1. Από πότε θα ισχύσει το νέο σύστημα πρόσβασης στα ΑΕΙ; Οι αλλαγές θα ισχύσουν από το 2019 2020. Δηλαδή το νέο σύστημα θα το εγκαινιάσουν οι μαθητές που φοιτούν στη Β Λυκείου, το τρέχον σχολικό έτος 2018-19. 1 2. Τα Προγράμματα Σπουδών θα είναι τα σημερινά; Το υπουργείο Παιδείας με το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής επεξεργάζονται νέα προγράμματα σπουδών για το Γυμνάσιο και για την Α και Β Λυκείου. 3. Οι εκπαιδευτικοί θα επιμορφωθούν επί των νέων δεδομένων; Θα θεσμοθετηθεί το Εθνικό Σχέδιο Επιμόρφωσης των Εκπαιδευτικών, μέσα από το οποίο θα γίνει η σχετική επιμόρφωση. 4. Ποιος ο ρόλος της Β και Γ Λυκείου; Στη Β Λυκείου θα ολοκληρώνονται οι εγκύκλιες σπουδές και η Γ Λυκείου θα αποκτά έναν χαρακτήρα προπαρασκευαστικής τάξης για την εισαγωγή στην Ανώτατη Εκπαίδευση. 5. Η Α και η Β Λυκείου θα κάνουν μόνο μαθήματα γενικής παιδείας; Η Α Τάξη και η Β Τάξη Γενικού Λυκείου αποτελούν τάξεις αποκλειστικά γενικής παιδείας, στις οποίες εφαρμόζεται πρόγραμμα μαθημάτων γενικής παιδείας τριάντα πέντε (35) συνολικά ωρών εβδομαδιαίως για τα ημερήσια και είκοσι πέντε (25) συνολικά διδακτικών ωρών εβδομαδιαίως για τα εσπερινά. 6. Ποιο είναι το πρόγραμμα της Γ Λυκείου; Η Γ Τάξη Γενικού Λυκείου έχει μαθήματα γενικής παιδείας και προσανατολισμού τριάντα δύο (32) συνολικά διδακτικών ωρών εβδομαδιαίως για τα ημερήσια και είκοσι πέντε (25) συνολικά διδακτικών ωρών εβδομαδιαίως για τα εσπερινά. Τα μαθήματα προσανατολισμού χωρίζονται σε τέσσερεις Ομάδες (Ομάδες Μαθημάτων Προσανατολισμού): Ανθρωπιστικών Σπουδών, Θετικών Σπουδών, Σπουδών Υγείας και Σπουδών Οικονομίας και Πληροφορικής. 7. Τι περιλαμβάνει η κάθε ομάδα Προσανατολισμού; Τα βασικά μαθήματα της κάθε ομάδας είναι τα ίδια με την αντίστοιχη σημερινή Ομάδα Προσανατολισμού, με εξαίρεση την αντικατάσταση των Λατινικών από το μάθημα της Κοινωνιολογίας. 8. Επιστημονικά πεδία. Η πρόσβαση σε συγκεκριμένο επιστημονικό πεδίο γίνεται ανάλογα με την ομάδα προσανατολισμού που έχει επιλέξει ο κάθε μαθητής, ως εξής: α) Οι υποψήφιοι της ομάδας προσανατολισμού ανθρωπιστικών σπουδών έχουν πρόσβαση στις σχολές και τα τμήματα του πρώτου (1ου) Επιστημονικού Πεδίου και τα
μαθήματα, στα οποία εξετάζονται υποχρεωτικά, είναι η Νεοελληνική Γλώσσα και Λογοτεχνία τα Αρχαία Ελληνικά, η Ιστορία και η Κοινωνιολογία. 2 β) Οι υποψήφιοι της ομάδας προσανατολισμού θετικών σπουδών έχουν πρόσβαση στις σχολές και τα τμήματα του δεύτερου (2ου) επιστημονικού πεδίου και τα μαθήματα, στα οποία εξετάζονται υποχρεωτικά, είναι η Νεοελληνική Γλώσσα και Λογοτεχνία, η Φυσική, η Χημεία και τα Μαθηματικά. γ) Οι υποψήφιοι της ομάδας προσανατολισμού σπουδών υγείας έχουν πρόσβαση στις σχολές και τα τμήματα του τρίτου (3ου) επιστημονικού πεδίου και τα μαθήματα, στα οποία εξετάζονται υποχρεωτικά, είναι η Νεοελληνική Γλώσσα και Λογοτεχνία, η Φυσική, η Χημεία και η Βιολογία. δ) Οι υποψήφιοι της ομάδας προσανατολισμού σπουδών οικονομίας και πληροφορικής έχουν πρόσβαση στις σχολές και τα τμήματα του τέταρτου (4ου) επιστημονικού πεδίου και τα μαθήματα, στα οποία εξετάζονται υποχρεωτικά, είναι η Νεοελληνική Γλώσσα και Λογοτεχνία, τα Μαθηματικά, η Πληροφορική και η Οικονομία. 9. Οι συντελεστές βαρύτητας; Καταργούνται οι συντελεστές βαρύτητας. Όλα τα μαθήματα θα έχουν την ίδια ακριβώς βαρύτητα. 10. Ποια είναι τα υποχρεωτικά μαθήματα; Για το ημερήσιο Γενικό Λύκειο προβλέπονται τρία υποχρεωτικά μαθήματα: το μάθημα της Νεοελληνικής Γλώσσας και Γραμματείας ενιαίο μάθημα για 6 ώρες, το μάθημα των Θρησκευτικών για 1 ώρα και το μάθημα της Φυσικής Αγωγής για 2 ώρες, ενώ για το εσπερινό Γενικό Λύκειο προβλέπονται δύο μαθήματα Γενικής Παιδείας, Νεοελληνική Γλώσσα (6 ώρες) και Θρησκευτικά (1 ώρα). 11. Τι θα ισχύσει για τα ειδικά μαθήματα; Επιπλέον για το ημερήσιο Γενικό Λύκειο προβλέπονται δύο διδακτικές ώρες για ένα μάθημα επιλογής. Στις επιλογές περιλαμβάνονται ειδικά μαθήματα που οι υποψήφιοι μπορεί να χρειαστούν και για την εισαγωγή τους σε κάποια Τμήματα. 12. Θα υπάρξουν τρίμηνα ή τετράμηνα; θα υπάρχουν οι βαθμοί των τετραμήνων οι οποίοι θα προσδιορίζονται όπως περίπου προσδιορίζονται και σήμερα, εκτός προφανώς από τη Φυσική Αγωγή, που δε θα μετράει στον υπολογισμό των βαθμών των τετραμήνων. Οι βαθμοί των τετραμήνων θα διαμορφώνονται για όλα τα μαθήματα εκτός της Φυσικής Αγωγής, από ωριαία διαγωνίσματα και εργασίες, όπως συμβαίνει και σήμερα. Οι γραπτές ενδοσχολικές απολυτήριες εξετάσεις του Ιουνίου θα γίνονται στα τέσσερα εξάωρα μαθήματα, τα ίδια στα οποία θα εξετάζονται στη συνέχεια όσοι επιλέξουν να συμμετάσχουν στις πανελλαδικές εξετάσεις.
