Θεματολογία Παρουσίασης

Κανονισμός (ΕΕ) 2016/631 [RfG] για τη θέσπιση κώδικα δικτύου όσον αφορά τις απαιτήσεις για τη σύνδεση ηλεκτροπαραγωγών με το δίκτυο Ρυθμιστικές Πτυχές Δρ. Γεώργιος Λοΐζος Προϊστάμενος Τμήματος Παρακολούθησης Τεχνικής Λειτουργίας Συστημάτων & Μονάδων Αθήνα, 7 Μαρτίου 2019

Θεματολογία Παρουσίασης Γενικά (αντικείμενο, ιστορικό, σημαντικές ημερομηνίες, δομή) Πεδίο εφαρμογής Εφαρμογή σε νέες μονάδες Εφαρμογή σε υφιστάμενες μονάδες Εφαρμογή σε ειδικές κατηγορίες Τύποι γεννητριών Παρεκκλίσεις 2

Γενικά-Αντικείμενο Ο κανονισμός RfG θεσπίζει κώδικα δικτύου που καθορίζει τις απαιτήσεις για τη δικτυακή σύνδεση των εγκαταστάσεων ηλεκτροπαραγωγής, συγκεκριμένα των σύγχρονων μονάδων ηλεκτροπαραγωγής, των μονάδων πάρκων ισχύος και των μονάδων υπεράκτιων πάρκων ισχύος, με το διασυνδεδεμένο σύστημα. Συνεπώς, συμβάλλει στη διασφάλιση συνθηκών υγιούς ανταγωνισμού στην εσωτερική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, στην ασφάλεια του συστήματος και στην ενσωμάτωση των ΑΠΕ, καθώς και στη διευκόλυνση του εμπορίου ηλεκτρικής ενέργειας σε ολόκληρη την Ένωση.

Γενικά-Ιστορικό Η Επιτροπή περνάει τον (ΕΕ) 714/2009 - Αρθ. 8 (7): Δημιουργία ενός κώδικα δικτύου που θα εφαρμόζεται για cross-border network issues and market integration issues ENTSO-E δημιουργεί κώδικες δικτύου Διαδικασία comitology στην Ευρωβουλή Η επιτροπή εκδίδει τον Κώδικα ως Κανονισμό (ΕΕ) 631/2016 Οι Κανονισμοί της Επιτροπής είναι άμεσα εφαρμόσιμοι σε όλα τα κράτη μέλη «Μη εξαντλητικές» απαιτήσεις εξαρτώνται από την εθνική υλοποίηση

Γενικά-Σημαντικές Ημερομηνίες Έκδοση: 14 Απριλίου 2016 Έναρξη ισχύος: 17 Μαΐου 2016 Εθνική υλοποίηση (πρόταση ΑΔΜΗΕ): 17 Μαΐου 2018 Εθνική απόφαση (ΡΑΕ): 17 Νοεμβρίου 2018 Εφαρμογή RfG: 17 Μαΐου 2019

Γενικά-Δομή RfG ΤΙΤΛΟΣ I: Γενικές Διατάξεις ΤΙΤΛΟΣ II: Απαιτήσεις ΤΙΤΛΟΣ III: Διαδικασία κοινοποίησης λειτουργίας για σύνδεση ΤΙΤΛΟΣ IV: Συμμόρφωση ΤΙΤΛΟΣ V: Παρεκκλίσεις ΤΙΤΛΟΣ VI: Μεταβατικές ρυθμίσεις για αναδυόμενες τεχνολογίες

Πεδίο Εφαρμογής (1) Ο κανονισμός RfG δεν ισχύει α) για μονάδες ηλεκτροπαραγωγής συνδεδεμένες με το σύστημα μεταφοράς και συστήματα διανομής ή με μέρη του συστήματος μεταφοράς ή των συστημάτων διανομής νησιών κρατών μελών, των οποίων τα συστήματα δεν λειτουργούν συγχρονισμένα με τις συγχρονισμένες περιοχές της Ηπειρωτικής Ευρώπης β) για μονάδες ηλεκτροπαραγωγής που έχουν εγκατασταθεί για να παρέχουν εφεδρική ισχύ και λειτουργούν παράλληλα με το σύστημα για χρόνο μικρότερο των πέντε λεπτών ανά ημερολογιακό μήνα ενόσω το σύστημα βρίσκεται σε κανονική κατάσταση. Η παράλληλη λειτουργία κατά τη διάρκεια συντήρησης ή δοκιμών θέσης σε λειτουργία των εν λόγω μονάδων ηλεκτροπαραγωγής δεν συνυπολογίζεται στο όριο των πέντε λεπτών

