Καλή Βιβλιοθήκη : Αναγκαία αλλά όχι ικανή συνθήκη για ένα καλό Ίδρυμα Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης



Σχετικά έγγραφα
Η ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΟΥ ΕΘΝΙΚΟΥ ΠΛΑΙΣΙΟΥ ΠΡΟΣΟΝΤΩΝ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ

ΕΘΝΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΚΑΙ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΕΣ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΕΣ ΕΠΕΚΤΕΙΝΟΝΤΑΣ ΤΑ ΟΡΙΑ ΜΑΖΙ...

Ως εκπαιδευτικό Ίδρυμα προϋποθέτει:

ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΠΕΙΡΑΙΩΣ

Πληροφορίες για το Εθνικό Πλαίσιο Προσόντων

ΠΡΑΞΗ: «ΜΟ.ΔΙ.Π» (Μονάδα Διασφάλισης Ποιότητας) του Πανεπιστημίου Μακεδονίας» Κωδικός MIS ΥΠΟΕΡΓΟ:

Νέες Καινοτόμες Δράσεις της

ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΤΗΣ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗΣ ΤΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ( )

ΒΡΑΧΥΠΡΟΘΕΣΜΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΤΗΣ ΕΘΝΙΚΗΣ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ ( )

Πρόταση της ΑΔΙΠ ΕΣΠΑ

ΠΡΑΞΗ: «ΜΟ.ΔΙ.Π» (Μονάδα Διασφάλισης Ποιότητας) του Πανεπιστημίου Μακεδονίας» Κωδικός MIS ΥΠΟΕΡΓΟ:

Πολιτική Ποιότητας Τμήματος Οικονομικών Επιστημών Πανεπιστημίου Πατρών

Δρ. Μάνος Παπάζογλου ειδικός σύμβουλος υπουργείο Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ IΙΙ. Ανάλυση των γενικών κριτηρίων πιστοποίησης της ποιότητας των προγραμμάτων σπουδών

Ο ρόλος του Heal-link στη βιβλιογραφική στήριξη της έρευνας στα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα

Σ1: Εκπαίδευση υψηλού επιπέδου σε όλους τους τομείς και τα επίπεδα σπουδών

Ομιλία του Κωνσταντίνου Τσουτσοπλίδη Γενικού Γραμματέα Διαχείρισης Κοινοτικών και άλλων Πόρων, στην

Ο ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΩΝ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΩΝ ΚΑΙ Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΣΤΙΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΤΩΝ Α.Ε.Ι.

ΠΡΑΞΗ: «ΜΟ.ΔΙ.Π» (Μονάδα Διασφάλισης Ποιότητας) του Πανεπιστημίου Μακεδονίας» Κωδικός MIS

ΑΞΟΝΑΣ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑΣ 10: «Ενίσχυση του ανθρώπινου κεφαλαίου για την προαγωγή της έρευνας και της καινοτομίας στις 8 Περιφέρειες Σύγκλισης»

Αξιολόγηση του Εκπαιδευτικού Έργου στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση. Διαδικασία Αυτοαξιολόγησης στη Σχολική Μονάδα

Παρασκευή, 15 Νοεμβρίου 2013, ώρα: 5:30 μ.μ. Ξενοδοχείο Hilton Park

ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΕΡΕΥΝΑΣ ΓΙΑ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΑ ΣΤΕΛΕΧΗ

1. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΔΙΔΑΚΤΙΚΟΥ ΕΡΓΟΥ ΔΙΑΘΕΣΙΜΟΙ ΠΟΡΟΙ

ANNEX ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ. της. σύστασης του Συμβουλίου

Κοινωνιολογία της Εκπαίδευσης

Αξιολόγηση. Χαρίκλεια Τσαλαπάτα 3/10/2016

«Η πιστοποίηση συμβούλων ως αξιολογικό υπόβαθρο για βελτίωση της παροχής υπηρεσιών»

ΦΥΛΟ, ΘΕΤΙΚΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ ΚΑΙ ΝΕΕΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ

ΠΡΑΞΗ: «ΜΟ.ΔΙ.Π» (Μονάδα Διασφάλισης Ποιότητας) του Πανεπιστημίου Μακεδονίας» Κωδικός MIS ΥΠΟΕΡΓΟ:

Πολιτική Διασφάλισης Ποιότητας Διεθνούς Πανεπιστημίου της Ελλάδος

ΕΠΕΤΕΙΑΚΟΣ ΛΟΓΟΣ ΓΙΑ ΤΑ 100 ΕΤΗ ΑΠΟ ΤΗΝ ΙΔΡΥΣΗ ΤΗΣ ΟΔΟΝΤΙΑΤΡΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ Ε.Κ.Π.Α.