13. Χαρακτηρισμός των διδασκόμενων μαθημάτων. 1. Τα μαθήματα της Α' τάξης του Ημερήσιου Γενικού Λυκείου και της Α' τάξης του Εσπερινού Γενικού Λυκείου κατανέμονται σε δύο (2) ομάδες: α) Η ομάδα Α' περιλαμβάνει τα μαθήματα Γενικής Παιδείας που εξετάζονται γραπτώς στις προαγωγικές εξετάσεις και είναι τα εξής: Ελληνική Γλώσσα (Αρχαία Ελληνική Γλώσσα και Γραμματεία και τρίωρη συνεξέταση των κλάδων Νέα Ελληνική Γλώσσα και Νέα Ελληνική Λογοτεχνία), Μαθηματικά (Άλγεβρα και Γεωμετρία), Ιστορία, Φυσικές Επιστήμες (μόνο οι κλάδοι Φυσική και Χημεία), Πολιτική Παιδεία (Οικονομία, Πολιτικοί Θεσμοί & Αρχές Δικαίου και Κοινωνιολογία) β) Η ομάδα Β' περιλαμβάνει τα υπόλοιπα μαθήματα Γενικής Παιδείας και τα μαθήματα Επιλογής, τα οποία δεν εξετάζονται γραπτώς στις προαγωγικές εξετάσεις. 2. Τα μαθήματα της Β' τάξης Ημερήσιου Γενικού Λυκείου και της Β' τάξης Εσπερινού Γενικού Λυκείου κατανέμονται σε δύο (2)ομάδες: α) Η ομάδα Α' περιλαμβάνει τα μαθήματα που εξετάζονται γραπτώς στις προαγωγικές εξετάσεις και είναι τα εξής: Γενικής Παιδείας: Ελληνική Γλώσσα (μόνο οι κλάδοι Νέα Ελληνική Γλώσσα και Νέα Ελληνική Λογοτεχνία σε τρίωρη συνεξέταση), Ιστορία, Φυσικές Επιστήμες (μόνο ο κλάδος Βιολογία), Μαθηματικά (μόνο ο κλάδος Άλγεβρα για τους μαθητές της Ομάδας Προσανατολισμού Ανθρωπιστικών Σπουδών), Σύγχρονος Κόσμος: Πολίτης και Δημοκρατία (μόνο για τους μαθητές της Ομάδας Προσανατολισμού Θετικών Σπουδών), και τα μαθήματα Ομάδων Προσανατολισμού (μόνο για φέτος). β) Η ομάδα Β' περιλαμβάνει τα υπόλοιπα μαθήματα Γενικής Παιδείας, τα οποία δεν εξετάζονται γραπτώς στις προαγωγικές εξετάσεις. 3 14. Τρόπος εξέτασης μαθημάτων. Α. Αρχαία Ελληνική Γλώσσα Για την εξέταση στο μάθημα Αρχαία Ελληνική Γλώσσα και Γραμματεία της Ομάδας Προσανατολισμού Ανθρωπιστικών Σπουδών της Β' τάξης Ημερησίου Γενικού Λυκείου και Β' και Γ τάξεων Εσπερινού Γενικού Λυκείου, καθώς και Αρχαία Ελληνική Γλώσσα της Ομάδας Προσανατολισμού Ανθρωπιστικών Σπουδών της Γ' τάξης Ημερησίου Γενικού Λυκείου και της Δ' τάξης Εσπερινού Γενικού Λυκείου ισχύουν τα εξής: 1. Δίνονται στους μαθητές και στις μαθήτριες αποσπάσματα διδαγμένου κειμένου 12-20 στίχων με νοηματική συνοχή και τους ζητείται να απαντήσουν σε: i) μία (1) ερώτηση κατανόησης με την οποία ζητείται να αποκωδικοποιήσουν σημεία του κειμένου και να αντλήσουν βασικές πληροφορίες που εντοπίζονται στο κείμενο. Η ερώτηση μπορεί να διαιρείται σε δύο υποερωτήματα με τη μορφή ερωτήσεων κλειστού τύπου (σωστού ή λάθους, πολλαπλών επιλογών, αντιστοίχισης, συμπλήρωσης κενών κ.λπ.) ή ανοικτού τύπου.
