m 1 *Ί Λ ^ β f \ Ρ' L - - } ' Ί J#J ι 1 Ί M i y W V? I V ^ > # ι in> Li:i:iL.'uili:iH HJi EIMIbDB iiraiunmiurin nicnmni Bimnini H I T H ί 'fi- ηκοαρνεΐί/στημιο κ*2( HIlAMtli.ilhn KJUIT^tl Fi~ Ι ι I1 111 Γιιΐ lila Γι Γ-ΓιιΊγ ΊΠ,,μΓι Ε'.'-3 "[' τίπ-; i d - Ap.iiwiH; [MDIYEAJJCIEIIME ΚαιζμιτιαΓιΓ 1~7 &, < ^
Διηγούμαι και γράφω ιστορίες ΟΑναδιήγηση)
Επιχειρησιακό Πρόγραμμα: Άξονας Προτεραιότητας 1: Μέτρο 1. 1: Ενέργεια 1. 1.1.: Κατηγορία πράξεων 1.2.1α: Πράξη: Χρηματοδότηση: Φορέας παρακολούθησης: Φορέας υλοποίησης: Επιστημονικός υπεύθυνος: Επιστημονικός Σχεδιασμός: Υπεύθυνη δράσης: Ομάδα συγγραφής: Εικονογράφηση: Γλωσσική και Φιλολογική Επιμέλεια: Αρχική επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση Π. Προώθηση της ισότητας ευκαιριών πρόσβασης στην αγορά εργασίας για όλους και ιδιαίτερα για εκείνους που απειλούνται με κοινωνικό αποκλεισμό. Βελτίωση των συνθηκών ένταξης στο εκπαιδευτικό σύστημα ατόμων ειδικών κατηγοριών. Προγράμματα ένταξης παιδιών με πολιτισμικές και γλωσσικές ιδιαιτερότητες στο εκπαιδευτικό σύστημα. Ένταξη παιδιών των ομάδων - στόχων: μουσουλμάνων, τσιγγάνων, παλιννοστούντων, αλλοδαπών, ομογενών στο σχολείο. Ένταξη παιδιών παλιννοστούντων και αλλοδαπών στο σχολείο για την Α/θμια εκπαίδευση. Ευρωπαϊκή Ένωση - ΕΚΤ Υπουργείο Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων ΥΠΕΠΘ Ειδική Γραμματεία Π.Ο.Δ.Ε. Ειδική Γραμματέας: Ισμήνη Κριάρη Διεύθυνση Γ' ΚΠΣ Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών Επιτροπή Ερευνών Τμήμα Φ.Π.Ψ. Κέντρο Διαπολιτισμικής Αγωγής Πανεπιστημιούπολη Ζωγράφου Ιλίσια 15784 Τηλ.: 210-7277522 E-mail: information@keda.gr Καθ. Ιωάννης Κ. Καράκωστας Αφροδίτη Βάσσου Αφροδίτη Βάσσου Σοφία Αποστολοπούλου Αφροδίτη Βάσσου Χρυσαυγή Γλένη Εύη Γεωργιάδου Ευάγγελος Μακρής Ιωάννης Ντελής-Σμυρίλιος Σοφία Παλιούρα Λιάνα Μερτζάνη Τζένη Πανταζή 2η έκδοση Το Βιβλίο δημιουργήθηκε στο ατελιέ MULTIMEDIA ΑΕ Εκτύπωση - βιβλιοδεσία: ΒΙΒΛΙΟΣΥΝΕΡΓΑΤΙΚΗ ΑΕΠΕΕ
WO
' "'^ξτζ^ Παρατηρούμε προσεκτικά την εικόνα και απαντάμε στις παρακάτω "^ ερωτήσεις. ANTOlhJt DE SAINT-EXUP fly 0 Μι«^05 ft@ii/yiufloi& W....-.. llnlh I Ι ιι hi il Antoine de Saint-Exupery «Ο Μικρός Πρίγκιπας», Εκδόσεις Ηριδανός, 1968. Wl*»NUl α. Ποιος είναι ο τίτλος του βιβλίου; β. Ποιος είναι ο συγγραφέας; γ. Ποιος έκανε τη μετάφραση; δ. Πώς λέγεται ο εκδοτικός οίκος;
j / Παρατηρούμε την εικόνα, φανταζόμαστε και γράφουμε την ιστορία που κρύβεται πίσω της.
