ΜΑΘΗΜΑ: ΘΕΜΑΤΑ ΜΟΥΣΙΚΗΣ EΞΕΤΑΣΕΙΣ ΑΠΟΛΥΣΗΣ ιάρκεια εξέτασης: 3 ώρες και 15 (χωρίς διάλειµµα) ΕΞΕΤΑΣΤΕΑ ΥΛΗ (Α) ΑΡΜΟΝΙΑ ίνονται στους εξεταζόµενους για εναρµόνιση και αναγνώριση ένα ή δύο µουσικά κείµενα (soprano, basso ή και τα δύο), που αφορούν τις γνώσεις του µαθήµατος της αρµονίας κατεύθυνσης και ειδικότερα: Συγχορδίες: Τετράφωνες κύριες και οι αναστροφές τους, ευτερεύουσες συγχορδίες ΙΙ, III, VI, VII στις ακόλουθες κλίµακες: µείζονες - Ντο, Σολ, Ρε, Φα, Σιb, ελάσσονες - Λα, Μι, Σι, Ρε, Σολ, Συγχορδίες V7 και οι αναστροφές, Συγχορδίες VII7 για αναγνώριση µόνο, Χρωµατικές συγχορδίες II και II 7 χρωµατική, Ναπολιτάνικη συγχορδία Μελωδικές και αρµονικές αλυσίδες µη µετατροπικές Μετατροπίες: διατονικές µε κοινή συγχορδία σε σχετικές και γειτονικές κλίµακες, χρωµατικές µετατροπίες Ξένοι φθόγγοι: καθυστερήσεις, ποικίλµατα, διαβατικοί φθόγγοι, προήγηση, εναλλασσόµενοι φθόγγοι Πτώσεις Τα κριτήρια για τη διόρθωση της Αρµονίας στο σύνολό τους ή µέρος αυτών είναι: ** Συγχορδίες: Εύρεση των ορθών συγχορδιών, ορθές νότες συγχορδιών ορθοί διπλασιασµοί, ορθή σύνδεση συγχορδιών Αναγνώριση και χρήση: δεσπόζουσας µε εβδόµη στην V, Ναπολιτάνικης έκτης, χρωµατικής στην ΙΙ και ΙΙ7 Τονικότητα Μετατροπία: Εύρεση της ορθής τονικότητας και µετατροπιών, εύρεση της επαναφοράς στην αρχική τονικότητα Πτώσεις: Αξιοποίηση της I 6/4 στην τελική πτώση, χρήση της πλάγιας πτώσης στην τελική κατάληξη Ξένοι Φθόγγοι: Αναγνώριση και χρήση διαβατικών, εναλλασσόµενων φθόγγων, καθυστερήσεων, ποικιλµάτων, προήγησης. Οι ξένοι φθόγγοι να σηµειώνονται µε αστερίσκο (*). Αλυσίδες: Εύρεση και λύση µελωδικών και αρµονικών αλυσίδων µη µετατροπικών Γραφή: Γραφή ορθών βαθµίδων µε λατινική αρίθµηση. Γραφή ορθών αριθµήσεων της κάθε συγχορδίας. Γραφή των µετατροπιών και της διαδικασίας. Ενδιαφέρουσα µελωδική γραµµή Basso ή Soprano (αναλόγως µε το τί δίνεται για εναρµόνιση). Γενική εκτίµηση της όλης εναρµόνισης. Η χρήση παράλληλων ή κρυµµένων πέµπτων και όγδοων καθώς επίσης και αρµονικών και µελωδικών χασµάτων, διασταυρώσεων και υπερπηδήσεων φωνών θεωρούνται ως λάθη και ως εκ τούτου αφαιρούνται µονάδες από το σύνολο της βαθµολογίας του γραπτού. Στους υποψηφίους πιθανόν να δοθεί εναρµονισµένο απόσπασµα και να ζητηθεί: η αναγνώριση της τονικότητας, των βαθµίδων, όπως και η σηµείωση της πλήρους αρίθµησης τους, αναγνώριση αλυσίδας, αναγνώριση ξένων φθόγγων. Σηµείωση: Το εξεταστέο θέµα θα έχει ως πρότυπο το δείγµα θέµατος αρµονίας που είναι αναρτηµένο στη µουσική ιστοσελίδα του Υ.Π.Π, µε τίτλο «Απολυτήριες εξετάσεις 2010-2011, είγµα αρµονίας απόλυσης». Σηµειώνεται ότι, όσα κεφάλαια δεν χρησιµοποιήθηκαν στο δείγµα δεν εξαιρούνται από την εξεταστέα ύλη. ιευκρίνηση: **Σε περίπτωση που στο δοσµένο κείµενο δεν υπάρχει ένα από τα πιο πάνω θέµατα, είναι αυτονόητο ότι αυτό παύει να αποτελεί κριτήριο στη διόρθωση του γραπτού όσον αφορά την Αναγνώριση. Όµως αυτό δεν στερεί από τον υποψήφιο την ευχέρεια χρήσης όλων των πιο πάνω κριτηρίων αν φυσικά το µουσικό κείµενο του παρέχει αυτή τη δυνατότητα.
