ΣτΕ 920/2017* [Ανάκληση απόφασης για το χαρακτηρισμό δρόμου ως κοινοτικού] Περίληψη -Η αναγνώριση με διοικητική πράξη δημοτικών ή κοινοτικών οδών, που συνδέουν οικισμούς, ως μοναδικών ή κυριότερων, κατ' εφαρμογήν των διατάξεων του ΚΒΠΝ, συνιστά άσκηση αρμοδιότητας οιονεί πολεοδομικού σχεδιασμού, η οποία δεν έχει εντοπισμένο χαρακτήρα, και, ως εκ τούτου, δεν αποτελεί, κατ' αρχήν, ειδικότερο θέμα εφαρμογής υφιστάμενου πολεοδομικού σχεδιασμού ή άλλου παρεμφερούς σχεδιασμού. Επομένως, η αρμοδιότητα αναγνώρισης δημοτικής ή κοινοτικής οδού, πρέπει κατ' αρχήν να ασκείται με την έκδοση προεδρικού διατάγματος, είτε πρόκειται για περιοχές ειδικής προστασίας του φυσικού ή πολιτιστικού περιβάλλοντος, όπου και οι όλως εντοπισμένες πολεοδομικές ρυθμίσεις πρέπει να επιχειρούνται με προεδρικό διάταγμα είτε όχι. -Κάθε ατομική διοικητική πράξη, είτε αρμοδίως είτε αναρμοδίως εκδοθείσα, δύναται να ανακαλείται, για οποιονδήποτε λόγο εξωτερικής ή εσωτερικής νομιμότητας, είτε από το όργανο που την εξέδωσε είτε από το όργανο, το οποίο, κατά τον χρόνο της ανάκλησης, είναι αρμόδιο για την έκδοσή της. Στην ειδικότερη δε περίπτωση της αναρμοδίως εκδοθείσης ατομικής διοικητικής πράξης, η ανάκλησή της από το όργανο 'που την εξέδωσε χωρεί όχι μόνον κατ επίκλησιν της αναρμοδιότητάς του, αλλά για οποιονδήποτε λόγο. Στην περίπτωση, δηλαδή, αυτήν, η αναρμοδιότητα ως προς την έκδοση της ανακαλούμενης πράξης καθιστά νόμιμη εν πάση περιπτώσει την ανάκλησή της. Τούτο δε, προκειμένου να αποκατασταθεί στον νομικό κόσμο η νομιμότητα, με την εξαφάνιση της αναρμοδίως εκδοθείσης πράξης, και να καταστεί εφεξής δυνατή η αδέσμευτη ρύθμιση του θέματος από το κατά νόμον αρμόδιο όργανο. -Η απόφαση του Νομάρχη με την οποία έχει χαρακτηρισθεί ως "κοινοτικός δρόμος" και, όπως προκύπτει ρητώς από το προοίμιό της, ως κυριότερος κοινοτικός δρόμος, δυνάμει του άρθρου 162 του ΚΒΠΝ, ο δρόμος που συνδέει την Εθνική οδό (θέση Ποντικού) μέσω Καράβου-Μηλακίου με τον οικισμό Πρασίνου, έπρεπε να εκδοθεί από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας με τον τύπο προεδρικού διατάγματος, ύστερα από πρόταση του Υπουργού ΠΕ.ΧΩ.ΔΕ και όχι, όπως εν προκειμένω, από τον Νομάρχη Εύβοιας. Εφόσον η απόφαση είχε εκδοθεί αναρμοδίως νομίμως ανακλήθηκε μερικώς με απόφαση του αυτού Νομάρχη, ανεξάρτητα από τις αιτιολογίες της τελευταίας, που άλλωστε αφορούν επίσης αναρμοδιότητα του Νομάρχη για άλλο όμως λόγο, όλοι δε οι λόγοι ακυρώσεως που προβάλλονται κατά της πράξης αυτής και πλήττουν τη νομιμότητα της αιτιολογίας της παρίστανται αλυσιτελείς. -Για την ανάκληση διοικητικής πράξης για λόγους νομιμότητας δεν απαιτείται η 1 / 11
τήρηση της διαδικασίας που τάσσεται για την έκδοσή της, παρά μόνον όταν η ανάκληση γίνεται για πλάνη περί τα πράγματα, που προκύπτει από την εκτίμηση νέων στοιχείων τα οποία δεν υπήρχαν κατά την έκδοση της ανακαλουμένης. Ο λόγος ακυρώσεως με τον οποίο προβάλλεται ότι η προσβαλλόμενη απόφαση του Νομάρχη Ευβοίας εκδόθηκε κατά παράβαση ουσιώδους τύπου της διαδικασίας χωρίς την κατά νόμο αναγκαία γνωμοδότηση του ΣΧΟΠ είναι αβάσιμος και πρέπει να απορριφθεί. *Όμοια η ΣτΕ 921/2017 Πρόεδρος: Αθ. Ράντος Εισηγητής: Δ. Βασιλειάδης Βασικές Σκέψεις 2. Επειδή, με την αίτηση αυτή, που ασκήθηκε ενώπιον του Διοικητικού Εφετείου Πειραιώς και με την 8/2011 απόφασή του (σε συμβούλιο) παραπέμφθηκε στο Συμβούλιο της Επικρατείας λόγω αρμοδιότητας, ζητείται η ακύρωση α) της απόφασης 3910/19.5.2009 του Νομάρχη Ευβοίας (ΑΑΠ 231), με την οποία, κατ επίκληση του από 24.5/31.5.1985 π.δ., ανακλήθηκε εν μέρει η 3419/16.12.1991 απόφασή του (Δ 132/1992), ως προς τον χαρακτηρισμό τμήματος δρόμου ως κοινοτικού, διερχομένου από ακίνητο της ΔΕΗ Α.Ε. στην περιοχή Αλιβερίου Ν. Ευβοίας και β) της σιωπηρής απόρριψης από τον Γενικό Γραμματέα της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδος της από 22.7.2009 προσφυγής των αιτούντων κατά της ως άνω νομαρχιακής απόφασης. 3. Επειδή, η αίτηση νομίμως παραπέμφθηκε στο Συμβούλιο της Επικρατείας, διότι η προκείμενη διαφορά υπάγεται στην ακυρωτική αρμοδιότητά του (πρβλ. ΣτΕ 2790/2014). 