«Ο μικρός πρίγκιπας» II Έτσι έζησα μόνος, δίχως κανένα που να μπορώ να κουβεντιάσω μαζί του πραγματικά, ώσπου το αεροπλάνο μου έπαθε μια βλάβη στην έρημο της Σαχάρας, πριν από έξι χρόνια. Κάτι είχε σπάσει μέσα στον κινητήρα μου. Κι όπως δεν είχα μαζί μου μήτε μηχανικό, μήτε επιβάτες, ετοιμαζόμουν να επιχειρήσω μόνος μου μια δύσκολη επισκευή. Ήταν για μένα ζήτημα ζωής και θανάτου. Το νερό που είχα για να πίνω θα μου έφτανε το πολύ οχτώ μέρες. Το πρώτο βράδυ λοιπόν αποκοιμήθηκα πάνω στην άμμο, χίλια μίλια μακριά από κάθε κατοικημένη γη. Ήμουν πολύ πιο απομονωμένος από έναν ναυαγό πάνω στη σχεδία του μέσα στην καρδιά του ωκεανού. Φαντάζεστε λοιπόν την έκπληξη μου, τα χαράματα, όταν μια μικρή αλλόκοτη φωνή με ξύπνησε, λέγοντας: * - Σας παρακαλώ... ζωγραφίστε μου ένα αρνί! - Πώς; & - Ζωγράφισε μου ένα αρνί... Τινάχτηκα πάνω σα να με είχε βαρέσει αστροπελέκι. Έτρι ψα καλά τα μάτια μου. Κοίταξα καλά καλά. Κι είδα έναν τόσο δα, εντελώς παράξενο ανθρωπάκο που με κοιτούσε με σοβαρότη τα. Εδώ βλέπετε το πιο πετυχημένο πορτραίτο που μπόρεσα να του κά νω αργότερα. Το σχέδιο μου, φυσικά, αποδίνει ελάχιστα τη γοητεία του μοντέλου. Δεν φταίω εγώ. Αποθαρρύνθηκα στη ζωγραφική σταδιοδρομία μου από τους μεγάλους σε ηλι κία έξι χρονών και δεν έμαθα να ζωγραφίζω τίποτα, μόνο βόες, τ' απέξω και τ' απομέσα. Κοίταζα λοιπόν αυτή την οπτασία γουρλώνοντας τα μάτια από κατάπληξη. Δεν πρέπει να ξεχνάτε πως βρισκόμουν χίλια μίλια μακριά από κάθε κατοικημένη περιοχή. Κι όμως ο μικρός μου ανθρωπάκος δεν μου φαινόταν να 'χει χαθεί, μήτε πεθαμένος απ' την κούραση, μήτε πε θαμένος από την πείνα, μήτε πεθαμένος από τη δίψα, μήτε πεθαμένος από τον φόβο. Δεν έδειχνε καθόλου σαν παιδί που χάθηκε μέσα στη μέση της ερήμου, χίλια μίλια μακριά από κάθε κατοικημένη περιοχή. Όταν μπόρεσα επιτέλους να μιλήσω, του είπα: - Μα... τι θες εσύ εδώ πέρα; Τότε μου ξανάπε, σιγανά, σα να 'ταν κάτι πολύ σοβαρό: - Σε παρακαλώ... ζωγράφισε μου ένα αρνί... Ι υ
Όταν το μυστήριο σε ξαφνιάζει ολόκληρο, τότε δεν έχεις και την τόλμη να παρακούσεις. Όσο παράλογο και να μου φαινόταν αυτό, χίλια μίλια μακριά απ' όλες τις κατοικημένες περιοχές και να βρίσκεται η ζωή μου σε θανάσιμο κίνδυνο, έβγαλα από την τσέπη ένα κομμάτι χαρτί κι έναν στυλογράφο. Αλλά τότε θυμήθηκα πως είχα μάθει προπαντός γεωγραφία, ιστορία, αριθμητική και γραμματική κι είπα στον μικρό ανθρωπάκο (κακόκεφος κάπως) πως δεν ήξερα να σχεδιάσω. Εκείνος μου αποκρίθηκε: - Δεν πειράζει. Ζωγράφισε μου ένα αρνί. Όπως δεν είχα ποτέ μου ζωγραφίσει ένα αρνί, του ξανάκανα το ένα απ' τα δύο μοναδικά σχέδια που ήμουν ικανός να ζωγραφίσω, εκείνο με τ' απέξω του βόα. Κι άκουσα με κατάπληξη τον μικρό ανθρωπάκο να μου ανταποκρίνεται: - Όχι! Όχι! Δεν θέλω έναν ελέφαντα μέσα ο' έναν βόα. Ένας βόας είναι πολύ επικίνδυνο πράμα κι ένας ελέφαντας πιάνει πολύ τόπο. Εκεί που ζω, τα πάντα είναι μικρούτσικα. Χρειάζομαι ένα αρνί. Ζωγράφισε μου ένα αρνί. Antoine de Saint-Exupery «Ο μικρός πρίγκιπας» (Μετάφραση Στρατή Τσίρκα), Ηριδανός, 1968, σ.13-14. 7
I Trs Διαβάζουμε τις λέξεις και τις αντιστοιχίζουμε με τις σημασίες τους. η βλάβη ο κινητήρας ο απομονωμένος ο ναυαγός η αλλόκοτη φωνή το αστροπελέκι η γοητεία αποθαρρύνομαι η κατάπληξη η οπτασία ξαφνιάζω ο επικίνδυνος η έρημος αυτός που είναι μακριά απ' όλους προκαλώ έκπληξη όταν χάνω το θάρρος μου η ψευδαίσθηση, κάτι που νομίζουμε ότι υπάρχει ένας τόπος όπου δεν ζει κανείς η ζημιά χαρακτηρίζει κάτι ελκυστικό, πολύ αρεστό ο κεραυνός αυτός που προκαλεί κίνδυνο, φόβο το πλοίο του βούλιαξε το μηχάνημα που δίνει κίνηση σε κάτι η έκπληξη παράξενη φωνή 8
^/Γ - Yv i Διαβάζουμε το κείμενο, επιλέγουμε και γράφουμε σε τι αναφέρονται οι λέξεις. 0 το σχέδιο ί ο μικρός πρίγκιπας έρημος το αεροπλάνο βλάβη, κινητήρας, επιβάτες, επισκευή μόνος, απομονωμένος, σαν ναυαγός παράξενος ανθρωπάκος, δεν έδειχνε σαν παιδί που χάθηκε μέσα στη μέση της ερήμου άμμος, ζέστη, δεν κατοικεί κανείς, αμμόλοφος πολύ πρωί, αυγή, οι πρώτες ακτίνες του ήλιου μοντέλο, ζωγραφίζω, ελέφαντας μέσα ο' έναν βόα
=αναδιαβάζουμε το κείμενο και στη συνέχεια επιλέγουμε και κυκλώνουμε τις σωστές προτάσεις. Ένας πιλότος βρέθηκε από βλάβη του αεροπλάνου του στην έρημο της Σαχάρας. Το νερό που είχε μαζί του έφτανε για πάρα πολλές μέρες. Ήταν απομονωμένος σαν ναυαγός μακριά από κατοικημένες περιοχές. Δεν ήταν μόνος, είχε μαζί του ένα αρνί. Ξύπνησε από τη φωνή ενός μικροσκοπικού ανθρώπου. Ο μικρός ανθρωπάκος του έδωσε φαγητό και νερό, για να ξεδιψάσει. Ο μικρός ανθρωπάκος του ζήτησε μια ζωγραφιά που να παριστάνει ένα αρνί. Ο πιλότος ήξερε να ζωγραφίζει πολύ καλά. 3 Ο πιλότος δεν ήξερε να ζωγραφίζει παρά μόνο δύο σχέδια. Ο μικρός ανθρωπάκος ήταν πολύ ευχαριστημένος, όταν είδε ζωγραφισμένο έναν ελέφαντα μέσα ο' έναν βόα.