Πεδίο Εφαρμογής (2) Ο κανονισμός RfG δεν ισχύει γ) για μονάδες ηλεκτροπαραγωγής που έχουν σημείο μόνιμης σύνδεσης και χρησιμοποιούνται από διαχειριστές συστήματος για να παρέχουν προσωρινά ισχύ ενόσω η κανονική ισχύς του συστήματος δεν είναι εν μέρει ή πλήρως διαθέσιμη δ) για διατάξεις αποθήκευσης, με εξαίρεση τις μονάδες ηλεκτροπαραγωγής από αντλησιοταμιευτήρες.

Εφαρμογή σε νέες μονάδες Ο κανονισμός RfG εφαρμόζεται σε νέες μονάδες ηλεκτροπαραγωγής α) οι οποίες δεν είναι ήδη συνδεδεμένες με το δίκτυο κατά την ημερομηνία έναρξης ισχύος του RfG (17.5.2016). β) οι οποίες δεν έχουν συνάψει οριστική και δεσμευτική σύμβαση για την αγορά του κύριου εξοπλισμού ηλεκτροπαραγωγής έως 17 Μαΐου 2018.

Εφαρμογή σε υφιστάμενες μονάδες Ο κανονισμός RfG δεν εφαρμόζεται σε υφιστάμενες μονάδες ηλεκτροπαραγωγής εκτός αν η α) μονάδα ηλεκτροπαραγωγής τύπου Γ ή Δ η οποία έχει τροποποιηθεί (εκσυγχρονισμός ή αντικατάσταση εξοπλισμού) σε βαθμό που η συμφωνία σύνδεσής της πρέπει να αναθεωρηθεί ουσιωδώς. β) ρυθμιστική αρχή αποφασίσει ότι η μονάδα ηλεκτροπαραγωγής υπόκειται σε όλες ή μερικές από τις απαιτήσεις του παρόντος κανονισμού, κατόπιν πρότασης από τον οικείο ΔΣΜ.

Εφαρμογή σε ειδικές κατηγορίες (1) Οι υπεράκτιες μονάδες ηλεκτροπαραγωγής που συνδέονται με το διασυνδεδεμένο σύστημα πληρούν τις απαιτήσεις για τις χερσαίες μονάδες ηλεκτροπαραγωγής αν - οι απαιτήσεις δεν τροποποιηθούν για τον σκοπό αυτό από τον διαχειριστή συστήματος - οι μονάδες ηλεκτροπαραγωγής δεν συνδέονται μέσω σύνδεσης συνεχούς ρεύματος υψηλής τάσης (HVDC) - οι μονάδες ηλεκτροπαραγωγής δεν συνδέονται μέσω δικτύου του οποίου η συχνότητα δεν βρίσκεται σε συγχρονισμένη ζεύξη με τη συχνότητα του κύριου διασυνδεδεμένου συστήματος (π.χ. μέσω «back to back» μετατροπέων).

Εφαρμογή σε ειδικές κατηγορίες (2) Οι μονάδες ηλεκτροπαραγωγής από αντλησιοταμιευτήρες πληρούν τις σχετικές απαιτήσεις τόσο για την κατάσταση ηλεκτροπαραγωγής όσο και για την κατάσταση άντλησης. Η συγχρονισμένη λειτουργία αντιστάθμισης των μονάδων ηλεκτροπαραγωγής από αντλησιοταμιευτήρες δεν περιορίζεται χρονικά από τον τεχνικό σχεδιασμό των μονάδων ηλεκτροπαραγωγής. Οι μεταβλητών στροφών μονάδες ηλεκτροπαραγωγής από αντλησιοταμιευτήρες πληρούν τις απαιτήσεις που ισχύουν για συγχρονισμένες μονάδες ηλεκτροπαραγωγής, καθώς και για παροχή ταχέος ρεύματος σφάλματος αν ικανοποιούν τις προϋποθέσεις κατάταξης στον τύπο Β, Γ ή Δ.