ii) δύο (2) ερωτήσεις ερμηνευτικές, που μπορεί να αναφέρονται σε ιδέες/αξίες/ προβλήματα, σε στάσεις/ήθος/χαρακτήρα των προσώπων, στο ιστορικό/κοινωνικό/ πολιτιστικό πλαίσιο της εποχής του έργου, στη δομή/σύνθεση του κειμένου, σε υφολογικά/αισθητικά θέματα, με βάση το απόσπασμα. iii) μία (1) ερώτηση κλειστού τύπου που αναφέρεται στο γραμματειακό είδος στο οποίο ανήκει το κείμενο, στον συγγραφέα ή στο έργο του iv) μία (1) ερώτηση λεξιλογική-σημασιολογική (σύνδεση λέξεων αρχαίας και νέας, διατήρηση ή αλλαγή της σημασίας τους, οικογένειες ομόρριζων λέξεων, απλών ή σύνθετων, συνώνυμα, αντώνυμα). v) δίνεται παράλληλο κείμενο στη νέα ελληνική, διδαγμένο ή αδίδακτο, από την αρχαία ή νεότερη ελληνική γραμματεία, και καλούνται να απαντήσουν σε μία (1) ερώτηση ερμηνευτική, με την οποία ζητείται να συγκρίνουν το παράλληλο με το πρωτότυπο κείμενο. 2. Δίνεται, επίσης, αδίδακτο πεζό κείμενο αττικής διαλέκτου 12-20 στίχων στερεότυπης έκδοσης με νοηματική συνοχή. Στο αδίδακτο κείμενο προτάσσεται σύντομο σχετικό εισαγωγικό σημείωμα, μέσω του οποίου δίνονται εξωκειμενικές πληροφορίες απαραίτητες για την κατανόηση του κειμένου. Οι μαθητές και οι μαθήτριες καλούνται: i) να μεταφράσουν στα νέα ελληνικά μέρος του κειμένου από τέσσερις έως έξι στίχους. ii) να απαντήσουν σε μια ερώτηση κατανόησης που αναφέρεται στον νοηματικό άξονα του κειμένου. iii) να απαντήσουν σε μία (1) ερώτηση γραμματικής, η οποία μπορεί να αναλύεται σε δύο υποερωτήματα. iv) να απαντήσουν σε μία (1) ερώτηση συντακτικού (π.χ.αναγνώριση λέξεων/ φράσεων/προτάσεων/άλλων δομικών στοιχείων του κειμένου, μετασχηματισμός μέρους του κειμένου ως προς τη δομολειτουργική του διάσταση), η οποία μπορεί να επιμερίζεται σε δύο υποερωτήματα. 3. Κάθε ζητούμενη ερώτηση-δραστηριότητα που τίθεται για το διδαγμένο ή το παράλληλο ή το αδίδακτο κείμενο βαθμολογείται με δέκα (10) μονάδες της εκατοντάβαθμης κλίμακας. Για την εξέταση των παραπάνω θεμάτων, τόσο στο διδαγμένο όσο και στο αδίδακτο κείμενο, κρίνεται σκόπιμο να αξιοποιείται ποικιλία τύπων ασκήσεων/ερωτήσεων. 4 Β. Ελληνική Γλώσσα (Νέα Ελληνική Γλώσσα και Νέα Ελληνική Λογοτεχνία) και Νέα Ελληνικά (Νεοελληνική Γλώσσα και Νεοελληνική Λογοτεχνία) Οι δύο κλάδοι της Ελληνικής Γλώσσας (Νέα Ελληνική Γλώσσα και Νέα Ελληνική Λογοτεχνία) στις Α' και Β' τάξεις Ημερησίου Γενικού Λυκείου και Α', Β' και Γ' τάξεις Εσπερινού Γενικού Λυκείου καθώς και οι δύο κλάδοι των Νέων Ελληνικών
(Νεοελληνική Γλώσσα και Νεοελληνική Λογοτεχνία) της Γ' τάξης Ημερησίου Γενικού Λυκείου και της Δ' τάξης Εσπερινού Γενικού Λυκείου εξετάζονται την ίδια μέρα και η συνολική διάρκεια της εξέτασης είναι τρεις (3) ώρες. Τα θέματα δίνονται σε ξεχωριστό φύλλο για κάθε κλάδο, οι απαντήσεις αναπτύσσονται σε ξεχωριστό φύλλο για καθέναν από τους δύο κλάδους και αποδίδεται διακριτός βαθμός για καθέναν από αυτούς. I. Ειδικότερα στον κλάδο της Νέας Ελληνικής Γλώσσας/ Νεοελληνικής Γλώσσας: Δίνεται ένα μη λογοτεχνικό κείμενο, μη διδαγμένο, το οποίο μπορεί να είναι δημοσιογραφικό κείμενο ή επιστημονικό ή πληροφοριακό άρθρο, συνέντευξη, κριτική, ομιλία, επιστολή, επιφυλλίδα ή δοκίμιο. Το κείμενο μπορεί να συνοδεύεται από σύντομο εισαγωγικό σημείωμα χωρίς ερμηνευτικά σχόλια. Οι μαθητές/μαθήτριες καλούνται να απαντήσουν στα ζητούμενα τριών θεμάτων από τα οποία: α) ένα (1) αφορά στην κατανόηση του κειμένου και διαιρείται σε δύο ερωτήματα και βαθμολογείται με 30 μονάδες. Η βαθμολογία επιμερίζεται στα δύο ερωτήματα ισοδύναμα (15 +15). β) ένα (1) αφορά στην προσέγγιση της δομής και της γλώσσας του κειμένου μπορεί να διαιρείται σε έως και τρία (3) ερωτήματα και βαθμολογείται με 30 μονάδες, και γ) ένα (1) αφορά στην ερμηνεία-παραγωγή λόγου και βαθμολογείται με 40 μονάδες. 