Ναυάγιο Sea Diamond 2007 2012: Πέντε χρόνια κακής συγκατοίκησης. Ποιο θα είναι το µέλλον;

Ναυάγιο Sea Diamond 2007 2012: Πέντε χρόνια κακής συγκατοίκησης. Ποιο θα είναι το µέλλον; Συντονιστική Επιτροπή Αγώνα Θηραίων Πολιτών για την Ανέλκυση του Sea Diamond Λουκάς Λυγνός - Φυσικός Το µεσηµέρι της Μεγάλης Πέµπτης 5 Απριλίου 2007, στις 15:50, το κρουαζιερόπλοιο Sea Diamond της εταιρείας Louis Hellenic Cruises, προσέκρουσε σε χαρτογραφηµένο ύφαλο λίγα µόλις µέτρα από τα απότοµα βράχια της Καλντέρας της Σαντορίνης. Γρήγορα το πλοίο πήρε µεγάλη κλίση από εισροή υδάτων και πλησιάζοντας ακόµη περισσότερο τις ακτές του νησιού κοντά στο παλιό λιµάνι των Φηρών, ζήτησε τη βοήθεια του Λιµεναρχείου Θήρας για την αποβίβαση των επιβατών του. Μέχρι τις 18:30 το απόγευµα γίνεται η αποβίβαση 1500 επιβατών µε τις λάντσες και το Νήσος Θηρασία, και στο πλοίο παραµένουν 30 µέλη του πληρώµατος, καθώς αυτό ρυµουλκείται από το µικρό ρυµουλκό ΛΕΩΝ 1 σε «αβαθή» στον Αθηνιό.(Θέση Παλιά Ορυχεία) Μέσα σε µία ώρα περίπου το µικρό ρυµουλκό ΛΕΩΝ1 και το αλιευτικό σκάφος ΚΑΛΟΓΕΡΟΣ καταφέρνουν µε τη βοήθεια των ρευµάτων της θάλασσας και του λιγοστού αέρα να προσαράξουν την πλώρη του Sea Diamond στα αβαθή της θέσης Παλιά Ορυχεία. Κατά τη διάρκεια της νύχτας το πλοίο συνεχίζει να βάζει νερά και να παίρνει µεγαλύτερη κλίση µέχρι που τελικά βυθίζεται την επόµενη µέρα, στις 07:00 το πρωί της Μεγάλης Παρασκευής. Στις επόµενες µέρες, έως τον Ιούλιο του 2007, γίνονται προσπάθειες επιφανειακής απορρύπανσης των ακτών από την εταιρεία Τεχνική Προστασίας Περιβάλλοντος, αλλά µέσα στο ναυάγιο συνεχίζουν να παραµένουν εκατοντάδες τόνοι µαζούτ και σηµαντικές ποσότητες άλλων χηµικών και επικίνδυνων τοξικών ουσιών που φέρει το κρουαζιερόπλοιο, σύµφωνα και µε το πράσινο διαβατήριο του πλοίου που εξέδωσε η πλοιοκτήτρια ένα χρόνο αργότερα. Επάνω από το ναυάγιο τοποθετήθηκε ένα φράγµα ανάσχεσης πετρελαιοειδών και µία µικρή πολυεστερική βάρκα των 4,7 µέτρων, µε δύο άτοµα προσωπικό προσπαθεί να µαζεύει τα πετρελαιοειδή που αναδύονται όποτε ο καιρός το επιτρέπει. Για µήνες µετά το ναυάγιο, στην περιοχή της πιο όµορφης Καλντέρας της Μεσογείου δεν κινείται τίποτε προς την εξεύρεση µόνιµης λύσης. Έτσι τον Ιανουάριο του 2008 οι κάτοικοι της Σαντορίνης αρχίζουν να αντιδρούν µαζικά δηµιουργώντας την Συντονιστική Επιτροπή Αγώνα Θηραίων Πολιτών µε στόχο την ανέλκυση του Sea Diamond. Από τότε πολλά γράφτηκαν, πολλά ειπώθηκαν, πολλά υποσχέθηκαν, και έτσι µέχρι σήµερα πέρασαν 5 χρόνια. Πολλοί πολιτικοί επισκέφθηκαν τον τόπο µας και µας υποσχέθηκαν την ανέλκυση του ναυαγίου, αφού µόνο αυτή θα έδινε την πιο σωστή και µόνιµη λύση του προβλήµατος. υστυχώς όµως το Sea Diamond είναι ακόµη εκεί και µαζί του η καθηµερινή απειλή ρύπανσης της θάλασσάς µας. Άλλοι πάλι πολιτικοί, σε επισκέψεις µας στα γραφεία τους, συµφωνούσαν όλοι µαζί για την αναγκαιότητα της ανέλκυσης, αλλά κανένας τελικά δεν κινούσε τις απαραίτητες διαδικασίες. Στις 