Τ.Ε.Ε. τμήμα Διημερίδα με θέμα: Πολιτεία Χωροταξικός και Πολεοδομικός Σχεδιασμός Εισήγηση Μιχάλη Θ. Πανδή Αρχιτέκτονα Πολεοδόμου Εκπρόσωπος Τ.Ε.Ε. τμήμα Κέρκυρας Θέμα: Μελέτες χωροταξικού και πολεοδομικού σχεδιασμού από το 1983 έως σήμερα στην Κέρκυρα Η εισήγηση που ακολουθεί προσπαθεί να παρουσιάσει ολοκληρωμένα την προσπάθεια που έγινε στην Κέρκυρα τα τελευταία χρόνια σχετικά με την οργάνωση του χώρου και να συμβάλει σε μια προσπάθεια που πρέπει να γίνει από όλους μας για το σταμάτημα της καταστροφής του Νομού μας. Τα τελευταία 23 χρόνια, όπως στο μεγαλύτερο μέρος του Ελλαδικού χώρου, έτσι και στην Κέρκυρα η Πολιτεία σε συνεργασία με την τοπική Αυτοδιοίκηση, φαινομενικά τουλάχιστον, προσπάθησε να θεσμοθετήσει χρήσεις γης, να καθορίσει ζώνες παραγωγικών και λοιπών δραστηριοτήτων και να αποδώσει πολεοδομημένη γη στο κοινωνικό σύνολο. Στο πλαίσιο αυτό ψήφισε τους αναγκαίους Νόμους και συγχρόνως ανέθεσε πλήθος μελετών, είτε απ ευθείας από το κεντρικό Υπουργείο ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. (τότε Υ.Χ.Ο.Π), είτε από περιφερειακές υπηρεσίες. Ορόσημο των μελετών αποτελούν οι αναθέσεις στα πλαίσια της Επιχείρησης Πολεοδομικής Ανασυγκρότησης (Ε.Π.Α.) το 1982 1984, στη συνέχεια οι Ειδικές Χωροταξικές Μελέτες (Ε.Χ.Μ.), το πρόγραμμα πολεοδόμησης οικισμών κάτω των 2000 κατοίκων, οι χωροταξικές μελέτες των περιφερειών της χώρας, για να φτάσουμε σήμερα στα Γενικά Πολεοδομικά Σχέδια (Γ.Π.Σ.) και Σχέδια Χωροταξικής Οικιστικής Οργάνωσης Ανοικτής Πόλης (Σ.Χ.Ο.Ο.Α.Π.) του Ν. 2508/97. Την εποχή της ανάθεσης των πρώτων μελετών, τα Νησιά της Κέρκυρας και των Παξών δέχονταν της επίθεση της τουριστικής ανάπτυξης, τα αποτελέσματα της οποίας σήμερα βιώνουμε. Οι εξαγγελίες της τότε πολιτικής ηγεσίας του Υ.Χ.Ο.Π. (σήμερα Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε.) σε συνδυασμό με την προκήρυξη και ανάθεση των μελετών πολεοδομικού χαρακτήρα (Γ.Π.Σ. και Π.Μ. αναθεώρησης επέκτασης), καθώς και με τις προβλεπόμενες Ζώνες Οικιστικού Ελέγχου (Ζ.Ο.Ε.) στα πλαίσια των Γ.Π.Σ., έδιναν την ελπίδα πως με την προσπάθεια που ξεκινούσε, βασικά προβλήματα ρύθμισης του χώρου και οικιστικών πιέσεων για Α και Β κατοικία θα αντιμετωπίζονταν και να μην είχαμε φθάσει στο σημερινό αδιέξοδο. Για να κατανοήσουμε καλύτερα το σημερινό τοπίο που έχει διαμορφωθεί στην Κέρκυρα επιτρέψτε μου να παραθέσω τις μελέτες που έχουν ανατεθεί και εκπονηθεί στο Νομό από το 1983 έως σήμερα. 1
