ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Τ.Ε.Ι. ΚΑΒΑΛΑΣ ΤΜΗΜΑ ΛΟΓΙΣΤΩΝ ΘΕΜΑ: "ΑΓΡΟΤΕΣ - Κ.Φ.Σ. - ΦΟΡΟΛΟΓΙΑ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΟΣ ΣΠΟΥΔΑΣΤΗΣ: ΚΟΚΚΙΝΙΔΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΟ^

Transcript

1 Τ.Ε.Ι. ΚΑΒΑΛΑΣ ΤΜΗΜΑ ΛΟΓΙΣΤΩΝ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΘΕΜΑ: "ΑΓΡΟΤΕΣ - Κ.Φ.Σ. - ΦΟΡΟΛΟΓΙΑ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΟΣ ΣΠΟΥΔΑΣΤΗΣ: ΚΟΚΚΙΝΙΔΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΟ^ ΕΠΙΒΛΕΠΩΝ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΠΑΡΧΑΡΙΔΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ

2 Τ.Ε.Ι. ΚΑΒΑΛΑΣ ΤΜΗΜΑ ΛΟΓΙΣΤΩΝ τ. Κ A Γ)A \ A Σ ΑρΙ3. Πρω'.. J έ y - - Π Τ Υ Χ Ι Α Κ Η Ε Ρ Γ Α Σ Ι Α ΘΕΜΑ: "ΑΓΡΟΤΕΣ - Κ.Φ.Σ. - ΦΟΡΟΛΟΓΙΑ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΟΣ - Φ.Π.Α." ΣΠΟΥΔΑΣΤΗΣ: ΚΟΚΚΙΝΙΔΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΙ ΕΠΙΒΛΕΠΩΝ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΠΑΡΧΑΡΙΔΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ

3 ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ ΕΙΣΑΓΩΓΗ Κ.Φ.Σ. - ΑΓΡΟΤΕΣ Γ ενκά περί Κ.Φ.Σ. Αγρότες Συνεταιρισροί αγρρτών Επττηδευυατίες αγρότες και αγοραστές αγροτικών προϊόντων ΦΟΡΟΛΟΓΙΑ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΟΣ - ΑΓΡΟΤΕΣ Γενικά περί Φοφολογίας εισοδήματος αγροτών Εισόδημα από γεωργικές επιχειρήσεις Φορολογία εισοδήματος γεωργικών συνεταιρισμών Φ.Π.Α. - ΑΓΡΟΤΕΣ Γ ενικά Ειδικό καθεστώς αγροτών - Ποιοί υπάγονται στο καθεστώς αυτό - Υπολογισμός επιστρεφόμενου φόρου - Δικαιολογητικά επιστροφής του Φόρου - Προϋποθέσεις επιστροφής του φόρου - Ειδικές ρυθμίσεις για το έτος εσοδείας Διαδικασία επιστροφής του φόρου - Αγρότες που δεν δικαιούνται επιστροφή φόρου - Αγρότες μη υπαγώμενοι στο ειδικό καθεστώς αγροτών Αγρότες με δικό τους κατάστημα Μετάταξη αγροτών - Γενικά - Υποχρεώσεις μετάταξης, απογραφής - Μετάταξη από ειδικό σε κανονικό καθεστώς αγροτών - Μετάταξη από κανονικό σε ειδικό καθεστώς αγροτών Προϊόντα από κτήματα εκτός Ελλάδας Η έκτη οδηγία (Ντερεκτίβα) της Ε.Ο.Κ. ( ) - Αναφορά στο κοινό κατ'αποκοπή καθεστώς γεωργών άρθρο 25 Επίλογος Φ.Π.Α. ΕΠΙΛΟΓΟΣ ξ Λ

4 Ε Ι Σ Α Γ Ω Γ Η Η παρακάτω εργασία αναφέρεται Ελληνικής Οικονομίας, στον αγροτικό. σε ένα σπουδαίο τομέα της Επιδίο3ξη μου ήταν να κάνω ένα πακέτο που να καλύπτει όλο το φάσμα αυτού του τομέα από λογιστικού περιεχομένου. Έ τ σ ι αναφέρομαι στον Κ.Φ.Σ., στην φορολογία εισοδήματος και στο Φ.Π.Α. που συσχετίζεται με τους αγρότες. Στην εργασία αυτή προσπάθησα να βάλω όσο το δυνατόν τους τελευταίους σχετικούς νόμους και διατάξεις. Νομίζω ότι κατάφερα να μην αναφέρομαι μονολεκτικά και δυσνόητα γιατί έκανα μια εργασία και όχι μια αντιγραφή όλων των νόμων και διατάξεων και ιδιαίτερα μη γράφοντας για άρθρα που δεν ισχύουν σήμερα που ακόμη η απλή αναφορά τους θα ήταν μάταιη. Τέλος θέλω να τονίσω ότι όπου αναφέρθηκα για συγκεκριμένους επιτηδευματίες και θα έπρεπε να αναφέρω τα ίδια πράγματα και σ'άλλες σελίδες για άλλους επιτηδευματίες θα προσπαθήσω να το αποφύγω για να μην κουράσω τον αναγνώστη.

5 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1: Κ.Φ.Σ. - ΑΓΡΟΤΕΣ

6 ΓΕΝΙΚΑ ΠΕΡΙ Κ.Φ.Σ. Μετά το Β'Παγ<όσμιο Πόλεμο καθιερώθηκε για πρώτη φορά στη χώρα μας το σύστημα τηρήσεως λογιστικών - φορολογικών βιβλίων και εκδόσεως φορολογικών στοιχειών από τους επιτηδευματίες. Τα αρχικά νομοθετηματα που το επέβαλαν είναι Ν.Δ. 578/4.8 και ο Α.Ν. 810/48 που συμπληρώθηκαν και αυτά αργότερα με τον Α.Ν. 1211/49 κλπ. Στη συνέχεια με το Β. Διάταγμα της κωδικοποιηθηκαν όλες οι προγενέστερες διατάξεις σε ενιαίο κείμενο που πήρε τον τίτλο "Κώδιξ Φορολογικών Στοιχείων". Από τότε ο Κ.Φ.Σ. υπέστη άλλες τροποποιήσεις και συμπληρώσεις για να κωδικοποιηθεί και πάλι με το ΠΔ 99/77 όπως ισχύει σήμερα. Παρόμοιο σύστημα φορολογικών - λογιστικών βιβλίων και στοιχείων δεν ισχύει σε άλλη χώρα. Η φορολογική λογιστική στην Ευρώπη στηρίζεται στη λογιστική επιστήμη με τους κανόνες της οποίας υποχρεούνται οι επιχειρήσεις να τηρούν τα λογιστικά τους βιβλία. Το κράτος με το σύστημα βιβλίων και στοιχείων του Κ.Φ.Σ. αποβλέπει στον έλεγχο διακίνησης των αγαθών, στον προσδιορισμό του κύκλου εργασιών και των καθαρών κερδών των επιχειρήσεων γενικά καθώς και του κύκλου εργασιών και του καθαρού εισοδήματος των ελεύθερων επαγγελματιών με δυνατότητα επαλήθευσης των εγγραφών των βιβλίων και εκδιδομένων στοιχειών του κάθε επιτηδευματία με την διασταύρωση μεταξύ τους. 0 Κ.Φ.Σ. περιλαμβάνει 50 άρθρα. Εμείς εδώ, θα αναφερθούμαι στα άρθρα που αναφέρονται στους αγρότες που πωλούν τα προϊόντα τους οι ίδιοι, χωρίς να είναι επιτηδευματίες, στους αγροτικούς συνεταιρισμούς και τέλος στους αγοραστές αγροτικών προϊόντων.

7 Στο άρθρο 1 ο Κ.Φ.Σ. αναφέρει ότι κάθε φυσικό η νομικό πρόσωπο ημεδαπό η αλλοδαπό αναφερόμενος από εδώ και πέρα "επιτηδευ- ματίας" και θα ασκεί εντός της Ελλάδας εμπορική ή βιομηχανική ή οποιανδήποτε ετέρα επιχείρηση ή ασκεί κερδοσκοπικό, βιοποριστικό ή ελεύθερο επάγγελμα, αδιάφορα εαν αυτό υπάγεται ή όχι στη φορολογία εισοδήματος ή εαν αυτό φορολογείται με ειδικό τρόπο υπο- χρεούται να εφαρμόζει τις διατάξεις του κώδικα αυτού. Από την υποχρέωση όμως αυτή εξαιρούνται και δεν τηρούν τα βιβλία και τα στοιχεία που ορίζονται από τον παρόντα κώδικα με εξαίρεση το ημερολόγιο μεταφοράς, οι γεωργοί, οι κτηνοτρόφοι, οι πτηνοτρόφοι, οι μελισσοκόμοι, οι υλοτομούντες και παράγοντες δασικά προϊόντα και οι αλιείς, εφόσον όλοι αυτοί δεν ασκούν την αγροτικής τους εκμετάλλευση με την μορφή εταιρείας οποιοδήποτε τύπου ή αγροτικού συνεταιρισμού, δεν διαθέτουν κατάστημα για την πώληση των προϊόντων της παραγωγής τους, πωλούν δε αυτά χωρίς επεξεργασία που μπορεί να τους προσδωσει το χαρακτήρα βιομηχανικών ή βιοτεχνικών προϊόντων, δεν εξάγουν τα προϊόντα τους στο εξωτερικό και δεν έχουν ενταχθεί με δήλωση τους στο κανονικό καθεστώς απόδοσης του Φ.Π.Α. Τώρα για την μεταφορά μαθητών λόγω έλλειψης συγκοινωνίας από ιδιοκτήτες αγροτικών αυτοκινήτων, οι οποίοι εκτελούν αυτήν την εργασία εντελώς περιστασιακά και παράλληλα με το κύριο βιοποριστικό τους επάγγελμα (το αγροτικό) δεν θεωρείται άσκηση επιχείρησης και δεν προσδίδει σ'αυτούς την ιδιότητα του επιδευματία κατά την 'έννοια των διατάξεων του Κ.Φ.Σ. και συνεπώς οι αγρότες αυτοί δεν έχουν την υποχρέωση τήρησης των βιβλίων και έκδοσης στοιχείων. Στις περιπτώσεις αυτές για την δικαιολόγηση της αμοιβής που καταβάλλεται αρκεί απλή εξοφλητική απόδειξη του δικαιούχου. Στο άρθρο 17 αναφέρεται ότι το ημερολόγιο μεταφοράς ενημερώνεται προ της εκκινήσεως του αυτοκινήτου.