4. Επειδή, σύμφωνα με το άρθρο 283 παρ. 2 του ν. 3852/2010 (Α 87), η δίκη, κατά το μέρος που προσβάλλεται η 3910/19.5.2009 απόφαση του Νομάρχη Εύβοιας, συνεχίζεται αυτοδικαίως κατά της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδος. 5. Επειδή, κατά τη συζήτηση της υπόθεσης οι αιτούντες δεν παρέστησαν, όμως ο μεν πρώτος ενέκρινε προφορικά την άσκηση της αίτησης από τον υπογράφοντα το δικόγραφο δικηγόρο, οι δε λοιποί ενέκριναν ρητώς την άσκησή της με το 17693/2014 συμβολαιογραφικό πληρεξούσιο, το οποίο κατέθεσαν σε άλλη υπόθεση (αρ. κατ. 8896/2010) που συζητήθηκε την αυτή δικάσιμο (πρβλ. ΣτΕ 394/1984 Ολ., 1001/2001, 531/2007 7μ., 4063/2008 7μ. κ.ά.). 6. Επειδή, με πρόδηλο έννομο συμφέρον και εν γένει παραδεκτώς παρεμβαίνει υπέρ του κύρους των προσβαλλόμενων πράξεων η ΔΕΗ Α.Ε. 7. Επειδή, οι αιτούντες με έννομο συμφέρον ασκούν την κρινόμενη αίτηση, εφόσον επικαλούνται εμπράγματα δικαιώματα εξ αδιαιρέτου σε ακίνητο 3.350 τ.μ., που βρίσκεται πλησίον του προαναφερθέντος ακινήτου της παρεμβαίνουσας, και είχαν διατυπώσει την αντίθεσή τους κατά τη διαδικασία έκδοσης της α προσβαλλομένης, 2 / 11
παραδεκτώς δε ομοδικούν, εφόσον προβάλλουν κοινούς λόγους ακυρώσεως, οι οποίοι ερείδονται στην ίδια νομική και πραγματική βάση. 8. Επειδή, η προθεσμία για την προσβολή με αίτηση ακυρώσεως απόφασης, με την οποία αναγνωρίζεται δημοτική ή κοινοτική οδός ως κυριότερη ή μοναδική κατ εφαρμογήν του από 24.5/31.5.1985 π.δ. (Δ 270), δεν κινείται από τη δημοσίευση της απόφασης στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, αλλά αρχίζει από τη γνώση ή την τυχόν κοινοποίηση της απόφασης αυτής (ΣτΕ 2790/2014, πρβλ. και 4577/2011 7μ.). Για την ταυτότητα του νομικού λόγου, το αυτό ισχύει και σε περίπτωση προσβολής πράξης με την οποία ανακαλείται εν μέρει η ανωτέρω απόφαση κατ εφαρμογήν των διατάξεων του ίδιου π.δ. Εν προκειμένω δεν προκύπτει πλήρης γνώση της α προσβαλλομένης από τους αιτούντες σε χρόνο πριν από τη άσκηση, στις 23.7.2009, προσφυγής κατ αυτής ενώπιον του Γενικού Γραμματέα της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδος, η οποία απορρίφθηκε σιωπηρώς μετά την πάροδο 60 ημερών. Συνεπώς, και δεδομένου ότι η προθεσμία για την άσκηση αίτησης ακυρώσεως αναστέλλεται κατά τη διάρκεια των δικαστικών διακοπών (1.7 έως 15.9), η κρινόμενη αίτηση, που κατατέθηκε στις 13.11.2009 (60η ημέρα μετά τη λήξη 15.9.2009 των δικαστικών διακοπών), εμπροθέσμως ασκήθηκε κατ αμφοτέρων των προσβαλλομένων πράξεων, οι δε περί του αντιθέτου ισχυρισμοί της παρεμβαίνουσας πρέπει να απορριφθούν. 9. Επειδή, όπως έχει κριθεί, από τις ισχύουσες διατάξεις (βλ. ν. 3155/1955 «Περί κατασκευής και συντηρήσεως οδών», Α 63, αρθ. 28 ν. 1337/1983 κ.ά.) θεσπίζεται μεν ειδική διαδικασία για την ανακήρυξη και τον καθορισμό των εθνικών και επαρχιακών οδών, δεν προβλέπεται, όμως, διαδικασία χαρακτηρισμού οδών ως δημοτικών ή κοινοτικών (πρβλ. ΣτΕ 1291/2008, 1603/2008, 4391/2009, 2790/2014 κ.ά.). Τέτοια διαδικασία δεν προβλέπεται ούτε από άλλη διάταξη (ΣτΕ 2101/1987 7μ., 2102/1987 7μ., 1652/2004, 1603/2008, 2790/2014, πρβλ. και ΑΠ 1038/1994). 10. Επειδή, το από 24.5/31.5.1985 π.δ. «Τροποποίηση των όρων και περιορισμών δόμησης των γηπέδων των κειμένων εκτός των ρυμοτομικών σχεδίων των πόλεων και εκτός των ορίων των νομίμως υφισταμένων προ του έτους 1923 οικισμών» (Δ 270) περιλαμβάνεται στο Κεφάλαιο Η (άρθρα 162 και επόμ.) του Κώδικα Βασικής Πολεοδομικής Νομοθεσίας (π.δ. 14.7/27.7.1999, Δ 580), στο οποίο κωδικοποιήθηκαν τα νομοθετήματα που αφορούν τη δόμηση σε περιοχές εκτός σχεδίου. Συγκεκριμένα, στο άρθρο 162 του ΚΒΠΝ (άρθρο 1 του από 24.5/31.5.1985 π.δ.) καθορίζονται οι όροι και περιορισμοί δόμησης που ισχύουν κατά τον κανόνα (παρ. 2 περ. Ι) και κατά παρέκκλιση (παρ. 2 περ. ΙΙ) για τα γήπεδα που βρίσκονται εκτός ρυμοτομικών σχεδίων και εκτός των ορίων των προ του 1923 οικισμών. Στην περίπτωση Ι της παρ. 2 του άρθρου 162 του ΚΒΠΝ, όπως η περ. α της παρ. 1 του άρθρου 1 του ανωτέρω π.δ. αντικαταστάθηκε με το άρθρο 10 παρ. 1 του ν. 3212/2003 (Α 308, πρβλ. και άρθρο 23 παρ. 3 του νόμου), τίθεται ο βασικός κανόνας ότι, προκειμένου να δομηθεί γήπεδο εκτός σχεδίου και εκτός ορίων οικισμού προϋφισταμένου του 1923, απαιτούνται ως όροι δόμησης «α) Ελάχιστο εμβαδόν γηπέδου 4.000 τετραγωνικά μέτρα και πρόσωπο σε κοινόχρηστο δρόμο είκοσι πέντε (25) μέτρα [ ]». Η επόμενη περ. ΙΙ της παρ. 2 του άρθρου 162 του ΚΒΠΝ προβλέπει και διάφορες κατά παρέκκλιση αρτιότητες (2.000, 3 / 11
