ΑΝΑΡΤΗΤΕΟ ΣΤΟ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ ΑΠΟ ΤΟ ΠΡΑΚΤΙΚΟ ΤΗΣ 22 ης /09-09-2015 ΚΑΤΕΠΕΙΓΟΥΣΑΣ ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΗΣ ΤΟΥ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΔΡΑΜΑΣ Αρ. απόφ. 458/2015 ΘΕΜΑ: Γνωμοδότηση για το Β1 Στάδιο της μελέτης «Αξιολόγηση, αναθεώρηση και εξειδίκευση του Περιφερειακού Πλαισίου Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης Στη Δράμα και στο Δημοτικό Κατάστημα, σήμερα την 9 η Σεπτεμβρίου 2015, ημέρα Τετάρτη και ώρα 18.45 συνήλθε σε συνεδρίαση το Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου Δράμας, ύστερα από την με αριθ. πρωτ. 38544/07-09- 2015 έγγραφη πρόσκληση του Προέδρου του κ. Μπλούχου Κωνσταντίνου, με αποδεικτικό αποστολής email, και δημοσιεύθηκε νόμιμα, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 67 του Ν. 3852/2010 (ΦΕΚ 87 Α/7-6-2010). Αφού διαπιστώθηκε νόμιμη απαρτία, δεδομένου ότι σε σύνολο 33 Δημοτικών Συμβούλων, βρέθηκαν παρόντες 24 Σύμβουλοι: Π Α Ρ Ο Ν Τ Ε Σ 1) Μπλούχος 2) Παπαδόπουλος 3) Μπαϊρακτάρης 4) Χατζηγιάννης 5) Μουρβετίδης 6) Σολάκης 7) Καρυοφυλλίδου 8) Καψημάλης 9) Τσεπίλης 10) Καραμπατζάκης 11) Τερζής 12) Ψαρράς 13) Ηλιάδης 14) Παναγιωτίδης 15) Σιδηρόπουλος 16) Βασιλειάδης Κων/νος Γεώργιος Κων/νος Αναστάσιος Μιχαήλ Άγγελος Ζωή Ιωάννης Γεώργιος Δημήτριος Ανέστης Γεώργιος Νικόλαος Αλέξανδρος Δημήτριος Αναστάσιος 17) Ζαχαριάδης 18) Μλεκάνης 19) Χρυσοχοΐδης 20) Καλαϊτσίδης 21) Ρεμόντης 22) Παπαεμμανουήλ 23) Ηλιόπουλος 24) Καλφόπουλος Παύλος Μιχαήλ Γεώργιος Ελευθέριος Θεμιστοκλής Γρηγόριος Στέργιος Ευάγγελος ΑΠΟΝΤΕΣ: 1)Χατζηκυριακίδης Αναστάσιος, 2) Μωϋσιάδης Αριστείδης, 3)Ρεμόντης Σταμάτιος, 4) Πετρίδου Χαρίκλεια, 5) Ετόγλου Ιωάννης, 6) Παπαδόπουλος Γρηγόριος, 7) Σιδερά Χρυσή, 8) Χαραλαμπίδης Ανδρέας και 9) Στεφανίδης Ιωάννης. Ο κ. Δήμαρχος ήταν παρών στη συνεδρίαση Με την παρουσία και της Μυροφόρας Ψωμά, υπαλλήλου του Δήμου Δράμας, ειδικής γραμματέως ΔΣ, ο κ. πρόεδρος κήρυξε την έναρξη της συνεδρίασης για συζήτηση και λήψη απόφασης στο θέμα της ημερήσιας διάταξης. Ο δημοτικός σύμβουλος Μλεκάνης Μιχαήλ, αποχώρησε από τη συνεδρίαση κατά τη συζήτηση του 1 ου τακτικού θέματος.
ΠΑΡΟΥΣΙΕΣ ΠΡΟΕΔΡΩΝ ΔΗΜΟΤΙΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ 1) Δράμας: Δερματίδης Ανέστης ΑΠΟΥΣΙΕΣ ΠΡΟΕΔΡΩΝ ΔΗΜΟΤΙΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ 1) Ξηροποτάμου: Σολάκης Ιωάννης 2) Χωριστής: Ζαρόγλου Κων/νος ΠΑΡΟΥΣΙΕΣ ΠΡΟΕΔΡΩΝ ΤΟΠΙΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ (ουδείς) ΑΠΟΥΣΙΕΣ ΠΡΟΕΔΡΩΝ ΤΟΠΙΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ 1) Καλλιφύτου: Διαμαντίδης Κων/νος 2) Καλού Αγρού: Μπακαλόπουλος Γεώργιος 3) Κουδουνίων: Ηλιάδης Χαράλαμπος 4) Μαυροβάτου: Κοτανίδης Θεοφύλακτος 5) Μικροχωρίου: Κυριακίδης Χρήστος 6) Μοναστηρακίου: Κιάκος Ιωάννης 7) Μυλοποτάμου: Τριανταφυλλίδης Παναγιώτης 8) Νικοτσάρα: Τζάφος Χρήστος 9) Σιδηρονέρου: Γραμματικού Δημήτριος ΠΑΡΟΥΣΙΕΣ ΕΚΠΡΟΣΩΠΩΝ ΤΟΠΙΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ (ουδείς) ΑΠΟΥΣΙΕΣ ΕΚΠΡΟΣΩΠΩΝ ΤΟΠΙΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ 1) Λιβαδερού: Ξυγιντζής Γεώργιος 2) Μακρυπλαγίου: Χαϊτίδης Δημήτριος 3) Σκαλωτής : Καλαντίδης Ιωάννης Το σώμα ομόφωνα έκρινε τη συνεδρίαση ως κατεπείγουσα σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 67 του Ν. 3852/2010, για το λόγο ότι πρέπει να ληφθεί απόφαση στο θέμα της ημερήσιας διάταξης αμέσως καθώς και στα έκτακτα, προς αποφυγή ζημίας των συμφερόντων του Δήμου Δράμας.
Ο κ. πρόεδρος εισάγοντας το 1 ο θέμα της ημερήσιας διάταξης παρουσιάζει στο σώμα το με αριθμό 38468/04-09-2015 έγγραφο της Δ/νσης Προγραμματισμού Οργάνωσης & Πληροφορικής, σχετικά με την γνωμοδότηση για το Β1 Στάδιο της μελέτης «Αξιολόγηση, αναθεώρηση και εξειδίκευση του Περιφερειακού Πλαισίου Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, και καλεί αυτό να αποφασίσει σχετικά. Το ανωτέρω έγγραφο της υπηρεσίας, έχει όπως παρακάτω: «1)Την 29-07-2015 παρελήφθη από το δήμο Δράμας το με αρ. πρωτ. ΔΠΣΧ 3175/24-07-2015 έγγραφο της Δ/νσης Περιβάλλοντος και Χωρικού Σχεδιασμού συνημμένο 1- (αρ. πρωτ. δήμου 32169/29-07-2015), μέσω του οποίου ζητήθηκε (μεταξύ των άλλων) η γνώμη του δήμου Δράμας για το Β1 Στάδιο της μελέτης «Αξιολόγηση, αναθεώρηση και εξειδίκευση του Περιφερειακού Πλαισίου Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, έως την 25-08-2015, προκειμένου στη συνέχεια να προωθηθεί το θέμα στο Περιφερειακό Συμβούλιο. Οι απόψεις κρίνονται απαραίτητες διότι θα συνεισφέρουν στον Στρατηγικό Χωροταξικό Σχεδιασμό της ΠΑΜΘ. 2) Την 13-08-2015 παρελήφθη από τον δήμο Δράμας το με αρ. πρωτ. 520/13-08-2015 έγγραφο της Περιφερειακής Ένωσης Δήμων Ανατολικής Μακεδονίας Θράκης συνημμένο 2- (αρ. πρωτ. δήμου 34884/29-07-2015) με το οποίο κλήθηκε ο δήμος Δράμας να αποστείλει τις σχετικές θέσεις και απαντήσεις του, μέχρι την Τρίτη 25-08-2015, ώστε να συγκεντρωθούν και να κοινοποιηθούν στην αρμόδια Υπηρεσία. 3) Την 17-08-2015 παρελήφθη από τον δήμο Δράμας το με αρ. πρωτ. 526/17-08-2015 έγγραφο της Περιφερειακής Ένωσης Δήμων Ανατολικής Μακεδονίας Θράκης συνημμένο 3- (αρ. πρωτ. δήμου 35210/17-08-2015) με περιεχόμενο ίδιο με του προαναφερόμενου, αλλά με συνημμένο το με αρ. πρωτ. 2671/06-08-2015 έγγραφο της Δ/νσης Περιβαλλοντικού Σχεδιασμού της Π.Α.Μ.Θ. και θέμα «Συνδρομή των δήμων της Περιφέρειας ΑΜΘ σε θέματα Χωρικού Σχεδιασμού», το οποίο εκ παραδρομής δεν μας είχε αποσταλεί από την ΠΕΔ με το έγγραφό της 13-08-2015. 4) Την 01-09-2015 παρελήφθη από το δήμο Δράμας το με αρ. πρωτ. ΔΠΣΧ 3517/31-08-2015 έγγραφο της Δ/νσης Περιβάλλοντος και Χωρικού Σχεδιασμού συνημμένο 4- (αρ. πρωτ. δήμου 37556/01-09-2015), μέσω του οποίου γνωστοποιήθηκε στο δήμο Δράμας ο ορισμός νέας καταληκτικής και αμετάκλητης ημερομηνίας αυτή της 15 ης Σεπτεμβρίου 2015 για τη γνωμοδότηση επί του Β1 Σταδίου της μελέτης «Αξιολόγηση, αναθεώρηση και εξειδίκευση του Περιφερειακού Πλαισίου Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, προκειμένου στη συνέχεια να ακολουθήσει διαβούλευση επί της μελέτης και στο τέλος Οκτωβρίου να έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία γνωμοδότησης του Περιφερειακού Συμβουλίου. 5) Σήμερα, ήτοι την 04-09-2015 παρελήφθη από τον δήμο Δράμας το με αρ. πρωτ. 577/04-09-2015 έγγραφο της Περιφερειακής Ένωσης Δήμων Ανατολικής Μακεδονίας Θράκης συνημμένο 5- (αρ. πρωτ. δήμου 38436/04-09-2015) με το οποίο μας απεστάλησαν οι Γενικές Παρατηρήσεις επί του σχεδίου Υπουργικής Απόφασης για την αναθεώρηση του ΠΠΧΣΑΑ-ΑΜΘ, οι οποίες συνετάγησαν από τα στελέχη της ΠΕΔ, μετά τη συζήτηση επί του θέματος στο Δ.Σ. της ΠΕΔ, χωρίς ακόμη να έχουν ληφθεί υπόψη οι ειδικότερες απόψεις των δήμων. Τονίζεται ότι οι προτάσεις των δήμων θα πρέπει να αποσταλούν έως την Παρασκευή 11 Σεπτεμβρίου 2015 στην ΠΕΔ, προκειμένου να συνεδριάσει εκ νέου το Δ.Σ. της και να διατυπωθεί το κείμενο γνωμοδότησης στην τελική του μορφή. 6) Επίσης, σήμερα, ήτοι την 04-09-2015 παρελήφθη από τον δήμο Δράμας το με αρ. πρωτ. 884/04-09-2015 έγγραφο του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας (Τμήματος Ανατολικής Μακεδονίας) συνημμένο 6- (αρ. πρωτ. δήμου 38441/04-09-2015) με το οποίο μας απεστάλησαν οι Παρατηρήσεις Προτάσεις επί του σχεδίου Υπουργικής Απόφασης για την αναθεώρηση του ΠΠΧΣΑΑ-ΑΜΘ, όπως αυτές διαμορφώθηκαν από την επιστημονική ομάδα εργασίας που συγκρότησε το Τμήμα για το σκοπό αυτό και εγκρίθηκαν από την Διοικούσα Επιτροπή στην συνεδρίαση της 03-09-2015. Μετά τα παραπάνω και δεδομένου ότι πρέπει να ληφθεί σχετική απόφαση από το Σώμα, σας αποστέλλουμε όλα τα παραπάνω συνημμένα και παρακαλούμε για την σχετική απόφασή σας επί του θέματος»