8 ΑΓΡΟΤΙΚΟΙ ΣίΝΕΤΑΙΡΙΣΜΟΙ - Κ.Φ.Σ. Οι συνεταιρισμοί των παραγωγών αγροτικών προϊόντων και οι ενώσεις αυτών μέχρι το 1986 είχαν υποχρέωση να τηρούν από τα Βιβλία του Κ.Φ.Σ. μόνο το ημερολόγιο μεταφοράς, να εκδίδουν στοιχεία και να υποβάλλουν δηλώσεις. Το πιο πάνω πρόσωπα είχαν υποχρέωση να τηρούν και τα λοιπά βιβλία που ορίζονται από τις διατάξεις του Κ.Φ.Σ. μόνο στην περίπτωση που τα καθαρά τους κέρδη από την πώληση αγαθών η την παροχή υπηρεσιών υπάγονταν στην φορολογία εισοδήματος θεωρούμενοι στην περίπτωση αυτή ως επιτηδευματίες για την εφαρμογή των διατάξεων του Κ.Φ.Σ. Από όμως ορίζεται ότι οι πιο πάνω συνεταιρισμοί και οι ενώσεις τους έχουν όλες τις υποχρεώσεις που απορρέουν από τις διατάξεις του Κ.Φ.Σ. και στην περίπτωση που η δραστηριότητα τους υπάγεται στο Φ.Π.Α. ακόμη και αν τα κέρδη τους από την πώληση αγαθών και την παροχή υπηρεσιών δεν υπόκεινται στην φορολογία εισοδήματος. Η άτυπη ομάδα αγροτών που λειτουργεί χωρίς συστατικό έλεγχο και που ενεργεί ομαδικές καλλιέργειες στα κτήματα των μελών της, δεν έχει υποχρέωση να τηρεί βιβλία και να εκδίδει στοιχεία, ούτε να αποδίδει Φ.Π.Α. Οι αγροτικές συνεταιριστικές οργανώσεις εκτός από το να τηρούν τα βιβλία που προβλέπονται από το Κ.Φ.Σ. υποχρεούνται να τηρούν και τα παρακάτω βιβλία θεωρημένα από το εποπτικό συμβούλιο: - Βιβλίο μητρώου των τακτικών και ειδικών μελών - Βιβλίο " μελών κλαδικής οργάνωσης παραγωγής - Βιβλίο πρακτικών γενικών συνελεύσεων - Βιβλίο " κλαδικής οργάνωσης παραγωγής. Αρμόδιος για την θεώρηση των βιβλίων και στοιχείων του συνεταιρισμού ή της ενώσεως συνεταιρισμών που προβλέπει ο Κ.Φ.Σ. είναι ο Οικονομικός 'Εφορος της έδρας του συνεταιρισμού ή της ενώσεως και προκειμένου για την θεώρηση βιβλίων και στοιχείων υποκαταστήματος τέτοιας συνεταιριστικής οργάνωσης αρμόδιος είναι ο Οικονομικός Έφορος της έδρας ή του υποκαταστήματος στον οποίο υπάγεται τούτο. Η ενημέρωση των βιβλίων των συνεταιρισμών αυτών γίνεται στα βιβλία που ορίζουν οι σχετικές διατάξεις του Κ.Φ.Σ., ή τα καταστατικά τους το βραδύτερο πέντε (5) μέρες από την αγορά ή

9 -Λττώληση αγαθών, τις αμοιθές ττου τταρέχονται σε τρίτους, τα ενοίκια οι προμήθειες, οι ληξοττρόθεσμοι και απαιτητικοί τόκοι επί δανείων η πιστώσεων»4 Για την αγορά των αγροτικών προϊόντων οι συνεταιρισμοί εκδίδουν θεωρημένο τριπλότυπο τιμολόγιο αγοράς, ανεξάρτητα αν η αγορά γίνεται για δικό του λογαριασμό ή για λογαριασμό τρίτου. Το τιμολόγιο όμως αυτό δεν αποτελεί συνοδευτικό φορολογικό στοιχείο μεταφοράς των αγαθών. Σε περίπτωση αδυναμίας άμεσης έκδοσης τιμολογίου αγοράς εκδίδεται θεωρημένη διπλότυπη απόδειξη ποσοτικής παραλαθης, σσιην οποία αναγράφονται τα στοιχεία του πωλητή, το είδος και η^ποσσ^ τητα του προϊόντος και υπογράφεται και από τον πωλητη παραγωγό και στα δύο αντίτυπα, το δε τιμολόγιο εκδίδεται στην περίπτωση αυτή το αργότερο σε ένα μήνα από την παραλαβή των προϊόντων και παντώς μέσα στηνίδια διαχειριστική περίοδο. Για την διακίνηση των αγορασθέντων αγροτικών προϊόντων από τους τόπους παραλαβής στις εγκαταστάσεις του αγοραστή, απατείται η έκδοση δελτίου αποστολής του αγοραστή επιτηδευματία, εφόσον ο πωλητής δεν είναι υπόχρεος σε έκδοση του στοιχείου αυτού. Οι συνεταιρισμοί και επιτηδευματίες σε περίπτωση αποστολής σε τρίτο αγαθών για επεξεργασία, εκδίδει θεωρημένο διπλότυπο Δ.Α. αγαθών στο οποίο αναγράφεται το ονοματεπώνυμο, το επάγγελμα και η διεύθυνση του τρίτου, το είδος, η μονάδα μέτρησης, η ποσότητα κάθε είδους, το άθροισμα των ποσοτήτων των ειδών αριθμητικώς και ολογράφως. Τα αγαθά συνοδεύονται με το πρώτο αντίτυπο του Δ.Α. που παραδίδεται στον παραλήπτη τους. θεωρημένο διπλότυπο Δ.Α, αγαθών ανάλογου περιεχομένου εκδίδεται σε κάθε περίπτωση χονδρικής πώλησης. Δεν επιτρέπεται η έκδοση Δ.Α. όταν για την πώληση αγαθών εκδίδεται Τ.Π. - Δ.Α. θεωρημένο διπλότυπο Δ.Α. αγαθών ανάλογου περιεχομένου εκδίδεται σε περίπτωση αποστολής αγαθών από το κεντρικό στο υποκατάστημα ή μεταξύ των υποκαταστημάτων, αλλά σ'αυτή την περίπτωση αναγράφεται και η αξία των αγαθών εφόσον αυτό δεν είναι δύσκολο. Επιτρέπεται η μη έκδοση Δ.Α. μετά από έγκριση του οικονομικού Εφόρου εφόσον η διακίνηση παρακολουθείται εύκολα γιατί η απόσταση είναι μικρή και τέλος εξαιρούνται από την υποχρέωση αναγραφής στο Δ.Α. αριθμητικώς και ολογράφως του αθροίσματος των ποσοτήτων

10 -5- ενώσεις αυτών εφοσον ττροτων ειδών εφόσον για την έκδοση του χρησιμοποιείται Η/Υ. Για αγορές αγροτικών προϊόντων αξίας μέχρι και 200 δραχμές για κάθε συναλλαγή, μπορεί να μην εκδίδει τιμολόγιο αλλά να καταχωρεί αμέσως τη συναλλαγή απ'ευθείας στο τηρούμενο Βιβλίο ή σε θεωρημένη κατάσταση. Σε κάθε τέτοια είδος, η ποσότητα, η τιμή και η αξία ο δικαιούχος και η διεύθυνση αυτού. Οι γεωργικοί συνεταιρισμοί και σ' συναλλαγή αναγράφεται το αγοραζόμενου ιτροιόντος. έρχονται σε διανομή στα μέλη τους, αγαθών και ταυτόχρονα φροντίζουν για την αποστολή αυτών με μεταφορικά μέσα δικά τους ή τρίτων μεταφορέων ή μέσω μεταφορικών γραφείων υποχρεούνται να εκδίδουν για μεν τη διανομή "διατακτική" για δε την αποστολή "Δελτίο Αποστολής". Προκειμένου όμων να διευκολυνθούν οι παραπάνω συνεταιρισμοί και οι ενώσεις αυτών και να μην εκδίδουν για την ίδια συναλλαγή δύο στοιχεία μπορούν να εκδίδουν το "Τιμολόγιο Πώλησης - Δελτίο Αποστολής" το οποίο πρέπει να περιλαμβάνει εκτός από τα στοιχεία που ορίζονται από τις σχετικές διατάξεις και τα δεδομένα της διατακτικής. Η διατακτική πρέπει να είναι θεωρημένη, διπλότυπη και να περιλαμβάνει το ονοματεπώνυμο του μέλους, το είδος, την ποσότητα, την τιμή και την αξία των διανεμημένων αγαθών καθώς και το ποσό της αμοιβής. Σε περιπτώσεις πώλησης αγροτικών προϊόντων για λογαριασμό των αγροτών με προμήθεια οι συνεταιρισμοί εκδίδουν εκτός από το τιμολόγιο αγοράς ή την απόδειξη παραλαβής αγαθών και θεωρημένη τριπλότυπη εκκαθάριση για τα πωληθέντα προϊόντα, στην οποία αναγράφονται το ονοματεπώνυμο και η διεύθυνση του αποστολέως και η ποσότητα παραληφθέντων προϊόντων, την αξία των πωληθέντων προϊόντων, την προμήθεια, τις δαπάνες που έγιναν για λογιαριασμό του αποστολέα και το καταβλητέο σ'αυτόν ποσό. Οι σχετικές εκκαθαρίσεις εκδίδονται μια φορά κατά διαχειριστική περίοδο και το αργότερο μέσα στον επόμενο μήνα από την λήξη αυτής με χρονολογία έκδοσης την τελευταία ημέρα της διαχειριστικής περιόδου, με την απαραίτητη προϋπόθεση ότι θα αποδίδεται ο Φ.Π.Α. κανονικά από τις συνεταιριστικές οργανώσεις εφόσον προκύπτει τέτοια υποχρέωση, μέσα στις προθεσμίες που ορίζονται από το Ν 1642/86 (περί Φ.Π.Α.), βάσει των στοιχείων πώλησης που εκδίδονται (Τ.Π., Δ.Λ.Π. κλπ.) από 'υτες.