5 1. Το πρώτο θέμα αφορά στην ανάγνωση-κατανόηση του κειμένου, με το οποίο ελέγχεται η ικανότητα των μαθητών/τριών (σε αντιστοιχία με αυτά που έχουν διδαχθεί σε κάθε τάξη): α) να εντοπίζουν και να παρουσιάζουν κάποια από τα παρακάτω στοιχεία: πληροφορίες που περιέχονται στο κείμενο, βασικές ιδέες και επιχειρήματα του συγγραφέα, προβλήματα που θέτει, θέσεις που υποστηρίζει, σχέση του βασικού μηνύματος του κειμένου με τις περιστάσεις επικοινωνίας (σκοπό, κοινό, θέμα κ.ά), καθώς και με τους τρόπους και τα μέσα πειθούς που αξιοποιούνται στο κείμενο (με ποικίλες ερωτήσεις ανοικτού και κλειστού τύπου) και β) να αποδίδουν περιληπτικά μέρος του κειμένου λαμβάνοντας υπόψη συγκεκριμένο επικοινωνιακό πλαίσιο. 2. Το δεύτερο θέμα αφορά στην προσέγγιση της δομής και της γλώσσας του κειμένου, με το οποίο, ανά ερώτημα, ελέγχεται η ικανότητα των μαθητών /-τριών είτε να αναγνωρίζουν τη βασική δομή του κειμένου ή τη δομή και τον τρόπο ανάπτυξης μιας παραγράφου- είτε να εντοπίζουν τις διαρθρωτικές λέξεις /φράσεις που βοηθούν στη συνοχή και νοηματική αλληλουχία του κειμένου είτε να αποδίδουν το περιεχόμενο της παραγράφου με πλαγιότιτλους-είτε να μετασχηματίζουν λέξεις ή φράσεις αλλάζοντας τη σύνταξη, το λεξιλόγιο (συνώνυμα ή συνώνυμες φράσεις, αντώνυμα, παράγωγα, σύνθετα κ.λπ.), τα σημεία στίξης, σύμφωνα με συγκεκριμένες περιστάσεις επικοινωνίας, και να
σχολιάζουν το επικοινωνιακό αποτέλεσμα είτε να ερμηνεύουν λέξεις-φράσεις του κειμένου με βάση τα κειμενικά συμφραζόμενα και το επικοινωνιακό πλαίσιο. Το συγκεκριμένο θέμα μπορεί να αναπτύσσεται σε ερωτήματα (μέχρι 3), στα οποία η βαθμολογία επιμερίζεται ανάλογα με τη βαρύτητα τους. 3. Το τρίτο θέμα αφορά στην παραγωγή λόγου, με το οποίο ζητείται από τους/τις μαθητές /-τριες να συντάξουν δικό τους κείμενο, ενταγμένο σε επικοινωνιακό πλαίσιο σε συνάρτηση με το κείμενο αναφοράς, στο οποίο κρίνουν ή σχολιάζουν σημεία του κειμένου, ανασκευάζουν θέσεις του ή αναπτύσσουν τεκμηριωμένα προσωπικές απόψεις. Το μαθητικό κείμενο αναπτύσσεται με τη μορφή κειμένου επιχειρηματολογίας (δημόσια ομιλία, επιστολή, άρθρο) και έχει έκταση ανάλογα με την τάξη: Α' Λυκείου 250-300 λέξεις, Β' Λυκείου 300-350 λέξεις και Γ' Λυκείου 350-400 λέξεις. 6 II. Ειδικότερα στον κλάδο της Νέας Ελληνικής Λογοτεχνίας/ Νεοελληνικής Λογοτεχνίας: Δίνεται αδίδακτο λογοτεχνικό κείμενο (ποίημα ή διήγημα ή απόσπασμα από μυθιστόρημα ή θεατρικό έργο), το οποίο συνοδεύεται από τρία (3) θέματα: 1. Το πρώτο θέμα αφορά στην ανάγνωση - κατανόηση του κειμένου, με το οποίο ελέγχεται, ανά ερώτημα, η ικανότητα των μαθητών/μαθητριών με ποικίλες ερωτήσεις (ανοικτού και κλειστού τύπου) είτε να εντοπίζουν στο κείμενο πληροφορίες όπως πρόσωπα, χώρο, χρόνο, κοινωνικό πλαίσιο δράσης των προσώπων, γεγονότα /αίτια που κατευθύνουν τη δράση των αφηγηματικών ηρώων, βασικά θέματα, ιδέες, προβληματισμούς που θέτει το κείμενο, αξίες που προβάλλει, τεκμηριώνοντας την άποψη τους με στοιχεία του κειμένου είτε να αναλύουν κάποιον από τους χαρακτήρες με βάση τα δεδομένα του κειμένου είτε να επισημαίνουν τα σύμβολα, τις φωνές, τις σιωπές σε ένα ποιητικό ή θεατρικό κείμενο και να παρουσιάζουν με δικά τους λόγια το νόημα που τους δίνουν. Το συγκεκριμένο θέμα μπορεί να αναπτύσσεται σε δύο (2) ερωτήματα ίδιας βαρύτητας περίπου. Μόνο ένα από αυτά μπορεί να είναι ερώτηση ανοικτού τύπου και η απάντηση στην ερώτηση ανοικτού τύπου μπορεί να κυμαίνεται από 50 έως 60 λέξεις. Το θέμα βαθμολογείται με 30 μονάδες. 2. Το δεύτερο θέμα αφορά στην προσέγγιση της γλώσσας του κειμένου, με το οποίο, ανά ερώτημα, ελέγχεται η ικανότητα των μαθητών/μαθητριών με ερωτήσεις ποικίλων τύπων είτε να αναγνωρίζουν τα βασικά σημεία οργάνωσης της αφηγηματικής πλοκής ή της ποιητικής γραφής είτε να εντοπίζουν μέσα στο κείμενο συγκεκριμένους δείκτες που δίνονται (αφηγηματικούς τρόπους, αφηγηματικές τεχνικές, ρηματικά πρόσωπα κ.ά.) και να ερμηνεύουν τη λειτουργία τους ως προς το νόημα και το ύφος είτε να αναγνωρίζουν εκφραστικά μέσα-τρόπους (μεταφορές, παρομοιώσεις, επαναλήψεις, αντιθέσεις, εικόνες κ.λπ.) και τη λειτουργία τους ως προς το νόημα και το ύφος του κειμένου. Το συγκεκριμένο θέμα μπορεί να αναπτύσσεται σε
