ΕΛΤΙΟ Ε ΟΜΕΝΩΝ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ

ΕΚΟ ΑΒΕΕ ΕΛΤΙΟ Ε ΟΜΕΝΩΝ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ Τµηµα 1: Στοιχεία ουσίας/παρασκευάσµατος και εταιρείας/επιχείρησης Αναγνωριστικός κωδικός προϊόντος Hyvolt III EKO INSULATING OIL Εµπορική ονοµασία ή προσδιορισµός του µείγµατος Αριθµός καταχώρισης 01-2119480375-34-0012 Συνώνυµα Κανένα. Ηµεροµηνία πρώτης έκδοσης 17-08-2011 Αριθµός έκδοσης Ηµεροµηνία αναθεώρησης Κωδικός προϊόντος: Ηµεροµηνία αντικαθιστάµενης έκδοσης 2 04 2120-02-2012 Φεβρουαρίου 2012 48885 18-01-2011 Συναφείς προσδιοριζόµενες χρήσεις της ουσίας ή του µείγµατος και αντενδεικνυόµενες χρήσεις Προσδιοριζόµενες χρήσεις Transformer Oil Λάδι μετασχηματιστών Αντενδεικνυόµενες χρήσεις Κανένα γνωστό. Στοιχεία του προµηθευτή του δελτίου δεδοµένων ασφαλείας Προμηθευτής: ΕΚΟ ΑΒΕΕ Ergon Refining, Inc. ΧΕΙΜΑΡΡΑΣ 8A, 151 25 2611 Haining Rd ΜΑΡΟΥΣΙ, ΕΛΛΑΔΑ Vicksburg, Mississippi 39181 EU Contact: Per Klintstam; (phone) +32.2.351.23.75; (e-mail) per.klintstam@ergon.com Drève Richelle 161 Building C B-1410 Waterloo, Belgium US Contact:Επικοινωνίας Προμηθευτή Will Poe; (phone) (e-mail) will.poe@ergon.com Υπεύθυνος +30 210 77051.601.630.8319; 401 Ηλεκτρονικό ταχυδρομείο I.Daskalopoulou@eko.gr Emergency Phone Numbers: Παραγωγός: 1.601.638.4960 Normal Business Hours 1.800.424.9300 After Business Hours (North America) 1.703.527.3887 (International) Ergon Refining, Inc.: CHEMTREC: Τµηµα 2: Προσδιορισµός επικινδυνότητας 1.4. ΑΡΙΘΜΟΣ ΑΝΑΓΚΗΣ Ταξινόµηση τηςκλησησ ουσίας ήεκτακτησ του µείγµατος 24ωρη ιατροφαρμακευτική περίθαλψη έκτακτων περιστατικών: +30 210 779 3777 Το µείγµα έχει αξιολογηθεί ή/και ελεγχθεί ως προς τους φυσικούς κίνδυνους, τους κίνδυνους υγείας και τους περιβαλλοντικούς κίνδυνους και ισχύει η ακόλουθη ταξινόµηση. Ταξινόµηση σύµφωνα µε την οδηγία 67/548/ΕΟΚ ή 1999/45/ΕΚ όπως τροποποιήθηκε May cause lung damage if swallowed. (Xn; R65) Harmful to aquatic organisms, may cause long-term adverse effects in the aquatic environment. (R52/53) Ταξινόµηση σύµφωνα µε τον Κανονισµό (ΕΚ) 1272/2008 όπως τροποποιήθηκε Κίνδυνοι για την υγεία Κίνδυνος αναρρόφησης Κίνδυνοι για το περιβάλλον Επικίνδυνο για το υδάτινο περιβάλλον µακροχρόνιος κίνδυνος Κατηγορία 1 Μπορεί να προκαλέσει θάνατο σε περίπτωση κατάποσης και διείσδυσης στις αναπνευστικές οδούς. Κατηγορία 3 Επιβλαβές για τους υδρόβιους οργανισµούς, µε µακροχρόνιες επιπτώσεις. Σύνοψη επικινδυνότητας Φυσικοχηµικοί κίνδυνοι εν ταξινοµείται για φυσικούς κίνδυνους. Κίνδυνοι για την υγεία Η επαγγελµατική έκθεση στην ουσία ή στο µείγµα ενδέχεται να προκαλέσει αρνητικές επιδράσεις στην υγεία. 4710 Αριθ. έκδοσης: 04 Ηµεροµηνία αναθεώρησης: 20-02-2012 Ηµεροµηνία εκτύπωσης: 20-02-2012 1 / 13

Κίνδυνοι για το περιβάλλον Eιδικoί κίνδυνοι Σπουδαιότερα συµπτώµατα Στοιχεία επισήµανσης εν έχει ταξινοµηθεί για κίνδυνους στο περιβάλλον. Επιβλαβές όταν εισπνέεται. Μην αναπνέετε σκόνη/αναθυµιάσεις/αέρια/σταγονίδια/ατµούς/εκνεφώµατα ιαταραχή του αναπνευστικού συστήµατος. Επισήµανση σύµφωνα µε τον κανονισµό (ΕΚ) αριθ. 1272/2008 όπως τροποποιήθηκε Προειδοποιητική λέξη ηλώσεις επικινδυνότητας ηλώσεις προφυλάξεων Πρόληψη Ανταπόκριση Αποθήκευση Απόρριψη Συµπληρωµατικά στοιχεία επισήµανσης Άλλοι κίνδυνοι Κίνδυνος Μπορεί να προκαλέσει θάνατο σε περίπτωση κατάποσης και διείσδυσης στις αναπνευστικές οδούς. Επιβλαβές για