ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ ΔΙΔΑΚΤΙΚΟΥ ΥΛΙΚΟΥ 1
«Στο πλαίσιο των ενεργειών των εκπαιδευτικών που έχουν ενταχθεί στο Μητρώο του Ι.Ε.Π. για την Τεχνική και Επαγγελματική Εκπαίδευση περιλαμβάνεται και η συμβολή στη βελτίωση του υφιστάμενου έντυπου και ηλεκτρονικού διδακτικού υλικού και, ενδεχομένως η συμπλήρωσή του ή παραγωγή νέου, με στόχο την καλύτερη προσαρμογή του στις απαιτήσεις της διδακτικής/ μαθησιακής διαδικασίας. Για την εξασφάλιση ενός κοινού πλαισίου εντός του οποίου θα εργαστούν οι επιμέρους ομάδες, η Επιτροπή του ΙΕΠ για την Τεχνική και Επαγγελματική Εκπαίδευση (ΑΔΑ:6ΠΔ8ΟΞΛΔ-ΒΕ7)) συνέταξε και προτείνει το παρόν έντυπο Προδιαγραφών Διδακτικού Υλικού. Το διδακτικό υλικό που θα προκύψει κατά μάθημα πρέπει να είναι εναρμονισμένο με τους διδακτικούς σκοπούς και στόχους του συγκεκριμένου μαθήματος. Ταυτόχρονα, εφόσον αυτό απαιτείται, πρέπει να τους διευρύνει και να τους εμπλουτίζει συνεκτιμώντας τις τρέχουσες επιστημονικές και τεχνολογικές εξελίξεις. Με αυτές τις προϋποθέσεις μπορεί να συμβάλλει σε μια πιο φιλική, ελκυστική, πλούσια και πολύπλευρη διαπραγμάτευση της διδακτέας ύλης, στη βιωματική προσέγγιση της γνώσης και στην πολυδιάστατη ενεργοποίηση του μαθητή/της μαθήτριας μέσα από δημιουργικές δραστηριότητες και διαδικασίες πειραματισμού και διερεύνησης, τόσο ατομικής όσο και ομαδοσυνεργατικής. Το διδακτικό υλικό που θα προκύψει θα μπορεί να χρησιμοποιείται τόσο από τον/την εκπαιδευτικό που θα συντονίζει τη μαθησιακή διαδικασία όσο και από τον μαθητή/τη μαθήτρια ως εργαλείο μάθησης στο σχολείο ή στο σπίτι (στο πλαίσιο σχολικής εργασίας ή ελεύθερης δραστηριότητας). Οι γενικές προδιαγραφές σύνταξης του συμπληρωματικού διδακτικού υλικού βασίζονται σε συσχετιζόμενους και στενά αλληλοεξαρτώμενους άξονες που αφορούν στην παιδαγωγική σκοπιμότητα, στην επιστημονική εγκυρότητα και στην παιδαγωγική καταλληλότητα καθώς και σε επιμέρους παραμέτρους που αφορούν στο περιεχόμενο και δομή του εκπαιδευτικού υλικού». Επιτροπή ΙΕΠ για την Τεχνική και Επαγγελματική Εκπαίδευση 2
ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ ΣΚΟΠΙΜΟΤΗΤΑ υλικό θα πρέπει - να συμβάλλει στην επίτευξη των διδακτικών στόχων του συγκεκριμένου μαθήματος - να καλύπτει συγκεκριμένες και υπαρκτές ανάγκες του συγκεκριμένου μαθήματος στο πλαίσιο της εκπαιδευτικής διαδικασίας - να συμβάλλει στον εμπλουτισμό και την επικαιροποίηση των διδακτικών στόχων και των μαθησιακών αποτελεσμάτων του Προγράμματος Σπουδών - να διαθέτει τις απαιτούμενες παιδαγωγικές αρετές όπως σαφήνεια, πρωτοτυπία κ.ά. ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΕΓΚΥΡΟΤΗΤΑ & ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ ΚΑΤΑΛΛΗΛΟΤΗΤΑ - να προβάλλει γνώσεις ουσιαστικές, σύγχρονες και επιστημονικά ακριβείς - να είναι συμβατό με τις αρχές της σύγχρονης εκπαίδευσης και τις αρχές της εκπαίδευσης για την αειφόρο ανάπτυξη - να διαπνέεται από το σεβασμό στη διαφορετικότητα, στις δημοκρατικές αξίες, στην ισονομία υλικό θα πρέπει 3