ΜΕΛΕΤΕΣ ΠΟΥ ΕΧΟΥΝ ΕΚΠΟΝΗΘΕΙ ΑΠΟ ΤΟ 1983 ΕΩΣ ΣΗΜΕΡΑ ΣΤΟ ΝΟΜΟ ΤΗΣ ΚΕΡΚΥΡΑΣ α/α Τίτλος Μελέτης Χρόνος Ανάθεσης Φορέας Ανάθεσης Μελέτες που έχουν εγκριθεί 1 Γ.Π.Σ. Κέρκυρας Λευκίμμης Άνω Λευκίμμης Μπενιτσών 1983 Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. ΦΕΚ 55Δ/5-2-87 Κέρκυρας Υπάρχει ΦΕΚ Λευκίμμης 2 Γ.Π.Σ. Καρουσάδων Κασιόπης 1983 Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. 3 Γ.Π.Σ. Κομπιτσίου 1986 Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. Υπάρχει ΦΕΚ 4 Ειδική χωροταξική μελέτη προστασίας του Κερκυραϊκού τοπίου 5 Ειδική χωροταξική μελέτη νήσου Παξών 6 Τροποποίηση Γ.Π.Σ. πόλεως Κέρκυρας 7 Ζώνη Οικιστικού Ελέγχου Κέρκυρας Λευκίμμης Άνω Λευκίμμης Μπενιτσών στα πλαίσια του Γενικού Πολεοδομικού Σχεδίου (Γ.Π.Σ.) Ζώνη Οικιστικού Ελέγχου Καρουσάδων Κασιόπης στα πλαίσια του Γ.Π.Σ. Ζώνη Οικιστικού Ελέγχου Αργυράδων 8 Χωροταξική μελέτη περιφέρειας Ιονίων Νήσων 9 Μελέτη προστασίας Παλαιοκαστρίτσας 1989 Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. Εκπονήθηκε από το Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. 1998 Ν.Α. 1983 Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. 1983 1985 Εκπονήθηκε από το Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. Υπάρχει ΦΕΚ 1997 Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. Έχει εκδοθεί Π.Δ 1983 Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. ΦΕΚ 123Δ /29-3-85 10 ΣΧΟΟΑΠ Δήμου Εσπερείων 2004 Δήμος Εσπερείων 11 Μελέτη οχλουσών χρήσεων Κέρκυρας 1990 Νομαρχία 2
ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΕΣ ΜΕΛΕΤΕΣ 12 Πολεοδομική Μελέτη Αναθεώρησης Επέκτασης πόλεως Κέρκυρας (Αφορούσε τις 13 γειτονιές της πόλης) Παλιά πόλη (Γειτονιές Σπηλιά Καμπιέλο Πόρτα Ρεμούνδα) : Αναθεώρηση Γειτονιές Σαρόκο Νέα πόλη : Αναθεώρηση - Επέκταση Μανδούκι : Αναθεώρηση - Επέκταση Γειτονιά: Γαρίτσα Ανεμόμυλου : Αναθεώρηση - Επέκταση 1983 Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. 1983 Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. 1983 Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. ΦΕΚ 150Δ/28-2-97 απ. Νομάρχη ΦΕΚ 3Δ-13-1-99 απ. Περιφερειάρχη 1983 Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. Καθολικές Καλόγριες : Επέκταση 1983 Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. ΦΕΚ 792Δ/28-8-87 23-1-96 απ. Νομάρχη ΦΕΚ 124Δ/26-2-97 απ. Νομάρχη 3-7-98 ΦΕΚ απ. Γ.Γ. Π.Ι.Ν. Άγιος Σπυρίδωνας Κωτσέλα : Επέκταση 1983 Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. Παγκρατέικα : Επέκταση 1983 Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. ΦΕΚ 554Δ/19-6-87 ΦΕΚ 848Δ/24-11-88 ΦΕΚ 330Δ/21-4-97 απ. Δημοτικού Συμβουλίου 46094/25-10-02 απ. Νομάρχη Κανόνι : Επέκταση 1983 Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. Π.Δ. ΦΕΚ 377Δ /12-6-89 Π.Δ. ΦΕΚ 129Δ /15-3-90 ΦΕΚ 640Δ /28-9-95 13 Πολεοδομική μελέτη Λευκίμμης 1983 Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. 14 Πολεοδομική μελέτη Μπενιτσών Καρουσάδων Κασιόπης 15 Κτηματογράφηση Πολεοδόμική μελέτη Κάβου Δήμου Λευκιμμαίων 16 Κτηματογράφηση Πολεοδομική μελέτη Κοντόκαλι - Γουβιά Δήμου Κερκυραίων 1983 Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε 1988 Νομαρχία ΦΕΚ 1392Δ/31-12-92 απ. Νομάρχη (Πολεοδομικής μελέτης) 1988 3
