ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Βρυξέλλες, 19.1.2018 COM(2018) 36 final ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ Έκθεση για το σύστημα γενικευμένων προτιμήσεων που καλύπτει την περίοδο 2016-2017 {SWD(2018) 23 final} - {SWD(2018) 24 final} - {SWD(2018) 25 final} - {SWD(2018) 26 final} - {SWD(2018) 27 final} - {SWD(2018) 28 final} - {SWD(2018) 29 final} - {SWD(2018) 30 final} - {SWD(2018) 31 final} - {SWD(2018) 32 final} EL EL
1. ΕΙΣΑΓΩΓΉ Η παρούσα έκθεση και το συνοδευτικό έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής 1 αξιολογεί τις επιπτώσεις του συστήματος γενικευμένων προτιμήσεων («ΣΓΠ») κατά τη διάρκεια των ετών 2016-2017, με έμφαση στις επιδόσεις των δικαιούχων του ΣΓΠ+. Σύμφωνα με τον κανονισμό ΣΓΠ 2 η παρούσα έκθεση υποβάλλεται ανά διετία στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο. Μέσω του ΣΓΠ η ΕΕ εξακολουθεί να είναι πρωτοπόρος στην υποστήριξη αναπτυσσόμενων χωρών για την επίτευξη αειφόρου ανάπτυξης με τη χρήση των οικονομικών μοχλών του εμπορίου. Οι εμπορικές προτιμήσεις ως βασικοί παράγοντες για την προώθηση των οικουμενικών αξιών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, της κοινωνικής δικαιοσύνης και της προστασίας του περιβάλλοντος αποτελούν αναπόσπαστο μέρος της στρατηγικής της Επιτροπής «Εμπόριο για όλους 3». Οι ευνοϊκοί όροι πρόσβασης στην αγορά της ΕΕ επιτρέπουν στους δικαιούχους του ΣΓΠ να αποκτήσουν επιπλέον έσοδα μέσω του διεθνούς εμπορίου και ενισχύουν τις προσπάθειές τους για μείωση της φτώχειας και την προώθηση της βιώσιμης ανάπτυξης, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της χρηστής διακυβέρνησης. 1.1. Τρία καθεστώτα στο πλαίσιο του ΣΓΠ Το ΣΓΠ έχει τρία διαφορετικά καθεστώτα εμπορικών προτιμήσεων, τα οποία εκτίθενται λεπτομερώς στην έκθεση ΣΓΠ 4 του 2016 και συνοψίζονται κατωτέρω: Το γενικό καθεστώς («γενικό ΣΓΠ») χορηγεί μειώσεις δασμών για περίπου 66 % όλων των ενωσιακών δασμολογικών κλάσεων σε χώρες χαμηλού ή χαμηλού-μεσαίου εισοδήματος 5, οι οποίες δεν λαμβάνουν άλλη εμπορική προτιμησιακή πρόσβαση στην αγορά της ΕΕ. Κατά τη διάρκεια της περιόδου αναφοράς 2016-2017 υπήρχαν 23 δικαιούχοι του γενικού ΣΓΠ (βλ. Table 1). Το ειδικό καθεστώς κινήτρων για την αειφόρο ανάπτυξη και τη χρηστή διακυβέρνηση («ΣΓΠ+») παρέχει πλήρη αναστολή των δασμών για ουσιαστικά το ίδιο 66 % των δασμολογικών κλάσεων, όπως το γενικό ΣΓΠ, σε επιλέξιμες χώρες που είναι ευάλωτες σε ό,τι αφορά τη διαφοροποίηση των οικονομιών τους και τον όγκο των εισαγωγών. Σε αντάλλαγμα, οι δικαιούχοι χώρες πρέπει να κυρώσουν και να εφαρμόσουν αποτελεσματικά 27 βασικές διεθνείς συμβάσεις, όπως απαριθμούνται στον κανονισμό ΣΓΠ, που καλύπτουν τα ανθρώπινα δικαιώματα και τα δικαιώματα των εργαζομένων, την περιβαλλοντική προστασία και τη χρηστή 1 Η πρώτη διετής έκθεση για το ΣΓΠ για τα έτη 2014 και 2015 δημοσιεύτηκε τον Ιανουάριο του 2016: http://trade.ec.europa.eu/doclib/docs/2016/january/tradoc_154180.pdf. 2 Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 978/2012 για την εφαρμογή συστήματος γενικευμένων δασμολογικών προτιμήσεων 3 http://trade.ec.europa.eu/doclib/docs/2015/october/tradoc_153846.pdf 4 http://trade.ec.europa.eu/doclib/docs/2016/january/tradoc_154180.pdf 5 http://databank.worldbank.org/data/download/site-content/class.xls 1
διακυβέρνηση. Κατά τη διάρκεια της περιόδου αναφοράς 2016-2017 υπήρχαν 10 δικαιούχοι του ΣΓΠ+ (βλ. πίνακα 2). Το ειδικό καθεστώς «Όλα εκτός από όπλα» («ΟΕΟ») παρέχει πλήρη αδασμολόγητη και άνευ ποσοστώσεων πρόσβαση σε όλα τα προϊόντα εκτός από όπλα και πυρομαχικά στις χώρες που κατατάσσονται από τον ΟΗΕ ως λιγότερο ανεπτυγμένες χώρες («ΛΑΧ»). Σε αντίθεση με το γενικό ΣΓΠ και το ΣΓΠ+, οι χώρες δεν χάνουν το καθεστώς ΟΕΟ εάν συνάψουν συμφωνία ελεύθερων συναλλαγών (ΣΕΣ) με την ΕΕ. Κατά τη διάρκεια της περιόδου αναφοράς 2016-2017 υπήρχαν 49 δικαιούχοι ΟΕΟ (βλ. Table 3). Το 2016 62,6 δισ. ευρώ των εισαγωγών της ΕΕ βάσει των προτιμήσεων του ΣΓΠ κατανεμήθηκαν ως εξής: 31,6 δισ. ευρώ από χώρες του γενικού ΣΓΠ, γύρω στα 7,5 δισ. ευρώ από δικαιούχους του ΣΓΠ+ και 23,5 δισ. ευρώ από τις χώρες ΟΕΟ (λεπτομέρειες παρέχονται στους πίνακες 4 έως 7) 6. Τα διαγράμματα 1 και 2 που ακολουθούν παρέχουν μια γενική επισκόπηση των εισαγωγών στο πλαίσιο των τριών καθεστώτων του ΣΓΠ. 70000000,0 60000000,0 Σχ. 1 - Προτιμησιακές ΕΕ σε γενικό ΣΓΠ, ΣΓΠ+ και ΟΕΟ 2014-2016 (χιλιάδες EUR) 60.289.166 62.681.502 Προτιμησιακές ΕΕ (χιλιάδες EUR) 50000000,0 40000000,0 30000000,0 20000000,0 10000000,0 50.948.452 ΟΕΟ 17.058.019 33% ΣΓΠ+ 6.177.630 12% Γενικό ΣΓΠ 27.712.803 54% ΟΕΟ 22.264.102 37% ΣΓΠ+ 7.153.681 12% Γενικό ΣΓΠ 30.871.383 51% ΟΕΟ 23.534.339 38% ΣΓΠ+ 7.485.760 12% Γενικό ΣΓΠ 31.661.403 51% - 2014 2015 2016 6 Πηγή για όλες τις στατιστικές στην παρούσα έκθεση: Στοιχεία της Eurostat από τον Σεπτέμβριο του 2017. Οι συνολικές από τρίτες χώρες μπορεί να είναι χαμηλότερες σε σχέση με τις πραγματικές συνολικές λόγω του αποκλεισμού: του εμπορίου που υπόκειται στο απόρρητο, κεφάλαιο ΣΟ 99, και δεν αποτελεί μέρος των συμφωνιών ΣΓΠ, καθώς και του εμπορίου για την τελειοποίηση προς επανεξαγωγή και την τελειοποίηση προς επανεισαγωγή. 2
Σχ. 2 - Προτιμησιακές ΕΕ σε γενικό ΣΓΠ, ΣΓΠ+ και ΟΕΟ, 2016 (χιλιάδες EUR) Γενικό ΣΓΠ 31.661.403 51% ΣΓΠ+ 7.485.760 12% ΟΕΟ 23.534.339 38% Όπως φαίνεται στο σχήμα 3, οι δύο χώρες που κατέλαβαν το μεγαλύτερο μέρος όλων των εισαγωγών στην ΕΕ μεταξύ των δικαιούχων του ΣΓΠ (συμπεριλαμβανομένων των εισαγωγών που δεν υπάγονται στο ΣΓΠ) είναι η Ινδία και το Βιετνάμ και οι δύο δικαιούχοι χώρες του γενικού ΣΓΠ. Ο τρίτος μεγαλύτερος δικαιούχος είναι το Μπαγκλαντές, δικαιούχος ΟΕΟ. Σχ. 3. -Συνολικές ΕΕ (και εκτός ΣΓΠ) από όλες τις δικαιούχους ΣΓΠ, 2016 (χιλιάδες EUR) Φιλιππίνες 6.300.265 3% Ιράκ 10.404.550 6% Πακιστάν 6.197.304 3% Νιγηρία 10.833.197 6% Όλες οι υπόλοιπες 36.381.066 20% Ουκρανία 11.604.889 6% Ινδονησία 13.988.094 8% Ινδία 37.664.155 21% Μπανγκλαντές 16.355.547 9% Βιετνάμ 32.547.301 18% 3
Στο σχήμα 4 φαίνεται ότι το Βιετνάμ, η Ινδία και το Μπαγκλαντές είναι επίσης οι τρεις μεγαλύτεροι δικαιούχοι βάσει των προτιμησιακών εισαγωγών του ΣΓΠ και μόνο. Σχ. 4 -Συνολικές προτιμησιακές ΣΓΠ της ΕΕ από όλες τις δικαιούχους χώρες ΣΓΠ, 2016 (χιλιάδες EUR) Ινδονησία 5.164.449 8% Καμπότζη 4.177.745 7% Όλες οι υπόλοιπες 8.452.138 13% Ινδία 16.622.456 27% Πακιστάν 5.521.262 9% Βιετνάμ 7.129.422 11% Μπανγκλαντές 15.614.030 25% 4