Εφαρμογή σε ειδικές κατηγορίες (3) Οι μονάδες ηλεκτροπαραγωγής ενταγμένες σε δίκτυα βιομηχανικών εγκαταστάσεων, οι ιδιοκτήτες εγκαταστάσεων ηλεκτροπαραγωγής, οι διαχειριστές συστημάτων βιομηχανικών εγκαταστάσεων και οι οικείοι διαχειριστές συστημάτων των οποίων τα δίκτυο συνδέεται με το δίκτυο βιομηχανικής εγκατάστασης έχουν το δικαίωμα να συμφωνούν ως προς τους όρους αποσύνδεσης των εν λόγω μονάδων ηλεκτροπαραγωγής από το δίκτυο του οικείου διαχειριστή συστήματος και ως προς τα κρίσιμα φορτία, ώστε να διασφαλίζονται οι διεργασίες παραγωγής. Η άσκηση του δικαιώματος αυτού συντονίζεται με τον ΑΔΜΗΕ.

Εφαρμογή σε ειδικές κατηγορίες (4) Εξαιρουμένων των απαιτήσεων του άρθρου 13 παράγραφοι 2 και 4 ή αν ορίζεται διαφορετικά στην εθνική νομοθεσία, οι απαιτήσεις του παρόντος κανονισμού που αφορούν την ικανότητα διατήρησης σταθερής της παραγόμενης ενεργού ισχύος ή τη μεταβολή της παραγόμενης ενεργού ισχύος δεν ισχύουν για μονάδες ηλεκτροπαραγωγής εγκαταστάσεων συμπαραγωγής θερμότητας και ηλεκτρισμού οι οποίες είναι ενταγμένες σε δίκτυα βιομηχανικών εγκαταστάσεων αν πληρούνται όλα τα ακόλουθα κριτήρια: α) ο πρωταρχικός σκοπός των εν λόγω εγκαταστάσεων είναι η παραγωγή θερμότητας για διεργασίες παραγωγής της οικείας βιομηχανικής εγκατάστασης β) η παραγωγή θερμότητας και η ηλεκτροπαραγωγή είναι άρρηκτα αλληλένδετες, δηλαδή κάθε μεταβολή των αποτελεσμάτων παραγωγής θερμότητας προκαλεί αναπόφευκτα μεταβολή της παραγωγής ενεργού ισχύος και αντιστρόφως γ) οι μονάδες ηλεκτροπαραγωγής είναι τύπου Α, Β ή Γ. Οι εγκαταστάσεις συμπαραγωγής θερμότητας και ηλεκτρισμού αξιολογούνται βάσει της μέγιστης ηλεκτρικής ισχύος τους.

Τύποι γεννητριών (1) Οι τεχνικές απαιτήσεις στον RfG χωρίζονται σε 4 τύπους γεννητριών Α-Δ με βάση την τάση σύνδεσης και την ισχύ σε MW. Τύπος Τάση Σύνδεσης Ισχύς Μέγιστη επιτρεπτή ισχύς Α < 110 kv 800 W 1 MW** Α/Β: 1 MW Β < 110 kv 1 MW 20 MW** Β/Γ: 50 MW Γ < 110 kv 20 MW 75 MW** Γ/Δ: 75 MW Δ* > 110 kv 75 MW + *Σύνδεση γεννήτριας πάνω από 110 kv είναι τύπος Δ ** Όριο τύπου σύμφωνα με την εισήγηση του ΑΔΜΗΕ Οι απαιτήσεις των κατηγοριών Α και Β είναι κοντά σε ένα product standard ενώ, οι απαιτήσεις των κατηγοριών Γ και Δ χρειάζονται ενεργό διαχείριση της γεννήτριας.