1.200 και 750 τ.μ.) των γηπέδων, υπό την προϋπόθεση, μεταξύ άλλων, ότι τα γήπεδα αυτά είχαν σε διάφορους χρόνους «πρόσωπο σε διεθνείς, εθνικές, επαρχιακές, δημοτικές και κοινοτικές οδούς, καθώς και σε εγκαταλελειμμένα τμήματα αυτών και σε σιδηροδρομικές γραμμές [ ]», περιέχει δε ορισμό μόνο των δημοτικών και κοινοτικών οδών και προβλέπει διαδικασία αναγνώρισής τους, ως εξής: «Ως δημοτικές ή κοινοτικές οδοί, για την εφαρμογή του παρόντος, θεωρούνται οι οδοί που ενώνουν οικισμούς του ίδιου δήμου ή κοινότητας μεταξύ τους, ή οικισμούς ομόρων δήμων ή κοινοτήτων ή με διεθνείς, εθνικές ή επαρχιακές οδούς. Σε περίπτωση που μεταξύ των προαναφερομένων οικισμών υπάρχουν περισσότερες από μία δημοτικές ή κοινοτικές οδοί που συνδέουν αυτούς, οι διατάξεις της παρούσας περίπτωσης εφαρμόζονται μόνο σε γήπεδα που έχουν πρόσωπο στην κυριότερη από τις οδούς αυτές. Η αναγνώριση των οδών αυτών σε κυριότερες ή μοναδικές γίνεται με απόφαση του οικείου νομάρχη μετά από γνώμη του ΣΧΟΠ του νομού [ ]». 11. Επειδή, όπως έχει ήδη κριθεί (ΣτΕ 3661/2005 Ολ., 578/2006 κ.ά.), καθ ερμηνεία των διατάξεων των άρθρων 24 παρ. 2, 43 παρ. 2 και 102 παρ. 1 του Συντάγματος, η έγκριση και τροποποίηση των πολεοδομικών σχεδίων οποιασδήποτε κλίμακας και η θέσπιση, με ρυθμίσεις κανονιστικού χαρακτήρα, πάσης φύσεως όρων δόμησης, επιβάλλεται να γίνονται, κατ αρχήν, μόνον με την έκδοση προεδρικού διατάγματος. Και επιτρέπεται μεν οι όλως εντετοπισμένες τροποποιήσεις των σχεδίων αυτών να επιχειρούνται με πράξη διάφορη του διατάγματος, οι εν λόγω, όμως, τροποποιήσεις παύουν να διατηρούν τον ειδικότερο χαρακτήρα τους όταν αφορούν προστατευόμενες περιοχές του φυσικού ή πολιτιστικού περιβάλλοντος, οπότε οι σχετικές ρυθμίσεις πρέπει, και στην περίπτωση αυτή, να διενεργούνται με την έκδοση προεδρικού διατάγματος. Εξάλλου, η αναγνώριση με διοικητική πράξη δημοτικών ή κοινοτικών οδών, που συνδέουν οικισμούς, ως μοναδικών ή κυριότερων, κατ εφαρμογήν των προπαρατεθεισών διατάξεων του ΚΒΠΝ, συνιστά άσκηση αρμοδιότητας οιονεί πολεοδομικού σχεδιασμού, η οποία δεν έχει εντοπισμένο χαρακτήρα και, ως εκ τούτου, δεν αποτελεί, κατ αρχήν, ειδικότερο θέμα εφαρμογής υφισταμένου πολεοδομικού σχεδιασμού ή άλλου παρεμφερούς σχεδιασμού. Επομένως, η αρμοδιότητα αναγνώρισης δημοτικής ή κοινοτικής οδού, δυνάμει των προαναφερομένων διατάξεων του άρθρου 162 του ΚΒΠΝ (άρθρου 1 του από 24.5/31.5.1985 π.δ.), πρέπει κατ αρχήν να ασκείται με την έκδοση προεδρικού διατάγματος, είτε πρόκειται για περιοχές ειδικής προστασίας του φυσικού ή πολιτιστικού περιβάλλοντος, όπου και οι όλως εντετοπισμένες πολεοδομικές ρυθμίσεις πρέπει να επιχειρούνται με προεδρικό διάταγμα, είτε όχι (ΣτΕ 3965/2015, πρβλ. 1671/2014, πρβλ. και άρθρο 20 παρ. 15 του ν. 3937/2011, Α 60, όπως ισχύει). 12. Επειδή, εξάλλου, στο άρθρο 21 παρ. 1 του Κώδικα Διοικητικής Διαδικασίας (ν. 2690/1999, Α 45) ορίζεται ότι «Αρμόδιο για την ανάκληση ατομικής διοικητικής πράξης όργανο είναι εκείνο που την εξέδωσε ή που είναι αρμόδιο για την έκδοσή της». Η διάταξη αυτή, αναθέτουσα την αρμοδιότητα ανάκλησης ατομικής διοικητικής πράξης είτε στο όργανο που την εξέδωσε είτε στο όργανο το οποίο, κατά τον χρόνο της ανάκλησης, είναι αρμόδιο για την έκδοσή της, δεν συναρτά, κατά το σαφές 4 / 11
γράμμα της, την εν λόγω αρμοδιότητα ανάκλησης ούτε προς την, κατά τον χρόνο εκδόσεως της ανακαλουμένης, αρμοδιότητα του εκδόντος αυτήν οργάνου ούτε προς συγκεκριμένους λόγους ανάκλησης. Ο περιορισμός, άλλωστε, της δυνατότητας ανάκλησης των μη νομίμων διοικητικών πράξεων με την καθιέρωση, και μάλιστα παρά τη σαφή και αδιάστικτη διατύπωση της ανωτέρω διάταξης, προϋποθέσεων ανάκλησης αναγομένων είτε στην αρμοδιότητα ή αναρμοδιότητα των οργάνων που εξέδωσαν τις πράξεις αυτές είτε στους λόγους ανάκλησης, αντιστρατεύεται την συνταγματικώς κατοχυρωμένη και θεμελιώδη για το Κράτος Δικαίου αρχή της νομιμότητας, η οποία, κατ αρχήν, υπαγορεύει την ανάκληση των μη νομίμων διοικητικών πράξεων. Εν όψει, λοιπόν, της αδιάστικτης διατύπωσης της εν λόγω διάταξης, κάθε ατομική διοικητική πράξη, είτε αρμοδίως είτε αναρμοδίως εκδοθείσα, δύναται να ανακαλείται, για οποιονδήποτε λόγο εξωτερικής ή εσωτερικής νομιμότητας, είτε από το όργανο που την εξέδωσε είτε από το όργανο, το οποίο, κατά τον χρόνο της ανάκλησης, είναι αρμόδιο για την έκδοσή της. Στην ειδικότερη δε περίπτωση της αναρμοδίως εκδοθείσης ατομικής διοικητικής πράξης, η ανάκλησή της από το όργανο που την εξέδωσε χωρεί όχι μόνον κατ επίκλησιν της αναρμοδιότητάς του, αλλά για οποιονδήποτε λόγο. Στην περίπτωση, δηλαδή, αυτήν, η αναρμοδιότητα ως προς την έκδοση της ανακαλούμενης πράξης, καθιστά νόμιμη εν πάση περιπτώσει την ανάκλησή της (βλ. ΣτΕ 1581/2010 Ολ., 1582/2010 Ολ. κ.