2. ΤΟ ΓΕΝΙΚΌ ΚΑΘΕΣΤΏΣ ΣΓΠ Βιετνάμ Το 2016 το Βιετνάμ αντιπροσώπευε το 23 % του συνόλου των εισαγωγών από όλες τις δικαιούχους χώρες του γενικού ΣΓΠ μαζί. Αν εξετάσουμε μόνο τις του ΣΓΠ από το Βιετνάμ, τα υποδήματα αποτελούσαν το 40 % περίπου. Ινδία Από το 2014 και μετά πολλά τμήματα προϊόντων, συμπεριλαμβανομένων των κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων, έχουν διαβαθμιστεί από το ΣΓΠ, διότι δεν μπορούσαν πλέον να τύχουν των εμπορικών προτιμήσεων του ΣΓΠ. Παρά τη διαβάθμιση, η Ινδία παραμένει ο μεγαλύτερος εξαγωγέας προς την ΕΕ στο πλαίσιο του ΣΓΠ. Το 2016 η Ινδία εξήγαγε στην ΕΕ κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα και είδη ένδυσης αξίας 7,6 δισ. ευρώ, εκ των οποίων τα 5,7 δισ. ευρώ στο πλαίσιο του γενικού ΣΓΠ. Κατά τη διάρκεια της περιόδου αναφοράς 2016-2017, 23 χώρες επωφελήθηκαν από το γενικό ΣΓΠ (πίνακας 1). Κατά την περίοδο αυτή, πέντε χώρες έφυγαν από το γενικό ΣΓΠ εξαιτίας των αλλαγών της πρόσβασής τους στην αγορά της ΕΕ (οι οποίες καλύπτονται από ΣΕΣ) ή της οικονομικής τους κατάστασης (ταξινόμηση από την Παγκόσμια Τράπεζα ως χώρα μέσουυψηλού εισοδήμ ατος ή παραπάνω επί τρία συναπτά έτη). Το σχήμα 5 παρακάτω παρουσιάζει την κατανομή των προτιμησιακών εισαγωγών 7 στην ΕΕ στο πλαίσιο του γενικού ΣΓΠ το 2016. Ο κατάλογος των τμημάτων προϊόντων που προέρχονται από δικαιούχους χώρες του γενικού ΣΓΠ επανεξετάζεται κάθε τρία έτη. Η τελευταία επανεξέταση πραγματοποιήθηκε το 2016 και είχε ως αποτέλεσμα ένα αναθεωρημένο κατάλογο τμημάτων προϊόντων που άρχισε να ισχύει την 1η Ιανουαρίου 2017 8. Τα προϊόντα που δεν απαιτούσαν πλέον τη στήριξη των προτιμήσεων του ΣΓΠ αφαιρέθηκαν από τον κατάλογο προϊόντων. 7 Οι προτιμησιακές είναι οι επιλέξιμες για τις οποίες όντως χρησιμοποιήθηκαν οι προτιμήσεις του ΣΓΠ. 8 Εκτελεστικός κανονισμός (ΕΕ) 2016/330 της Επιτροπής, της 8ης Μαρτίου 2016 (ΕΕ L 62 της 9.3.2016, σ. 9). 5
Σχ. 5 - Προτιμησιακές γενικού ΣΓΠ της ΕΕ, 2016 (χιλιάδες EUR) Ινδονησία 5.164.449 16% Ουκρανία 1.400.536 4% Σρι Λάνκα 1.105.615 3% Όλες οι υπόλοιπες 238.926 1% Βιετνάμ 7.129.422 23% Ινδία 16.622.456 53% 3. ΤΟ ΚΑΘΕΣΤΏΣ ΟΕΟ Το ΟΕΟ είναι το εμβληματικό ενωσιακό μέσο συναλλαγών με προορισμό να βοηθήσει τις φτωχότερες και πλέον αδύναμες χώρες στον κόσμο, τις ΛΑΧ, να επωφεληθούν από τις εμπορικές ευκαιρίες. Κατά τη διάρκεια της περιόδου αναφοράς 2016-2017 υπήρχαν 49 δικαιούχοι του ΟΕΟ (βλ. πίνακα 3). Το σχήμα 6 παρέχει ανάλυση της αξίας και του ποσοστού προτιμησιακών εισαγωγών από τους δικαιούχους ΟΕΟ κατά τη διάρκεια του 2016. Το μεγαλύτερο μερίδιο των εισαγωγών ΟΕΟ προέρχεται από το Μπαγκλαντές (66 %) και ακολουθεί η Καμπότζη (18 %). 6
Σχ. 6 - Προτιμησιακές ΟΕΟ της ΕΕ, 2016 (χιλιάδες EUR) Μοζαμβίκη 964.758 4% Μιανμάρ 827.432 4% Όλες οι υπόλοιπες 1.950.374 8% Καμπότζη 4.177.745 18% Μπανγκλαντές 15.614.030 66% 3.1. Ενισχυμένη συνεργασία με ορισμένες δικαιούχους χώρες του ΟΕΟ Όπως αναφέρεται στην στρατηγική της Επιτροπής «Εμπόριο για όλους», η ΕΕ μπορεί να αποσύρει προσωρινά τις προτιμήσεις του γενικού ΣΓΠ ή του ΟΕΟ σε εξαιρετικές περιστάσεις, ιδίως σε περιπτώσεις σοβαρών και συστηματικών παραβιάσεων των αρχών που ορίζονται στις συμβάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων και εργασιακών δικαιωμάτων, όπως απαριθμούνται στον κανονισμό ΣΓΠ. Μέσω της ενισχυμένης συνεργασίας, η ΕΕ ενέτεινε τον διάλογο με ορισμένες χώρες ΟΕΟ, ώστε να τις πιέσει να αναλάβουν συγκεκριμένες δράσεις και να εξεύρουν βιώσιμες λύσεις για τις σοβαρές Μιανμάρ/Βιρμανία Η Μιανμάρ/Βιρμανία ανατοποθετήθηκε ως δικαιούχος του ΟΕΟ το 2013, ως ένδειξη αναγνώρισης των προσπαθειών της να δρομολογήσει φιλόδοξες πολιτικές, κοινωνικές και εργασιακές μεταρρυθμίσεις. Η πρόσφατη ανθρωπιστική κρίση και οι παραβιάσεις των ανθρώπινων δικαιωμάτων στο κρατίδιο Rakhine είναι εξαιρετικά σοβαρές. Η ΕΕ απηύθυνε έκκληση στην κυβέρνηση της Μιανμάρ/Βιρμανίας να χορηγήσει πλήρη πρόσβαση των ανθρωπιστικών συνεργείων και να καταστήσει δυνατή την ασφαλή, εθελοντική και αξιοπρεπή επιστροφή όλων των προσφύγων. Η ΕΕ κάλεσε τη Μιανμάρ/Βιρμανία να βρει μακροπρόθεσμη λύση στα διαρθρωτικά ζητήματα στο κρατίδιο Rakhine, σύμφωνα με τις διεθνείς της δεσμεύσεις και την τήρηση των απαιτήσεων του ΟΕΟ. ελλείψεις όσον αφορά τον σεβασμό των θεμελιωδών ανθρωπίνων και εργασιακών δικαιωμάτων. Εάν ο διάλογος δεν αποφέρει αποτελέσματα, η ΕΕ είναι έτοιμη, ως έσχατη λύση, να κινήσει τη διαδικασία αναστολής του ΣΓΠ, λαμβάνοντας δεόντως υπόψη τις οικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις μιας τέτοιας αναστολής. 7 Μπανγκλαντές Ο κανονισμός ΟΕΟ έχει συμβάλει στην κοινωνικοοικονομική ανάπτυξη της χώρας
Σχετικά με τη Μιανμάρ/Βιρμανία, η ΕΕ δημιουργώντας εκατομμύρια ευκαιρίες συμμετέχει, μαζί με τις ΗΠΑ, την Ιαπωνία, τη απασχόλησης στον τομέα της βιομηχανίας των έτοιμων ενδυμάτων, όπου η πλειονότητα των Δανία και τη ΔΟΕ, στην «Πρωτοβουλία για τη εργαζομένων είναι γυναίκες. Αυτό θα πρέπει, βελτίωση των εργασιακών δικαιωμάτων και ωστόσο, να συμβαδίζει με τον σεβασμό των πρακτικών στη Μιανμάρ/Βιρμανία» με σκοπό θεμελιωδών ανθρωπίνων και εργασιακών να προωθήσει τη συμμόρφωση με τα διεθνή δικαιωμάτων, ιδίως της ελευθερίας του πρότυπα εργασίας της ΔΟΕ και τις υπεύθυνες συνεταιρίζεσθαι, ώστε να συμβάλει σε αυξημένη ευημερία και αξιοπρεπή εργασία. Μόνο αν η ΕΕ επιχειρηματικές πρακτικές. Αυτό το διεθνές διαπιστώσει πραγματικές και διαρκείς φόρουμ ενδιαφερομένων βοηθά ώστε να δοθεί βελτιώσεις θα αποφευχθούν περαιτέρω μέτρα. προτεραιότητα στη διαδικασία μεταρρύθμισης του εργατικού δικαίου στη Μιανμάρ/Βιρμανία και να καλλιεργηθούν σχέσεις μεταξύ των κοινωνικών εταίρων. Μετά από τα φαινόμενα επιδείνωσης των ανθρωπίνων και εργασιακών δικαιωμάτων στο Μπανγκλαντές και την Καμπότζη, η Επιτροπή και η ΕΥΕΔ έχουν εμπλακεί πιο ενεργά με τις δύο αυτές χώρες και με τη συμμετοχή των σχετικών ενδιαφερομένων μερών, συμπεριλαμβανομένων των ΜΚΟ, οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών, διεθνών οργανισμών, κοινωνικών εταίρων και επιχειρήσεων. Στο Μπαγκλαντές, η Επιτροπή εξέφρασε ανησυχίες όσον αφορά τα εργασιακά δικαιώματα, ιδίως την ελευθερία του συνεταιρίζεσθαι και την εφαρμογή της κοινής πρωτοβουλίας που είναι γνωστή ως «Σύμφωνο για συνεχείς βελτιώσεις των εργασιακών Καμπότζη Η ΕΕ συζητά με την Καμπότζη για την αντιμετώπιση των περιπτώσεων παραβίασης ανθρωπίνων δικαιωμάτων σχετικά με εδαφικές διαφορές οι οποίες προκύπτουν από παραχωρήσεις ζαχαροκάλαμων και των ζητημάτων εργασιακών δικαιωμάτων, ιδίως την ελευθερία του συνεταιρίζεσθαι. Μόνον αν η ΕΕ διαπιστώσει την επίτευξη πραγματικών και διαρκών βελτιώσεων, θα αποφευχθούν περαιτέρω μέτρα. δικαιωμάτων και της ασφάλειας των εργοστασίων στη βιομηχανία πλεκτών και έτοιμων ενδυμάτων του Μπανγκλαντές». Συγκεκριμένα, η ΕΕ έχει καταστήσει δράση προτεραιότητας την εναρμόνιση του εργασιακού νόμου του Μπαγκλαντές (BLA) και του νόμου της ζώνης μεταποίησης για εξαγωγή («ΖΜΕ») με τις συμβάσεις των εργασιακών δικαιωμάτων της ΔΟΕ. Με την Καμπότζη, η ΕΕ παρότρυνε την κυβέρνηση να συγκροτήσει ανεξάρτητο και διαφανή μηχανισμό, προκειμένου να διαχειριστεί απαιτήσεις αποζημίωσης που προκύπτουν από τη χορήγηση γαιών που έχουν παραχωρηθεί προς εκμετάλλευση (ELCs) σε φυτείες ζαχαροκάλαμου. Η ενισχυμένη συνεργασία βασίζεται κατά κύριο λόγο στις διαθέσιμες συστάσεις και τα διαθέσιμα συμπεράσματα της ΔΟΕ και άλλων οργάνων των Ηνωμένων Εθνών που παρακολουθούν τις συμβάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων και εργασιακών δικαιωμάτων. Η χρήση των εν λόγω συστάσεων και συμπερασμάτων επιτρέπει την αξιολόγηση με αντικειμενικό και διαφανή τρόπο της εφαρμογής των υποχρεώσεων που αναλαμβάνονται σε διεθνές επίπεδο. Η διαδικασία βοήθησε να ασκηθεί πίεση στις κυβερνήσεις, προκειμένου να αντιμετωπιστούν ζητήματα που προκαλούν ανησυχία, και αποφέρει ορισμένες θετικές εξελίξεις. Παράλληλα, τα ζητήματα τέθηκαν με συνεκτικό και συντονισμένο τρόπο μέσω όλων των σχετικών διαύλων (όπως εμπορικές επιτροπές, πολιτικοί διάλογοι ή διάλογοι για τα ανθρώπινα δικαιώματα). 8