11 Οι συνεταιρισμοί αυτοί ττου για την επαγγελματική τους εξυπηρέτηση ή την εκτέλεση του σκοπού τους εχορηγησαυ τόκους, προμήθειες, μεσιτείες, αμοιβές ή άλλη παροχή μη έμμισθου υπηρεσίας, ενοίκια αυτοκινήτων και μηχανημάτων άνω των δραχμών προς οποιοδήποτε φυσικό ή νομικό πρόσωπο εκτός του Δημοσίου, υποβάλλουν στον Οικονομικό Έφορο, μέχρι τις 20 Μαρτίου: α) Ατομική απλή κατάσταση κατά δικαιούχο τρίτου β) Συγκέντρωση εις τριπλούν κατάσταση γι'όλους τους δικαιούχους τρίτους. Στην ατομική κατάσταση αναγράφονται τα πλήρη στοιχεία του δικαιούχου τρίτου και το χορηγηθέν ποσό. Στην συγκεντρωτική κατάσταση αναγράφονται κατά αλφαβητική σειρά οι δικαιούχοι τρίτοι, τα πλήρη στοιχεία και το χορηγηθέν ποσό του κάθε δικαιούχου. Η ίδια διαδικασία τηρείται όταν εκδίδονται εκκαθαρίσεις αλλά εδώ αναγράφονται μερικά πρόσθετα στοιχεία, όπως π.χ. η εισφορά δασοκτονίας για τις ελιές από μερικές περιοχές κλπ.

12 ΕΠΙΤΗΔΕΥΜΑΤΙΕΣ ΑΓΡΟΤΕΣ ΚΑΙ ΑΓΟΡΑΣΤΕΣ ΑΓΡΟΤΙΚΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ Στις παρακάτω σελίδες θα αναλύσουυε μόνο τις κατηγορίες επιτηδευματίων που υποχρεούυται η απαλλάσουται από το Κ.Φ.Σ. ορισμένων βιβλίων και στοιχεία και υπάρχουν γι'αυτούς ξεχωριστές ρυθμίσεις, γιατί ο κάθε επιτηδευματίας μπορεί να είναι αγοραστής αγροτικών προϊόντων και εδώ δεν έχουμε σκοπό να απαριθμήσουμε όλο τον κώδικα. Ετσι έχουμε λοιπόν από τον κώδικα υποχρεωτική την ένταξη στη Β'Κατηγορία τουλάχιστον του εκμεταλλευτή γεωργικών μηχανημάτων και ελαιοτριβείου. Στις περιπτώσεις κατά τις οποίες ένας ελαιοτριβέας εκτός από την έκθλιψη των ελαίων αναλαμβάνει και την μεταφορά του ελαιοκαρπού από τα χωράφια των παραγωγών στο ελαιοτριβείο με δικά του μεταφορικά μέσα, μπορεί να μην εκδίδει Δ.Α. εφόσον αποδεδειγμένα ο ελαιοκαρπός ανήκει στον παραγωγό και η μεταφορά γίνεται με σκοπό την έκθλιψη, δεδομένου ότι η μεταφορά του ελαιοκαρπόύ παρουσιάζει ιδιομορφίες (δυσχέρειες στην συγκέντρωση, άγνωστο βάρος κλπ.) και κατά βάση η συγκέντρωση του στα ελαιοτριβεία γίνεται με διάφορα μεταφορικά μέσα και με ευθύνη των αγροτών, οι οποίοι ως γνωστόν δεν υποχρεούνται σε έκδοση φορολογικών στοιχείων. 0 εκμεταλλευτής γεωργικών μηχανημάτων η ελαιοπηστηρίου η ελαιοτριβείου η αλευρόμυλου η εργοστασίου αποφλοιώσεως ορύζης, ενεργεί την εργασία για λογαριασμό του παραγωγού γεωργού και εκδίδει θεωρημένη διπλότυπη απόδειξη παροχής υπηρεσιών στην οποία αναγράφει εκτός των άλλων, το ονοματεπώνυμο και την διεύθυνση του γεωργού, το είδος και την ποσότητα του παραγόμενου προϊόντος και το ποσό της αμοιβής. Ό τ α ν δε η αμοιβή δίνεται σε είδος την ποσότητα και την αξία αυτού σε τρέχουσα τιμή. 0 εκμεταλλευτής εκκοκιστηρίου βάμβακος τηρεί και βιβλία πρέσσας στο οποίο καταχωρεί τον αύξοντα αριθμό κάθε δέματος εκκοκίζομένου βάμβακος, το βάρος αυτού και τα στοιχεία του δικαιούχου. Οταν η εργασία γίνεται για λογαριασμό του παραγωγού γεωργού.0 ως άνω υπόχρεος εκδίδει διπλότυπη απόδειξη παροχής υπηρεσιών, στην οποία αναγράφει τουλάχιστον το ονοματεπώνυμο και την διεύθυνση του γεωργού.

13 Η διακίνηση των χωρικών καπνών παρακολουθείται από αρρόδιες Δημόσιες Υπηρεσίες σε κάθε στιγμή και μέχρι της αποθήκευσής τους στις αποθήκες των αγοραστών. Λεν ενεργουνται αγοραπωλησίες καπνού χωρίς προηγούμενη έκδοση άδειας κατοχής και στην συνέχεια μεταφοράς από τα τμήματα καπνού των Οικονομικών Εφοριών και γι'αυτούς τους λόγους επιτρέπεται η μη έκδοση Δελτίου Αποστολής κατά την διακίνηση τους εφόσον αυτά συνοδεύονται με τηνάδεια μεταφοράς ή με αντίγραφο αυτής. Επειδή υπάρχει δυσχέρεια αναγραφής της ακριβής ποσότητας σε κιλά βάρους στα εκδιδόμενα φορολογικά στοιχεία, στις περιπτώσεις μεταφοράς ζώντων ζώων από τους τόπους παραλαβής μέχρι τους τόπους ζύγισης (σφαγεία) για να διευκολυνθούν οι συναλλαγές αυτές εφόσον ο ακριβής προσδιορισμός του βάρους είναι αδύνατος στο τόπο παραλαβής, μπορεί να αναγράφεται, στα φορολογικά στοιχεία που εκδίδονται για την μεταφορά από τον τόπο παραλαβής στο τόπο ζύγισης, η ποσότητα κατά είδος, σε τεμάχια και σε κιλά βάρους κατά προσέγγιση με την προϋπόθεση ότι μετά την ζύγιση στα εκδιδόμενα τιμολόγια θα αναγράφεται η ποσότητα κατά είδος τόσο σε κιλά βάρους όσο και σε τεμάχια. Για την διακίνηση των κάθε μέρα επαναλαμβανομένων αγορών γάλακτος από τους τόπους παραλαβής στο κατάστημα του αγοραστή μπορεί να εκδίδεται από αυτόν (αγοραστή) ένα δελτίο αποστολής για ολόκληρη την ποσότητα γάλακτος που παραλαμβάνεται από όλους τους παραγωγούς της ίδιας κοινότητας ή οικισμού γιατί ο φορολογικός έλεγχος μπορεί να διενεργηθεί ευχερώς από το θεωρημένο βιβλίο ή κατάσταση καταχώρησης των αγοραζόμενων ποσοτήτων γάλακτος που υποχρεούνται να τηρούν οι τυροκόμοι. Οι τυροκόμοι και τυρέμποροι μπορούν να εκδίδουν ένα συγκεντρωτικό τιμολόγιο κατά πωλητή παραγωγό εντός του επόμενου μήνα από την λήξη της γαλακτομικής περιόδου γιατί πολλές φορές με την λήξη αυτής της περιόδου ορίζεται η τιμή. Στο τιμολόγιο αγοράς αγροτικών προϊόντων αναγράφονται γενικά τα στοιχεία του αγοραστή και πωλητή, το είδος του αγοραζόμενου προϊόντος, η ποσότητα, η τιμή και η αξία του. Εαν πρόκειται περί αγοράς ελιών προερχόμενες από δασοκτόνες περιοχές, στο τιμολόγιο αναγράφεται και η οφειλόμενη εισφορά δασοκτονίας. Εαν η αγορά των αγροτικών προϊόντων γίνεται για λογαριασμό τρίτου προσώπου τότε απαραιτήτως αναγράφεται στο τιμολόγιο αγοράς και το ονομα

14 -9- τεπώνυμο και η διεύθυνση του προσώπου αυτού, αλλιώς η αγορά των αγροτικών προϊόντων θεωρείται ότι έγινε για λογαριασμό του εκδότη του τιμολογίου χωρίς να χωράει σ'αυτό καμμιά ανταπόδειξη. Η θεώρηση τιμολογίων αγοράς και πώλησης αγροτικών προϊόντων γίνεται εφόσον προηγούμενα εξακριβωθεί η τύχη των τιμολογίων που ηδη είχαν θεωρηθεί στο όνομα του προσώπου που ζητεί θεώρηση νέων τιμολόγιων. Η κάθε παράλειψη παραδόσεως από τον αγοραστή αγροτικών προϊόντων στον πωλητή παραγωγό του πρώτου αντίτυπου του εκδιδόμενου του εκδιδόμενου τιμολογίου, είναι χωριστή παράβαση και επιβάλλεται αυτοτελώς πρόστιμο.

15 M L ΤΙΜ Ο Λ Ο ΓΙΟ Α Γ Ο Ρ Α Σ (ΑΓΡΟΤΙΚΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ) Επάγγελμα. CΠΡΟΤΟΤΥΠΟ) Ημεςομηνία Είδος εμποςεύματος Ποσότητα Τιμή μονάδας ΑΞΙΑ ΣΥΝΟΛΟ ΧΥΝΟΛΟ ο ΠΑΡΑΔΟΥΙ Ο ΠΑΡΑΛΑΒΩΝ

16 ...Μ Τύπος ειδικού στοιχείου που εκδίδεται από τους αγρότες πού ασκούν παράλληλα και εμπορική δραστηριότητα ή εξάγουν τα προϊόντα τους στο εξωτερικό. ΟΝΟΜ/ΜΟ ΕΚΔΟΤΗ ΑΝΤ/ΝΟ ΕΡΓΑΣΙΩΝ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΤΗΛΕΦΩΝΟ ΥΠΟΔΕΙΓΜΑ ΕΙΔΙΚΟ ΤΙΜΟΛΟΓΙΟ ΠΑΡΑΔΟΣΗΣ ΑΓΡΟΤΙΚΩΝ ΠΡΟ Ϊ ΟΝΤΩΝ (Άρθρο 33 παράγρ. 5 του υ. 1642/1986) ΧΩΡΙΣ Φ.Π.Α. ΟΝΟΜ/ΜΟ ΠΑΡΑΔ/ΝΤΟΣ ΑΓΡΟΤΗ ΔΗΜΟΣ Ή ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ ΤΟΠΟΣ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ ΑΓΑΘΩΝ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΕΙΔΟΥΣ ΚΑΝΟΝΙΚΗ ΑΞΙΑ ΥΠΟΓΡΑΦΗ ΕΚΔΟΤΗ

17 ^ e S x ΗΜ Ρ0Α0Γ10Ν Μ ΤΑΦΟΡΑ^ CApDpov 28 Κ. Φ. Σ.)

