«Π Ε Ρ Σ Ι Κ Α» Εκστρατείες των Περσών κατά των Ελλήνων κατά τα έτη 492? 479 π.χ. Διακρίνονται σε τρεις φάσεις: Α) 492 π.χ.: Μαρδόνιος κατά Θράκης και Μακεδονίας Β) 490 π.χ.: Δάτις και Αρταφέρνης κατά Αιγαίου και Αττικής Γ) 480-479 π.χ.: Ξέρξης κατά Κεντρικής Ελλάδας 1 / 7
Αίτια α) επέκταση στην Δύση και κυρίως στη Νοτιοανατολική Ευρώπη (Βαλκάνια) β) έλεγχος στενών Ελλήσποντου (Δαρδανέλια)? πέρασμα στην Ευρώπη γ) πρόσβαση και έλεγχος της Μεσογείου Στόχος των Περσών ήταν η κοσμοκρατορία, ωστόσο δεν τον πέτυχαν ποτέ γιατί δεν ήταν καλοί στρατηγοί και προτιμούσαν να ανοίγουν συνεχώς καινούργια μέτωπα και να προχωρούν μπροστά, χωρίς να φυλάνε καλά και να ελέγχουν τις ήδη κατακτημένες περιοχές Αφορμή η ΙΩΝΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ (499-494 π.χ.) αίτια: α) υψηλή φορολογία Ιώνων από τους Πέρσες κατακτητές β) απώλεια εθνικής ελευθερίας και αυτονομίας 2 / 7
γ) ο έλεγχος των Δαρδανελίων εμπόδιζε τη διεξαγωγή του εμπορίου που για τους Ίωνες ήταν η κύρια πηγή πλούτου Βοήθεια από Ελλάδα: μόνον 20 τριήρεις από Αθηναίους και 5 από τους Ερετριείς και 2.000 οπλίτες γιατί όλοι οι υπόλοιποι φοβόντουσαν τα αντίποινα και την εκδίκηση των Περσών 498 π.χ.: ΣΥΝΤΟΜΗ ΚΑΤΑΛΗΨΗ ΣΑΡΔΕΩΝ (πρωτεύουσας Περσών) ΑΠΟ ΙΩΝΕΣ?ΠΥΡΠΟΛΗΣΗ ΤΟΥΣ 494 π.χ.: ΙΣΟΠΕΔΩΣΗ ΜΙΛΗΤΟΥ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΠΕΡΣΕΣ - Συντριβή ιωνικού στόλου στη να υμαχία της Λάδης Α ΕΚΣΤΡΑΤΕΙΑ: Ο ΜΑΡΔΟΝΙΟΣ ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΘΡΑΚΗΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ (492 π.χ.) - Πετυχαίνει να ανακαταλάβει τον έλεγχο των Δαρδανελίων (Ελλήσποντος) - Εδραιώνει την περσική κυριαρχία στην Θράκη και τη Μακεδονία. Ωστόσο, καθώς ο στόλος έπλεε στην περιοχή του Άθω (Άγιον Όρος), καταστράφηκε από θαλασσοταραχή. 3 / 7
Σύμφωνα με τον Ηρόδοτο, χάθηκαν 20.000 άνδρες και 300 πλοία. Β ΕΚΣΤΡΑΤΕΙΑ:ΟΙ ΔΑΤΙΣ ΚΑΙ ΑΡΤΑΦΕΡΝΗΣ ΚΑΤΑ ΑΙΓΑΙΟΥ ΚΑΙ ΑΤΤΙΚΗΣ (490 π.χ.) Καταστρέφουν τη Νάξο και την Ερέτρια, που είχε τολμήσει να στείλει πλοία κατά την Ιωνική Επανάσταση Στόχος:η ΙΣΟΠΕΔΩΣΗ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ σε ανταπόδοση της ΠΥΡΠΟΛΗΣΗΣ ΤΩΝ ΣΑΡΔΕΩΝ ΜΑΧΗ ΜΑΡΑΘΩΝΑ ΕΛΛΗΝΕΣ - Πόλεμος «εκ συστάδην» (σώμα με σώμα) - Αθηναϊκή φάλαγγα (οπλίτες προελαύνουν με συγχρονισμένο βήμα και καλυμένοι με τις ασπίδε - τακτική «κέρατος»: ενίσχυση των ακριανών τμημάτων ώστε να περικυκλωθεί και να εξουδετερ - αιφνιδιασμός: επίθεση ύστερα από 7 μέρες κι ενώ οι Πέρσες είχαν χαλαρώσει 4 / 7
Επικεφαλής Ελλήνων: Μιλτιάδης ΠΕΡΣΕΣ - Τεράστια αριθμητική υπεροχή - Ισχυρότατο ιππικό - Μεγάλα τάγματα τοξοτών (τόξα με βεληνεκές 150 μ.) ΗΤΤΑ ΠΕΡΣΩΝ Οι Πέρσες μετά την ήττα ανασυγκροτούνται και κατεβαίνουν προς την Αθήνα, που έμενε αφρούρητη, καθώς όλες οι δυνάμεις των Αθηναίων είχαν συγκεντρωθεί στην πεδιάδα και την παραλία του Μαραθώνα. Ωστόσο, ο Μιλτιάδης τους προλαμβάνει για άλλη μια φορά στο λιμάνι του Φαλήρου. Οι Πέρσες αναγκάζονται να επιστρέψουν στην Ασία. ΣΗΜΑΣΙΑ ΜΑΧΗΣ ΜΑΡΑΘΩΝΑ: 5 / 7
Οι Έλληνες και όλος ο κόσμος συνειδητοποιεί ότι οι Πέρσες δεν ήταν αήττητοι. Στον χώρο της μάχης, ετάφησαν όλοι οι πεσόντες και στήθηκε μαρμάρινο τρόπαιο (μνημείο) όπου αναγράφονταν σε πλάκες τα ονόματά τους. Για τουλάχιστον 800 χρόνια μετά, τελούνταν κάθε χρόνο ειδικές τελετές σε ανάμνηση του γεγονότος. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ: Οι Πέρσες στην ουσία υπέστησαν μικρές απώλειες αναλογικά με το μέγεθος του στρατού τους. Ωστόσο κατάλαβαν ότι ΕΙΧΑΝ ΥΠΟΤΙΜΗΣΕΙ τους έλληνες αντιπάλους τους και κυρίως τη στρατηγική τους. ΤΟ ΜΟΝΟ ΣΙΓΟΥΡΟ ΕΙΝΑΙ ΟΤΙ ΘΑ ΕΠΙΣΤΡΕΨΟΥΝ. Αυτό το ήξεραν καλά και οι Αθηναίοι, οι οποίοι, δίνοντας βάση στις προβλέψεις του Θεμιστοκλή που αναλαμβάνει πλέον τα ηνία στην Αθήνα, συγκεντρώνουν χρήματα και ενισχύουν τον στόλο τους. 6 / 7
490-480 π.χ. : ΟΙ ΠΕΡΣΕΣ ΚΑΙ ΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΕΤΟΙΜΑΖΟΝΤΑΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΡΙΣΤΙΚΗ ΣΥΓΚΡΟΥΣΗ 7 / 7