τους υδρόβιους οργανισµούς, µε µακροχρόνιες επιπτώσεις. Do not breathe gas/mist/vapors/spray. ιαβάστε την ετικέτα πριν από τη χρήση. Να αποφεύγεται η ελευθέρωση στο περιβάλλον. ΣΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΚΑΤΑΠΟΣΗΣ: Καλέστε αµέσως το ΚΕΝΤΡΟ ΗΛΗΤΗΡΙΑΣΕΩΝ ή ένα γιατρό. ΜΗΝ προκαλέσετε εµετό. Μαζέψτε τη χυµένη ποσότητα. Φυλάσσεται κλειδωµένο. ιαθέστε τα περιεχόµενα/περιέκτη σε κατάλληλες εγκαταστάσεις επεξεργασίας και διάθεσης σύµφωνα µε τους ισχύοντες νόµους και κανονισµούς, καθώς και µε τα χαρακτηριστικά του προϊόντος κατά τη χρονική στιγµή της διάθεσης. εν έχει καθοριστεί. Τµηµα 3: Σύνθεση/πληροφορίες για τα συστατικά Μείγµα Γενικές πληροφορίες Χηµική ονοµασία % Αριθµός CAS /Αριθµός ΕΚ Αριθµός καταχώρισης REACH Αριθµός Ευρετηρίου Σηµειώσεις (πετρελαίου), υδρογονοκατεργασµένα ελαφρά ναφθενικά <= 99.6 64742-53-6 265-156-6 01-2119480375-34-0012 649-466-00-2 Ταξινόµηση: DSD: - CLP: Asp. Tox. 1;H304 2,6-DI-TERT-BUTYL-P- CRESOL [BUTYLATED HYDROXYTOLUENE (BHT)] < 0,4 128-37-0 204-881-4 - - Ταξινόµηση: DSD: - CLP: Aquatic Chronic 3;H412 67/548: Οδηγία 67/548/ΕΟΚ. CLP: Κανονισµός αρ. 1272/2008. #: Η ουσία αυτή έχει όριο(α) έκθεσης για το χώρο εργασίας. ΑΒΤ: ανθεκτική, βιοσυσσωρεύσιµη και τοξική ουσία. αααβ: άκρως ανθεκτική και άκρως βιοσυσσωρεύσιµη ουσία. σύνθεσης Τµηµα 4: Μέτρα πρώτων βοηθειών Γενικές πληροφορίες Βεβαιωθείτε ότι το ιατρικό προσωπικό ενηµερώνεται για τα εµπλεκόµενα υλικά και λαµβάνει προφυλάξεις για την προστασία του. Κρατήστε το θύµα ζεστό. 4710 Αριθ. έκδοσης: 04 ΗJεροJηνία αναθεώρησης: 20-02-2012 ΗJεροJηνία εκτύπωσης: 20-02-2012 2 / 13

Περιγραφή των µέτρων πρώτων βοηθειών Εισπνοή Επαφή µε το δέρµα Επαφή µε τα µάτια Κατάποση Σηµαντικότερα συµπτώµατα και επιδράσεις, άµεσες ή µεταγενέστερες Ένδειξη οιασδήποτε απαιτούµενης άµεσης ιατρικής φροντίδας και ειδικής θεραπείας Μεταφέρετε σε καθαρό αέρα. Οξυγόνο ή τεχνιτή αναπνοή, εάν είναι απαραίτητο. Μην κάνετε τεχνητή αναπνοή στόµα-µε-στόµα σε περίπτωση που το θύµα έχει εισπνεύσει την ουσία. Ξεκινήστε να κάνετε τεχνητή αναπνοή µε τη βοήθεια µάσκας τσέπης εξοπλισµένης µε µονόδροµη βαλβίδα ή µε άλλη κατάλληλη ιατρική αναπνευστική συσκευή. Λάβετε αµέσως ιατρική φροντίδα. Πλένετε τις περιοχές επαφής µε σαπούνι και νερό. Αφαιρέστε το µολυσµένο ρουχισµό. Πλένετε το µολυσµένο ρουχισµό προτού το χρησιµοποιήσετε ξανά. Σε περίπτωση που αναπτυχθεί δερµατικός ερεθισµός ή αλλεργική δερµατική αντίδραση, λάβετε ιατρική φροντίδα. Εκπλύντε εξονυχιστικά µε νερό. Εάν προκύψει ερεθισµός, ζητήστε ιατρική βοήθεια. Καλέστε αµέσως ιατρό ή κέντρο δηλητηριάσεων. ΜΗΝ προκαλέσετε εµετό. Σε περίπτωση που συµβεί φυσιολογικός εµετός, βάλετε το θύµα να γείρει µπρος ώστε να µειωθεί ο κίνδυνος αναρρόφησης. Εισπνοή µπορεί να προκαλέσει πνευµονία και πνευµονικό οίδηµα. Απολίπανση του δέρµατος. Θεραπεύστε ανάλογα µε τα συµπτώµατα. Η επίδραση από επαφή ή εισπνοή µπορεί να καθυστερήσει. Τµηµα 5: Μέτρα για την καταπολέµηση της πυρκαγιάς Γενικοί κίνδυνοι πυρκαγιάς Πυροσβεστικά µέσα Κατάλληλα πυροσβεστικά µέσα Ακατάλληλα πυροσβεστικά µέσα Ειδικοί κίνδυνοι που προκύπτουν από την ουσία ή το µείγµα Συστάσεις για τους πυροσβέστες Ειδικός προστατευτικός εξοπλισµός για πυροσβέστες Ειδικές διαδικασίες καταπολέµησης της πυρκαγιάς εν έχει αποδειχθεί. Ψεκασµός νερού ή νέφος. Αφρός. ιοξείδιο του άνθρακα (CO2). Αλογονωµένος υδρογονάνθρακας. Ξηρά χηµικά. Μη