ά.). Τούτο δε, προκειμένου να αποκατασταθεί στον νομικό κόσμο η νομιμότητα, με την εξαφάνιση της αναρμοδίως εκδοθείσης πράξης, και να καταστεί εφεξής δυνατή η αδέσμευτη ρύθμιση του θέματος από το κατά νόμον αρμόδιο όργανο (ΣτΕ 1581/2010 Ολ., 1582/2010 Ολ.). 13. Επειδή, εν προκειμένω από τα στοιχεία του φακέλου προκύπτουν, μεταξύ άλλων, τα εξής: Στην περιφέρεια του Δήμου Κύμης-Αλιβερίου και μεταξύ των οικισμών Καράβου και Μηλακίου λειτουργεί, από το έτος 1955, σε γήπεδο εμβαδού 402 στρεμμάτων περίπου, βιομηχανική μονάδα παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας της παρεμβαίνουσας (ΑΗΣ Αλιβερίου). Η μονάδα αυτή συγκροτήθηκε αρχικώς από δύο ατμοηλεκτρικές μονάδες (Ι και II) εγκατεστημένης θερμικής ισχύος 2x40 MWe, με καύσιμη πρώτη ύλη τον λιγνίτη, των οποίων έπαυσε η λειτουργία το έτος 2000, και μετά το έτος 1969 από τις μονάδες ΙΙΙ και IV, εγκατεστημένης θερμικής ισχύος 2x150 MWe, με καύσιμη πρώτη ύλη το πετρέλαιο τύπου «μαζούτ». Το έτος 1991, με την απόφαση 3419/16.12.1991 του Νομάρχη Ευβοίας (Δ 132/11.2.1992) χαρακτηρίσθηκε ως κοινοτικός ο δρόμος που συνδέει την Εθνική οδό (θέση Ποντικού) μέσω Καράβου- Μηλακίου με τον οικισμό Πρασίνου και διασχίζει το ακίνητο στο οποίο λειτουργεί ο ΑΗΣ Αλιβερίου, όπως η οδός αυτή αποτυπώνεται στον συνημμένο στην ως άνω νομαρχιακή απόφαση χάρτη που δημοσιεύθηκε στο ίδιο ΦΕΚ. Όπως προκύπτει από το προοίμιό της, η ανωτέρω απόφαση του Νομάρχη εκδόθηκε κατ επίκληση, πλην άλλων, του άρθρου 4 του π.δ. 24.5/31.5.1985 και της απόφασης 200/91 (πρακτικό 19ο) του ΣΧΟΠ και με την αιτιολογία ότι «ο δρόμος από την Εθνική οδό (θέση Ποντικού) μέσω Καράβου, Μηλακίου μέχρι τον οικισμό Πρασίνου είναι ο κυριότερος» (βλ. στοιχ. 6 του προοιμίου). Ακολούθως, το έτος 2008, εκδόθηκε η 160235/17.10.2008 5 / 11
(ορθή επανάληψη 10.3.2009) απόφαση των Υπουργών Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων, Εμπορικής Ναυτιλίας, Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής, Ανάπτυξης, και Πολιτισμού, με την οποία εγκρίθηκαν οι περιβαλλοντικοί όροι για την εγκατάσταση και λειτουργία στον ΑΗΣ Αλιβερίου «Μονάδας Παραγωγής Ηλεκτρικής Ενέργειας» καθαρής ισχύος 416,95 MWe, με καύσιμη πρώτη ύλη το φυσικό αέριο, στο πλαίσιο ευρύτερου σχεδίου ανανέωσης και αντικατάστασης του δυναμικού των παλαιών μονάδων της ΔΕΗ ΑΕ. Προκειμένου να εκδοθεί οικοδομική άδεια για την ανέγερση των κτιριακών εγκαταστάσεων της παραπάνω μονάδας (V), η παρεμβαίνουσα υπέβαλε αίτηση προς τη Διεύθυνση Χωροταξίας και Οικισμού της Ν.Α. Εύβοιας, στη συνέχεια δε ζήτησε με έγγραφό της τη γνώμη της Διεύθυνσης Οικοδομικών και Κτιριοδομικών Κανονισμών (εφεξής: ΔΟΚΚ) του ΥΠΕΧΩΔΕ για διάφορα ζητήματα που είχε θέσει η ανωτέρω υπηρεσία της Ν.Α. Εύβοιας, μεταξύ δε άλλων για το καθεστώς του δρόμου εντός του γηπέδου του ΑΗΣ Αλιβερίου. Στο εν λόγω 572/21.1.2009 έγγραφο της ΔΕΗ εκτίθεται, ως προς το καθεστώς του δρόμου, ότι ο ΑΗΣ Αλιβερίου εγκαταστάθηκε σε γήπεδο που αποκτήθηκε από τη ΔΕΗ τα έτη 1951-1953 εν μέρει από απαλλοτρίωση και εν μέρει από αγορές σύμφωνα με το διάγραμμα ιδιοκτησίας, ότι εντός του απαλλοτριωθέντος χώρου προϋπήρχε κοινόχρηστο μονοπάτι, πλάτους περίπου 1,5 μ. με αριθμό 265 στο κτηματολογικό διάγραμμα, το οποίο απαλλοτριώθηκε με την καταβολή της σχετικής αποζημίωσης στην τότε Κοινότητα Αλιβερίου, ότι μετά την εγκατάσταση του ΑΗΣ η ΔΕΗ Α.Ε. κατασκεύασε σε άλλη θέση του γηπέδου εντός της ιδιοκτησίας της νέο δρόμο πλάτους 9 μ. προς εξυπηρέτηση ιδίων αναγκών, ότι ο δρόμος αυτός υπάρχει και συντηρείται από τη ΔΕΗ, ότι οι θέσεις του προϋπάρχοντος μονοπατιού και του κατασκευασθέντος δρόμου αποτυπώνονται σε συνημμένο τοπογραφικό διάγραμμα και ότι στο πλαίσιο των καλών σχέσεων με τους κατοίκους της περιοχής η ΔΕΗ επέτρεψε και εξακολουθεί να επιτρέπει τη χρήση του παραπάνω δρόμου, διότι μέσω αυτού συντομεύεται η διαδρομή Κάραβος-Μηλάκι. Ενόψει των ανωτέρω, με το ίδιο έγγραφο ζητήθηκε η διατύπωση των απόψεων της ΔΟΚΚ, αν το υπόψη γήπεδο του ΑΗΣ παραμένει ενιαίο για την κατασκευή της νέας μονάδας. Εξάλλου, και η Διεύθυνση Χωροταξίας και Οικισμού (ΧΟ) της Ν.Α.Εύβοιας, κατόπιν εξώδικης δήλωσης, αναφορών κ.