11/2/2008 ο Υφυπουργός Εµπορικής Ναυτιλίας κ. Πάνος Καµµένος επισκέφθηκε τη Σαντορίνη και µε τα λεγόµενά του όλοι µας πήραµε ανάσες ελπίδας πως η πολιτεία πήρε επιτέλους την κατάσταση στα χέρια της και σύντοµα θα υπάρξει λύση. «Το πλοίο θα το βγάλουν, είτε το θέλουν µε το καλό είτε όχι» υποστηρίζει ο κ. Καµµένος. «Έχω στα χέρια µου τη µελέτη της εταιρείας» για την απάντληση και την ανέλκυση του ναυαγίου «Αν η Louis Hellenic Cruises δεν αναλάβει την απάντληση των πετρελαιοειδών και την ανέλκυση του Sea Diamond, τότε η εισαγγελέας θα προχωρήσει σε δέσµευση της περιουσίας και σύλληψη των υπευθύνων της» δήλωσε σε ανοιχτή ενηµέρωση προς το λαό της Σαντορίνης στο Μπελλώνειο Πολιτιστικό κέντρο ο κ. Καµµένος. Την 1/4/2008 επισκέφθηκε το νησί ο τότε ΥΕΝ κ. Γ. Βουλγαράκης µαζί µε τον Ευρωπαίο Επίτροπο αρµόδιο για θέµατα περιβάλλοντος κ. Σταύρο ήµα. «Στόχος του Υπουργείου είναι ο πλήρης καθαρισµός της περιοχής και φυσικά η ανέλκυσή του Sea Diamond» δήλωσε ο κ. Βουλγαράκης. Ο κ. Σταύρος ήµας δήλωσε τότε στους Θηραίους Πολίτες πως «Η Ευρωπαϊκή ένωση θα παρακολουθεί το θέµα», και ότι «εν θα υπάρξει περαιτέρω ρύπανση αφού σύµφωνα µε τις µελέτες που πρόκειται να γίνουν θα επιτευχθεί η Ανέλκυση του πλοίου». 1

Στις 17/2/2008 πραγµατοποιείται η πρώτη συγκέντρωση διαµαρτυρίας στην Πλατεία των Φηρών από εκατοντάδες Σαντορινιούς µικρούς και µεγάλους αλλά και της Θηραϊκής εκκλησίας που συµµετέχει ενεργά στον αγώνα της Συντονιστικής Επιτροπής. Στη συνέχεια ακολούθησε πορεία προς το ηµαρχείο. Το αίτηµά µας ήταν απλό και δίκαιο: «Όποιος λερώνει καθαρίζει» - «Ανελκύστε το Sea Diamond» Στις 5/4/2008 στον Αθηνιό πραγµατοποιείται την πρώτη Μαύρη Επέτειος από τη βύθιση του Sea Diamond. Οι Θηραίοι πολίτες µαζεύτηκαν στο λιµάνι του Αθηνιού και επιβιβάστηκαν σε λάτζες και καΐκια για να πάνε πάνω από το ναυάγιο του Sea Diamond και να διαµαρτυρηθούν για την αδιαφορία των υπευθύνων επί ένα χρόνο Την ίδια ηµέρα τελείται µνηµόσυνη δέηση για τον αδικοχαµένο δύτη που έχασε τη ζωή του από ατύχηµα βιντεοσκοπώντας µε εντολή εισαγγελέα το ναυάγιο του Sea Diamond Η διαµαρτυρίες επαναλαµβάνονται από τότε κάθε χρόνο, την ίδια µέρα. Στις 29/6/2008 οι Θηραίοι πολίτες µαζεύτηκαν για άλλη µία φορά στο γήπεδο του ΠΑΝΘΗΡΑΪΚΟΥ προκειµένου να απλώσουν πανό µε σύνθηµα: «Το ναυάγιο του Sea Diamond θα βγει το απαιτούµε όλοι» Στις 5/7/2008 οµάδα Θηραίων πολιτών κάνει κατάβαση στα απότοµα βράχια της Καλντέρας για να αναρτήσει το πανό. Στις 16/10/2008 η απραξία των υπευθύνων εξαντλεί την υποµονή των κατοίκων της Σαντορίνης και τους οδηγεί σε πορεία διαµαρτυρίας στον Πειραιά έξω από το κτίριο του ΥΕΝΑΝΠ. Περισσότεροι από 1200 πολίτες που έφτασαν µε πλοία από τα νησιά ή από τις γύρω περιοχές της Αθήνας, απέκλεισαν την είσοδο του ΥΕΝ και ζήτησαν ακρόαση από τον τρίτο µέσα σε δύο χρόνια υπουργό εµπορικής ναυτιλίας κ. Αναστάση Παπαληγούρα. Ακούγοντας τα αιτήµατά µας ο υπουργός µας απάντησε πως «Ο ουρανός