ερωτήματα (μέχρι 3), στα οποία η βαθμολογία επιμερίζεται ανάλογα με τη βαρύτητα τους. Το θέμα βαθμολογείται με 30 μονάδες. 3. Το τρίτο θέμα αφορά στην ερμηνεία και στην παραγωγή λόγου σε ένα θέμα αναγνωστικής ανταπόκρισης ή δημιουργικού μετασχηματισμού. Ζητείται από τους μαθητές /-τριες να αξιολογήσουν ιδέες, στάσεις, συμπεριφορές που αναδεικνύονται στο κείμενο με βάση είτε τα κειμενικά συμφραζόμενα είτε τα ιστορικά και ιδεολογικά συμφραζόμενα της εποχής παραγωγής του έργου (εφόσον τους δίνονται σχετικές πληροφορίες), να τις συγκρίνουν με αυτές του σήμερα ή να τις συσχετίσουν με προσωπικές εμπειρίες, βιώματα, συναισθήματα. Η έκταση του μαθητικού κειμένου κυμαίνεται από 100 έως 200 λέξεις,/ανάλογα με την τάξη και τις απαιτήσεις του θέματος. Το θέμα βαθμολογείται με 40 μονάδες. 7 15. Σύνοψη κυριότερων αλλαγών που θα ισχύσουν από του χρόνου στη Γ Λυκείου. Οι κύριες αλλαγές συνοψίζονται στα εξής: Οι τρεις Ομάδες Προσανατολισμού, γίνονται τέσσερις, κάθε μία από τις οποίες αντιστοιχεί σε ένα Επιστημονικό Πεδίο. Τα βασικά μαθήματα της κάθε ομάδας είναι τα ίδια με την αντίστοιχη σημερινή Ομάδα Προσανατολισμού, με εξαίρεση την αντικατάσταση των Λατινικών από το μάθημα της Κοινωνιολογίας. Η αντικατάσταση αυτή κρίθηκε απαραίτητη αφενός γιατί από όλο το φάσμα των επιστημών του 1ου Επιστημονικού Πεδίου τα Λατινικά αφορούσαν μόνο τα Τμήματα Φιλολογίας και αφετέρου γιατί με την εξαιρετικά περιορισμένη εξεταστέα ύλη τους προκαλούσαν στρεβλώσεις στην τελική βαθμολογία των υποψηφίων. Επίσης, τα μαθήματα Νεοελληνική Γλώσσα και Νεοελληνική Λογοτεχνία ενοποιούνται στο μάθημα Νεοελληνική Γλώσσα και Γραμματεία, το οποίο είναι εξεταζόμενο για όλους τους υποψηφίους. Η σημερινή Ομάδα Προσανατολισμού Θετικών Σπουδών διαιρείται σε δύο Ομάδες Προσανατολισμού, την Ομάδα Προσανατολισμού «Θετικές Σπουδές» και την Ομάδα Προσανατολισμού «Σπουδές Υγείας». Η πρώτη οδηγεί στο δεύτερο και η δεύτερη στο τρίτο Επιστημονικό Πεδίο. Το μάθημα των Αρχών Οικονομικής Θεωρίας εμπλουτίζεται με περιεχόμενο που σχετίζεται με την κοινωνική διάσταση της Οικονομίας. Κάθε Ομάδα Προσανατολισμού περιλαμβάνει μόνο τα μαθήματα στα οποία οι υποψήφιοι θα εξεταστούν τόσο για το απολυτήριο όσο και για την εισαγωγή τους στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Οι συντελεστές βαρύτητας καταργούνται και όλα τα μαθήματα έχουν την ίδια βαρύτητα. Για το ημερήσιο Γενικό Λύκειο προβλέπονται τρία μαθήματα Γενικής Παιδείας, Νεοελληνική Γλώσσα και Γραμματεία (6 ώρες), Θρησκευτικά (1 ώρα) και Φυσική Αγωγή (2 ώρες), ενώ για το εσπερινό Γενικό Λύκειο προβλέπονται δύο μαθήματα
Γενικής Παιδείας, Νεοελληνική Γλώσσα (6 ώρες) και Θρησκευτικά (1 ώρα). Επιπλέον για το ημερήσιο Γενικό Λύκειο προβλέπονται δύο διδακτικές ώρες για ένα μάθημα επιλογής. Στις επιλογές περιλαμβάνονται ειδικά μαθήματα που οι υποψήφιοι μπορεί να χρειαστούν και για την εισαγωγή τους σε κάποια Τμήματα. Τα μαθήματα των Ομάδων Προσανατολισμού αποτελούν το μεγαλύτερο μέρος του προγράμματος, με έξι διδακτικές ώρες για το καθένα. Αυτό δε σημαίνει ανάλογη αύξηση της διδακτέας/εξεταστέας ύλης. Η ύλη θα αυξηθεί σε κάποια μαθήματα, αλλά σε καμία περίπτωση αναλογικά με την αύξηση ωρών. Στόχος είναι να υπάρχει χρόνος ώστε οι εκπαιδευτικοί να μπορούν να διδάσκουν σωστά και οι μαθητές να μπορούν να εμπεδώσουν την ύλη κάθε μαθήματος. Τέλος για το ημερήσιο Γενικό Λύκειο προβλέπονται τρεις ώρες ανά εβδομάδα, μία για κάθε ένα από τα μαθήματα των Ομάδων Προσανατολισμού κατά τις οποίες κάθε εκπαιδευτικός θα είναι διαθέσιμος για συνεργασία με τους μαθητές του, για συζήτηση εργασιών, επίλυση αποριών κλπ. 8