18 i i Εκκαθάριση πωλητή α γ ρ ο τ ι κ ώ ν π ρ ο ϊ ό ν τ ω ν αε π ρ ο μ ή θ ε ι α Kourticlis IJro.s I S T H V t U I GH Fo loa/k;ivalas 3 0.J0.B9 K 0 M M. [ S S [ 0 N B A B R I '. C H N U N G [ nhalt: Kolii 2 1.8B0 kg g r. Tra u b c n U b o r n a : B.196 Kolli Kg gr. Trail bon V o r k a u f : 616 Kolii Kg gt. T. a OS B, 5 0 OS Kolli Kg gr 'J. a OS «, - OS Kolii kg gr. T. a OS 7,70 OS K.196 Kolli Kg Brut toerlos OS ; OS.1.700,' OS B.500, OvS ;i,5.374, Summe vspesgn

19 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2: ΦΟΡΟΛΟΓΙΑ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΟΣ - ΑΓΡΟΤΕΣ

20 ΓΕΝΙΚΑ ΠΕΡΙ ΦΟΡΟΛΟΓΙΑΣ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΟΣ ΑΓΡΟΤΩΝ Κάθε φυσικό ιτρόσωττο το οττοίο αποκτά εισόδημα που προκύπτει στην Ελλάδα ανεξάρτητα της ιθαγένειας του και τόπου διανομής ή κατοικίας αυτού, όπως και κάθε φυσικό πρόσωπο που κατοικεί στην Ελλάδα και αποκτά εισόδημα εκτός Ελλάδας, έχει υποχρέωση να υποβάλλει δήλωσή εφόσον το φορολογούμενο εισόδημα του υπερβαίνει το ποσό των δραχμών. Υποχρέωση για υποβολή δήλωσης υπάρχει επίσης και όταν το συνολικό εισόδημα του φορολογούμενου είναι μικρότερο από δραχμές αλλά στο εισόδημα αυτό περιλαμβάνεται και ζημιά από εμπορική ή γεωργική εκμετάλλευση. Για να βρεθεί το συνολικό εισόδημα, αθροίζοντας τα επιμέρους εισοδήματα, τα οποία αποκτούνται από κάθε φυσικό πρόσωπο είτε κατά το προηγούμενο οικονομικό, γεωργικό κλπ. έτος. Κατά την άθροιση αυτή συμψηφίζονται τα θετικά και αρνητικά στοιχεία των επιμέρους εισοδημάτων. Σε περίπτωση που η ζημιά από γεωργική επιχείρηση, που προκύπτει από τα βιβλία του υπόχρεου που τηρούνται επαρκώς και ακριβώς, δεν καλύπτεται με συμψηφισμό θετικού αποτελέσματος για οποιοδήποτε λόγο μεταφέρεται να συμφιφηστεί διαδοχικώς και στα επόμενα πέντε επόμενα οικονομικά έτη κατά το υπόλοιπο που απομένει κάθε φορά με την προϋπόθεση ότι κατά τα έτη αυτά τα βιβλία του υπόχρεου τηρούνται επαρκώς και ακριβώς. Η υποχρεωτική υποβολή δήλωσης για τα εισοδήματα τους ανεξάρτητα από το αν υπόκεινται ή όχι σε φόρο δεν ισχύει για τους κατόχους αγροτικών αυτοκινήτων ημιφορτηγών αντίθετα από τους κατόχους αυτοκινήτων που υποχρεούνται σε υποβολή δήλωσης, εξαιτίας αυτής της κατοχής. Οι δηλώσεις υποβάλλονται μέχρι την 25η Φεβρουαρίου κατεξαίρεση αυτή υποβάλλεται μέχρι της 10 Απριλίου όταν υπάρχουν κέρδη που προέκυψαν από γεωργικές εκμεταλλεύσεις που τηρούν βιβλία Γ'Κατηγορίας και η διαχειριστική τους περίοδος λήγει μέσα στους μήνες Νοέβριο ή Δεκέβριο. Αρμόδιος Οικονομικός Έφορος για την παραλαβή δηλώσεων, είναι ο Οικονομικός Έ φ ορος της κατοικίας ή της κύριας διαμονής τόυ υποχρέου στον φόρο. Εδώ κρίνεται αναγκαίο να κάνω μια αναφορά στις κατηγορίες εισοδημάτων όπως διακρίνονται από το σχετικό νομοθετικό διάταγμα που έχει ως εξής:

21 -11- Α' Εισόδημα από οικοδομές Β' Εισόμημα " εκμίσθωση γαιών Γ' " " κινητές αξίες Δ' " " εμπορικές επιχειρήσεις Ε' " " γεωργικές επιχειρήσεις ΣΤ' " " μισθωτές υπηρεσίες Ζ' " " ελεύθερο επάγγελμα και οποιαδήποτε άλλη πηγή. Τα προσωπικά αφορολόγητα ποσά χωρίς δικαιολογητικά είναι δραχμές για όσους ασχολούνται προσωπικά ή με τα μέλη της οικογένειας τους και κατά κύριο επάγγελμα σε γεωργικές επιχειρήσεις έστω και αν αυτοί χρησιμοποιούν εργάτες. Για τις γεωργικές επιχειρήσεις οι οποίες λειτουργούν με μορφή προσωπικής ή Ε.Π.Ε. ή κοινοπραξίας δικαίωμα για το παραπάνω αφορολόγητο ποσό έχει καθένας από τους εταίρους ή τα μέλη της κοινοπραξίας, εφόσον ασχολείται προσωπικά και κατά κύριο επάγγελμα σε γεωργικές εκμεταλλεύσεις. Στην περίπτωση αυτή το αφορολόγητο ποσό δεν μπορεί να υπερθεί τις δραχμές συνολικά για όλα τα μέλη της εταιρείας ή κοινοπραξίας. Αν τα μέλη της εταιρείας ή κοινοπραξίας δικαιούνται συνολικά μεγαλύτερο αφορολόγητο ποσό τούτο περιορίζεται ανάλογα. Παρακάτω θα κάνω μια ανάλυση στα εισοδήματα από γεωργικές επιχειρήσεις και μια πολλή μικρή ανάλυση στα εισοδήματα από εκμίσθωση γαιών που οι συγκεκριμένες διατάξεις για αυτή τη κατηγορία εισοδήματος ενοποιήθηκαν με τις διατάξεις που αφορούν το εισόδημα οικοομων με το νόμο Ν 1828/89

22 ΕΙΣΟΔΗΜΑ ΑΠΟ ΓΕΩΡΓΙΚΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ Εισόδηυα αττδ γεωργικές εττιχε ιρησει ς είναι το κέρδος ττου προκύπτει από κάθε οικονομικό η γεωργικό έτος από εκμετάλλευση γεωργικών επιχειρήσεων κάθε φύσης όπως αγροτικές, κτηνοτροφικές, πτηνοτροφικές, μελισσοκομικές, δασικές, αλιευτικές κλπ. Τα εισοδήματα και κέρδη των γεωργικών επιχειρήσεων που λειτουργούν με την μορφή Ο.Ε., Ε.Ε., Ε.Ι.Ε., θεωρείται ότι αποκτήθηκαν : α) Στις περιπτώσεις της Ο.Ε., Ε.Ε., και Ε.Π.Ε. από κάθε ένα εταίρο ή μέλος, για το ποσοστό των κερδών που του αναλογεί από την από την συμμετοχή του στην εταιρεία. Ως χρόνος κτήσης για γεωργικές επιχειρήσεις που τηρούν βιβλία Γ'Κατηγορίας του Κ.Φ.Σ., θεωρείται η ημερομηνία στην οποία κλείστηκε η διαχείριση και προκειμένου για Ε.Π.Ε. η ημερομηνία που εγκρίθηκε ο Ο ισολογισμός της εταιρείας από την συνέλευση των εταίρων. Σε περίπτωση που δεν εγκριθεί ο ισολογισμός της Ε.Π.Ε. μέσα σε χρονικό διάστημα τριών (3) μηνών από την λήξη της διαχειριστικής χρήσης το εισόδημα καταλογίζεται σ'αυτούς που έχουν την ιδιότητα του εταίρου την τελευταία μέρα αυτού του τριμήνου. 0 προσδιορισμός του καθαρού κέρδους των γεωργικών επιχειρήσεων ενεργείται ως εξής: α) Εαν τηρούνται επαρκή ή ακριβή βιβλία και στοιχεία Γ'Κατηγορίας του Κ.Φ.Σ. το καθαρό κέρδος βρίσκεται λογιστικώς βάσει τωβ δεδομένων των βιβλίων και στοιχείων με αφαίρεση των εξόδων, β) Εαν τηρούνται επαρκή και ακριβή βιβλία και στοιχεία Β'Κατηγορίας του Κ.Φ.Σ. και δεν υπάρχουν αποθέματα, το καθαρό κέρδος βρίσκεται με την αφαίρεση των εξόδων από τα έδοσα. γ) Οι λοιπές επιχειρήσεις που τηρούν βιβλία και στοιχεία Α ή Β'Κατηγορίας του Κ.Φ.Σ. όπως και οι επιχειρήσεις που δεν τηρούν βιβλία και στοιχεία ή κρατούν ανακριβή και ανεπαρκή, το καθαρό κέρδος βρίσκεται εξωλογιστικός. Σε περίπτωση που το καθαρό εισόδημα δεν μπορεί να προσδιοριστεί λογιστικώς, αυτό προσδιορίζεται τεκμαρτά με πολλαπλασιασμό των ακαθάριστων εσόδων της επιχείρησης με ειδικούς κατά κλάδο εκμεταλλεύσεων, συντελεστές καθαρού εισοδήματος. Ως ακαθάριστο εισόδημα λαμβάνεται η αξία των παραγόμενων προϊόντων..για την εξεύρεση της αξίας τους τα προϊόντα αποτιμώνται σε δραχμές, με βάση τη μέση τιμή χονδρικής πώλησης τους στο χρόνο και στον τόπο