δεν βρέχει λίρες και ότι το πρόβληµα του Sea Diamond είναι πάρα πολύ δύσκολο για να δοθεί άµεση λύση». Έτσι χωρίς κάποια δέσµευση για την ανέλκυση του Sea Diamond αποχωρήσαµε. Στην προσπάθειά µας να κρατήσουµε το πρόβληµά µας στην επικαιρότητα και να βρούµε κάποια λύση, η Συντονιστική Επιτροπή έστειλε επιστολές σε όλους τους αρχηγούς των κοµµάτων και ζητήσαµε ακρόαση για να συζητήσουµε το πρόβληµα του ναυαγίου του Sea Diamond. Έτσι: Στις 28/11/2008 αντιπροσωπεία Θηραίων πολιτών µαζί µε τοπικούς φορείς επισκέφθηκε όσους πολιτικούς αρχηγούς απάντησαν στην επιστολή µας. Η κυρία Αλέκα Παπαρήγα µας υποσχέθηκε ότι θα θέσει επερώτηση στη Βουλή για τις εξελίξεις του Sea Diamond ώστε να ξαναµπεί το θέµα σε συζήτηση. Ο πρόεδρος του Συνασπισµού κ.αλέκος Αλαβάνος µας απάντησε πως «Σύµφωνα µε τη λογική των πραγµάτων σήµερα το πλοίο θα παραµείνει στο βυθό, εκτός εάν εσείς οι κάτοικοι της Σαντορίνης συνεχίσετε να απαιτείτε την ανέλκυσή του µε δυναµικές κινητοποιήσεις» «τότε µόνο υπάρχει ελπίδα». Ο βουλευτής του ΠΑΣΟΚ κ. Σπύρος Κουβέλης στον οποίο µας παρέπεµψαν µας είπε πως «Θα διαβιβάσει το αίτηµά σας για συνάντηση µε τον πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ κ. Γ. Παπανδρέου» ενώ από την πλευρά της Ν. ηµοκρατίας µας παρέπεµψαν στον αρµόδιο υπουργό κ. Α. Παπαληγούρα. Στις 13/1/2009 η Συντονιστική Επιτροπή συνεχίζοντας τις προσπάθειες πραγµατοποιεί επίσκεψη στον Πρόεδρο της ηµοκρατίας κ. Κάρολο Παπούλια. «Θα εξαντλήσω κάθε δυνατότητα επαφών και προβολής του θέµατος στο πλαίσιο των αρµοδιότήτων µου» µας απάντησε ο Πρόεδρος της ηµοκρατίας αφού µας άκουσε προσεκτικά. Την ίδια ηµέρα γινόµαστε δεκτοί και από τον Πρόεδρο της Βουλής κ. ηµήτριο Σιούφα: «Η τελευταία εξέλιξη της κατάθεσης της µελέτης εκ µέρους της πλοιοκτήτριας εταιρείας για την απάντληση των καυσίµων αποτελεί θετικό βήµα» µας απάντησε ο κ. Σιούφας ενώ πρόσθεσε πως «Ο αγώνας των κατοίκων για την οριστική λύση του προβλήµατος - δηλαδή την αποµάκρυνση του ναυαγίου του SEA DIAMOND - είναι δίκαιος και από την θέση του Προέδρου της Βουλής στηρίζω τις προσπάθειες της Επιτροπής Αγώνα των Θηραίων Πολιτών» Στις 17/1/2009 πραγµατοποιήθηκε επίσκεψη αντιπροσωπείας της Συντονιστικής Επιτροπής στις Βρυξέλες µετά από πρόσκληση του Ευρωβουλευτή του ΚΚΕ κ. Γεώργιο Τούσσα. Εκεί θελήσαµε να συναντήσουµε τον Ευρωπαίο επίτροπο κ. Στ. ήµα, αλλά λόγω απουσίας του µας δέχτηκε ο νοµικός του 2

σύµβουλος κ. Γιωτάκος ηµήτριος ο οποίος µας είπε ότι η Ευρωπαϊκή Κοινότητα είναι έτοιµη να βοηθήσει στην ανέλκυση του ναυαγίου του Sea Diamond εφόσον αυτό ζητηθεί από την Ελληνική Πολιτεία. Στις 17/12/2008 σε ένδειξη διαµαρτυρίας η Συντονιστική Επιτροπή Θηραίων πολιτών διοργανώνει διήµερο αποκλεισµό της Εφορίας Θήρας µε σύνθηµά µας: «Αφού ο ουρανός δεν βρέχει λίρες και η Σαντορίνη δεν βρέχει ευρώ» Στις 12/10/2010, µεγάλο πλήθος Θηραίων πολιτών πραγµατοποιήσαµε συγκέντρωση και πορεία διαµαρτυρίας στην Πλατεία Συντάγµατος. Στην