16. Νέο Πρόγραμμα της Γ Λυκείου 9
Το παρακάτω σχήμα απεικονίζει την όλη διαδικασία: 10 Τονίζεται ότι, μετά την οριστικοποίηση των επιλογών του Φεβρουαρίου δε μπορεί να γίνει καμιά περαιτέρω αλλαγή. Για τους μαθητές που διάλεξαν να εισαχθούν σε ΤΕΠ χωρίς πανελλαδικές δε θα υπάρχει δυνατότητα μετεγγραφής. 17. Τόπος και χρόνος διεξαγωγής των εξετάσεων. 1. Οι γραπτές προαγωγικές και απολυτήριες εξετάσεις διεξάγονται μετά τη λήξη των μαθημάτων του Β Τετραμήνου. Προβλέπονται επίσης δύο ειδικές εξεταστικές περίοδοι, μία κατά το δεύτερο δεκαπενθήμερο του Ιουνίου και μία στις αρχές του Σεπτεμβρίου. 2. Η διάρκεια των γραπτών προαγωγικών και απολυτηρίων εξετάσεων είναι δίωρη, με εξαίρεση τα μαθήματα για τα οποία ορίζεται ότι συνεξετάζονται και η εξέταση αυτή είναι τρίωρης διάρκειας. 18. Ύλη μαθημάτων Η εξεταστέα ύλη για τα μαθήματα του Γενικού Λυκείου που εξετάζονται γραπτώς στις προαγωγικές και απολυτήριες εξετάσεις δεν μπορεί να είναι λιγότερη από το μισό (1/2) και περισσότερη από τα δύο τρίτα (2/3) της διδακτέας. Η επιλογή και ο ακριβής
προσδιορισμός της εξεταστέας ύλης για κάθε μάθημα γίνεται από τον διδάσκοντα ή τους διδάσκοντες σε περίπτωση που το μάθημα διδάσκεται από περισσότερους του ενός καθηγητές. 11 19. Οι ενδοσχολικές απολυτήριες εξετάσεις σε ποια μαθήματα θα γίνονται; Οι γραπτές ενδοσχολικές απολυτήριες εξετάσεις του Ιουνίου θα γίνονται στα τέσσερα εξάωρα μαθήματα, τα ίδια στα οποία θα εξετάζονται στη συνέχεια όσοι επιλέξουν να συμμετάσχουν στις πανελλαδικές εξετάσεις. 20. Από ποιους θα επιλέγονται τα θέματα των ενδοσχολικών εξετάσεων; Τα σχολεία θα χωριστούν σε ομάδες, ανά Δήμο στις μεγάλες πόλεις και ανά Νομό στην επαρχία. Τα θέματα σε κάθε εξεταζόμενο μάθημα θα προετοιμάζονται από ομάδα διδασκόντων όλων των σχολείων ανά ομάδα και το τελικό διαγώνισμα θα προκύπτει μετά από κλήρωση ομάδας θεμάτων μέσα από ένα μεγαλύτερο πλήθος. Τα θέματα θα στέλνονται ηλεκτρονικά στους μαθητές των σχολείων της συγκεκριμένης ομάδας και η εξέταση θα είναι δίωρη. 21. Επιτηρητές ποιοι θα είναι; Επιτηρητές θα είναι οι καθηγητές των δημοσίων σχολείων, αλλά διαφορετικής ειδικότητας από την ειδικότητα των καθηγητών του εξεταζόμενου μαθήματος. 22. Στα ιδιωτικά σχολεία; Στα ιδιωτικά σχολεία οι επιτηρητές θα είναι ένας από το δημόσιο σχολείο και ένας από το ιδιωτικό σχολείο. 23. Τα γραπτά των μαθητών από ποιους εκπαιδευτικούς θα διορθώνονται; Τα γραπτά των μαθητών, αφού καλυφθούν τα ονόματα, θα βαθμολογούνται από καθηγητή άλλου γειτονικού σχολείου. 24. Πως θα προκύπτει ο βαθμός του Απολυτηρίου; Ο βαθμός για κάθε γραπτώς εξεταζόμενο μάθημα θα προκύπτει με βαρύτητα 40% για την τελική ενδοσχολική εξέταση και 60% για τον βαθμό των δύο τετραμήνων. Για τα άλλα μαθήματα, ο τελικός βαθμός θα προκύπτει κατά 100% από τον βαθμό των δύο τετραμήνων. Ο βαθμός του απολυτηρίου θα προκύπτει από τον μέσο όρο όλων των μαθημάτων που θα διδάσκονται στην Γ Λυκείου. 25. Ποια είναι η διαδικασία της υποβολής δηλώσεων προτίμησης σχολών; Οι μαθητές της Β Τάξης ΓΕ.Λ. που επιθυμούν να συνεχίσουν τις σπουδές τους στην τριτοβάθμια εκπαίδευση μέχρι τις τριάντα (30) Ιουνίου κάθε έτους συμπληρώνουν Α δήλωση προτίμησης με περιορισμένο αριθμό προτιμήσεων Τμημάτων στα οποία επιθυμούν να εισαχθούν. Η προθεσμία υποβολής της δήλωσης και ο αριθμός προτιμήσεων ορίζονται με απόφαση του Υπουργού Παιδείας, Έρευνας και