(Β) ΥΠΑΓΟΡΕΥΣΗ ΜΟΥΣΙΚΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟΥ (DICTÉE) Ρυθµική Ορθογραφία Οι εξεταζόµενοι ακούνε µονόφωνο µελωδικό µουσικό κείµενο από το οποίο ζητείται η καταγραφή µόνον του ρυθµού, σε ευρωπαϊκή µουσική σηµειογραφία. Μελωδική Ορθογραφία Οι εξεταζόµενοι ακούνε µονόφωνο µουσικό κείµενο και το καταγράφουν σε ευρωπαϊκή µουσική σηµειογραφία. Εξεταστέα Ύλη: Μείζονες (µέχρι τρεις (3) διέσεις/υφέσεις) και ελάσσονες κλίµακες (µέχρι τρεις (3) διέσεις/υφέσεις) Μετατροπίες µόνο από ελάσσονα στη σχετική µείζονα Όλα τα διαστήµατα, µέχρι και το διάστηµα 8 ης Μέτρα: 2/4, 3/4,4/4, 3/8, 5/8, 6/8, 7/8, 9/8 Όλες οι αξίες (φθογγόσηµα και παύσεις) Χρωµατικοί φθόγγοι Συγκοπή (όγδοο τέταρτο όγδοο, δέκατο έκτο όγδοο δέκατο έκτο) Τρίηχα ογδόων, τρίηχα τετάρτων ιαδικασία ακρόασης: ίνεται η αξία του µέτρου, ο παλµός, η τονική συγχορδία του µουσικού κειµένου και καθορίζεται κατά πόσο αυτό αρχίζει µε θέση ή άρση. ίνεται η κλίµακα του µουσικού κειµένου και ο πρώτος φθόγγος. Εκτέλεση όλου του µουσικού κειµένου, εκτέλεση κάθε φράσης (τρεις φορές) και συνδυασµού φράσεων (µιας φοράς). Εκτέλεση όλου του µουσικού κειµένου δύο φορές. Κριτήρια για τη διόρθωση της Υπαγόρευσης Μουσικού Κειµένου αποτελεί η εύρεση ορθών διαστηµάτων και αξιών. Συγκεκριµένα έργα για ακουστική αναγνώριση: Λούντβιχ Βαν Μπετόβεν: 6 η Συµφωνία (Ποιµενική), Μέρη ΙΙΙ, ΙV Φέλιξ Μέντελσον: Κοντσέρτο για βιολί και ορχήστρα, σε Μι Ελάσσονα, αρ.18, Op. 64, Μέρος I Τζιάκοµο Πουτσίνι: Madame Butterfly, Άρια Un bel dí Ίγκορ Στραβίνσκυ: Συµφωνία των Ψαλµών, Μέρος Ι Κριστόφ Πεντερέτσκι: Θρηνωδία για τα θύµατα της Χοιροσίµα (Γ) Ιστορία της Μουσικής Εξεταστέα Ύλη: Σηµειώσεις: 1. Η αγκύλη [ ], υποδηλώνει το κεφάλαιο παραποµπής στο βιβλίο Machlis, J. & Forney, C. (1996) H απόλαυση της Μουσικής. Αθήνα: Fagotto. 2. Στην εξεταστέα ύλη ανήκει όλο τo εκπαιδευτικό υλικό της ιστοσελίδας του µαθήµατος της Μουσικής που αναφέρεται στις θεµατικές περιοχές και τα έργα που είναι υπό εξέταση. Βλ., ιστοσελίδα: http://www.schools.ac.cy/eyliko/mesi/themata/mousiki/vathmida_5.html 3.Οι µαθητές θα πρέπει να γνωρίζουν ονοµαστικά, όλα τα έργα της ιδακτέας Ύλης 2013 2014 (βλ. πιο πάνω ιστοσελίδα).