προσπάθεια µας να παραδώσουµε το ψήφισµα διαµαρτυρίας µας στο γραφείο του πρωθυπουργού κ. Γ. Παπανδρέου στη Βουλή εκείνη την ηµέρα, εµποδιστήκαµε από δύο διµοιρίες ΜΑΤ της αστυνοµίας. Στις 28/5/2009, ο ΥΕΝ κ. Αναστάσης Παπαληγούρας επισκέφθηκε τη Σαντορίνη καθώς ξεκινάει µια προσπάθεια απάντλησης των πετρελαιοειδών από το κουφάρι του Sea Diamond. Σε συγκέντρωση µε τους φορείς και τους Θηραίους πολίτες που πραγµατοποιήθηκε την ίδια ηµέρα την αίθουσα ηµοτικού Συµβουλίου του ήµου Θήρας, ο κ υπουργός δήλωσε: «Περιβαλλοντικά ευαίσθητοι δεν είναι οι αυτοαποκαλούµενοι οικολόγοι ή πράσινοι. Περιβαλλοντικά ευαίσθητοι είναι αυτοί που έµπρακτα διασφαλίζουν την υγεία των κατοίκων και την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος». «Αµέσως µετά τη διαδικασία της απάντλησης θα ακολουθήσει µελέτη σκοπιµότητας για την ανέλκυση του ναυαγίου από 2 ή και 3 επιστηµονικούς φορείς». «Αν η ανέλκυση κριθεί απαραίτητη θα την επιβάλουµε µε οποιοδήποτε κόστος» Στις 13/6/2009 η Αγγλική εταιρεία απορρύπανσης Dronic Maritime που είχε αναλάβει το έργο της απάντλησης των καυσίµων, αποχωρεί σχεδόν άπρακτη και ξαφνικά και από τη θέση του ναυαγίου πριν καν συµπληρωθούν οι 21 ηµέρες που αρχικά υπολόγιζαν ότι θα διαρκέσουν οι εργασίες Η εταιρεία Louis Hellenic Cruises δήλωσε µε δελτίο τύπου της ότι: «Αντλήθηκε µείγµα θαλασσινού νερού και πετρελαιοειδών 929 κυβικά µέτρα. Εκ των οποίων πετρελαιοειδή 155 κυβικά µέτρα περίπου» «ε διαπιστώθηκε ύπαρξη πετρελαίου ή άλλων ρυπογόνων ουσιών σε άλλα σηµεία του πλοίου, πλην αυτών από τα οποία έγινε απάντληση ως ανωτέρω» «εν παρατηρείται διαρροή πετρελαίου ή άλλων ρυπογόνων ουσιών από το εσωτερικό του ναυαγίου» Σύµφωνα όµως µε την ανάλυση του Γενικού Χηµείου του Κράτους όπου στάλθηκαν δείγµατα από τα απαντληθέντα υγρά, µόνο το 1% αντιστοιχούσε σε πετρελαιοειδή ενώ το 99% ήταν θαλασσινό νερό. Ταυτόχρονα ανησυχία προκαλούν να τοξικά υλικά που βρίσκονται εντός του ναυαγίου του Sea Diamond, τα οποία υποχρεωτικά κάποια στιγµή, λόγω της συνεχόµενης διάβρωσης των µετάλλων του, θα απελευθερωθούν στο θαλασσινό νερό και θα προκαλέσουν πιθανότατα ανυπολόγιστη περιβαλλοντική καταστροφή. Σύµφωνα µε το «Πράσινο ιαβατήριο» του Sea Diamond (το οποίο δεν έχει την πιστοποίηση του Ελληνικού Νηογνώµονα αλλά ούτε και του Νορβηγικού που παρακολουθούσε το πλοίο), στο Sea Diamond την ηµέρα της βυθίσεώς, υπήρχαν περίπου 550 τόνοι πετρελαιοειδών όπως καύσιµα, λιπαντικά και λάδια µηχανής, 2500 κυβικά µέτρα µονωτικών υλικών όπως πετροβάµβακας και υαλοβάµβακας, 400 κιλά ανοδίων που περιέχουν βαρέα µέταλλα όπως µόλυβδο, κάδµιο και ψευδάργυρο, 17.000 µέτρα καλωδιώσεων που περιέχουν χαλκό, 300 λίτρα ηλεκτρολύτη στις µπαταρίες του πλοίου που περιέχουν ισχυρά οξέα, µόλυβδο και κάδµιο, πολλά επικίνδυνα για τη δηµόσια υγεία χηµικά όπως χρώµατα, αντισκωριακά, σταθεροποιητές βαφών, αλλά και πολλές ηλεκτρονικές συσκευές στα όργανα και στις εγκαταστάσεις του πλοίου που περιέχουν