Η πρόοδος είναι ενθαρρυντική. Ωστόσο, η ΕΕ είναι έτοιμη να κινήσει τη διαδικασία αναστολής του ΣΓΠ, ως έσχατη λύση, σε περίπτωση που οι εποικοδομητικές προσπάθειές μας μέσα από τον διάλογο δεν αποφέρουν ικανοποιητικά αποτελέσματα. Μια τέτοια απόφαση θα λάβει δεόντως υπόψη τις αρνητικές οικονομικές, κοινωνικές και ανθρωπιστικές συνέπειες που συνδέονται με την πιθανή απόσυρση των προτιμήσεων ΣΓΠ. 4. ΤΟ ΚΑΘΕΣΤΏΣ ΣΓΠ+ Το ΣΓΠ + είναι ένα από τα πρωταρχικά εργαλεία της ΕΕ για την προώθηση της βιώσιμης ανάπτυξης σε ευάλωτες αναπτυσσόμενες χώρες. Οι δικαιούχοι χώρες του ΣΓΠ+ επωφελούνται από τη διευκόλυνση των εμπορικών συναλλαγών με την ΕΕ, με την προϋπόθεση ότι θα εφαρμόσουν αποτελεσματικά τις 27 βασικές διεθνείς συμβάσεις για τα ανθρώπινα και εργασιακά δικαιώματα, την προστασία του περιβάλλοντος και τη χρηστή διακυβέρνηση. 4.1. Δικαιούχοι ΣΓΠ+ Η περίοδος αναφοράς 2016-2017 καλύπτει 10 δικαιούχους του ΣΓΠ+: Αρμενία, Βολιβία, Γεωργία, Κιργιζία, Μογγολία, Πακιστάν, Παραγουάη, Πράσινο Ακρωτήριο, Σρι Λάνκα και Φιλιππίνες (βλέπε πίνακα 2). Η Γεωργία έχει παύσει να επωφελείται από το ΣΓΠ+ την 1η Ιανουαρίου 2017, δεδομένου ότι είχε λάβει προτιμησιακή πρόσβαση στην αγορά βάσει σφαιρικής και σε βάθος συμφωνίας ελεύθερων συναλλαγών (DCFTA) με την ΕΕ. Η Κιργιζία κατέστη δικαιούχος του ΣΓΠ+ λίγο μετά την έναρξη της περιόδου αναφοράς (του Ιανουαρίου 2016). Η Σρι Λάνκα ξαναμπήκε στο καθεστώς του ΣΓΠ+ τον Μάιο του 2017, αφότου είχε βγει το 2010. Η Παραγουάη ταξινομείται επί τρία συνεχή έτη από την Παγκόσμια Τράπεζα ως χώρα μέσου-υψηλού εισοδήματος και επομένως θα φύγει από το ΣΓΠ+ την 1η Ιανουαρίου του 2019. Το σχήμα 7 παρακάτω παρουσιάζει την τιμή των προτιμησιακών εισαγωγών 9 από χώρες του ΣΓΠ+ το 2016. Το μεγαλύτερο μερίδιο κατείχε το Πακιστάν, στο οποίο αντιστοιχεί το 74 % όλων των εισαγωγών του ΣΓΠ+. 9 Οι προτιμησιακές είναι οι επιλέξιμες για τις οποίες όντως χρησιμοποιήθηκαν οι προτιμήσεις του ΣΓΠ+. 9
Σχ. 7. -Προτιμησιακές ΣΓΠ+ της ΕΕ, 2016 (χιλιάδες EUR) Πακιστάν 5.521.262 74% Φιλιππίνες 1.673.980 22% Αρμενία 107.772 1% Πρ. Ακρωτήριο 65.690 1% Κιργιζία 3.245 0% Γεωργία 6.562 0% Βολιβία 55.225 1% Παραγουάη 36.736 1% Μογγολία 15.286 0% 10
4.2. Παρακολούθηση ΣΓΠ+ Το ΣΓΠ+ στηρίζεται στην έννοια της αειφόρου ανάπτυξης. Κατά την προσχώρηση στο ΣΓΠ+, οι δικαιούχοι δεσμεύονται να εφαρμόσουν αποτελεσματικά τις 27 βασικές συμβάσεις με αντάλλαγμα καλύτερη πρόσβαση στην αγορά της ΕΕ. Οι δικαιούχοι χώρες του ΣΓΠ+ αναμένεται να δείξουν ευθύνη και πολιτική δέσμευση και, προπαντός, να βελτιώνουν συνεχώς τη συμμόρφωσή τους με την πάροδο του χρόνου, παρά τις ελλείψεις που εντοπίστηκαν. Στην παρακολούθηση του ΣΓΠ+, η ΕΕ συνεργάζεται με τη δικαιούχο χώρα σε όλους τους τομείς όπου η εφαρμογή δεν είναι ικανοποιητική. 4.2.1. Συνεργασία με άλλα ενδιαφερόμενα μέρη Το βάρος της απόδειξης για τη συμμόρφωση με τις δεσμεύσεις του ΣΓΠ+ το φέρει η δικαιούχος χώρα 10. Οι δικαιούχοι χώρες πρέπει να παρέχουν όλες τις πληροφορίες που είναι απαραίτητες ώστε να μπορέσει η ΕΕ να εκτιμήσει τη συμμόρφωσή τους στο ΣΓΠ+. Η αξιολόγηση της ΕΕ εξαρτάται κυρίως από τις πλέον πρόσφατες εκθέσεις και συστάσεις από διεθνείς οργανισμούς παρακολούθησης, όπως η ΔΟΕ και ο ΟΗΕ. Η ΕΕ συνεργάζεται ενεργά με τους εν λόγω διεθνείς οργανισμούς, ιδίως δεδομένου ότι οι εκθέσεις του ΟΗΕ δημοσιεύονται κάθε 4-5 έτη, χρονικό διάστημα μεγαλύτερο από τον διετή κύκλο υποβολής εκθέσεων του ΣΓΠ+. Συνεδριάσεις με τα όργανα παρατήρησης της ΔΟΕ και του ΟΗΕ, και τους τοπικούς εκπροσώπους τους, πραγματοποιούνται πριν και κατά τη διάρκεια των αποστολών παρακολούθησης του ΣΓΠ+ της ΕΕ. Επίσης, η ΕΕ χρησιμοποιεί ένα ευρύ φάσμα άλλων πληροφοριών και συνεδριάζει με οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών (ΟΚΠ), συμπεριλαμβανομένων των Βολιβία Η Βολιβία συνέχισε να σημειώνει ουσιαστική πρόοδο στην αποτελεσματική εφαρμογή των δεσμεύσεων για τα ανθρώπινα δικαιώματα κατά την περίοδο 2016-2017, παρά τη συνολική κοινωνικοοικονομική κατάσταση. Ειδικότερα, η Βολιβία έχει καταβάλει προσπάθειες για την εξάλειψη της φτώχειας, τη βελτίωση της πρόσβασης στην εκπαίδευση, την υγεία, την τροφή και τη στέγη, καθώς και για την αντιμετώπιση θεμάτων υγείας στον τομέα της αναπαραγωγής. Ωστόσο, σημαντικό πρόβλημα παραμένει το κατώτατο όριο ηλικίας εισόδου στην εργασία, που δεν συμβιβάζεται με τη Σύμβαση 138 της ΔΟΕ. Πακιστάν Υπήρξαν θετικές εξελίξεις όσον αφορά την ενίσχυση του πλαισίου ανθρωπίνων δικαιωμάτων και τις νομοθετικές δράσεις για τα δικαιώματα των γυναικών, των παιδιών, των μειονοτήτων και τα εργασιακά δικαιώματα με τη νομοθεσία όσον αφορά, μεταξύ άλλων, τα βασανιστήρια, τη δικαιοσύνη ανηλίκων και τα δικαιώματα των διεμφυλικών ατόμων που βρίσκονται στο στάδιο του σχεδιασμού. Ωστόσο, οι τομείς αυτοί, καθώς και η χρήση των βασανιστηρίων, η επιβολή της θανατικής ποινής, τα υψηλά ποσοστά της παιδικής εργασίας και ο τομέας της ελευθερίας της έκφρασης προκαλούν σοβαρές ανησυχίες. Επομένως, η γενική κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων είναι περίπλοκη και το Πακιστάν πρέπει να εντείνει τις προσπάθειές του για να εξασφαλίσει την εφαρμογή και την επιβολή της νομοθεσίας. Σρι Λάνκα Η Σρι Λάνκα έχει πραγματοποιήσει σημαντικά βήματα για τη βελτίωση της διακυβέρνησης και του σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Η Σρι Λάνκα συνεργάζεται καλά με το σύστημα των Ηνωμένων Εθνών. Ωστόσο, η κυβέρνηση δεν έχει ακόμη πραγματοποιήσει μια σειρά σημαντικών μεταρρυθμίσεων που έχουν άμεση σχέση με την ουσιαστική εφαρμογή των συμβάσεων για τα ανθρώπινα δικαιώματα στο πλαίσιο του ΣΓΠ+, ιδίως όσον αφορά την κατάργηση του νόμου περί πρόληψης της τρομοκρατίας, ώστε να εξασφαλίσει τις θεμελιώδεις νομικές εγγυήσεις και να καταργήσει τη χρήση βασανιστηρίων. 10 Άρθρο 15 παράγραφος 2 του κανονισμού ΣΓΠ [κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 978/2012] 11
