Ρύπανση του αέρα
Οι ρύποι της ατµόσφαιρας Μονοξείδιο του άνθρακα Οξείδια του αζώτου ΝΟ Χ Φως Όζον
Οι ρύποι της ατµόσφαιρας ιοξείδιο του θείου SO 2 Οξείδια του αζώτου ΝΟ Χ Αέρας, βροχή Όξινη βροχή
Οι ρύποι της ατµόσφαιρας ιοξείδιο του θείου SO 2 Αέρας, βροχή Όξινη βροχή Οξείδια του αζώτου ΝΟ Χ
Οι κυριότεροι ρύποι και η πηγές τους κίες Μεταφορές Βιοµηχανίες Κατοι- Μονοξείδιο του άνθρακα Οξείδια Του αζώτου ιοξείδιο του θείου Οξείδια Του αζώτου ιοξείδιο του θείου Οξείδια Του αζώτου φως Αέρας νερό Αέρας νερό Όζον Όξινη βροχή Όξινη βροχή
Πρόληψη της ρύπανσης του αέρα µε διάφορες πολιτικές Βελτίωση καυσίµων Έλεγχος καυσαερίων Περιορισµός της κυκλοφορίας Βελτίωση των συγκοινωνιών Έλεγχος των βιοµηχανικών εκποµπών Τεχνολογία αντιρρύπανσης Χρήση καυσίµων µε χαµηλή περιεκτικότητα θείου Ενηµέρωση των πολιτών για τη σωστή λειτουργία των καυστήρων στις κατοικίες Εφαρµογή ορίων για την εκποµπή ρύπων από διάφορες εστίες (αρτοποιία, ψησταριές κ.ά.)
Mε λίγα λόγια
«Η όξινη βροχή» Η παραγωγή των ρύπων που ευθύνονται για την όξινη βροχή
Προστατεύοντας τον πλανήτη από την όξινη βροχή Κατά τη δεκαετία του 1980 ήρθε στο προσκήνιο το φαινόµενο της όξινης βροχής, ως υπεύθυνης για την καταστροφή λιµνών, ποταµών, δασών αλλά και µνηµείων πολιτιστικής κληρονοµιάς σε όλο τον πλανήτη Η όξινη βροχή, συνέπεια της έντονης βιοµηχανικής δραστηριότητας των τελευταίων δεκαετιών, έχει ph συχνά κάτω από 4 Αυτό σηµαίνει ότι είναι πάνω από 10 φορές πιο όξινη από την κανονική βροχή, η οποία έχει ph µεταξύ του 5 και του 6 (κυρίως( λόγω του διοξειδίου του άνθρακα που περιέχει) Ψάχνοντας να βρούµε γιατί η βροχή έγινε πιο όξινη Η όξινη βροχή εµφανίστηκε σε βιοµηχανικές περιοχές, όπου η ανάλυση του αέρα έδειξε ότι περιέχει οξείδια του θείου (SO 2, SO 3 ) και του αζώτου (ΝΟ, ΝΟ 2 ), τα οποία συµβολίζονται SO x και NO x Τα SO x παράγονται σε βιοµηχανικές περιοχές, όπου υπάρχουν θερµοηλεκτρικά εργοστάσια παραγωγής ρεύµατος, χαλυβουργεία και γενικά βιοµηχανίες που χρησιµοποιούν κάρβουνο (γαιάνθρακες). Οι γαιάνθρακες περιέχουν πάντοτε θείο, το οποίο κατά την καύση τους καίγεται και αυτό σύµφωνα µε τη χηµική εξίσωση:
Τα NOx παράγονται κυρίως σε αστικές περιοχές, όπου κυκλοφορούν πολλά αυτοκίνητα. Σχηµατίζονται από το άζωτο και το οξυγόνο του αέρα µέσα στους κινητήρες των αυτοκινήτων, λόγω των υψηλών πιέσεων και θερµοκρασιών που επικρατούν σε αυτούς. Η παραγωγή των ρύπων που ευθύνονται για την όξινη βροχή
Οι επιπτώσεις της όξινης βροχής Μαρµάρινα αγάλµατα και µνηµεία Ανεκτίµητα µνηµεία της παγκόσµιας πολιτιστικής κληρονοµιάς, όπως ο Παρθενώνας στην Ελλάδα, το Taj Mahal στην Ινδία και το Chitcen Itza στο Μεξικό, έχουν υποστεί διάβρωση από την όξινη βροχή Το µάρµαρο περιέχει κυρίως ανθρακικό ασβέστιο, το οποίο αντιδρά µε ταοξέα που υπάρχουν στην όξινη βροχή και διαλύεται. Μέταλλα και δοµικά υλικά Ο σίδηρος, που χρησιµοποιείται ευρύτατα ως δοµικό υλικό, και τα περισσότερα µέταλλα αντιδρούν µεταοξέακαιδιαβρώνονται. Η όξινη βροχή επηρεάζει επίσης κατασκευές από ασβεστόλιθο ή µάρµαρο. Υγεία του ανθρώπου Το νερό της όξινης βροχής διαλύει ορισµένα τοξικά βαριά µέταλλα, όπως υδράργυρο, µόλυβδο και κάδµιο, τα οποία βρίσκονται στο έδαφος και έτσι µολύνονται τα αποθέµατα του νερού. Ας σηµειωθεί ότι τα NOx και SOx που προκαλούν την όξινη βροχή δηµιουργούν στον άνθρωπο αναπνευστικά, δερµατολογικά και άλλα προβλήµατα
