ΚΠΕ ΔΡΑΠΕΤΣΩΝΑΣ & ΤΡΟΙΖΗΝΑΣ-ΜΕΘΑΝΩΝ «Προγράμματα Π.Ε. του ΚΠΕ Δραπετσώνας και Τροιζήνας-Μεθάνων σε σχέση με τα οικιακά απόβλητα -Εφαρμογές στη Δια Βίου Μάθηση» Επιμέλεια παρουσίασης: Βασιλοπούλου Σμαράγδα, δασκάλα, Αναπλ. Υπεύθυνη του ΚΠΕ Ημερίδα: «Τα οικιακά μας απόβλητα δεν είναι για πέταμα: Συλλογικά Συστήματα Εναλλακτικής Διαχείρισης Αποβλήτων» Κερατσίνι, 12-02-2014
Προγράμματα Π.Ε. του ΚΠΕ Δραπετσώνας για τη διαχείριση των οικιακών αποβλήτων Η διαχείριση των αποβλήτων αποτελεί σημαντικό και σύνθετο περιβαλλοντικό ζήτημα (σύνδεση με οικονομικούς, πολιτικούς, οικολογικούς, κοινωνικούς παράγοντες).
Κριτήρια επιλογής του θέματος Η συνεχόμενη αύξηση του όγκου των σκουπιδιών και η ανάγκη μείωσής τους. Η έλλειψη ενημέρωσης για τις κατηγορίες των «άχρηστων» υλικών που μπορούν ν αξιοποιηθούν αντί να πετιούνται ως απορρίμματα. Η ανάγκη επαναπροσδιορισμού των καταναλωτικών συνηθειών του σύγχρονου ανθρώπου. «Άγγελοι του μέλλοντος» Κ. Τσόκλης
ΣΚΟΠΟΣ ΤΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ H ευαισθητοποίηση των επιμορφούμενων σε ζητήματα μείωσης, επαναχρησιμοποίησης και ανακύκλωσης των οικιακών αποβλήτων. Παράμετροι που διερευνώνται μέσα από την υλοποίησή τους: το σύγχρονο καταναλωτικό πρότυπο, η διαχείριση των φυσικών πόρων του πλανήτη μας, οι πολιτικές που έχουν αναπτυχθεί διεθνώς για τη διάθεση των απορριμμάτων.
ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΟΛΟΓΙΑ ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ ΤΕΧΝΙΚΕΣ- ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ
Μέρος του γνωστικού περιεχομένου των προγραμμάτων του ΚΠΕ, καθώς και αρκετές από τις δραστηριότητές τους έχουν εφαρμοστεί σε πολλά επιμορφωτικά σεμινάρια που οργανώθηκαν για ενήλικες στο πλαίσιο της Δια Βίου Μάθησης. Το «προφίλ» των επιμορφούμενων: εργαζόμενοι και εκπρόσωποι του Δήμου Κερατσινίου-Δραπετσώνας, μέλη ΚΑΠΗ, Ένωση συνταξιούχων εκπαιδευτικών Πειραιά, σπουδαστές σχολείων Δεύτερης ευκαιρίας, σπουδαστές στο ΙΓΕ (Ίδρυμα Γεωπονικών Ερευνών), Σύλλογοι Γονέων και Κηδεμόνων της ευρύτερης περιοχής, πολιτιστικοί σύλλογοι, εκπαιδευόμενοι/-ες σε πρόγραμμα κατάρτισης στην ελληνική γλώσσα (για πρόσφυγες αιτούντες άσυλο), φοιτητές, άνεργοι κ.ά.