17 Κτηματογράφηση Πολεοδομική μελέτη Αλεπού Κανάλια (παλιά κοινότητες, σήμερα Δ.Δ. Δήμου Κερκυραίων 18 Οικισμών νήσου Παξών (Γάιος Λογγός Λάκκα) Πολεοδομική μελέτη 19 Πολεοδομική μελέτη ΟΣΔΥΝΚ κοινότητας Κομπιτσίου 20 Πολεοδομική μελέτη Αγίου Γεωργίου κοινότητας Αργυράδων 21 Κτηματογράφηση Πολεοδομική μελέτη και Πράξη εφαρμογής Αστρακερής Δήμου Εσπερείων 22 Κτηματογράφηση Πολεοδομική μελέτη και Πράξη εφαρμογής Μεσογγής Δήμου Μελιτειέων 23 Κτηματογράφηση Πολεοδομική μελέτη και Πράξη εφαρμογής Δασιάς Ύψου Δήμου Φαιάκων 24 Κτηματογράφηση και Πολεοδομική μελέτη Μώλου Αλυκών Δήμου Λευκιμμαίων για παραθεριστική κατοικία 25 Μελέτη Ζ.Ο.Ε. Παλαιοκαστρίτσας Σύνταξη ΣΧΑΠ Κτηματογράφιση Πολεοδομική Μελέτη και Πράξη εφαρμογής για Β κατοικία 26 Κτηματογράφηση Πολεοδομική μελέτη Ποταμού Δήμου Κερκυραίων 1988 1991 Νομαρχία 1986 Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε 1986 Εκπονήθηκε από το Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. 1995 1995 Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. 1995 Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. 1992 Δήμος Λευκιμμαίων 1999 Ν.Α. 2000 Δήμος Κερκυραίων ΠΡΑΞΕΙΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ 27 Κανόνι Νομαρχία 28 Καθολικές Καλόγριες Νομαρχία Κέρκύρας 29 Παγκρατέικα Νομαρχία Κέρκύρας 30 Μανδούκι (Επέκταση) Ν.Α. 31 Κάβος Ν.Α. Πράξεις κύρωσης: 1) 1/96 ΠΕΡ/2521/19-7-86 2) 1-98/5722/31-7-98 Απ. Νομάρχη Πράξη κύρωσης 2/03/ ΔΧΠΠ/29405/30-7-03 4
Θα αναρωτηθεί ο καθένας μας με όλο αυτό το πλήθος των μελετών δεν μπόρεσε να μπει μέχρι σήμερα μία στοιχειώδης τάξη στο χώρο; Πριν βιαστούμε να βγάλουμε συμπεράσματα θα αναφερθούμε αναλυτικά στην τύχη των μελετών. Ξεκινάμε από την χωροταξική μελέτη Περιφέρειας Ιονίων Νήσων (Π.Ι.Ν.) που εγκρίθηκε πρόσφατα με το Π.Δ. και η οποία παραπέμπει για επίλυση βασικών θεμάτων χρήσεων γης σε επόμενα στάδια σχεδιασμού και ιδιαίτερα στα προτεινόμενα για μελέτη Γ.Π.Σ. και Σ.Χ.Ο.Ο.Α.Π.. Δεν έπρεπε να είχε τολμήσει η μελέτη να καθορίσει ορισμένα βασικά θέματα, όπως για παράδειγμα ολοκληρωμένη θέση για την εκτός σχεδίου δόμηση και τις παρεκκλίσεις, την χωροθέτηση ζωνών χρήσεων σε επίπεδο Νομού για Χ.Υ.Τ.Α., ΒΙΟ.ΠΕ. κ.λ.π. και να μην παραπέμπει αόριστα για μελλοντικό περιορισμό / κατάργηση μέσω των Γ.Π.Σ. και Σ.Χ.Ο.Ο.Α.Π.; Αντιλαμβανόμαστε τι προβλήματα θα δημιουργηθούν και τι πόλεμο θα αντιμετωπίσουν οι μελέτες των Γ.Π.Σ. και Σ.Χ.Ο.Ο.Α.Π. των Δήμων, εάν δεν εκπονηθούν συνολικά ή εφ όσον δεν υπάρχει χωροταξική μελέτη του Νομού; Σαν παράδειγμα αναφέρω ένα από τα πολλά προβλήματα που θα προκύψουν. Ο μελετητής που εκπονεί Γ.Π.Σ. ή Σ.Χ.Ο.Ο.Α.Π. σε ένα Δήμο θα προτείνει κατάργηση των παρεκκλίσεων της εκτός σχεδίου δόμησης. Ο όμορος Δήμος δεν εκπονεί Σ.Χ.Ο.Ο.Α.Π., οπότε στα όριά του θα επιτρέπονται παρεκκλίσεις, δηλαδή σε ένα επαρχιακό δρόμο, σε ένα τμήμα θα επιτρέπεται η παρόδια δόμηση και σε ένα άλλο όχι. Πρέπει εδώ να τονίσουμε την σωστή πρωτοβουλία της Ν.