23 -13- της παραγωγής τους. Σ'αυτά τα ακαθάριστα έσοδα δεν συμπεριλαμβαυουται τα παρακάτω ποσά εσόδων: α) Οι τόκοι από συναλλακτικές πράξεις. β) Η αυτόματη υπερτίμηση κεφαλαίου της επιχείρησης γ) Τα ποσά που έχουν εισπραχθεί από επισφαλείς αποκτήσεις που έχουν αποσβεστεί, εφόσον είχαν γίνει δεκτές από τον προϊστάμενο της δημόσιας οικονομικής υπηρεσίας κατά του προσδιορισμό του φορολογούμενου εισοδήματος. δ) Τα ποσά που έχουν εισπραχθεί από φόρους, τέλη και εισφορές της επιχείρησης εφόσον είχαν καταβληθεί αχρεωστήτως και είχαν γίνει δεκτά από τον προϊστάμενο της δημόσιας οικονομικής υπηρεσίας κατά τον προσδιορισμό του φορολογούμενου εισοδήματος. Τα παραπάνω ποσά προστίθονται χείρησης, το οποίο προκύπτει από καθαρού εισοδήματος. στο καθαρό εισόδημα της επι- εφαρμογή του συντελεστή Για κάθε κλάδο γεωργικών εκμεταλλεύσεων υπάρχει ένας μοναδικός συντελεστής καθαρού εισοδήματος ο οποίος εφαρμόζεται στα ακαθάριστα έσοδα. Οι μοναδικοί συντελεστές καθαρού εισοδήματος περιλαμβάνονται σε ειδικό πίνακα, ο οποίος καταρτίζεται με αποφάσεις του Υπουργού Οικονομικών που δημοσιεύονται στην εφημερίδα της Κυβέρνησης. Προκειμένου περί σποροπαραγωγώυ συμβεβλημένων ή ελεγχομένων από το Δημόσιο δια την παραγωγή σπόρων εκλεκτών πικιλιών και την διάθεση τους στους παραγωγούς, ο συντελεστής καθαρού εισοδήματος ορίζεται σε 5% - 8%. Σε 8% ορίζεται και ο μοναδικός συντελεστής καθαρού κέρδους που εφαρμόζεται κατά του εξωλογιστικό προσδιορισμό των καθαρών κερδών των γεωργικών επιχειρήσεων που παράγουν άνθη και τα διαθέτουν μέσω ανθογορώυ. Σε 5% ο συντελεστής βοδοτροφικών και χοιρο- τροφικών εκμεταλλεύσεων, σε 10% ο συντελεστής πτηυοτροφικής εκ- μεταλλέυσεως κλπ. Για τις γεωργικές επιχειρήσεις οι οποίες υπο- χρεούνται να τηρούν βιβλία και στοιχεία του Κ.Φ.Σ. αλλά δεν τηρούν ή τηρούν ανακριβή βιβλία και στοιχεία, ο συντελεστής καθαρού εισοδήματος προσαυξάνεται κατά i 0 %. Αν από τα στοιχεία που προσκομίζει ο φορολογούμενος αποδεικ- νύεται ότι εξαιτίας ζημιών από γεγονότα απρόβλεπτα ή οφειλόμενα σε ανωτέρα βία, μειώθηκε το εισόδημα του από την γεωργική εκμετάλλευση, το καθατό εισόδημα μπορεί να προσδιοριστεί με την χρήση συντελεστή κατώτερου από εκείνους που ορίζονται κάθε φορά. Στην

24 περίπτωση αυτή ο συντελεστής δεν υττορει το μηδέν. είναι μκροτερος απο τα γεωργικά μηχανήματα και εργαλεία που χρησιμοποιούνται από γεωργικές επιχειρήσεις και εκμεταλλεύσεις αποσβένονται με ποσοστό 12%, οι ελκυστηρες, αλωνιστικές μηχανές, σβάρνες, καλλιεργητές, άροτρα, σπαρτικές μηχανές, αναβατόρια φορητά, μηχανές τεμαχισμού σανού, μηχανές άλευσης τροφών, αυτοδετικές, χορτοσυλλεκτοδεματικές, πατατοσυλλεκτικές,θερίζοαλωνιστικές, φορτωτικές μηχανές, χορτοκοπτικές, συλλεκτικές βάμβακος, αραβοσιτοφρέζες, αντλητικά συγκροτήματα και κινητήρες εσωτερικής καύσης. Με ποσοστό 14 % οι λιπασματοδιανομές και ψεκαστήρες και επίσης με ποσοστό 10% τα υπόλοιπα γεωργικά μηχανήματα. ΕΙΣΟΔΗΜΑ ΑΠΟ ΕΚΜΙΣΘΩΣΕ ΓΑΙΩΝ (ΑΚΙΝΗΤΩΝ) Εισόδημα από ακίνητα είναι και αυτό που προκύπτει μεταξύ των άλλων και το εισόδημα που προκύπτει κατά γεωργικό έτος από εκμίσθωση μιας ή περισσότερης γαίας, το οποίο αποκτάται από κάθε ιδιοκτήτη, νομέα ή επικαρπωτή' ή από αυτόν στον οποίο μεταβιβάστηκε η άσκηση του δικαιώματος της επικαρπίας ή από αυτόν που έχει το δικαίωμα χρήσης. Στην έννοια του όρου "γαίες" περιλαμβάνονται οι γαίες που καλλιεργούνται ή είναι φυτεμένες, τα δάση και οι δενδρώδεις εκτάσεις, τα λιβάδια, τα μεταλλεία, λατομεία, οι λίμνες, τα ιχθυοτροφεία και κάθε έκταση γής μεζί με τα στοιχεία που είναι στην επιφάνεια του εδάφους και τις κάθε είδους ύλες που είναι κάτω από αυτό. Ως εισόδημα από ακίνητα γαίες λαμβάνεται και: α) Σε περίπτωση μεταβιβάσης του δικαιώματος της επικαρπίας για ορισμένο χρόνο, το συνάλλαγμα που αποκτά ο κύριος ή ο επικαρπωτής του ακινήτου από την μεταβίβαση αυτή. Για του προσδιορισμό του ετήσιου εισοδήματος το συνάλλαγμα αυτό διαιρείται σε τόσα μέρη όσα και ο αριθμός των πραγματικών ετών επικαρπίας Σε περίπτωση που το αντάλλαγμα αυτό είναι μικρότερο τουλάχιστον ' κατά 10% από την πραγματική αξία του δικαιώματος της επικαρπίας τότε για τον προσδιορισμό του ετήσιου εισοδήματος, λαμβάνεται η πραγματική αξία της επικαρπίας, διαιρούμενη σε μέρη ίσα με τον αριθμό των πραγματικών ετών διάρκεις της επικαρπίας.

25 - 1 $ - I' β) To αντάλλαγμα ττου καταβάλλεται κατόπιν συμφωνίας στον ιδιόκτητη νομέα κλπ. δάσους για την παραχώρηση της εκμετάλλευσης τους σε ποσοστό της δασικής παραγωγής ή με άλλη παρόμοια αναλογία, γ) Το αντάλλαγμα το οποίο με οποιοδήποτε τρόπο υπολογίζεται και καταβάλλεται με συμφωνία ή συνήθεια στον ιδιοκτήτη σε ποσοστό της παραγωγής για την παραχώρηση της εκμετάλλευσης γαίας, εφόσον αυτός δεν συμμετέχει στις δαπάνες καλλιέργειες ή συγ^ κομιδής γεωργικών προϊόντων. Δεν λαμβάνεται ως εισόδημα από ακίνητα (γαίες) όταν αυτό προκύπτει από οικοδομήματα επεξεργασίας και συντήρησης καπνού σε φύλλα ή άλλων εζαγωγικών γεωργικών προϊόντων όπως και από τα οικοδομήματα που ιδιοχρησιμοποιούνται και τα οποία βρίσκονται μέσα ή έξω από αγροτικά κτήματα και χρησιμοποιούνται για την διεξαγωγή έργων της γεωργικής επιχείρησης. Από το ακαθάριστο εισόδημα των γαιών αναιρούνται κάθε φόρος τέλος, η δικαίωμα υπέρ άλλου που βαρύνει τις γαίες, ποσοστό 5% για αποσβέσεις και έξοδα συντήρησης των γιαών και γενικά για κάθε συναφή βάρος, ποσοστό 10% των δαπανών αντιπλημμυρικών έργων και έργων αποξήρανσης ελών για απόσβεση τους όχι όμως και για έξοδα βελτίωσης και επέκτασης των γαιών. Το ποσό που απομένει μετά τις παραπάνω εκπτώσεις από ακαθάριστο εισόδημα αποτελεί το καθαρό εισόδημα.

26 ΦΟΡΟΛΟΓΙΑ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΟΣ ΓΕΩΡΓΙΚΩΝ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΜΩΝ Τα εισοδήματα ττου αττοκτουν οι συνεταιρισμοί πρώτου, δεύτερου t<.(xe τρίτου βαθμού που χαρακτηρίζονται από του νόμο ως αγροτικοί από δραστηριότητες που ορίζονται στους σκοπούς που καθορίζονται από τις διατάξεις του καταστατικού τους, απαλλάσουται από τον φόρο. Στην απαλλαγή αυτή δεν περιλαμβάνονται: α) Τα εισοδήματα από εκμίσθωση ακινήτων και από κινητές αξίες, εκτός των τόκων από συναλλαγματικές και γραμμάτια, εφόσον αποκτόνται από εμπορικές συναλλαγές καθώς και των τόκων από δάνεια ή πιστώσεις στα μέλη του συνεταιρισμού, β) Τα κέρδη από πώληση προϊόντων μετά από προηγούμενη επεξεργασία τους ή διασκευή, η οποία μπορεί να προσδάισει σε αυτά το χαρακτήτα βιομηχανικών προϊόντων. Λεν θεωρείται ως βιομηχανική επεξεργασία, η διαλογή, εξευγενισμός, καθαρισμός, έκθλιψη, εκκόκιση, εκχύμωση, αποφλοίωση, παστερίωση, η παραγωγή γαλακτομικών προϊόντων καθώς και η απλή συσκευασία για την συντήρηση και μεταφορά των γεωργικών προϊόντων στον τόπο κατανάλωσης, ανεξάρτητα από τα μέσα που χρησιμοποιούνται για του σκοπό γ) Τα κέρδη από την λιανική πώληση σε τρίτους, γεωργικών προϊόντων γενικής παραγωγής του συνεταιρισμού ή των μελών αυτού από ίδια πρατήρια ή με την μεσολάβηση τρίτων που ενεργούν λιανική πώληση κατα εντολή και για λογαριασμό τους, δ) Τα κέρδη από την πώληση σε τρίτους που δεν είναι μέλη του συνεταιρισμού, αγαθών γενικά που δεν παράγουται από του συνεταιρισμό ή από τα μέλη του καθώς και τα κέρδη του από παροχή υπηρεσιών σε τρίτους που δεν είναι μέλη του συνεταιρισμού. Στα εισοδήματα αυτά συμψηφίζονται οι τυχόν ζημιές που προκύ"- τουυ από κλάδους του συνεταιρισμού που απαλλάσουται από τον φόρο. Οι συνεταιρισμοί δικαιούνται να εκπίπουν από τα ακαθάριστα έσοδα τους για τον προσδιορισμό του φορολογητέου εισοδήματος: α) Δαπάνες απόκτησης εισοδήματος δηλαδή έξοδα διαχείρησης, δαπάνες συντήρησης και επισκευές μηχανημάτων, β) Τους καταβαλλόμενους μισθούς στα μέλη τους αν υπάρχει σχετική πρόβλεψη στο καταστατικό και αν τα ιιέλη του συνεταιρισμού προσφέρουν πραγματική υπηρεσία και δεν ανήκουν στο διοικητικό ή εποπτικός συμβούλιο.

