ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ 2014-2019 Έγγραφο συνόδου 15.7.2014 B8-0064/2014 ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ εν συνεχεία δήλωσης της Αντιπροέδρου της Επιτροπής / Ύπατης Εκπροσώπου της Ένωσης για Θέµατα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας σύµφωνα µε το άρθρο 123, παράγραφος 2, του Κανονισµού σχετικά µε την κατάσταση στο Ιράκ (2014/2716(RSP)) Marietje Schaake, Johannes Cornelis van Baalen, Annemie Neyts- Uyttebroeck, Gérard Deprez, Petras Auštrevičius, Louis Michel, Robert Rochefort, Jean-Marie Cavada, Marielle de Sarnez, Charles Goerens, Alexander Graf Lambsdorff, Fernando Maura Barandiarán εξ ονόµατος της Οµάδας ALDE RE\1031598.doc PE536.965v01-00 Eνωµένη στην πολυµορφία
B8-0064/2014 Ψήφισµα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά µε την κατάσταση στο Ιράκ (2014/2716(RSP)) Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, έχοντας υπόψη τις αναφορές της Ύπατης Αρµοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (UNHCR) για πάνω από ένα εκατοµµύριο ιρακινούς πολίτες που εγκατέλειψαν τις εστίες τους λόγω των πρόσφατων µαχών µεταξύ της εξτρεµιστικής τροµοκρατικής οµάδας του Ισλαµικού Κράτους του Ιράκ και του Λεβάντε (ISIL), του στρατού και άλλων οµάδων, έχοντας υπόψη τις πρόσφατες δηλώσεις της Αποστολής Βοήθειας του ΟΗΕ στο Ιράκ (UNAMI) που δίνουν νέα στοιχεία για τον Ιούνιο 2014 βάσει των οποίων τουλάχιστον 2.417 Ιρακινοί σκοτώθηκαν και άλλοι 2.287 τραυµατίσθηκαν σε τροµοκρατικές ενέργειες και σε βιαιοπραγίες τον συγκεκριµένο µήνα, µε πάνω από 1.500 νεκρούς αµάχους, που είναι ο βαρύτερος µηνιαίος απολογισµός από το 2007, έχοντας υπόψη την Συµφωνία Εταιρικής Σχέσης και Συνεργασίας µεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των κρατών µελών της, αφενός, και της ηµοκρατίας του Ιράκ, αφετέρου, και το ψήφισµά του της 17ης Ιανουαρίου 2013 σχετικά µε την Συµφωνία Εταιρικής Σχέσης και Συνεργασίας ΕΕ-Ιράκ, έχοντας υπόψη το Έγγραφο Κοινής Στρατηγικής της Επιτροπής για το Ιράκ (2011-2013), έχοντας υπόψη τις εκθέσεις περί ανθρωπίνων δικαιωµάτων σχετικά µε τα δικαιώµατα αυτά στο Ιράκ: έχοντας υπόψη τη δήλωση της Ύπατης Αρµοστού των Ηνωµένων Εθνών για τα ανθρώπινα δικαιώµατα κυρίας Navi Pillay στις 16 Ιουνίου 2014, που καταδικάζει τις συνοπτικές εκτελέσεις από το Ισλαµικό Κράτος του Ιράκ και Λεβάντε (ISIL) και εκφράζει την άποψη ότι αυτές σχεδόν σίγουρα ισοδυναµούν µε εγκλήµατα πολέµου, έχοντας υπόψη τη δήλωση της Βοηθού Γενικού Γραµµατέα του ΟΗΕ και Εκτελεστικής ιευθύντριας της UN-Women (Μονάδας για την ισότητα των φύλων και τη χειραφέτηση των γυναικών), κυρίας Phumzile Mlambo-Ngcuka, που εκφράζει ανησυχίες για την ακεραιότητα των γυναικών και κοριτσιών στο Ιράκ, ειδικά στις περιοχές που κατέχονται από το ISIL, έχοντας υπόψη το ψήφισµά του, της 15ης Νοεµβρίου 2012, σχετικά µε τη θέσπιση µιας Στρατηγικής για την Ψηφιακή Ελευθερία στο πλαίσιο της εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ 1, έχοντας υπόψη το ψήφισµά του της 13ης Ιουνίου 2013 για την ελευθερία του Τύπου και των µέσων ενηµέρωσης στον κόσµο 2, 1 Κείµενα που εγκρίθηκαν, P7_TA(2012)0470. 