Με το ανωτέρω έγγραφο, στάλθηκαν παρατηρήσεις του Δ.Σ. της Π.Ε.Δ. Α.Μ.Θ., επί του σχεδίου Υπουργικής απόφασης για την αναθεώρηση του ΠΠΧΣΑΑ-ΑΜΘ, οι οποίες έχουν όπως παρακάτω: ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΕΠΙ ΤΟΥ ΣΧΕΔΙΟΥ ΥΠΟΥΡΓΙΚΗΣ ΑΠΟΦΑΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΘΕΩΡΗΣΗ ΤΟΥ ΠΠΧΣΑΑ-ΑΜΘ 1. Κρίνεται απαραίτητη η απλούστευση της δομής του κειμένου, με σκοπό τη μείωση του όγκου και την αποφυγή επανάληψης των δεδομένων καθώς επίσης και η προσαρμογή του στις προβλέψεις των σχετικών διατάξεων του Ν. 4219/14 «Χωροταξική και πολεοδομική μεταρρύθμιση Βιώσιμη ανάπτυξη». 2. Θα πρέπει να γίνει επικαιροποίηση των αναφερόμενων νόμων, πλαισίων, στρατηγικών μελετών υπερτοπικού ενδιαφέροντος και εν γένει εγγράφων που μνημονεύονται στις ενότητες Έχοντας υπόψη και Λαμβάνοντας υπόψη του Προοιμίου π.χ. Επιχειρησιακό Πρόγραμμα ΑΜΘ 2014-2020, Στρατηγικό Πλαίσιο Επενδύσεων Μεταφορών (ΣΠΕΜ) 2014-2025, νέο ΕΣΔΑ, ΟΠΒΑΟΡ, Ν. 4219/14 περί Χωροταξίας κλπ. 3. Σε κανένα σημείο του κειμένου δεν αναδεικνύεται ο δασικός πλούτος της Περιφέρειας. Ειδικότερα, στην ενότητα Εκτιμώντας, ιδίως, τα ακόλουθα του Προοιμίου δεν γίνεται καν αναφορά. Επίσης, αναπτυξιακοί υποτομείς με ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την Περιφέρεια όπως η ανάπτυξη του ιαματικού τουρισμού, η δασοκομία και η κτηνοτροφία, είτε δεν αναφέρονται καθόλου, είτε αναφέρονται αποσπασματικά και δεν αναλύονται επαρκώς. Επίσης, δεν γίνεται καμία αναφορά στην προοπτική αξιοποίησης του Φυσικού Αερίου για αστική και θερμοκηπιακή χρήση, καθώς και στη δυνατότητα αξιοποίησης του ζεολίθου.. 4. Ενώ δίνεται κατεύθυνση για απαγορεύσεις ελάσσονος περιβαλλοντικού κινδύνου, αντίθετα δεν αναφέρεται με σαφή τρόπο ο αποκλεισμός εξορυκτικών δραστηριοτήτων με μείζονες περιβαλλοντικές και κοινωνικές επιπτώσεις (χρυσός, λιγνίτης), σύμφωνα και με τις εκφρασμένες απόψεις των τοπικών κοινωνιών. 5. Δεν γίνεται συνδυαστική εκτίμηση των στοιχείων (ΑΕΠ, ΑΠΑ, πληθυσμός, ανεργία) και διατύπωση σαφών συμπερασμάτων για τη σημερινή κατάσταση και τις διαφαινόμενες τάσεις, ώστε η θεραπεία των όποιων αδυναμιών και η ανάπτυξη των πλεονεκτημάτων να συνδυάζεται με τις προτάσεις του ΠΠΧΣΑΑ. (άρθρο 5) 6. Διαπιστώνεται σαφές έλλειμμα προτάσεων για παρεμβάσεις ή θεσμικές ρυθμίσεις στον τομέα της ανάπτυξης. π.χ. πρόταση για θέσπιση ειδικών ρυθμίσεων για παραμεθόριες περιοχές με διασυνοριακές διαβάσεις, που πλήττονται καίρια λόγω μετακινήσεων επιχειρήσεων και καταναλωτών στις γειτονικές χώρες. 7. Δεν καταγράφονται διακριτά και με σαφήνεια οι λειτουργίες και ο ρόλος των οικισμών (ιδίως 2 ου 6 ου επιπέδου του οικιστικού δικτύου). Στο πλαίσιο αυτό δεν γίνεται αναφορά και αποτίμηση της χωροταξικής διάρθρωσης και της αναπτυξιακής βαρύτητας σημαντικών Δημόσιων υπηρεσιών όπως ο Στρατός, η Υγεία (Νοσοκομεία, Κέντρα Υγείας κλπ), η Τριτοβάθμια Εκπαίδευση (ΔΠΘ, ΤΕΙ ΑΜΑΘ) κλπ, ή και των Περιφερειακών υπηρεσιών (π.χ. Δ/νσεις Ανάπτυξης, Αγροτικής Οικονομίας κλπ), σε σχέση ιδίως με το ρόλο των αστικών κέντρων της Περιφέρειας. (άρθρο 11) 8. Όσον αφορά τον Χωρικό προσδιορισμό των ευρύτερων ανθρωπογεωγραφικών ενοτήτων και την εξειδίκευση των κατευθύνσεων στις ενότητες αυτές (άρθρο 12), θα πρέπει να τονιστεί η απουσία αναφοράς του αστικού χώρου και ιδιαίτερα του ρόλου των αστικών κέντρων στις προτεινόμενες ενότητες (παράκτιος χώρος, ορεινός χώρος, πεδινός-ημιορεινός αγροτικός χώρος, νησιωτικός χώρος). 9. Η περαιτέρω ανάλυση των ευρύτερων ανθρωπογεωγραφικών ενοτήτων σε Αναπτυξιακές Ενότητες (Αν.Ε.) ως μεθοδολογία κρίνεται ορθή. Οι προτεινόμενες όμως Αναπτυξιακές Ενότητες (Αν.Ε.) όπως αναλύονται, συμπεριλαμβάνουν και αναδιατάσσουν υφιστάμενες Διοικητικές Ενότητες (Δήμους, Δημοτικές Ενότητες) με τρόπο είτε ατελή, είτε με διαφοροποιημένα κριτήρια από περιοχή σε περιοχή. Δεν γίνεται καμία συσχέτιση των προτεινόμενων Αναπτυξιακών Ενοτήτων (Αν.Ε.) με τις
Περιφερειακές Ενότητες, σε αντίθεση με το τεύχος Ι της μελέτης, παρότι αυτές είναι υφιστάμενες Διοικητικές αλλά και Αναπτυξιακές Ενότητες (αναφερόμενες στο Πλαίσιο ως Γενικές Αναπτυξιακές Ενότητες). Επίσης, δεν γίνεται αναφορά στον ιεραρχημένο ρόλο των οικισμών (2 ου 6 ου επιπέδου του οικιστικού δικτύου) στις προτεινόμενες Αναπτυξιακές Ενότητες (Αν.Ε.). (άρθρο 13) 10. Σε όλα τα σημεία της προτεινόμενης αναθεώρησης του ΠΠΧΣΑΑ που αναφέρονται στα βασικά δίκτυα μεταφορών θα πρέπει να ληφθούν υπόψη και να υπάρξει συντονισμός με τα προβλεπόμενα στα Διευρωπαϊκά Δίκτυα Μεταφορών (ΔΕΔ-Μ) και στο Στρατηγικό Πλαίσιο Επενδύσεων Μεταφορών (ΣΠΕΜ) 2014-2025. Κάθε διαφοροποίηση θα πρέπει να τεκμηριώνεται επιστημονικά. Παράλληλα, θα πρέπει σε όλους τους επικαιροποιημένους σχετικούς χάρτες του προτεινόμενου Πλαισίου να αποτυπώνονται τα ισχύοντα και συμφωνημένα σήμερα στοιχεία και όχι καταργηθέντα ή μη υφιστάμενα (π.χ. Πανευρωπαϊκοί άξονες IV και ΙΧ). 11. Ειδικότερα στον τομέα των οδικών υποδομών καταγράφονται προτάσεις διαφοροποιημένες σε σχέση με τα ισχύοντα είτε σε επίπεδο Περιφέρειας, είτε σε επίπεδο Υπουργείων, είτε ακόμη και σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ως παράδειγμα αναφέρεται η ατεκμηρίωτη διαφοροποίηση όδευσης του οδικού άξονα 61, αυτοκινητόδρομος με όδευση Σέρρες-Δράμα-Καβάλα, ο οποίος συμπεριλαμβάνεται στον Κανονισμό 1315/2013 της ΕΕ, που αφορά τα Διευρωπαϊκά Δίκτυα Μεταφορών (ΔΕΔ-Μ) και αποτυπώνεται έτσι στους σχετικούς χάρτες και ενώ με τον ίδιο τρόπο αποτυπώνεται στο ΣΠΕΜ 2014-2025, εντούτοις στο νέο ΠΠΧΣΑΑ προτείνεται με όδευση Σέρρες-Καβάλα. Θα πρέπει να τονιστεί ιδιαίτερα ότι για το θέμα του συγκεκριμένου οδικού άξονα έχει εκφραστεί με σχετική απόφαση το Περιφερειακό Συμβούλιο ΑΜΘ, ενώ η Περιφέρεια χρηματοδότησε από το ΠΕΠ ΑΜΘ 2007-2013 και ανέθεσε στην Εγνατία Οδός ΑΕ τις απαραίτητες μελέτες του αυτοκινητόδρομου Καβάλα-Δράμα (τμήμα του οδικού άξονα 61). Τόσο για το σχετικό τμήμα, όσο και για το τμήμα Δράμα-Αμφίπολη στο νέο ΠΠΧΣΑΑ προτείνονται απλές βελτιώσεις του υπάρχοντος οδικού δικτύου. 12. Δεν γίνεται αναφορά στην αναγκαιότητα επαναχαρακτηρισμού και ιεράρχησης (διευρωπαϊκό, εθνικό, επαρχιακό, δημοτικό) του οδικού δικτύου της Περιφέρειας και η συσχέτισή του με το Διευρωπαϊκό Δίκτυο Μεταφορών (ΔΕΔ-Μ). 