Λίµνες και υδρόβιοι οργανισµοί Τα νερά των λιµνών έχουν ph περίπου 6,5. Σε ph µικρότερο από 5 ελάχιστα είδη επιβιώνουν και σε µικρότερο από 4 οι λίµνες είναι νεκρές. άση και έδαφος Υπότηνεπίδρασητηςόξινηςβροχήςτα δέντρα αρχικά ρίχνουν τα φύλλα τους και στη συνέχεια ορισµένα µέρη τους νεκρώνονται. Τα εξασθενηµένα δέντρα τελικά πεθαίνουν από το κρύο, τον αέρα και τα έντοµα. Επιβαρυντικός παράγοντας για την καταστροφή των δασών είναι και ηοξίνιση του εδάφους δηλαδή, η ελάττωση του ph του εξαιτίας της όξινης βροχής, η οποία έχει ως αποτέλεσµα το δέντρο να µην τρέφεται καλά από τις ρίζες του. Ορατότητα Οι ρύποι που προκαλούν την όξινη βροχή ελαττώνουν την ορατότητα στην ατµόσφαιρα, ιδίως το καλοκαίρι
Ρύπανση του εδάφους
Πηγές Ρύπανσης Του εδάφους Ατµοσφαιρική ρύπανση από βιοµηχανία, µεταφορές κ.ά. Ατµοσφαιρικές εναποθέσεις και όξινη βροχή Άµεσηαπόρριψηαπό από τις βιοµηχανίες Τα βαριά µέταλλα εισέρχονται στις τροφικές αλυσίδες απότοέδαφοςήτην ατµόσφαιρα Τα βαριά µέταλλα που εισέρχονται στο έδαφος αποµακρύνονται µετά από χιλιάδες χρόνια
Ρύπανση του εδάφους: Η εισαγωγή στο έδαφος ουσιών βιολογικών οργανισµών (µικροοργανισµών ) ενέργειας έχει ως αποτέλεσµα την αλλαγή της ποιότητας του εδάφους. Από την αλλαγή αυτή κινδυνεύουν: η δηµόσια υγεία και γενικά οι ζωντανοί οργανισµοί
ραστηριότητες που ρυπαίνουν το έδαφος Ρύπανση από αγροτικές δραστηριότητες Ρύπανση από απορρίµµατα Ρύπανση από ατυχήµατα
Οι αγροτικές δραστηριότητες ρυπαίνουν µε τα χηµικά λιπάσµατα Συνηθέστερα: νιτρικά και φωσφορικά
Ευτροφισµός Οι ποσότητες των λιπασµάτων που δεν χρησιµοποιούνται από τα φυτά µε τα νερά της βροχής εισέρχονται στα ρέµατα, τα ποτάµια, τις λίµνες και τις θάλασσες. Αυτές οι θρεπτικές ουσίες ευνοούν την ανάπτυξη των φυτών και αυξάνονται σε µεγάλο βαθµό. Γιανααποδοµηθούν τα νεκρά τµήµατα των φυτών αυξάνονται πολύ και οι µικροοργανισµοί και έτσι ξοδεύεται το οξυγόνου στο νερό και τα ψάρια. Πεθαίνουν από ασφυξία
Η απάντηση στη χρήση λιπασµάτων είναι: Ηχρήσηκοπριάςζώων, Ηχρήσηκοµπόστας (λίπασµα πουπροκύπτειµε την ελεγχόµενη αποσύνθεση φύλλων, κλαδιών και γενικά υπολειµµάτων φυτικών οργανισµών) Η αµειψισπορά δηλαδή η εναλλαγή των καλλιεργειών (η καλλιέργεια σιτηρών εναλλάξ µε την καλλιέργεια ψυχανθών: φακές, ρεβύθια κ.ά.)
Οι αγροτικές δραστηριότητες ρυπαίνουν µε τη χρήση: φυτοφαρµάκων Επιπλέον τα φυτοφάρµακα καταστρέφουν και ωφέλιµους οργανισµούς (πουλιά, µέλισσες κ.ά) Πολλές φορές τα φυτοφάρµακα περιέχουν τοξικές ουσίες οι οποίες έρχονται στο έδαφος. Απότοέδαφος, µέσα από τις τροφικές αλυσίδες, έρχονται στα φυτά και στη συνέχεια στα ζώα και τους ανθρώπους (διαδικασία βιοσυσσώρευσης ).
