο κ.α.». - «Και ξέρει κάποιο παιδί να μας πει ποιος καθορίζει όλα αυτά τα οποία μας αναφέρετε;» Τα παιδιά, δεν γνωρίζουν τον Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας (ΚΟΚ), αλλά φαίνεται να έχουν επίγνωση αρκετών από αυτά που πρεσβεύει. Αναλαμβάνω, να γνωστοποιήσω στους μαθητές ποιός είναι ο ΚΟΚ. Αρχικά, τους ενημερώνω πως

4 περιέχει τα σήματα οδικής κυκλοφορίας και τους συγκεκριμενοποιώ πως είναι εκείνες οι πινακίδες που όλοι μας έχουμε παρατηρήσει στον δρόμο. Αυτές, λοιπόν, μας δείχνουν πώς να ενεργήσουμε προκειμένου να μην έχουμε κάποιο ατύχημα με κάποιο άλλο μέσο συγκοινωνίας σε μια βόλτα μας σε κάποιο κοντινό ή και μακρινό δρόμο. Επίσης, μας βοηθούν να είμαστε προσεκτικοί απέναντι σε οποιοδήποτε μέσο συγκοινωνίας κυκλοφορεί στον δρόμο, αλλά και απέναντι στους πεζούς. Έπειτα από μια ματιά σε μερικά σήματα που παρουσιάζει το βιβλίο των μαθητών στη σελίδα 53, παίζουμε το παιχνίδι «τροχονόμος». Έχω ετοιμάσει από την προηγούμενη μέρα μια πινακίδα και κάποια από τα βασικά σήματα που πρέπει να γνωρίζουν οι μαθητές. Η διαδικασία του παιχνιδιού είναι η εξής: Αρχικά, φωνάζω κάποιο παιδί που θα αναλάβει τον ρόλο του τροχονόμου. Σηκώνεται, λοιπόν, σε ένα σημείο, ώστε να είναι εμφανής από όλους και επιλέγει ένα από τα σήματα που είναι πάνω στην έδρα. Μετά, το κολλάει στην πινακίδα και επιλέγει ένα από τα παιδιά που κάθονται, για να αναλάβει το ρόλο ενός μεταφορικού μέσου. Το παιδί, που κάνει το αυτοκίνητο, για παράδειγμα, προχωράει στην τάξη και φτάνει μέχρι τον «τροχονόμο», που κρατάει το σήμα που έχει επιλέξει, δείχνοντάς του το. Το παιδί-«αυτοκίνητο» οφείλει να ακολουθήσει εκείνο που τον προστάζει ο τροχονόμος.( όπως για παράδειγμα, να ελέγξει το σταυροδρόμι, να σταματήσει, να παρκάρει, να μην περάσει στην περίπτωση που απαγορεύεται η διέλευση εκείνου του οχήματος που «μιμείται»). Το παιχνίδι παίζεται για 10 λεπτά και τα παιδιά μαθαίνουν, παίζοντας. Με το τέλος του παιχνιδιού, τονίζω στα παιδιά πως αυτός είναι ο ρόλος του τροχονόμου και δεν πρέπει να αδιαφορούμε για αυτά που μας λέει. Ακόμα, τους ρωτώ που αλλού ξέρουμε ότι υπάρχει τροχονόμος. Η απάντησή τους, ότι τον συναντάμε και έξω από το σχολείο, είναι προφανής, καθώς στο συγκεκριμένο σχολείο υπάρχει «σχολικός τροχονόμος». Αφού, λοιπόν, έχουν κατανοήσει κάποια από τα βασικά σήματα, συνεχίζεται η συζήτηση στην τάξη. Δίνω την ευκαιρία στα παιδιά να σκεφτούν πως μετακινούνται εκείνοι οι άνθρωποι που έχουν προβλήματα είτε κινητικά, είτε οράσεως, είτε γενικά είναι άνθρωποι με κάποιες ειδικές ανάγκες. Όλοι μαζί προτείνουμε λύσεις για την καλύτερη μετακίνηση αυτών των ανθρώπων και καταλήγουμε στο συμπέρασμα πως δεν πρέπει να τους περιθωριοποιούμε, αλλά να τους διευκολύνουμε, αντιμετωπίζοντάς τους όπως πρέπει. Στο τέλος, προτείνουμε κάποιες προτάσεις για την ασφαλή μετακίνηση και μεταφορά στον τόπο μας, τονίζοντας τις ελλείψεις που έχουμε σε δρόμους, φανάρια, διαβάσεις πεζών και ποδηλάτων και άλλα.