συνδικαλιστικών οργανώσεων, των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, των επιχειρήσεων και τους εργοδοτών πριν και κατά τη διάρκεια αποστολών παρακολούθησης, τόσο στην ΕΕ όσο και στις δικαιούχους χώρες. Διοργανώθηκε διάλογος της κοινωνίας των πολιτών τον Ιούνιο του 2017 για να γίνει διαβούλευση με τις ΟΚΠ και να συγκεντρωθούν οι απαντήσεις και οι απόψεις τους 11. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο συμμετέχουν ενεργά στην εφαρμογή του ΣΓΠ+ καθώς και στην παρακολούθηση της συμμόρφωσης των δικαιούχων. Διοργανώνονται τακτικές συσκέψεις με τα κράτη μέλη με τη μορφή της ομάδας εμπειρογνωμόνων του ΣΓΠ και της Ομάδας Εργασίας ΣΓΠ του Συμβουλίου. Μεταξύ των θεμάτων που συζητήθηκαν με τους εμπειρογνώμονες των κρατών μελών περιλαμβάνονται οι απαντήσεις στα δελτία επιδόσεων που ελήφθησαν από τους δικαιούχους του ΣΓΠ+ και η ενημέρωση σχετικά με τις αποστολές παρακολούθησης του ΣΓΠ+. Κατά την περίοδο 2016-2017, η Επιτροπή Διεθνούς Εμπορίου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (INTA) οργάνωσε αρκετές ανταλλαγές απόψεων σχετικά με το ΣΓΠ, καθώς και για την πρόοδο δικαιούχων του ΣΓΠ+, τις επισκέψεις παρακολούθησης και τον ρόλο των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών στις αιτήσεις του ΣΓΠ+. Η Επιτροπή και η ΕΥΕΔ επωφελήθηκαν, επίσης, από τη συμμετοχή αποστολών των αντιπροσωπειών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σε συγκεκριμένες χώρες του ΣΓΠ+. 4.2.2. Αποστολές παρακολούθησης του ΣΓΠ+ Μογγολία Ο διάλογος και η στήριξη του ΣΓΠ+ που παρέχεται μέσω ενός προγράμματος της ΔΟΕ χρηματοδοτούμενου από την ΕΕ παρότρυνε τη Μογγολία να αναθεωρήσει το εργατικό της δίκαιο. Η Μογγολία ενέκρινε το εθνικό πρόγραμμα για την ισότητα των φύλων ώστε να αναπτύξει πολιτικές ευαισθητοποιημένες ως προς τη διάσταση του φύλου έως το 2021. Ο πρόσφατα εγκριθείς ποινικός κώδικας παρέχει ορισμό των «βασανιστηρίων» που ευθυγραμμίζεται με τη Σύμβαση κατά των βασανιστηρίων. Η ενδεχόμενη επαναφορά της θανατικής ποινής και η εξάπλωση της διαφθοράς, με εκτεταμένες επιπτώσεις στην κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, προκαλούν σοβαρές ανησυχίες. Φιλιππίνες Έχει σημειωθεί πρόοδος σε τομείς όπως η ισότητα των φύλων, η εμπορία ανθρώπων, τα εργασιακά δικαιώματα, η υγεία, η παιδεία, τα κοινωνικοοικονομικά δικαιώματα, η καταπολέμηση της διαφθοράς και η προστασία του περιβάλλοντος. Ο πρόεδρος Duterte υπέγραψε τη Συμφωνία Εταιρικής Σχέσης και Συνεργασίας ΕΕ-Φιλιππίνων, η οποία έχει υποβληθεί στη Γερουσία για έγκριση. Ωστόσο, οι εκτελέσεις χωρίς δίκη, ιδίως στην καταπολέμηση της παράνομης διακίνησης ναρκωτικών και η σχετική ατιμωρησία εξακολουθούν να αποτελούν σοβαρό πρόβλημα, καθώς και η ενδεχόμενη επαναφορά της θανατικής ποινής και η 11 http://trade.ec.europa.eu/doclib/docs/2017/august/tradoc_155993.07.17%20report%20for%20web% 20page.pdf 12
Η παρακολούθηση ΣΓΠ+ χρησιμοποιεί δύο μείωση της ηλικίας της ποινικής ευθύνης. αλληλένδετα μέσα. Το πρώτο είναι τα «δελτία επιδόσεων», πρόκειται για κατάλογο με τις κυριότερες ελλείψεις που εντοπίστηκαν από τους αντίστοιχους διεθνείς οργανισμούς παρακολούθησης (ή οποιαδήποτε άλλη ακριβή και αξιόπιστη πηγή) για κάθε σύμβαση. Όλες οι δικαιούχοι χώρες του ΣΓΠ+ λαμβάνουν ετησίως ένα δελτίο επιδόσεων και καλούνται να ανταποκριθούν στις ελλείψεις που απαριθμούνται. Το δεύτερο εργαλείο είναι ο «διάλογος ΣΓΠ+», συμπεριλαμβανομένων των αποστολών παρακολούθησης του ΣΓΠ+, μέσω των οποίων η ΕΕ συνεργάζεται με αρχές σε μια ειλικρινή και ανοιχτή συζήτηση σχετικά με τις ανεπάρκειες που διαπιστώθηκαν και τα διορθωτικά μέτρα. Κατά την περίοδο αναφοράς 2016-2017, η Επιτροπή και η ΕΥΕΔ διενήργησαν αποστολές παρακολούθησης στην Αρμενία, τη Βολιβία, την Κιργιζία, τη Μογγολία, το Πακιστάν, την Παραγουάη, το Πράσινο Ακρωτήριο, τις Φιλιππίνες και τη Σρι Λάνκα. Οι αποστολές παρακολούθησης του ΣΓΠ+ έδωσαν τη δυνατότητα για άμεσες επαφές υψηλού επιπέδου με τις κυβερνήσεις, τα υπουργεία και τους οργανισμούς, καθώς και με τις επιχειρήσεις, τις τοπικές ΜΚΟ και τις ΟΚΠ. Πραγματοποιήθηκαν διεθνείς συνεδριάσεις συντονισμού με οργανώσεις του ΟΗΕ και της ΔΟΕ, που λειτουργούν στις αντίστοιχες χώρες, όπως το Γραφείο του Ύπατου Αρμοστή των Ηνωμένων Εθνών για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, το Πρόγραμμα Ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών (UNDP) και το Γραφείο των Ηνωμένων Εθνών για τον Έλεγχο των Ναρκωτικών και την Πρόληψη του Εγκλήματος (UNODC). Αυτή η κίνηση βελτίωσε τη συνολική κατανόηση από την πλευρά των φορέων σχετικά με το σύστημα ΣΓΠ+ και σχετικά με τη συγκεκριμένη δέσμευση κάθε δικαιούχου του ΣΓΠ+ και διευκόλυνε, μάλιστα, τη συλλογή επί τόπου στοιχείων από βασικούς φορείς. Οι τοπικοί φορείς διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην προώθηση των περιφερειακών και κεντρικών αρχών ώστε να συμμορφώνονται με τις δεσμεύσεις του ΣΓΠ+. Ειδικότερα, ως άμεσοι δικαιούχοι των δασμολογικών προτιμήσεων, οι επιχειρήσεις οφείλουν να υποστηρίζουν τις αρχές κατά την εφαρμογή των 27 σχετικών συμβάσεων. 13
Αποστολή του ΣΓΠ+ στην Κιργιζία (Ιούνιος του 2016) Δεδομένου ότι η Κιργιζία προσχώρησε στο ΣΓΠ+ μόλις τον Ιανουάριο του 2016, η αποστολή επικεντρώθηκε στην παρουσίαση του ΣΓΠ+ και στον προκαταρκτικό έλεγχο. Οι συνακόλουθες συνεδριάσεις παρακολούθησης του ΣΓΠ+ με τον Διάλογο για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα αποδείχθηκαν πολύ αποτελεσματικές, δεδομένου ότι ο τελευταίος έθιξε ορισμένα σημαντικά ζητήματα του ΣΓΠ+, όπως η πρόληψη των βασανιστηρίων και της κακομεταχείρισης σε κέντρα κράτησης και οι εργασίες για τη βελτίωση των σχέσεων μεταξύ των εθνοτήτων, η καταπολέμηση των διακρίσεων, η μείωση της πρακτικής απαγωγής ανήλικων κοριτσιών ως μελλονύμφων και η βελτίωση των δικαιωμάτων των παιδιών. Οι επιχειρήσεις ήταν πρόθυμες να μάθουν σχετικά με τα οικονομικά οφέλη του ΣΓΠ+. Αποστολή του ΣΓΠ+ στη Βολιβία (Ιούνιος του 2016) Η παιδική εργασία συζητήθηκε ως θέμα υψηλής προτεραιότητας, με ιδιαίτερη έμφαση στη μείωση της εργάσιμης ηλικίας για τα παιδιά. Καθώς η χώρα διαθέτει το μεγαλύτερο ποσοστό των αυτόχθονων πληθυσμών στη Νότια Αμερική (περίπου το 66 % του συνολικού πληθυσμού), υπογραμμίστηκε επίσης το δικαίωμα των αυτόχθονων λαών στη διενέργεια εκ των προτέρων διαβούλευσης και στην επίτευξη συναίνεσης έπειτα από ενημέρωση για την πρόσβαση σε γη. Αποστολή του ΣΓΠ+ στο Πράσινο Ακρωτήριο (Ιούλιος του 2017) Οι συνολικές επιδόσεις του Πράσινου Ακρωτηρίου όσον αφορά τον τομέα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων εξακολουθούν να είναι θετικές. Τα προβλήματα που εξακολουθούν να υπάρχουν είναι η βία λόγω φύλου, τα δικαιώματα του παιδιού και οι καθυστερήσεις υποβολής στοιχείων. Ως προς το τελευταίο αυτό ζήτημα, το Πράσινο Ακρωτήριο καταβάλλει σημαντικές προσπάθειες προς την κατεύθυνση αυτή σε στενή συνεργασία με τη Διεθνή Οργάνωση Εργασίας (ΔΟΕ) σε ένα έργο ανάπτυξης ικανοτήτων χρηματοδοτούμενο από την ΕΕ. Αποστολή του ΣΓΠ+ στην Παραγουάη (Ιούνιος του 2016) Οι θετικές πρωτοβουλίες για τα ανθρώπινα δικαιώματα περιλαμβάνουν τη σύσταση του συστήματος παρακολούθησης σχετικά με τις διεθνείς συστάσεις για τα ανθρώπινα δικαιώματα (SIMORE) με τη στήριξη της Ύπατης Αρμοστείας των Ηνωμένων Εθνών για τα ανθρώπινα δικαιώματα (OHCHR). Η παιδική εργασία, ιδίως εκείνη που σχετίζεται με την πρακτική «criadazgo» (οικιακή εργασία) συζητήθηκε κατά τη διάρκεια της αποστολής ως μία από τις βασικές ανησυχίες. Αποστολή του ΣΓΠ+ στο Πακιστάν (Νοέμβριος του 2016) Η δεύτερη αποστολή του ΣΓΠ+ σημείωσε θετικές θεσμικές (π.