Α. με την προκήρυξη της μελέτης χωροθέτησης οχλουσών χρήσεων, η οποία θα υλοποιεί σε επόμενο επίπεδο τις γενικές κατευθύνσεις της χωροταξικής μελέτης. Οφείλουμε όλοι μας να συμβάλλουμε, ο καθένας με τον δικό του διακριτό ρόλο στην ολοκλήρωση και θεσμοθέτηση της ανωτέρω μελέτης, και να ξεχάσουμε, ιδιαίτερα οι τοπικοί πολιτικοί άρχοντες, ότι οι προτάσεις της μελέτης θα υποβληθούν την επόμενη χρονιά που θα είναι προεκλογική για την τοπική Αυτοδιοίκηση, με όλα τα γνωστά προβλήματα που αντιμετωπίζουμε σε τέτοιες περιόδους, και το γνωστό σλόγκαν της Αντιπολίτευσης προς τους ψηφοφόρους : «Μη φοβάστε, διώξτε τους και εμείς θα πετάξουμε τη μελέτη στα σκουπίδια». Ειδική χωροταξική μελέτη Νήσου Κέρκυρας Η μελέτη αφορούσε την προστασία της παραλιακής ζώνης του Νησιού της Κέρκυρας και παρ όλο που εκπονήθηκε και η Γ φάση, δυστυχώς αντιμετώπισε αντιδράσεις στην τοπική κοινωνία, λόγω των προτεινόμενων ζωνών και αρτιοτήτων που πρότεινε με αποτέλεσμα να μένει στα συρτάρια του Υπουργείου χωρίς να έχει θεσμοθετηθεί. Σήμερα διαπιστώνεται η αναγκαιότητα εκπόνησης χωροταξικής μελέτης του Νομού. Ίσως η μελέτη χωροθέτησης οχλουσών χρήσεων που έχει προκηρυχθεί από την Ν.Α. Κέρκυρας μπορεί να συμβάλλει στα παραπάνω και με τις κατάλληλες προδιαγραφές να λειτουργήσει σαν πιλοτικό σχέδιο για όλους του Νομούς. Ειδική χωροταξική μελέτη Παξών Εκπονήθηκε απ ευθείας από τις υπηρεσίες του Υ.Π.Ε.ΧΩ.Δ.Ε. και κανείς δεν γνωρίζει την τύχη της, παρ όλο που ο ευαίσθητος χώρος και το απαράμιλλο φυσικό κάλος του Νησιού είχαν και έχουν ανάγκη προστασίας. 5
Γενικά Πολεοδομικά Σχέδια Με βάση το Ν. 1337/83 έχουν εκπονηθεί στο Νομό και έχουν εγκριθεί το Γενικό Πολεοδομικό Σχέδιο πόλεως Κέρκυρας, οικισμών Λευκίμμης Άνω Λευκίμμης και Κομπιτσίου. Οι μελέτες των Γ.Π.Σ. Μπενιτσών και Καρουσάδων Κασιόπης δεν ολοκληρώθηκαν, με κυρίαρχη ευθύνη των τοπικών αρχόντων και του Π.Δ. 181/85 οριοθέτησης οικισμών. Όσον αφορά τα Γ.Π.Σ. Λευκίμμης Άνω Λευκίμμης και Κομπιτσίου κανείς δεν τα λαμβάνει υπ όψη του. Το Γ.Π.Σ. πόλεως Κέρκυρας σε αρκετές περιπτώσεις καταστρατηγείται και δεν λαμβάνονται υπ όψη οι επιλογές του. Πριν από επτά χρόνια ανατέθηκε μελέτη τροποποίησης του Γ.Π.Σ. Κέρκυρας, ή οποία εκκρεμεί στο Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. για έγκριση, με βασική κατεύθυνση την προσαρμογή του στις εκπονούμενες τότε πολεοδομικές μελέτες. Γ.Π.Σ. Σ.Χ.Ο.Ο.Α.Π. Ν. 2508/97 Μελέτη χωροθέτησης οχλουσών χρήσεων Πρόσφατα ανατέθηκε το Α Σ.Χ.Ο.Ο.Α.Π. στο Νομό και αφορά τον Δήμο Εσπερίων σε σύνολο 13 Δήμων του Νομού. Η μελέτη χωροθέτησης οχλουσών χρήσεων πρόκειται σύντομα να ανατεθεί από τη Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση. Ζώνες οικιστικού ελέγχου στα πλαίσια του Γ.Π.Σ. του Ν. 1337/83 Στα πλαίσια του Γ.Π.Σ. εκπονήθηκαν οι μελέτες: - Ζ.