Θανατικές εκτελέσεις στην Πάτρα

Θανατικές εκτελέσεις στην Πάτρα

ΤΑΣΣΟΣ K. ΣΤΑΘΟΠΟΥΛΟΣ Θανατικές εκτελέσεις στην Πάτρα B Ι Β Λ Ι Ο Φ Ρ Ι Κ Η

ΤΙΤΛΟΣ: Θανατικές εκτελέσεις στην Πάτρα (Bιβλίο Φρίκη) ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ: Τάσσος K. Σταθόπουλος Σµύρνης 106 Α, 262 24 Πάτρα www.facebook.com/tάσσος K. Σταθόπουλος COPYRIGHT: Τάσσος K. Σταθόπουλος & ο εκδότης ΠΡΩΤΗ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑ: Νοέµβριος 2018 ΙSBN: 978 960 5342-14-2 ΚΩ ΙΚΟΣ ΕΚ ΟΣΗΣ: 115 / 2018 ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΕΚ ΟΣΗΣ: Κατερίνα Τσιούµα ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: Νίκος Σταθόπουλος ΦΙΛΟΛΟΓΙΚΗ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: Φωτεινή Σταθοπούλου, Αθανασία Κοτσά ΕΚ ΟΣΕΙΣ ΠΙΚΡΑΜΕΝΟΣ www.yapi.gr, Facebook: ΕΚ ΟΣΕΙΣ ΠΙΚΡΑΜΕΝΟΣ Επιτρέπεται η αναδηµοσίευση, η αναπαραγωγή, ολική µερική ή περιληπτική, κατά παράφραση ή διασκευή, απόδοση του περιεχοµένου του βιβλίου µε οποιονδήποτε τρόπο, µηχανικό, ηλεκτρονικό, φωτοτυπικό, ηχογράφησης ή άλλο, µε την προηγούµενη όµως γραπτή άδεια του εκδότη. Νόµος 2121/1993 και κανόνες ιεθνούς ικαίου που ισχύουν στην Ελλάδα.

Σ όλους εκείνους που έκριναν για τη ζωή των άλλων και σ όλους εκείνους που «το φαγαν το κεφάλι τους»...

Περιεχόμενα Μέρος πρώτο / Θανατικές εκτελέσεις στην Πάτρα:... 9 Μέρος δεύτερο / Η συγκεκαλυµµένη µορφή αυτοδικίας:... 11 Μέρος τρίτο / Η έρευνα του Μάκη Αθανασίου:... 14 Μέρος τέταρτο / Άγιοι και µάρτυρες:... 23 Μέρος πέµπτο / Στην Αρχαία Ελλάδα:... 35 Μέρος έκτο / Στο πέρασµα των αιώνων:... 51 Μέρος έβδοµο / Μετά την πτώση της Πόλης:... 53 Μέρος όγδοο / 400 χρόνια σκλαβιάς:... 57 Μέρος ένατο / Στο σύγχρονο κράτος:... 89 Μέρος δέκατο / Στη σύγχρονη εποχή:... 104 Μέρος ενδέκατο / Η πρώτη εκτέλεση στην Πάτρα:... 247 Μέρος δωδέκατο / Η εκτέλεση του ηµήτρη Γούναρη:... 249 Μέρος δέκατο τρίτο / Το «µατωµένο» 12ο Σύνταγµα Πεζικού:... 283 Μέρος δέκατο τέταρτο / Το «µατωµένο» Σύνταγµα:... 286 Μέρος δέκατο πέµπτο / Μπήκαν στην πόλη οι οχτροί:... 300 Μέρος δέκατο έκτο / Στον Εµφύλιο...:... 365 Μέρος δέκατο έβδοµο / Γερµανοί τουρίστες:... 417 Μέρος δέκατο όγδοο / Ο τελευταίος που εκτελέστηκε:... 423 Μέρος δέκατο ένατο / Ο κανονισµός για τους εκτελεσθέντες:... 425 Μέρος εικοστό / Η κρεµάλα στο Ρίο:... 427 Μέρος εικοστό πρώτο / Επτά τόποι εκτελέσεων:... 432 Μέρος εικοστό δεύτερο / Το αρχείο του Κακουργιοδικείου:... 436 Μέρος εικοστό τρίτο / Απώλεια στοιχείων:... 445 Μέρος εικοστό τέταρτο / Σε θάνατο για ελαφρύ τραυµατισµό:... 446 Μέρος εικοστό πέµπτο / Η λίστα της ντροπής:... 448 Μέρος εικοστό έκτο / Μα µιαν αυγή στη µαύρη γη σε σώριασε το βόλι:... 449 Μέρος εικοστό έβδοµο / Επίλογος:... 468 Πηγές Βιβλιογραφία Βιογραφικά:... 469

