Ερευνητική Εργασία Β Λυκείου Εφαρμογές Πληροφορικής στην Ιστορία και τον Πολιτισμό (Λάρισα και Ιπποκράτης) Τμήμα Β2 Καθηγητής : Ρίζος Χαλιαμπάλιας 2 ο ΓΕΛ Λάρισας Σχολικό Έτος 2016-17
Περιεχόμενα Εισαγωγή... 2 Η ιστορία της Λάρισας... 3 Η διαδρομή Α Αρχαίο Θέατρο Μνημείο Ιπποκράτη... 4 Α Αρχαίο Θέατρο... 4 Β Αρχαίο Θέατρο... 4 Γέφυρα Αλκαζαρ... 4 Μνημείο Εθνικής Αντίστασης -Φιλολαου Τλουπα... 5 Βοτανική Συλλογή... 6 Μνημείο Ιπποκράτη... 6 Ψηφιακά εργαλεία... 7 Χρονογραμμή Γέφυρα Αλκαζάρ... 7 Ψηφιακή αφήγηση (Διαδρομή Α Αρχαίο Θέατρο Μνημείο Ιπποκράτη)... 9 Στιγμιότυπα από τη δημιουργία της ταινίας (MovieMaker)... 9 Στιγμιότυπα από την ταινία... 10 Στιγμιότυπα από τη δημιουργία της ταινίας (PhotoStory)... 19 Εννοιολογικοί χάρτες (Freemind)... 21 Ψηφιακοί χάρτες (GoogleMaps)... 23 Εισαγωγή Σκοπός της έρευνας είναι η αναζήτηση και στη συνέχεια η αξιοποίηση ψηφιακών εργαλείων με τα οποία θα μπορούν να παρουσιάσουν θέματα Ιστορίας και Πολιτισμού τα οποία αφορούν
την πόλη της Λάρισας. Εξετάζονται ψηφιακά εργαλεία που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την παρουσίαση του μνημείου του Ιπποκράτη και των μνημείων που υπάρχουν στο κέντρο της Λάρισας και ειδικότερα στη διαδρομή από το Α Αρχαίο Θέατρο της πόλης μέχρι το μνημείο του Ιπποκράτη. Η ψηφιακή τεχνολογία χρησιμοποιείται όλο και περισσότερο σε θέματα που αφορούν την Ιστορία και τον Πολιτισμό. Στην παρούσα ερευνητική εργασία αξιοποιήθηκε λογισμικό και εφαρμογές με τα οποία μπορούμε να αφηγηθούμε ψηφιακά διαδρομές στο κέντρο της πόλης μέσα από τη δημιουργία βίντεο χρονογραμμών και την αξιοποίηση ψηφιακών χαρτών. Η ιστορία της Λάρισας Η Λάρισα είναι πανάρχαια πόλη και κατοικείται σχεδόν 8.000 χρόνια. Στην πόλη υπάρχουν πολλά σημαντικά μνημεία της αρχαιότητας, της βυζαντινής και της οθωμανικής περιόδου. Στο κομμάτι του ιστορικού κέντρου που περιλαμβάνει την ευρύτερη περιοχή από τον λόφο του Φρουρίου ως και την κεντρική πλατεία και από την πλατεία Λαού μέχρι το ποτάμι, βρίσκεται ένα τμήμα της παλιάς Λάρισας, κυρίως της παλιάς αγοράς. Στη Λάρισα έζησε άσκησε το επάγγελμα του γιατρού και πέθανε το 377 πχ. ο πατέρας της Ιατρικής Ιπποκράτης, ο οποίος τάφηκε μεταξύ Γυρτώνης και Λαρίσης. Στην ομώνυμη συνοικία απέναντι από το πάρκο του Αλκαζάρ υπάρχει το μνημείο του Ιπποκράτη το οποίο περιλαμβάνει τον ανδριάντα του και μουσειακός χώρος. Στην ερευνητική εργασία εξετάζονται αξιοθέατα που βρίσκονται μεταξύ του Α Αρχαίου Θεάτρου της Λάρισας και του μνημείου του
Ιπποκράτη. Ειδικότερα αναζητήθηκαν πληροφορίες και παρουσιάστηκαν τα : Η διαδρομή Α Αρχαίο Θέατρο Μνημείο Ιπποκράτη Α Αρχαίο Θέατρο Το Α Αρχαίο Θέατρο της Λάρισας οικοδομήθηκε κατά το α μισό του 3ου αι. π.χ. στα χρόνια του βασιλιά της Μακεδονίας Αντιγόνου Γονατά. Η κατασκευή του θεάτρου συνδέεται με λατρευτικές εκδηλώσεις όπως η τέλεση θεατρικών παραστάσεων, μουσικών και ωδικών αγώνων. Αποτέλεσε επίσης χώρο πολιτικών εκδηλώσεων που σχετίζονται με το κορυφαίο διοικητικό όργανο της πόλης, το περίφημο Κοινό των Θεσσαλών. Β Αρχαίο Θέατρο Το Β Αρχαίο Θέατρο της Λάρισας άρχισε να κατασκευάζεται τον 1ο αι.π.χ. στην θέση που βρισκόταν το τζαμί του Χασάν Μπέη, κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας. Πιθανόν στην ίδια θέση να υπήρχε βυζαντινός ναός και παλαιότερα ναός που ήταν αφιερωμένος στη Θεά Δήμητρα και την Κόρη (Περσεφόνη). Γέφυρα Αλκαζαρ Η γέφυρα κτίσθηκε στα χρόνια του Χασάν μπέη, εγγονό του κατακτητή της Θεσσαλίας Τουρχάν μπέη στο τέλος του 15ου αιώνα. Η γέφυρα της Λάρισας, ήταν μία από τις μεγαλύτερες και στατικά στερεότερες της χώρας και θεωρείται ότι ήταν η πρώτη γνωστή πέτρινη αμαξιτή γέφυρα της Θεσσαλίας. Είχε μήκος 120 μέτρα και πλάτος 4,5 μέτρα και εκτείνονταν επάνω σε εννέα τόξα.