13. Επίσης δεν αναφέρεται η προοπτική βελτίωσης και ηλεκτροκίνησης του υφιστάμενου σιδηροδρομικού δικτύου (όπως προσδιορίζεται ως αναγκαιότητα στο ΣΠΕΜ 2014-2025). (άρθρο 14, 2) 14. Θα πρέπει να τονιστεί ιδιαίτερα η αναγκαιότητα κάλυψης του συνόλου της Περιφέρειας με υπηρεσίες διαδικτύου (internet) υψηλών ταχυτήτων και ψηφιακού τηλεοπτικού σήματος. (άρθρο 15, Β) 15. Αξίζει να αναφερθεί ότι το ιδιαίτερο φυσικό περιβάλλον του Ορεινού Όγκου Ροδόπης (Εθνικό Πάρκο Οροσειράς Ροδόπης) βρίσκεται εκτός κατευθύνσεων στρατηγικής για το τοπίο στο προτεινόμενο ΠΠΧΣΑΑ. 16. Σημειώνεται ότι στο προτεινόμενο ΠΠΧΣΑΑ υπάρχει ειδικό άρθρο της Υ.Α. για εξειδίκευση των κατευθύνσεων στο Τόξο υγροβιοτόπων και αρχαιολογικών χώρων στο παράκτιο μέτωπο (η διαδικασία αυτή προβλέφθηκε μόνο για τη συγκεκριμένη ανθρωπογεωγραφική ενότητα). Ωστόσο θέματα που αναφέρονται στα οδικά δίκτυα, στη μεταφορά εμπορικών δραστηριοτήτων, στον περιορισμό οικιστικής δόμησης κλπ, αντί να αναφέρονται στα καθ ύλην αντίστοιχα κεφάλαια, αναφέρονται στο άρθρο 21 (Κατευθύνσεις στρατηγικής για το τοπίο), με ό,τι αυτό μπορεί να σημαίνει. 17. Όσον αφορά την Εξειδίκευση των κατευθύνσεων του ΠΠΧΣΑΑ στις επιμέρους Αναπτυξιακές και Διοικητικές Ενότητες (άρθρο 22), τονίζεται ότι το κείμενο θα πρέπει να έχει ισοβαρή και ενιαία δομή ανά Αναπτυξιακή και Διοικητική Ενότητα, κυρίως αναφορικά με τα περιεχόμενα των τριών πεδίων (Απαιτούμενες μελέτες και ρυθμίσεις, Χωρική οργάνωση παραγωγικών δραστηριοτήτων, Παρεμβάσεις και έργα). Ενδεικτικά αναφέρεται ότι σε συγκεκριμένες Αναπτυξιακές και Διοικητικές Ενότητες λείπουν ένα ή και δύο πεδία. Τονίζεται ιδιαίτερα ότι οι προτεινόμενες παρεμβάσεις και έργα θα πρέπει να συνδυάζονται ή να προκύπτουν από τα αντίστοιχα κεφάλαια της Υ.Α. και να είναι σύμφωνες με τις προτάσεις των αντίστοιχων φορέων υλοποίησης. Σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να επαναλάβουμε ότι και στο άρθρο αυτό δεν αναδεικνύεται ο ρόλος και οι λειτουργίες των οικιστικών κέντρων όλων των βαθμίδων. Τέλος θα πρέπει να τονισθεί ιδιαίτερα ότι στα τεύχη της μελέτης (Ι και ΙΙ) δεν περιλαμβάνονται ειδικά παραρτήματα που θα πρέπει να συνοδεύονται από κείμενα, διαγράμματα και κατευθύνσεις ανά Δήμο σύμφωνα με το άρθρο 6, παρ. 1, εδάφ. δ και ε του Ν. 4269/14.
18. Όσον αφορά την εξειδίκευση, συμπλήρωση ή και μερική τροποποίηση των κατευθύνσεων του Γενικού Πλαισίου ΧΣΑΑ (άρθρο 23, Α1) ως προς τους πόλους ανάπτυξης, σχετικές παρατηρήσεις θα διατυπωθούν μετά την έκφραση των απόψεων των Δήμων. 19. Ως προς τους Αναπτυξιακούς Άξονες (άρθρο 23, Α2), θα πρέπει να τονιστεί η σημασία του διευρωπαϊκού οδικού άξονα Ε61 (Καβάλα-Δράμα-Σέρρες), ο οποίος σε συνδυασμό με τους υπόλοιπους οδικούς άξονες διασυνοριακής σύνδεσης και τα λιμάνια της Καβάλας προσδίδει αναβαθμισμένη αναπτυξιακή υπόσταση στην ευρύτερη περιοχή. 20. Όσον αφορά τα Δίκτυα Μεταφορών (άρθρο 23, Α3), έχει αναφερθεί επανειλημμένα (προηγούμενα σημεία 10, 11, 13) ότι θα πρέπει να υπάρξει συντονισμός με τα ισχύοντα στα Διευρωπαϊκά Δίκτυα Μεταφορών (ΔΕΔ-Μ), στο Στρατηγικό Πλαίσιο Επενδύσεων Μεταφορών (ΣΠΕΜ) 2014-2025 και τις σχετικές αποφάσεις της Περιφέρειας ΑΜΘ. 21. Ως προς την Ενέργεια (άρθρο 23, Α4), θα πρέπει να γίνει αναφορά στην ολοκλήρωση των υδροηλεκτρικών έργων του Νέστου με την κατασκευή του Φράγματος και ΥΗΣ Τεμένους. 22. Το προτεινόμενο Σχέδιο Υπουργικής Απόφασης δεν καταλήγει σε ειδικό άρθρο με το Πρόγραμμα Δράσης, όπως θα έπρεπε, παρότι αυτό περιγράφεται αναλυτικά στο τεύχος Ι της μελέτης. Ο επισυναπτόμενος σε αυτό Αναλυτικός πίνακας προτεινόμενων έργων και παρεμβάσεων ανά τομέα παρέμβασης, θα πρέπει να ενσωματωθεί στο ειδικό άρθρο της Υ.Α. για το Πρόγραμμα Δράσης, αφού βέβαια πρώτα ληφθούν υπόψη οι παρατηρήσεις των φορέων της Περιφέρειας και συσχετιστούν τα περιεχόμενά του με τους ισχύοντες Κανονισμούς της Ε.Ε. (π.χ. ΔΕΔ-Μ) και Προγράμματα (π.χ. ΕΣΠΑ 2014-2020, ΣΠΕΜ 2014-2025). Επίσης ο πίνακας θα πρέπει να απλοποιηθεί σε μέγιστο βαθμό, συμπεριλαμβάνοντας μόνο τις κυρίαρχες παρεμβάσεις αλλά και τις αναγκαίες θεσμικές ρυθμίσεις. Με το ανωτέρω έγγραφο επίσης, στάλθηκε το 884/04-09-2015 έγγραφο του ΤΕΕ Τμήμα Ανατολικής Μακεδονίας, σχετικά με παρατηρήσεις προτάσεις επί του Β1 Σταδίου του ΠΠΧΣΑΑ ΑΜΘ, το οποίο έχει όπως παρακάτω:
«ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1.Εισαγωγικά.... 3 2. Παρατηρήσεις επί της μελέτης.... 5 2.1 Γενικές παρατηρήσεις.. 5 2.2 Ειδικές παρατηρήσεις ανά θεματική ενότητα.. 8 3. Παρατηρήσεις/Προτάσεις επί του Προγράμματος Δράσης 25 4.Συμπεράσματα 27
1. Εισαγωγικά Το εν λόγω κείμενο αφορά τη γνωμοδότηση του ΤΕΕ ΑΜ επί του Β1 Σταδίου του Περιφερειακού Χωροταξικού Πλαισίου Σχεδιασμού. Τον Απρίλιο του 2012 ξεκίνησε από τη Δ/νση Χωροταξικού Σχεδιασμού του ΥΠΑΠΕΝ η διαδικασία Αξιολόγησης-Αναθεώρησης-Εξειδίκευσης του Περιφερειακού Πλαισίου Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης της Περιφέρειας ΑΜΘ. Μετά την ολοκλήρωση του παρόντος Σταδίου (Β1 Στάδιο), ακολουθεί το Β2 Στάδιο που περιλαμβάνει την οριστικοποίηση των παραδοτέων του Β.1 Σταδίου, βάσει των κατευθύνσεων που θα δοθούν από την Διευθύνουσα Υπηρεσία (Υπουργείο) μετά και τη γνωμοδότηση του Περιφερειακού Συμβουλίου και των λοιπών εμπλεκομένων φορέων (συμπεριλαμβανομένου και του ΤΕΕ-ΑΜ). Διευθύνουσα υπηρεσία είναι η Γενική Γραμματεία Χωρικού Σχεδιασμού και Αστικού Περιβάλλοντος του ΥΠΑΠΕΝ. Τέλος, το ΠΠΧΣΑΑ θα εγκριθεί με Απόφαση του Υπουργού ΠΑΠΕΝ που δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης. Σύμφωνα με το αρθ.9 του Ν.2742/99 «Χωροταξικός σχεδιασμός και αειφόρος ανάπτυξη» (ΦΕΚ 207 Α ), μετά την έγκριση ενός Περιφερειακού Πλαισίου Χωροταξικού Σχεδιασμού, όλα τα κατωτέρου επιπέδου πολεοδομικά σχέδια (Ρυθμιστικό, Γενικά Πολεοδομικά Σχέδια, ΣΧΟΟΑΠ, ΖΟΕ, κτλ.), οφείλουν να εναρμονίζονται προς τις επιλογές ή κατευθύνσεις των εγκεκριμένων περιφερειακών πλαισίων και όταν δεν υπάρχουν, προς τις επιλογές και κατευθύνσεις του Γενικού και των Ειδικών Πλαισίων που έχουν ήδη εγκριθεί. Μάλιστα, σύμφωνα με πάγια νομολογία του ΣτΕ, η πραγματοποίηση έργων ανάπτυξης παραγωγικών ή επιχειρηματικών δραστηριοτήτων είναι επιτρεπτή μόνο σε περιοχές, όπου έχουν καθοριστεί και επιτραπεί οι συγκεκριμένες δραστηριότητες. Ο καθορισμός των ανωτέρω περιοχών γίνεται με την έγκριση των πολεοδομικών σχεδίων, όπως είναι ιδίως τα ΓΠΣ, τα ΣΧΟΟΑΠ, οι ΖΟΕ, οι περιοχές οργανωμένης ανάπτυξης παραγωγικών δραστηριοτήτων (ΠΟΑΠΔ), οι Περιοχές οργανωμένης τουριστικής ανάπτυξης (ΠΟΤΑ) κλπ. Αξίζει δε να σημειωθεί ότι τα χωροταξικά σχέδια έχουν δεσμευτικό χαρακτήρα για την Διοίκηση στο μέτρο που δεν απευθύνουν απλώς συστάσεις και προτροπές για την λήψη μέτρων κανονιστικού, οικονομικού και διοικητικού χαρακτήρα αλλά καθιερώνουν επιπροσθέτως υποχρέωση εναρμόνισης προς τις κατευθύνσεις τους. Με τον Ν.2742/99 υιοθετήθηκε η οδός της αμφίδρομης εναρμόνισης μεταξύ χωροταξικού σχεδιασμού και αναπτυξιακού προγραμματισμού, σε αντίθεση με τον Ν.360/76, ο οποίος καθιέρωνε υποχρέωση μονομερούς εναρμόνισης των χωροταξικών σχεδίων προς τα προγράμματα Οικονομικής και Κοινωνικής Ανάπτυξης της Χώρας. Κατά το αρ. 6 παρ.2 του Ν.2742/99, το Εθνικό χωροταξικό πλαίσιο πρέπει να