Σχεδιασμός βελτίωσης της σχέσης μεταξύ διοίκησης ΑΈΙ και πανεπιστημιακής βιβλιοθήκης. Ιωάννης Κλαψόπουλος. 1. Εισαγωγή Η

ΠΡΑΞΗ: «ΜΟ.ΔΙ.Π» (Μονάδα Διασφάλισης Ποιότητας) του Πανεπιστημίου Μακεδονίας» Κωδικός MIS ΥΠΟΕΡΓΟ:

ΕΝΑΡΚΤΗΡΙΑ ΟΜΙΛΙΑ ΤΟΥ ΥΦΥΠΟΥΡΓΟΥ Κ. ΓΚΙΟΥΛΕΚΑ

Συνεχής επαγγελματική ανάπτυξη του εκπαιδευτικού στο σχολείο: η περίπτωση των ΝΑΠ

Μεταπτυχιακό στην Κοινωνική Εργασία

Αικατερίνη Πετροπούλου Βιβλιοθήκη, Πανεπιστήµιο Πελοποννήσου

ΕΚΘΕΣΗ ΑΝΑΦΟΡΑΣ ΓΙΑ ΤΑ ΕΥΡΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ

Δράση 9.10 Υπηρεσία Υποστήριξης Τελικών Χρηστών των Βιβλιοθηκών και Κέντρων Πληροφόρησης

ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΚΕΝΤΡΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ III ΟΔΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΜΦΩΝΙΑ ΕΤΑΙΡΙΚΗΣ ΣΧΕΣΗΣ

γνωστικό περιβάλλον της Κοινωνίας της Πληροφορίας, Προπτυχιακών και Μεταπτυχιακών Σπουδών με σύγχρονες μεθόδους,

ΜΟΝΑ Α ΙΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΩΝ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΩΝ. για το Ηλεκτρονικό Ερωτηµατολόγιο Ικανοποίησης Χρηστών των Ακαδηµαϊκών Βιβλιοθηκών

Εξωτερική Αξιολόγηση Προγράμματος Σπουδών

Εξ αποστάσεως υποστήριξη του έργου των Εκπαιδευτικών μέσω των δικτύων και εργαλείων της Πληροφορικής

ΕΚΘΕΣΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΠΡΑΚΤΙΚΗΣ ΑΣΚΗΣΗΣ

Φύλο και διδασκαλία των Φυσικών Επιστημών

Σχέδιο Έκθεσης Γενικής Εκτίμησης της Εικόνας του Σχολείου

Διοίκηση Ανθρώπινου Δυναμικού. Παίγνια Αποφάσεων 9 ο Εξάμηνο

Στρατηγική για τη Διεθνοποίηση του Πανεπιστημίου Κύπρου

Τελική έκθεση εξωτερικής αξιολόγησης του έργου

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΚΕΝΤΡΟ ΔΙΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ & ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑΣ

Δρ. Απόστολος Ντάνης Σχολικός Σύμβουλος Φυσικής Αγωγής


ΠΡΟΤΥΠΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΤΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΠΡΟΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ

Μονάδα Διασφάλισης Ποιότητας Εθνικού & Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών

Ηλεκτρονική Έρευνα Ικανοποίησης Χρηστών Βιβλιοθήκης και Κέντρου Πληροφόρησης του Ιόνιου Πανεπιστημίου

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΧΩΡΟΤΑΞΙΑΣ, ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ

ΚΕΝΤΡΟ ΕΡΕΥΝΩΝ ΓΙΑ ΘΕΜΑΤΑ ΙΣΟΤΗΤΑΣ (Κ.Ε.Θ.Ι.)

Νομοθεσία. Νόμος 4009: Δομή, Λειτουργία, Διασφάλιση της Ποιότητας των σπουδών και διεθνοποίηση των ανώτατων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων

Βιβλιοθήκη και Κέντρο Πληροφόρησης Πανεπιστημίου Μακεδονίας: Ποιοτικές Προσεγγίσεις στη Λειτουργία μιας Ακαδημαϊκής Βιβλιοθήκης.

Η ανάπτυξη δεξιοτήτων πληροφοριακής παιδείας στην Ελλάδα: μια ερευνητική και θεωρητική προσέγγιση

ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ

Λίγα λόγια για την Ασφάλεια και την Υγεία στην Εργασία

από αναπτυξιακά προγράμματα στους οργανισμούς πληροφόρησης»

A8-0245/106. João Ferreira, João Pimenta Lopes, Miguel Viegas, Jiří Maštálka εξ ονόματος της Ομάδας GUE/NGL

Εισαγωγή. ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: Κουλτούρα και Διδασκαλία

Ηλεκτρονική Έρευνα Ικανοποίησης Χρηστών Βιβλιοθήκης και Κέντρου Πληροφόρησης Πανεπιστημίου Μακεδονίας

Αναλυτικό Πρόγραμμα Μαθηματικών

Bissell Library Information Literacy Collaboration:

Τα Μεταπτυχιακά Προγράμματα και τα Προγράμματα Κατάρτισης της Α.Σ.ΠΑΙ.Τ.Ε.