& Σε κάθε πρόταση που ακολουθεί υπάρχει μία κρυμμένη ερώτηση. Διαβάζουμε προσεκτικά και γράφουμε στο κενό την ερώτηση που ταιριάζει. Π.χ. Ποιος διηγείται αυτή τη μικρή ιστορία; Αυτή τη μικρή ιστορία τη διηγείται ο πιλότος του αεροπλάνου που είναι και ο συγγραφέας του βιβλίου «Ο μικρός πρίγκιπας». ο Αφού πέρασαν έξι χρόνια από τότε που συνέβη το γεγονός, ο συγγραφέας πιλότος αποφάσισε να το διηγηθεί. Όλα ξεκίνησαν στην έρημο της Σαχάρας. Μέσα στην ερημιά βρέθηκε μπροστά του ένας μικροσκοπικός άνθρωπος. Αυτός ο μικροσκοπικός άνθρωπος του ζήτησε να ζωγραφίσει ένα αρνί. Ο πιλότος ήταν απελπισμένος, αφού το νερό που είχε για να πίνει θα του έφτανε το πολύ οχτώ μέρες.
Γ^ν α. Διαβάζουμε το απόσπασμα του κειμένου και συμπληρώνουμε τον πίνακα με τα υπογραμμισμένα ρήματα που εκφράζουν τον αντίστοιχο χρόνο. Το πρώτο βράδυ λοιπόν αποκοιμήθηκα πάνω στην άμμο, χίλια μίλια μακριά από κάθε κατοικημένη γη. Ήμουν πολύ πιο απομονωμένος από έναν ναυαγό πάνω στη σχεδία του μέσα στην καρδιά του ωκεανού. Φαντάζεστε λοιπόν την έκπληξη μου, τα χαράματα, όταν μια μικρή αλλόκοτη φωνή με ξύπνησε λέγοντας: «Ζωγράφισε μου ένα αρνί». Τινάχτηκα πάνω σα να με είχε βαρέσει αστροπελέκι. Έτριψα καλά τα μάτια μου. Κοίταξα καλά καλά. Κι είδα έναν τόσο δα, εντελώς παράξενο ανθρωπάκο που με κοιτούσε με σοβαρότητα. Εδώ βλέπετε το πιο πετυχημένο πορτραίτο που μπόρεσα να του κάνω αργότερα. Το σχέδιο μου, φυσικά, αποδίνει ελάχιστα τη γοητεία του μοντέλου. ψ»
mnfyos imtexnv$& β. Τώρα, ταιριάζουμε τις ερμηνείες με τους χρόνους. Τώρα, τ Χρόνος στο παρελθόν που δείχνει τα διάφορα γεγονότα που συνέβησαν. V fnut0f5 Χρόνος στο παρόν που δείχνει τα διάφορα γεγονότα που συμβαίνουν. ί
Διαβάζουμε προσεκτικά τα παρακάτω αποσπάσματα του κειμένου και συμπληρώνουμε με τις κατάλληλες λέξεις τις προτάσεις που αποδίδουν σύντομα το νόημα τους. «Έτσι έζησα πραγματικά μόνος, δίχως κανέναν που να μπορώ να κουβε- ι ντιάσω μαζί του πραγματικά, ώσπου το αεροπλάνο μου έπαθε μια βλάβη στην έρημο της Σαχάρας, πριν από έξι χρόνια. Κάτι είχε σπάσει μέσα στον κινητήρα μου. Κι όπως δεν είχα μαζί μου μήτε μηχανικό μήτε επιβάτες, ετοιμαζόμουν να επιχειρήσω μόνος μου μια δύσκολη επισκευή. Ηταν για μένα ζήτημα ζωής και θανάτου. Το νερό που είχα για να πίνω θα μου έφτανε το πολύ οχτώ μέρες». Ένας πιλότος, που ζούσε μόνος, βρέθηκε στην της Σαχάρας από βλάβη