Τύποι γεννητριών (2) ΤΥΠΟΣ Α: Ένα βασικό επίπεδο για να διασφαλιστεί η ικανότητα παραγωγής στο εύρος λειτουργίας της γεννήτριας. Έχει περιορισμένη αυτοματοποιημένη απόκριση και ελάχιστο έλεγχο χειριστή συστήματος. ΤΥΠΟΣ Β: Ο τύπος Β παρέχει ένα ευρύτερο φάσμα αυτόματης δυναμικής απόκρισης με μεγαλύτερη ανθεκτικότητα σε πιο συγκεκριμένα επιχειρησιακά συμβάντα. ΤΥΠΟΣ Γ: προβλέπει μια εξειδικευμένη, σταθερή και εξαιρετικά ελεγχόμενη (πραγματικού χρόνου) δυναμική απόκριση, με στόχο την παροχή βασικών βοηθητικών υπηρεσιών για την εξασφάλιση της ασφάλειας του εφοδιασμού. ΤΥΠΟΣ Δ: απαιτήσεις ειδικά για παραγωγή που συνδέεται σε υψηλότερη τάση με αντίκτυπο σε ολόκληρο τον έλεγχο και τη λειτουργία του συστήματος. Εξασφαλίζουν τη σταθερή λειτουργία του διασυνδεδεμένου δικτύου, επιτρέποντας τη χρήση βοηθητικών υπηρεσιών από ολόκληρη την Ευρώπη.

Τύποι γεννητριών (3) Οι βασικοί λόγοι για την επιλογή του ορίου A / B περιλαμβάνουν: Ανάγκη ικανότητας fault-ride-through (FRT) των μικρών μονάδων παραγωγής αν συμβεί απώλεια ενός μεγάλου όγκου παραγωγής σε περίπτωση βλάβης του δίκτυο μεταφοράς που θα έθετε σε κίνδυνο την ασφάλεια του συστήματος. Ανάγκη αύξησης της παρατηρησιμότητας των μικρών μονάδων παραγωγής.

Τύποι γεννητριών (4) Το βασικό σκεπτικό για την επιλογή του κατωφλίου B / C περιλαμβάνει εκτός από τα προαναφερθέντα κίνητρα: Δυνατότητα ελέγχου της συχνότητας παραγωγής ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (ΑΠΕ): σε περίπτωση μεγάλου όγκου παραγωγής ΑΠΕ μια μεγάλη ποσότητα συμβατικών μονάδων θα εκτοπιστούν και επομένως δεν θα είναι διαθέσιμοι για να διαχειριστούν την ασφάλεια του συστήματος κατά τη διάρκεια ορισμένων περιόδων. Σε αυτές τις περιπτώσεις, η ανάγκη για επιπλέον ισχύ για τον έλεγχο της συχνότητας, θα πρέπει να αξιολογείται όσον αφορά το απαιτούμενο ποσό και το αναμενόμενο μέγεθος μονάδων νέας γενιάς.

Τύποι γεννητριών (5) Το βασικό σκεπτικό για την επιλογή του κατωφλίου C / D περιλαμβάνει εκτός από τα προαναφερθέντα και: Ανάγκη δυνατότητας FRT μεγάλων μονάδων που συνδέονται συνήθως με τις υψηλότερες τάσεις του δικτύου, για να διασφαλιστεί η σταθερότητα του δικτύου.

Παρεκκλίσεις (1) Αριθμ. απόφ.ραε 778/2018 (ΦΕΚ Β 4643/2018) Λήψη απόφασης για τον καθορισμό των ενιαίων κριτηρίων χορήγησης παρεκκλίσεων σύμφωνα με τα: άρθρο 61 του Κανονισμού (ΕΕ) 2016/631 για τη θέσπιση κώδικα δικτύου όσον αφορά τις απαιτήσεις για τη σύνδεση ηλεκτροπαραγωγών με το δίκτυο (RfG), άρθρο 51 του Κανονισμού (ΕΕ) 2016/1388 για τη θέσπιση κώδικα δικτύου όσον αφορά τη σύνδεση ζήτησης (DCC), άρθρο 78 του Κανονισμού (ΕΕ) 2016/1447 για τη θέσπιση κώδικα δικτύου όσον αφορά τις απαιτήσεις για τη σύνδεση με το δίκτυο των συστημάτων συνεχούς ρεύματος υψηλής τάσης και των συνδεόμενων σε συνεχές ρεύμα μονάδων πάρκων ισχύος (HVDC).