1. Mουσικές Περίοδοι, Συνθέτες και Έργα ΚΛΑΣΙΚΙΣΜΟΣ Ο Κλασικισµός στις Τέχνες (συνοπτικά τα βασικά στοιχεία): Machlis [28: 205 209] Ο Κλασικισµός στη Μουσική: Machlis [29: 209-210] Η Κλασική Συµφωνία Machlis [33: 220 221] Λ. B. Μπετόβεν: Machlis [35: 230 232] Λ. Β. Μπετόβεν: Συµφωνία αρ. 6, Έργο: 68, Μέρος ΙΙΙ και ΙV Ανάλυση: Υλικό Ιστοσελίδας ΡΟΜΑΝΤΙΣΜΟΣ Από τον Κλασικισµό στο Ροµαντισµό: Machlis [261-262] Ο Ροµαντισµός στη Μουσική: Machlis [41:267-272] Το Ροµαντικό Τραγούδι (Ληντ) Machlis [42: 273 274] Φ. Σούµπερτ: Machlis [43: 275 276] (πριν τον Σούµαν) Φ. Σούµπερτ: Ο Βασιλιάς των Ξωτικών Ανάλυση: (1) Machlis [276 278] και (2) Υλικό Ιστοσελίδας (αναθεωρηµένη ανάλυση στη Σολ ελάσσονα) To πιάνο στη Ροµαντική Περίοδο Machlis [44: 280-281] Ροµαντική Προγραµµατική Μουσική Machlis [47: 289-290] Ε. Μπερλιόζ: Machlis [48: 290 292] Ε. Μπερλιόζ: Φανταστική Συµφωνία, Μέρη ΙΙ και IV Ανάλυση: (1) Μachlis [292 295] και (2) Yλικό Ιστοσελίδας Ροµαντικό Κοντσέρτο Machlis [53: 311 313] Φ. Μέντελσον: Machlis [51: 304 305] Φ. Μέντελσον: Κοντσέρτο για βιολί, Μι ελάσσονα, Έργο 64, Μέρος Ι Ανάλυση: Υλικό Ιστοσελίδας Ροµαντική Χορωδιακή Μουσική Machlis [55: 318-320] Η Ροµαντική Όπερα Machlis [57: 324 326] T. Πουτσίνι: Machlis [341 342] (εκτός: Πουτσίνι: Η Μποέµ) Τ. Πουτσίνι: Un bel di, Μαντάµ Μπάττερφλαϋ Ανάλυση: Υλικό Ιστοσελίδας Ο 20 ος ΑΙΩΝΑΣ Ιµπρεσιονισµός Οι Ιµπρεσιονιστές Ζωγράφοι και Οι Συµβολιστές Ποιητές: Machlis [62: 352 353, βασικά στοιχεία] Ο Ιµπρεσιονισµός στη Μουσική: Machlis [62: 354 357] Κ. Ντεµπυσύ: Machlis [62: 357 359] Κ. Ντεµπυσύ: Πρελούδιο στο «Απόγευµα ενός Φαύνου» Ανάλυση: (1) Machlis [62: 359 360] και (2) Υλικό Ιστοσελίδας συνοπτικά τα
Εξπρεσιονισµός Machlis [63: 362 363] Νεοκλασικισµός Machlis [63: 363 364] I. Στραβίνσκυ: Machlis [65: 368 371] Ι. Στραβίνσκυ: Συµφωνία των Ψαλµών, Μέρος Ι Ανάλυση: Υλικό Ιστοσελίδας Εθνικές Σχολές 20 ου Αιώνα Machlis [68: 384 386] Ν. Σοστακόβιτς: Υλικό Ιστοσελίδας Ν. Σοστακόβιτς: Κουαρτέτο εγχόρδων αρ. 8, Ντο ελάσσονα, Έργο 110, Μέρος IΙ Ανάλυση: Υλικό Ιστοσελίδας Νέα Μουσική Κ. Πεντερέτσκι: Θρηνωδία για τα θύµατα της Χοιροσίµα Ανάλυση: Υλικό Ιστοσελίδας Μινιµαλισµός: Machlis [454-455] Φ. Γκλας: Machlis [455] και Υλικό Ιστοσελίδας Φ. Γκλας: Resource από την ταινία Koyaanisqatsi