χρησιµοποιείτε πίδακα νερού ως µέσο πυρόσβεσης, επειδή µε αυτό τον τρόπο θα επεκταθεί η πυρκαγιά. εν έχει σηµειωθεί κανένας ασυνήθιστος κίνδυνος πυρκαγιάς ή έκρηξης. Φοράτε κατάλληλο προστατευτικό εξοπλισµό. Οι πυροσβέστες πρέπει να χρησιµοποιούν συνήθη προστατευτικό εξοπλισµό, συµπεριλαµβανοµένου χιτωνίου µε επιβραδυντικό φλόγας, κράνος µε προστατευτικό κάλυµµα προσώπου, γάντια, µπότες από καουτσούκ, και σε κλειστούς χώρους, αναπνευστική συσκευή κλειστού κυκλώµατος (SCBA). Οι πυροσβέστες πρέπει να χρησιµοποιούν συνήθη προστατευτικό εξοπλισµό, συµπεριλαµβανοµένου χιτωνίου µε επιβραδυντικό φλόγας, κράνος µε προστατευτικό κάλυµµα προσώπου, γάντια, µπότες από καουτσούκ, και σε κλειστούς χώρους, αναπνευστική συσκευή κλειστού κυκλώµατος (SCBA). Ψύξτε τους περιέκτες που εκτίθενται στις φλόγες µε νερό ακόµα και µετά την καταστολή της πυρκαγιάς. Τµηµα 6: Μέτρα για την αντιµετώπιση τυχαίας έκλυσης Προσωπικές προφυλάξεις, προστατευτικός εξοπλισµός και διαδικασίες έκτακτης ανάγκης Για προσωπικό µη έκτακτης ανάγκης Για άτοµα που προσφέρουν πρώτες βοήθειες Περιβαλλοντικές προφυλάξεις Μέθοδοι και υλικά για περιορισµό και καθαρισµό Κρατήστε το µη απαραίτητο προσωπικό µακριά. Αν µεγαλύτερες ποσότητες του χυµένου υλικού δεν µπορούν να περιορισθούν, ειδοποιείστε τις τοπικές υπηρεσίες. Φοράτε κατάλληλο εξοπλισµό προστασίας και ενδυµασία κατά τη διάρκεια καθαρισµού. Μην αγγίζετε περιέκτες που έχουν υποστεί ζηµιά ή εκχυµένο υλικό, εκτός και εάν φοράτε κατάλληλο προστατευτικό ρουχισµό. Κρατήστε το µη απαραίτητο προσωπικό µακριά. Χρησιµοποιείτε εξοπλισµό ατοµικής προστασίας που συνιστάται στην ενότητα 8 του SDS. Εµποδίστε το επιπλέον χύσιµο ή εκροή, αν αυτό είναι δυνατό δίχως κίνδυνο. Αποφεύγετε την είσοδο σε υδατορεύµατα, υπονόµους, υπόγεια ή περιορισµένες περιοχές. Αποφεύγετε την απόρριψη στο υδάτινο περιβάλλον. Επικοινωνήστε µε τις τοπικές αρχές σε περίπτωση διαρροής στην αποχέτευση/υδάτινο περιβάλλον. Αποφεύγετε την απόρριψη στην αποχέτευση, υδατορεύµατα ή επάνω στο έδαφος. Μεγάλη ποσότητα εκχυµένου υλικού Εµποδίστε τη ροή του υλικού, αν δεν υπάρχει κίνδυνος. Συγκρατείστε σε αναχώµατα τη χυµένη ουσία, όπου είναι δυνατόν. Σκεπάστε µε πλαστικό φύλλο για να µην απλωθεί περισσότερο. Absorb in vermiculite, dry sand or earth or absorbant material then place into containers. Μετά την ανάκτηση του προϊόντος, εκπλύντε την περιοχή µε νερό. Μικρές πετρελαιοκηλίδες: Σκουπίστε µε υλικό απορρόφησης (π.χ. πανί, σφουγγάρι). Καθαρίστε την επιφάνεια εκτενώς για να αφαιρέσετε τα κατάλοιπα µόλυνσης. Το εκχυµένο προΐόν δεν πρέπει να επαναφέρεται ποτέ στο αρχικό δοχείο προς επαναχρησιµοποίηση. 4710 Αριθ. έκδοσης: 04 ΗJεροJηνία αναθεώρησης: 20-02-2012 ΗJεροJηνία εκτύπωσης: 20-02-2012 3 / 13

Παραποµπή σε άλλα τµήµατα Για ατοµική προστασία, βλέπε ενότητα 8 του MSDS. Για τη διάθεση αποβλήτων, βλέπε ενότητα 13 του MSDS. Τµηµα 7: Χειρισµός και αποθήκευση Προφυλάξεις για ασφαλή χειρισµό Συνθήκες για την ασφαλή φύλαξη, συµπεριλαµβανοµένων τυχόν ασυµβίβαστων Ειδική τελική χρήση ή χρήσεις Μην αναπνέετε σκόνη/αναθυµιάσεις/αέρια/σταγονίδια/ατµούς/εκνεφώµατα Πλύνετε τα χέρια µετά από το χειρισµό και πριν το φαγητό. Αποφεύγετε παρατεταµένη έκθεση. Όλοι οι χειρισµοί να γίνονται σε καλά αεριζόµενες περιοχές. Καταιονισµός µετά την εργασία. Βγάλτε και πλύνετε έγκαιρα το µολυσµένο ρουχισµό. Φυλάσσεται κλειδωµένο. ιατηρείτε µακριά από θερµότητα, σπινθήρες και γυµνή φλόγα. Τµηµα 8: Έλεγχος της έκθεσης/ατοµική προστασία Παράµετροι ελέγχου Όρια επαγγελµατικής έκθεσης Αυστρία Βέλγιο Βέλγιο. Τιµές ορίου έκθεσης. 