27 -17- γ) Τις δαπάνες εποπτείας συνεταιρι oufiv ττου βαρύνουν αυτούς. Είναι γνωστδ ότι στην φορολογία εισοδήματος των νομικών προσώπων εφαρμόζεται η αναλογική φορολογία. 0 φορολογικός συντελεστής για τους γεωργικούς συνεταιρισμούς είναι 28%. Οι συνεταιρισμοί υποχρεούνται να υποβάλλουν στον αρμόδιο οικονομικό έφορο μέσα σε ένα τετράμηνο από την ληξη της διαχειριστικής περιόδου ακόμη και σε περίπτωση ζημιάς. Αρμόδιος οικονομικός έφορος είναι ο έφορος της περιφέρειας όπου βρίσκεται η έδρα του συνεταιρισμού. Ως έδρα λαμβάνεται αυτή που καθορίζεται στο καταστατικό του, άσχετα από τον τόπο όπου βρίσκονται οι εγκαταστάσεις του ή όπου διεξάγονται οι εργασίες του. 0 φόρος που οφείλεται με βάση την εμπρόθεσμη δήλωση που υποβλήθηκε καταβάλλεται σε επτά (7) ίσες μηνιαίες δόσεις από τις οποίες η πρώτη κατά το χρόνο υποβολής της εμπρόθεσμης δήλωσης, ενώ οι υπόλοιπες κατά τους υπόλοιπους μήνες. Στην περίπτωση καταβολής των συνολικών βεβαιουμένων ποσών κύριου φόρου προκαταβολής κλπ. μέσα στην προθεσμία καταβολής της πρώτης δόσης παρέχεται έκπτωση 10%. Η ωφέλεια αυτή που προκύπτει δεν φορολογείται, γιατί η έκπτωση αυτή δεν δυγκεντρώνει τα ευνοιολογικά στοιχεία του εισοδήματος. 0 προκαταβλητέος φόρος, έναντι του φόρου για το εισόδημα της διανιόμενης διαχειριστικής περιόδου, ανέρχεται σε 50% του φόρου που αναλογεί στο εισόδημα της διαχειριστικής περιόδου που πέρασε. Σε περίπτωση διάλυσης του συνεταιρισμού οι διευθυντές, διαχειριστές, διευθυνοντες σύμβουλοι και εκκαθαριστές ευθύνονται προσωπικά για την πληρωμή του φόρου εισοδήματος του συνεταιρισμού εαν αυτός δεν έχει πληρωθεί. Τέλος για τα κέρδη αγροτικού συνεταιρισμού που διανέμονται με την μορφή μερίσματος σε μέλη τους με αντικείμενο την εκτέλεση δασικών εργασιών, την παραγωγή αλιευτικών και μελισσοκομικών προϊόντων, την καλλιέγεια και εκμετάλλευση γεωργικών εκτάσεων καθώς και την λειτουργία κτηνοτροφικών, πτηνοτροφικών εκμεταλ- λεύσεων αφορολόγητο ποσό μέχρι ποσού μερίσματος δραχμές για τα τακτικά μέλη του συνεταιρισμού τα οποία απασχολούνται αυτοπροσώπως, επαγγελματική και αποκλειστικά με τις πιο πάνω

28 αγροτικές εργασίες του συνεταιρισμού και μέχρι ποσού δραχμών για τα λοιπά μέλη του συνεταιρισμού. Οι συνεταιρισμοί αυτοί υποχρεούνται να παρακρατούν για φόρο εισοδήματος ποσοστό 8% και να τον αποδίδουν στο Δημόσιο κατά την διάρκεια του επόμενου μήνα από την παρακράτηση στα ποσά που ξεπερνούν το αφορολόγητο ποσό που αναφέραμε πρίν και για το ποσό που το ξεπερνούν. Για το σκοπό αυτό ο δικαιούχος του μερίσματος υποχρεούται να δηλώσει στο συνεταιρισμό με Υ.Δ, του ότι δεν έτυχε απαλλαγής κατά την είσπραξη μερισμάτων από άλλο συνεταιρισμό κατά την ίδια χρήση για ποσό μερισμάτων μεγαλύτερο από το αφορολόγητο αυτό ποσό.

29 i i i i ^{^νοριις ίπο/γαμότω» 1. ΑποΑλογές «οι εκπτώσεις ε<«)ίιιματίες Έμποροι, βιομήχονοι «.Απ." Γεωργοί ιαπ,, ν ; Μισθωτοί εν γένει ΕΑεύθεροι επαγγελμοτίες Σοντοξιούχοι i2. ΦοροΑογπτέο εισόθημα' Έμποροι, βιομήχσνοι χ.απ. Γεωργοί κ.απ. Μιοβωτοϊ εν γίνει ελεύθεροι εηαγγεαμαιίες ίϊοηοξιούχοι Λν 3. ΣύνοΑο φάρου Ειοοδηματίες, ' " t ; ' *V u i Έμποροι, θιομήχανόι κ,απγ'*^ Γεωργοί κλπ. 39,9 V. 0,2' 100,0 100,0 3.2', 3,2 _ 1 ί5 Χ ' ί: ί; -ί-δοΐδ,.,.. Α < ο :,-;.ϊ 0 ί ΊΟΟλ) ','23Λ: ' 4a!e :, ~ ΐ6 ε γ '4;3. jj- 5,2 03 ΠΗΓΗ ΕΣΥΕ-ΙΟΒΕ Η κατανομή των οποαλαγ φόρο ειαοόημοτος. V, φορολογητέου ειοοδήμοτος κα που πληρώνουν οι διάφορες κατηγορίες εργαζομίνω 16.7 ^Κατηγορίες επαγγελμάτων Αριθμός φορολογούμενων ί^βοδηματϊες.. Έμποροι, βιομήχανοι κ.λπ. ewpyoi κ,λπ. RΙιοθωτοί εν γένει ] ίρελεοθεροι επαγγελματίες Συνταξιούχοι S. O.TS; 43,3 1,4.4 ^^ηγορίες επαγγελμότων I960* 1965 ' 'l S4, ' 1987 ΙΙ.Δηλωθέν οικογενειακό : ΈιοοδηματΙες."ίί 7 1 ' Έμποροι, βιομήχανοι κ.λπ. _ Γεωργοί κ-λπ. -';'7 - '-T -., Μισθωτοί εν γενει Ελεύθεροι επαγγελμαπες.... Συνταξιούχοι 100,0 7 S έ" 100,0 6,3 'j , ' I 0,1Ii ,51 100,0 S 4,S:, 32,6 WVYQI 42,5 1^6,8 7 13,2 100,0 25,4 3 '0,2 7* ,0 20,2 " 2 0,3 * 53,4?u ,6 100,0 < i 4,01, _ 18.0 ''5 42 * Ύ ί 6, ,0 r 3.3 ji 20,7 75! 0,4, 52,6 16,1 - ' ~'% ΪΆ vv» 0,4. 51,5 Τ '! 8,3 ΠΗΓΗ: ΕΣΥΕ-ΙΟΒΕ I οικογενειακού εισοδήματος στο σύνολο του δηλωθέντος εισοδήματος, από τις κατηγορίες φορολογι υν (επαγγέλματα) για φόρο Η συμμετοχή του δηλωθέντος εισοδήματος από μισθωτές υπηρεσίες στο συνολικό δηλωθέν εισόδημα των επιμέρους επαγγελματικών ομάδων Εισοδηματίες VESinopo-i: -I Γεωργοί 5.^ε0β. 'επ'αγγέλματ.1 <ΐϊ^1,,ώ' Μισθωτοί ϊσίχχάξιρίιχόί Σύνολο από μισθωτές υπηρεσίες m 5,2 m i 9.7 ί26,8* 83,6 m 37,3 6,7,30,7_ 83,7 m 42,6 f i f s m..1975; 11980' ,9 m i 12, Ϊ 88,5 m 48, ;3 3 91,9 Γ82ίί: 57,1 Πηγές; 1) ΕΣΥΕ, Στατιστική Επετηρίδα Δημοσίων Οικονομικών, γ W M 93,3 m 6 5,r 38,71 40,9 Γ.ί9,φ 9 Λ - 33,1 35,8 T^7^Ji« ,1 S8?.C-p88;i 72.9 j 74,4 41,8 IT'S: '36,2' 4T;3. 94,6 ;!88,0: 72,3 40,2 34,2' i'^6,4v 96,5 88,1 b i T i