Μέρος πρώτο Προλογικό σηµείωµα Θανατικές εκτελέσεις στην Πάτρα Κυριακή πρωί κι ο ήλιος σε παρακινεί να κάνεις µια βόλτα. Να πας στα Ψηλαλώνια την πιο όµορφη, έτσι ήταν, πλατεία της Πάτρας. Και µετά να κινήσεις κατά τη θάλασσα να πας µέχρι τον Άγιο Ανδρέα ή να πας προς τα ψηλά, ν ανέβεις µέχρι το Γηροκοµειό, για ένα µικρό περίπατο, να ανοίξει το µάτι σου από τη θέα, να καταλήξεις το µεσηµέρι σε κάποια από τις ταβερνίτσες της περιοχής. Η θέα υπέροχη, η βόλτα, όπου κι αν επιλέξεις να πας, µοναδική! «Ευλογηµένοι τόποι» λες! Κι όµως για κάποιους, κάποτε καταραµένα µέρη. Τι µυστικά µπορεί να κρύβουν αυτές οι περιοχές; Πόσοι ξέρουν αν είναι στοιχειωµένοι; Ποιος ξέρει πως κάποτε, όχι πολύ παλιά, σε κείνο το λόφο της Πάτρας ή στα Ψηλαλώνια και στον Αγιαντρέα, κάποιοι συµπολίτες µας είδαν για τελευταία φορά το φως της µέρας; εν είναι µακάβρια η παρούσα έκδοση, µακάβρια όσα και θλιβερά είναι όλα όσα γίνονταν κάποτε (και) στην Πάτρα. Καλή ώρα οι εκτελέσεις καταδικασθέντων σε θάνατο για διάφορα αδικήµατα, κύρια στη διάρκεια του 19ου αιώνα (θανατικές εκτελέσεις εγκληµατιών) αλλά δυστυχώς και πιο πρόσφατα, τη δεκαετία του 40. Ο δήµιος ερχόταν νύχτα φέρνοντας και τη λαιµητόµο. Εκτελούσε το έργο του όταν ανέτελλε ο ήλιος και έφευγε αµέσως. Τι δουλειά κι αυτή! Η έρευνα µακάβρια; Ναι. Αλλά και ενδιαφέρουσα. Γι αυτό και την κοινοποιούµε µε αυτό το βιβλίο. Για να ξέρουµε πως δεν ήταν όλα ρόδινα στην παλιά Πάτρα. Ήταν και µαύρα, κατάµαυρα. Η καλύτερα κατακόκκινα σαν το αίµα. Κι όσο κι αν προκάλεσε ανείπωτη οργή και πόνο το έγκληµα ενός κακούργου, τόσο απάνθρωπο είναι και η αφαίρεση της δικής του ζωής.