λπ. των αιτούντων, απέστειλε στη ΔΟΚΚ το 188/27.1.2009 έγγραφο, με το οποίο ζήτησε τη γνώμη της εν λόγω Κεντρικής Υπηρεσίας, μεταξύ άλλων, και ως προς το ζήτημα του δρόμου που διασχίζει το ακίνητο της παρεμβαίνουσας. Κατά την άποψη της Δ/νσης ΧΟ, που περιλαμβάνεται στο ανωτέρω έγγραφό της (παρ. Β1), «[ ] εφόσον ο δρόμος αυτός διανοίχθηκε εντός της ιδιοκτησίας της ΔΕΗ και χωρίς να έχουμε στοιχεία για κήρυξη αναγκαστικής απαλλοτρίωσης, η ΔΕΗ διατηρεί σήμερα την κυριότητα της επί του δρόμου αυτού [ ] και επομένως δεν δύναται αυτός ως δημιουργηθείς μεταγενέστερα του 1923 με τα ως άνω δεδομένα και την υφιστάμενη νομοθεσία να θεωρείται κοινόχρηστος και να τέμνει την όλη ιδιοκτησία σε δύο μέρη». Σε απάντηση των ανωτέρω εγγράφων της Ν.Α. Εύβοιας και της παρεμβαίνουσας, ο Αν.Διευθυντής της ΔΟΚΚ του ΥΠΕΧΩΔΕ απέστειλε το 4050/Φεβρουαρίου 2009 έγγραφό του, στο οποίο, ως προς το ζήτημα του δρόμου, εξέθεσε ότι συμφωνεί με την άποψη, 6 / 11
όπως διατυπώνεται ανωτέρω, της Δ/νσης ΧΟ της Ν.Α. Εύβοιας. Εξάλλου, ο Διευθυντής Ηλεκτροπαραγωγής του Υπουργείου Ανάπτυξης με το Δ5/ΗΛ/Α/Φ7/431/3070/13.2.2009 έγγραφό του ενημέρωσε την παρεμβαίνουσα ότι η προσθήκη της μονάδας V αποτελεί επέκταση του ήδη λειτουργούντος σταθμού και ότι όλες οι κύριες και βοηθητικές κτιριακές εγκαταστάσεις του ΑΗΣ αποτελούν μια ενιαία βιομηχανική εγκατάσταση (βλ. επίσης και το μεταγενέστερο 7151/3.3.2009 έγγραφο της ΔΟΚΚ προς την Ν.Α. Ευβοίας και την παρεμβαίνουσα, που κοινοποιήθηκε και στον πρώτο αιτούντα). Κατόπιν, συνετάγη η από Απρίλιο 2009 τεχνική έκθεση μηχανικού για το ιδιοκτησιακό καθεστώς διαφόρων τμημάτων του γηπέδου της ΔΕΗ. Επίσης, στο συμπέρασμα του από 8.4.2009 «Γνωμοδοτικού Σημειώματος» Καθηγητή της Νομικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου, με βάση τα περιγραφόμενα στο σημείωμα περιστατικά, εκτίθεται ότι «Δεδομένου ότι το άρθρο 1 παρ. 2 π.δ/τος 24/31.5.1985 δεν παρέχει στον Νομάρχη την εξουσία να χαρακτηρίζει ιδιωτική δίοδο ως κοινοτική οδό, η υπ αριθμ. 3419/16.12.1991 απόφαση του Νομάρχη Ευβοίας είναι παράνομη κατά το τμήμα που αφορά την ιδιοκτησία της ΔΕΗ, κατά το σκέλος δε αυτό πρέπει, βάσει της αρχής της νομιμότητας, ο σχετικός χαρακτηρισμός να αρθεί. Ακόμη και αν η διαπίστωση αυτή δεν γινόταν δεκτή, η αναφερθείσα νομαρχιακή απόφαση θα συνιστούσε ως προς την ιδιοκτησία της ΔΕΗ κήρυξη αναγκαστικής απαλλοτρίωσης, η οποία θα όφειλε να αρθεί λόγω της μη συντέλεσής της, παρά την πάροδο μακρού χρονικού διαστήματος. Η εν λόγω υποχρέωση άρσης του χαρακτηρισμού του δρόμου εθνική οδός Αλιβερίου (θέση Ποντικού)-Κάραβος-Μηλάκι-Πράσινο ως κυριότερης κοινοτικής οδού, αφορά μόνον το τμήμα του δρόμου που διέρχεται από την ιδιοκτησία της ΔΕΗ, της σχετικής δε απόφασης θα ήταν ορθότερο να προηγηθεί γνωμοδότηση του οικείου Σ.Χ.Ο.Π. και μελέτη των πολεοδομικών συνθηκών της περιοχής». Κατόπιν αυτού, η παρεμβαίνουσα υπέβαλε την από 10.4.2009 αίτηση προς τη Διεύθυνση Πολεοδομίας της Ν.Α. Ευβοίας, συνοδευόμενη με το ανωτέρω γνωμοδοτικό σημείωμα, με την οποία ζήτησε την άρση του χαρακτηρισμού της οδού ως κυριότερης κοινοτικής, κατά το τμήμα αυτής που διασχίζει την ιδιοκτησία της. Επίσης, συνετάγη και η από 14.4.2009 έκθεση αρχιτέκτονα, με θέμα «παρατηρήσεις για τις πολεοδομικές επιπτώσεις από την αιτουμένη άρση του χαρακτηρισμού», στην οποία περιγράφονται οι οικισμοί της περιοχής και η οδική σύνδεση μεταξύ τους, οι χρήσεις γης και οι ανάγκες των οικισμών και, μεταξύ άλλων, εκτίθεται ότι «ο χαρακτηρισμός του δρόμου που συνδέει την εθνική οδό Χαλκίδος-Κύμης με τον οικισμό Πρασίνου (διαδρομή Α-Δ) ως κύριας κοινοτικής οδού, δεν εξυπηρέτησε λειτουργικές ανάγκες της περιοχής του Αλιβερίου, του Καράβου, του Μηλακίου και του Πρασίνου. Αντίθετα αποφασίσθηκε, για να εξασφαλίσει στους ιδιοκτήτες των παρόδιων αγροτεμαχίων τις παρεκκλίσεις της παρόδιας δόμησης Η αποκατάσταση της ενότητας της ιδιοκτησίας της ΔΕΗ είναι απολύτως αναγκαία για λόγους λειτουργικούς. Πέραν του ότι ο [κλ]άδος Β1Γ αποτελεί ιδιωτικό χώρο, λόγοι ασφαλείας καθιστούν απαγορευτική την ελεύθερη διέλευση οχημάτων, όταν θα υπάρχει πυκνή λειτουργική σύνδεση των δύο πλευρών της ιδιοκτησίας της ΔΕΗ κατά την εγκάρσια προς την οδό κατεύθυνση». Με την ίδια έκθεση προτείνεται η 7 / 11