εναρμονίζεται με το εθνικό πρόγραμμα Δημ. Επενδύσεων, παράλληλα όμως αποτελεί «τη βάση αναφοράς για τον συντονισμό και την εναρμόνιση των επί μέρους πολιτικών, προγραμμάτων & επενδυτικών σχεδίων του Κράτους». Αντίστοιχη πρόβλεψη υπάρχει στο αρ.8 παρ.2 του Ν 2742/99, για τα Περιφερειακά Πλαίσια, για τα οποία ορίζεται ότι «στο αναπτυξιακό πρόγραμμα κάθε Περιφέρειας, περιλαμβάνονται κατά προτεραιότητα τα έργα και οι δράσεις που προωθούν την εφαρμογή του Περιφερειακού Πλαισίου Χωροταξικού Σχεδιασμού, με προοπτική πέντε ετών από την έγκρισή του». Συνεπώς, θα πρέπει να τονιστεί η σημαντικότητα της εν λόγω διαβούλευσης, καθώς ο Χωροταξικός Σχεδιασμός και δη τα Περιφερειακά Χωροταξικά Πλαίσια, αποτελούν υπερκείμενη βαθμίδα σχεδιασμού που ορίζουν τις γενικές αναπτυξιακές κατευθύνσεις για την εκάστοτε περιοχή, όπου όλα τα υποκείμενα σχέδια χωρικού σχεδιασμού οφείλουν να εναρμονιστούν με τις κατευθύνσεις που τίθενται. Επιπροσθέτως, είναι γνωστό ότι η χωροταξική πολιτική συνδέεται άμεσα με την αναπτυξιακή πολιτική και ουσιαστικά η πρώτη, αποτελεί την χωρική και φυσική έκφραση της δεύτερης. Έτσι, θα πρέπει να υπάρχει συνέργεια μεταξύ χωροταξικού και αναπτυξιακού σχεδιασμού, στην Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, που θα καθορίζει τους Στρατηγικούς Αναπτυξιακούς Στόχους της, τις επιμέρους πολιτικές αλλά και την κατανομή των χρηματοδοτήσεων σε εθνικό και περιφερειακό επίπεδο 2. Παρατηρήσεις επί της μελέτης 2.1 Γενικές παρατηρήσεις Ο βαθμός συνοχής της Περιφέρειας θα μπορούσε να χαρακτηριστεί χαμηλός. Βασικό μέλημα λοιπόν θα πρέπει να αποτελεί η άρση της παγιωμένης αυτής κατάστασης που μόνο αρνητικές επιπτώσεις δημιουργεί στην αναπτυξιακή διαδικασία όλης της περιοχής, και να προωθήσει μέτρα και πολιτικές που θα ενισχύσουν τη χωρική και λειτουργική συνοχή αυτής. Ενδεικτικά αναφέρονται κάποιοι από τους λόγους της προαναφερόμενης κατάστασης: α) η μισή περιοχή μελέτης ανήκε στο γεωγραφικό διαμέρισμα της Θράκης και η υπόλοιπη στο αντίστοιχο της Μακεδονίας, με αποτέλεσμα μεταξύ τους οι περιοχές να θεωρούν ότι έχουν διαφορετικό σημείο εκκίνησης και να δημιουργούνται μέσα στην ίδια Περιφέρεια, δύο clusters. Από τη μία το Καβάλα-Δράμα και από την άλλη η Θράκη με το γεωγραφικό όριο του Νέστου να τα οριοθετεί. β) Παραδοσιακά, οι αναπτυξιακές πολιτικές της χώρας ευνοούσαν τη ζώνη της Θράκης για γεωπολιτικούς λόγους, με αποτέλεσμα η περιοχή της Ανατολικής Μακεδονίας να θεωρεί ότι υπάρχει άνιση μεταχείριση μεταξύ όμορων περιοχών, γεγονός που την επηρέαζε αρνητικά. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελούν τα επενδυτικά κίνητρα, που προέβλεπε ο Αναπτυξιακός Νόμος για την ζώνη της Θράκης, που είχε ως αποτέλεσμα όλες οι μονάδες της περιοχής να εγκαθίστανται εκεί, με ό,τι αυτό συνεπάγεται. γ)υπάρχουν δομές που οδηγούν λειτουργικά στο διαχωρισμό της περιοχής π.χ. το Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο που έχει Τμήματα και Σχολές μονάχα στην περιοχή της Θράκης, και τα Παραρτήματα του ΤΕΕ, Τμήμα Θράκης και Τμήμα Ανατολικής Μακεδονίας. Όλα τα παραπάνω, συντελούν στο να υπάρχει μία εσωστρέφεια που λειτουργεί ανασταλτικά στην ανάπτυξη της περιοχής και στη χάραξη μίας συλλογικής και οργανωμένης
αναπτυξιακής διαδικασίας, που ουσιαστικά οδηγεί στον ανταγωνισμό των πόλων ανάπτυξης και όχι στη συνέργεια και στη συμπληρωματικότητα, που θεωρούνται αναγκαία στο νέο παγκοσμιοποιημένο πλαίσιο ανάπτυξης των τόπων. Ωστόσο, αυτό που διαφαίνεται από το παρόν τεύχος του ΠΠΧΣΑΑ (μέσω των κατευθύνσεων και των προτάσεών του) εντείνει τα φαινόμενα εσωστρέφειας που αναφέρθηκαν παραπάνω και συντηρεί εν μέρει τον χαμηλό βαθμό συνοχής της Περιφέρειας. Ενδεικτικά αναφέρεται στη σελ 243 η επιλογή περιοχών εφαρμογής ΣΟΑΠ, όπου και οι 4 περιοχές απαντώνται στη Θράκη. «Συνεπώς διατηρείται η στόχευση του ισχύοντος ΠΠΧΣΑΑ για τα αστικά κέντρα Κομοτηνή, Σάπες, Ξάνθη, με την επιπλέον προσθήκη του Διδυμοτείχου». Επιπροσθέτως, μία γενική παρατήρηση επί του Β1 Σταδίου της μελέτης είναι ότι σε πολλά σημεία προβαίνει σε μία εκτενή και επαναλαμβανόμενη ανάλυση της υφιστάμενης κατάστασης, η οποία ουσιαστικά αποτελεί αντικείμενο του Α Σταδίου της Μελέτης. Μάλιστα, πέραν τούτου σε πολλά σημεία προβαίνει σε αντιφάσεις, αστοχίες και αντικρουόμενες τοποθετήσεις. Χαρακτηριστικά αναφέρεται η Ενότητα «Κατάρτιση και Έγκριση Σχεδίων Ολοκληρωμένων Αστικών Παρεμβάσεων (ΣΟΑΠ)» στη σελίδα 241 όπου: «Η εκπόνηση Σχεδίων Ολοκληρωμένων Αστικών Παρεμβάσεων (ΣΟΑΠ) στην ΠΑΜΘ αναφέρεται αποκλειστικά στις μεγάλες πόλεις της Περιφέρειας. Και στην περίπτωση αυτή πάντως, η ανάγκη εκπόνηση ΣΟΑΠ πρέπει να κρίνεται κάθε φορά σε σχέση με την εξέλιξη του υφιστάμενου προγραμματισμού για την ολοκλήρωση ήδη προωθούμενων αναπλάσεων του Ν. 2508/97. Ειδικότερα προτείνεται η εξέταση της εφαρμογής του εργαλείου των ΣΟΑΠ για τις περιπτώσεις: 1. Της πόλης της Δράμας. Αφορά κυρίως: Την ανάδειξη και διεύρυνση του δικτύου δημόσιων χώρων και την ανάδειξη των αξιόλογων κτιρίων της πόλης, για την εξασφάλιση βιώσιμου αστικού περιβάλλοντος και τόνωσης της αστικής ανάπτυξης. Τη συνολική ρύθμιση της κυκλοφορίας οχημάτων, πεζών, ποδηλάτων σε σχέση με τις χρήσεις γης και τις υφιστάμενες τάσεις μετακίνησης, στο πλαίσιο της βιώσιμης κινητικότητας. Τις περιπτώσεις υποβαθμισμένων γειτονιών. 2. Της πόλης της Καβάλας. Αφορά κυρίως: Το αστικό παραλιακό μέτωπο, σε συνδυασμό με την μετατροπή του αστικού λιμανιού σε λιμάνι υποδοχής κρουαζιέρας, τη μεταφορά της ιχθυόσκαλας και τη δημιουργία μαρίνας στην ίδια θέση. Τη συνολική ρύθμιση της κυκλοφορίας οχημάτων, πεζών, ποδηλάτων σε σχέση με τις χρήσεις γης και τις υφιστάμενες τάσεις μετακίνησης, στο πλαίσιο της βιώσιμης κινητικότητας. Την περιοχή του μεσαιωνικού οικισμού της Παναγιάς, στο τείχος και στις πύλες της πόλης. Τις περιοχές των προσφυγικών 3. Της πόλης της Ξάνθης. Αφορά κυρίως: Την περιοχή καπναποθηκών Πούρναλικ, με την ύπαρξη σημαντικού κτιριακού δυναμικού αξιόλογων κτιρίων που διαθέτουν τη δυνατότητα υποδοχής νέων χρήσεων στην κατεύθυνση δημιουργίας νέου αναπτυξιακού δυναμικού, καθώς και την παρουσία υποβαθμισμένων γειτονιών, περιοχών κατοικίας ευάλωτων ομάδων. Τη συνολική ρύθμιση της κυκλοφορίας οχημάτων, πεζών, ποδηλάτων σε σχέση με τις χρήσεις γης και τις υφιστάμενες τάσεις μετακίνησης, στο πλαίσιο της βιώσιμης κινητικότητας, με ιδιαίτερη έμφαση στο κέντρο της πόλης και στην παλιά πόλη και στη δυνατότητα δημιουργία οδικού δακτύλιου στα όρια της πόλης. Την ανάπλαση και τη βελτίωση των συνθηκών ένταξης στην πόλη των περιοχών ανατολικά της σιδηροδρομικής γραμμής στις γειτονιές του ΟΑΕΔ και τον οικισμό Δροσερό.