10 mg/m3 Οµίχλη. 10 mg/m3 Οµίχλη. Bulgaria. OELs. Regulation No 13 on protection of workers against risks of exposure to chemical agents at work Βουλγαρία Κύπρος 5 mg/m3 5 mg/m3 ηµοκρατία της Τσεχίας. Όρια επαγγελµατικής έκθεσης (OEL). Κυβερνητικό ιάταγµα 361 Τσεχική ηµοκρατία Ανώτατο όριο Ανώτατο όριο 200 mg/m3 1000 mg/m3 200 mg/m3 1000 mg/m3 4710 Αριθ. έκδοσης: 04 ΗJεροJηνία αναθεώρησης: 20-02-2012 ΗJεροJηνία εκτύπωσης: 20-02-2012 4 / 13

Denmark. Exposure Limit Values ανία TLV 1 mg/m3 Οµίχλη. Εσθονία Finland. Workplace Exposure Limits Φινλανδία TLV 1 mg/m3 Οµίχλη. Γαλλία Γερµανία Γερµανία - TRGS 900 Ελλάδα Ελλάδα. Όρια Επαγγελµατικής Έκθεσης (Κανονισµός αριθ. 90/1999, όπως τροποποιήθηκε) Ουγγαρία Ανώτατο όριο Ουγγαρία. Όρια επαγγελµατικής έκθεσης (OEL). Κοινό ιάταγµα για τη Χηµική Ασφάλεια σε Χώρους Εργασίας Iceland. OELs. Regulation 154/1999 on occupational exposure limits Ισλανδία Ανώτατο όριο 1 mg/m3 Οµίχλη. 1 mg/m3 Οµίχλη. 4710 Αριθ. έκδοσης: 04 ΗJεροJηνία αναθεώρησης: 20-02-2012 ΗJεροJηνία εκτύπωσης: 20-02-2012 5 / 13

Ireland. Occupational Exposure Limits Ιρλανδία Ιταλία Ιταλία. Όρια επαγγελµατικής έκθεσης Λεττονία 10 mg/m3 Οµίχλη. 10 mg/m3 Οµίχλη. 5 mg/m3 Εισπνεύσιµο κλάσµα. 5 mg/m3 Εισπνεύσιµο κλάσµα. Lithuania. OELs. Limit Values for Chemical Substances, General Requirements (Hygiene Norm HN 23:2007) Λιθουανία Λουξεµβούργο Μάλτα Κάτω Χώρες Κάτω Χώρες. Όρια επαγγελµατικής έκθεσης (OEL) (δέσµευση) Νορβηγία 3 mg/m3 Fume and mist. 1 mg/m3 Fume and mist. 3 mg/m3 Fume and mist. 1 mg/m3 Fume and mist. TLV 1 mg/m3 Οµίχλη. 4710 Αριθ. έκδοσης: 04 ΗJεροJηνία αναθεώρησης: 20-02-2012 ΗJεροJηνία εκτύπωσης: 20-02-2012 6 / 13

Νορβηγία. Ρυθµιστικοί κανόνες για µολυσµατικές ουσίες στο χώρο εργασίας Πολωνία TLV 1 mg/m3 Οµίχλη. 10 mg/m3 Αερόλυµα. 5 mg/m3 Αερόλυµα. Πολωνία. Μέγιστες επιτρεπόµενες συγκεντρώσεις (MAC). Υπουργός Εργασίας και Κοινωνικής Πολιτικής σχετικά µε τις Μέγιστες Επιτρεπόµενες Συγκεντρώσεις και Εντάσεις στο Περιβάλλον Εργασίας Portugal. VLEs. Norm on occupational exposure to chemical agents (NP 1796) Πορτογαλία 10 mg/m3 Αερόλυµα. 5 mg/m3 Αερόλυµα. 10 mg/m3 Αερόλυµα. 5 mg/m3 Αερόλυµα. 10 mg/m3 Αερόλυµα. 5 mg/m3 Αερόλυµα. Romania. OELs. Protection of workers from exposure to chemical agents at the workplace Ρουµανία Σλοβακία Σλοβενία 10 mg/m3 5 mg/m3 10 mg/m3 5 mg/m3 4710 Αριθ. έκδοσης: 04 ΗJεροJηνία αναθεώρησης: 20-02-2012 ΗJεροJηνία εκτύπωσης: 20-02-2012 7 / 13

Ισπανία Ισπανία. Όρια επαγγελµατικής έκθεσης Σουηδία Σουηδία. Τιµές ορίου επαγγελµατικής έκθεσης Ελβετία Ηνωµ. Βασίλειο ΕΕ Βιολογικές οριακές τιµές ΕΕ εν σηµειώθηκαν βιολογικά όρια έκθεσης για το συστατικό(ά). Φινλανδία εν σηµειώθηκαν βιολογικά όρια έκθεσης για το συστατικό(ά). Γαλλία εν σηµειώθηκαν βιολογικά όρια έκθεσης για το συστατικό(ά). Λουξεµβούργο εν σηµειώθηκαν βιολογικά όρια έκθεσης για το συστατικό(ά). Ισπανία εν σηµειώθηκαν βιολογικά όρια έκθεσης για το συστατικό(ά). Ηνωµ. Βασίλειο εν σηµειώθηκαν βιολογικά όρια έκθεσης για το συστατικό(ά). Συνιστώµενες διαδικασίες παρακολούθησης DNEL PNEC Έλεγχοι έκθεσης Ακολουθήστε τις τυπικές διαδικασίες παρακολούθησης. 10 mg/m3 Οµίχλη. 10 mg/m3 Οµίχλη. 3 mg/m3 Οµίχλη. 1 mg/m3 Οµίχλη. 3 mg/m3 Οµίχλη. 1 mg/m3 Οµίχλη. 4710 Αριθ. έκδοσης: 04 ΗJεροJηνία αναθεώρησης: 20-02-2012 ΗJεροJηνία εκτύπωσης: 20-02-2012 8 / 13