Ηαπάντησηστηχρήσηφυτοφαρµάκων: Ο βιολογικός έλεγχος των εντόµων Ο βιολογικός έλεγχος γίνεται µε τη βοήθεια ουσιών τις οποίες παράγουν οι ίδιοι οι οργανισµοί. Για παράδειγµα οιφεροµόνες του δάκου της ελιάς. Με τις ουσίες αυτές τα θηλυκά ελκύουν τα αρσενικά και ζευγαρώνουν. Όταν τοποθετήσουµε φεροµόνες σε ειδικές παγίδες ελκύονται τα αρσενικά, τα οποία θανατώνονται και έτσι τα θηλυκά δεν γονιµοποιούνται και δεν πολλαπλασιάζονται.
Όλες αυτές οι πρακτικές για την αντικατάσταση των λιπασµάτων και των φυτοφαρµάκων συνιστούν τη λογική για τις βιολογικές καλλιέργειες
Ατυχήµατα και ρύπανση του εδάφους Οχήµατα που µεταφέρουν τοξικά απόβλητα Πυρηνικά εργοστάσια Τσέρνοµπιλ, Απρίλιος1986
Ρύπανση εδάφους µε τααπορρίµµατα Ολόκληρα βουνά από απορρίµµατα ιδιαίτερα στις βιοµηχανικά αναπτυγµένες χώρες καταλήγουν στο έδαφος
Πολλές φορές γίνεται και απ ευθείας απόρριψη στο έδαφος τοξικών υλικών (διαλύτες, βαφές, καθαριστικά σπιτιών κλπ).
Ηαπάντησηστηρύπανση από απορρίµµατα είναι: Η κατασκευή κατάλληλων εγκαταστάσεων ΧΥΤΑ (Χώροι Υγειονοµικής Ταφής Απορριµµάτων) Ο έλεγχος των παράνοµων χωµατερών και Η µείωση των απορριµµάτων
Η µείωση των απορριµµάτων µπορεί να γίνει: Με την µείωση της κατανάλωσης περιττών αγαθών Με την επαναχρησιµοποίηση των υλικών Με την επαναφόρτιση και το ξαναναγέµισµα π.χ µπαραριών, µελανιών κ.ά. Με την ανακύκλωση των υλικών
Με την ανακύκλωση των υλικών επιτυγχάνεται: Μείωση της κατανάλωσης Εξοικονόµηση των φυσικών πόρων
Όλες οι ενέργειες που µπορούν να γίνουν για να διατηρήσουµε τους φυσικούς πόρους (αέρα, νερό, έδαφος) σε καλή κατάσταση και να τους παραδώσουµε στιςεπόµενες γενιές για να έχουν και εκείνες τη βάση να χτίσουν το δικό τους µέλλον εντάσσονται στη λογική της αειφόρου ανάπτυξης
Με λίγα λόγια
Ρύπανση του νερού Ρυπαίνω=λερώνω λερώνω, βροµίζω Ρύπος=ακαθαρσία ακαθαρσία, βροµιά
Υδάτινα οικοσυστήματα
Ανακίνηση ιζηµάτων ΠΗΓΕΣ ΚΑΙ ΙΑ ΡΟΜΕΣ ΤΗΣ ΡΥΠΑΝΣΗΣ αστικές περιοχές γεωργία υπόγεια νερά βιοµηχανίες ατµόσφαιρα Εξήγηση όρων Λύµατα (αστικά, βιοµηχανικά) υδάτινοι αποδέκτες, ρύπανση, µόλυνση
Ρύποι που καταλήγουν στο νερό
Τι προκαλεί η ρύπανση του νερού: Μείωση της διαύγειάς τους. Μείωση του διαλυµένου οξυγόνου. Μείωση της ποικιλότητας (µείωση ειδών των ψαριών και υδρόβιων φυτών) Αισθητική υποβάθµιση ή και πλήρη καταστροφή των υδάτινων τοπίων Επιπτώσεις στην υγεία ανθρώπων και όλων των οργανισµών.
Αντιµετώπιση της ρύπανσης θεραπεία ή πρόληψη Μείωση των λυµάτων που καταλήγουν στους υδάτινους αποδέκτες Επεξεργασία των λυµάτων.
Για την πρόληψη της ρύπανσης του νερού απαιτείται: Μείωση των λυµάτων που καταλήγουν στους υδάτινους αποδέκτες Επεξεργασία των λυµάτων µε βιολογικό καθαρισµό.
Η επεξεργασία των λυµάτων στην Αττική
Κέντρο Επεξεργασίας λυµάτων Ψυτάλλειας
Κέντρο Επεξεργασίας λυµάτων Ψυτάλλειας