Παρεκκλίσεις (2) Κριτήρια χορήγησης παρεκκλίσεων (ΦΕΚ Β 4643/2018) Ο αιτών και, ενδεχομένως, ο σχετικός διαχειριστής του συστήματος μεταφοράς ή διαχειριστής του δικτύου διανομής υπέβαλαν εκτίμηση που αποδεικνύει ότι ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΟΥΝ: - Σημαντικοί κίνδυνοι που σχετίζονται με τη μη συμμόρφωση προς το μέρος που ζητεί παρέκκλιση, άλλα συναφή μέρη ή συνδεδεμένοι πελάτες (οι οποίοι ενδέχεται να είναι ή δεν μπορεί να είναι συμβαλλόμενοi με άδεια). - Δυσμενείς επιπτώσεις που δύναται να αποφευχθούν (άμεσα ή μακροπρόθεσμα) στο μέρος που ζητεί παρέκκλιση, άλλα ενδιαφερόμενα μέρη ή συνδεδεμένοι πελάτες. - Πρόσθετα μέτρα που θα μπορούσαν να ληφθούν για την περαιτέρω άμβλυνση του αντίκτυπου της μη συμμόρφωσης στο μέρος που ζητεί παρέκκλιση, άλλα συναφή μέρη ή συνδεδεμένοι πελάτες για τη διάρκεια της.

Παρεκκλίσεις (3) Κριτήρια χορήγησης παρεκκλίσεων (ΦΕΚ Β 4643/2018) - Εξαιρετικές αντιρρήσεις από άλλα μέρη που επηρεάζονται ουσιαστικά από τη μη συμμόρφωση. - Ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα για το μέρος που ζητεί παρέκκλιση λόγω της παρέκκλισης τα οποία δεν μπορεί να αντιμετωπιστούν και δεν αντισταθμίζονται από κατάλληλο μηχανισμό. - Άλλες εύλογες επιλογές για την αντιμετώπιση της μη συμμόρφωσης που δεν έχουν ληφθεί υπόψη. -Ανεπιθύμητες επιπτώσεις στο διασυνοριακό εμπόριο (εάν το συμβαλλόμενο μέρος ζητεί παρέκκλιση από τους ΕΚΣΣ). - Ο αιτών έχει παρουσιάσει μια ισχυρή, οικονομική αιτιολόγηση που υποστηρίζει τη δράση που κρίνει απαραίτητη για την αντιμετώπιση της μη συμμόρφωσης. Η οικονομική αιτιολόγηση πρέπει να λάβει τη μορφή ανάλυσης κόστους-οφέλους σύμφωνα με τις απαιτήσεις του σχετικού Ευρωπαϊκού Κώδικα Δικτύου.

Παρεκκλίσεις (4) Αξιολόγηση παρεκκλίσεων (ΦΕΚ Β 4643/2018) Θα εξετάζεται ειδικότερα, μεταξύ άλλων, ο αντίκτυπος: - Καταναλωτές: (π.χ. μέσω αυξημένων χρεώσεων στα τιμολόγια προμήθειας) - Ανταγωνισμός: Για παράδειγμα, κάθε ανταγωνιστικό πλεονέκτημα που μπορεί να προκύψει από τη χορήγηση της παρέκκλισης. - Βιώσιμη ανάπτυξη: Όπου είναι σκόπιμο και εφικτό, αναμένεται η ΡΑΕ να εκτιμήσει το κόστος που συνδέεται με τη χορήγηση παρέκκλισης (π.χ. αυξημένο λειτουργικό κόστος) σε σύγκριση με τα πιθανά περιβαλλοντικά οφέλη, όπως η μείωση των εκπομπών άνθρακα. - Υγεία και ασφάλεια: Εάν έχουν εντοπιστεί από τον αιτούντα επιπτώσεις στην υγεία και στην ασφάλεια, μπορεί η ΡΑΕ να ζητήσει συνδρομή εμπειρογνωμόνων από αρμόδιες Αρχές και άλλους οργανισμούς. - Άλλα επηρεαζόμενα μέρη: Κατά περίπτωση, η ΡΑΕ θα ζητήσει τις απόψεις των εμπλεκομένων μερών πριν λάβει απόφαση. Η ΡΑΕ θα λάβει επίσης υπόψη τον αντίκτυπο που έχει στο διαχειριστή του συστήματος για τη λειτουργία του συστήματος του σε περίπτωση χορήγησης παρέκκλισης.

Ευχαριστώ για την προσοχή σας email: gloizos@rae.gr 24