του κινητήρα χωρίς, χωρίς επιβάτες, με λίγο για οχτώ μέρες. f r Ι ι «Το πρώτο βράδυ λοιπόν αποκοιμήθηκα πάνω στην άμμο, χίλια μίλια μακριά από κάθε κατοικημένη γη. Ήμουν πολύ πιο απομονωμένος από έναν ναυαγό πάνω στη σχεδία του μέσα στην καρδιά του ωκεανού. Φαντάζεστε λοιπόν S την έκπληξη μου, τα χαράματα, όταν μια μικρή αλλόκοτη φωνή με ξύπνησε, j λέγοντας: "Σε παρακαλώ...ζωγράφισε μου ένα αρνί!'...». ι Ι ι i Αφού σα ναυαγός μέσα σε ωκεανό, ξύπνησε από μια που του ζητούσε να ζωγραφίσει ένα 14
ίκ7 Διαβάζουμε το επόμενο απόσπασμα του κειμένου και δημιουργούμε αντίστοιχα προτάσεις που αποδίδουν σύντομα το νόημα του. «Τινάχτηκα πάνω σα να με είχε βαρέσει αστροπελέκι. Έτριψα καλά τα μάτια μου. Κοίταξα καλά καλά. Κι είδα έναν τόσο δα, εντελώς παράξενο ανθρωπάκο που με κοιτούσε με σοβαρότητα. Εδώ βλέπετε το πιο πετυχημένο πορτραίτο που μπόρεσα να του κάνω αργότερα. Το σχέδιο μου, φυσικά, αποδίνει ελάχιστα τη γοητεία του μοντέλου. Δεν φταίω εγώ. Αποθαρρύνθηκα στη ζωγραφική σταδιοδρομία μου από τους μεγάλους σε ηλικία έξι χρονών και δεν έμαθα να ζωγραφίζω τίποτα, μόνο βόες, τ' απέξω και τ' απομέσα». - Δεν είμαι μόνο απόσπασμα του κειμένου! Είμαι και παράγραφος! Η πρώτη μου λέξη γράφεται πιο μέσα, έχω το δικό μου νόημα και μαζί με τις άλλες παραγράφους δηι \. μιουργούμε το νόημα του κειμένου!
" \ Διαβάζουμε προσεκτικά το κείμενο που ακολουθεί. Υπάρχει μία παράγραφος που προέρχεται από άλλο κείμενο. Την εντοπίζουμε και τη διαγράφουμε. Κάποτε, όταν ήμουν έξι χρονών, είδα μέσα σ' ένα βιβλίο για τη φύση στα παρθένα δάση μια θαυμάσια ζωγραφιά. Ο τίτλος του ήταν «Αληθινές Ιστορίες» κι η ζωγραφιά έδειχνε έναν βόα να καταβροχθίζει ένα αγρίμι. Το βιβλίο έλεγε: «Τα φίδια οι βόες καταπίνουν τη λεία τους ολόκληρη, δίχως να τη μασήσουν. Δεν μπορούν έπειτ από αυτό να σαλέψουν και κοιμούνται τους έξι μήνες που χρειάζονται για τη χώνεψη τους». Δεν ήξερα. Ήμουν πολύ απασχολημένος εκείνη τη στιγμή, πασχίζοντας να ξεβιδώσω ένα παρασφιγμένο μπουλόνι του κινητήρα μου. Κάθισα τότε και συλλογίστηκα πολύ πάνω στις περιπέτειες της ζούγκλας κι ύστερα κατάφερα να χαράξω κι εγώ, μ' ένα χρωματιστό μολύβι, το πρώτο μου σχέδιο..^ guviiv* &w: ] 7 Παράγραφος είναι ένα ξεχωριστό κομμάτι του κειμένου που η Π πρώτη του λέξη στην πρώτη σειρά βρίσκεται πιο μέσα από τις Γ^ άλλες λέξεις. Κάθε παράγραφος έχει το δικό της νόημα.