υδράργυρο, ενώ όλες οι εύφλεκτες επιφάνειές του ήταν εµποτισµένες µε βρωµιούχες επιβραδυντικές χηµικές ενώσεις. Όλα αυτά συνεχίζουν να απειλούν την υγεία µας και το φυσικό οικοσύστηµα της περιοχής αφού στη χειρότερη περίπτωση που έχουµε σπάσιµο του κουφαριού και διολίσθησή του από τα 120 µέτρα που βρίσκεται κρεµασµένο, στα 280 µέτρα βάθος που έχει ο βυθός σε εκείνο το σηµείο της Καλντέρας θα προκαλέσει σίγουρα οικολογική καταστροφή µε πολλές άλλες αρνητικές συνέπειες στην υγεία και στην οικονοµία των κατοίκων του νησιού. Παρόλα αυτά, µέχρι σήµερα, οι µετρήσεις του ΕΛΚΕΘΕ, που γίνονται κάθε τέσσερις µήνες µε έξοδα της πλοιοκτήτριας εταιρείας, βρίσκουν τις επιπτώσεις στην ευρύτερη περιοχή της Καλντέρας της Σαντορίνης αµελητέες, εκτός από την περιοχή του ναυαγίου όπου ανιχνεύονται κάποια σηµάδια ρύπανσης από βαρέα µέταλλα. Αυτό βέβαια δεν µας διασφαλίζει σε καµία περίπτωση ότι στο µέλλον δεν θα αντιµετωπίσουµε σοβαρότερο πρόβληµα καθώς κάθε φορά το ΕΛΚΕΘΕ επισηµαίνει στα συµπεράσµατά του ότι το ναυάγιο του Sea Diamond περιέχει τέτοιο ρυπογόνο φορτίο που αποτελεί µία εν δυνάµει πηγή ρύπανσης και γι αυτό επιβάλλεται η συνέχιση των µετρήσεων στο µέλλον. 3

Άλλωστε ο ίδιος ο υπεύθυνος του προγράµµατος µετρήσεων του ΕΛΚΕΘΕ κ. Ιωάννης Χατζηανέστης Χηµικός - Ωκεανογράφος, σε συνέντευξή του στην εφηµερίδα ΕΘΝΟΣ, στις 25-4-2010 υποστηρίζει ότι: «Το βυθισµένο πλοίο εξακολουθεί να είναι µια εν δυνάµει πηγή ρύπανσης, η οποία δεν γνωρίζουµε πότε θα ενεργοποιηθεί. ηλαδή, όταν θα αρχίσει να προχωράει η διάβρωση των τοιχωµάτων του πλοίου, τόσο από τα µέταλλα όσο και από τον εξοπλισµό που περιέχει, ηλεκτρικές συσκευές, χρώµατα, λιπαντέλαια κ.ά., τότε θα υπάρξουν σοβαρά προβλήµατα ρύπανσης. Εποµένως είναι απολύτως αναγκαία η αποµάκρυνση του ναυαγίου από την Καλντέρα και µάλιστα δεν θα πρέπει το πλοίο να κοπεί σε κοµµάτια, διότι θα ρυπάνει τον όρµο». Και άλλοι πολλοί έγκριτοι επιστήµονες έχουν αναφέρει: «Βραχυπρόθεσµα, η επιβάρυνση του περιβάλλοντος δεν είναι ορατή. Μακροπρόθεσµα, εάν δεν γίνει η ανέλκυση, η όλη κατάσταση θα είναι µη αναστρέψιµη» Πρόεδρος του ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε., καθηγητής Γεώργιος Χρόνης - Φυσικός Ωκεανογράφος «Το Sea Diamond είναι µια βραδυφλεγής βόµβα. Αν το αφήσουν εκεί, στο µέλλον θα µας κοστίζει πολύ περισσότερο απ' ό,τι ο καθαρισµός και η ανέλκυσή του» κ. Χατζηλυµπέρης, διδάκτωρ Χηµικός Μηχανικός και µέλος του ιοικητικού Συµβουλίου του Πανελλήνιου Συλλόγου Χηµικών Μηχανικών. «Τίποτα δεν είναι τίποτα, όλα µαζί είναι κάτι ηλαδή, το πλοίο πρέπει να φύγει από κει». Πρόεδρος του Τµήµατος Χηµικών Μηχανικών του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, καθηγητής Νικόλαος Μαρκάτος «Αναγκαία η άµεση ανέλκυση του ναυαγίου» «Σοβαρότατοι οι κίνδυνοι για το θαλάσσιο περιβάλλον, λόγω και της γεωδυναµικής δοµής της περιοχής. Μόνον η άµεση ανέλκυσή του, µπορεί να θεωρηθεί, ως η καλύτερη λύση, για την προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος της περιοχής». Ευθύµιος Λέκκας, Καθηγητής Γεωλογίας στο Πανεπιστήµιο Αθηνών «Ο µεγαλύτερος κίνδυνος φαίνεται να προέρχεται από την πιθανή επιβάρυνση του περιβάλλοντος εάν οι ουσίες που περιλαµβάνονται στο σκάφος δεν αντλούνται έξω ή εάν το σκάφος δεν ανελκυστεί», «Σε αυτήν την περίπτωση, το σκάφος θα µπορούσε να θεωρηθεί απόβλητο και η παραβίαση της οδηγίας 2006/12/CE σχετικά µε τα απόβλητα θα µπορούσε να είναι δυνατή.» Σταύρος ήµας Επίτροπος της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το Περιβάλλον Από τον Φεβρουάριο του 2011 έχει ολοκληρωθεί η µελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων που πραγµατοποιήθηκε για λογαριασµό της Νοµαρχίας Κυκλάδων από το Τµήµα Μηχανικών Περιβάλλοντος του Πολυτεχνείου Κρήτης, µε επιστηµονικό υπεύθυνο τον καθηγητή κ. Ευάγγελο Γιδαράκο και µε θέµα: «Ποιοτικός και ποσοτικός χαρακτηρισµός των επικίνδυνων και τοξικών ουσιών του ναυαγίου του 'Sea Diamond' Περιβαλλοντικές επιπτώσεις παρούσες και µελλοντικές», η οποία καταλήγει στο ξεκάθαρο συµπέρασµα πως: «Θεωρείται ήδη αναγκαιότητα ότι το ναυάγιο του «Sea Diamond» θα πρέπει να ανελκυθεί και αποµακρυνθεί από την περιοχή της Καλντέρας ή µε οποιονδήποτε τρόπο να εξουδετερωθεί. Η επιβάρυνση που έχει επιφέρει στην περιοχή είναι σαφής και µοναδικός τρόπος αποτροπής της συνέχισής της είναι η αποµάκρυνση του ναυαγίου. Κάθε άλλη καθυστέρηση ή ενέργεια θα έχει ως αποτέλεσµα την οικολογική και όχι µόνον καταστροφή της Καλντέρας. Από την Πολιτεία θα πρέπει να απαιτηθεί η εφαρµογή του άρθρου 24 του Συντάγµατος για την αποκατάσταση της βλάβης του θαλασσίου περιβάλλοντος και την προστασία της υγείας των πολιτών». Τελικά, µέχρι και σήµερα, η µόνη δραστηριότητα που προσπαθεί να αντισταθµίσει την καθηµερινή ρύπανση από το ναυάγιο του Sea Diamond, είναι η απορρύπανση του επιφανειακού πλωτού φράγµατος ανάσχεσης πετρελαιοειδών. Αυτό βέβαια αδυνατεί να περιορίσει τη ρύπανση από όλες τις άλλες τοξικές και επικίνδυνες ουσίες του πλοίου και σε πολλές περιπτώσεις είναι αναποτελεσµατικό. Συχνά παρατηρείται διαρροή πετρελαιοειδών έξω από την περιοχή του φράγµατος ακόµη και µε ήπιες καιρικές συνθήκες όπως φαίνεται και στις παρακάτω φωτογραφίες. 4

Πετρελαιοειδή που διαφεύγουν του φράγµατος Σε περιπτώσεις δε που οι καιρικές συνθήκες είναι δυσµενείς οι διαρροές αυτές εντείνονται σε µεγαλύτερο βαθµό και το τοπικό συνεργείο της ιδιωτικής εταιρίας απορρύπανσης, µε τη µικρή πολυεστερική βάρκα των 4,7 µέτρων που χρησιµοποιεί, αδυνατεί να τα περισυλλέξει λόγω της θαλασσοταραχής. Ταυτόχρονα το αντιρρυπαντικό σκάφος της ανωτέρω εταιρείας που βρισκόταν στο λιµένα Βλυχάδας της Σαντορίνης από το 2007, αποσύρθηκε εδώ και αρκετούς µήνες. Εφόσον οι καιρικές συνθήκες το επιτρέπουν, το µικρό συνεργείο απορρύπανσης συλλέγει καθηµερινά ποσότητες πετρελαιοειδών από 30 έως 50 λίτρα ανά ηµέρα, όπως αυτές που φαίνονται στις παρακάτω φωτογραφίες. Όπως