ΜΟΝΑΔΑ ΔΙΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΩΝ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΩΝ

Στρατηγικές συμπράξεις στους τομείς της εκπαίδευσης, της κατάρτισης και της νεολαίας

Σύντομη Περιγραφή Παραδοτέων

Πολιτική Ποιότητας του

Διάταξη Θεματικής Ενότητας ΕΠΑ51 / Εφαρμοσμένη Εκπαιδευτική Έρευνα

Η αξιολόγηση των ΑΕΙ Μύθοι και πραγματικότητα

ΠΙΝΑΚΑΣ ΚΡΙΤΗΡΙΩΝ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ. Τίτλος Κριτηρίου. Α.1 Οργανωτική Δομή - Οικονομικά στοιχεία 10%

ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ

3 ο Πανελλήνιο Συνέδριο με Διεθνή Συμμετοχή για το Εκπαιδευτικό Υλικό στα Μαθηματικά και τις Φυσικές Επιστήμες

ΝΕΑ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΕΛΚΥΣΗ ΚΟΙΝΟΥ ΤΩΝ ΜΟΥΣΕΙΩΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ. PDF created with pdffactory Pro trial version

Καλώς ήλθατε στο δικό σας Τμήμα!!

Πανηγύρι των Φυσικών Επιστημών» στο 2ο Γυμνάσιο Πυλαίας

ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ. Δρ. Γιώργος Μαγγόπουλος

ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Σχεδίαση και Ανάπτυξη εφαρμογής ηλεκτρονικής εκπαίδευσης σε περιβάλλον Διαδικτύου: Υποστήριξη χαρακτηριστικών αξιολόγησης

«Ωρίων»: Online Πρόγραμμα Πληροφοριακού Γραμματισμού

Γεωργική Εκπαίδευση Ενότητα 12

Ομιλία Γιάννου Παπαντωνίου. «Παιδεία για το αύριο»

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΗ ΠΑΙΔΕΙΑ: ΤΟ ΚΛΕΙΔΙ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗ ΑΘΗΝΑ

Παιδαγωγικές δραστηριότητες μοντελοποίησης με χρήση ανοικτών υπολογιστικών περιβαλλόντων

ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΤΩΝ ΚΥΡΙΟΤΕΡΩΝ ΣΗΜΕΙΩΝ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ VI ΔΡΑΣΕΙΣ ΚΑΙ ΕΡΓΑ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ ΤΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗΣ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΚΑΙ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ

-σε οποιονδήποτε ενδιαφερόμενο για τη συγκεκριμένη θεματική κατάρτιση

ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΗΣ ΑΓΩΓΗΣ

Η Βιβλιοθήκη του Α.Τ.Ε.Ι.Θ

Διασφάλιση της Ποιότητας στις Υπηρεσίες Πληροφόρησης

Ομιλία Δρ. Τάσου Μενελάου με θέμα: Προγράμματα Συνεχιζόμενης Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης (ΣΕΕΚ) του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού

Τα σχέδια μαθήματος 1 Εισαγωγή

ΠΡΟΤΥΠΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΤΟΥ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΔΙΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ

Transcript:

Καλή Βιβλιοθήκη : Αναγκαία αλλά όχι ικανή συνθήκη για ένα καλό Ίδρυμα Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης Δρ. Γεώργιος Ζάχος Διευθυντής της Βιβλιοθήκης και Κέντρου Πληροφόρησης του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων. ΠΕΡΙΛΗΨΗ Στην ομιλία παρουσιάζονται τα στοιχεία που χαρακτηρίζουν ένα «Καλό» Ίδρυμα Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης. Αναλύεται ο σύγχρονος ρόλος της Ακαδημαϊκής Βιβλιοθήκης και η λειτουργία της ως εκπαιδευτικής και ερευνητικής υποστηρικτικής υποδομής των Ιδρυμάτων Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης. Παρουσιάζονται τα στοιχεία που συμβάλλουν στην αποδοχή της Βιβλιοθήκης, αν όχι ως «καρδιάς», τουλάχιστον ως κεντρικής υποδομής του Ακαδημαϊκού Ιδρύματος. Προτείνεται μια αξιολόγηση της Ακαδημαϊκής Βιβλιοθήκης που δεν επικεντρώνεται μόνο στην εσωτερική της λειτουργία και τη μέτρηση των υπηρεσιών της, αλλά κυρίως στην ανάδειξη της συνεισφοράς της στα εκπαιδευτικά, ερευνητικά και επαγγελματικά επιτεύγματα του ακαδημαϊκού προσωπικού και των φοιτητών, καθώς και στη συλλογική εικόνα του ιδρύματος στο οποίο ανήκει. Μετά από μια σύντομη ανάλυση του άμεσου και έμμεσου περιβάλλοντος στο οποίο λειτουργεί και με το οποίο αλληλεπιδρά, παρουσιάζονται τα στοιχεία και οι συνθήκες που πρέπει να λαμβάνονται υπόψη σε κάθε προσπάθεια ανάδειξης της «Καλής» Ακαδημαϊκής Βιβλιοθήκης ως αναγκαίας συνθήκης για ένα «Καλό» Ίδρυμα Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης. ABSTRACT The characteristics of a Good Institution of Higher Education (IHE) are given. The current role of the Academic Library and its operation as an important supporting facility for the Educational and Research activities of the IHE is analyzed. The elements that justify the acceptance of the Library, if not as a heart, at least as a central facility of the Academic Institution are presented. The Evaluation of an Academic Library based not on its internal operation, but on its contributions in the educational research and professional achievements of both the academic staff and students and to the overall image and evaluation of the institution in which it belongs is proposed. An analysis of the external environment (direct and indirect) in which Greek Academic Libraries operate and interact is given. Both elements and conditions related to Libraries environment as well as the prerequisites which must be taken into account in any effort to prove that Library Goodness is a necessary condition for a Good IHE are presented and analyzed. 1