(y u^^ Διαβάζουμε το κείμενο που ακολουθεί και κάνουμε αυτό που ο συγγραφέας ξέχασε να κάνει: το χωρίζουμε σε παραγράφους. Έτσι λοιπόν είχα μάθει κι άλλο κάτι σπουδαίο: Πως ο πλανήτης απ' όπου καταγόταν, μόλις ήταν πιο μεγάλος από ένα σπίτι! Αλλά τούτο δεν με παραξένεψε και πολύ. Ήξερα καλά πως εκτός από τους μεγάλους πλανήτες, όπως τη Γη, τον Δία, τον Αρη, την Αφροδίτη, που τους έχουμε δώσει ονόματα, υπάρχουν κι εκατοντάδες άλλοι, και καμιά φορά είναι τόσο μικροί, ώστε με δυσκολία τους βλέπεις με το τηλεσκόπιο. Όταν ένας αστρονόμος ανακαλύψει κανέναν από αυτούς, αντί για όνομα του δίνει έναν αριθμό. Τον ονομάζει λόγου χάρη: «ο αστεροειδής 3251». Έχω σοβαρούς λόγους να πιστεύω πως ο πλανήτης απ' όπου ερχόταν ο μικρός πρίγκιπας είναι ο αστεροειδής Β 612. Τον αστεροειδή αυτό, τον είδε μόνο μία φορά στο τηλεσκόπιο, στα 1909, ένας Τούρκος αστρονόμος. C
f " tr^s Διαβάζουμε και σχολιάζουμε το περιεχόμενο των τριών παραγράφων που ακολουθούν. Ύστερα γράφουμε με πολύ λίγες λέξεις: α. Έναν τίτλο για την καθεμία. Έναν τίτλο κοινό και για τις τρεις. Όλος ο κόσμος ξέρει πως, όταν στις Ηνωμένες Πολιτείες είναι μεσημέρι, ο ήλιος στη Γαλλία βασιλεύει. Αν μπορούσαμε να φτάσουμε στη Γαλλία μέσα σ' ένα λεπτό, θα βλέπαμε το ηλιοβασίλεμα! Μα η Γαλλία, αλίμονο, πέφτει πάρα πολύ μακριά. Στον τόσο μικρό πλανήτη μου όμως φτάνει να πάω την καρέκλα μου λίγα βήματα παραπέρα, για να δω το σούρουπο κάθε φορά που μου κάνει κέφι. Μια φορά, είδα τον ήλιο να βασιλεύει σαράντα τρεις φορές! Όταν είναι κανείς λυπημένος, αγαπά τα ηλιοβασιλέματα κι εγώ εκείνη τη μέρα ήμουν πολύ λυπημένος. W Τίτλος είναι η ουσία μιας παραγράφου ή ενός κειμένου ή ενός βιβλίου. ί] Περιέχει την κεντρική ιδέα και γράφεται με πολύ λίγες λέξεις.
ί*^ Παρατηρούμε τα εξώφυλλα των βιβλίων, συζητάμε και απαντάμε στις παρακάτω ερωτήσεις: α. Ποιος είναι ο συγγραφέας του βιβλίου; β. Ποιος είναι ο τίτλος του βιβλίου; γ. Τι μπορούμε να φανταστούμε για το περιεχόμενο του βιβλίου; Philippe Delerm «ΤΙ ΩΡΑΙΑ ΠΟΥ ΕΙΝΑΙ...», Μεταίχμιο, 2001. Εικονογράφηση εξωφύλλου: Λήδα Βαρβαρούση α.- β.- γ.- α.- β.. γ._ Ευγένιος Τριβιζάς «Η ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΚΑΙ ΤΟ ΠΕΡΙΣΤΕΡΙ». ΑΘΗΝΑ 2004, ΥΠ.Ε.Π.Ο Εικονογράφηση: Μ. Αλεξάνδρου, Σ. Γούσης, Ν, Καπατσούλια
fl Διαβάζουμε τις προτάσεις που ακολουθούν. Ακούμε το ηχογραφημένο κείμενο και ύστερα επιλέγουμε και γράφουμε χωριστά τις προτάσεις που αντιστοιχούν στις ομάδες Α και Β. > Η ζωή μου είναι μονότονη. Ι Θα γνωρίσω έναν κρότο από πατήματα που θα είναι διαφορετικός από τους άλλους. Όλοι οι άνθρωποι είναι ίδιοι. Ο Τα χωράφια με το στάρι δεν μου θυμίζουν τίποτε. ι Θα μου αρέσει ν' ακούω τον άνεμο μέσα στα στάχυα. Ο Η ζωή μου θα είναι ηλιόλουστη. Α, Η ζωή pc φίλους # Β. Η ζωή χωρίς φίλους ί