διάνοιξη νέας οδού στα όρια περίπου της ιδιοκτησίας της ΔΕΗ. Μετά ταύτα, ο Διευθυντής Πολεοδομίας της Ν.Α. Ευβοίας, με το 3067/15.4.2009 έγγραφό του προς το ΣΧΟΠ Ν. Ευβοίας, αποδεχόμενος τα όσα αναφέρονται στο γνωμοδοτικό σημείωμα και την ανωτέρω έκθεση, εισηγήθηκε προς το Συμβούλιο τον εν μέρει αποχαρακτηρισμό του δρόμου, διότι, όπως αναφέρεται στο έγγραφο αυτό, από τον προτεινόμενο αποχαρακτηρισμό δεν μεταβάλλονται τα δεδομένα πολεοδόμησης της περιοχής τόσο ως προς το ήδη δομημένο περιβάλλον όσο και σε περίπτωση μελλοντικής δόμησης, αφού ο αποχαρακτηρισμός αφορά μόνο το τμήμα που βρίσκεται εντός της ιδιοκτησίας της παρεμβαίνουσας. Εξάλλου, το ΣΧΟΠ του Νομού με το από 15.4.2009 πρακτικό ανέβαλε τη διατύπωση της γνώμης του και ζήτησε γνωμοδότηση του Δημοτικού Συμβουλίου Ταμυνέων. Επακολούθησε η 54/30.4.2009 απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου Ταμυνέων, με την οποία εγκρίθηκε ο αποχαρακτηρισμός του προαναφερθέντος τμήματος της οδού και αποφασίσθηκε να μην αποκοπεί η διέλευση των κατοίκων των οικισμών Μηλακίου και Πρασίνου, αλλά να σημανθεί ο δρόμος για λόγους ασφαλείας και να υλοποιηθεί προηγούμενη απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου για την κατασκευή περιφερειακού δρόμου από την παρεμβαίνουσα. Σύμφωνα με στοιχεία που προσκόμισαν οι αιτούντες, η ανωτέρω απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου ακυρώθηκε μεταγενεστέρως, ήτοι μετά την έκδοση της α προσβαλλομένης, κατόπιν προσφυγής ενδιαφερομένων, με την 41878/6478/12.6.2009 απόφαση της Προϊσταμένης της Δ/νσης Τοπ.Αυτοδιοίκησης της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδος, με την αιτιολογία ότι αρμόδιο για τον αποχαρακτηρισμό κύριας δημοτικής οδού είναι το ίδιο όργανο που εξέδωσε την απόφαση χαρακτηρισμού, δηλαδή ο Νομάρχης Ευβοίας και όχι το Δημοτικό Συμβούλιο Ταμυνέων. Εξάλλου, το ΣΧΟΠ με το από 6.5.2009 πρακτικό ανέβαλε εκ νέου τη διατύπωση της γνώμης του, προκειμένου, όπως εκτίθεται στο πρακτικό, να εξετασθούν στοιχεία που να εξασφαλίζουν την ανεμπόδιστη διέλευση του κοινού από το τμήμα του δρόμου εντός της ιδιοκτησίας της παρεμβαίνουσας. Στη συνέχεια, το ΣΧΟΠ, επανερχόμενο στην υπόθεση, με το 6/13.5.2009 πρακτικό του ανέβαλε εκ νέου τη διατύπωση γνώμης, προκειμένου, όπως εκτίθεται στο πρακτικό, να ζητηθούν οι απόψεις του ΥΠΕΧΩΔΕ για το θέμα της εισήγησης. Κατόπιν αυτών, εκδόθηκε η α προσβαλλόμενη (3910/19.5.2009, ΑΑΠ 231), απόφαση του Νομάρχη Ευβοίας με την οποία ανακλήθηκε η 3419/16.12.1991 απόφασή του, κατά το σκέλος αυτής που αφορά τον χαρακτηρισμό ως κοινοτικού δρόμου, τμήματος διερχομένου από το ακίνητο της ΔΕΗ με στοιχεία B1 Γ όπως φαίνεται στο σχετικό τοπογραφικό διάγραμμα. Η ανωτέρω νομαρχιακή απόφαση, όπως προκύπτει από το προοίμιό της, εκδόθηκε κατ επίκληση πλην άλλων α) του ΔΜΚΘ/3580/10.4.2009 εγγράφου της Δ/νσης Μελετών Κατασκευών της ΔΕΗ ΑΕ με τα συνημμένα σε αυτό: τεχνική έκθεση επί του ιδιοκτησιακού καθεστώτος με τοπογραφικό διάγραμμα, έκθεση αρχ/να πολεοδόμου και γνωμοδοτικό σημείωμα από 8 Απριλίου 2009, β) του άρθρου 1 παρ. 2 εδ. β του από 24.5/31.5.1985 π.δ., γ) της 3067/15.4.2009 εισήγησης της Δ/νσης Πολεοδομίας προς το ΣΧΟΠ, δ) του πρακτικού 6/2009 θέμα 1ο της από 13.5.2009 συνεδρίασης ΣΧΟΠ και με τις ακόλουθες αιτιολογίες: «.3. Σύμφωνα με την τεχνική έκθεση επί του ιδιοκτησιακού καθεστώτος 8 / 11
που υποβλήθηκε από τη ΔΕΗ ΑΕ αποδεικνύεται ότι τμήμα του δρόμου αυτού διέρχεται εντός ιδιοκτησίας της στο Αλιβέρι. Συγκεκριμένα: το τμήμα του δρόμου με στοιχεία B1 Γ διέρχεται κατά μέρος εντός επιφάνειας 280 στρ. που έχει απαλλοτριωθεί υπέρ της ΔΕΗ ΑΕ βάσει της 16319/22.3.1951 (ΦΕΚ 50/Β/23.3.1951) απόφασης Υπ. Βιομηχανίας, κατά το υπόλοιπο, δε, μέρος εντός γηπέδου επιφάνειας 22 στρ. αρ. γηπέδου 66 στο ιδιοκτησιακό διάγραμμα, που έχει περιέλθει στην ιδιοκτησία της με αγορά βάσει του 7171/1952 συμβολαίου μεταγραφή 459/5.2.1953, Τομ. 93 Υποθηκοφυλακείου Δήμου Ταμυνέων. 4. Σύμφωνα με το γνωμοδοτικό σημείωμα [ ] το οποίο αποδεχόμαστε, η (2) σχετ. είναι παράνομη ως προς το σκέλος που αναγνωρίσθηκε με απόφαση Νομάρχη τμήμα δρόμου ως κοινοτικό, ενώ κατά τα παραπάνω διέρχεται εντός ιδιοκτησίας ΔΕΗ ΑΕ, επιπλέον, δε, δεν υπάρχουν στοιχεία ότι το τμήμα αυτό του δρόμου έχει τεθεί σε κοινή χρήση από την ΔΕΗ ΑΕ. 5. Κατά τα παραπάνω η [ ] 3419/16.12.1991 [ ] απόφαση Νομάρχη πρέπει να ανακληθεί κατά το σκέλος που αφορά τμήμα του χαρακτηρισμένου με αυτήν δρόμου ως κοινοτικού υπό στοιχεία B1 Γ όπως φαίνεται στο συνημμένο τοπογραφικό διάγραμμα, για λόγο βάσει της αρχής νομιμότητας. Το υπόλοιπο τμήμα του δρόμου, όπως έχει χαρακτηρισθεί με την υπ αριθμ. 