2 Κείµενα που εγκρίθηκαν, P7_TA(2013)0274. PE536.965v01-00 2/6 RE\1031598.doc
έχοντας υπόψη τη δήλωση της Αντιπροέδρου της Επιτροπής/Ύπατης Εκπροσώπου της Ένωσης για Θέµατα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας κυρίας Catherine Ashton στις 27 Ιουνίου 2014 που ζητεί µια πιο συµµετοχική κυβέρνηση, έχοντας υπόψη τη δήλωση του Αµερικανού Υπουργού Εξωτερικών κ. John Kerry στις 23 Ιουνίου 2014 που υπόσχεται αµερικανική βοήθεια προς το Ιράκ και ζητεί από την ιρακινή κυβέρνηση να αναλάβει δράση για την επανένωση της χώρας έχοντας υπόψη το άρθρο 123, παράγραφος 2, του Κανονισµού του, Α. λαµβάνοντας υπόψη ότι στις 10 Ιουνίου η εξτρεµιστική τροµοκρατική οµάδα ISIL κατέλαβε τη Μοσούλη, στο βόρειο Ιράκ, δεύτερη µεγαλύτερη πόλη του Ιράκ ότι αυτή ήταν η αρχή µιας µεγάλης επιθετικής επιχείρησης αυτής της σχετικά µικρής οµάδας που οδήγησε στην κατάληψη σηµαντικών τµηµάτων της χώρας Β. λαµβάνοντας υπόψη ότι οι ιρακινές δυνάµεις φάνηκαν σε µεγάλο βαθµό ανίκανες να αναχαιτίσουν το ISIL, µε πολλούς στρατιώτες να τρέπονται σε φυγή, πράγµα που µαρτυρά ουσιώδη προβλήµατα µέσα στις ένοπλες δυνάµεις Γ. λαµβάνοντας υπόψη ότι το ISIL έχει καταλάβει πολλά συνοριακά περάσµατα µεταξύ Ιράκ και Συρίας. λαµβάνοντας υπόψη ότι έχουν βρεθεί τουλάχιστον 53 σοροί που φέρουν ίχνη θανάτωσης υπό µορφή εκτέλεσης Ε. λαµβάνοντας υπόψη ότι το Ιράκ αντιµετωπίζει όχι µόνο σοβαρά προβλήµατα στον τοµέα της ασφάλειας, αλλά και πολιτικά, θρησκευτικά, κοινωνικά και οικονοµικά προβλήµατα ΣΤ. λαµβάνοντας υπόψη ότι οι πολιτικές της ιρακινής κυβέρνησης, συµπεριλαµβανοµένης της βίαιης καταστολής των διαδηλώσεων των Σουνιτών, επιδείνωσαν τη θρησκευτική ένταση και οδήγησαν στην αποξένωση τµηµάτων του ιρακινού πληθυσµού Ζ. λαµβάνοντας υπόψη ότι η εκτεταµένη φτώχεια, η υψηλή ανεργία, η οικονοµική στασιµότητα, η περιβαλλοντική υποβάθµιση και η έλλειψη βασικών κοινωφελών υπηρεσιών, συνεχίζουν να πλήττουν ένα µεγάλο ποσοστό του πληθυσµού ότι κατά το παρελθόν, πολλές ειρηνικές διαδηλώσεις µε αίτηµα περισσότερα κοινωνικά, οικονοµικά και πολιτικά δικαιώµατα αντιµετωπίσθηκαν µε συστηµατική καταστολή από τις δυνάµεις ασφαλείας υπό καθεστώς ατιµωρησίας Η. λαµβάνοντας υπόψη ότι η ελευθερία του Τύπου και των µέσων µαζικής ενηµέρωσης παραβιάζεται συστηµατικά και µε ολοένα αυξανόµενη συχνότητα τόσο από την κυβέρνηση όσο και από τις οµάδες των εξτρεµιστών λαµβάνοντας υπόψη ότι οι δηµοσιογράφοι και τα ειδησεογραφικά πρακτορεία δέχονται επιθέσεις και υφίστανται λογοκρισία και ότι η οργάνωση "Ανταποκριτές χωρίς Σύνορα" κάνει λόγο για πλήρη διακοπή της ροής των ειδήσεων σχετικά µε την κατάσταση στην επαρχία της Ανµπάρ λαµβάνοντας υπόψη ότι., σύµφωνα µε την έκθεση της οργάνωσης Freedom House για την ελευθερία του Τύπου ανά τον κόσµο, το Ιράκ κατατάσσεται ως "µη ελεύθερη χώρα" RE\1031598.doc 3/6 PE536.965v01-00