Ο.Ε. Κέρκυρας - Ζ.Ο.Ε. Λευκίμμης - Ζ.Ο.Ε. Μπενιτσών - Ζ.Ο.Ε. Καρουσάδων Κασιόπης Καμία από τις παραπάνω δεν εγκρίθηκε και κανείς δεν γνωρίζει που βρίσκονται παρ όλο που θα είχαν συμβάλλει στην οργάνωση του περιαστικού χώρου και να λειτουργήσουν ως τράπεζα γης. Η μοναδική Ζ.Ο.Ε. που έχει εγκριθεί στην Κέρκυρα είναι αυτή των Αργυράδων, αλλά δυστυχώς πόσοι την γνωρίζουμε και την λαμβάνουμε υπ όψη; Μελέτη προστασίας Παλαιοκαστρίτσας Ρυθμίζει τις χρήσεις της ευρύτερης περιοχής Παλαιοκαστρίτσας με τον καθορισμό ζωνών, όρων και περιορισμών δόμησης, και έχει εκδοθεί Π.Δ. από το 1985. Δυστυχώς όμως υπάρχει παράβαση των κανονισμών και παρατηρούνται σοβαρά προβλήματα αυθαίρετης δόμησης στην περιοχή ιδίως στις παραλιακές περιοχές. Νέα μελέτη, η οποία ανατέθηκε για την οργάνωση της περιοχής το 1999 δεν έχει προχωρήσει σε επιθυμητό βαθμό. Έχει υποβληθεί μόνο η Ζ.Ο.Ε. από τους μελετητές και κανείς δεν γνωρίζει τους λόγους για τους οποίους δεν προωθείται για θεσμοθέτηση. 6
Μελέτη οχλουσών χρήσεων Το 1990 ανατέθηκε μελέτη από τη Νομαρχία για την αντιμετώπιση των προβλημάτων στην Κέρκυρα από την διάσπαρτη χωροθέτηση των οχλουσών χρήσεων και των εγκαταστάσεων υγρών αερίων καυσίμων. Η μελέτη προχώρησε μόνο στην καταγραφή της υπάρχουσας κατάστασης και σταμάτησε η προώθησή της. Θα συνεχίσουμε με τις πολεοδομικές μελέτες. Ξεκινώντας από αυτές που ανατέθηκαν με το πρόγραμμα της ΕΠΑ. Σε μία ενιαία σύμβαση ανατέθηκε η μελέτη Αναθεώρησης και Επέκτασης του Σχεδίου πόλης Κέρκυρας και των οικισμών Λευκίμμης - Άνω Λευκίμμης και Μπενιτσών. Το Γ.Π.Σ. πόλεως Κέρκυρας προέβλεπε 13 γειτονιές εκ των οποίων 3 ήταν μόνο αναθεώρηση, 6 ήταν επέκταση και αναθεώρηση και 4 μόνο επέκταση. Η αναθεώρηση των τριών γειτονιών (Σπηλιά Καμπιέλο Πόρτα Ρεμούνδα) αφορούσε την παλιά πόλη της Κέρκυρας υποβλήθηκε στην αρμόδια υπηρεσία της Ν.Α. το 1989 και εστάλη στο Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. λόγω αρμοδιότητας το 1997. μέχρι σήμερα αγνοείται η τύχη της. Πρέπει εδώ να τονίσουμε ότι στα πλαίσια προγραμματικής σύμβασης του Δήμου Κερκυραίων με την ΔΕΠΟΣ έγινε προσπάθεια νέας πολεοδομικής μελέτης και η οποία δεν γνωρίζουμε που βρίσκεται. Οι επόμενες έξη γειτονιές (Ανεμόμυλος Γαρίτσα Σαρόκο Νέα Πόλη Άγιος Σπυρίδων και Μανδούκι) που περιείχαν αναθεώρηση και επέκταση, εάν εξαιρέσουμε την αναθεώρηση του Μανδουκιού, οι υπόλοιπες εκκρεμούν στα συρτάρια της Ν.Α., του Δήμου και της Π.Ι.