µας έχει δείξει η ιστορία σε πάµπολλες περιπτώσεις, η πορεία του ναυαγίου είναι συγκεκριµένη εάν το πλοίο παραµείνει στο βυθό: Ο µεταλλικός σκελετός του πλοίου σε βάθος χρόνου θα διαβρωθεί, θα χάσει τις δυνάµεις συνοχής του και τελικά θα διαλυθεί απελευθερώνοντας σταδιακά κάθε επικίνδυνη ουσία που περιέχει µέσα στα νερά της Καλντέρας της Σαντορίνης. Και µπορεί τα πετρελαιοειδή και τα ελαιώδη µείγµατα να είναι ορατά ώστε να κάνουµε προσπάθεια να τα µαζέψουµε ή να προφυλαχτούµε από αυτά, αλλά τα βαρέα µέταλλα και υπόλοιπα τοξικά και δηλητηριώδη περιεχόµενα του Sea Diamond δεν θα τα δούµε. Πιθανότατα να βιοσυσσωρευθούν σε κάποιους ζωντανούς οργανισµούς που θα φτάσουν στο πιάτο µας ή να περάσουν τα φίλτρα της γειτνιάζουσας αφαλάτωσης και να φτάσουν στο νερό που πίνουµε. Σκεπτόµενοι όλα τα προηγούµενα και: Επειδή η παρακολούθηση των παραµέτρων του θαλασσίου περιβάλλοντος που γίνεται µέχρι σήµερα δεν εξασφαλίζει την προστασία του οικοσυστήµατος σε περίπτωση αιφνίδιας διαρροής ρύπων, χωρίς την ύπαρξη ολοκληρωµένου σχεδίου αντιµετώπισης. Επειδή το ναυάγιο του Sea Diamond βρίσκεται στην κυριολεξία κρεµασµένο σε µία απόκρηµνη πλαγιά του βυθού της καλντέρας σε βάθος 120 µέτρων περίπου και µε οποιαδήποτε αιτία, π.χ. λόγω διάβρωσης του πλοίου ή σεισµικής δόνησης, ενδέχεται να κατρακυλήσει στο βάθος των 280 µέτρων που έχει ο βυθός σε εκείνη την περιοχή, καθιστώντας την ανέλκυση του πολύ δυσκολότερη ή αδύνατη και προκαλώντας ανυπολόγιστη περιβαλλοντική καταστροφή. 5

Επειδή η διάβρωση του ναυαγίου έχει ξεκινήσει και σίγουρα θα συνεχιστεί µε µεγαλύτερη ένταση τα επόµενα χρόνια, όπως έγινε και µε κάθε άλλο ναυάγιο στο παρελθόν (σαν το Adrea Doria στον Ατλαντικό Ωκεανό). Ναυάγιο Adrea Doria: 1956 1961 2006 Επειδή στη χειρότερη δυνατή περίπτωση που έχουµε σπάσιµο του κουφαριού, θα επέλθει µε σιγουριά οικολογική καταστροφή µε ανεξέλεγκτες διαρροές τοξικών και ρυπογόνων ουσιών και κατά συνέπεια ζηµιές στην αλιεία και στον τουρισµό του νησιού. Επειδή ποτέ µέχρι σήµερα δεν βυθίστηκε σε ένα κλειστό και βαθύ κόλπο σαν αυτό της καλντέρας της Σαντορίνης, και σε µικρό σχετικά βάθος, ένα Κ/Ζ µε ένα τόσο πολύπλοκο µίγµα επικινδύνων ουσιών όπως το Sea Diamond, όπου τα θαλάσσια ρεύµατα δεν βοηθούν στη διασπορά του πετρελαίου και των άλλων επικίνδυνων ουσιών που απελευθερώνονται. Sea Diamond Επειδή τόσο από τις µετρήσεις του ΕΛΚΕΘΕ, όσο και από τη µελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων του Πολυτεχνείου Κρήτης, έχουµε ήδη πολλά κρούσµατα βιοσυσσώρευσης βαρέων µετάλλων σε θαλάσσιους οργανισµούς, τόσο σε µύδια όσο και σε ψάρια που συλλέχθηκαν στην περιοχή του ναυαγίου. Επειδή µόλις 2 ναυτικά µίλια πιο µακριά βρίσκεται η µονάδα αφαλάτωσης της Οίας η οποία αντλεί θαλασσινό νερό από την περιοχή της καλντέρας, και τροφοδοτεί µε πόσιµο νερό 1000 περίπου πολίτες την περίοδο του χειµώνα και 5000 περίπου κατοίκους την θερινή περίοδο. Επειδή το µόνιµο στατικό πλωτό φράγµα έχει υποδιπλασιαστεί τουλάχιστον σε έκταση τα τελευταία τρία χρόνια και πολύ συχνά παρατηρούµε πετρελαιοειδή έξω από αυτό, ενώ όταν οι καιρικές συνθήκες είναι αντίξοες όλα σχεδόν τα πετρελαιοειδή που αναδύονται διασκορπίζονται στη γύρω θαλάσσια περιοχή χωρίς να υπάρχει η δυνατότητα να συλλεχθούν από κανέναν. 