Κατάλληλοι µηχανικοί έλεγχοι Θα πρέπει να χρησιµοποιηθεί ορθός γενικός εξαερισµός (συνήθως 10 αλλαγές αέρα ανά ώρα). Οι ρυθµοί εξαερισµού θα πρέπει να αντιστοιχούν στις συνθήκες. Εάν ισχύει, χρησιµοποιείτε έγκλειση διεργασίας, τοπικό εξαερισµό καυσαερίων ή άλλους µηχανικούς ελέγχους για να διατηρήσετε τα επίπεδα αεροµεταφερόµενων σωµατιδίων κάτω από τα συνιστώµενα όρια έκθεσης. Εάν δεν έχουν καθιερωθεί όρια έκθεσης, διατηρήστε τα επίπεδα αεροµεταφερόµενων σωµατιδίων σε αποδεκτό επίπεδο. Πρέπει να παρέχεται επαρκής αερισµός ώστε να αποφεύγεται η υπέρβαση των ορίων έκθεσης. Μέτρα ατοµικής προστασίας, όπως ατοµικός προστατευτικός εξοπλισµός Γενικές πληροφορίες Προστασία των µατιών/του προσώπου Προστασία του δέρµατος Φοράτε κατάλληλο προστατευτικό εξοπλισµό. Συνιστώνται προστατευτικά γυαλιά/προστατευτικό κάλυµµα προσώπου. - Προστασία των χεριών Συνιστάται η χρήση ανθεκτικών στις χηµικές ουσίες γαντιών. Εάν είναι πιθανή η επαφή µε το αντιβράχιο, συνιστάται η χρήση µακριών γαντιών. - Άλλα µέτρα Φοράτε κατάλληλα γάντια ανθεκτικά στις χηµικές ουσίες. Συνιστάται η χρήση ρουχισµού ανθεκτικού σε χηµικές ουσίες/λάδια. Πλένετε τις µολυσµένες ενδυµασίες πριν την επαναχρησιµοποίησή τους. Προστασία των αναπνευστικών οδών Θερµικοί κίνδυνοι Μέτρα υγιεινής Έλεγχοι περιβαλλοντικής έκθεσης Χρησιµοποιήστε ένα φίλτρο HEPA [υψηλής αποδοτικότητας για σωµατίδια αέρος] εγκεκριµένο από το NIOSH [Εθνικό Ίδρυµα Ασφάλειας και Υγείας της Εργασίας], ή αναπνευστήρες παροχής αέρα όταν οι εκθέσεις πλησιάσουν τα επιτρεπόµενα όρια έκθεσης (PEL) καθιερωµένα Χρησιµοποιήστε αναπνευστήρα παροχής αέρα µε θετική πίεση σε περίπτωση που υπάρχει πιθανότητα µη ελεγχόµενης έκλυσης, εάν τα όρια έκθεσης δεν είναι γνωστά ή σε οποιεσδήποτε άλλες περιστάσεις που οι αναπνευστήρες καθαρισµού αέρα µπορεί να µην παρέχουν επαρκή προστασία. Τµηµα 9: Φυσικές και χηµικές ιδιότητες Στοιχεία για τις βασικές φυσικές και χηµικές ιδιότητες Όψη Φυσική κατάσταση Οσµή Χρώµα Όριο οσµής ph Σηµείο τήξεως/σηµείο πήξεως Σηµείο ζέσης, αρχικό σηµείο ζέσης και εύρος ζέσης Σηµείο ανάφλεξης Θερµοκρασία αυτοανάφλεξης Αναφλεξιµότητα (στερεό, αέριο) Όριο αναφλεξιµότητας - χαµηλότερο (%) Όριο αναφλεξιµότητας - ανώτερο (%) Οξειδωτικές ιδιότητες Εκρηκτικές ιδιότητες Όριο εκρηκτικότητας Πίεση ατµών Ταχύτητα εξάτµισης Σχετική πυκνότητα Κατά την χρησιµοποίηση µην τρώτε, πίνετε ή καπνίζετε. Εφαρµόζετε πάντοτε µέτρα ορθής ατοµικής υγιεινής, όπως π.χ. πλύσιµο µετά το χειρισµό του υλικού και πριν από το φαγητό, το ποτό ή/και το κάπνισµα. Η ενδυµασία εργασίας πρέπει να πλένεται τακτικά για την αφαίρεση των ρύπων. Απορρίψτε τα υποδήµατα που έχουν Ο υπεύθυνος για το περιβάλλον πρέπει να ενηµερωθεί για κάθε µεγάλη έκχυση. καθαρά και φωτεινά Υγρό. Yγρό. υδατικό λευκό ήπια οσµή πετρελαίου >= 232 C (>= 449,6 F) > 135 C (> 275 F) Κλειστό δοχείο Pensky-Martens >= 145 C (>= 293 F) Ανοικτό δοχείο Cleveland >= 315 C (>= 599 F) 4710 Αριθ. έκδοσης: 04 ΗJεροJηνία αναθεώρησης: 20-02-2012 ΗJεροJηνία εκτύπωσης: 20-02-2012 9 / 13