Την ανάπλαση και τη βελτίωση των συνθηκών ένταξης των περιοχών της ΕΚΤΕΝΕΠΟΛ και του ΟΕΚ στα δυτικά της πόλης. 4. Της πόλης της Κομοτηνής. Αφορά κυρίως: Τις υποβαθμισμένες γειτονιές κατοικίας ευάλωτων ομάδων. Τη συνολική ρύθμιση της κυκλοφορίας οχημάτων, πεζών, ποδηλάτων σε σχέση με τις χρήσεις γης και τις υφιστάμενες τάσεις μετακίνησης, στο πλαίσιο της βιώσιμης κινητικότητας με έμφαση στο κέντρο πόλης. Την ανάπλαση και τη βελτίωση των συνθηκών ένταξης των περιοχών της ΕΚΤΕΝΕΠΟΛ και του ΟΕΚ. 5. Της πόλης της Αλεξανδρούπολης. Αφορά κυρίως: Το αστικό παραλιακό μέτωπο, σε συνδυασμό με την αναβάθμιση του λιμανιού και το διαχωρισμό του σε εμπορευματικό και επιβατικό λιμάνι και τη δημιουργία μαρίνας. Τις υποβαθμισμένες γειτονιές κατοικίας ευάλωτων ομάδων. Τη συνολική ρύθμιση της κυκλοφορίας οχημάτων, πεζών, ποδηλάτων σε σχέση με τις χρήσεις γης και τις υφιστάμενες τάσεις μετακίνησης, στο πλαίσιο της βιώσιμης κινητικότητας, με έμφαση στο κέντρο πόλης. Στο πλαίσιο αυτό πρέπει να εξεταστεί η δυνατότητα παράκαμψης της πόλης από το σιδηροδρομικό δίκτυο. 6. Της πόλης των Σαπών. Αφορά κυρίως: Στρατηγικές βιώσιμης ανάπτυξης και αστικής βιωσιμότητας, κυρίως για τις υποβαθμισμένες γειτονιές ευάλωτων κοινωνικών ομάδων. Συνεπώς διατηρείται η στόχευση του ισχύοντος ΠΠΧΣΑΑ για τα αστικά κέντρα Κομοτηνή, Σάπες, Ξάνθη, με την επιπλέον προσθήκη του Διδυμοτείχου». Τελικά ποιες είναι οι προτεινόμενες πόλεις;;; Και όταν αναφέρεται στις μεγάλες πόλεις της Περιφέρειας, με ποιο κριτήριο περιλαμβάνονται και οι Σάπες (οικισμός 6 ου ενισχυμένου επιπέδου);;;
2.2 Ειδικές παρατηρήσεις ανά θεματική ενότητα σελ. 30 Γιατί η Καβάλα αναγνωρίζεται ως δευτερεύων εθνικός πόλος διαπεριφερειακής εμβέλειας με διεθνή ρόλο ενώ η Κομοτηνή και η Αλεξανδρούπολη ως πρωτεύοντες εθνικοί πόλοι διαπεριφερειακής ακτινοβολίας? Με ποια κριτήρια??? Χρήζει αιτιολόγησης. Εξάλλου, η Καβάλα είναι η μία εκ των σημαντικών πόλεων της χώρας για την οποία προβλεπόταν η εκπόνηση και η θεσμοθέτηση Οργανισμού Ρυθμιστικού Σχεδίου βάσει του Ν.2508/1997 (άσχετα που δεν ολοκληρώθηκε λόγω οικονομικών συγκυριών). Επιπλέον, η Καβάλα εντοπίζεται χωρικά στην απόληξη του παραδοσιακού αναπτυξιακού άξονα της χώρας, γνωστό και ως «αναπτυξιακό s» (Πάτρα, Αθήνα, Βόλος-Λάρισα, Θεσσαλονίκη, Καβάλα). Μάλιστα στο ίδιο σημείο τονίζεται η αναβάθμιση του ρόλου της πόλης της Ορεστιάδας σε σχέση με το ΓΠΧΣΑΑ ενώ στη σελ. 31 ομοίως αναβαθμίζεται ο ρόλος του αερολιμένα της Καβάλας σε σχέση με το ΓΠΧΣΑΑ (οι εν λόγω παρατηρήσεις αποδεικνύουν τη δυνατότητα ανάδρασης και τροποποίησης σημείων του ΓΠΧΣΑΑ, εφόσον κρίνεται απαραίτητο). Τέλος, η ισχυροποίηση του ρόλου του διπόλου Κομοτηνή-Αλεξανδρούπολη στηρίχτηκε εν πολλοίς στον υπό σχεδίαση αγωγό πετρελαίου Μπουργκάς-Αλεξανδρούπολη, ο οποίος όμως τελικά δεν θα πραγματοποιηθεί, ακυρώνοντας έτσι τις προβλέψεις του ΓΠΧΣΑΑ περί ενεργειακού κόμβου της περιοχής. «Σελ. 38. Στο τμήμα Καβάλα - Δράμα οι οικισμοί που αναπτύσσονται εκατέρωθεν του άξονα τείνουν να δημιουργούν εκτεταμένα μέτωπα αστικού χαρακτήρα ως αποτέλεσμα των οικονομιών οι οποίες παράγονται υπό την επίδραση του άξονα. Δημιουργείται έτσι μία γραμμική αστική αναπτυξιακή ζώνη που περιλαμβάνει εμπόριο (εκθέσεις, χονδρεμπόριο), βιοτεχνία και υπηρεσίες υπερτοπικού χαρακτήρα και η οποία, αν και ασυνεχής, λειτουργεί ως επέκταση των δύο αστικών κέντρων. Κατ αυτό τον τρόπο τα συνδέει λειτουργικά δημιουργώντας συμπληρωματικότητες (π.χ. μεταξύ κατοικίας - εργασίας, πρώτης και δεύτερης κατοικίας κλπ.)». «Σελ. 42 Κομοτηνή - Αλεξανδρούπολη: Λειτουργικό δίπολο, με έντονη αλληλεξάρτηση και συμπληρωματικότητα, μέσω υποδομών περίθαλψης, μεταφορών (λιμάνια, αεροδρόμιο) και δημόσιας διοίκησης. Δυναμικό συνδυασμένου διεθνή ρόλου (έδρα Περιφέρειας, πύλη διεθνούς ακτινοβολίας), δυνατότητα δημιουργίας διασυνοριακού μεταφορικού διαύλου Αλεξανδρούπολη - Κομοτηνή Βουλγαρία». «Σελ. 42 Καβάλα - Δράμα: Αστικό δίπολο, με διασύνδεση μέσω του αναπτυξιακού / οδικού άξονα που συνδέει τις δύο πόλεις. Συμπληρωματικότητα μέσω κοινών περιαστικών λειτουργιών, σχέσεων κατοικίας - εργασίας - αναψυχής, υποδομών περίθαλψης, μεταφορών (λιμάνια, αεροδρόμιο) κλπ. Δυναμικό συνδυασμένης ανάπτυξης διαφορετικών μορφών τουρισμού (κλασικός θερινός, εναλλακτικός - ορεινός)». «Σελ. 59 Στην περιοχή κατά μήκος του άξονα Κομοτηνής-Σαπών-Αλεξανδρούπολης (περιοχή επέκτασης του Ειδικού Πλαισίου Βιομηχανίας), εμφανίζονται λιγότερο δυναμικές συγκεντρώσεις αλλά και σαφώς χαμηλότερες περιβαλλοντικές πιέσεις από την ανάπτυξη μεταποιητικών δραστηριοτήτων. Χαρακτηριστικό της περιοχής είναι η ύπαρξη δύο μεγάλων αλλά εν πολλοίς αναξιοποίητων ΒΙΠΕ, οι οποίες απαιτείται να ενισχυθούν ώστε να προσελκύσουν δραστηριότητες που θα υποστηρίξουν καθοριστικά τον προβλεπόμενο ρόλο των δύο σημαντικών αστικών κέντρων». «Σελ. 124. Η Κομοτηνή και η Αλεξανδρούπολη, ορίζονται ως «Περιφερειακό Μητροπολιτικό Κέντρο Αναπτυξιακό Δίπολο» σε εξειδίκευση των προβλέψεων του Εθνικού Πλαισίου. Σε αυτή την επιλογή συνηγορεί το γεγονός ότι ισχυρές συμπληρωματικές σχέσεις οι οποίες οδηγούν στην ενδυνάμωση και των δύο πόλεων ως πρωτευόντων εθνικών πόλων και μέσω του διπόλου στην ανάδειξη της Κομοτηνής ως Έδρας της Περιφέρειας. Συγκεκριμένα, η αύξηση των ροών που αναμένεται να αποκτήσει η Αλεξανδρούπολη ως διαμετακομιστικό κέντρο με διεθνή ρόλο, θα εντείνει τον ρόλο της Κομοτηνής ως
κέντρο της Περιφέρειας. Αντίστοιχα η ενδυνάμωση του διασυνοριακού ρόλου της Κομοτηνής αναμένεται να αυξήσει τις συνεργασίες και εν δυνάμει και τις ροές που θα εκφραστούν μέσω της Αλεξανδρούπολης. Ταυτόχρονα είναι θεμιτή μία συμπληρωματικότητα ως προς τις αστικές και κοινωνικές υποδομές καθώς και αντίστοιχη συμπληρωματικότητα ως προς τους υποδοχείς δραστηριοτήτων». Από όλα τα παραπάνω παρατηρείται το εξής: Ενώ για τις πόλεις της Καβάλας και της Δράμας είναι ξεκάθαρες οι σχέσεις, οι αλληλεπιδράσεις και οι εξαρτήσεις μεταξύ τους, στο βαθμό μάλιστα της αστικής διάχυσης σε όλον τον άξονα διασύνδεσής τους, δε συμβαίνει το ίδιο και με τις πόλεις της Κομοτηνής και της Αλεξανδρούπολης, οι σχέσεις και οι αλληλεπιδράσεις των οποίων δεν είναι ευδιάκριτες, ούτε στον βαθμό ωρίμανσης του διπόλου Καβάλα-Δράμα. Εξάλλου, το δίπολο αποτελεί την πιο χαρακτηριστική περίπτωση μοντέλου συμπληρωματικότητας πόλεων, όπου δύο αστικά κέντρα ικανού μεγέθους δρουν ως ενιαίο και αδιαίρετο χωρικό, κοινωνικό, πολιτικό και οικονομικό σύνολο. Οι δύο αυτές πόλεις συνεργάζονται σε τέτοιο βαθμό, ώστε πολλές λειτουργίες της μίας δρουν υποστηρικτικά και συμπληρωματικά προς την άλλη. Επίσης, λόγω της κρίσιμης μάζας-μεγέθους των αστικών συγκεντρώσεων, είναι δυνατή η εξειδίκευση κάθε πόλου (εξ αυτών των δύο) σε συγκεκριμένους τομείς και οικονομικές δραστηριότητες. Οπότε με ποιο κριτήριο το μεν δίπολο Κομοτηνή-Αλεξανδρούπολη θεωρείται πρωτεύουσας σημασίας και το Καβάλα-Δράμα δευτερεύουσας;;; Χρήζει αιτιολόγησης. Προτείνεται λοιπόν η Καβάλα να αναγνωριστεί ως πρωτεύων εθνικός πόλος διαπεριφερειακής ακτινοβολίας και το δίπολο Καβάλας- Δράμας να αναγνωριστεί ως λειτουργικό δίπολο με έντονη αλληλεξάρτηση συμπληρωματικότητα. Σελ 203, 4 η σειρά. Η Καβάλα δύναται να αποτελέσει κέντρο συνδυασμένων μεταφορών και όχι απλά περιφερειακό κέντρο μεταφορών και εμπορίου για τους εξής λόγους: α)διαθέτει εμπορευματικό λιμάνι (σε διαφορετική τοποθεσία από το επιβατικό) το οποίο συνδέεται με την Εγνατία Οδό και το οποίο προγραμματίζεται να συνδεθεί με το σιδηροδρομικό δίκτυο (όχι ιδιαίτερα δαπανηρό έργο). β)το εμπορευματικό της λιμάνι διαθέτει την κατάλληλη υποδομή (κρηπιδώματα 12 μέτρων) για την προσέγγιση πλοίων μεταφοράς container, και το οποίο δύναται να δράσει συμπληρωματικά με τον λιμένα της Θεσσαλονίκης, διοχετεύοντας έναν μεγάλο όγκο εμπορευμάτων στην Βαλκανική ενδοχώρα. γ)είναι διαθέσιμος ζωτικός χώρος πέριξ του λιμένα για την επέκταση της χερσαίας ζώνης αυτού, εφόσον κριθεί αναγκαίο (βάσει ΓΠΣ Καποδιστριακού Δήμου Καβάλας, ΦΕΚ 69/ΑΑΠ/11-03- 2013). Έτσι, διαφαίνεται η προοπτική δημιουργίας ενός terminal (δίκτυο logistics). δ)επιπλέον, διαθέτει διεθνές αεροδρόμιο, το οποίο θα πρέπει να συνδεθεί επαρκέστερα με τα υπόλοιπα δίκτυα πχ αναβάθμιση οδικής σύνδεσης με λιμένα και προώθηση σιδηροδρομικής σύνδεσης με το κύριο εθνικό δίκτυο. Από την άλλη, για το λιμένα της Αλεξανδρούπολης αναφέρονται τα εξής: «Συγκεκριμένα, πρόκειται για ένα τεχνητό αστικό λιμάνι μικρής χωρητικότητας με μία είσοδο, το οποίο καλείται να καλύψει ταυτόχρονα λειτουργίες εμπορευματικού και επιβατικού λιμένα, αλιευτικού καταφύγιου, μαρίνας σκαφών αναψυχής και έδρας ναυταθλητικών δραστηριοτήτων. Επίσης, η χερσαία ζώνη του λιμένα είναι σχετικά περιορισμένη, ζήτημα που γίνεται εντονότερο στην προοπτική λειτουργίας