5 ΑΥΤΟΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ Η παραμονή μου στο σχολείο και η συναναστροφή με τους μαθητές του τμήματος αυτού της τρίτης τάξης δεν ήταν πολύ μεγάλη και δεν μου έδωσε την ευκαιρία να τους γνωρίσω πολύ καλά. Μέσα από αυτή τη διδασκαλία, και κυρίως μέσα από το παιχνίδι που παίξαμε με τους μαθητές, ένιωσα πως ήρθαμε πιο κοντά και πως μέσα από έναν εναλλακτικό τρόπο καταφέραμε να επιτύχουμε τους στόχους που είχαν τεθεί. Για το λόγο αυτό επέλεξα την διδασκαλία αυτή, ως την καλύτερη που ήθελα να προβάλω. Όσον αφορά, την παρουσία μου στην τάξη ως δασκάλας, στην παρούσα διδασκαλία, θεωρώ πως ήταν επιτυχημένη. Αρχικά, δεν «έκλεψα» το χρόνο των μαθητών και δεν έκανα μια παραδοσιακή-δασκαλοκεντρική διδασκαλία. Έδωσα την ευκαιρία στα παιδιά να εκφραστούν μέσα από τον διάλογο και να οδηγηθούν στην γνώση μόνοι τους. Επιπροσθέτως, οι μαθητές άσκησαν τις ψυχοκινητικές τους ικανότητες μέσα από ένα παιχνίδι, που τους πρόσφερε αρκετή διασκέδαση αλλά, κυρίως, τους βοήθησε να μπουν για λίγο στην θέση του οδηγού ενός μέσου συγκοινωνίας και να φερθούν σαν γνώστες των σημάτων οδικής κυκλοφορίας. Αυτό εκτόνωσε την κινητικότητα των μαθητών και τους έκανε να την διοχετεύσουν στο γνωστικό αντικείμενο που διδάσκονταν. Όσον αφορά τους στόχους που είχαν τεθεί, πιστεύω πως ικανοποιήθηκαν σε μεγάλο βαθμό, αφού οι μαθητές είχαν άποψη για αυτά που συζητιούνταν στην τάξη και έδειχναν να τους ενδιαφέρει. Άλλωστε, είχαν να μάθουν για κάτι που ήδη γνώριζαν σε κάποιο βαθμό και αν όχι, τότε σίγουρα τους άρεσε, αφού πρόκειται για κάτι που αντιμετωπίζουν στην καθημερινότητα. Καθώς πρόκειται, βέβαια, για ένα θέμα που απασχολεί τους μαθητές στην καθημερινή τους ζωή και έγκειται στα άμεσα ενδιαφέροντά τους, όπως φάνηκε κα από την διδασκαλία αυτή, θα μπορούσα να το επεκτείνω στα πλαίσια της Ευέλικτης Ζώνης, όσον αφορά το θέμα της κυκλοφοριακής αγωγής. Κάτι τέτοιο, όμως, δεν θα ανταποκρινόταν στις περιορισμένες διδακτικές ώρες που είχα, λόγω των εξωτερικών συνθηκών( Μια εβδομάδα διδασκαλίας). Τελικά, η διδασκαλία αυτή εξελίχθηκε όπως την είχα προγραμματίσει, χωρίς κάποιο εμπόδιο από τους μαθητές, αλλά και μέσα στα όρια του χρόνου που είχα στην διάθεσή μου.