Μελέτη πεδίου Οι επιμορφούμενοι/-ες μελετούν ανά ομάδες συγκεκριμένη περιοχή κοντά στο ΚΠΕ, ειδικά επιλεγμένη για έρευνα σχετική με τα οικιακά απόβλητα που πετιούνται καθημερινά και αναλαμβάνουν την καταγραφή τους σε ειδικά φύλλα εργασίας. Έχουν ακόμη τη δυνατότητα να πάρουν συνεντεύξεις από τους κατοίκους της περιοχής ή τους εργαζόμενους στο τμήμα καθαριότητας του Δήμου. Στη συνέχεια μελετούν στο εργαστήριο του ΚΠΕ τα είδη και τις ποσότητες των απορριμμάτων που κατέγραψαν. Συγκρίνουν τα οικιακά απόβλητα που παράγονται σήμερα με αυτά των προηγούμενων ετών. Ενημερώνονται για τη σύνθεση και την ποσότητά τους στη χώρα μας, καθώς και για τους παράγοντες που τις επηρεάζουν.
Επισκέψεις σε ΚΔΑΥ κ.ά. Επίσκεψη στο ΚΔΑΥ Ελευσίνας Επίσκεψη στο εργοστάσιο ΚΑΝΑΛ (Μαρούσι Αττικής)
Ζύγισμα σκουπιδιών Οι επιμορφούμενοι/-ες ζυγίζουν μια σακούλα σκουπιδιών και στη συνέχεια υπολογίζουν πόσα κιλά οικιακά απόβλητα παράγουν κάθε εβδομάδα, μήνα, χρόνο!!! Συζητούν και κάνουν τις δικές τους παρατηρήσεις, συσχετίζοντας το βάρος των σκουπιδιών με την υπερβολική συσσώρευση των αστικών αποβλήτων και κατανοούν την ευθύνη του καθενός ως πολίτη και ως καταναλωτή! Σχολιάζουν ανά ομάδες την παραγωγή οικιακών αποβλήτων όχι μόνο ως οικογένειες, αλλά και, γενικότερα, σε επίπεδο γειτονιάς, Δήμου, περιφέρειας κ.λ.π. Μπορούν να αξιοποιήσουν τις νέες τεχνολογίες, οργανώνοντας καλύτερα τις πληροφορίες και παρουσιάζοντας τα αποτελέσματα μέσω ραβδογράμματος, «πίτας», εικονογράμματος κ.ά.
Επισημαίνουν στα είδη των οικιακών αποβλήτων το υλικό κατασκευής τους, το είδος της συσκευασίας, τη χρήση τους, την αναγκαιότητα του κάθε είδους κ.ά. Με αυτόν τον τρόπο συνειδητοποιούν καλύτερα ότι η επιλογή των προϊόντων που αγοράζουν τις περισσότερες φορές δε στηρίζεται στις πραγματικές τους ανάγκες, αλλά στις επιθυμίες τους, οι οποίες επηρεάζονται σημαντικά και από τα ΜΜΕ (διαφημίσεις, προσφορές, κοινωνικά πρότυπα κ.ά.). Έτσι, λοιπόν, τίθεται και ο προβληματισμός σχετικά με το στοιχείο της «πρόληψης» τόσων οικιακών αποβλήτων!
Παρουσίαση των προτάσεων των ομάδων για τη μείωση των οικιακών αποβλήτων Επίσης, θέμα συζήτησης αποτελεί και η αλλαγή στην αγοραστική δύναμη των σημερινών πολιτών λόγω της μεγάλης οικονομικής κρίσης που διανύει η χώρα μας. Αυτό έχει ως άμεση συνέπεια και την αλλαγή του καταναλωτικού προτύπου. Επεξεργασία ερωτηματολογίου Οι επιμορφούμενοι/-ες απαντούν με ειλικρίνεια σε ένα ερωτηματολόγιο που αφορά στη συμπεριφορά τους ως καταναλωτές.