Θρησκευμάτων. Για την εισαγωγή στην τριτοβάθμια εκπαίδευση κατά το ακαδημαϊκό έτος 2020-2021: α) δεν προσμετράται σε ποσοστό δέκα τοις εκατό (10%) ο βαθμός του απολυτηρίου της Γ Τάξης ΓΕ.Λ. β) Η Α δήλωση προτίμησης δεν υποβάλλεται έως τις τριάντα (30) Ιουνίου, αλλά έως τις τριάντα μία (31) Οκτωβρίου από τους μαθητές της Γ Τάξης ΓΕ.Λ. 12 26. Οι μαθητές της Β Λυκείου που δεν θα κάνουν την Α δήλωση χάνουν δικαιώματα; Οι μαθητές που δε θα υποβάλουν την Α δήλωση του Ιουλίου χάνουν το δικαίωμα εισαγωγής στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, με ή χωρίς πανελλαδικές εξετάσεις για τη χρονιά αυτή. 27. Τι θα γίνει με τη δήλωση προτίμησης των σχολών αν ένας μαθητής αλλάξει την ομάδα προσανατολισμού που αρχικά έχει επιλέξει; Αν ο μαθητής αλλάξει την ομάδα προσανατολισμού που έχει δηλώσει, σύμφωνα με όσα προβλέπονται στις κείμενες διατάξεις, χάνει τη δυνατότητα πρόσβασης στα ΤΕΠ που προέκυψαν σύμφωνα με την Α δήλωση προτίμησης που υπέβαλε και τα οποία δεν αντιστοιχούν στην νέα ομάδα προσανατολισμού. 28. Θα υπάρξει πρόγραμμα Συμβουλευτικής και Επαγγελματικού Προσανατολισμού προς τους μαθητές της Β Λυκείου; Η δυνατότητα των αποφοίτων της Β Λυκείου να συμπληρώσουν ένα πρώτο μηχανογραφικό με περιορισμένο αριθμό προτιμήσεων αποτελεί μία εξαιρετική ευκαιρία ωρίμανσης των προβληματισμών και της στοχοθεσίας τους. Η συμπλήρωση της δήλωσης προτίμησης θα αποτελεί την κατάληξη προγράμματος Συμβουλευτικής και Επαγγελματικού Προσανατολισμού, το οποίο θα πραγματοποιείται μέχρι τη λήξη των προαγωγικών εξετάσεων της Β Λυκείου. Με τον τρόπο αυτόν θα προηγείται η ενημέρωση και η συμβουλευτική και θα ακολουθεί η συμπλήρωση του μηχανογραφικού. Σ' αυτή τη διαδικασία συμπλήρωσης του μηχανογραφικού πρωτεύοντα ρόλο θα διαδραματίσουν οι εκπαιδευτικοί, οι οποίοι, γνωρίζοντας τις επιδόσεις και κλίσεις των μαθητών, θα μπορούν να τους προσανατολίσουν καταλλήλως. 29. Πως θα γνωρίζει ο μαθητής τα τμήματα που μπορεί να εγγραφεί χωρίς Πανελλαδικές και αυτά που θα πρέπει να εισαχθεί μέσω Πανελλαδικών; Με βάση τις προτιμήσεις των μαθητών και τον αριθμό εισακτέων που θα έχει αποφασιστεί ανά Τμήμα, θα προκύψει ένας αριθμός Τμημάτων, για τα οποία ο αριθμός των προτιμήσεων θα είναι ίσος ή μικρότερος από τον αριθμό εισακτέων. Αυτά τα Τμήματα, στα οποία ο αριθμός των αιτήσεων υπολείπεται των διαθέσιμων θέσεων, ονομάζονται «Τμήματα ελεύθερης πρόσβασης» (ΤΕΠ).
Τα υπόλοιπα Τμήματα, δηλαδή εκείνα στα οποία ο αριθμός των αιτήσεων υπερβαίνει τις διαθέσιμες θέσεις, ονομάζονται «Τμήματα πρόσβασης μόνο με πανελλαδικές εξετάσεις» (ΤΠΠΕ). 13 30. Και πότε ενημερώνονται οι μαθητές γι αυτά τα τμήματα; Λίγες μέρες αργότερα, ο μαθητής ενημερώνεται για το ποιες από τις προτιμήσεις του αντιστοιχούν σε ΤΠΠΕ και ποιες σε ΤΕΠ. Από το σύνολο των δηλώσεων θα προκύψουν: (1) Αυτές στις οποίες θα συμπεριλαμβάνεται ένα τουλάχιστον ΤΕΠ και, (2) Αυτές στις οποίες όλα τα Τμήματα είναι ΤΠΠΕ. 31. Πότε θα γίνουν οι Πανελλαδικές; Οι μαθητές της κατηγορίας ΤΠΠΕ, θα διαγωνιστούν στις πανελλαδικές για την εισαγωγή τους στην Ανώτατη Εκπαίδευση μιας και από τις προτιμήσεις τους στη δήλωση του Ιουλίου δεν έχει προκύψει κανένα «Τμήματα ελεύθερης πρόσβασης» (ΤΕΠ). 32. Πότε θα δηλώσουν οι μαθητές της κατηγορίας ΤΕΠ αν θα συμμετάσχουν στις πανελλαδικές; Τον Φεβρουάριο, οι μαθητές της κατηγορίας ΤΕΠ δηλώνουν αν θα συμμετάσχουν στις πανελλαδικές εξετάσεις ή αν προτιμούν να εισαχθούν σε ένα από τα ΤΕΠ που είχαν συμπεριλάβει στην αρχική τους δήλωση. Η δήλωση του Φεβρουαρίου είναι οριστική και δεσμευτική. Συγκεκριμένα, ένας μαθητής που είχε τουλάχιστον ένα ΤΕΠ στη δήλωση του Ιουλίου μπορεί: (α) να επιλέξει εισαγωγή σε ΑΕΙ μέσω πανελλαδικών εξετάσεων, χάνοντας το δικαίωμα πρόσβασης σε κάποιο από τα ΤΕΠ που είχε δηλώσει ή, (β) να επιλέξει ένα από τα ΤΕΠ που είχε συμπεριλάβει στη δήλωση του Ιουλίου, οπότε εισάγεται στο Τμήμα αυτό, με μόνη προϋπόθεση την απόκτηση του απολυτηρίου της Γ Λυκείου, με την επιφύλαξη της εξέτασης σε τυχόν απαιτούμενο ειδικό μάθημα ή πρακτικές δοκιμασίες. Οι θέσεις των ΤΕΠ που δεν επιλέγονται τελικά τον Φεβρουάριο της Γ Λυκείου αποδεσμεύονται και προστίθενται στις θέσεις που διεκδικούν οι υποψήφιοι των Πανελλαδικών εξετάσεων για τα Τμήματα αυτά. 33. Πως θα γίνεται η εισαγωγή των μαθητών στις σχολές; Για την εισαγωγή μέσω πανελλαδικών εξετάσεων ισχύουν τα εξής: α) προσμετράται σε ποσοστό ενενήντα τοις εκατό (90%) ο μέσος όρος των βαθμών στα τέσσερα (4) πανελλαδικά εξεταζόμενα μαθήματα του οικείου επιστημονικού πεδίου, σύμφωνα με το άρθρο 4Α, και σε ποσοστό δέκα τοις εκατό (10%) ο βαθμός του απολυτηρίου της Γ Τάξης ΓΕ.