Θ. λαµβάνοντας υπόψη ότι, αντιδρώντας στις νίκες του ISIL, η ιρακινή κυβέρνηση προσπάθησε να εξουδετερώσει τα µέσα κοινωνικής δικτύωσης και, σε ορισµένες περιοχές της χώρας, να κλείσει το διαδίκτυο, σε µια προσπάθεια διακοπής της επικοινωνίας µεταξύ ανταρτών Ι. λαµβάνοντας υπόψη ότι το Σύνταγµα του Ιράκ εγγυάται την ισότητα ενώπιον του νόµου για όλους τους πολίτες, παράλληλα µε τα «διοικητικά, πολιτικά, πολιτιστικά και εκπαιδευτικά δικαιώµατα των διαφόρων εθνοτήτων» λαµβάνοντας υπόψη ότι η Ιρακινή Κυβέρνηση έχει την ευθύνη να διασφαλίσει τα δικαιώµατα, την ευηµερία και την ασφάλεια όλου του πληθυσµού ΙΑ. ΙΒ. ΙΓ. Ι. ΙΕ. λαµβάνοντας υπόψη ότι στο Ιράκ έγιναν βουλευτικές εκλογές στις 30 Απριλίου 2014 κι ότι η κυβέρνηση είναι στη διαδικασία σχηµατισµού της λαµβάνοντας υπόψη ότι ο πρόεδρος της ηµιαυτόνοµης περιοχής του ιρακινού Κουρδιστάν κ. Massoud Barzani έχει ζητήσει από την τοπική κυβέρνηση να ετοιµάσει ένα δηµοψήφισµα για την ανεξαρτησία ότι οι κουρδικές δυνάµεις έχουν θέσει υπό τον έλεγχό τους ορισµένες περιοχές στο βόρειο Ιράκ, και κυρίως την πόλη του Κιρκούκ, που προηγουµένως ήταν υπό τον έλεγχο των ιρακινών δυνάµεων ασφαλείας λαµβάνοντας υπόψη ότι το σύνολο της ανθρωπιστικής βοήθειας της Επιτροπής προς το Ιράκ από το 2007, συµπεριλαµβανοµένης της βοήθειας για τους Σύριους πρόσφυγες στο Ιράκ ανέρχεται σε σχεδόν 145 εκατοµµύρια ευρώ ότι επί πλέον της ανθρωπιστικής χρηµατοδότησης ύψους 12 εκατοµµυρίων ευρώ κατά το 2014, η Επιτροπή αποφάσισε να αυξήσει τη βοήθειά της κατά 5 εκατοµµύρια ευρώ σαν απάντηση στις πρόσφατες βιαιοπραγίες λαµβάνοντας υπόψη ότι η Συµφωνία Εταιρικής Σχέσης και Συνεργασίας ΕΕ-Ιράκ και ιδιαίτερα η σχετικά µε τα ανθρώπινα δικαιώµατα ρήτρα της, τονίζει ότι ο πολιτικός διάλογος ΕΕ-Ιράκ θα έπρεπε να επικεντρωθεί στα ανθρώπινα δικαιώµατα και την ενίσχυση των δηµοκρατικών θεσµών λαµβάνοντας υπόψη ότι οι ΗΠΑ έστειλαν εκατοντάδες συµβούλους και έκτακτο στρατιωτικό εξοπλισµό στην ιρακινή κυβέρνηση για να τη βοηθήσουν να αντιµετωπίσει το ISIL και χρησιµοποιούν µη επανδρωµένα αεροσκάφη στην περιοχή ΙΣΤ. λαµβάνοντας υπόψη ότι η Ρωσία έχει προµηθεύσει τον ιρακινό στρατό µε στρατιωτικό εξοπλισµό, συµπεριλαµβανοµένων µαχητικών αεροσκαφών ΙΖ. ΙΗ. ΙΘ. λαµβάνοντας υπόψη ότι σύµφωνα µε αναφορές το Ιράν επίσης έχει προσφέρει στρατιωτική βοήθεια στην ιρακινή κυβέρνηση για να τη βοηθήσει να αντιµετωπίσει το ISIL λαµβάνοντας υπόψη ότι η Σαουδική Αραβία έχει ανακοινώσει πως µετακινεί στρατιωτικές δυνάµεις προς τα σύνορά της µε το Ιράκ δεδοµένου ότι οι ιρακινές δυνάµεις έχουν αποσυρθεί από τον τοµέα λαµβάνοντας υπόψη ότι η άνοδος και επέκταση της τροµοκρατίας και του εξτρεµισµού δηµιουργούν σοβαρούς κινδύνους για την ΕΕ και τη διεθνή κοινότητα, αν µη τι άλλο PE536.965v01-00 4/6 RE\1031598.doc