χ. σύσταση της Εθνικής Επιτροπής για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα και του Εθνικού Σχεδίου Δράσης για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα) και νομοθετικές (π.χ. θέσπιση νόμων κατά του βιασμού και κατά των εγκλημάτων τιμής) εξελίξεις. Συγχρόνως, εξακολουθούν να υφίστανται σοβαρές προκλήσεις, μεταξύ των οποίων και τα δικαιώματα των γυναικών, των παιδιών και των μειονοτήτων, η ελευθερία της έκφρασης, η εφαρμογή της θανατικής ποινής, τα βασανιστήρια, καθώς και η ικανότητα εφαρμογής και επιβολής της νομοθεσίας. Αποστολή του ΣΓΠ+ στις Φιλιππίνες (Ιανουάριος Φεβρουάριος του 2017) Διαπιστώθηκαν θετικές εξελίξεις σε τομείς όπως η ισότητα των φύλων, η εμπορία ανθρώπων, τα εργασιακά δικαιώματα, η αναπαραγωγική υγεία και η προστασία του περιβάλλοντος. Η πρόοδος σε βασικά θέματα εξαρτάται από τη νομοθεσία που εξακολουθεί να εκκρεμεί ενώπιον του Κογκρέσου. Εξακολουθούν να υπάρχουν σοβαρές ανησυχίες σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο διεξάγεται η εκστρατεία κατά των ναρκωτικών, ιδίως όσον αφορά το δικαίωμα στη ζωή, τις νομικές εγγυήσεις, την αποτελεσματική έρευνα και δίωξη, σχετικά με τη συνεργασία με τους μηχανισμούς του ΟΗΕ, καθώς και σχετικά με την ενδεχόμενη επαναφορά της θανατικής ποινής και την πιθανή μείωση της ηλικίας της ποινικής ευθύνης. Αποστολή του ΣΓΠ+ στη Μογγολία (Μάρτιος του 2017) Στην πρώτη επίσκεψη παρακολούθησης του ΣΓΠ+ παρατηρήθηκαν θετικές νομοθετικές εξελίξεις, όπως η έναρξη ισχύος του νέου ποινικού κώδικα, του αναθεωρημένου νόμου για την ενδοοικογενειακή βία, του νόμου για την προστασία των παιδιών και του νόμου για τα δικαιώματα των παιδιών. Η Μογγολία σημείωσε ικανοποιητική πρόοδο σε έκθεση της ΔΟΕ με τη βοήθεια έργου χρηματοδοτούμενου από την ΕΕ. Η Μογγολία έχει επίσης ως στόχο να βελτιώσει την ικανότητά της να αξιοποιήσει πλήρως τα εμπορικά οφέλη του ΣΓΠ+. Αποστολή του ΣΓΠ+ στην Αρμενία (Ιούνιος του 2017) 14
Συζητήθηκαν διεξοδικά τα πιο σημαντικά ζητήματα που πρέπει να αντιμετωπίσει η Αρμενία, και σε αυτά περιλαμβάνονται η αποτελεσματική εφαρμογή των σχεδίων δράσης για τα ανθρώπινα δικαιώματα για τις περιόδους 2014-2016 και 2017-2019, η υποβολή στο Κοινοβούλιο του νέου Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας, του Ποινικού Κώδικα και του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας, ενός αυτοτελούς νόμου για την καταπολέμηση της ενδοοικογενειακής βίας και της ολοκληρωμένης νομοθεσίας κατά των διακρίσεων, σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα, η ανάγκη να (επανα)θεσπιστεί σύστημα επιθεώρησης εργασίας και να σημειωθεί πρόοδος όσον αφορά την κατηγορία 1 της σύμβασης CITES. Αποστολή του ΣΓΠ+ στη Σρι Λάνκα (Σεπτέμβριος του 2017) Η πρώτη αποστολή παρακολούθησης, αφότου είχε χορηγηθεί καθεστώς ΣΓΠ+ στη Σρι Λάνκα, τον Μάιο του 2017, η οποία περιλάμβανε επίσης επίσκεψη στη Τζάφνα, παρατήρησε ότι, σε γενικές γραμμές, η Σρι Λάνκα έχει σημειώσει πρόοδο στην εφαρμογή των 27 συμβάσεων. Ωστόσο, απαιτούνται περισσότερες προσπάθειες για την κατάργηση του νόμου περί πρόληψης της τρομοκρατίας, για την αντιμετώπιση της ευρείας χρήσης βασανιστηρίων, για την καταγραφή των βίαιων εξαφανίσεων, για την επιστροφή γης σε πρώην περιοχές συγκρούσεων και την καταπολέμηση των διακρίσεων εις βάρος συνδικαλιστικών οργανώσεων και των καταχρηστικών εργασιακών πρακτικών. 4.3. Τεχνική βοήθεια και αναπτυξιακά έργα Κατά την περίοδο αναφοράς, η Επιτροπή και η ΔΟΕ πραγματοποίησε ειδικά έργα ΣΓΠ+ 12 για την υποστήριξη της συμμόρφωσης με τις απαιτήσεις υποβολής εκθέσεων και εφαρμογής της ΔΟΕ στις ακόλουθες χώρες του ΣΓΠ+: Αρμενία, Μογγολία, Πακιστάν, Παραγουάη, Πράσινο Ακρωτήριο, Φιλιππίνες. Τα εν λόγω έργα θα συνεχιστούν κατά τα επόμενα δύο έτη. Στην Αρμενία, την Παραγουάη και τις Φιλιππίνες δόθηκε προτεραιότητα στην ενίσχυση της ικανότητας των δημόσιων διοικήσεων ώστε να εφαρμοστούν αποτελεσματικά οι θεμελιώδεις συμβάσεις της ΔΟΕ. Στο Πράσινο Ακρωτήριο, η ΔΟΕ υποστήριξε την τοπική διοίκηση ώστε να υποβάλει τις καθυστερημένες εκθέσεις για τη ΔΟΕ. Στο Πακιστάν, κύριος στόχος ήταν να στηριχτεί η εκπόνηση νομοθεσίας και των σχετικών πρωτοβουλιών εφαρμογής για την εξάλειψη της παιδικής και της αναγκαστικής εργασίας. Στη Μογγολία, επιπλέον της ανάπτυξης ικανοτήτων για έγκαιρη υποβολή εκθέσεων, η ΔΟΕ συνέβαλε και στην εναρμόνιση της νομοθεσίας με τη Σύμβαση της ΔΟΕ περί του δικαιώματος οργανώσεως και συλλογικής διαπραγματεύσεως. Κυριότερα σημεία από τα έργα ΕΕ-ΔΟΕ σε χώρες του ΣΓΠ+ Πράσινο Ακρωτήριο Στο Πράσινο Ακρωτήριο, η δράση της ΕΕ για το ΣΓΠ+ έχει βελτιώσει την ευαισθητοποίηση των θεμελιωδών συμβάσεων της ΔΟΕ μεταξύ των τριμερών εντολέων (κυβέρνηση, εργοδότες και εργαζόμενοι). Έχει επίσης προωθήσει τριμερείς συζητήσεις για τη νομοθεσία, λαμβάνοντας υπόψη τις παρατηρήσεις των εποπτικών οργάνων της ΔΟΕ. Επιπλέον, το Πράσινο Ακρωτήριο έχει πλέον επικαιροποιήσει τις εκθέσεις του σχετικά με τις συμβάσεις αριθ. 87 και 98 σχετικά με την ελευθερία του συνεταιρίζεσθαι και το δικαίωμα οργάνωσης και συλλογικής διαπραγμάτευσης. Οι κοινωνικοί εταίροι έχουν αποκτήσει μεγαλύτερη επίγνωση του ρόλου τους και είναι καλύτερα εξοπλισμένοι για να χειριστούν τις παρατηρήσεις των εποπτικών οργάνων της ΔΟΕ. Μογγολία Το έργο ΕΕ-ΔΟΕ βοήθησε τη Μογγολία να βελτιώσει τη συμμόρφωσή με τα διεθνή πρότυπα εργασίας (ILS) καθώς και την υποβολή εκθέσεων σχετικά με αυτά. Το έργο επανεξέτασε τη μογγολική μετάφραση των θεμελιωδών συμβάσεων της ΔΟΕ και 12 http://trade.ec.europa.eu/doclib/docs/2017/july/tradoc_155843.pdf 15