Ανάλυση: Υλικό Ιστοσελίδας Σύγχρονοι Έλληνες Συνθέτες Μ. Θεοδωράκης: Υλικό Ιστοσελίδας Μ. Θεοδωράκη: Ανοίγω το Στόµα µου και Άξιον Εστί, από το Άξιον Εστί Ανάλυση: Υλικό Ιστοσελίδας 2. Σύγκριση Μουσικών Περιόδων: Από το Μπαρόκ στον Κλασικισµό: Machlis [192] Από τον Κλασικισµό στο Ροµαντισµό: Machlis [261-262] 3. Βασικές έννοιες και ορολογία που περιλαµβάνονται στην Εξεταστέα Ύλη: Ενδεικτικά: συµφωνία, σονάτα (βασικά στοιχεία), ληντ, πολωνέζα, όπερα (βασικά στοιχεία), κοντσέρτο, ορατόριο, λειτουργία (βασικά στοιχεία), έµµονη ιδέα, ρέκβιεµ, προγραµµατική µουσική, εξωτισµός, ιµπρεσιονισµός, εξπρεσιονισµός, νεοκλασικισµός, µινιµαλισµός, εθνικές σχολές, δωδεκάφθογγο σύστηµα, ατονικό σύστηµα, πολυτονικότητα, πολυρρυθµία, σειραϊσµός, αλεατορισµός, µπελ-κάντο, πεντατονική και ολοτονική κλίµακα, οστινάτο, βιµπράτο, col legno. 4. Έργα για ανάλυση εις βάθος: Λούντβιχ Βαν Μπετόβεν: 6 η Συµφωνία (Ποιµενική), Μέρη ΙΙΙ και ΙV Φέλιξ Μέντελσον: Κοντσέρτο για βιολί και ορχήστρα, σε Μι Ελάσσονα, αρ.18, Έργο 64, Μέρος I Τζιάκοµο Πουτσίνι: Άρια Un bel dí, Madame Butterfly Ιγκόρ Στραβίνσκυ: Συµφωνία των Ψαλµών, Μέρος Ι Κρζυστώφ Πεντερέτσκι: Θρηνωδία για τα θύµατα της Χοιροσίµα
ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2013 (Για Απόλυση) ΣΕΙΡΑ Α ΘΕΜΑΤΑ ΜΟΥΣΙΚΗΣ ΜΕΡΟΣ Α : ΑΚΟΥΣΤΙΚΑ (25 µον.) Αποτελείται από ΤΡΙΑ θέµατα (Α1, Α2, Α3) Να λύσετε και τα ΤΡΙΑ θέµατα Α1. ΥΠΑΓΟΡΕΥΣΗ ΡΥΘΜΙΚΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟΥ (6 µον.) Οδηγίες: 1. Γράψετε το ρυθµικό κείµενο που θα ακούσετε σε µια οποιαδήποτε γραµµή του πενταγράµµου. 2. Ακολουθείστε τις οδηγίες που εκφωνούνται για να γράψετε το ρυθµικό κείµενο. ΠΡΟΧΕΙΡΟ ΕΝ ΑΞΙΟΛΟΓΕΙΤΑΙ ΝΑ ΙΑΓΡΑΦΕΙ ΑΦΟΥ ΑΝΤΙΓΡΑΦΕΙ ΠΙΟ ΚΑΤΩ
Α2. ΥΠΑΓΟΡΕΥΣΗ ΜΕΛΩ ΙΚΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟΥ (14 µον.) Οδηγίες: 1. Γράψετε στο πεντάγραµµο το µελωδικό κείµενο που θα ακούσετε. 2. Ακολουθείστε τις οδηγίες που εκφωνούνται για να γράψετε το µελωδικό κείµενο. ΠΡΟΧΕΙΡΟ ΕΝ ΑΞΙΟΛΟΓΕΙΤΑI ΝΑ ΙΑΓΡΑΦΕΙ ΑΦΟΥ ΑΝΤΙΓΡΑΦΕΙ ΠΙΟ ΚΑΤΩ
Α3. ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗ ΕΡΓΟΥ ΚΑΙ ΣΥΝΘΕΤΗ (5 µον.) Οδηγίες: 1. Να αναγνωρίσετε (α) το Έργο και (β) τον Συνθέτη του κάθε αποσπάσµατος που θα ακούσετε. 2. Το κάθε απόσπασµα θα ακουστεί ΜΙΑ φορά. ΕΡΓΟ ΣΥΝΘΕΤΗΣ 1. 2. 3. 4. 5.