Θ Α Ν ΑΤ Ι Κ Ε Σ Ε Κ Τ Ε Λ Ε Σ Ε Ι Σ Σ Τ Η Ν Π ΑΤ ΡΑ Ένα από τα πράγµατα που µπορεί να επιχαίρει κανείς είναι για την κατάργηση της θανατικής ποινής. Η κατάργηση της οποίας δικαίωσε όσους ήταν υπέρ τού να γίνει, τουναντίον άφησε έκθετους όσους υποστήριζαν πως πρέπει να υπάρχει ως παράδειγµα για την αποφυγή διάπραξης εγκληµάτων. Εδώ και σχεδόν µισόν αιώνα που δεν υπάρχει πια, δεν αυξήθηκαν στην Ελληνική κοινωνία τα «φρικώδη εγκλήµατα». Τουναντίον. Και οµοίως τα χρόνια που ίσχυε η εσχάτη των ποινών δεν είχαν µειωθεί τα εγκλήµατα συνεπεία του παραδειγµατισµού. εν ήταν λοιπόν η θανατική ποινή που όπως υποστήριζαν κάποιοι θα περιόριζε το έγκληµα, αλλά άλλα πράγµατα, όπως πάνω απ όλα η Παιδεία. Κι έτσι έγινε! Τάσσος Κ. Σταθόπουλος Έργο του Αρτέµη Αντωνακόπουλου ΥΓ 1: Είναι και η µοναδική φορά στα παγκόσµια χρονικά της δικαιοσύνης όπου δεν υπάρχει επιστροφή. εν υπάρχει λάθος, δεν υπάρχει τι ειρωνεία αναίρεση. Για σκεφθείτε το ενδεχόµενο λάθους! Πως διορθώνεται, όπως στις άλλες περιπτώσεις απονοµής δικαιοσύνης; Με «συγνώµη»; Με την αποφυλάκιση; Με την καταβολή αποζηµίωσης; εν υπάρχει επιστροφή ΥΓ 2: Κι ας µην ξεχνάµε πως η συγκεκριµένη ποινή, σήµερα θεωρείται παράνοµη. Υπό το πρίσµα αυτό θα καταλάβουµε πολλά πράγµατα στη συνέχεια

Μέρος δεύτερο Η συγκεκαλυμμένη μορφή αυτοδικίας Τελικά τι είναι η θανατική ποινή; Μια συγκεκαλυµµένη µορφή αυτοδικίας. Σκότωσες; Θα σε σκοτώσω κι εγώ για τιµωρία, αλλά µε δηµοκρατική / πλειοψηφική επίφαση, µε ηθικό προπέτασµα. ε σε σκοτώνω εγώ, σε σκοτώνει το Κράτος, ο Λαός, η Ελληνική Πολιτεία. Σκοτώνεσαι εν ονόµατι του Νόµου, εν ονόµατι του Ελληνικού Λαού, εν ονόµατι της ικαιοσύνης. Είµαστε εµείς, η πλειοψηφία (ή για να ακριβολογούµε, µερίδα των πολιτικών) που αποφάσισε να ισχύει στη χώρα η θανατική ποινή. Να αφαιρείται ζωή στο όνοµα της δικαιοσύνης. Και να «µετέχει» (κάποιες φορές) στο τελετουργικό και η Εκκλησία, µε την παρουσία ιερέα εκείνες τις ύστατες στιγµές του καταδικασθέντα (ξέχωρο πράγµα η θεία Μετάληψη) και όχι µόνο Η χριστιανική εκκλησία της οποίας η θεµελιώδης πέτρα είναι η αγάπη προς τον πλησίον. ε χρειάζονται περισσότερα, τα όσα είπαν οι άγιοι Πατέρες, τα ξανακούσαµε στις µέρες µας, σε περιπτώσεις που κάποιος θέλει να αποκτήσει το θεϊκό προνόµιο, την αφαίρεση ζωής, είτε µιλάµε για άµβλωση, είτε για ευθανασία. Η µετάνοια είναι ένα από τα δοµικά στοιχεία της Ορθόδοξης διδαχής. Πλην όµως όσοι εκτελέστηκαν έχασαν αυτό το «προνόµιο», δεν είχαν χρόνο να µετανοήσουν (είτε το ήθελαν, είτε όχι). Αµετανόητοι εστάλησαν στον άλλο κόσµο «Ηκούσατε ὅτι ἐρρέθη τοῖς ἀρχαίοις, οὐ φονεύσεις ὃς δ ἂν φονεύσῃ, ἔνοχος ἔσται τῇ κρίσει. Εγὼ δὲ λέγω ὑµῖν ὅτι πᾶς ὁ ὀργιζόµενος τῷ ἀδελφῷ αὐτοῦ εἰκῆ ἔνοχος ἔσται τῇ κρίσει». («Έχετε ακούσει την εντολή που δόθηκε παλιά στους προγόνους µας: να µην κάνεις φόνο, κι όποιος κάνει φόνο πρέπει να καταδικαστεί από το τοπικό δικαστήριο. Εγώ όµως σας λέω πως ακόµα κι όποιος οργίζεται