Λ.. Κατ εξαίρεση, για την εισαγωγή στην τριτοβάθμια εκπαίδευση κατά το ακαδημαϊκό έτος 2020-2021 υπολογίζεται μόνο ο μέσος όρος των τεσσάρων (4) πανελλαδικά εξεταζόμενων μαθημάτων. β) στα Τμήματα όπου απαιτείται η εξέταση ειδικού μαθήματος ή πρακτικής δοκιμασίας για την εισαγωγή υποψηφίων σ αυτά, λόγω της φύσης του γνωστικού αντικειμένου που θεραπεύουν, η εξέταση του ειδικού μαθήματος ή της πρακτικής δοκιμασίας γίνεται
πανελλαδικά. Σε κάθε ειδικό μάθημα ο υποψήφιος πρέπει να επιτύχει βαθμολογία τουλάχιστον ίση με το μισό της προβλεπόμενης μέγιστης δυνατής. Για τον υπολογισμό της συνολικής βαθμολογίας, προστίθεται στην βαθμολογία, η βαθμολογία που προκύπτει από το γινόμενο του βαθμού των ειδικών μαθημάτων ή πρακτικών δοκιμασιών με τον αντίστοιχο συντελεστή. γ) αν με το σύνολο της βαθμολογίας που έχει επιτύχει ο υποψήφιος μπορεί να εισαχθεί σε περισσότερες από μία σχολές ή τμήματα εισάγεται τελικά μόνο σε εκείνη τη σχολή ή τμήμα που προσδιόρισε στο μηχανογραφικό του με σειρά προτίμησης υψηλότερη σε σχέση με τις άλλες, σχολές ή τμήματα που έχει δηλώσει. 14 34. Πρόσβαση παλαιών αποφοίτων στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. 1. Οι κάτοχοι απολυτηρίου οποιουδήποτε τύπου Λυκείου ή ισότιμου απολυτηρίου άλλου σχολείου δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης που παρέχει πρόσβαση στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, οι οποίοι επιθυμούν να διεκδικήσουν την εισαγωγή τους στις Σχολές, τα Τμήματα και τις Εισαγωγικές Κατευθύνσεις Τμημάτων των Ανώτατων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων (Α.Ε.Ι.), των Ανωτάτων Εκκλησιαστικών Ακαδημιών (Α.Ε.Α.), των Ανώτερων Σχολών Τουριστικής Εκπαίδευσης (Α.Σ.Τ.Ε.) του Υπουργείου Τουρισμού, στις Σχολές των Ανωτάτων Στρατιωτικών Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων (Α.Σ.Ε.Ι.) και Ανώτερων Στρατιωτικών Σχολών Υπαξιωματικών (Α.Σ.Σ.Υ.), των Σχολών της Αστυνομικής και Πυροσβεστικής Ακαδημίας, της Ακαδημίας Εμπορικού Ναυτικού, καθώς και των Σχολών Δοκίμων Σημαιοφόρων Λ.Σ. και Λιμενοφυλάκων για τα ακαδημαϊκά έτη που έπονται του έτους της αποφοίτησής τους από το Λύκειο μπορούν: α) είτε, εφόσον έχουν συμμετάσχει στις πανελλαδικές εξετάσεις των ημερήσιων ΓΕ.Λ. ή ημερήσιων ΕΠΑ.Λ., να μετέχουν για την εισαγωγή τους σε ποσοστό δέκα τοις εκατό (10%) των θέσεων εισακτέων κάθε Τμήματος, Σχολής ή Εισαγωγικής Κατεύθυνσης, χωρίς νέα εξέταση, με την υποβολή μηχανογραφικού, με βάση την τελευταία συνολική βαθμολογία τους για πρόσβαση στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Το δικαίωμα αυτό: α) δεν αφορά τους υποψηφίους που συμμετείχαν σε πανελλαδικές εξετάσεις, διεκδικώντας θέσεις επιπλέον του αριθμού εισακτέων και β) μπορεί να ασκηθεί το επόμενο και το μεθεπόμενο έτος του έτους τελευταίας εξέτασης στα πανελλαδικώς εξεταζόμενα μαθήματα, ειδικά μαθήματα και πρακτικές δοκιμασίες για την εισαγωγή στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Οι θέσεις που αντιστοιχούν στο ποσοστό του δέκα τοις εκατό (10%) του αριθμού εισακτέων κατανέμονται σε ποσοστό εξήντα τοις εκατό (60%) για όσους συμμετείχαν στις ανωτέρω εξετάσεις το αμέσως προηγούμενο έτος και σε ποσοστό σαράντα τοις εκατό (40%) για όσους συμμετείχαν στις ανωτέρω εξετάσεις δύο (2) έτη πριν από το έτος υποβολής μηχανογραφικού χωρίς νέα εξέταση. Είτε να συμμετέχουν, όποιο έτος επιθυμούν, στις πανελλαδικές εξετάσεις με τους ίδιους όρους και προϋποθέσεις που ισχύουν για τους αποφοίτους του ημερήσιου ΓΕ.Λ.