του ως κέντρου logistics, λιμένα εμπορευματοκιβωτίων και κέντρου επιχειρηματικότητας σε σχέση με τη ναυτιλία και τις μεταφορές. Τέλος, τίθεται ζήτημα διασύνδεσης του λιμανιού με τα υπόλοιπα μεταφορικά δίκτυα (Εγνατία οδός, σιδηροδρομικό δίκτυο και αεροδρόμιο), για το οποίο όμως έχουν δρομολογηθεί δράσεις, κάποιες από τις οποίες βρίσκονται σε σημαντικό βαθμό ωρίμανσης». Τέλος, ενδεικτικά παραθέτουμε κάποια στατιστικά στοιχεία αναφορικά με την κίνηση των τερματικών σταθμών σε Καβάλα και Αλεξανδρούπολη: α) επιβατική κίνηση αεροδρομίου Καβάλας 220.000 περίπου μετακινήσεις επιβατών - επιβατική κίνηση αεροδρομίου Αλεξανδρούπολης 150.000 περίπου μετακινήσεις επιβατών (2014), Εμπορευματική κίνηση Καβάλα 0,83 εκ. τόνους - Αλεξανδρούπολης 0,47 εκ. τόνους (2011), Επιβατική κίνηση λιμένα Καβάλας 1,9 εκ. επιβάτες - Επιβατική κίνηση λιμένα Αλεξανδρούπολης 170.000 επιβάτες (2009), Εμπορευματική κίνηση Καβάλα 1,6 εκ. τόνους - Αλεξανδρούπολης 0,5 εκ. τόνους (2008). Σε όλη την έκταση του τεύχους επιχειρείται συστηματικά μία υποβάθμιση του ρόλου της Καβάλας (παραβλέποντας σε πολλά σημεία ανταγωνιστικά και συγκριτικά της πλεονεκτήματα), έναντι του ρόλου της Αλεξανδρούπολης. Ενδεικτικά αναφέρονται κάποια σημεία: Στη σελίδα 69 όπου παρουσιάζονται οι τουριστικοί πόροι των αστικών πόλων της Περιφέρειας παρατηρούνται τα εξής: 1) Ενώ για την πόλη της Αλεξανδρούπολης αναφέρεται η επισκεψιμότητα από τουρίστες προερχόμενους από Βουλγαρία και Τουρκία, εντούτοις για την πόλη της Καβάλας δεν γίνεται αναφορά στους αντίστοιχους επισκέπτες αν και στην περιοχή εντοπίζεται πλήθος οθωμανικών μνημείων, κυρίως στην Χερσόνησο της Παναγίας. 2) Ενώ για την Αλεξανδρούπολη αναφέρεται ότι βρίσκεται σε άμεση σύνδεση με τη Σαμοθράκη (δεύτερη σε τουρισμό στην Περιφέρεια), για την Καβάλα δεν αναφέρεται η αντίστοιχη σύνδεση με τη Θάσο (πρώτη σε τουρισμό στην Περιφέρεια). 3) Ενώ αναφέρεται ότι η Αλεξανδρούπολη γειτνιάζει με περιοχές ιαματικού τουρισμού, εντούτοις δεν γίνεται η αντίστοιχη αναφορά και για την Καβάλα (στα όρια του Δήμου της απαντώνται τα Λασπόλουτρα των Κρηνίδων και σε όμορη περιοχή, στο Δήμο Παγγαίου, απαντώνται τα Λουτρά Ελευθερών. 4) Στην ίδια κατεύθυνση, δεν αναφέρεται το Βαπτιστήριο της Λυδίας, το οποίο δύναται να αποτελέσει σημαντικό πόλο για την ανάπτυξη του θρησκευτικού τουρισμού στην ευρύτερη περιοχή. 5) Ενώ για την πόλη της Αλεξανδρούπολης γίνεται αναφορά στο πλούσιο φυσικό περιβάλλον της ευρύτερης περιοχής πχ Δέλτα ποταμού Έβρου, εντούτοις δεν αναφέρεται το αντίστοιχο πλούσιο φυσικό περιβάλλον και για την περιοχή της Καβάλας πχ Δέλτα Νέστου, Εθνικό Πάρκο Βιστωνίδας, Δάσος Λημνιάς κτλ. Σελ 36. Γιατί ο αναπτυξιακός άξονας «Βορράς-Νότου», δηλαδή οι κάθετοι αναπτυξιακοί άξονες να θεωρούνται συμπληρωματικοί αναπτυξιακοί άξονες του αντίστοιχου Άξονα Ανατολής-Δύσης; Είναι γενικώς παραδεκτό, ότι με την ένταξη της Βουλγαρίας και της Ρουμανίας στην Ε.Ε. και ουσιαστικά την κατάργηση των συνόρων και την ενίσχυση της χωρικής συνέχειας, δημιουργείται πρόσφορο έδαφος στις άλλοτε απομονωμένες και υποβαθμισμένες περιοχές εκατέρωθεν των συνόρων, να διαδραματίσουν ουσιαστικό και καθοριστικό ρόλο στην ανάπτυξη της ευρύτερης περιοχής, λειτουργώντας ως πόλοι και υποδοχείς παραγωγικών δραστηριοτήτων, επενδύσεων και αναπτυξιακών διαδικασιών εν γένει. Πιο συγκεκριμένα, μετά την ένταξη της Βουλγαρίας και της Ρουμανίας στην
Ε.Ε., η Περιφέρεια της Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης απέκτησε Βαλκανική ενδοχώρα, που ιστορικά αποτελούσε σημαντικό παράγοντα ανάπτυξης για την περιοχή. Οι συγκοινωνιακοί και αναπτυξιακοί άξονες από τα Ανατολικά Βαλκάνια και τις Παρευξείνιες χώρες με το Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο παρουσιάζουν ήδη έντονη δυναμική, που έχει αλλάξει άρδην τα μέχρι τώρα δεδομένα και αναπτύσσονται με υψηλούς ρυθμούς. Δημιουργείται έτσι μία ενιαία αγορά με ό,τι αυτό συνεπάγεται, ενώ καθοριστικής σημασίας είναι και η λειτουργία του κάθετου άξονα της Εγνατίας Οδού στην περιοχή της Εξοχής, αλλά και η επερχόμενη λειτουργία του κάθετου άξονα στον Εχίνο, ο οποίος προχωρεί σε βάθος στην Βαλκανική ενδοχώρα μέχρι τη Ρουμανία (Πανευρωπαϊκός άξονας ΙΧ). Σελ. 20 Άξονας Καβάλα - Δράμα Σέρρες (Προμαχώνας) (Ε61). Προτείνεται η διόρθωση της μελέτης όπου αναφέρει τον άξονα ως Σέρρες-Μπάφρα-Καβάλα και ουσιαστικά τροποποιεί τη χάραξη της ΕΓΝΑΤΙΑΣ ΟΔΟΥ έτσι όπως αυτή εγκρίθηκε. Σελ. 139 Γιατί η επαναχάραξη σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα (όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται) της υφιστάμενης σιδηροδρομικής γραμμής της Αλεξανδρούπολης να αποτελεί Α Προτεραιότητα στον στρατηγικό σχεδιασμό της περιφέρειας ενώ η σιδηροδρομική σύνδεση του εμπορευματικού λιμένα της Καβάλας με το κεντρικό δίκτυο της χώρας να αποτελεί Β Προτεραιότητα? Η ιεράρχηση προτείνεται να γίνει για το σύνολο της Περιφέρειας και όχι να δημιουργούνται περιοχές δύο ταχυτήτων με χωρικές και αναπτυξιακές ασυνέχειες στο εσωτερικό της. Τα κριτήρια θα πρέπει να είναι ξεκάθαρα και οι ιεραρχήσεις στοχευμένες. Προτείνεται λοιπόν η αναδιατύπωση των δύο προτεραιοτήτων με αποφυγή χωρικών ομαδοποιήσεων. Σελ. 25 Για ποιο λόγο οι συνδέσεις των νησιών του Βορείου Αιγαίου με την Περιφέρεια να γίνονται κυρίως μέσω της Αλεξανδρούπολης;;; Χρήζει αιτιολόγησης. Στον χάρτη στη σελίδα 27 προτείνεται να προστεθεί και η Δράμα. Προτείνεται εκτός από το Κάτω Νευροκόπι να αποδοθεί ιδιαίτερος ρόλος και στην Ελευθερούπολη που αποτελεί έδρα μεγάλου Καλλικρατικού Δήμου (προήλθε από τη συνένωση 5 πρώην Δήμων) με έντονη τουριστική και παραθεριστική δραστηριότητα και άμεση γειτνίαση με την περιοχή της Αμφίπολης. Σελ. 51 Στον χάρτη δεν αναφέρεται η ανάπτυξη ζώνης θερμοκηπιακών εγκαταστάσεων στην Δράμα. σελ. 65 «Προτείνεται να εξαντλείται η δυνατότητα χωροθέτησης θερμοκηπιακών μονάδων εκτός ΓΓΥΠ» Προτείνεται η απαλοιφή της συγκεκριμένης πρότασης διότι δεν λαμβάνεται καθόλου υπόψη από τους μελετητές η ύπαρξη δυναμικών θερμοκηπιακών μονάδων στην ευρύτερη περιοχή του Ν. Δράμας. Το γεγονός αυτό μπορεί να δημιουργήσει οικονομίες κλίμακας. Επίσης υπάρχει η τεχνογνωσία, το εξειδικευμένο ανθρώπινο δυναμικό, καθώς και το κατάλληλο μικροκλίμα για ανάπτυξη τέτοιων δραστηριοτήτων. Η χωροθέτηση και λειτουργία των συγκεκριμένων μονάδων εξαρτάται, όχι μόνο από την ύπαρξη γεωθερμικών πεδίων, αλλά και από τη γενικότερη ανάπτυξη ενεργειακών υποδομών (δίκτυο φυσικού αερίου, εκμετάλλευση βιομάζας).