Αποτελείται από ΕΝΑ θέµα (Β1) ΜΕΡΟΣ Β : ΑΡΜΟΝΙΑ (25 µον.) Β1. ΕΝΑΡΜΟΝΙΣΗ ΜΕΛΩ ΙΑΣ Οδηγίες: Να εναρµονίσετε την πιο κάτω µελωδία -µπάσου και σοπράνο- για τέσσερις φωνές. ΠΡΟΧΕΙΡΟ ΕΝ ΑΞΙΟΛΟΓΕΙΤΑΙ ΝΑ ΙΑΓΡΑΦΕΙ ΑΦΟΥ ΑΝΤΙΓΡΑΦΕΙ ΠΙΟ ΚΑΤΩ
ΜΟΝΑΔΕΣ ΜΕΡΟΥΣ Β Β1: Μελοποίηση Μελωδίας -Μπάσου και Σοπράνο οπράνο- για τέσσερις φωνές (75/3=25 μον.) ΣΥΓΧΟΡΔΙΕΣ: 34 3 μον. 1. Εύρεση και ορθή σύνδεση συγχορδιών 15 2. Ορθές νότες συγχορδιών ορθοί διπλασιασμοί 10 3. Αναγνώριση και χρήση δεσπόζουσας με εβδόμη 2 4. Αναγνώριση και χρήση συγχορδιών με εβδόμη 2 5. Αναγνώριση και λύση Ναπολιτάνικης έκτης στη μελωδία 5 ΤΟΝΙΚΟΤΗΤΑ ΜΕΤΑΤΡΟΠΙΑ: 10 μον. 1. Εύρεση ορθής τονικότητας 2 2. Μετατροπία 4 3. Επαναφορά στην αρχική τονικότητα 4 ΠΤΩΣΕΙΣ: 6 μον. 1. Αξιοποίηση της 6 Ι 4 στην τελική πτώση 3 2. Χρήση της πλάγιας πτώσης στην τελική κατάληξη 3 ΞΕΝΟΙ ΦΘΟΓΓΟΙ: 8 μον. 1. Αναγνώριση και ορθή λύση καθυστέρησης 2 2. Χρήση εναλλασσόμενων φθόγγων 2 3. Χρήση ποικίλματος 2 4. Αναγνώριση και ορθή λύση προήγησης 2 ΑΡΜΟΝΙΚΗ ΑΛΥΣΙΔΑ: 10 μον. 1. Αναγνώριση και ορθή λύση αρμονικής αλυσίδας 10 ΓΡΑΦΗ: 7 μον. 1. Γραφή ορθών βαθμίδων με λατινική αρίθμηση και διαδικασίας μετατροπιών 3 2. Γραφή ορθών αριθμήσεων 4 ΑΡΜΟΝΙΚΑ ΛΑΘΗ: Αφαιρείται μισή (1/2) μονάδα για κάθε: 1. Παράλληλη 5 η ή 8 η 2. Κρυμμένη 5 η ή 8 η 3. Αυξημένο διάστημα 4. Διασταύρωση 5. Μελωδικό ή Αρμονικό χάσμα ΣΥΝΟΛΙΚΗ ΒΑΘΜΟΛΟΓΙΑ ΜΕΡΟΥΣ Β : Βαθµός Β1 Αρµονικά Λάθη = Χ 3 = Τελικός Βαθµός Μέρους Β
Αποτελείται από ΤΡΙΑ θέµατα (Γ1, Γ2, Γ3) Να απαντήσετε από το Γ1: ΟΛΕΣ τις ερωτήσεις Γ2: ΟΛΕΣ τις ερωτήσεις Γ3: ΜΙΑ από τις ερωτήσεις (ΕΠΙΛΟΓΗ) ΜΕΡΟΣ Γ : ΙΣΤΟΡΙΑ (50 µον.) Γ1. ΑΝΑΛΥΣΗ ΕΡΓΩΝ (15 µον.) Οδηγίες: 1. Να απαντήσετε ΟΛΕΣ τις ερωτήσεις. 2. Κάθε ορθή απάντηση βαθµολογείται µε MIA µονάδα. Λούντβιχ βαν Μπετόβεν, 6 η Συµφωνία («Ποιµενική»), 3 η και 4 η κίνηση 1. 