- ^7 Συζητάμε και εκφράζουμε με τον δικό μας τρόπο τα συναισθήματα μας: ν α. ΰτον έχουμε φίλους ( Γ β. Όταν δεν έχουμε φίλους
β w7 Διηγούμαι στην ομάδα μου μια συνάντηση με κάποιον ή με κάτι που μου δημιούργησε έντονα συναισθήματα ή μου έκανε ιδιαίτερη εντύπωση. ^of? Παρατηρούμε και παρουσιάζουμε με λίγα λόγια τον πλανήτη Γη. Ο Άρης είναι ένας κόκκινος λαμπρός πλανήτης πολύ κοντά στη Γη. Οι άνθρωποι πολλές φορές έστειλαν διαστημόπλοια για να τον εξερευνήσουν και να δουν αν υπάρχει ζωή. Όμως, δεν βρήκαν τίποτε. 1 \ Η Γη... ϊ 22
Σκεφτόμαστε και απαντάμε στον μικρό πρίγκιπα. Διάβασα για τη φύση, τα ζώα, τα φυτά, για τους ανθρώπους, για τα σπουδαία και περίεργα πράγματα που συμβαίνουν στον πλανήτη σας... Μίλησε μου για τα ζώα... \Π Ποιες είναι οι σχέσεις σας; V;
Συμπληρώνω τα κενά με τα ρήματα που ταιριάζουν. _ το αριστούργημα μου στους μεγάλους και τους αν το σχέδιο μου τους Ποτέ του δεν ένα αστέρι. Ποτέ του δεν Ο μικρός πρίγκιπας λουλούδι. Ποτέ του δεν κανένα. τα χέρια του το ένα με το άλλο. Ο ματαιόδοξος το καπέλο και σεμνά. μύρισε ρώτησα αγάπησε κοίταξε τρόμαξε χαιρέτησε χτύπησε ανασήκωσε έδειξα Διαβάζω τις προτάσεις και τις μεταφέρω στο παρόν. KOnote α. Συνάντησα ανθρώπους απ' όλο τον κόσμο. β. Ζωγράφισα τον πλανήτη με τα μπαομπάμπ. γ. Δεν μπόρεσε να πει περισσότερα. δ. Προστάτεψαν τα λουλούδια του. ε. Σα να πήραν τα ηφαίστεια φωτιά. α. β. γ. ϊ δ. ε. 24
Μ \f Παρατηρώ το εξώφυλλο του βιβλίου και απαντώ στις ερωτήσεις. 1. Ποιος είναι ο τίτλος του βιβλίου; 2. Ποιος είναι ο συγγραφέας του βιβλίου; 3. Πώς λέγεται ο εκδοτικός οίκος; Ιούλιος Bcpv Α^_ 0 γύρος του κόσμου σε 80 ημέρες β 4..,.,,ν,Λ,αι* m'lmfii-n H,IPI«*IH Ιούλιος Βερν «Ο γύρος του κόσμου σε 80 ημέρες», Ερευνητές. \ Τι φαντάζομαι για το περιεχόμενο του;
m/ ^^Φτ» Παρατηρώ το σκίτσο, διαβάζω τον τίτλο και γράφω '"'*- μια μικρή παράγραφο για την ιστορία που κρύβει. Η ΔΛΧΠΟΙΜΑ ΚΑί ΤΟ ΠΛΡίΣΤΛΡί Ευγένιος Τριβιζάς «Η ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΚΑΙ ΤΟ ΠΕΡΙΣΤΕΡΙ». ΑΘΗΝΑ 2004, ΥΠ.Ε.Π.Θ Εικονογράφηση: Μ. Αλεξάνδρου, Σ. Γούσης, Ν, Καπατσούλια k 26 J