Σελ. 52 Στην τελευταία παράγραφο όπου αναφέρεται στην εξόρυξη μαρμάρου στις ΠΕ Καβάλας και Δράμας, προτείνεται να προστεθεί και η ΠΕ Θάσου. Σελ. 52 Στη διαφαινόμενη δικτύωση μεταξύ των πόλεων Καβάλας και Δράμας αξίζει να σημειωθεί η προοπτική δημιουργίας ενός cluster οινοπαραγωγών και οινοποιείων προωθώντας μία εναλλακτική μορφή γαστρονομικού τουρισμού οινογνωσίας, συνδυασμένη με δράσεις εκπαιδευτικές και φυσιολατρικές (μοντέλο περιοχής Τοσκάνης σε μικρότερη φυσικά κλίμακα). Σελ 56-58 Προτείνεται να προστεθεί η δυνατότητα ανάπτυξης υποδομών logistics. Δεδομένης της πρότασης για βελτίωση του οδικού άξονα Καβάλας-Αμυγδαλεώνα-Δράμα, καθώς επίσης και των προτάσεων που καταθέτουμε για ενίσχυση και ανάδειξη του διπόλου Δράμας-Καβάλας ως λειτουργικό δίπολο, προτείνεται να εξεταστεί η χωροθέτηση δραστηριοτήτων logistics. Σε συνδυασμό με την ανάπτυξη μέσων σταθερής τροχιάς (ανάπτυξη γραμμής ΟΣΕ Δράμας-Καβάλας και σύνδεση με το λιμάνι της Καβάλας, προαστιακό μέσω σταθερής τροχίας Δράμας-Καβάλας, κ.α.) είναι δυνατό να υπάρξει μία έντονη δραστηριότητα του συγκεκριμένου κλάδου στην ευρύτερη περιοχή. Η συγκεκριμένη πρόταση ισχυροποιείται και από την κατασκευή του οδικού άξονα Καβάλα-Δράμα- Σέρρες (Ε61). Σελ. 62. Με ποιο κριτήριο προγραμματίζεται και προωθείται η δημιουργία πλωτού τερματικού σταθμού εκφόρτωσης, αποθήκευσης και αεριοποίησης υγροποιημένου φυσικού αερίου στον κόλπο της Καβάλας; Η εν λόγω δραστηριότητα εμπίπτει στην Οδηγία Seveso II και θα αποτελεί την τέταρτη μονάδα στην περιοχή που εμπίπτει στην προαναφερόμενη Οδηγία. Τίθεται λοιπόν το ερώτημα τι χαρακτήρα θα έχει η περιοχή της Καβάλας και ποια θα είναι η αναπτυξιακή της φυσιογνωμία, καθώς προτείνονται δραστηριότητες που συγκρούονται μεταξύ τους και είναι δύσκολο να συνυπάρξουν. Τελικά θα είναι διαμετακομιστικό κέντρο, ενεργειακό κέντρο, πύλη τουρισμού, κέντρο έρευνας και καινοτομίας; Επίσης, πρέπει να υπογραμμιστεί ότι η δημιουργία πλωτού σταθμού αποθήκευσης στον κόλπο της Καβάλας υποβαθμίζει περιβαλλοντικά και αισθητικά την περιοχή και αποδυναμώνει την προοπτική δημιουργίας διαμετακομιστικού-εμπορευματικού κέντρου στο λιμάνι Φίλιππος Β της Καβάλας. Σελ. 75 Στις ειδικές κατηγορίες τουρισμού, προτείνεται να προστεθεί και ο τουρισμός κρουαζιέρας. Επίσης, στην ίδια ενότητα να οριστούν ποιες είναι οι περιοχές όπου δύναται να αναπτυχθεί ο ιαματικός τουρισμός (πχ Λουτρά Ελευθερών, Λασπόλουτρα Κρηνίδων, Λουτρά Θερμών). Σελ. 80 Προτείνεται να προστεθεί στους φυσικούς πόρους διεθνούς σημασίας και Παρθένο Δάσος Κεντρικής Ροδόπης (Παρανέστι) (550 ha) ΦΕΚ 121Δ /80 (GR03) Σελ. 80 Προτείνεται να προστεθεί στους φυσικούς πόρους περιφερειακής σημασίας το όρος Παγγαίο και το Δάσος της Λημνιάς. Σελ. 80 Προτείνεται να προστεθεί στα Θεματικά Μουσεία με τοπικά χαρακτηριστικά το Μουσείο Καπνού της Καβάλας και το Ιστορικό Εθνολογικό Μουσείο Ελλήνων της Καππαδοκίας.
Σελ. 80 Προτείνεται να προστεθούν στα Κρατικά Μουσεία το Αρχαιολογικό Μουσείο Θάσου και το Αρχαιολογικό Μουσείο Φιλίππων. Σελ. 81 Προτείνεται να προστεθούν στην κατηγορία Κυριότεροι αρχαιολογικοί χώροι διεθνούς σημασίας: Προϊστορικός οικισμός Αρκαδικού Δράμας και ο Αρχ. χώρος Καλής Βρύσης. Σελ. 81 Προτείνεται να προστεθεί στους ιστορικούς χώρους εθνικής σημασίας η Παλιά Πόλη της Καβάλας (ΦΕΚ 280/Β/20-4-1970), το Ιστορικό Κέντρο της Δράμας, καθώς επίσης και οι τρεις χαρακτηρισμένοι ως «ιστορικοί τόποι» προσφυγικοί συνοικισμοί στην πόλη της Καβάλας, δηλαδή οι συνοικισμοί των Πεντακοσίων, των Χιλίων και των Δεκαοκτώ (ΦΕΚ 358/ΑΑΠ/10-10-2013). Σελ. 82 Από τις πόλεις και τα μνημεία της Εγνατίας Οδού, απουσιάζουν ο Αρχαιολογικός Χώρος των Φιλίππων, η Καβάλα και το Ακόντισμα. Σελ. 82 Από τα ερείπια των αυτοκρατορικών πόλεων απουσιάζουν οι Φίλιπποι, οι Αλυκές Θάσου (αρχαίο λατομείο μαρμάρου) και το Ακόντισμα. Σελ. 82 Προτείνεται στα δίκτυα και τις διαδρομές πολιτιστικής σημασίας να προστεθεί και το δίκτυο Αρχαιολογικός Χώρος Φιλίππων Αρχαιολογικό μουσείο Καβάλας-Αρχαιολογικός Χώρος Αμφίπολης-Αρχαιολογικός Χώρος Ακοντίσματος Αρχαιολογικός Χώρος Λιμένα Θάσου Αρχαιολογικός Χώρος Αλυκών Θάσου-Μεταλλεία Θάσου. Σελ. 82 Προτείνεται στα δίκτυα και τις διαδρομές πολιτιστικής σημασίας να προστεθεί και το δίκτυο Καβάλας: Αρχαιολογικός Χώρος Φιλίππων Βαπτιστήριο Λυδίας-Πηλοθεραπευτήριο-Κρηνίδες- Αρχαιολογικός Χώρος Ντικιλι Τας -Παλιά Πόλη Καβάλας Βήμα Αποστόλου Παύλου- Αρχαιολογικός Χώρος Ακοντίσματος. Σελ. 82 Προτείνεται να προστεθεί και το δίκτυο περιβαλλοντικής/φυσιολατρικής σημασίας: «Δρόμος του Νερού»-Δάσος Λημνιάς-Κρανοχώρι-Παλιά Καβάλα Σελ. 82. Προτείνεται να προστεθούν στο δίκτυο πολιτιστικών εκδηλώσεων περιφερειακής εμβέλειας η Ονειρούπολη Δράμας και η ΔΡΑΜΟΙΝΟΓΝΩΣΙΑ. Δεν αναφέρεται καθόλου ο ευρύτερος Αρχαιολογικός Χώρος της Αμφίπολης με τις προοπτικές που διανοίγονται μετά την ανακάλυψη ενός ιστορικού τόπου υπερτοπικής σημασίας (Τύμβος Καστά). Έχοντας ιδιαίτερη κομβική σημασία, ως ένας πολιτιστικός-τουριστικός πόρος ιδιαίτερης αξίας, είναι δυνατόν να διαφοροποιήσει τον χωρικό σχεδιασμό σε μεγάλο βαθμό. Το γεγονός αυτό θα έχει επίπτωση σε όλες τις πτυχές του σχεδιασμού όπως για παράδειγμα: μεταφορικές υποδομές και δίκτυα, διαμόρφωση χρήσεων γης, προσέλκυση επενδύσεων, δημιουργία τουριστικών υποδομών κοκ. Παρότι η περιοχή του Δήμου Αμφίπολης, ανήκει διοικητικά σε άλλη περιφέρεια, κρίνεται σκόπιμη η δικτύωσή της, έστω και σε αρχαιολογικό-πολιτιστικό επίπεδο με την Περιφέρεια ΑΜΘ, καθώς τα πολλαπλασιαστικά αποτελέσματα των ανασκαφών του Τύμβου Καστά, θα επηρεάσουν σε σημαντικό βαθμό την αναπτυξιακή φυσιογνωμία της ΠΑΜΘ. Στους πίνακες όπου παρουσιάζονται δημογραφικά και οικονομικά στοιχεία ανά περιφερειακή ενότητα δεν αναφέρεται η ΠΕ Θάσου (πχ σελ 85 και σελ 88). Περιλαμβάνεται στην ΠΕ Καβάλας? Και αν ναι, γιατί, εφόσον αποτελεί ξεχωριστή ΠΕ?