28/03/2010 Επειδή το Λιµενικό Ταµείο Θήρας είναι ιδιαιτέρως αδύναµο από άποψη προσωπικού και τα οικονοµικά του µέσα πενιχρά για να ανταπεξέλθει σε ένα τόσο δύσκολο έργο σαν αυτό της ανέλκυσης και αποµάκρυνσης του ναυαγίου του Sea Diamond, ενώ ταυτόχρονα ο υπουργός Εµπορικής Ναυτιλίας κ. Ι. 6

ιαµαντίδης δήλωσε στις 23/5/2011 ότι: «εν έχουµε τα λεφτά για να ανελκύσουµε το Sea Diamond», «Βεβαίως, η καλύτερη λύση είναι η ανέλκυση, αλλά δεν έχουµε εµείς σαν υπουργείο, τη δυνατότητα να το κάνουµε. Οφείλει η εταιρεία να λάβει αποφάσεις και να αναλάβουν το κόστος. Εµείς παίρνουµε τα απαραίτητα µέτρα για την προστασία του περιβάλλοντος» Επειδή ακούµε συνεχώς από τους αρµοδίους υπουργούς και πολιτικούς ότι βρισκόµαστε σε περίοδο οικονοµικής κρίσης και ότι δεν πρέπει να πληρώσει την ανέλκυση του Sea Diamond ο Έλληνας φορολογούµενος, αδιαφορώντας όµως για το γεγονός ότι η Σαντορίνη είναι η τουριστική βιτρίνα της Ελλάδας παγκοσµίως, ότι µία ενδεχόµενη περιβαλλοντική καταστροφή στην µοναδική στον κόσµο καλντέρα µας ίσως να είναι µη αναστρέψιµη, µε απρόβλεπτες συνέπειες δυσφήµισης για το νησί, ότι η.ο.υ Θήρας αποφέρει εκατοντάδες εκατοµµύρια ευρώ κάθε χρόνο στον κρατικό κορβανά και ότι η υγεία των κατοίκων του νησιού είναι ανεκτίµητης αξίας! Επειδή πεντέµισι χρόνια µετά το ναυάγιο οι δικαστικές διαδικασίες δεν έχουν καν ξεκινήσει και προφανώς θα είναι µακροχρόνιες, ενώ ταυτόχρονα η διάβρωση του πλοίου συνεχίζει να συντελείται καθηµερινά. Επειδή σύµφωνα µε τον Νόµο 2881/2001 «Ο ρυπαίνων πληρώνει» και εφόσον η πλοιοκτήτρια εταιρεία αδρανεί και δεν αναλαµβάνει τις ευθύνες της, η πολιτεία είναι υποχρεωµένη να αναλάβει δράση, να ανελκύσει το ναυάγιο εξουδετερώνοντας την πηγή ρύπανσης και να απαιτήσει τα έξοδα από τον πλοιοκτήτη ή τον αλληλασφαλιστικό του οργανισµό. Για όλους τους παραπάνω λόγους Ζητούµε από τις αρµόδιες αρχές όπως τα Υπουργεία Ναυτιλίας και Αιγαίου, Περιβάλλοντος Ενέργειας και Κλιµατικής Αλλαγής, και Προστασίας του Πολίτη, να προβούν άµεσα στις αναγκαίες ενέργειες που απαιτούνται για την ανέλκυση του ναυαγίου του Sea Diamond, ούτως ώστε να αποφευχθεί ο κίνδυνος περιβαλλοντικής καταστροφής και κατά συνέπεια σοβαρό πλήγµα στις τουριστικές και αλιευτικές δραστηριότητες του νησιού, αλλά και στην ποιότητα ζωής των κατοίκων και των επισκεπτών της Σαντορίνης. Οι Θηραίοι πολίτες θα συνεχίσουµε να αγωνιζόµαστε για τα αναφαίρετα δικαιώµατα µας, για την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος που έχουµε ιερό καθήκον να διαφυλάξουµε και να παραδώσουµε ακέραιο στις γενιές που θα ακολουθήσουν. Το αξίζει η Σαντορίνη µας, το αξίζουν τα παιδιά µας!! 7