υπό µορφή τζιχαντιστών και άλλων πολεµιστών που επιστρέφουν στις χώρες καταγωγής τους Κ. λαµβάνοντας υπόψη ότι υπάρχουν αναφορές για εσκεµµένη στόχευση γυναικών και κοριτσιών στο Ιράκ και για απαγωγές, βιασµούς και αναγκαστικούς γάµους εκ µέρους ανταρτών του ISIL και άλλων ενόπλων οµάδων 1. εκφράζει την έντονη ανησυχία του για την ταχεία προέλαση του ISIL και για την αδυναµία των ιρακινών δυνάµεων ασφαλείας να το απωθήσουν αποτελεσµατικά 2. εκφράζει τα συλλυπητήριά του σε όλα τα θύµατα των συγκρούσεων και στις οικογένειές τους 3. καταδικάζει τη βία και τις καταγγελλόµενες µαζικές εκτελέσεις από τις δυνάµεις του ISIL αναγνωρίζει το δικαίωµα της ιρακινής κυβέρνησης να προασπίσει την εδαφική της κυριαρχία, καλεί όµως τις ιρακινές δυνάµεις ασφαλείας να ενεργούν βάσει του διεθνούς και του εθνικού δικαίου και τηρώντας τις υποχρεώσεις που έχει το Ιράκ στο πλαίσιο των διεθνών συµφωνιών για τα ανθρώπινα δικαιώµατα και τις θεµελιώδεις ελευθερίες 4. εκτιµά πως οποιαδήποτε αποτελεσµατική απάντηση στην παρούσα κρίση θα πρέπει όχι µόνο να επικεντρώνεται στο θέµα της ασφάλειας, αλλά και να καλύπτει τα συστηµικά πολιτικά, οικονοµικά και κοινωνικά προβλήµατα προκειµένου να αντιµετωπισθεί η περιθωριοποίηση ορισµένων µειονοτήτων εντός της ιρακινής κοινωνίας, και έτσι να γεφυρωθεί η θρησκευτική διαίρεση και να διασφαλιστεί η ενότητα του ιρακινού κράτους 5. επισηµαίνει επ' αυτού ότι η αντιµετώπιση της τροµοκρατίας και των εξεγέρσεων δεν πρέπει να περιλαµβάνει µόνο στρατιωτική δράση, αλλά και να συνιστά ένα ολοκληρωµένο εγχείρηµα, που να θεραπεύει τα αίτια της βίας και να περιλαµβάνει πολιτικές για την ενίσχυση της εµπιστοσύνης και µιας κοινωνικής και οικονοµικής ανάπτυξης χωρίς αποκλεισµούς 6. εκφράζει τη σοβαρή ανησυχία του για το νέο κύµα αστάθειας στην περιοχή και καλεί όλους τους ιρακινούς πολιτικούς ηγέτες, κάθε προέλευσης, να συνεργαστούν για να δώσουν ένα τέλος στη θρησκευτική βία και στην πόλωση και να συµφιλιώσουν τον ιρακινό λαό εκτιµά πως οι θρησκευτικοί ηγέτες δεν πρέπει να εξυµνούν τη βία και θα πρέπει να αναλάβουν τις ευθύνες τους και να διασφαλίσουν την ειρηνική συνύπαρξη ανθρώπων µε διαφορετική πίστη και πεποιθήσεις εντός του ιρακινού συνταγµατικού πλαισίου ζητεί βάσει των ανωτέρω την επανένταξη των πολιτοφυλακών στις τακτικές ένοπλες δυνάµεις 7. εκτιµά πως οι πρόσφατες εκλογές στο Ιράκ είναι µια ευκαιρία για να σχηµατισθεί µια πραγµατικά αντιπροσωπευτική κυβέρνηση µε ατζέντα χωρίς αποκλεισµούς καλεί όλες τις παρατάξεις στο Ιράκ να δεσµευτούν για µια τέτοια κυβέρνηση καλεί τη διεθνή κοινότητα και ειδικά την ΕΕ να προσφέρουν βοήθεια για να διευκολύνουν αυτή τη διεργασία οπουδήποτε αυτό είναι δυνατόν 8. ανησυχεί µε τη χρονική συγκυρία της εξαγγελίας του δηµοψηφίσµατος για την RE\1031598.doc 5/6 PE536.965v01-00