ιαλυτότητα (νερό) Συντελεστής κατανοµής (n-οκτανόλη/νερό) Θερµοκρασία αποσύνθεσης Φαινοµενική πυκνότητα Σηµείο ροής Ιξώδες Θερµοκρασία ιξώδους Πτητική οργανική ένωση (% κ.β.) Ποσοστό πτητικών Aλλα -53,9 C (-65 F) 9,1 cst Μοριακό βάρος 264 Ειδικό βάρος 0,88 Άλλες πληροφορίες 40 C (104 F) Τµηµα 10: Σταθερότητα και δραστικότητα ραστικότητα Χηµική σταθερότητα Πιθανότητα επικίνδυνων αντιδράσεων Συνθήκες προς αποφυγήν Μη συµβατά υλικά Επικίνδυνα προϊόντα αποσύνθεσης εν είναι διαθέσιµες σχετικές πρόσθετες πληροφορίες. Κανένα γνωστό. Τµηµα 11: Τοξικολογικές πληροφορίες Γενικές πληροφορίες Σταθερό σε κανονικές συνθήκες θερµοκρασίας. εν παρατηρείται επικίνδυνος πολυµερισµός. Αποφεύγεται θερµοκρασίες που υπερβαίνουν το σηµείο ανάφλεξης. Θερµότητα, σπινθήρες, φλόγες. Ισχυρά οξειδωτικά µέσα. Οξειδωτικά µέσα. Κατά την αποσύνθεση, το προϊόν αυτό εκλύει µονοξείδιο του άνθρακα, διοξείδιο του άνθρακα και / ή υδρογονάνθρακες χαµηλού µοριακού βάρους. Πληροφορίες για πιθανές οδούς έκθεσης Κατάποση Εισπνοή Επαφή µε το δέρµα Επαφή µε τα µάτια Συµπτώµατα Μπορεί να προκαλέσει θάνατο σε περίπτωση κατάποσης και διείσδυσης στις αναπνευστικές οδούς. Μπορεί να προκαλέσει θάνατο σε περίπτωση κατάποσης και διείσδυσης στις αναπνευστικές οδούς. Επιβλαβές όταν εισπνέεται. Η συχνή ή παρατεταµένη επαφή µπορεί να προκαλέσει απολίπωση και ξήρανση του δέρµατος, οδηγώντας σε δυσφορία και δερµατίτιδα. Ερεθίζει τα µάτια. Πληροφορίες για τις τοξικολογικές επιπτώσεις Οξεία τοξικότητα ιάβρωση/ερεθισµός δέρµατος Σοβαρή οφθαλµική βλάβη/ερεθισµός οφθαλµού Αναπνευστική ευαισθητοποίηση ερµατική ευαισθητοποίηση Μεταλλαξιογέννηση βλαστικών κυττάρων Καρκινογένεση Τοξικότητα για την αναπαραγωγή Μπορεί να προκαλέσει θάνατο σε περίπτωση κατάποσης και διείσδυσης στις αναπνευστικές οδούς. Απολίπωση, ξηρότητα και σκάσιµο του δέρµατος. µπορεί να είναι ερεθιστικό για τα µάτια εν έχει ταξινοµηθεί. ρα ως παράγοντας απολίπωσης στο δέρµα. Μπορεί να προκαλέσει σκάσιµο του δέρµατος και έκζεµα. εν υπάρχουν διαθέσιµα στοιχεία που να υποδεικνύουν ότι το προϊόν ή οποιοδήποτε συστατικό του, σε ποσότητες µεγαλύτερες από 0,1%, είναι µεταλλαξιογόνο ή γονοτοξικό. Αυτό το προϊόν δεν θεωρείται καρκινογόνο από τις IARC ( ιεθνής Υπηρεσία για την Έρευνα του Καρκίνου), ACGIH (Κυβερνητικoί Υγιεινολόγοι Βιοµηχανίας των Η.Π.Α.), NTP (Εθνικό Πρόγραµµα για την Τοξίνωση) ή OSHA (Νόµος για την Ασφάλεια και Υγεία στην Εργασία). Nota L - Meets EU requirement of less than 3% (w/w) DMSO extract for total polycyclic aromatic compound (PAC) using IP 346. εν περιέχει κανένα συστατικό που έχει ταξινοµηθεί ως τοξικό για την αναπαραγωγή 4710 Αριθ. έκδοσης: 04 ΗJεροJηνία αναθεώρησης: 20-02-2012 ΗJεροJηνία εκτύπωσης: 20-02-2012 10 / 13

Ειδική τοξικότητα οργάνου-στόχου µετά από µοναδική έκθεση Ειδική τοξικότητα οργάνου-στόχου µετά από επανειληµµένη έκθεση Κίνδυνος αναρρόφησης Πληροφορίες για το µείγµα έναντι πληροφοριών για τις ουσίες Άλλες πληροφορίες αναπνευστικό σύστηµα έρµα. Μπορεί να προκαλέσει θάνατο σε περίπτωση κατάποσης και διείσδυσης στις αναπνευστικές οδούς. Τµηµα 12: Οικολογικές πληροφορίες Τοξικότητα Προϊόν Κίνδυνος χηµικής πνευµονίας κατόπιν αναρρόφησης. Αποτελέσµατα δοκιµής EC50 Daphnia: 720 mg/l 48 ώρες έχει εκτιµηθεί * Οι εκτιµήσεις για το προϊόν ενδέχεται να βασίζονται σε επιπλέον συστατικά στοιχεία τα οποία δεν παρουσιάζονται. Ανθεκτικότητα και αποικοδόµηση υνατότητα βιοσυσσώρευσης Κινητικότητα Περιβαλλοντική πορεία - Συντελεστής κατανοµής Κινητικότητα στο έδαφος Αποτελέσµατα της αξιολόγησης ΑΒΤ και αααβ Άλλες αρνητικές επιπτώσεις εν αποικοδοµείται βιολογικά από µόνο του. Η βιοσυσσώρευση