Μετά την απελευθέρωση της Λάρισας το 1881, η γέφυρα παρουσίαζε σε αρκετά σημεία σημαντικές φθορές οπότε ένα τάγμα μηχανικού του ελληνικού στρατού ανέλαβε το 1886 να την διαπλατύνει και να την διορθώσει. Το 1941 ένα μέρος της ανατινάχθηκε από τα βρετανικά στρατεύματα κατά την υποχώρησή τους, για να επιβραδυνθεί η προέλαση των Γερμανών. Τον Οκτώβριο του 1944,έπειτα από ισχυρή έκρηξη, επήλθε η ολοκληρωτική καταστροφή της γέφυρας από τα γερμανικά στρατεύματα που οπισθοχωρούσαν. Τότε ήλθε και το τέλος στη ζωή της γέφυρας που για αιώνες ήταν το σύμβολο της Λάρισας. Μνημείο Εθνικής Αντίστασης -Φιλολαου Τλουπα Ο παγκοσμίου φήμης γλύπτης, από τους σημαντικότερους Έλληνες καλλιτέχνες της διασποράς, ο Φιλόλαος Τλούπας, γεννήθηκε στη Λάρισα το 1923 και ήταν αδελφός του φωτογράφου Τάκη Τλούπα. Το 1944 εισάγεται στην Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας και μαθητεύει κοντά στους γλύπτες Μιχάλη Τόμπρο και Αθανάσιο Απάρτη ενώ το 1950 φεύγει με υποτροφία για σπουδές στη Γαλλία όπου και σπουδάζει στη Σχολή Καλών Τεχνών του Παρισιού. Ο Φιλόλαος δημιούργησε τα έργα σε μεγάλη κλίμακα σε συνεργασία µε σπουδαίους αρχιτέκτονες και κέρδισε πολλές διεθνείς διακρίσεις. Χρησιμοποιούσε κυρίως ανοξείδωτο ατσάλι και το επεξεργασμένο σκυρόδεμα καθώς και άλλα υλικά, όπως ξύλο και μάρμαρο. Έχει φιλοτεχνήσει πολλά έργα στην Γαλλία ενώ στην Ελλάδα φιλοτέχνησε γλυπτά στην παραλία του Βόλου, το Μνημείο της Αντίστασης, στο Αλκαζάρ στη Λάρισα, κ.ά.