Κυρίες και Κύριοι, Από τη δεκαετία του 1980 η Ανώτατη Εκπαίδευση της χώρας μας βίωσε, και βιώνει, πολλές και μεγάλες αλλαγές. Αλλαγές στην ακαδημαϊκή συγκρότηση των Σχολών και των Τμημάτων, στην αξιολόγηση και την ιεράρχηση του διδακτικού και ερευνητικού της προσωπικού, στις εφαρμοζόμενες ακαδημαϊκές και διοικητικές πρακτικές αλλά και στην οργάνωση των Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών και τις εργασιακές σχέσεις του προσωπικού τους. Την ίδια αυτή περίοδο είχαμε επίσης, αύξηση στον αριθμό των Ιδρυμάτων, εμφάνιση νέων γνωστικών αντικειμένων και Τμημάτων διεπιστημονικού χαρακτήρα, μαζικοποίηση των Μεταπτυχιακών Σπουδών, εμφάνιση νέων μορφών διδασκαλίας όπως αυτή που προσφέρει το Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο, περαιτέρω διεθνοποίηση της έρευνας και βέβαια την καθιέρωση του διαδικτύου με τις νέες δυνατότητες επιστημονικής πληροφόρησης που προσφέρει. Παρά την αδράνεια που παρατηρείται σε τέτοιες περιστάσεις, και τις σε αρκετές περιπτώσεις αναμενόμενες - αντιδράσεις, οι αλλαγές συνεχίζονται. Ήδη στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση της χώρας μας δημιουργείται ένα περιβάλλον στο οποίο θα εξακολουθεί να υπάρχει ο κρατικός έλεγχος των Ιδρυμάτων, με ταυτόχρονη όμως ενδυνάμωση της διοικητικής, οικονομικής και ακαδημαϊκής αυτονομίας τους. Οι δυο αυτοί παράγοντες, αυτονομία και έλεγχος, θα τίθενται σε ένα νέο συμφωνημένο πλαίσιο, κύριο στοιχείο του οποίου θα αποτελεί η ποιοτική αξιολόγηση των Ιδρυμάτων. Η σχέση ανάμεσα στην αυτονομία και την ποιοτική αξιολόγηση με βάσει αντικειμενικούς και μετρήσιμους δείκτες, δημιουργεί φοβίες και προκαλεί αντιθέσεις, εντός της ακαδημαϊκής μας κοινότητας. Για μία σειρά από λόγους είναι απαραίτητη η νηφάλια συζήτηση των θεμάτων που σχετίζονται με την ποιότητα της Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης της χώρας μας. Το παρόν Συνέδριο, όπως είναι αναμενόμενο, περιορίζει τη συζήτηση αυτή στο χώρο των Βιβλιοθηκών καθώς αποβλέπει στη διερεύνηση και ανάδειξη του σύγχρονου ρόλου των Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών ως Υποδομών υποστήριξης της Έρευνας και της Εκπαίδευσης στα Ιδρύματα Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης και στη μέτρηση της επάρκειας και της αποτελεσματικότητας της λειτουργίας τους καθώς και της συμβολής τους στην ποιότητα των Ιδρυμάτων που τις διαθέτουν. Για το σκοπό αυτό θα παρουσιαστούν στο πλαίσιο του Συνεδρίου μελέτες και έρευνες, τόσο θεωρητικές όσο και σε εφαρμοσμένες, που αφορούν την ποιότητα των Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών, το πόσο καλές είναι, καθώς και τις μεθοδολογίες αξιολόγησης τους: Έρευνες Ικανοποίησης Χρηστών, Δείκτες Αξιολόγησης, Πρότυπα και Μεθοδολογίες Αξιολόγησης και άλλα. Κύρια συνιστώσα κάθε ανασύνθεσης, αυτών που συγκροτούν ένα Ίδρυμα Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης αποτελούν οι εκπαιδευτικές, ερευνητικές και υποστηρικτικές υποδομές του, δηλαδή τα υποσυστήματα εκείνα που δημιουργήθηκαν και λειτουργούν για να επιτρέπουν και να διευκολύνουν τόσο τη λειτουργία του Ιδρύματος ως συνόλου, όσο και των επιμέρους συστατικών του. Παρά το γεγονός ότι στις Ελληνικές Ακαδημαϊκές Βιβλιοθήκες δεν ευτυχήσαμε να ακούσουμε αντίστοιχες ρήσεις με αυτή του Προέδρου του Πανεπιστημίου του Harvard Charles William Eliot που το 1870 διακήρυττε ότι «Η Βιβλιοθήκη είναι η καρδιά του Πανεπιστημίου» 1 σε αρκετά Ιδρύματα 1 Joanne R. Euster, The Academic Library: Its Place and Role in the Institution in Academic Libraries : Their Rationale And Role In American Higher Education, Eds.: Gerard B. McCabe and Ruth J. Person 1995:2. 2

Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης της χώρας μας εδραιώνεται η πεποίθηση ότι η Βιβλιοθήκη είναι μια κύρια ακαδημαϊκή και ερευνητική υποδομή τους και ότι η λειτουργία της επηρεάζει καθοριστικά τόσο το επίπεδο της προσφερόμενης εκπαίδευσης και εκτελούμενης έρευνας, όσο και την ανάπτυξη της πολιτιστικής και ακαδημαϊκής ζωής των Ιδρυμάτων. Όμως, παρά τις σημαντικές προόδους που έγιναν, η καθολική αποδοχή και αναγνώριση της σπουδαιότητας και του ρόλου των Βιβλιοθηκών στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευσή μας δεν έχει επιτευχθεί ακόμη. Είναι ενδεικτικό ότι στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα του Υπουργείου Παιδείας στο ΕΣΠΑ (Εθνικό Στρατηγικό Πλαίσιο Αναφοράς) 2007-2013 δεν υπήρχε πρόβλεψη για την ενίσχυσή των Βιβλιοθηκών, γεγονός που δημιούργησε έντονη ανησυχία για τη μελλοντική τους ανάπτυξη και προκάλεσε αντιδράσεις σε πολλαπλά επίπεδα. Θέλουμε να πιστεύουμε ότι το ΥΠΕΠΘ άλλαξε την αρχική στάση του και οι φόβοι μας θα διαψευσθούν. Μετά από χρόνια προσπαθειών και ανάπτυξης σε πολλαπλά επίπεδα οι Ακαδημαϊκές Βιβλιοθήκες επιζητούν την αναγνώριση του έργου τους. Το μήνυμα αυτό θέλουμε να δώσουμε με το παρόν Συνέδριο: ότι οι Ακαδημαϊκές Βιβλιοθήκες της χώρας μας αφού αντιμετώπισαν σε σημαντικό βαθμό τις μεγάλες ελλείψεις σε προσωπικό, υποδομές, συλλογές και τεχνογνωσία που είχαν, με παρρησία αποτιμούν τη λειτουργία τους, εκτιμούν τη συμβολή τους στη μαθησιακή, εκπαιδευτική και ερευνητική λειτουργία των Ιδρυμάτων και επιδιώκουν την ανάληψη νέων ρόλων. Για το λόγο αυτό ανησυχούν και διαμαρτύρονται για το ενδεχόμενο να αποψιλωθούν από πολύτιμο προσωπικό που απασχολούν μέσω των έργων που υλοποιούν και να αναγκαστούν να γυρίσουν στο μίζερο παρελθόν τους διακόπτοντας υπηρεσίες και δράσεις που με πολύ κόπο δημιούργησαν. Στην επιδίωξη νέων ρόλων αντιλαμβάνονται τους σύγχρονους τρόπους πληροφόρησης ως πρόκληση για την ανάπτυξη νέων υπηρεσιών. Με τον τρόπο αυτό θέλουν να προσδώσουν νέο περιεχόμενο στην βασική αποστολή τους. Θεωρούν ότι η προσθήκη «Κέντρο Πληροφόρησης» στον Τίτλο τους σηματοδοτεί μια νέα σύγχρονη ταυτότητα στην οποία όμως πρέπει να δοθεί πραγματικό περιεχόμενο. Στα θέματα που αφορούν την αξιολόγηση και τη μέτρηση της ποιότητας οι Βιβλιοθήκες πρώτες από όλες τις δομές των Ακαδημαϊκών Ιδρυμάτων μίλησαν για «Ποιότητα» και «Αξιολόγηση», ήταν οι πρώτες που πραγματοποίησαν «έρευνες ικανοποίησης των χρηστών τους», οι πρώτες που δημιούργησαν «Δείκτες αξιολόγησης» και πιστοποιήθηκαν με Διεθνή Πρότυπα Ποιότητας. Στην προσπάθειά τους να μετρήσουν την επάρκεια και την αποδοτικότητα της λειτουργίας τους πραγματοποίησαν έρευνες σε πολλαπλά επίπεδα και επινόησαν μεθοδολογίες αξιολόγησης με χρήση της διεθνούς εμπειρίας. Δεν δίστασαν μάλιστα, να αναμετρηθούν με την πρόκληση, να επινοήσουν εξωστρεφείς τρόπους αξιολόγησης που θα μετρούν τη συνεισφορά τους: α) στα εκπαιδευτικά και ερευνητικά επιτεύγματα του Ακαδημαϊκού προσωπικού, β) στις επιδόσεις των Φοιτητών, γ) στη δημόσια εικόνα των Ιδρυμάτων, δ) στην προσέλκυση ερευνητών, φοιτητών και ερευνητικών προγραμμάτων, αλλά και στην ε) πολιτιστική ζωή των Ιδρυμάτων. Για να το επιτύχουν αυτό δανείστηκαν μεθοδολογίες και πρακτικές από άλλους ερευνητικούς χώρους: τις οικονομικές και κοινωνικές επιστήμες, τις επιστήμες της 3