3 η κίνηση Ποια καινοτοµία συντελείται, ως προς τη µορφή του έργου, από το γεγονός ότι στη συγκεκριµένη κίνηση περιέχεται ένα Σκέρτσο;...... 2. 4 η κίνηση (α) Ποιο φυσικό φαινόµενο απεικονίζεται από τη µουσική στην αρχή της κίνησης;... (β) Ποια οµάδα όργανων συµβάλει ιδιαίτερα στην απεικόνιση αυτού του φυσικού φαινοµένου;...... 3. Τι µορφή έχει η 4 η κίνηση;... Φραντς Σούµπερτ, Ο Βασιλιάς των Ξωτικών 1. Σας δίνονται τα µµ. 1-4. (α) Ποιο ρυθµικό σχήµα επικρατεί στο µέρος του πιάνου;... (β) Τι θέλει να αποδώσει µε αυτό ο συνθέτης;...
2. (α) Ονοµάστε τις κλίµακες που έχουν οι πιο κάτω χαρακτήρες του έργου: Παιδί:... Πατέρας:... Αφηγητής:... Βασιλιάς:... (β) Γιατί ο συνθέτης διαφοροποιεί τις κλίµακες των χαρακτήρων του έργου κατ αυτό τον τρόπο;... 3. (α) Τι µορφή έχει το τραγούδι;... (β) Γιατί ο συνθέτης επιλέγει τη συγκεκριµένη µορφή;...... Φέλιξ Μέντελσον, Κοντσέρτο για Βιολί σε Μι ελάσσονα, 1 η κίνηση 1. Σας δίνεται το µέρος ενός οργάνου, µµ. 1-23. (α) Τι αποτελεί το πιο πάνω απόσπασµα;... (β) Ποιο όργανο εκτελεί το πιο πάνω απόσπασµα;... 2.Γράψετε τα πέντε µέρη που αποτελούν τη δοµή της φόρµας σονάτας αυτής της κίνησης; (α)...(β)...(γ)...(δ)...(ε)... 3. Αναφέρετε ΜΙΑ καινοτοµία που εισήγαγε ο Μέντελσον στη φόρµα του κοντσέρτου.......
Κλωντ Ντεµπυσύ, Πρελούδιο στο Aποµεσήµερο Eνός Φαύνου 1. Σας δίνεται απόσπασµα της παρτιτούρας, µµ. 98-100. (α) Σηµειώστε στην παρτιτούρα µε το µέρος εκείνου του οργάνου που εκτελεί θεµατικό υλικό. (β) Ποιο όργανο είναι αυτό;... 2. Σας δίνεται το µέρος του κλαρίνου, µ. 32. Ποιο είδος κλίµακας, πολύ χαρακτηριστική στην αρµονία της εποχής του ιµπρεσιονισµού, υπάρχει στο απόσπασµα;... 3. Τι µορφή έχει το Πρελούδιο;... Μίκη Θεοδωράκη, Άξιον Εστί, «Ανοίγω το Στόµα µου», «Άξιον Εστί» («οξαστικό») 1. Αναφέρετε ΥΟ όργανα που περιέχονται στην ενορχήστρωση του έργου και δεν ανήκουν στη συµφωνική ορχήστρα. (α)... (β)...