Κατασκευή ανακυκλωμένου χαρτιού Επαναχρησιμοποίηση υλικών Οι εκπαιδευόμενοι/-ες δίνουν ποικίλες ιδέες για επαναχρησιμοποίηση σε πολλά αντικείμενα που συνήθως πετάμε στα σκουπίδια ως «άχρηστα» υλικά. Δημιουργία αφίσας
Μελέτη άρθρου από εφημερίδα Οι συμμετέχοντες μελετούν άρθρο σχετικό με την ανακύκλωση ηλεκτρικών και ηλεκτρονικών αποβλήτων. ΘΕΜΑΤΑ ΠΡΟΣ ΣΥΖΗΤΗΣΗ Σκεφτείτε πόσες ηλεκτρικές και ηλεκτρονικές συσκευές χρησιμοποιείτε καθημερινά στο σπίτι. Μπορείτε να φτιάξετε μια λίστα. Είναι όλες απαραίτητες; Πόσο συχνά τις αλλάζετε για να αγοράσετε άλλες; Επηρεάζεστε από τις διαφημίσεις σε σχέση με την αγορά νέων συσκευών πιο εξελιγμένης τεχνολογίας; Ερευνήστε τις δυνατότητες που παρέχει ο Δήμος στον οποίο κατοικείτε ή εργάζεστε σε σχέση με τη συλλογή και την επεξεργασία των ηλεκτρικών και ηλεκτρονικών συσκευών. Έχετε αναρωτηθεί τι γίνονται τα ηλεκτρονικά απόβλητα όταν παλιώσουν; (Ερευνήστε μέσω Διαδικτύου πώς γίνεται η επεξεργασία των ηλεκτρονικών αποβλήτων σε χώρες αναπτυσσόμενες : συνθήκες εργασίας, επιπτώσεις στο περιβάλλον και στη δημόσια υγεία, εκμετάλλευση κ.ά.). Κάντε τις δικές σας προτάσεις.
Ομαδικό παιχνίδι «Η Διαχείριση των φυσικών πόρων του πλανήτη μας» Στόχος: Η ευαισθητοποίηση των επιμορφούμενων σε σχέση με τη διαχείριση των φυσικών πόρων του πλανήτη μας. Παιχνίδι ρόλων ΘΕΜΑ: «Η περιοχή σας επιλέχτηκε για τη δημιουργία ενός Χ.Υ.Τ.Α. Αναπτύξτε τα επιχειρήματά σας σχετικά με το θέμα». Αναλαμβάνουν συγκεκριμένους ρόλους ανά ομάδα, όπως: εκπρόσωποι του ΥΠΕΚΑ, της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, της Δ/νσης Δημόσιας Υγιεινής,της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας, εκπρόσωποι οικολογικών οργανώσεων, Ενώσεων πολιτών κ.ά. και αφού συζητήσουν το θέμα, μελετώντας τα θετικά και αρνητικά σημεία, παρουσιάζουν στην ολομέλεια τα επιχειρήματά τους.
Επιμορφωτικά σεμινάρια για εκπαιδευτικούς σε συνεργασία με Υπεύθυνους/-ες Π.Ε. Θέμα: Οικιακή Κομποστοποίηση Κατασκευή κομποστοποιητών Κατασκευές από «άχρηστα» υλικά
Συνεργασίες με Δήμους Δήμος Τρικκαίων (ΔΕΚΑ Τρικάλων), στο πλαίσιο των δράσεων του Διακρατικού προγράμματος ΕυρωπαΪκής Εδαφικής Συνεργασίας «Μεσογειακός χώρος: Waste Management as Policy Tools for Corporate Govermance». Θέμα: Μείωση οικιακών οργανικών αποβλήτων- Κομποστοποίηση», 10-03-2012, Tρίκαλα. Οργάνωση και συντονισμός εργαστηρίων: Βασιλοπούλου Σμαράγδα, Τριανταφύλλου Στ., Τσιμάκη Περσεφόνη
Δήμος Αθηναίων (ΚΕΚΔΑ), πρόγραμμα: «Δράσεις στις Γειτονιές» Θέμα: «Οικιακή Κομποστοποίηση», 20-05-2013 έως και 30-05-2013, Άνω Πατήσια, Αθήνα. Οργάνωση και συντονισμός εργαστηρίων: Βασιλοπούλου Σμαρ.,Τσιμάκη Περσ., Δεσύλλας Μάριος
Συνεκπαίδευση γονέων-μαθητών στο πρόγραμμα Π.Ε.: «Δεν πετάω... Ανακυκλώνω» 1 ο Νηπιαγωγείο Σαλαμίνας
Τα μηνύματα που πήραμε μέσα από την υλοποίηση των βιωματικών εργαστηρίων Ανέπτυξαν κλίμα εμπιστοσύνης και αμοιβαίου σεβασμού. Τα μέλη των ομάδων: Τους δόθηκε η ευκαιρία να δηλώσουν αβίαστα την άποψή τους, να επιχειρηματολογήσουν και να ασκήσουν κριτική απέναντι στους θεσμούς. Τονώθηκε η αυτοεκτίμησή τους. Συνειδητοποίησαν την πολυπλοκότητα ενός περιβαλλοντικού προβλήματος και το συνέδεσαν με πολλές συνιστώσες. Γνώρισαν ελκυστικές και ενδιαφέρουσες μεθοδολογικές προσεγγίσεις και ενεργοποιήθηκαν μέσα από αυτές.. Οι συμμετέχοντες συζητούν με το δήμαρχο του Δήμου Κερατσινίου-Δραπετσώνας για τη διαχείριση των οικιακών αποβλήτων. Βίωσαν θετικά συναισθήματα.