3419/1991 απόφαση Νομάρχη παραμένει ως έχει [ ]». Τέλος, οι αιτούντες άσκησαν κατά της ανωτέρω, εν μέρει ανακλητικής, νομαρχιακής απόφασης την από 22.7.2009 προσφυγή τους (αριθμ. πρωτ. 65419/11790/23.7.2009) ενώπιον του Γενικού Γραμματέα Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας, η οποία απορρίφθηκε σιωπηρώς, μετά την άπρακτη πάροδο 60 ημερών από την υποβολή της (βλ. το 72627/13071/23.9.2009 έγγραφο της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδος). 14. Επειδή, με την κρινόμενη αίτηση προβάλλεται ότι η 3910/19.5.2009 απόφαση του Νομάρχη Ευβοίας (α προσβαλλόμενη) είναι ακυρωτέα, για τους αντίστοιχους δε λόγους είναι ακυρωτέα και η σιωπηρή απόρριψη της ιεραρχικής προσφυγής τους, διότι: α) εκδόθηκε κατά παράβαση ουσιώδους τύπου της διαδικασίας, χωρίς την κατά νόμο αναγκαία γνωμοδότηση του ΣΧΟΠ, β) ο Νομάρχης απεφάνθη επί ζητημάτων κυριότητας του επίμαχου τμήματος του δρόμου, επί των οποίων δεν είχε αρμοδιότητα, γ) δεν προηγήθηκε η εκπόνηση μελέτης για τους λόγους που επιβάλλουν την πραγματοποιηθείσα μεταβολή, δ) δεν ερευνήθηκαν οι συνέπειες του μερικού αποχαρακτηρισμού σε νόμιμα δικαιώματα των αιτούντων και των κατοίκων των όμορων οικισμών, ε) μη νομίμως ελήφθη υπόψη γνωμοδοτικό σημείωμα δικηγόρου μέλους ΔΕΠ, διότι ο Νομάρχης έπρεπε να ζητήσει τη γνώμη των αρμοδίων οργάνων της υπηρεσίας του, στ) δεν συνέτρεχε λόγος για την εν μέρει ανάκληση της απόφασης του έτους 1991, αφού για ιδιωτικά ζητήματα δεν είχε αρμοδιότητα ο Νομάρχης, αλλά η κρίση τους ανήκει στη δικαιοδοσία των πολιτικών δικαστηρίων, ζ) η απόφαση του Νομάρχη παραβιάζει τα άρθρα 57 και 966 έως 968 του Α.Κ., αλλά και του Δημοτικού και Κοινοτικού Κώδικα, διότι δεν επιτρέπεται εκποίηση κοινοχρήστων πραγμάτων που ανήκουν στους Ο.Τ.Α., υπό την εκδοχή δε ότι το επίμαχο τμήμα της οδού περιλαμβάνεται στην απαλλοτρίωση του έτους 1953, η τελευταία είναι ανυπόστατη και άκυρη και, τέλος, η) η προσβαλλόμενη είναι ακυρωτέα διότι παραβιάσθηκε το κατοχυρούμενο από το άρθρο 20 παρ. 2 του Συντάγματος δικαίωμα της προηγούμενης 9 / 11
ακρόασης των αιτούντων πριν την έκδοσή της, διότι δεν κλήθηκαν προηγουμένως να διατυπώσουν τις απόψεις τους. 15. Επειδή, όπως εκτέθηκε στη σκέψη 9, δεν προβλέπεται στον νόμο διαδικασία χαρακτηρισμού οδού ως δημοτικής ή κοινοτικής. Εξάλλου, η αναγνώριση με διοικητική πράξη δημοτικών ή κοινοτικών οδών που συνδέουν οικισμούς ως μοναδικών ή κυριότερων κατ εφαρμογήν των προπαρατεθεισών διατάξεων του άρθρου 162 του ΚΒΠΝ (άρθρου 1 του από 24.5/31.5.1985 π.δ.), συνιστά άσκηση αρμοδιότητας οιονεί πολεοδομικού σχεδιασμού, η οποία πρέπει να επιχειρείται με προεδρικό διάταγμα (ΣτΕ 3965/2015), σύμφωνα δε με τις διατάξεις του άρθρου 21 παρ. 1 του Κώδικα Διοικητικής Διαδικασίας η ανάκληση της παράνομης πράξης από το όργανο που την εξέδωσε χωρεί όχι μόνον κατ επίκλησιν της αναρμοδιότητάς του, αλλά για οποιονδήποτε λόγο (ΣτΕ 1581/2010 Ολ., 1582/2010 Ολ.). Κατά συνέπεια, η απόφαση 3419/16.12.1991 του Νομάρχη Ευβοίας (Δ 132/11.2.1992), με την οποία είχε χαρακτηρισθεί ως «κοινοτικός δρόμος» και, όπως προκύπτει ρητώς από το προοίμιό της, ως κυριότερος κοινοτικός δρόμος, δυνάμει του άρθρου 162 του ΚΒΠΝ (άρθρου 1 του από 24.5/31.5.1985 π.δ.), ο δρόμος που συνδέει την Εθνική οδό (θέση Ποντικού) μέσω Καράβου-Μηλακίου με τον οικισμό Πρασίνου, έπρεπε να εκδοθεί από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας με τον τύπο προεδρικού διατάγματος, ύστερα από πρόταση του Υπουργού ΠΕ.ΧΩ.ΔΕ. και όχι, όπως εν προκειμένω, από τον Νομάρχη Ευβοίας. Περαιτέρω, εφόσον η απόφαση 3419/16.12.1991 είχε εκδοθεί αναρμοδίως κατά τα ανωτέρω, δηλαδή για την αναγνώριση κοινοτικής οδού ως κυριότερης που συνδέει οικισμούς ή και για τον χαρακτηρισμό οδού ως «κοινοτικής», νομίμως ανακλήθηκε μερικώς με την απόφαση 3910/19.5.2009 του αυτού Νομάρχη, ανεξάρτητα από τις αιτιολογίες της τελευταίας, που άλλωστε αφορούν επίσης αναρμοδιότητα του Νομάρχη για άλλο όμως λόγο, όλοι δε οι λόγοι ακυρώσεως που προβάλλονται κατά της πράξης αυτής και πλήττουν τη νομιμότητα της αιτιολογίας της (ανωτ. σκ.14 λόγοι β εως ζ ) παρίστανται αλυσιτελείς (πρβλ. ΣτΕ 1582/2010 Ολ., 4102/2010, 59/2011, 966/2011, 1202/2011, 4060/2012, 2887/2014 7μ. κ.