Ν. Από τις υπόλοιπες τέσσερις (Κανόνι Παγκρατέικα Καθολικές Καλόγριες και Κωτσέλα) που αφορούσαν αμιγώς επεκτάσεις, οι δύο έχουν θεσμοθετηθεί (Κανόνι Παγκρατέικα) από το 1989 στο σύνολό τους, οι Καθολικές Καλόγριες στο μεγαλύτερο τμήμα της, ενώ εκκρεμεί η γειτονιά του Κωτσέλα. Πολεοδομική μελέτη Λευκίμμης Έχει υποβληθεί η Β φάση της μελέτης από το 1996. Μετά την ανάρτησή της στο Δήμο Λευκιμμαίων και την υποβολή ενστάσεων σταμάτησε κάθε περαιτέρω διαδικασία με την δικαιολογία ότι υποβλήθηκαν πολλές ενστάσεις και δεν την θέλει ο κόσμος. Πολεοδομικές μελέτες Μπενιτσών Καρουσάδων Κασιόπης Κατά την διάρκεια εκπόνησης των παραπάνω μελετών, ψηφίστηκε το ΣΩΤΗΡΙΟ διάταγμα 181/85 για την οριοθέτηση των οικισμών, το οποίο εκτιμώ ότι ευθύνεται για την καταστροφή των περισσοτέρων οικισμών, ιδιαίτερα στις νησιωτικές περιοχές. Όπως ήταν φυσικό οι μελέτες σταμάτησαν αμέσως με ευθύνη των τοπικών αρχόντων για να προχωρήσουμε στην εύκολη λύση της οριοθέτησης. 7
ΜΕΛΕΤΕΣ ΠΟΥ ΑΝΑΤΕΘΗΚΑΝ ΜΕ ΤΟ Π.Δ. 414/85 ΚΑΙ 416/85 Κτηματογράφιση και Πολεοδομική Μελέτη οικισμών Κάβου Δήμου Λευκιμμαίων Κοντόκαλι Γουβιά Δήμου Κερκυραίων και Αλεπού Κανάλια τότε κοινότητας σήμερα Δ.Δ. του Δήμου Κερκυραίων. Και οι τρεις ανατέθηκαν με τρεις διαφορετικές συμβάσεις από τη Νομαρχία Κέρκυρας το 1988. Εξ αυτών ο Κάβος εγκρίθηκε στις αρχές του 1992, για το Κοντόκαλι Γουβιά έχει υποβληθεί η Β φάση το 2001 και βρίσκεται στον Δήμο από 29-03-2002 για τις προβλεπόμενες διαδικασίες, η μελέτη δε, Αλεπού Κανάλια σταμάτησε μετά την εκπόνηση των κτηματογραφικών διαγραμμάτων. Πολεοδομική μελέτη οικισμών νήσου Παξών (Γάιος Λογγός Λάκκα) Ανατέθηκε η μελέτη το 1991 από τη Νομαρχία Κέρκυρας και την ίδια χρονιά υπεβλήθη η προμελέτη, για να παραμείνει και αυτή στα συρτάρια. Επειδή ο συνάδελφος Κωστής Δασκαλάκης μας τιμά με την παρουσία του ως εισηγητής, θέλω να τον ρωτήσω του έδωσαν ποτέ εντολή στα 14 χρόνια που έχουν περάσει για συνέχιση της μελέτης ή διορθώσεις, και αυτός αρνήθηκε να την εκπονήσει; Από όσο γνωρίζω ποτέ δεν του δόθηκε τέτοια εντολή. Πολεοδομική μελέτη Αγίου Γεωργίου κοινότητας Αργυράδων (1986) Πρόκειται για παραλιακή ζώνη, η οποία οικοδομήθηκε αυθαίρετα και το Υπουργείο ανέλαβε την πρωτοβουλία εκπόνησης πολεοδομικής μελέτης για Β κατοικία με βάσει τις προβλέψεις της Ζ.Ο.Ε. που έχει εγκριθεί για την περιοχή. Κατά την διάρκεια εκπόνησης της μελέτης η περιοχή κατόρθωσε να αποκτήσει όρια οικισμού με το θαυματουργό Π.Δ. 181/85. όπως εύκολα μπορούμαι να αντιληφθούμε κάθε διαδικασία προώθησης πολεοδομικής οργάνωσης σταμάτησε. Κτηματογράφιση πολεοδομική μελέτη και πράξη εφαρμογής Αστρακερής Ανατέθηκε η μελέτη 1997 από τη Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Κέρκυρας. Έχει ολοκληρωθεί η κτηματογράφηση και έχει υποβληθεί και εγκριθεί η Α φάση. Εκπονείται η Β φάση της πολεοδομικής μελέτης και συγχρόνως υδραυλική μελέτη της περιοχής. 8