βοήθησε τη Μογγολία να κατανοήσει καλύτερα τις δεσμεύσεις της. Το έργο οδήγησε επίσης σε τριμερείς διαβουλεύσεις για την αναθεώρηση του εργατικού δικαίου, η οποία είναι πλέον καλύτερα ευθυγραμμισμένη με τις θεμελιώδεις αρχές και τα εργασιακά δικαιώματα. Μέσω μιας σύνοψης πολιτικής σχετικά με τα διεθνή πρότυπα εργασίας και το εμπόριο στα αγγλικά και τα μογγολικά, καθώς και με τη διεξαγωγή διαλόγου σε υψηλό επίπεδο και εργαστηρίων, η κυβέρνηση, οι οργανώσεις εργαζομένων και εργοδοτών βελτίωσαν την κατανόησή τους σχετικά με τις θεμελιώδεις αρχές και τα δικαιώματα στην εργασία. Χάρη στην τεχνική βοήθεια, η Μογγολία έχει πλέον συμμορφωθεί πλήρως με τις απαιτήσεις υποβολής εκθέσεων για τα διεθνή πρότυπα εργασίας. Πακιστάν Η χρηματοδοτούμενη από την ΕΕ πρωτοβουλία δημιουργίας ικανοτήτων επέτρεψε σε ομοσπονδιακές και επαρχιακές υπηρεσίες εργασίας να βελτιώσουν τον τρόπο υποβολής εκθέσεων σχετικά με τις επικυρωμένες συμβάσεις της ΔΟΕ. Τα εργαστήρια της ΔΟΕ, που πραγματοποιήθηκαν τον Ιανουάριο, τον Φεβρουάριο και τον Απρίλιο του 2017, συνέβαλαν στην ενίσχυση του κοινωνικού διαλόγου στις ομοσπονδιακές και επαρχιακές τριμερείς συμβουλευτικές επιτροπές. Στο πλαίσιο των εργαστηρίων, οι υπηρεσίες εργασίας συναντήθηκαν με οργανώσεις των εργοδοτών και των εργαζομένων, με σκοπό να βελτιωθεί η κατανόηση των θεμελιωδών προτύπων εργασίας. Ως μέρος της δράσης που ανέλαβε η ΕΕ στο πλαίσιο του ΣΓΠ+ και σε απάντηση στις νέες κατ εξουσιοδότηση νομοθετικές αρμοδιότητες, η ΔΟΕ προσέφερε επίσης ειδική τεχνική στήριξη στην κυβέρνηση του Βελουχιστάν κατά την κατάρτιση μιας σειράς αναθεωρημένων εργασιακών νόμων. Πραγματοποιήθηκαν διαβουλεύσεις με τους κοινωνικούς εταίρους για να διασφαλιστεί ότι η νομοθεσία είναι περισσότερο ευθυγραμμισμένη με τις αρχές της ΔΟΕ. Φιλιππίνες Η δράση της ΕΕ-ΣΓΠ+ στις Φιλιππίνες επικεντρώθηκε στη δημιουργία περιβάλλοντος που να ευνοεί την ελευθερία του συνεταιρίζεσθαι και τη συλλογική διαπραγμάτευση, ύστερα από συστάσεις αποστολής άμεσων επαφών της ΔΟΕ τον Φεβρουάριο του 2017. Η δράση της ΕΕ στο πλαίσιο του ΣΓΠ+ έδωσε τη δυνατότητα για συζητήσεις μεταξύ των υπηρεσιών για θέματα εργασίας και των κοινωνικών εταίρων, οι οποίες οδήγησαν σε τριμερές μανιφέστο που δεσμεύεται για την αποτελεσματική εφαρμογή των αρχών της ελευθερίας του συνεταιρίζεσθαι και της συλλογικής διαπραγμάτευσης και για δημιουργία εθνικού σχεδίου δράσης για τον σκοπό αυτό. Επιπλέον, το 2017, δρομολογήθηκαν έργα που αποσκοπούν στην υποστήριξη των τοπικών οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών 13 και της συμμετοχής των κοινωνικών εταίρων στο ΣΓΠ+ σε όλες τις χώρες του ΣΓΠ+. Κατά τη διάρκεια του 2017, οι ομάδες του έργου πραγματοποίησαν διερευνητικές αποστολές για να εντοπίσουν τα βασικά ζητήματα για τα έργα τους, τα οποία θα υλοποιηθούν με τοπικές οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών. Κατά την επόμενη περίοδο υποβολής εκθέσεων η Επιτροπή θα συνεχίσει να μελετά τρόπους για τη στήριξη των δικαιούχων, μέσω της εμπειρογνωμοσύνης, της τεχνικής βοήθειας και ειδικών έργων για την ανάπτυξη των ικανοτήτων. 13 http://trade.ec.europa.eu/doclib/docs/2017/july/tradoc_155843.pdf 16
4.4. Η παρούσα έκθεση συνοδεύεται από: Έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής για το ΣΓΠ+ Όπως και η έκθεση του ΣΓΠ του 2016, η παρούσα δεύτερη διετής έκθεση σχετικά με το ΣΓΠ συνοδεύεται από έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής (ΕΕΥΕ) σχετικά με το ΣΓΠ+. Το έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής παρέχει συνολική αξιολόγηση των μεμονωμένων δικαιούχων του ΣΓΠ+ ως προς την συμμόρφωσή τους στις υποχρεώσεις του ΣΓΠ+ τους ανά ομάδα: ανθρώπινα δικαιώματα, εργασιακά δικαιώματα, περιβάλλον και χρηστή διακυβέρνηση. Αξιολογεί την πρόοδο, τις ελλείψεις, τις μελλοντικές δράσεις και προτεραιότητες για την επίτευξη των στόχων για την αποτελεσματική εφαρμογή των 27 βασικών συμβάσεων. 4.5. Ενδιάμεση έκθεση αξιολόγησης Σύμφωνα με τον κανονισμό ΣΓΠ 14, η Επιτροπή υποβάλλει ενδιάμεση έκθεση αξιολόγησης σχετικά με την εφαρμογή του κανονισμού ΣΓΠ στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συμβούλιο πέντε έτη μετά την έναρξη ισχύος του κανονισμού ΣΓΠ. Αυτή η ενδιάμεση έκθεση αξιολόγησης θα εξετάσει κατά πόσον ο κανονισμός ΣΓΠ επιτυγχάνει τους στόχους του. Τα συμπεράσματά της θα ληφθούν υπόψη για τον σχεδιασμό του επόμενου ΣΓΠ. Η έκθεση αναμένεται να εγκριθεί κατά τη διάρκεια του πρώτου εξαμήνου του 2018. 5. ΣΥΜΠΕΡΆΣΜΑΤΑ Η διετής έκθεση για το ΣΓΠ εξετάζει την εφαρμογή του τρέχοντος προγράμματος του ΣΓΠ από τότε που άρχισαν να ισχύουν οι δασμολογικές του προτιμήσεις, τον Ιανουάριο του 2014. Το συνοδευτικό έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής περιγράφει την κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, την κοινωνική και περιβαλλοντική κατάσταση στις δικαιούχους χώρες του ΣΓΠ+ και παρέχει ένα δίαυλο για τη συμμετοχή της κοινωνίας των πολιτών στις κυβερνήσεις των δικαιούχων κρατών. Κατά τη διάρκεια του παρόντος κύκλου παρακολούθησης του ΣΓΠ+, οι δικαιούχοι καλούνται όλο και περισσότερο να αναλάβουν τις ευθύνες τους για την υλοποίηση των 27 συμβάσεων και να υιοθετήσουν ένα πιο ενεργό ρόλο για την αντιμετώπιση των ζητημάτων που απαριθμούνται στα δελτία επιδόσεων και τίθενται κατά τη διάρκεια αποστολών παρακολούθησης του ΣΓΠ+. Η Κιργιζία, η οποία προσχώρησε στο σύστημα ΣΓΠ+ τον Ιανουάριο του 2016, περιλαμβάνεται για πρώτη φορά στην έκθεση αυτή. Η Σρι Λάνκα επανήλθε στο ΣΓΠ+ τον Μάιο του 2017, επομένως η περίοδος παρακολούθησης καλύπτει λιγότερο από 6 μήνες. Στην Αρμενία, η αποστολή παρακολούθησης αποδείχθηκε πολύτιμο μέσο για την επίτευξη της συμμετοχής των τοπικών οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών. Δεδομένου ότι δεν υπάρχουν πρόσφατες εκθέσεις του ΟΗΕ και της ΔΟΕ, η αποστολή παρακολούθησης για το Πράσινο Ακρωτήριο ήταν ζωτικής σημασίας για τη συλλογή των πληροφοριών που απαιτούνται για την αξιολόγηση της ΕΕ. Η αποστολή παρακολούθησης στις Φιλιππίνες έδωσε στην ΕΕ την ευκαιρία να εκφράσει τις ανησυχίες της για τις πρόσφατες εξελίξεις όσον αφορά τα ανθρώπινα δικαιώματα, αναγνωρίζοντας παράλληλα την πρόοδο στον τομέα των εργασιακών δικαιωμάτων και 14 Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 978/2012 για την εφαρμογή συστήματος γενικευμένων δασμολογικών προτιμήσεων 17
της κοινωνικοοικονομικής πολιτικής. Στην Παραγουάη και τη Βολιβία, το ζήτημα της παιδικής εργασίας ήταν αντικείμενο ανοιχτής συζήτησης με τη συμμετοχή όλων των σχετικών εμπλεκόμενων παραγόντων, συμπεριλαμβανομένων της ΔΟΕ και της UNICEF. Η Γεωργία περιλαμβάνεται για τελευταία φορά, καθώς αποχωρεί σταδιακά από το ΣΓΠ+ λόγω της σφαιρικής και σε βάθος συμφωνίας ελεύθερων συναλλαγών (DCFTA) με την ΕΕ. Συνολικά, η παρακολούθηση του ΣΓΠ+ παρέχει μια δομημένη προσέγγιση και μια στέρεη βάση για την αξιολόγηση κάθε δικαιούχου του ΣΓΠ+, με βάση τα πορίσματα των οργάνων παρακολούθησης της ΔΟΕ και του ΟΗΕ και τις πληροφορίες που παρέχονται από τρίτα μέρη, μεταξύ των οποίων η κοινωνία των πολιτών, οι κοινωνικοί εταίροι, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο. Η παρακολούθηση του ΣΓΠ+ είναι πλήρως ενσωματωμένη στο διμερές πλαίσιο και τους διαλόγους της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένων των διαλόγων για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Ειδικότερα, το ΣΓΠ+ υποστηρίζει