2. Οι Έλληνες συνθέτες, συχνά, ενσωµάτωναν στα έργα τους στοιχεία από ελληνικούς χορούς και ελληνική ποίηση. Αναφέρετε ΕΝΑ στοιχείο χορού και ΕΝΑ στοιχείο ποίησης που υπάρχουν στο συγκεκριµένο έργο. (α) Ποίηση... (β) Χορός... 3. «Άξιον εστί» («οξαστικό») Σας δίνονται τα πρώτα µέτρα του µέρους της Xορωδίας. Ποιος πιθανόν να είναι ο λόγος που ο Θεοδωράκης αποφεύγει τις εναλλαγές στον µετρικό οπλισµό, θυσιάζοντας έτσι τους ορθούς τονισµούς των λέξεων;...... Γ2. ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΛΕΙΣΤΟΥ ΤΥΠΟΥ (29 µον.) Οδηγίες: 1. Να απαντήσετε ΟΛΕΣ τις ερωτήσεις. 2. Κάθε ορθή απάντηση βαθµολογείται µε ΜΙΑ µονάδα. Στις ερωτήσεις 1-10, κυκλώστε την ορθή απάντηση. 1. Η πρώτη κίνηση του Κοντσέρτου της Κλασικής εποχής έχει µορφή: Α. Ροντό Β. Σονάτα Γ. Τριµερή. Μινουέτο και Τρίο 2. Ένας από τους συνθέτες του Ροµαντισµού που διακρίνεται για τους κύκλους τραγουδιών που έγραψε είναι, µεταξύ άλλων, και ο: Α. Εκτώρ Μπερλιόζ Β. Φρεντερίκ Σοπέν Γ. Ρόμπερτ Σούμαν
Δ. Φέλιξ Μέντελσον 3. Η ύπαρξη της «έµµονης ιδέας» είναι στοιχείο που χαρακτηρίζει: Α. τη «Σκωτική» Συμφωνία του Φέλιξ Μέντελσον Β. την «Ηρωική» Συμφωνία του Λούντβιχ βαν Μπετόβεν Γ. την «Ημιτελή» Συμφωνία του Φραντς Σούμπερτ Δ. τη «Φανταστική» Συμφωνία του Εκτώρ Μπερλιόζ 4. Ένα από τα χαρακτηριστικά των έργων για πιάνο της περιόδου του Ροµαντισµού είναι: Α. η µικρή, σχετικά, έκτασή τους Β. η φόρµα σονάτα τους Γ. οι περίπλοκες και δυσνόητες µελωδικές γραµµές τους. οι αργές ταχύτητες και χαµηλές εντάσεις τους 5. Το «Γερµανικό Ρέκβιεµ» του Γιοχάνες Μπραµς ανήκει στον: Α. Ιµπρεσιονισµό Β. Μινιµαλισµό Γ. Ροµαντισµό. Εξπρεσιονισµό 6. Η «λυρική όπερα», ως είδος όπερας, διαµορφώθηκε κατά τον Ροµαντισµό στη(ν): Α. Γερµανία Β. Γαλλία Γ. Αυστρία. Ιταλία 7. Ο Βερισμός, ως οπερατικό ύφος, αναπτύχθηκε στη(ν): Α. Ιταλία Β. Γαλλία Γ. Αυστρία Δ. Γερμανία 8. Μετά από ένα διάφωνο διάστηµα επιβάλλεται να ακουστεί η λύση του στον: Α. Κλασικισµό Β. Ιµπρεσσιονισµό Γ. Εξπρεσιονισµό. ωδεκαφθογγισµό 9. Η µουσική που στηρίζεται στο τυχαίο ονοµάζεται: Α. Σειραϊκή Β. Ατονική Γ. Μινιµαλιστική. Αλεατορική 10. Ένας συνθέτης που ασχολήθηκε µε την ηλεκτροακουστική µουσική είναι, µεταξύ άλλων, και ο: Α. Κλωντ Ντεµπυσύ Β. Ζόλταν Κόνταϋ Γ. Λουτσιάνο Μπέριο. Ισαάκ Αλµπενίθ