Κτηματογράφιση πολεοδομική μελέτη και πράξη εφαρμογής Μεσογγής Δήμου Μελιτειέων και Ύψου Δασιάς Δήμου Φαιάκων Με το πρόγραμμα πολεοδόμισης των μικρών οικισμών του Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. το 1995 ανατέθηκαν στην Κέρκυρα δύο μελέτες. Η μελέτη Μεσογγής έχει προχωρήσει αρκετά, αλλά εκκρεμεί η έκδοση Π.Δ. της πολεοδομικής μελέτης. Η μελέτη Ύψου Δασιάς σταμάτησε μετά την υποβολή της προμελέτης στον Δήμο, λόγω αντιδράσεων. Πληροφορίες αναφέρουν πως ο Δήμος ενδιαφέρεται σήμερα για την επανενεργοποίηση της μελέτης. Κτηματογράφιση και Πολεοδομική μελέτη Μώλου Αλυκών Δήμου Λευκιμμαίων για παραθεριστική κατοικία Η μελέτη ανατέθηκε από τον Δήμο το 1992. Μετά την ολοκλήρωση της κτηματογράφισης και την εκπόνηση της Α φάσης, διαπιστώθηκε ότι η Ζ.Ο.Ε. της Λευκίμμης που προέβλεπε την περιοχή για Β κατοικία δεν είχε εγκριθεί, με αποτέλεσμα να σταματήσει κάθε διαδικασία. Κτηματογράφιση Πολεοδομική μελέτη Ποταμού Δήμου Κερκυραίων Η μελέτη ανατέθηκε από τον Δήμο Κερκυραίων. Πρόκειται για περιαστικό οικισμό του Δήμου Κερκυραίων, που εκτείνεται κατά μήκος της εθνικής Παλαιοκαστρίτσας. Συγκεντρώνει χρήσεις διοίκησης και εμπορικές υπερτοπικού χαρακτήρα. Έχει ολοκληρωθεί η κτηματογράφιση και η Β φάση της μελέτης από το 2002 και βρίσκεται στην υπηρεσία του Δήμου για τις προβλεπόμενες διαδικασίες. Αμφίβολο εάν θα πάρει διάταγμα λόγω νομοθεσίας. Πράξεις εφαρμογής Από το 1989 έχουν ανατεθεί για την πόλη της Κέρκυρας οι πράξεις εφαρμογής για τις γειτονιές Κανόνι Παγκρατέικα και Καθολικές καλόγριες. Από τις τρεις γειτονιές έχει κυρωθεί το μεγαλύτερο τμήμα της γειτονιάς Κανόνι. Περίπου 40% των Ο.Τ. των Παγκρατέικων και το υπόλοιπο τμήμα βρίσκεται για ανάρτηση στο Δήμο, ενώ η γειτονιά των καθολικών καλογραιών βρίσκεται στον μελετητή για διορθώσεις του Γ κεφαλαίου. Η πράξη εφαρμογής του Κάβου έχει ξεκινήσει από το 1993 και δεν έχει ολοκληρωθεί μέχρι σήμερα. 9
Αυτή δυστυχώς είναι η κατάσταση που έχει διαμορφωθεί αναφορικά με τη ρύθμιση του χώρου και την απόδοση πολεοδομημένης γης στην Κέρκυρα και όλοι προσπαθούμε να δικαιολογηθούμε με φθηνές και πολιτικάντικες δικαιολογίες, του στυλ: φταίνε οι κακές μελέτες, η αδιαφορία του κόσμου, η έλλειψη χρημάτων, οι χρονοβόρες διαδικασίες, η έλλειψη προσωπικού στις τοπικές υπηρεσίες, η αδράνεια του Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. κ.λ.π., προσπαθώντας να αποδώσουμε ευθύνες προς διαφορετικές κατευθύνσεις και όχι στα πραγματικά αίτια που είναι: η έλλειψη πολιτικής βούλησης και θάρρους για σχεδιασμό, η επιθυμία μας να χτίσουμε και την τελευταία γωνία γης, καθώς και η μετατροπή ολόκληρου του Νομού μας σε οικόπεδο, που να επιτρέπονται παντού όλες οι χρήσεις. Αυτό διότι, πώς διαφορετικά εξηγείται η πολιτική βούληση που επιδείχθηκε από το Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. κα την τοπική κοινωνία και την στήριξη που δέχθηκε στο Π.Δ. 181/85 για την οριοθέτηση των οικισμών; Μήπως ξεχάσαμε πόσες εκτάσεις οριοθετήθηκαν σε σύντομο χρονικό διάστημα, πόσο σύντομα ολοκληρώνονταν οι διαδικασίες και εκδίδονταν οι Νομαρχιακές αποφάσεις, άσχετα με τον βαθμό παρανομίας τους; Αλήθεια σε πόσους παραλιακούς οικισμούς της Κέρκυρας δεν αντιστοιχούν δύο ή και περισσότερα στρέμματα οριοθετημένης έκτασης ανά κάτοικο; Ξεχάσαμε τι έγινε με τους περιαστικούς οικισμούς (Ποταμός, Αλεπού, Κανάλια κ.