χώρες όπως η Βολιβία, η Μογγολία, το Πακιστάν και η Σρι Λάνκα, ώστε να εντείνουν τη συνεργασία τους με την ΕΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Ταυτόχρονα, οι διάλογοι για τα ανθρώπινα δικαιώματα αποτέλεσαν βάση για τη συζήτηση ζητημάτων για τα ανθρώπινα δικαιώματα που συνδέονται με το ΣΓΠ+. Το ΣΓΠ + έχει βελτιώσει τις συνέργιες και οδήγησε σε αμοιβαία ενίσχυση της μόχλευσης των δύο εργαλείων. Ενώ το ΣΓΠ αποτελεί σημαντικό εργαλείο για την αντιμετώπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των εργατικών ζητημάτων στις δικαιούχους χώρες, η ΕΕ έχει δεσμευτεί να κάνει χρήση όλων των σχετικών πολιτικών και μηχανισμών για τη στήριξή τους στην επίτευξη των στόχων τους για βιώσιμη ανάπτυξη και χρηστή διακυβέρνηση. Λαμβάνοντας υπόψη τον χαρακτήρα αυτών των θεμάτων και την ανάγκη για διαρθρωτικές και βιώσιμες λύσεις, η συμμετοχή στο ΣΓΠ απαιτεί σταθερή και μακροπρόθεσμη δέσμευση τόσο από την ΕΕ όσο και από τις δικαιούχους χώρες. Η επόμενη περίοδος υποβολής εκθέσεων που καλύπτει το 2018 και το 2019 θα δρομολογηθεί με νέο διετή κύκλο δελτίων επιδόσεων και αποστολές παρακολούθησης κατά το πρώτο μισό του 2018. Έως το τέλος του 2019 η Επιτροπή θα υποβάλει την τρίτη της διετή έκθεση για το ΣΓΠ στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο, με ιδιαίτερη έμφαση στις τάσεις αξιολόγησης σε όλες τις δικαιούχους χώρες του ΣΓΠ+. 18
6. ΟΙ ΔΙΚΑΙΟΥΧΟΙ ΤΟΥ ΚΑΘΕΣΤΩΤΟΣ ΓΕΝΙΚΟΥ ΣΓΠ ΚΑΙ ΤΟΥ ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΟΕΟ Πίνακας 1 Δικαιούχοι γενικού ΣΓΠ 2016-2017 Δικαιούχοι του γενικού ΣΓΠ κατά την περίοδο αναφοράς 2016-2017 Αλλαγές στην ιδιότητα του δικαιούχου κατά την περίοδο 2016-2017 1. Καμερούν Την 1η Ιανουαρίου 2017 αποχώρησε από το σύστημα 2. Νήσοι Κουκ 3. Ακτή Ελεφαντοστού 4. Φίτζι Την 1η Ιανουαρίου 2017 αποχώρησε από το σύστημα 5. Γκάνα 6. Ινδία 7. Ινδονησία 8. Ιράκ Την 1η Ιανουαρίου 2017 αποχώρησε από το σύστημα 9. Κένυα 10. Νήσοι Μάρσαλ Την 1η Ιανουαρίου 2017 αποχώρησε από το σύστημα 11. Μικρονησία (Ηνωμένες Πολιτείες της) 12. Ναουρού 13. Νιγηρία 14. Νιούε 15. Δημοκρατία του Κονγκό 16. Σρι Λάνκα Αποχώρησε από το σύστημα στις 18 Μαΐου 2017 μετά από καθεστώς ΣΓΠ+ 17. Σουαζιλάνδη 18. Συρία 19. Τατζικιστάν 20. Τόνγκα 21. Ουκρανία Θα αποχωρήσει από το καθεστώς την 1η Ιανουαρίου 2018 22. Ουζμπεκιστάν 23. Βιετνάμ 19
Πίνακας 2 Δικαιούχοι ΣΓΠ+ 2016-2017 1. Αρμενία 2. Βολιβία Δικαιούχοι του ΣΓΠ+ κατά την περίοδο αναφοράς 2016-2017 3. Πράσινο Ακρωτήριο Αλλαγές στην ιδιότητα του δικαιούχου του ΣΓΠ+ κατά την περίοδο 2016-2017 4. Γεωργία Την 1η Ιανουαρίου 2017 αποχώρησε από το σύστημα 5. Κιργιζία Στις 27 Ιανουαρίου 2016 προσχώρησε στο σύστημα 6. Μογγολία 7. Πακιστάν 8. Παραγουάη 9. Φιλιππίνες 10. Σρι Λάνκα Στις 18 Μαΐου 2017 προσχώρησε στο σύστημα 20
Πίνακας 3 Δικαιούχοι ΟΕΟ 2016-2017 Δικαιούχοι του ΟΕΟ κατά την περίοδο αναφοράς 2016-2017 1. Αφγανιστάν 27. Μαυριτανία 2. Ανγκόλα 28. Μαλάουι 3. Μπανγκλαντές 29. Μιανμάρ/Βιρμανία 4. Μπουτάν 30. Μοζαμβίκη 5. Μπουρκίνα Φάσο 31. Νεπάλ 6. Μπουρούντι 32. Νίγηρας 7. Μπενίν 33. Ρουάντα 8. Καμπότζη 34. Σαμόα 9. Τσαντ 35. Σιέρα Λεόνε 10. Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό 36. Σενεγάλη 11. Δημοκρατία της Κεντρικής Αφρικής 37. Νήσοι Σολομώντος 12. Νήσοι Κομόρες 38. Σομαλία 13. Τζιμπουτί 39. Νότιο Σουδάν 14. Ερυθραία 40. Σουδάν 15. Αιθιοπία 41. Σάο Τομέ και Πρίνσιπε 16. Γκάμπια 42. Τανζανία 17. Γουινέα 43. Ανατολικό Τιμόρ 18. Ισημερινή Γουινέα 44. Τόγκο 19. Γουινέα Μπισάου 45. Τουβαλού 20. Αϊτή 46. Ουγκάντα 21. Κιριμπάτι 47. Βανουάτου 22. Λάος (Λαϊκή Δημοκρατία) 48. Υεμένη 23. Λιβερία 49. Ζάμπια 24. Λεσόθο 25. Μαδαγασκάρη 26. Μάλι 21
7. ΠΙΝΑΚΕΣ ΜΕ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΙΣ ΧΩΡΕΣ ΠΟΥ ΥΠΑΓΟΝΤΑΝ ΣΤΟ ΣΓΠ ΤΗΝ 1Η ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2016 Πίνακας 4 Αξία των προτιμησιακών εισαγωγών για όλες τις χώρες του ΣΓΠ (σε χιλιάδες ευρώ) 2014 2015 2016 Προτιμησια Προτιμησια Προτιμησια Επιλέξιμες Ποσοστό Επιλέξιμες Ποσοστό Επιλέξιμες Ποσοστό Συνολικές κές Συνολικές κές Συνολικές κές χρησιμοπο χρησιμοποίηση χρησιμοποί ΣΓΠ ίησης ΣΓΠ ς ΣΓΠ ησης ΣΓΠ ΣΓΠ ΣΓΠ Γενικό ΣΓΠ 136.293.050 37.617.869 27.712.803 74% 138.379.251 45.327.097 30.871.383 68% 130.968.548 47.080.530 31.661.403 67% ΣΓΠ+ 13.324.942 7.129.263 6.177.630 87% 15.476.883 8.413.704 7.153.681 85% 15.132.431 8.687.292 7.485.760 86% ΟΕΟ 37.500.741 19.614.129 17.058.019 87% 37.922.199 23.735.273 22.264.102 94% 36.175.387 25.573.515 23.534.339 92% Όλα τα ΣΓΠ 187.118.733 64.361.261 50.948.452 79% 191.778.333 77.476.074 60.289.166 78% 182.276.366 81.341.337 62.681.502 77% Πίνακας 5 Αξία των προτιμησιακών εισαγωγών στην ΕΕ ανά χώρα του γενικού ΣΓΠ (σε χιλιάδες ευρώ) 22
Γενικό ΣΓΠ Συνολικές Επιλέξιμες ΣΓΠ Προτιμησιακές ΣΓΠ Ποσοστό χρησιμοποίησ ης Συνολικές Επιλέξιμες ΣΓΠ Προτιμησιακές ΣΓΠ Ποσοστό χρησιμοποίη σης Συνολικές Επιλέξιμες ΣΓΠ Προτιμησιακές ΣΓΠ Ποσοστό χρησιμοποίησ ης 136.293.050 37.617.869 27.712.803 73,7% 138.379.251 45.327.097 30.871.383 68,1% 130.968.548 47.080.530 31.661.403 67,2% Καμερούν 2.148.042 32.560 39 0,1% 1.781.293 150.204 12.054 8,0% 1.773.132 120.563 6.323 5,2% Κονγκό 1.523.993 82.830 67.269 81,2% 1.764.705 40.965 31.126 76,0% 1.048.910 34.069 14.331 42,1% Νήσοι Κουκ 1.496 97 61 62,8% 1.906 58 3 5,2% 8.660 246 31 12,7% Φίτζι 97.685 1.301 3 0,2% 85.504 5.532 421 7,6% 60.313 6.767 142 2,1% Γκάνα 2.864.884 150.575 127 0,1% 2.631.417 737.363 804 0,1% 2.287.705 683.385 868 0,1% Ινδία 35.582.745 16.987.636 15.031.426 88,5% 37.822.096 18.910.730 16.698.497 88,3% 37.664.155 18.864.567 16.622.456 88,1% Ινδονησία 13.917.691 6.279.700 4.511.742 71,8% 14.672.861 7.176.336 5.017.542 69,9% 13.988.094 7.272.570 5.164.449 71,0% Ιράκ 11.518.140 5.232 146 2,8% 12.100.516 7.918 2.080 26,3% 10.404.550 3.832 1.041 27,2% Ακτή Ελεφαντ. 3.247.091 319.695 366 0,1% 4.241.390 1.287.254 3.261 0,3% 4.523.986 1.294.501 2.070 0,2% Κένυα 1.140.708 190.922 138.111 72,3% 1.302.367 864.017 19.935 2,3% 1.268.292 869.747 16.345 1,9% Νήσοι Μάρσαλ 146.012 423-0,0% 116.787 505-0,0% 186.992 20.856 - - Μικρονησία 612 171 127 74,3% 538 509 215 42,3% 452 444 112 25,3% Ναουρού 82 31-0,0% 626 175-0,0% 95 53-0,0% Νιγηρία 27.792.156 207.878 135.410 65,1% 18.402.503 129.416 94.963 73,4% 10.833.197 158.137 102.210 64,6% Νιούε 127 108 1 0,8% 227 10 0 1,0% 267 181-0,0% Σρι Λάνκα* 2.163.151 1.799.337 1.073.969 59,7% 2.337.415 1.966.849 1.078.955 54,9% 2.395.894 2.022.993 1.105.615 54,7% Σουαζιλάνδη 150.572 5.140 46 0,9% 133.591 19.474 109 0,6% 121.857 21.069 56 0,3% Συρία 85.008 25.209 3.443 13,7% 80.265 25.358 4.405 17,4% 49.463 20.213 8.911 44,1% Τατζικιστάν 52.422 14.897 10.571 71,0% 46.363 12.107 11.286 93,2% 81.953 12.953 11.823 91,3% Τόνγκα 906 71 54 75,9% 379 136 95 70,3% 863 125 35 28,2% Ουκρανία 12.003.711 2.495.103 1.473.299 59,0% 11.309.183 2.676.266 1.185.545 44,3% 11.604.889 3.379.200 1.400.536 41,4% Ουζμπεκιστάν 146.175 75.976 60.465 79,6% 117.222 69.750 57.747 82,8% 117.529 86.579 74.625 86,2% Βιετνάμ 21.709.640 8.942.978 5.206.129 58,2% 29.430.096 11.246.165 6.652.339 59,2% 32.547.301 12.207.480 7.129.422 58,4% *ΣΓΠ+ από τις 18 Μαΐ ου 2017 2014 2015 2016 23