εκπαίδευσης και άλλες. Έρευνες αυτής της μορφής θα παρουσιαστούν για πρώτη φορά σε Συνέδριό μας. Στην επιδίωξή μας αυτή επωφελούμαστε από τις εμπειρίες άλλων χωρών και για το λόγο αυτό προσκαλέσαμε και έχουμε μαζί μας επιφανείς ερευνητές από μια σειρά χωρών. Σε εθνικό επίπεδο, πρώτες επίσης, οι Ακαδημαϊκές Βιβλιοθήκες επεδίωξαν οικονομίες κλίμακος με τη δημιουργία της Κοινοπραξίας Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών - τώρα Συνδέσμου- τη γνωστή στην ακαδημαϊκή και ερευνητική μας κοινότητα Heal- Link, που προσφέρει πρόσβαση σε χιλιάδες ηλεκτρονικά επιστημονικά περιοδικά, ηλεκτρονικά βιβλία και Βάσεις Δεδομένων και ανέπτυξαν υπηρεσίες όπως το Σύστημα Διαδανεισμού, τον Συλλογικό Κατάλογο των Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών κ.α. Για τη μεταφορά τεχνογνωσίας και την οργανωτική υποστήριξη του εγχειρήματος: «Ποιότητα στις Ακαδημαϊκές Βιβλιοθήκες της Ελλάδος» πρωτοπόρησαν με τη δημιουργία και τη λειτουργία της Μονάδας Ολικής Ποιότητας Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών τη γνωστή ΜΟΠΑΒ που έχουμε την τιμή να στεγάζουμε στη Βιβλιοθήκη του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων. Έχοντας επίγνωση του γεγονότος ότι οι Ακαδημαϊκές Βιβλιοθήκες αποτελούν μια συνιστώσα της πληροφοριακής υποδομής της χώρας μας επιζητούμε τη διαμόρφωση μιας συνεκτικής εθνικής πολιτικής Βιβλιοθηκών και Πληροφόρησης θα υπάρξει, με πρωτοβουλία της Ένωσης Ελλήνων Βιβλιοθηκαρίων και Επιστημόνων Πληροφόρησης, σχετική συζήτηση στη διάρκεια του Συνεδρίου- η οποία θα πρέπει μεταξύ άλλων να εξασφαλίζει την πρόσκτηση και την κατοχή, από τις Βιβλιοθήκες της χώρας μας, στο σύνολό τους, των τεκμηρίων και των πληροφοριακών πηγών (εσωτερικού και εξωτερικού) που είναι απαραίτητα για την ικανοποίηση των πληροφοριακών αναγκών των ερευνητών, των σπουδαστών και του γενικού πληθυσμού. Μια τέτοια πολιτική που θα ενοποιεί το σύστημα Βιβλιοθηκών θα διασφαλίζει εκτός των άλλων την αναπτυξιακή τους πορεία καθώς και τη συνέχιση των κοινοπραξιακών λειτουργιών που δημιουργήσαμε και τις οποίες αγκάλιασε η Ελληνική Ακαδημαϊκή και Ερευνητική Κοινότητα. Κυρίες και Κύριοι, Η Ακαδημαϊκή Βιβλιοθήκη πρέπει να διαθέτει προσωπικό, συλλογές, υποδομές και εξοπλισμούς που θα εξασφαλίζουν στο Ακαδημαϊκό Προσωπικό, τόσο στους χώρους της όσο και εκτός αυτής, αξιόπιστη πρόσβαση σε προηγούμενη ακαδημαϊκή, ερευνητική και πολιτιστική εκδοτική παραγωγή, απαραίτητη για τη λειτουργία της ακαδημαϊκής κοινότητας. 2 Όμως παρά τις προφανείς ανάγκες σε ανθρώπινους και άλλους πόρους και τη σπουδαιότητα της αποστολής της σε αρκετά Ιδρύματα Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης η αναγνώριση της Βιβλιοθήκης αν όχι ως Καρδιάς, τουλάχιστον ως βασικής υποδομής τους εξακολουθεί να είναι ζητούμενο. Δεν είναι λίγες οι Βιβλιοθήκες που διαμαρτύρονται για τα προβλήματα και τις ελλείψεις που αντιμετωπίζουν και προβληματίζονται για την αποτελεσματικότητα των επιχειρημάτων τους για να επιτύχουν τη στήριξη που επιζητούν. Επειδή τα επιχειρήματα αυτά αποδίδουν σε ένα ίδρυμα αλλά όχι σε ένα άλλο ή αποδίδουν σε μια περίσταση αλλά όχι σε μια ανάλογη, θα μου επιτρέψετε να επικαλεστώ την εμπειρία πολλών χρόνων εργασίας σε Ακαδημαϊκή Βιβλιοθήκη, και 2 Rodger, E. J. (2007). What s a library worth? American Libraries, 38.8, 58-60. 4