κουρδική ανεξαρτησία, τονίζοντας ότι η ενότητα και η συµµετοχική δηµοκρατία, µε µια ιρακινή κυβέρνηση που θα προκύψει από ένα ευρύ συνασπισµό και στον οποία θα µετέχει η κουρδική αντιπροσωπεία, θα προσέφερε τη σταθερότερη βάση για την επίλυση της σηµερινής κρίσης τονίζει επ' αυτού ότι καµία από τις θρησκευτικές ή εθνοτικές οµάδες δεν θα ωφελούνταν από τη διάλυση του ιρακινού κράτους 9. τονίζει ότι είναι ανάγκη να υπάρξει σεβασµός προς τα ανθρώπινα δικαιώµατα και τις θεµελιώδεις ελευθερίες σε αυτή την εποχή της κρίσης, και ιδίως σε ό,τι αφορά την ελευθερία της έκφρασης, την ελευθερία του τύπου και τις ψηφιακές ελευθερίες 10. ανησυχεί από τις διασυνδέσεις µεταξύ της βίας και των συγκρούσεων στο Ιράκ και των αντίστοιχων φαινοµένων σε άλλα σηµεία της Μέσης Ανατολής και ειδικά στη Συρία εκτιµά συνεπώς ότι ένας περιφερειακός διάλογος είναι αναγκαίος για την αντιµετώπιση των προβληµάτων της περιοχής καλεί τη διεθνή κοινότητα και ειδικά την ΕΕ να διευκολύνει έναν τέτοιο διάλογο και να συµπεριλάβει σε αυτόν όλους τους σηµαντικούς συνοµιλητές και ειδικότερα το Ιράν και τη Σαουδική Αραβία 11. επικροτεί την απόφαση της Επιτροπής να αυξήσει την ανθρωπιστική βοήθεια προς το Ιράκ παραµένει όµως πεπεισµένο ότι η ΕΕ µπορεί και οφείλει να πράξει περισσότερα για να προαγάγει και να στηρίξει µια αληθινά δηµοκρατική και χωρίς αποκλεισµούς διεργασία στο Ιράκ 12. καταδικάζει την εκ µέρους των κρατών του Κόλπου και του Ιράν χρηµατοδότηση και στήριξη των τροµοκρατικών και εξτρεµιστικών οµάδων και δραστηριοτήτων 13. επικροτεί τις εντεινόµενες προσπάθειες των αρχών ορισµένων κρατών µελών της ΕΕ να αντιµετωπίσουν το πρόβληµα των πολιτών της Ευρωπαϊκής Ένωσης που εµπλέκονται στη στρατολόγηση µελών για τζιχαντιστικές, εξτρεµιστικές ή λοιπές τροµοκρατικές οµάδες ή που συµπολεµούν µε αυτές 14. Αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισµα στην Αντιπρόεδρο της Επιτροπής/Ύπατη Εκπρόσωπο της Ένωσης για θέµατα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας, στο Συµβούλιο, στην Επιτροπή, στον Ειδικό Εντεταλµένο της ΕΕ για τα Ανθρώπινα ικαιώµατα, στις κυβερνήσεις και στα κοινοβούλια των κρατών µελών, στην κυβέρνηση και στο Συµβούλιο Αντιπροσώπων του Ιράκ, στην περιφερειακή κυβέρνηση του Κουρδιστάν, στο Γενικό Γραµµατέα των Ηνωµένων Εθνών, καθώς και στο Συµβούλιο Ανθρωπίνων ικαιωµάτων των Ηνωµένων Εθνών. PE536.965v01-00 6/6 RE\1031598.doc