Το ΚΠΕ Δραπετσώνας & Τροιζήνας-Μεθάνων έχει εκδώσει εκπαιδευτικό φυλλάδιο με τίτλο: Πρόγραμμα Π.Ε. «ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΩΝ - ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ»: Επιμόρφωση εκπαιδευτικών Π/θμιας και Δ/θμιας εκπ/σης - Εφαρμογές στη Δια Βίου Μάθηση. Ιστοσελίδα: www.kpedrapetsonas.gr
Τα απορρίμματα μέσα από άλλες οπτικές γωνίες ως μέσο επιβίωσης (κάλυψη βασικών αναγκών, π.χ. τροφής) ως βιοποριστικός παράγοντας ( η ανακύκλωση ως «επάγγελμα») ως τόπος διαμονής και διαβίωσης
ως μέσο δημιουργικότητας και ευρηματικότητας ως εικαστική παρέμβαση με συμβολικό χαρακτήρα (Πολλοί είναι οι καλλιτέχνες που ευαισθητοποιούν τους πολίτες με το δικό τους ξεχωριστό τρόπο, κάνοντας ιδιαίτερα γλυπτά με ισχυρό οικολογικό μήνυμα). Τhe WEEE man Dario Tironi & Koji Yoshida Paul Bonomini
ως αφορμή για ανάπτυξη αντικαταναλωτικών κινημάτων σε παγκόσμιο επίπεδο (freeganism). Freegans είναι τα μέλη ενός παγκόσμιου κινήματος ενάντια στη σπατάλη και τον καταναλωτισμό. «Love food, hate waste
Ένα άχρηστο για μας πράγμα μπορεί να μετασχηματιστεί ή να προσφερθεί σε κάποιον που το έχει ανάγκη!...καιρός να δούμε τα «άχρηστα» αντικείμενα μέσα από μια πιο δημιουργική ματιά!!!
Τα παιχνίδια μέσα από τα «μάτια» των παιδιών ανά τον κόσμο!
Κατασκευή μουσικών οργάνων από «άχρηστα» υλικά Έργα που φτιάχτηκαν στο ΚΠΕ Κατασκευές σχολικών ομάδων
Βεδουίνος στην Αίγυπτο φτιάχνει ένα ιδιαίτερο μουσικό όργανο από παλιά μέταλλα και ξύλα. Στην περιοχή Κατεούρα της Παραγουάης, μια πόλη κυριολεκτικά χτισμένη πάνω σε μια χωματερή, τα παιδιά φτιάχνουν μουσικά όργανα από τα σκουπίδια και δημιουργούν τη δική τους χορωδία!
Παλιά αντικείμενα γίνονται πρωτότυπες γλάστρες ή βάζα!!!
Από παλιά λάστιχα αυτοκινήτων και «άχρηστους» τενεκέδες, ομορφαίνει η αυλή ενός σχολείου! Aγγελοπούλειο Δ.Σ. Ανυδίου Τα παλιά λάστιχα και οι τενεκέδες γίνονται γλάστρες!