Πίνακας 6 Αξία των προτιμησιακών εισαγωγών στην ΕΕ ανά χώρα ΟΕΟ (σε χιλιάδες ευρώ)* ΟΕΟ Συνολικές Επιλέξιμες ΣΓΠ 2014 2015 2016 Προτιμησιακές Ποσοστό ΣΓΠ χρησιμοποίησης Συνολικές Επιλέξιμες ΣΓΠ Προτιμησιακές Ποσοστό ΣΓΠ χρησιμοποίησης Συνολικές Επιλέξιμες ΣΓΠ Προτιμησιακές ΣΓΠ 37.500.741 19.614.129 17.058.019 87,0% 37.922.199 23.735.273 22.264.102 93,8% 36.175.387 25.573.515 23.534.339 92,0% Αφγανιστάν 35.033 16.943 6.966 41,1% 25.208 6.164 3.691 59,9% 18.932 5.680 2.855 50,3% Ανγκόλα 9.361.175 50.117 20.937 41,8% 7.153.713 39.948 18.089 45,3% 4.156.215 69.812 30.828 44,2% Μπανγκλαντές 12.320.951 12.259.151 11.776.557 96,1% 15.085.588 15.017.416 14.642.919 97,5% 16.355.547 16.292.347 15.614.030 95,8% Μπενίν 44.864 12.270 11.246 91,7% 45.236 5.535 3.968 71,7% 39.234 5.123 4.817 94,0% Μπουτάν 14.927 14.790 14.416 97,5% 48.501 16.726 16.102 96,3% 2.606 2.140 1.884 88,0% Μπουρκίνα Φάσο 111.601 11.697 9.849 84,2% 58.116 11.204 9.576 85,5% 109.132 10.911 9.899 90,7% Μπουρούντι 21.359 414 86 20,7% 38.785 362 322 89,0% 31.850 291 260 89,3% Καμπότζη 3.019.263 3.008.589 2.778.838 92,4% 4.060.331 4.005.450 3.772.302 94,2% 4.571.947 4.505.346 4.177.745 92,7% Κεντροαφρικανική Δημοκρατία 6.253 181 157 87,0% 12.044 58 3 4,6% 16.544 596 6 1,1% Τσαντ 13.789 319-0,0% 108.771 616-0,0% 114.696 1.003-0,0% Κομόρες 10.640 6.782 1.536 22,6% 10.947 5.605 5.487 97,9% 15.655 7.505 7.168 95,5% Κονγκό (Δημοκρατία του) 1.003.279 8.202 6.240 76,1% 481.672 10.079 5.181 51,4% 740.378 5.977 3.566 59,7% Τζιμπουτί 8.233 3.771 62 1,6% 13.103 2.635-0,0% 23.592 5.557 211 3,8% Ισημερινή Γουινέα 3.643.048 227.486 210.568 92,6% 1.931.886 45.310 33.132 73,1% 1.237.764 22.825 19.052 83,5% Ερυθραία 8.234 2.505 2.378 94,9% 41.742 2.498 2.294 91,9% 13.108 2.172 2.031 93,5% Αιθιοπία 550.548 252.196 248.726 98,6% 676.177 333.655 256.378 76,8% 711.534 399.735 245.195 61,3% Γκάμπια 17.627 9.276 8.561 92,3% 16.900 11.472 11.261 98,2% 14.077 10.535 9.933 94,3% Γουινέα 454.347 1.648 658 39,9% 644.545 1.566 740 47,3% 522.968 2.647 811 30,7% Γουινέα Μπισάου 3.329 12-0,0% 1.985 1.047-0,0% 1.602 404-0,0% Αϊτή 31.331 17.794 3.324 18,7% 33.006 14.017 12.483 89,1% 39.015 15.527 13.343 85,9% Κιριμπάτι 53 32 25 76,8% 142 59-0,0% 152 97-0,0% Λάος 222.578 195.086 191.073 97,9% 235.114 195.855 189.968 97,0% 234.482 177.167 169.889 95,9% Λεσόθο 247.359 1.566 484 30,9% 254.450 1.993 1.411 70,8% 207.530 2.889 2.047 70,9% Λιβερία 284.022 3.400 423 12,4% 187.013 585-0,0% 273.678 4.342 379 8,7% Μαγαδασκάρη 826.063 534.460 21.331 4,0% 922.271 573.703 4.774 0,8% 934.020 702.449 9.850 1,4% Μαλάουι 289.986 266.631 251.596 94,4% 321.254 287.017 270.725 94,3% 267.862 215.102 214.041 99,5% Μάλι 39.253 4.400 3.628 82,5% 39.323 5.510 4.176 75,8% 36.620 5.730 4.776 83,3% Μαυριτανία 544.977 172.679 164.746 95,4% 475.350 221.069 212.175 96,0% 427.029 224.212 217.873 97,2% Μοζαμβίκη 1.346.297 1.143.588 292.715 25,6% 1.423.821 1.170.217 1.137.842 97,2% 1.301.696 970.577 964.758 99,4% Μιανμάρ/Βιρμανία 355.447 313.704 298.065 95,0% 645.322 562.714 534.806 95,0% 971.484 875.939 827.432 94,5% Νεπάλ 86.408 77.883 72.205 92,7% 97.418 86.983 80.420 92,5% 94.310 83.407 77.089 92,4% Νίγηρας 118.520 2.958 1.931 65,3% 116.763 3.308 2.726 82,4% 116.135 3.692 3.080 83,4% Ρουάντα 46.415 538 107 20,0% 63.219 937 647 69,0% 51.351 1.991 948 47,6% Σαμόα 1.076 867 310 35,8% 2.271 1.778 224 12,6% 1.882 1.475 293 19,9% Σάο Τομέ και Πρίνσιπε 7.999 175 112 64,0% 8.414 141 98 69,0% 10.382 183 98 53,5% Ποσοστό χρησιμοπ οίησης * Οι «συνολικές» καλύπτουν όλες τις, συμπεριλαμβανομένων των προϊόντων που υπάγονται αυτομάτως σε μηδενικούς δασμούς βάσει της ρήτρας του μάλλον ευνοούμενου κράτους («ΜΕΚ»). Οι «επιλέξιμες ΟΕΟ» αφορούν μόνο τα προϊόντα στο πλαίσιο του συστήματος ΟΕΟ, τα οποία δεν λαμβάνουν με άλλο τρόπο τον μηδενικό δασμολογικό συντελεστή του ΜΕΚ. 24
Πίνακας 6 (συνέχεια) Αξία των προτιμησιακών εισαγωγών στην ΕΕ ανά χώρα ΟΕΟ (σε χιλιάδες ευρώ)* Σενεγάλη 391.649 281.694 276.858 98,3% 411.225 293.897 286.079 97,3% 416.309 266.077 255.260 95,9% Σιέρα Λεόνε 220.043 480 80 16,6% 238.444 3.939 3.280 83,3% 223.681 1.796 533 29,7% Νήσοι Σολομώντος 62.985 62.069 61.950 99,8% 68.308 67.718 66.356 98,0% 53.495 52.945 52.848 99,8% Σομαλία 2.589 122 6 4,7% 8.587 117-0,0% 13.047 569 15 2,7% Νότιο Σουδάν 117 32-0,0% 182 52-0,0% 304 106 70 66,7% Σουδάν 204.463 107.837 101.344 94,0% 211.637 83.319 81.717 98,1% 182.874 23.463 22.751 97,0% Τανζανία 588.179 281.806 119.833 42,5% 686.687 356.266 346.966 97,4% 620.682 323.841 317.287 98,0% Ανατολικό Τιμόρ 11.955 43-0,0% 5.984 47-0,0% 5.369 71-0,0% Τόγκο 83.505 20.254 19.154 94,6% 70.005 21.854 20.093 91,9% 102.321 33.250 24.095 72,5% Τουβαλού 513 476-0,0% 512 454-0,0% 51 28-0,0% Ουγκάντα 447.656 149.922 31.573 21,1% 488.899 157.883 154.426 97,8% 444.743 150.527 148.279 98,5% Βανουάτου 1.842 403 334 82,8% 11.748 4.512 414 9,2% 3.334 1.475 370 25,1% Υεμένη 83.951 10.574 8.268 78,2% 17.461 7.077 3.016 42,6% 18.623 6.285 4.574 72,8% Ζάμπια 305.011 76.308 38.765 50,8% 422.117 94.907 67.838 71,5% 425.544 77.696 72.067 92,8% Πίνακας 7 Αξία των προτιμησιακών εισαγωγών στην ΕΕ ανά χώρα ΣΓΠ+ (σε χιλιάδες ευρώ)* 2014 2015 2016 ΣΓΠ+ Συνολικές Επιλέξιμες ΣΓΠ Προτιμησιακές ΣΓΠ Ποσοστό χρησιμοποίησης Συνολικές Επιλέξιμες ΣΓΠ Προτιμησιακές Ποσοστό ΣΓΠ χρησιμοποίησης Συνολικές Επιλέξιμες ΣΓΠ Προτιμησιακές ΣΓΠ Ποσοστό χρησιμοποίησης 13.324.942 7.129.263 6.177.630 86,7% 15.476.883 8.413.704 7.153.681 85,0% 15.132.431 8.687.292 7.485.760 86,2% Αρμενία 192.932 47.343 42.435 89,6% 268.322 115.211 103.588 89,9% 310.034 116.432 107.772 92,6% Βολιβία 518.567 107.094 102.577 95,8% 596.432 84.340 80.755 95,7% 529.748 58.705 55.225 94,1% Πρ. Ακρωτήριο 96.849 55.897 54.716 97,9% 63.283 53.279 51.519 96,7% 70.595 68.077 65.690 96,5% Γεωργία 621.360 213.860 100.401 46,9% 688.607 312.638 31.302 10,0% 513.241 244.174 6.562 2,7% Κιργιζία 68.806 12.000 8.248 68,7% 48.834 10.089 6.581 65,2% 72.291 6.091 3.245 53,3% Μογγολία 71.146 17.952 15.101 84,1% 80.086 18.732 16.277 86,9% 64.237 18.210 15.286 83,9% Πακιστάν 5.390.009 4.775.255 4.557.142 95,4% 5.953.902 5.450.261 5.235.525 96,1% 6.197.304 5.775.157 5.521.262 95,6% Παραγουάη 1.098.733 72.824 69.349 95,2% 1.057.067 46.567 42.275 90,8% 1.074.715 41.912 36.736 87,7% Φιλιππίνες 5.266.541 1.827.039 1.227.661 67,2% 6.720.351 2.322.588 1.585.860 68,3% 6.300.265 2.358.534 1.673.980 71,0% 25