λ.π.) και πόσα στρέμματα οριοθετήθηκαν καταστρατηγώντας τα ισχύοντα Π.Δ. των ζωνών της πόλεως; Ξεχνάμε ότι ακόμη και σήμερα χαρακτηρίζουμε με Νομαρχιακές αποφάσεις κύριους κοινοτικούς δρόμους για να απολαύσουμε το θαύμα της παρόδιας δόμησης; Με τι κριτήρια επιλέγουμε την χωροθέτηση ορισμένων αναγκαίων έργων στο νησί μας, όπως Χ.Υ.Τ.Α., ΒΙΟ.ΠΑ., μεγάλων κτιριακών έργων (φυλακές, Δικαστικό μέγαρο); Με το πολύ απλό κριτήριο την ύπαρξη της αναγκαίας γης και να δέχεται να την πουλήσει ο ιδιοκτήτης της. Κυρίες και κύριοι, Αγαπητοί συνάδελφοι Από την αναλυτική περιγραφή που έγινε βγαίνει εύκολα το συμπέρασμα ότι ο Νομός μας υστερεί σημαντικά στον καθορισμό χρήσεων και απόδοση πολεοδομημένης γης, και πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι γι αυτήν την κατάσταση ευθυνόμαστε όλοι μας. Και εξηγούμε: - Ευθύνεται η εκάστοτε πολιτική ηγεσία σε κεντρικό και περιφερειακό επίπεδο - Ευθύνεται η πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια τοπική Αυτοδιοίκηση - Ευθύνονται οι τοπικές κοινωνίες με την αδιαφορία τους - Ευθυνόμαστε ιδιαίτερα και οι μηχανικοί Επειδή όμως ο στόχος του διημέρου είναι ο προβληματισμός όλων μας με την κατάθεση των απαραίτητων προτάσεων και εξαγωγή συμπερασμάτων για την προώθηση του χωροταξικού πολεοδομικού σχεδιασμού, με δεδομένο ότι είναι επιτακτική ανάγκη για το Νομό μας, η αντιμετώπιση των προβλημάτων που προκύπτουν από την εξέλιξη και την ανάπτυξη, καθώς και η αναγκαιότητα προστασίας του φυσικού και δομημένου περιβάλλοντος καταθέτουμε ορισμένες αρχικές σκέψεις προτάσεις. 1) Άμεση προώθηση και ολοκλήρωση των εκπονούμενων σήμερα μελετών, αφού πρώτα εξεταστεί ποιες έχουν τη δυνατότητα να εγκριθούν, καθώς και αυτών που έχουν προκηρυχθεί και πρόκειται να ανατεθούν. 2) Οργάνωση γραφείου πολεοδομικού χωροταξικού σχεδιασμού με το απαραίτητο εξειδικευμένο προσωπικό στην περιφέρεια Ι.Ν. με επιτελικό ρόλο, και στη Ν.Α., που θα αναλάβει την επίβλεψη και προώθηση του συνόλου των μελετών που εκπονούνται στο Νομό, άσχετα με τον φορέα Ανάθεσης. 10
3) Συνεργασία Ν.Α. και Δήμων για συνολικό καθορισμό των απαιτούμενων μελετών και προτεραιότητες για την ανάθεσή καθώς και την εξασφάλιση των αναγκαίων χρηματοδοτήσεων. 4) Λειτουργία Γραφείου Ενημέρωσης Πληροφόρησης των πολιτών για την αναγκαιότητα του σχεδιασμού, τις ακολουθούμενες διαδικασίες, τις υποχρεώσεις του και τα δικαιώματά του. 5) Ενεργοποίηση των σχετικών προβλέψεων του Ν. 2508/97 για την παρακολούθηση επίβλεψη των μελετών. 6) Να ακολουθούνται οι νόμιμες διαδικασίες που προβλέπονται από την σχετική Νομοθεσία, χωρίς καταστρατηγήσεις. (Χρόνοι συμβάσεων επιβλέψεων αναρτήσεων γνωμοδοτήσεων κ.λ.π.). 7) Συντόμευση των διαδικασιών ανάθεσης των μελετών. Κέρκυρα Απρίλιος 2005 11