να μοιραστώ μαζί σας μερικές σκέψεις: Οι Ακαδημαϊκές Βιβλιοθήκες είναι συστήματα που αλληλεπιδρούν έντονα με το εξωτερικό τους περιβάλαν, δηλαδή τα Ιδρύματα στα οποία ανήκουν. Η πορεία τους είναι άμεσα συνυφασμένη με την πορεία των Ιδρυμάτων αναφοράς τους. Όταν το Ίδρυμα μαραζώνει, μαραζώνουν και αυτές, όταν αναπτύσσεται, αναπτύσσονται. Υπήρξαν, βέβαια, περιπτώσεις που, για μια σειρά από λόγους οι Βιβλιοθήκες αναπτύχθηκαν ταχύτερα από το ίδρυμα στο οποίο ανήκουν. Τέτοιες όμως καταστάσεις δεν μπορούν να συνεχιστούν επί μακρόν καθώς θα εμφανιστεί το φαινόμενο της ώσμωσης και σταδιακά η Βιβλιοθήκη θα έρθει στο επίπεδο του Ιδρύματος. Το επόμενο που πρέπει να κατανοήσουμε είναι ότι η Ακαδημαϊκή Βιβλιοθήκη χρειάζεται περισσότερο το Ίδρυμα που ανήκει παρά το αντίθετο. Αρκετές φορές η πίστη μας για τη σπουδαιότητα αυτού που κάνουμε μας οδηγεί σε λανθασμένη θεώρηση της πραγματικότητας. Τα Ιδρύματα καθορίζουν το κατά πόσο οι Βιβλιοθήκες τους είναι ζωτικά μέρη τους. Είναι αυτά που διαθέτουν τους πόρους για να λειτουργούν, να υπολειτουργούν ή ακόμη και να κλείνουν. Η υπόσταση της Ακαδημαϊκής Βιβλιοθήκης δεν μπορεί να αμφισβητηθεί, όσο η ύπαρξη της βοηθά το Ίδρυμα στο οποίο ανήκει. Μπορούμε επομένως να κάνουμε πολλά πράγματα, αλλά δεν πρέπει να ξεχνάμε ποτέ την κύρια αποστολή της Βιβλιοθήκης: τη συμβολή της σε καλύτερη εκπαίδευση και έρευνα στα Ιδρύματά μας. Επίσης δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι οι Ακαδημαϊκές Βιβλιοθήκες λαμβάνουν πόρους, σε ανταπόδοση της προστιθέμενης αξίας που δημιουργούν στα Ιδρύματα που ανήκουν. Για τα Ιδρύματα Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης η αξία διαμορφώνεται μέσα από τις επιθυμίες και τις αντιλήψεις των ατόμων που συγκροτούν την ακαδημαϊκή κοινότητα, είτε πρόκειται για τις Διοικήσεις τους, είτε για τους φορείς χρηματοδότησης, είτε για τους χρήστες των υπηρεσιών τους. Ένα μέλος του Διδακτικού και Ερευνητικού Προσωπικού που έχει εμπειρία χρήσης μιας καλής Βιβλιοθήκης από την εποχή των φοιτητικών του χρόνων ή όταν συνέγραφε την διατριβή του είναι πολύ πιθανό να υποστηρίζει τη Βιβλιοθήκη. Αντίθετα κάποιος που έχει περιορισμένες εμπειρίες και αντίληψη Βιβλιοθήκης είναι πιθανό να αδιαφορεί για τις ανάγκες της. Ως εκ τούτου είναι προς όφελος της Βιβλιοθήκης να γνωρίζει τα άτομα αυτά και να επιδιώκει να τα έχει ικανοποιημένα, καθώς επηρεάζουν την αναγνώριση της αξίας και της βαρύτητας της Βιβλιοθήκης συνολικά στο Ίδρυμα. Η διαχείριση επομένως της ικανοποίησης και της απογοήτευσης των χρηστών μας τόσο συλλογικά όσο και στοχευμένα είναι σημαντική στην προσπάθειά μας να προσφέρουμε στο Ίδρυμα μας, αλλά και να αναγνωρίζεται η αξία της Βιβλιοθήκης. Από την άλλη πλευρά πρέπει να γίνει κατανοητό ότι ένα Ίδρυμα Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης έχει μια σύνθετη αποστολή: την προσφορά βασικής και μεταπτυχιακής εκπαίδευσης, την εκτέλεση επιστημονικής και τεχνολογικής έρευνας, την ανάπτυξη των επαγγελματικών δεξιοτήτων και τη μετάδοση γνώσεων στους φοιτητές αλλά και τη συμβολή του στην οικονομική, κοινωνική και πολιτιστική κ.α. Ως εκ τούτου η μέτρηση της ποιότητας του και η διαχρονική παρακολούθησή της είναι μια διαδικασία που περιλαμβάνει την αξιολόγηση της εκπαιδευτικής και ερευνητικής διαδικασίας καθώς και την επάρκεια των υποδομών και την αποτελεσματικότητα των διοικητικών του λειτουργιών. Ένα Ίδρυμα Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης που διαθέτει ποιότητα στην διδασκαλία, αποδοτικότητα στην έρευνα και που προσφέρει αποτελεσματικές υπηρεσίες με το μικρότερο δυνατό κόστος είναι ένα «Καλό Ίδρυμα». Είναι ένα Ίδρυμα εσωτερικά αποδοτικό και υπεύθυνο όχι μόνο απέναντι στις επιβλέπουσες αρχές και τους χρηματοδότες του, αλλά κυρίως απέναντι στους φοιτητές του και την κοινωνία. 5