11. Αντιστοιχήστε τα έργα µε ένα από τους χαρακτηρισµούς που σας δίνονται:...a. «Φεγγαρίσιος Πιερότος», Άρνολντ Σαίνµπεργκ 1. Σύνθεση για κρουστά...b. «Resource», Φίλιπ Γκλας...Γ. «Ψάπφα», Ιάννη Ξενάκη 12. Σηµειώστε την Εθνική Σχολή στην οποία ανήκει ο κάθε συνθέτης: A. Έντουαρντ Έλγκαρ... Β. Αλεξάντερ Μποροντίν... Γ. Μπέλα Μπάρτοκ... 2. Οµιλούµενο τραγούδι 3. Κινηµατογραφική µουσική 4. Μπαλέτο 13. Αντιστοιχήστε τους πιο κάτω συνθέτες µε τα έργα τους....α. Γιαν Σιµπέλιους 1. «Σλαβονικοί Χοροί»...Β. Μπέντριχ Σµέτανα 2. «Φινλαδία»...Γ. Aντονίν Ντβόρζακ 3. «Η Πατρίδα µου» 4. «Πρίγκιπας Ιγκόρ» 14. Αντιστοιχήστε τις πιο κάτω Όπερες µε τους Συνθέτες που τις έγραψαν:...α. «Κάρµεν»...Β. «Ο κουρέας της Σεβίλλης»...Γ. «Μαντάµ Μπάττερφλαϋ» 1. Τζιάκοµο Πουτσίνι 2. Τζωρτζ Μπιζέ 3. Τζοακίνο Ροσσίνι 4. Ρουτζιέρο Λεονκαβάλο 15. Σηµειώστε Σωστό ή Λάθος δίπλα από τις πιο κάτω δηλώσεις:...a. Η «Συµφωνία των Ψαλµών» του Ιγκόρ Στραβίνσκι περιέχει, επίσης, Ψάλτη και Αφηγητή...Β. Το κόρνο είναι όργανο µεταφοράς...γ. Ο Άρνολντ Σαίνµπεργκ έχει γράψει Μινιµαλιστική Μουσική.... Ο ιταλικός µουσικός όρος accelerando δηλώνει σταδιακή αύξηση της έντασης...ε. Το Ρέκβιεµ είναι έργο αποκλειστικά για συµφωνική ορχήστρα...στ. Ο Άλµπαν Μπεργκ ανήκει στη Β Σχολή της Βιέννης...Ζ. Ο εξπρεσιονισµός είναι η γαλλική απάντηση στον γερµανικό ιµπρεσιονισµό
Γ3. ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΑΝΟΙΚΤΟΥ ΤΥΠΟΥ (6 µον.) Ακολουθεί το Μέρος Γ3: ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΑΝΤΟΙΚΤΟΥ ΤΥΠΟΥ Οδηγίες: Να απαντήσετε ΜΙΑ από τις ακόλουθες ερωτήσεις. 1. Αναφέρετε ΕΝΑ χαρακτηριστικό του Ροµαντικού ύφους για ΚΑΘΕ ΕΝΑ από τα ακόλουθα στοιχεία: (α) Ρυθµός (β) Μελωδία (γ) Αρµονία (δ) Ορχήστρα - Όργανα (ε) Έκφραση (στ) υναµική. 2. Αναφέρετε το είδος μουσικής από το οποίο διαφοροποιήθηκε η Προγραμματική Μουσική και εξηγήστε τη διαφορά τους. Στη συνέχεια, αναφέρετε ένα είδος Προγραμματικής Μουσικής, ένα αντιπροσωπευτικό συνθέτη για αυτό το είδος και ένα αντίστοιχο έργο του συνθέτη αυτού. 3. Επιλέξετε ΕΝΑ από τα πιο κάτω έργα και δώστε μια σύντομη ανάλυσή του (τουλάχιστον 100 λέξεις). «Φανταστική Συμφωνία», Μέρος ΙΙ και ΙV - Εκτώρ Μπερλιόζ «Γερμανικό Ρέκβιεμ», Mέρος ΙV - Γιοχάνες Μπραμς «Φεγγαρίσιος Πιερότος», Aρ. 18 και 21 - Άρνολντ Σαίνμπεργκ
ΤΕΛΟΣ ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΟΥ ΟΚΙΜΙΟΥ