Προτείνεται να γίνει αναφορά στο νέο πλαίσιο χωρικού σχεδιασμού «Ν.4269/2014: Χωροταξική και πολεοδομική μεταρρύθμιση - Βιώσιμη ανάπτυξη» (αν και αναμένονται ακόμα οι προδιαγραφές των μελετών που θα εκπονηθούν εις το εξής και εικάζεται ότι θα αποσυρθεί). Εντούτοις, προτείνεται έστω και μέσα σε παρένθεση, να αναφέρεται η νέα ονομασία των πολεοδομικών σχεδίων πχ ΓΠΣ/ΣΧΟΟΑΠ (ΤΧΣ ή ΕΧΣ). Χάρτης Σελ. 92 Στον εν λόγω χάρτη παρατηρούνται τα εξής: Δεν απεικονίζεται η θαλάσσια σύνδεση της Θάσου με την Κεραμωτή. Στα όρια του Δήμου Καβάλας δεν απεικονίζεται καμία ζώνη εναλλακτικού τουρισμού (ιαματικού, θρησκευτικού, φυσιολατρικού κτλ). Δεν απεικονίζεται το λιμάνι της Καβάλας ως πύλη κρουαζιέρας για την Περιφέρεια. Σελ 99 Η Περιαστική ζώνη στα δυτικά της Καβάλας αποτελεί επίσης μία από τις πιο βασικές παραθαλάσσιες ζώνες της Περιφέρειας και εφόσον αυτό αναφέρεται για την ζώνη δυτικά της Αλεξανδρούπολης έως την παραλία της Μεσημβρίας, κρίνεται σκόπιμο να αναφερθεί και για την περίπτωση της Καβάλας ώστε να μην δημιουργούνται εσφαλμένες εντυπώσεις. Σελ 115 Στις πολύπλευρες τουριστικές δραστηριότητες του Δήμου Καβάλας, προτείνεται να προστεθεί ο θρησκευτικός και ο ιαματικός τουρισμός. Σελ. 129 Στην παράγραφο περί κοινωνικής και διοικητικής υποδομής να διορθωθεί σε ΠΕ Καβάλας και όχι ΠΕ Έβρου. Σελ. 196 Γίνεται αναφορά στο ΒΙΟΠΑ Προσοτσάνης ο οποίος όμως δεν είναι θεσμοθετημένος και δεν υφίσταται φορέας διαχείρισης, γεγονός το οποίο θα πρέπει να επιλυθεί. Επίσης δεν μπορεί να χαρακτηρισθεί ευνοϊκός ο σχεδιασμός επενδυτικών κινήτρων για τη συγκεκριμένη περιοχή, λόγω της ανταγωνιστικότητας και των ευνοϊκότερων επενδυτικών κινήτρων στην περιοχή της Θράκης αλλά και του Νομού των Σερρών κατά τους προηγούμενος αναπτυξιακούς νόμους. Σελ. 203 Στην αναφορά του οικισμού των Κρηνίδων, προτείνεται να αναφερθεί η πρόσφατη ανάπλασή του με στόχο την ενοποίηση των αρχαιολογικών χώρων και των σημείων τουριστικού ενδιαφέροντος με το κέντρο του οικισμού και την αναβάθμιση των κοινόχρηστων χώρων. Το έργο βρίσκεται προς ολοκλήρωση, ενώ ο προϋπολογισμός του ανέρχεται σε 1.128.000 ευρώ. Σελ. 203 Προτείνεται να υπογραμμιστεί το πλήθος των μνημείων που εντοπίζονται στην πόλη της Καβάλας και τα οποία κρίνεται ζωτικής σημασίας να αποκατασταθούν και να αναδειχτούν (Οθωμανικά Μνημεία, Μνημεία Βιομηχανικής Κληρονομιάς όπως οι Καπναποθήκες, παραδοσιακά και νεοκλασσικά κτίσματα). Σελ. 203 Στην παρουσίαση της αναπτυξιακής δυναμικής της Καβάλας, προτείνεται να προστεθούν οι προοπτικές που της παρέχει και το επιβατικό λιμάνι της πχ μετάβαση προς Θάσο, τουρισμός κρουαζιέρας (με μικρές παρεμβάσεις το λιμάνι είναι σε θέση να υποδεχτεί μεγάλα κρουαζιερόπλοια 300 μέτρων), νησιά Βορείου Αιγαίου.
Σελ. 203 Προτείνεται να προστεθεί ότι η περιοχή αποτελεί θύλακα ορυκτού πλούτου, γεγονός το οποίο αφενός δημιουργεί μία σειρά αναπτυξιακών προοπτικών για την περιοχή και αφετέρου, περιβαλλοντικών πιέσεων που θα πρέπει να αντιμετωπιστούν. Σελ. 197 Παρεμβάσεις & Έργα για το Δήμο της Δράμα, να συμπληρωθούν και τα ακόλουθα: Μελέτη βιώσιμης αστικής κινητικότητας. Ανάδειξη ιστορικού κέντρου Δράμας, αξιοποίηση κτιριακού αποθέματος. Αξιοποίηση ανενεργών στρατιωτικών εγκαταστάσεων και ένταξή τους στον αστικό ιστό της πόλης. Υλοποίηση του οδικού άξονα Καβάλα-Δράμα-Σέρρες (Προμαχώνας) Ανάπτυξη της σιδηροδρομικής γραμμής Δράμας-Καβάλας (ιδιαίτερα σημαντικό για την ενδυνάμωση και ουσιαστική λειτουργία του διπόλου.)/δημιουργία πραστιακού σιδηρόδρομου Δράμας-Καβάλας. Μελέτη Place Marketing για το Δήμο της Δράμας και της ευρύτερης περιοχής. Δημιουργίας μιας πολιτιστικής-τουριστικής ταυτότητας για τη συγκεκριμένη περιοχή και εγκαθίδρυση ενός place brand αξιοποιώντας τα εγγενή χαρακτηριστικά του Δήμου. Σελ. 204 Στις Παρεμβάσεις & Έργα για το Δήμο της Καβάλας, προτείνονται επιπλέον τα εξής: Μελέτη βιώσιμης αστικής κινητικότητας Ανάδειξη Παλιάς Πόλης Καβάλας Αξιοποίηση ανενεργών στρατιωτικών εγκαταστάσεων και ένταξή τους στον αστικό ιστό της πόλης Αξιοποίηση & Ανάδειξη Βιομηχανικών Κτιρίων (Καπναποθήκες). Δίκτυα υποδομής στην περιοχή του Περιγιαλίου. Προστασία ακτών από διάβρωση. Αντιπλημμυρικά έργα στα Τενάγη των Φιλίππων. Σελ. 207. Την παρούσα χρονική περίοδο εκπονείται ΓΠΣ για τον Καλλικράτειο Δήμο Θάσου, που βρίσκεται στη Β1 Φάση (σύμφωνα με την από 29/07/2011 υπογραφή σύμβασης «Σύνταξη Γενικού Πολεοδομικού Σχεδίου Δήμου Θάσου». Σελ 116 Η περιοχή του Δήμου Παγγαίου δεν αποτελεί περιοχή β κατοικίας μόνο ως προς την Καβάλα αλλά και ως προς την Δράμα και τις Σέρρες. Δε γίνεται καθόλου αναφορά στο Αεροδρόμιο του Αμυγδαλεώνα, το οποίο παρουσιάζει και σημαντικές αναπτυξιακές προοπτικές. Προτείνεται η λειτουργία γραφείου ΕΟΤ στην πόλη της Καβάλας λόγω της τουριστικής φυσιογνωμίας της και της γειτνίασής της με Θάσο. Ζητείται αιτιολόγηση για το γεγονός ότι η Αλεξανδρούπολη χαρακτηρίζεται ως ενεργειακός κόμβος της Περιφέρειας, δεδομένης της ματαίωσης της κατασκευής του αγωγού πετρελαίου Μπουργκάς- Αλεξανδρούπολη ενώ η Καβάλα δεν χαρακτηρίζεται ως τέτοιος, ενώ υπάρχουν οι προοπτικές
αποθήκευσης φυσικού αερίου και η εκμετάλλευση των κοιτασμάτων πετρελαίου στην περιοχή της Θάσου. Είναι σημαντικό για την ανάληψη του νέου ρόλου που καλούνται να διαχειριστούν και να διαδραματίσουν οι πόλεις στο σύγχρονο, διεθνοποιημένο και ανταγωνιστικό πλέον περιβάλλον, να επιλυθούν τα ζητήματα αστικών παρεμβάσεων μέσω των αντίστοιχων διαθέσιμων εργαλείων (ΣΟΑΠ, ΒΑΑ ΟΧΕ κτλ). Συνεπώς, η επιλογή των περιοχών θα πρέπει να γίνει με στοχευμένα κριτήρια και ιεραρχήσεις και όχι στα πλαίσια του ισοκαταμερισμού πόρων και πολιτικών σκοπιμοτήτων. Με ποιο κριτήριο προτείνονται οι Σάπες για εκπόνηση ΣΟΑΠ και όχι η Δράμα, η οποία αποτελεί πρωτεύουσα νομού και αντιμετωπίζει έντονα προβλήματα αποβιομηχάνισης, ανεργίας και κοινωνικών πολώσεων (ΡΟΜΑ)? Χρήζει αιτιολόγησης. Όπου αναφέρεται ο οδικός άξονας Καβάλα-Σέρρες (Ε61), να διορθωθεί σε άξονα Καβάλα-Δράμα- Σέρρες (Ε61). Προτείνεται να προστεθεί ότι η Καβάλα διαθέτει ερευνητικά κέντρα που διεξάγουν καινοτόμες έρευνες και δράσεις όπως είναι για παράδειγμα το Εργαστήριο Ήφαιστος που συνδέεται με το ΤΕΙ Ανατολικής Μακεδονίας & Θράκης, το ΙΝΑΛΕ (Ινστιτούτο Αλιευτικών Ερευνών) που εδρεύει στη Νέα Πέραμο και το Κέντρο Τεχνολογικής Έρευνας. Οι τομείς έρευνας που επικεντρώνουν οι ερευνητικές δομές της πόλης είναι κυρίως η ενέργεια και οι τεχνολογίες αιχμής. Σελ. 42. Ποια η διαφορά μεταξύ λειτουργικού διπόλου (Κομοτηνή-Αλεξανδρούπολη) και αστικού διπόλου (Καβάλα-Δράμα);;; Σελ. 152 Να διορθωθεί η διευρυμένη ζώνη ασφαλείας εκατέρωθεν της όδευσης του ΤΑΡ από 400μ σε 200μ, όπως προβλέπεται. Σελ. 153 Η κατασκευή σταθμού υγροποίησης φυσικού αερίου επί ξηράς στο γήπεδο των εγκαταστάσεων της βιομηχανίας φωσφορικών λιπασμάτων έχει εγκαταλειφτεί ως πρόταση από την ΔΕΠΑ. Σελ. 153 «Η δυνατότητα αξιοποίησης των αποθηκευτικών δυνατοτήτων των παλαιών κοιτασμάτων του Πρίνου» να διορθωθεί σε δυνατότητα αξιοποίησης των αποθηκευτικών δυνατοτήτων των παλαιών κοιτασμάτων στη Νότια Καβάλα. Η συγκεκριμένη πρόταση μάλιστα προτείνεται να τονιστεί περισσότερο διότι η υπόγεια αποθήκευση φυσικού αερίου αποτελεί την επιλογή με τις λιγότερες περιβαλλοντικές επιπτώσεις στην περιοχή. Σελ 153. Προτείνεται να προστεθεί η κατασκευή δικτύου μέσης και χαμηλής πίεσης φυσικού αερίου και για τις βιομηχανικές εγκαταστάσεις πέρα από τα αστικά δίκτυα. Σελ 179 Στην παράγραφο περί σύνδεσης του Αρχαιολογικού Χώρου Φιλίππων με άλλα αξιόλογα τοπία, προτείνεται να προστεθεί και το Βαπτιστήριο της Λυδίας και ο αρχαιολογικός χώρος του Ακοντίσματος.