θεωρείται άνευ σηµασίας λόγω της χαµηλής διαλυτότητας του προϊόντος αυτού στο νερό. εν έχει αποδειχθεί. Μη σχετικό Τµηµα 13: Στοιχεία σχετικά µε την απόρριψη Μέθοδοι διαχείρισης αποβλήτων Υπολειµµατικά απόβλητα Μολυσµένη συσκευασία Κώδικας αποβλήτων ΕΕ Μέθοδοι/Πληροφορίες διάθεσης Τµηµα 14: Πληροφορίες σχετικά µε τη µεταφορά Γενικά ADR εν είναι κατοχυρωµένα ως επικίνδυνα εµπορεύµατα. RID εν είναι κατοχυρωµένα ως επικίνδυνα εµπορεύµατα. ADN εν είναι κατοχυρωµένα ως επικίνδυνα εµπορεύµατα. IATA εν είναι κατοχυρωµένα ως επικίνδυνα εµπορεύµατα. Από αυτό το συστατικό δεν αναµένεται καµία άλλη δυσµενή περιβαλλοντική επίδραση (π.χ. µείωση του όζοντος, φωτοχηµική δηµιουργία όζοντος, ενδοκρινής λειτουργική διακοπή, δυναµικό θέρµανσης του πλανήτη). Καταστρέφεται λαµβάνοντας υπ όψη τις οδηγίες των τοπικών υπηρεσιών. Αποφεύγετε την απόρριψη σε υδατορεύµατα ή επάνω στο έδαφος. Τα άδεια δοχεία πρέπει να µεταφέρονται σε εγκεκριµένο µέρος διαχείρισης αποβλήτων για ανακύκλωση ή απόρριψη. Επειδή οι άδειοι περιέκτες ενδέχεται να συγκρατούν κατάλοιπα προϊόντος, ακολουθήστε τις προειδοποιήσεις στην ετικέτα ακόµη και όταν ο περιέκτης είναι άδειος. Καθαρισµένα υλικά συσκευασίας παραδίδονται στην τοπική ανακύκλωση. Μη σχετικό Ο κωδικός αποβλήτου πρέπει να καθορισθεί από τον καταναλωτή, µε βάση το σκοπό χρήσεως του προϊόντος. Σύµβαση µε φορέα απόρριψης µε άδεια σύµφωνα µε τον Νόµο περί Απόρριψης και Καθαρισµού. Μην απορρίπτετε µέσα σε οχετούς, υδάτινους οδούς ή επάνω στο έδαφος. Απορρίψτε τα περιεχόµενα/τον περιέκτη σύµφωνα µε τους ισχύοντες τοπικούς/περιφερειακούς/εθνικούς/διεθνείς κανονισµούς. εν είναι κατοχυρωµένα ως επικίνδυνα εµπορεύµατα. 4710 Αριθ. έκδοσης: 04 ΗJεροJηνία αναθεώρησης: 20-02-2012 ΗJεροJηνία εκτύπωσης: 20-02-2012 11 / 13

IMDG εν είναι κατοχυρωµένα ως επικίνδυνα εµπορεύµατα. Χύδην µεταφορά σύµφωνα µε το παράρτηµα II της σύµβασης MARPOL 73/78 και του κώδικα IBC εν υπάρχουν πληροφορίες. Τµηµα 15: Στοιχεία σχετικά µε τη νοµοθεσία Κανονισµοί/νοµοθεσία σχετικά µε την ασφάλεια, την υγεία και το περιβάλλον για την ουσία ή το µείγµα Κανονισµοί ΕΕ Κανονισµός (ΕΚ) αριθ. 2037/2000 για τις ουσίες που καταστρέφουν τη στιβάδα του όζοντος, Παραρτηµα I Κανονισµός (ΕΚ) αριθ. 2037/2000 για τις ουσίες που καταστρέφουν τη στιβάδα του όζοντος, Παραρτηµα II Κανονισµός (ΕΚ) Αριθ. 850/2004 για τους έµµονους οργανικούς ρύπους Κανονισµός (ΕΚ) αριθ. 689/2008 για τις εξαγωγές και εισαγωγές επικίνδυνων χηµικών προϊόντων, Παραρτηµα I, Μεροσ 1 Κανονισµός (ΕΚ) αριθ. 689/2008 για τις εξαγωγές και εισαγωγές επικίνδυνων χηµικών προϊόντων, Παραρτηµα I, Μεροσ 2 Κανονισµός (ΕΚ) αριθ. 689/2008 για τις εξαγωγές και εισαγωγές επικίνδυνων χηµικών προϊόντων, Παραρτηµα I, Μεροσ 3 Κανονισµός (ΕΚ) αριθ. 689/2008 για τις εξαγωγές και εισαγωγές επικίνδυνων χηµικών προϊόντων, Παραρτηµα V ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ 2000/479/ΕΚ περί υιοθέτησης ενός ευρωπαϊκού µητρώου ρυπογόνων εκποµπών (EPER) Κανονισµός (ΕΚ) αριθ. 1907/2006, άρθρο 59(1). κατάλογος υποψήφιων ουσιών Λοιποί κανονισµοί Εθνικοί κανονισµοί Αξιολόγηση χηµικής ασφάλειας Τµηµα 16: Άλλες πληροφορίες Κατάσταση απογραφής Το προΐόν έχει χαρακτηρισθεί και ταξινοµηθεί σύµφωνα µε τις οδηγίες της ΕΟΚ ή των αντίστοιχων εθνικών νόµων. Το παρόν Φύλλο εδοµένων Ασφαλείας συµµορφώνεται µε τις απαιτήσεις του Κανονισµού 1907/2006/ΕΟΚ του Ευρωπαϊκού Συµβουλίου. εν