Κατασκευές από παλιά κασόνια ή ξύλινες παλέτες
Ο κάδος απορριμμάτων που έγινε...παγκάκι! Τα παλιά λάστιχα έγιναν... παπούτσια! Το καρότσι του σουπερμάρκετ μετατράπηκε... σε καρέκλα!
Τα πεταμένα πλαστικά έγιναν κάδοι, τσάντες, μολυβοθήκες, λουλούδια κ.λ.π.
Είδη κουζίνας που μεταμορφώθηκαν σε χρηστικά ή διακοσμητικά αντικείμενα!
Σπίτι φτιαγμένο από ανακυκλώσιμα υλικά: πλαστικά ή γυάλινα μπουκάλια, λάστιχα κ.ά. (φωτ. Sebastiao Moia, Βραζιλία ) Ναός στην Ταϋλάνδη, φτιαγμένος από γυαλί! Καλύβα φτιαγμένη από πλαστικά μπουκάλια
Φορέματα φτιαγμένα από υπολείμματα υφασμάτων ή υλικά που ήταν για πέταμα! 1 ο ΕΠΑΛ Αγ. Αναργύρων Τσάντες φτιαγμένες από παλιό τζιν ή μάλλινες μπλούζες!
Έργα τέχνης φτιαγμένα από υπολείμματα μετάλλων και άλλων υλικών!
Αποτύπωση του έργου του Γιοχ. Βερμέερ: «Κορίτσι με μαργαριταρένιο σκουλαρίκι» από παλιά κουμπιά και άλλα υλικά!...και άλλες πρωτότυπες ιδέες με κουμπιά!
Κατασκευές διάσημων αξιοθέατων του κόσμου από οδοντογλυφίδες! (Stan Munro)
Εγκαταλελειμμένα σιλό επεξεργασίας λυμάτων μετατρέπονται σε κτίρια προς αναψυχή των πολιτών! (τοίχοι αναρρίχησης)
Ξενοδοχείο από τα απορρίμματα της θάλασσας Ακτιβιστές δημιούργησαν ένα αλλιώτικο ξενοδοχείο που έχει ως βασικό δομικό υλικό τα απορρίμματα που συνέλεξαν από διάφορες ευρωπαϊκές παραλίες! Ζυγίζουν όλα μαζί 12 τόνους!!!
Ο «στρατός των Σκουπιδάνθρωπων» σε διάφορες χώρες
«Δεν μπορείς να μεγαλώνεις μια νέα γενιά ανθρώπων, λέγοντάς τους ότι μπορούν να έχουν όσα έχουμε εμείς και ακόμη περισσότερα! Μπορούν να έχουν περισσότερα, αλλά θα πρέπει να μετρήσουμε την ποιότητά τους με διαφορετικό τρόπο και, επιπλέον, να μετρήσουμε με διαφορετικό τρόπο και τη φτώχεια. Ζούμε σ ένα δανεικό πλανήτη. Είναι ουσιαστικό το γεγονός ότι οι νέοι μεγαλώνουν τώρα με μια αντίληψη της θέσης τους στον πλανήτη διαφορετική από την αντίληψη που επικρατούσε στις τελευταίες δύο γενιές. Πρέπει να δουν τον εαυτό τους στο πλαίσιο του όλου Οικοσυστήματος!» (Rachel Kyte, Δ/ντρια, «Γυναίκες για το Περιβάλλον και την Ανάπτυξη»)
Ε Υ Χ Α Ρ Ι Σ Τ Ω Οργάνωση και επιμέλεια εκπαιδευτικών προγραμμάτων Π.Ε. (παρουσίαση-δραστηριότητες-φύλλα εργασίας) : για εκπαιδευτικούς Π/θμιας Εκπαίδευσης με θέμα: «Δεν πετάω... Ανακυκλώνω» για εκπαιδευτικούς Δ/θμιας Εκπαίδευσης με θέμα: «Διαχείριση απορριμμάτων Ανακύκλωση» Βασιλοπούλου Σμαράγδα