Βοτανική Συλλογή Η κατασκευή της Βοτανικής Συλλογής ξεκίνησε το 2010. Περιλαμβάνει ένα χώρο 3,5 στρεμμάτων στην περιοχή του πάρκου του Αλκαζάρ και φιλοξενεί πολλά είδη χαρακτηριστικά της Ελληνικής χλωρίδας. Ο χώρος εσωτερικά οργανώνεται από διαδρομές, που επιτρέπουν στον επισκέπτη να παρατηρεί από κοντά τα φυτά και να έχει πρόσβαση στους ειδικά διαμορφωμένους χώρους. Αποτελείται από : βραχόκηπο με φυτά εδαφοκάλυψης ο οποίος περιλαμβάνει 15 είδη που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την ανάδειξη των ψηλότερων φυτών και για τη δημιουργία ενός στέρεου υγιές εδάφους, βραχόκηπο με κωνοφόρα που βρίσκεται στο κέντρο της βοτανικής συλλογής και περιλαμβάνει 40 είδη, όπως κέδρα, έλατα, πεύκα κ.λ.π. βραχόκηπο με αρωματικά φυτά που περιλαμβάνει 20 είδη, συλλογή καλλωπιστικών θάμνων, εποχιακά λουλούδια και ροδώνες. Μνημείο Ιπποκράτη Βρίσκεται στην ομώνυμη συνοικία της Λάρισας απέναντι από το πάρκο του Αλκαζάρ- και περιλαμβάνει τον ανδριάντα του Ιπποκράτη και το κενοτάφιο, που λειτουργεί ως μουσειακός χώρος. Δημιουργήθηκε με πρωτοβουλία του αρχίατρου Δημητρίου Παλιούρα. Τον ανδριάντα του Ιπποκράτη φιλοτέχνησε ο γλύπτης Γεώργιος Καλακαλλάς. Έργα του ίδιου καλλιτέχνη είναι οι προτομές του Ασκληπιού, του Απόλλωνα, της Υγείας, του Φλέμινγκ, του Παπανικολάου και του Παλιούρα καθώς και αντίγραφο του ανδριάντα, εκθέματα που υπάρχουν στο εσωτερικό του μουσείου. Σε τοίχο του μουσείου εκτίθεται αντίγραφο της επιτύμβιας πλάκας που βρέθηκε το 1826 μετά από πλημμύρα στις όχθες του Πηνειού και πιστευόταν ότι ανήκει στον τάφο του Ιπποκράτη.
Ψηφιακά εργαλεία Λογισμικό παρουσιάσεων και δημιουργίας χρονογραμμής Powerpoint Λογισμικό επεξεργασίας βίντεο MsPhotostory Moviemaker Λογισμικό δημιουργίας εννοιολογικών χαρτών Freemind Ψηφιακοί χάρτες Google maps Χρονογραμμή Γέφυρα Αλκαζάρ Χρησιμοποιώντας απεικονίσεις της γέφυρας του Αλκαζάρ από τον 17 ο αιώνα οι οποίες υπήρχαν σε χαρακτικά, λιθογραφίες και φωτογραφίες δημιουργήθηκε μια χρονογραμμή η οποία παρουσιάζει την εξέλιξη της γέφυρας στον χρόνο.
Επειδή η χρησιμοποίηση λογισμικού που ήταν διαθέσιμο για τη δημιουργία χρονογραμμής είχε περιορισμούς αξιοποιήθηκε το λογισμικό παρουσιάσεων Powerpoint.
Ψηφιακή αφήγηση (Διαδρομή Α Αρχαίο Θέατρο Μνημείο Ιπποκράτη) Δημιουργήθηκε μια αφήγηση με εικόνες και κείμενα για τη διαδρομή που περιλαμβάνει τα μνημεία Α Αρχαίο Θέατρο Β Αρχαίο Θέατρο Γέφυρα Αλκαζαρ Μνημείο Εθνικής Αντίστασης -Φιλολαου Τλουπα Βοτανική Συλλογή Μνημείο Ιπποκράτη Για τον σκοπό αυτό χρησιμοποιήθηκε το λογισμικό Movie Maker και το PhotoStory. Στιγμιότυπα από τη δημιουργία της ταινίας (MovieMaker)
Στιγμιότυπα από την ταινία
Στιγμιότυπα από τη δημιουργία της ταινίας (PhotoStory)
Εννοιολογικοί χάρτες (Freemind) Tο Freemind είναι μια εφαρμογή Ανοιχτού Λογισμικού που βοηθά στην καταγραφή σκέψεων και στη διαχείριση και οργάνωση πολύπλοκων πληροφοριών.
Ψηφιακοί χάρτες (GoogleMaps) Η περιοχή στην οποία αναφέρεται η διαδρομή σε προβολή εδάφους. Η περιοχή σε προβολή χάρτη.
Το Α Αρχαίο Θέατρο σε προβολή χάρτη. Το Α Αρχαίο Θέατρο σε προβολή δορυφόρου.
Το Β Αρχαίο Θέατρο σε προβολή δορυφόρου. Το Β Αρχαίο Θέατρο σε χάρτη.
Η περιοχή της γέφυρας Αλκαζάρ σε προβολή χάρτη. Η περιοχή της γέφυρας Αλκαζάρ σε προβολή δορυφόρου. Η Βοτανική Συλλογή σε προβολή δορυφόρου.
Η Βοτανική Συλλογή σε προβολή χάρτη. Το μνημείο Εθνικής Αντίστασης σε προβολή δορυφόρου.
Το μνημείο του Ιπποκράτη σε προβολή δορυφόρου. Η διαδρομή σε προβολή χάρτη
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ http://culture.larissa-dimos.gr www.eleftheria.gr/m/αφιερώματα/item/22347-η-γέφυρα-τουαλκαζάρ.html