30 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3: Φ.Π.Α. - ΑΓΡΟΤΕΣ

31 -19- ΓΕΝΙΚΑ Ατό το συνδυασμό των διατάξεων των άρθρων 2 (Αντικείμενο του φόρου), 3 (Υποκείμενοι στο φόρο), Λ (Οικονομική δραστηριότητα) του νόμου 1642/86 για την εφαρμογή του Φ.Π.Α. προκύπτει ότι οι αγρότες είναι κατά αρχήν υποκείμενοι στο σύστημα του Φ.Π.Α., γιατί συγκεντρώνουν τα εννοιολογικά γνωρίσματα των υποκείμενων στο φόρο τα οποία απαιτούν οι διατάξεις αυτές. Ασκούν, δηλαδή οικονομική δραστηριότητα κατά τρόπο ανεξάρτητο και προβαίνουν σε παραδόσεις αγαθών και παροχή υπηρεσιών από επαχθή αιτία. Συνεπώς οι αγρότες θα έπρεπε να έχουν τις υποχρεώσεις αλλά και τα δικαιώματα που έχουν τα άλλα πρόσωπα που υπάγονται στο σύστημα του Φ.Π.Α. (βιομήχανοι, βιοτέχνες, έμποροι κλπ.).α Κανονικά δηλαδή οι αγρότες θα έπρεπε να τηρούν βιβλία, να εκδίδουν, τιμολόγια για τις πωλήσεις των αγροτικών προϊόντων ή για τις αγροτικές υπηρεσίες που παρέχουν σε άλλους, να υποβάλλουν στην Οικονομική Εφορία δηλώσεις και να αποδίδουν το φόρο που θα όφειλαν για τα ακαθάριστα έσοδα που πραγματοποιούν. Η υπαγωγή όμως των αγροτών στο κανονικό καθεστώς Φ.Π.Α. θα δημιουργούσε σ'αυτούς σοβαρά προβλήματα αφού, για να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις που επιβάλλει το κανονικό σύστημα του Φ.Π.Α. χρειάζονται ειδικές γνώσεις, καθώς και λογιστηριακή οργάνωση για την εφαρμογή κάποιου λογιστικού συστήματος. Τα προβλήματα αυτά γίνονται εντονότερα αν ληφθούν υπόφη οι ιδιαιτερότητες του αγροτικού τομέα λόγω κυρίως των ειδικών δύσκολων συνθηκών κάτω από τις οποίες ασκούν την εκμετάλλευση τους οι αγρότες ιδιαίτερα στη χώρα μας. Βέβαια οι αγρότες θα μπορούσαν να απαλλαγούν από το κανονικό σύστημα Φ.Π.Α. οπότε θα απαλλάσονταν και από όλες τις υποχρεώσεις που έχει ο υποκείμενος στο Φ.Π.Α. (τήρηση βιβλίων και έκδοση στοιχείων, υποβολή δηλώσεων και καταβολή του οφειλόμενου φόρου κλπ.). Ό μ ω ς μια τέτοια απαλλαγή θα είχε σοβαρά μειονεκτήματα: α) θα δημιουργούσε δυσχέρειες στην ομαλή λειτουργία του συστήματος του Φ.Π.Α., αφού θα έμενε έξω από αυτόν όλος ο αγροτικός τομέας, β) 0α στερούσε τους αγρότες από την δυνατότητα να εκπέσουν το φόρο που επιβάρυνε τις εισροές τους (αγορές ή λήψεις υπηρεσιών) αφού θα απαλλάσονταν από την υποχρέωση υποβολής δήλωσης με την οποία ασκείται το δικαίωμα έκπτωσης του φόρου. Έ τ σ ι οι

32 -29- αγρότες θα έχαναν το φόρο που πλήρωσαν κατά την αγορά σπόρων, λιπασιαάτων, φυτοφαρμάκων, γεωργικών μηχανημάτων κλπ. η κατά τη ληφη υπηρεσιών για τηνάσκηση της αγροτικής τους εκμετάλλευσης (φόρος εισροών). Για να εξουδετερωθούν αφενός οι ανωτέρω αδυναμίες που παρουσιάζουν για τους αγρότες τα δυο συστήματα, της υπαγωγής τους δηλαδή στο κανονικό σύστημα του Φ.Π.Α. ή της απαλλαγής τους από αυτό και αφετέρου για να προστατευθεί ο τόσο ευαίσθητος και σοβαρός για την εθνική μας οικονομία αγροτικός τομέας, θεσπίστηκε το ειδικό καθεστώς Φ.Π.Α. για τους αγρότες. Προτού όμως προχωρήσουμε στο ειδικό καθεστώς των αγροτών και ότι σχετικό με το Φ.Π.Α. υπάρχει για τους αγρότες θα πρέπει να δούμε ποιοί θεωρούνται "αγρότες","αγροτικά προϊόντα","αγροτικές εκμεταλλεύσεις" και ποιές "αγροτικές υπηρεσίες". Γίνεται αύτη η ερμηνεία των παραπάνω εννοιών ώστε να αποφεύγονται τυχόν παρερμηνείες και να εξασφαλίζεται η ορθή και ομοιόμορφη εφαρμογή των διατάξεων που αφορούν το ειδικό καθεστώς των αγροτών. Έ τ σ ι σύμφωνα με το άρθρο 34 του νόμου 1642/86 για την εφαρμογή του Φ.Π.Α, ως: α) Αγρότες θεωρούνται όσοι ασκούν προσωπικά ή με τα μέλη της οικογένειας τους ή μισθωτούς ή εργάτες τις αγροτικές εκμεταλλεύσεις και υπηρεσίες, για τον χαρακτηρισμό δηλαδή ενός προσώπου ως αγρότη δεν απαιτείται οπωσδήποτε η αυτοπρόσωπη άσκηση της αγροτικής εκμετάλλευσης αλλά αρκεί η άσκηση και με μισθωτούς, με εργάτες ή με τα μέλη της οικογένειας του κλπ. Με την έννοια αυτή ως αγρότης χαρακτηρίζεται και ο υπάλληλος που καλλιεργεί με εργάτες τά κτήματά του και συνεπώς δικαιούνται και αυτός να ζητήσει την επιστροφή του κατακοπή φόρου που επιβάρυνε τις εισροές της αγροτικής εκμετάλλευσης, β) Αγροτικά προϊόντα θεωρούνται τα αγαθά που παράγονται από τους αγρότες στα πλαίσια των αγροτικών τους εκμεταλλεύσεων, γ) Αγροτικές εκμεταλλεύσεις θεωρούνται: 1) Η γεωργία γενικά και ιδίως η καλλιέργεια δημητριακών, κηπευτικών, καπνού, βαμβακιού, οπωροφόρων και καρποφόρων δέντρων, αρωματικών και διακοσμητικών φυτών, η αμπελουργία, η ανθοκομία, η παραγωγή μανιταριών, μπαχαρικών, σπόρων και φυτών. 2) Η εκτροφή ζώων γενικά, στην οποία περιλαμβάνεται ιδίως η κτηνοτροφία, η πτηνοτροφία, η μελισσοκομική, η σηροτροφία, η σαλιγκαροτροφία και η κονικλοτροφία.

33 -21-3) Η δασοκομία γενικά 4 ) Η αλιεία σε γλυκά νερά, η αλιεία στα ελληνικά χωρικά υδατα, η στγογγολιεί α, η ιχθυοτροφία, η βατραχοτροφία, η καλλιέργεια μυδιών, στρειδιών και η εκτροφή μαλακίων και μαλακοστράκων. 5) Οι μεταποιητικές δραστηριότητες του αγρότη, που πραγματοποιούνται με συνήθη μέσα στα πλαίσια των αγροτικών εκμεταλλεύσεων, σε προϊόντα τα οποία προέρχονται κατά κύριο λόγο από την αγροτική του παραγωγή. Αγροτικές υπηρεσίες θεωρούνται οι υπηρεσίες που παρέχονται από αγρότες με χειρωνακτική εργασία ή με το συνηθή εξοπλισμό της εκμετάλλευσης τους οι οποίες συμβάλλουν στην παραγωγή των αγροτικών προϊόντων και είναι κυρίως οι ακόλουθες: 1) οι εργασίες σποράς και φύτευσης καλλιέργειας, θερισμού, αλωνίσματος, δεματοποίησης, περισυλλογής και συγκομιδής. 2) Οι εργασίες προπαρασκευής για την πώληση προϊόντος, όπως η διαλογή, η ξήρανση, ο καθορισμός, η άλεση, η έκθλιφη, η απολύμανση, η συσκευασία και η αποθήκευση. 3) Η φύλαξη, η πάχυνση και η εκτροφή ζώων Η μίσθωση μηχανικών μέσων και εξοπλισμού γενικά που χρησιμοποιούνται στις αγροτικές εκμεταλλεύσεις. 5) Η τεχνική βοήθεια 6) Η καταπολέμηση επιβλαβών φυτών και ζώων, καθώς και ο ψεκασμός φυτών και εδάφους. 7) Η χρησιμοποίηση αρδευτικών, αποξηραντικών μέσων και εξοπλισμού. 8) η υλοτομία, κοπή υλών, καθώς και άλλες δασοκομικές υπηρεσίες. I

34 ΕΙΔΙΚΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΑΓΡΟΤΩΝ 1) Ποιοι υπάγονται στο ειδικό αυτό καθεστώς. Στο ειδικό αυτό καθεστώς υπάγονται οι αγρότες που παραδίδουν αγροτικά προϊόντα της παραγωγής τους και όταν παρέχουν αγροτικές υπηρεσίες με εξαίρεση ορισμένους αγρότες τους οποίους θα αναφέρουμε σε άλλη σελίδα. Οι αγρότες που υπάγονται στο καθεστώς αυτό δικαιούνται να ζητήσουν την επιστροφή του Φ.ΙΙ.Α. που επιβάρυνε τις αγορές αγαθών η λήψεις υπηρεσιών τις οποίες πραγματοποίησαν για την άσκηση της εκμετάλλευσής τους. Έ τ σ ι π.χ. ο αγρότης που υπάγεται στο ειδικό καθεστώς δικαιούται να ζητήσει την επιστροφή του φόρου που πλήρωσε κατά την αγορά ενός γεωργικού μηχανήματος λιπασμάτων, φυτοφαρμάκων, υλικών για το θερμοκήπιο του ή κατά την παροχή σ'αυτόν υπηρεσιών από άλλους υποκείμενους εφόσον τα αγαθά και οι υπηρεσίες χρησιμοποιήθηκαν για την άσκηση του γεωργικού επαγγέλματος. Λε δικαιούται όμως ο αγρότης αυτός να ζητήσει επιστροφή του φόρου που πλήρωσε για αγαθά ή υπηρεσίες που δεν εξυπηρετούν την οικονομική δραστηριότητα π.χ. για την αγορά μιας μηχανής για την κοπή του χόρτου (γκαζόν) του σπιτιού του ή για την επισκευή του ιδιωτικής χρήσης αυτοκινήτου του κλπ. Τέλος συνοψίζοντας σημειώνουμε ότι απαραίτητες προϋποθέσεις για την υπαγωγή των αγροτών στο καθεστώς αυτό, είναι να παραδίδουν αγροτικά προϊόντα παραγωγής τους, να χρησιμοποιούν τις εισροές τους αποκλειστικά για την αγροτική εκμετάλλευση, να πωλούν τα αγροτικά τους προϊόντα ή να παρέχουν τις υπηρεσίες τους σε πρόσωπα που είναι υποκείμενα στο σύστημα του Φ.Π.Α. και να μ^»^^πάγο~ντει στις εξαιρέσεις που όπως είπαμε θα αναφέρουμε σε άλλα 2) Υπολογισμός επιστρεφόμενου φόρου Το ποσό του Φ.Π.Α. που επιβάρυνε τις εισροές προκειμένου να επιστραφεί στους δικαιούχους που υπάγονται στο ειδικό καθεστώς των αγροτών υπολογίζεται με την εφαρμογή κατ'αποί ^^ κοπή συντελεστών στα ακαθάριστα έσοδα των αγροτών που προέρχονται από την πώληση των αγροτικών προϊόντων ή από την παροχή υπηρεσιών. Ως ακαθάριστα έσοδα λαμβάνονται αυτά που προκύπτουν από