ά.). 16. Επειδή, εξάλλου, όπως γίνεται παγίως δεκτό, για την ανάκληση διοικητικής πράξης για λόγους νομιμότητας δεν απαιτείται η τήρηση της διαδικασίας που τάσσεται για την έκδοσή της, παρά μόνον όταν η ανάκληση γίνεται για πλάνη περί τα πράγματα, που προκύπτει από την εκτίμηση νέων στοιχείων τα οποία δεν υπήρχαν κατά την έκδοση της ανακαλουμένης (ΣτΕ 2403/1997 Ολ., 1216/1998, 3904/2008, 3906/2008, πρβλ. 1791/2014, 3452/2015 κ.ά., βλ. και άρθρο 21 παρ. 2 του Κώδικα Διοικητικής Διαδικασίας). Εν προκειμένω, κατά τα εκτιθέμενα στο προοίμιό της α προσβαλλομένης, η εν μέρει ανάκληση της απόφασης του Νομάρχη Ευβοίας του έτους 1991 εχώρησε για λόγους νομιμότητας και ειδικότερα για έλλειψη νόμιμης προϋπόθεσης ως προς την αναγνώριση τμήματος οδού, που διασχίζει τον ΑΗΣ Αλιβερίου, ως κοινοτικής. Επομένως, ο λόγος ακυρώσεως, με τον οποίο προβάλλεται ότι η προσβαλλομένη απόφαση του Νομάρχη Ευβοίας εκδόθηκε κατά παράβαση ουσιώδους τύπου της διαδικασίας χωρίς την κατά νόμο αναγκαία γνωμοδότηση του ΣΧΟΠ είναι αβάσιμος και πρέπει να απορριφθεί. 10 / 11
Powered by TCPDF (www.tcpdf.org) 17. Επειδή, με τις διατάξεις του άρθρου 6 του Κώδικα Διοικητικής Διαδικασίας θεσπίζονται ειδικότερες ρυθμίσεις για την άσκηση του συνταγματικώς κατοχυρωμένου δικαιώματος της προηγούμενης ακρόασης του διοικουμένου, ώστε να εξασφαλίζονται οι προϋποθέσεις αποτελεσματικής εφαρμογής της σχετικής διάταξης του άρθρου 20 παρ. 2 του Συντάγματος, χωρίς, όμως, να διευρύνεται το πεδίο εφαρμογής της διάταξης αυτής. Κατά την έννοια δε της εν λόγω συνταγματικής διάταξης, και, συνεπώς, και κατά την έννοια του ανωτέρω άρθρου 6, η τήρηση του τύπου της προηγουμένης κλήσης σε ακρόαση δεν απαιτείται στις περιπτώσεις εκείνες κατά τις οποίες η προηγούμενη ακρόαση δεν μπορεί να επιδράσει στην διαμόρφωση της κρίσης της Διοίκησης. Τέτοια περίπτωση συντρέχει, μεταξύ άλλων, όταν εκδίδεται δυσμενής για τον διοικούμενο διοικητική πράξη βάσει αντικειμενικών δεδομένων, που δεν συνδέονται προς υποκειμενική συμπεριφορά του (πρβλ. ΣτΕ 2612/2003 7μ., 4027/2004, 1902/2005, 1213/2006 κ.ά.). Σύμφωνα με όσα εκτέθηκαν, η 3910/19.5.2009 απόφαση του Νομάρχη Ευβοίας εκδόθηκε για λόγους νομιμότητας, διότι θεωρήθηκε ότι η 3419/16.12.1991 απόφασή του ιδίου οργάνου ήταν εν μέρει παράνομη, κατά το μέρος που αφορούσε το τμήμα της οδού που διασχίζει το ακίνητο της παρεμβαίνουσας, δηλαδή για ζήτημα το οποίο ουδόλως συνδέεται με υποκειμενική συμπεριφορά των αιτούντων. Επομένως, ο λόγος ακυρώσεως, με τον οποίο προβάλλεται ότι κατά παράβαση του άρθρου 20 παρ. 2 του Συντάγματος οι αιτούντες δεν κλήθηκαν σε ακρόαση πριν από την έκδοση της προσβαλλόμενης απόφασης του Νομάρχη Εύβοιας, δεν είναι βάσιμος και πρέπει να απορριφθεί (πρβλ. ΣτΕ 1581/2010 Ολ., 4102/2010, 190/2011, 1609/2014, 3979/2015). Τούτο δε ανεξαρτήτως του ότι η επιχειρηθείσα με την προσβαλλομένη πράξη ανάκληση για λόγο αναρμοδιότητας ήταν, κατά τα εκτεθέντα στη σκέψη 12, νόμιμη. 18. Επειδή, οι λοιποί ισχυρισμοί των αιτούντων που προβάλλονται κατ επίκληση της απόφασης 4532/1998 του Συμβουλίου της Επικρατείας σχετικά με τις προϋποθέσεις έκδοσης πράξης αποχαρακτηρισμού κοινοτικής οδού, δεν είναι βάσιμοι, δεδομένου πάντως ότι η ανωτέρω απόφαση, που, άλλωστε, δεν απαγγέλει ιδιαίτερες προϋποθέσεις για την διαδικασία αυτή διάφορες από τις εν προκειμένω τηρηθείσες, εκδόθηκε πριν από τις αποφάσεις 3661-3663/2005 της Ολομέλειας του Δικαστηρίου, με τις οποίες κρίθηκε ότι αρμόδιο όργανο για την άσκηση αρμοδιοτήτων πολεοδομικού σχεδιασμού είναι ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας και υπό προϋποθέσεις, που δεν συντρέχουν εν προκειμένω, άλλα όργανα της Διοίκησης, αλλά και πριν από τις αποφάσεις 1581/2010 και 1582/2010 της Ολομέλειας του Δικαστηρίου, με τις οποίες ερμηνεύθηκαν οι σχετικές με την ανάκληση παράνομων διοικητικών πράξεων διατάξεις του Κώδικα Διοικητικής Διαδικασίας. 19. Επειδή, εφόσον οι λόγοι ακυρώσεως που πλήττουν την α προσβαλλόμενη απόφαση του Νομάρχη Εύβοιας είναι απορριπτέοι, είναι επίσης απορριπτέοι και οι αντίστοιχοι λόγοι που πλήττουν τη σιωπηρή απόρριψη της ιεραρχικής προσφυγής των αιτούντων από τον Γενικό Γραμματέα της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδος. 20. Επειδή, κατόπιν των ανωτέρω, η κρινόμενη αίτηση πρέπει να απορριφθεί και να γίνει δεκτή η παρέμβαση. 11 / 11