Διαβάζω προσεκτικά το απόσπασμα του κειμένου και το χωρίζω σε παραγράφους. Η μικρή δορυφόρος της Γης, η Σελήνη, πήρε μια βαθύτερη ανάσα και άρχισε να εξηγεί στον υπεργαλαξιακό πρόεδρο και στους ήλιους τι έγινε στη μικρή τους γειτονιά και ο Ήλιος τους τιμώρησε τον Πλούτωνα. - Λοιπόν, κύριε πρόεδρε, ξέρετε ότι η Γη είναι ο μοναδικός πλανήτης του ηλιακού μας συστήματος που κατοικείται από ανθρώπους, θεούς και ημίθεους. Όπως καταλαβαίνετε, οι άλλοι πλανήτες πού και πού ζηλεύουν και καμιά φορά τσακώνονται. Αυτή τη φορά, ο Πλούτωνας αγάπησε κρυφά την πολυαγαπημένη εγγονή της Γης και πιο συγκεκριμένα τη μοναχοκόρη της θεάς Δήμητρας. Αυτό το κορίτσι, τι να σας πω! Λαμπερή σαν ηλιαχτίδα, πάντα με το χαμόγελο και το τραγούδι στα χείλη, ξεκινούσε κάθε πρωί ατέλειωτο χορό μέσα στα καταπράσινα λιβάδια της Γης. Από κοντά και η μητέρα της η Δήμητρα και οι άλλες νύμφες να ρυθμίζουν τις εποχές, τα σπαρτά και τις τόσο σημαντικές γεωργικές ασχολίες των ανθρώπων. Μια μέρα, όμως, που η Περσεφόνη βρισκόταν μόνη της στο λιβάδι, ο Πλούτωνας ξεγέλασε τη Γη και, αφού μεταμορφώθηκε σε αρματηλάτη ενός μεγαλόπρεπου άρματος, που το έσερναν τέσσερα μαύρα άλογα, άρπαξε την Περσεφόνη σαν αστραπή. Οι κραυγές της ειδοποίησαν τη μητέρα της για το ξαφνικό κακό, αλλά ήταν πλέον αργά. Όλα έγιναν τόσο γρήγορα που ούτε ο Ήλιος δεν είδε τίποτα. 27
α. Ποιος είναι ο τίτλος του βιβλίου; β. Ποιος είναι ο/η συγγραφέας; γ. Ποιος έκανε την εικονογράφηση; δ. Πώς λέγεται ο εκδοτικός οίκος;
Συμπληρώνω το σταυρόλεξο. 5 1 4 1. Αυτός που αναλαμβάνει να εκδώσει ένα βιβλίο. 2. Ένα βιβλίο αποτελείται από πολλές. 3. Αυτός που γράφει το βιβλίο. 4. Βρίσκεται στο περιεχόμενο μιας παραγράφου, ενός κεφαλαίου και ενός ολόκληρου βιβλίου. 5. Είναι η ουσία αλλά και το όνομα μιας παραγράφου, ενός κεφαλαίου και ενός βιβλίου. 6. Είναι ένα ξεχωριστό κομμάτι του κειμένου με το δικό του νόημα, αλλά μαζί με τα άλλα κομμάτια αποτελούν το νόημα όλου του κειμένου. 30
" Διαβάζω το κείμενο, το χωρίζω σε παραγράφους και δίνω σε κάθε παράγραφο έναν τίτλο. Γιατί δεν μ' αρέσει να διαβάζουν το βιβλίο μου επιπόλαια. Νιώθω τόση θλίψη ανιστορώντας αυτές τις αναμνήσεις. Πάνε κιόλας έξι χρόνια που ο φίλος μου έφυγε με το αρνί του. Αν προσπαθώ τώρα να τον περιγράψω εδώ, είναι για να μη τον ξεχάσω. Είναι θλιβερό να ξεχνάς έναν φίλο. Δεν είναι όλοι που αποχτούν έναν φίλο. Και μπορώ να γίνω κι εγώ σαν τους μεγάλους που δεν ενδιαφέρονται πια παρά για τα νούμερα. Κι είναι ακόμα γι' αυτό που αγόρασα ένα κουτί χρώματα και μολύβια. Είναι δύσκολο στην ηλικία μου να καταπιάνομαι πάλι με το σχέδιο, όταν όλες κι όλες οι ζωγραφιές που έκανα ήταν ένας βόας, τ'απέξω και τ' απομέσα του, από έξι χρονώ παιδί! Βέβαια, θα προσπαθήσω να κάμω πορτραίτα που να μοιάζουν όσο γίνεται πιο πολύ. Μα δεν είμαι πολύ σίγουρος πως θα το πετύχω.
r Δημιουργώ το εξώφυλλο ενός δικού μου βιβλίου. i 32