35 -2J;- τα σχετκά παραστατικά στοιχεία (τιμολόγια) που εκδίδουν στον πωλητη αγρότη, ο αγοραστής των αγροτικών προϊόντων, η ο ληπτης των αγροτικών υπηρεσιών οι οποίοι όπως αναφέρθηκε πιο πάνω πρέπει να είναι υποκείμενος στο φόρο. Επισημαίνεται ιδιαίτερα, ότι ο υποκείμενος στο φόρο που αγοράζει η δέχεται υπηρεσίες από τον αγρότη του ειδικού καθεστώτος, δεν αναγράφεται στο τιμολόγιο αγοράς (ή άλλο στοιχείο που εκδίδει στον αγοραστή) Φ.ΙΙ.Α. Συνεπώς, τα ακαθάριστα έσοδα του αγρότη τα οποία όπως αναφερεται αποτελούν την βάση για τον υπολογισμό του κατ'αποκοπή φόρου που θα επιστραφεί δεν περίλαμβάνουν Φ.Π.Α. Λ Στην περίπτωση όμως που τα αγροτικά προϊόντα που πωλούνται με προμήθεια και για λογαριασμό των αγροτών από τρίτα πρόσωπα που υπάγονται στο Φ.Π.Α. (π.χ. έμπορους της κεντρικής λαχαναγοράς) η αξία της πώλησης των αγροτικών προϊόντων είναι επιβαρυμένη και με Φ.Π.Α. γιατί ο έμπορος της λαχαναγοράς ως υποκείμενος είναι υποχρεωμένος να πουλάει με Φ.Π.Α. Για το λόγο αυτό ως έσοδο του αγρότη είναι η συνολική αξία πώλησης μειωμένη κατά την προμήθεια του τρίτου προσώπου και του Φ.Π.Α. Για τον υπολογισμό του προς επιστροφή φόρου θα λαμβάνεται σαν ακαθάριστα έσοδα και τα ποσά που λαμβάνει ο αγρότης στις περιπτώσεις που γίνεται απόσυρση των αγροτικών προϊόντων του. Αντίθετα δεν θα λαμβάνονται σαν ακαθάριστα έσοδα οι αποζημιώσεις που λαμβάνει για καταστροφές της γεωργικής του παραγωγής (π.χ. από τον Ο.Γ.Α. για παγετό, χαλάζι κλπ.), καθώς επίσης και διάφορες επιδοτήσεις (κοινοτικές κλπ.) ανεξάρτητα αν αυτές σχετίζονται με την ποσότητα των παραγομένων προϊόντων ή με την τιμή διάθεσης των. Τέλος ακαθάριστο έσοδο για την επιστροφή του φόρου θεωρείται και η αξία των δικαιωμάτων σε είδος, που καταβάλλουν οι αγρότες σε άλλους υποκείμενους στο φόρο για τις υπηρεσίες που αυτοί τους παρέχουν γιατί στην περίπτωση αυτή θεωρείται ότι πραγματοποιείται παράδοση αγαθού έναντι ανταλλάγματος. Πρόκειται εδώ για τα εκθλιπτικά, θερίζοαλωνιστικά, βαμβακοσυλλεκτικά κλπ. δικαιώματα σε' είδος που καταβάλλου οι αγρότες. Σε περίπτωση αυτή ως δικαιολογητικό για την επιστροφή του φόρου θα λαμβάνεται το πρωτότυπο της απόδειξης παροχής υπηρεσιών και ως συντελεστής επιστροφής ο συντελεστής του είδους του δικαιώ-

36 υατος. Τέλος για την ενίσχυση του συνεταιριστκού κινήματος στο χώρο του γεωργικού τομέα, ο κατ'αποκοττή συντελεστής εττιστροφής του φορου τιροσαυξάνεται κατά μια εκατοστιαία μονάδα δταν ο αγρότης πουλάει τα προϊόντα του ή παρέχει τις αγροτικές τους σε συνεταιρισμούς ή ενώσεις αγροτικών συναιτερισμών. Οι συντελεστές επιστροφής του φόρου σύμφωνα με την τελευταία σχετική απόφαση είναι: 1% για προϊόντα δασών (καυσόξυλα, κούτσουρα, ξυλεία ακατέργαστη κλπ.) για προϊόντα αλιείας (ψάρια, μαλακόστρακα, μαλάκια κλπ.) καθώς και όλες οι αγροτικές υπηρεσίες γενικά. 2% για τα φυτικά προϊόντα και - 3j5% Ύΐα τα ζώα και ζωϊκά προϊόντα. Οπως προαναφέραμε αν η διάθεση των αγροτικών προϊόντων ή η παροχή αγροτικών υπηρεσιών γίνεται σε ή μέσω συνεταιρισμών, οι παραπάνω συνετελεστές προσαυξάνονται κατά μια ποσοστιαία μονάδα (1%) διαμορφώνονται δηλαδή σε 2%, 3%, και 4,5% αντίστοιχα. Δικαιολογητικά επιστροφής του Φ.Π.Α. στους αγρότες του ειδικού καθεστώτος. Τα δικαιολογητικά είναι: α) Η αίτηση - αναλυτική κατάσταση δικαιολογητικών για την επιστροφή Φ.Π.Α. και 3) Τα στοιχεία από τα οποία προκύπτει η αξία της παράδοσης των αγροτικών προϊόντων και της παροχής αγροτικών υπηρεσιών Βάσει των οποίων θα γίνει η επιστροφή του φόρου. Η αίτηση - αναλυτική κατάσταση δικαιολογητικών είναι ένα απλό έντυπο που συμπληρώνεται και δείγμα του οποίου παραθέτω στο τέλος της εργασίας. Η πρώτη σελίδα του χωρίζεται σε δύο μέρη: Στο ένα αναφέρονται τα προσωπικά στοιχεία του αγρότη και το άλλο αποτελεί την άιτηση για την επιστροφή. Στην δεύτερη και τρίτη σελίδα είναι σχεδιασμένοι δύο πίνακες στους οποίους καταχωρούνται όλα τα παραστατικά στοιχεία που λαμβάνουται υπόψη για την επιστροφή του φόρου,' ανάλογα με το αν τα αγροτικά προϊόντα διακινούνται από συνεταιριστικές οργανώσεις ή αγροτικές υπηρεσίες που παρέχονται σ'αυτές (σελ. 2 ή πίνακας Β) Π αν διακινούνται από έμπορους (σελ. 3 ή πίνακας

37 ύ). Προϋποθέσεις επιστροφής του φόρου. Για τηυ κατ'αποκοπή επιστροφή του φόρου στους αγρότες είναι απαραίτητη η συνδρομή ορισμένων προϋποθέσεων. Οι προϋποθέσεις αυτές, που πρέπει σε κάθε περίπτωση να συντρέχουν αθροιστικά, αναφερονται αναλυτικά στην σχετική με την επιστροφή του φόρου στους αγρότες απόφαση του Υπουργού Οικονομικών. Συγκεκριμένα οι προϋποθέσεις αυτές είναι: - 0 αγρότης πρέπει κατά το χρόνο, που αφορά η επιστροφή, να ανήκει στο ειδικό καθεστώς των αγροτών (κατ'αποκοπή σύστημα αγροτών) ανεξάρτητα αν κατά το χρόνο που ζητά την επιστροφή μετατάχθηκε σε άλλο καθεστώς ή διέκοφε τις αγροτικές του εργασίες. Να είναι γραμμένος στο σύστημα Φ.Π.Α. Η εγγραφή αυτή θα γίνεται όπως προβλέπει η πιο πάνω υπουργική απόφαση, το αργότερο κατά το χρόνο που ο αγρότης θα ζητήσει για πρώτη φορά την επιστροφή του φόρου των εισροών. Ό λ ε ς οι αγορές αγαθών και λήψεις υπηρεσιών να χρησιμοποιήθηκαν για την αγροτική εκμετάλλευση. Οι πωλήσεις των αγαθών της αγροτικής των εκμεταλλεύσεων και οι παροχές των αγροτικών υπηρεσιών να έγιναν σε υποκείμενους. στο Φ.Π.Α. και να κατέχει για τις πωλήσεις και τις παροχές υπηρεσιών τιμολόγια ή άλλα στοιχεία του Κ.Φ.Σ. Τα αγαθά που πουλάει σε άλλους υποκείμενους στο Φ.Π.Α. να έχουν παραχθεί από την δική του αγροτική εκμετάλλευση. ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ Φ.Π.Α. ΣΤΟΥΣ ΑΓΡΟΤΕΣ ΕΙΔΙΚΑ ΓΙΑ ΤΟ ΕΤΟΣ ΕΣΟΔΕΙΑΣ Επειδή κατή την εφαρμογή των διατάξεων των σχετικών με τηυ επιστροφή του Φ.Π.Α. στους αγρότες του ειδικού καθεστώτος, εμφανίστηκαν πολλά προβλήματα λόγω και των ειδικών πολιτικών συνθηκών που είχαν δημιουργηθεί κατά την κρίσιμη περίοδο λήξης της προθεσμίας υποβολής των απαιτούμενων δικαιολογητικών επιστροφής του Φ.Π.Α. για το έτος 1988 η προθεσμία υποβολής των δικαιολογητικών επιστροφής Φ.Π.Α. για το έτος 1988 που έληγε στις παρατάθηκε μέχρι Σημειώνεται ότι σε περίπτωση που κάποιος αγρότης παρέλειψε να συμπεριλάβει στην αρχική του αίτηση ορισμένα δικαιολογητικά