Μελέτες που έγιναν τόσο διεθνώς όσο και στη χώρα μας- θα παρουσιαστούν τέτοιες στο παρόν Συνέδριο- απέδειξαν ότι παρά τις δυσκολίες των μετρήσεων στις οποίες αναφέρθηκα ήδη, υπάρχει μια γραμμική σχέση που συνδέει τις επιδόσεις της Βιβλιοθήκης με αυτές του Ιδρύματος πουτη διαθέτει. Όσο καλύτερη είναι η Βιβλιοθήκη τόσο καλύτερη είναι η ποιότητα της εκπαίδευσης που προσφέρεται, τόσο υψηλότερο το επίπεδο της έρευνας που πραγματοποιείται και τόσο καλύτερο το ακαδημαϊκό προσωπικό και οι φοιτητές που προσελκύονται από το Ίδρυμα που την λειτουργεί. Ήδη κατά την άποψή μου θα γίνει κανόνας στο άμεσο μέλλον- η προσέλκυση οικονομικών πόρων για ανάπτυξη και έρευνα, εξαρτάται από τη φήμη και την ακαδημαϊκή ποιότητα των Ιδρυμάτων μας. Η κατάσταση της Βιβλιοθήκης παίζει - και θα παίζει ακόμη περισσότερο- σημαντικό ρόλο στην καλή ή κακή εικόνα του Ιδρύματος. Με έμμεσο, αλλά σαφή τρόπο η καλή Βιβλιοθήκη συμβάλει αποφασιστικά στη διαμόρφωση του Καλού Πανεπιστημίου. Αποτελεί αυτό που στα μαθηματικά ονομάζουμε για να θυμηθώ και πρώτο μου πτυχίο - μια αναγκαία συνθήκη για ένα καλό Ίδρυμα Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης. Ή σε άλλη διατύπωση: Δεν μπορεί να είναι Καλό ένα Ίδρυμα Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης αν δεν διαθέτει μια Καλή Βιβλιοθήκη. Η ποιότητα της Βιβλιοθήκης ή με άλλα λόγια το πόσο «καλή» είναι ένα μέρος της ποιότητας του Ιδρύματος στο οποίο ανήκει. Η ποιότητα της Βιβλιοθήκης του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων συμβάλει στο να γίνει «Καλό» το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων. Η ποιότητα των Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών της Ελλάδος, ή το πόσο «καλές» είναι, συμβάλουν στην επιτυχία ή στο πόσο «καλή» είναι η Τριτοβάθμια Εκπαίδευση στη χώρα μας. Με βάση τα στοιχεία που συγκεντρώνει και παρουσιάζει η Μονάδα Ολικής Ποιότητας Βιβλιοθηκών συνάγεται ότι οι Ακαδημαϊκές Βιβλιοθήκες της χώρας μας, με τους περιορισμένους ανθρώπινους και οικονομικούς πόρους που διαθέτουν, κάνουν ότι μπορούν οι μελέτες και οι έρευνες που θα παρουσιαστούν στο Συνέδριο μας το αποδεικνύουν επίσης - για να λειτουργούν με επάρκεια και αποδοτικότητα και να συμβάλουν με τον καλύτερο τρόπο στην ποιοτική αναβάθμιση των Ιδρυμάτων στα οποία ανήκουν. Είναι, όμως, προφανές ότι η Καλή Βιβλιοθήκη από μόνη της δεν είναι μια «Ικανή συνθήκη» για ένα Καλό Ίδρυμα Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης. Για επιτευχθεί αυτό χρειάζεται δουλειά από πολλούς και σε πολλούς τομείς. Σε ότι τις αφορά οι Ακαδημαϊκές Βιβλιοθήκες επιζητούν βοήθεια και στήριξη για ένα και μόνο λόγο: να επιτελέσουν το έργο τους αποδοτικότερα για να γίνονται Καλύτερα τα Ιδρύματα Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης της χώρας μας. Αυτό θέλουν οι διδάσκοντες και οι φοιτητές μας αλλά και οι Έλληνες φορολογούμενοι και η κοινωνία συνολικά. Σε αυτό θα κριθούμε όλοι μας: Εργαζόμενοι στις Βιβλιοθήκες, Διοικήσεις Ιδρυμάτων, μέλη του Διδακτικού και Ερευνητικού Προσωπικού και πάνω απ όλους οι Φορείς Χρηματοδότησης και Εποπτείας. Σας ευχαριστώ πολύ. 6