με τα Επαγγελματικά Περιγράμματα των ειδικοτήτων ΣΥΝΑΦΕΙΑ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟΥ ΔΙΔΑΚΤΙΚΟΥ ΥΛΙΚΟΥ υλικό θα πρέπει να συνάδει με το Πρόγραμμα Σπουδών, εξυπηρετώντας τους στόχους και τα μαθησιακά αποτελέσματα που έχουν τεθεί με τη Διδακτέα Ύλη: το περιεχόμενο του διδακτικού υλικού θα πρέπει να είναι εντός της διδακτέας ύλης ή να την επεκτείνει με λογικό και αποδεκτό τρόπο με την ηλικιακή ομάδα των μαθητών στην οποία απευθύνεται, λαμβάνοντας επίσης υπόψη το γνωστικό υπόβαθρο και τις συγκεκριμένες ανάγκες και δεξιότητες των μαθητών/-τριών ΣΑΦΗΝΕΙΑ υλικό θα πρέπει... να προσδιορίζει τους συγκεκριμένους μαθησιακούς στόχους και αποτελέσματα που πρέπει να επιτευχθούν με την αξιοποίησή του να διαθέτει την κατάλληλη δομή και να οργανώνει τις πληροφορίες που παρέχει έτσι, ώστε ο χρήστης να καθοδηγείται να τις αντλήσει με λογικό και κατανοητό τρόπο 4
συνοχή, να αποτελείται από συνεπώς αλληλοσχετιζόμενα τμήματα /ενότητες, μέσα από τις οποίες σταδιακά να προσεγγίζονται και να επιτυγχάνονται οι εκπαιδευτικοί στόχοι ΑΞΙΟΠΙΣΤΙΑ υλικό θα πρέπει να διαθέτει ακρίβεια-αντικειμενικότητα, να παραθέτει ακριβείς και τεκμηριωμένες πληροφορίες και να παρουσιάζει ενδεχομένως διιστάμενες επιστημονικές απόψεις με αντικειμενικότητα πληρότητα, να παρουσιάζει, στο μέτρο της εκπαιδευτικής βαθμίδας στην οποία απευθύνεται, το αντικείμενο που θίγει με πληρότητα εννοιολογική συνέπεια να χειρίζεται με συνέπεια τους περιλαμβανόμενους όρους και έννοιες σεβασμό στις πρωτογενείς πηγές, να σέβεται την ακεραιότητα, την ιδιοκτησία και την αυθεντικότητα των πληροφοριών που αντλεί από άλλες πηγές δυνατότητα διεκπεραίωσης δραστηριοτήτων που παραθέτει, περιλαμβάνοντας δραστηριότητες, (φύλλα εργασίας, προβλήματα, ασκήσεις κ.τ.λ.) που μπορούν να ολοκληρωθούν από τους μαθητές/τριες προς τους οποίους απευθύνεται και να ολοκληρώνονται σε παιδαγωγικά κατάλληλο και εύλογο χρόνο 5
φιλική μορφή για τον χρήστη: να περιλαμβάνει χειρισμούς που είναι εύκολα κατανοητοί και επιτεύξιμοι από τον χρήστη ΕΛΚΥΣΤΙΚΟΤΗΤΑ υλικό θα πρέπει να διαθέτει τυπογραφική αρτιότητα ανάλογη με την ηλικία και τις ανάγκες των μαθητών/-τριών ποικιλία τρόπων παρουσίασης και πρόσκτησης των πληροφοριών που παρέχει και των δραστηριοτήτων που προτείνει διαδραστικότητα: να αναπτύσσει ένα νοητικό διάλογο με τον χρήστη, διεγείροντας την ερευνητική διάθεση και τον αναστοχασμό αισθητική αρτιότητα: η παρουσίασή του, τα εποπτικά και άλλα στοιχεία που περιλαμβάνει να είναι αισθητικά επιμελημένα και να ανταποκρίνονται στην ηλικία προς την οποία απευθύνονται. ΕΥΕΛΙΞΙΑ υλικό θα πρέπει να παρέχει στον μαθητή τη δυνατότητα να εξατομικεύσει τη χρήση του, ώστε να το προσαρμόσει στις υπάρχουσες γνώσεις και δεξιότητές του, να το αξιοποιήσει ως εργαλείο αυτόνομης μάθησης κ.ά. ευελιξία στον εκπαιδευτικό ώστε λαμβάνοντας υπόψη τα πολιτισμικά και εκπαιδευτικά χαρακτηριστικά των μαθητών/-τριών να επεκτείνει και γενικά να τροποποιεί το περιεχόμενό, ή τον τρόπο χρήσης του. 6