Θ Α Ν ΑΤ Ι Κ Ε Σ Ε Κ Τ Ε Λ Ε Σ Ε Ι Σ Σ Τ Η Ν Π ΑΤ ΡΑ εναντίον του αδερφού του χωρίς λόγο, πρέπει να καταδικαστεί από το τοπικό δικαστήριο)». Επί του όρους οµιλία (Ματθ. 5:21-22). Και δεν «µετείχε» µόνο η Εκκλησία, για την οποία πολλοί θα ήθελαν να είχε πρωτοστατήσει στον αγώνα για την κατάργηση της θανατικής ποινής, πράγµα που δεν έγινε σε σχέση µε άλλα µικρότερης σηµασίας θέ- µατα (προβολή ταινίας ή το περιεχόµενο των ταυτοτήτων). Μπλέχτηκαν και τα όπλα, σε ένα ασύλληπτο τελετουργικό, του να παρουσιάζει όπλα στρατιωτικό απόσπασµα την ώρα που σε Στρατοδικείο είχαµε την ανακοίνωση της πηγής. Βέβαια η εφαρµογή της θανατικής ποινής στην Ελλάδα ίσχυσε (καθώς έτσι τη βρήκαν να ισχύει από αρχαιοτάτων χρόνων), σε κάποιες άλλες πολύ σκληρές εποχές. Τότε που το Κράτος είχε ανάγκη της εσχάτης των ποινών, όχι τόσο για να τιµωρήσει τον εγκληµατία ή για να σιγουρευτούµε πως δεν θα το ξανακάνει, αλλά για να παραδειγµατίζονται οι υπόλοιποι. Προς τούτο προφανώς οι εκτελέσεις γίνονταν σε κεντρικά σηµεία της πόλης, παρουσία πλήθος κόσµου. Αυτά ίσχυαν κάποτε και µέχρι πριν µισό αιώνα περίπου. Ίσως για κάποιους να ήταν λύτρωση η εκτέλεση. Ίσως κάποιοι να µην άντεχαν τα βασανιστήρια ή τις τύψεις Η θανατική ποινή ίσχυσε στην Ελλάδα στην πράξη µέχρι το 1973 οπότε και έπαψε στην πράξη. Καταργήθηκε και στα χαρτιά µε νόµο του κράτους το 1993. Και επιτέλους! έγινε αναπόσπαστο κοµµάτι του Συντάγµατος µε την αναθεώρηση του 2001. Κάποια κείµενα που ακολουθούν, από τις πηγές όπως αυτές αναφέρονται στο τέλος της έκδοσης, ίσως φανούν «βαριά», ενδεχόµενα «φτιασιδωµένα», «µελό». Τα αφήσαµε έτσι, η έκδοση δεν γράφει ιστορία, δεν περιγράφει ιστορικά γεγονότα, αλλά την αφαίρεση ζωής.

Μ Ε Ρ Ο Σ Δ Ε Υ Τ Ε Ρ Ο «Εγώ όµως σας λέω πως ακόµα κι όποιος οργίζεται εναντίον του αδερφού του χωρίς λόγο, πρέπει να καταδικαστεί από το τοπικό δικαστήριο» (έργο του Αρτέµη Αντωνακόπουλου)