έχει διεξαχθεί καµία αξιολόγηση χηµικής ασφάλειας. Χώρα (ες) ή περιοχή Όνοµα απογραφής Σε απογραφή (ναι/όχι)* Αυστραλίας Κατάλογος απογραφής χηµικών ουσιών της Αυστραλίας (AICS) Καναδάς Καναδάς Κίνα Ευρώπη Ευρώπη Ιαπωνία Κορέα Νέας Ζηλανδίας Φιλιππίνες Ηνωµένες Πολιτείες και Πόρτο Ρίκο Εγχώριος κατάλογος ουσιών (DSL) Κατάλογος µη εγχώριων ουσιών (NDSL) Κατάλογος απογραφής υπαρχόντων χηµικών ουσιών στην Κίνα (IECSC) Ευρωπαϊκός Κατάλογος Υφισταµένων Εµπορικών Χηµικών Ουσιών (EINECS) Ευρωπαϊκός κατάλογος γνωστοποιηµένων χηµικών ουσιών (ELINCS) Κατάλογος απογραφής υπαρχόντων και νέων χηµικών ουσιών (ENCS) Υπάρχων κατάλογος χηµικών ουσιών (ECL) Κατάλογος απογραφής της Νέας Ζηλανδίας Κατάλογος απογραφής χηµικών προϊόντων και ουσιών των Φιλιππίνων (PICCS) Κατάλογος απογραφής νοµοθετικής πράξης ελέγχου τοξικών ουσιών (TSCA) *Ένα υποδηλώνει ότι όλα τα συστατικά αυτού του προϊόντος συµµορφώνονται µε τις απαιτήσεις του καταλόγου απογραφής που παρέχεται από τη διέπουσα χώρα(ες). Όχι Όχι 4710 Αριθ. έκδοσης: 04 ΗJεροJηνία αναθεώρησης: 20-02-2012 ΗJεροJηνία εκτύπωσης: 20-02-2012 12 / 13

Κατάλογος υποσηµειώσεων Παραποµπές Πληροφορίες για τη µέθοδο αξιολόγησης που οδηγεί στην ταξινόµηση του µείγµατος Πλήρες κείµενο για οποιεσδήποτε δηλώσεις ή φράσεις κινδύνου και επικινδυνότητας (φράσεις R και H) υπό τα Τµήµατα 2 έως 15 Πληροφορίες αναθεώρησης Πληροφορίες εκπαίδευσης Αποποίηση ευθυνών ACGIH (Αµερικανική Συνδιάσκεψη Κρατικών Υγιεινολόγων της Εργασίας) Μονογραφήµατα IARC. Ολική αξιολόγηση της καρκινογένεσης ACGIH Πληροφοριακό υλικό για τις τιµές κατώτερου ορίου και δείκτες βιολογικής έκθεσης Εγχειρίδιο Καταλόγου Υπηρεσίας Χηµικών Συνόψεων CRC: Εγχειρίδιο χηµείας και φυσικής EFFA. Χηµικές ουσίες και Φυσικές Σύµπλοκες Ουσίες Χωρίς Απαιτήσεις Επισήµανσης (Κώδικας Πρακτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης Χρωστικών και Αρωµάτων, Συνηµµένα 4 και 5) EFFA. Χηµικές ουσίες και Επισήµανση χηµικών ουσιών και φυσικών σύµπλοκων ουσιών (Κώδικας πρακτικής της Ευρωπαϊκής ένωσης χρωστικών και αρωµάτων, Συνηµµένα 1 και 2) Λίστα δηλώσιµων ουσιών για προϊόντα αυτοκινήτων (GADSL), Έκδοση 1.0 ελτίο ασφαλείας ΟΕ ιεθνής Οργάνωση Εργασίας Λίστα Θαλάσσιων Ρύπων του ιεθνή Ναυτιλιακού Οργανισµού ελτίο δεδοµένων επικίνδυνων χηµικών ουσιών NFPA Σύντοµος οδηγός NIOSH Κατάλογος των Τοξικών Επιδράσεων των Χηµικών Ουσιών (RTECS) Κανονισµοί Επικίνδυνων Υλικών του Υπουργείου Μεταφορών (DOT) των Η.Π.Α. Κανένα. H304 - Μπορεί να προκαλέσει θάνατο σε περίπτωση κατάποσης και διείσδυσης στις αναπνευστικές οδούς. H412 - Επιβλαβές για τους υδρόβιους οργανισµούς, µε µακροχρόνιες επιπτώσεις. Ηµεροµηνία έκδοσης 17-08-2011 Ηµεροµηνία αναθεώρησης 20-02-2012 Ηµεροµηνία εκτύπωσης 20-02-2012 The information provided in this Safety Data Sheet is correct to the best of our knowledge, information and belief at the date of its publication. The information given is designed only as a guidance for safe handling, use, processing, storage, transportation, disposal and release and is not to be considered a warranty or quality specification. The information relates only to the specific material designated and may not be valid for such material used in combination with any other materials or in any process, unless specified in the text. 4710 Αριθ. έκδοσης: 04 ΗJεροJηνία αναθεώρησης: 20-02-2012 ΗJεροJηνία εκτύπωσης: 20-02-2012 13 / 13