ΕΠΕΑΕΚ: ΑΝΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ ΤΟΥ ΤΕΦΑΑ, ΠΘ - ΑΥΤΕΠΙΣΤΑΣΙΑ MYKHNAΪΚΗ ΚΑΙ ΟΜΗΡΙΚΗ ΕΠΟΧΗ Σακελλαρίου Κίμων Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας ΤΕΦΑΑ, Τρίκαλα
ΘΕΜΑΤΑ ΤΗΣ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ Μυκηναϊκή αγωνιστική. Αγωνίσματα και σκοπός μυκηναϊκής αγωνιστικής. Κατηγορίες αθλητικών αγώνων στα Ομηρικά έπη. Αγωνίσματα στην Ομηρική εποχή. Σκοπός της Ομηρικής φυσικής αγωγής και αθλητισμού.
ΑΓΩΝΙΣΜΑΤΑ ΣΤΗ ΜΥΚΗΝΑΪΚΗ ΕΛΛΑΔΑ Ηπάλη Ηπυγμαχία Οι δρόμοι Οι αρματοδρομίες
ΣΚΟΠΟΣ ΤΗΣ ΜΥΚΗΝΑΪΚΗΣ ΑΓΩΝΙΣΤΙΚΗΣ Λατρευτικός. Κοινωνικός-ψυχαγωγικός (οι ισχυροί έκαναν επίδειξη των σωματικών & ψυχοπνευματικών δυνάμεων-ικανοτήτων). Ατομικός (η ατομική διάκριση αποτελούσε πόλο έλεως των άλλων). Έμμεσα πολεμικός. Ομαδικός (έμμεσοςτρόποςπροβολήςτης δυναμικής στρατιωτικής ισχύος των Μυκηναίων).
ΑΘΛΗΤΙΚΟΙ ΑΓΩΝΕΣ ΣΤΑ ΟΜΗΡΙΚΑ ΕΠΗ Εμφανίζονται αποσυνδεδεμένοι από τη θρησκεία. Οι θεοί μπορεί μεν να επεμβαίνουν και να βοηθούν τους αθλητές που συμπαθούν, αλλά δε συναντούμε αγώνες που γίνονται προς τιμή κάποιου θεού. Ο αθλητισμός των Ομηρικών επών θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως μη θρησκευτικός.
ΣΤΗΝ ΙΛΙΑΔΑ Αναφέρεται ότι «τα πλήθη στην άκρη της θάλασσας διασκέδαζαν με το ρίξιμο δίσκων, ακοντίων και τόξων», ενώ γίνεται λόγος για έναν ικανότατο ιππέα, ο οποίος κάνει επίδειξη με το άλογό του και προκαλεί το γενικό θαυμασμό.
ΣΤΗΝ ΟΔΥΣΣΕΙΑ Υπάρχουν πολλές αθλητικές πληροφορίες, αλλά οργανωμένοι αθλητικοί αγώνες εξιστορούνται στη ραψωδία θ. Πρόκειται για αγώνες ψυχαγωγικούς, τους οποίους διοργανώνει ο βασιλιάς των Φαιάκων Αλκίνοος για να τιμήσει και ευχαριστήσει τον Οδυσσέα.
ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΑΘΛΗΤΙΚΩΝ ΑΓΩΝΩΝ (1) Ψυχαγωγικοί αγώνες Είχαν σκοπό τη διασκέδαση των αθλητών-θεατών. Δεν είχαν επισημότητα Ούτε απονέμονταν βραβεία. Ηνίκηκαιητιμήήτανημόνη ικανοποίηση.
ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΑΘΛΗΤΙΚΩΝ ΑΓΩΝΩΝ (2) Αγώνες από ανάγκη και φιλοτιμία Γίνονταν ύστερα από πρόσκληση και εξαναγκασμό κάποιου να αγωνιστεί. Δεν υπήρχαν βραβεία. Μόνο χαρά και ικανοποίηση από τη νίκη.
ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΑΘΛΗΤΙΚΩΝ ΑΓΩΝΩΝ (3) Αγώνες για την απόκτηση αγαθών Στόχος ήταν κάποια υλικά αγαθά (για την εξασφάλιση καθημερινού φαγητού ).
ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΑΘΛΗΤΙΚΩΝ ΑΓΩΝΩΝ (4) Εκπαιδευτικοί αγώνες Απέβλεπαν στη βελτίωση της υγείας. Στην πολεμική προετοιμασία των αγωνιζομένων.
ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΑΘΛΗΤΙΚΩΝ ΑΓΩΝΩΝ (5) Αγώνες για διαδοχή στην εξουσία Λάμβαναν μέρος μόνο γόνοι βασιλέων και ευγενών.
ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΑΘΛΗΤΙΚΩΝ ΑΓΩΝΩΝ (6) Αγώνες για την επιλογή συζύγου Τους προκήρυσσε συνήθως ο πατέρας μιας ή περισσοτέρων θυγατέρων. Αφορούσαν μέλη βασιλικών ή άλλων επιφανών οικογενειών.
ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΑΘΛΗΤΙΚΩΝ ΑΓΩΝΩΝ (7) Επιτάφιοι αγώνες Γίνονταν για να τιμηθεί κάποιος επιφανής νεκρός, βασιλιάς, αρχηγός, ήρωας.
ΑΓΩΝΙΣΜΑΤΑ ΟΜΗΡΙΚΗΣ ΕΠΟΧΗΣ Αρματοδρομία Πάλη Πυγμαχία Δρόμοι Οπλομαχία Δίσκος ακοντισμός Τοξοβολία σε στόχο
ΕΠΑΘΛΑ Έπαθλο δεν παίρνουν μόνο οι πρώτοι αλλά και οι ηττημένοι (τα έδιναν οι ομηρικοί αγωνοθέτες). Μεγάλα ζώα (ίπποι, βόδια). Διάφορα αντικείμενα (ξίφος, κράνος, τρίποδες). Πανοπλίες. Χρυσάφι. Όμορφες δούλες-γυναίκες (με ωραία μέση).
ΣΤΗΝ ΟΜΗΡΙΚΗ ΕΠΟΧΗ (1) Οι Έλληνες μεγάλωναν με το ιδανικό «αιέν αριστεύειν και υπείροχον έμμεναι άλλων». Για τους Έλληνες οι ήρωες έπρεπε να έχουν και πολύ υψηλές αθλητικές επιδόσεις. Η επική ποίηση παράλληλα με την εξύμνηση των πολεμικών κατορθωμάτων, εξυμνείπάντακαιτιςαθλητικέςτους επιτυχίες.
ΣΤΗΝ ΟΜΗΡΙΚΗ ΕΠΟΧΗ (2) Ο χαρακτήρας συμμετοχής των ανθρώπων είναι καθολικός. Λαμβάνουν μέρος άρχοντες και αρχόμενοι.
ΣΚΟΠΟΣ ΤΗΣ ΟΜΗΡΙΚΗΣ Φ.Α. ΚΑΙ ΤΟΥ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ Ήταν να καταστεί το άτομο ικανό στα σωματικά έργα και στα λόγια Δεν υπάρχει μεγαλύτερη δόξα στον άνδρα, κατά τον Όμηρο, από τα κατορθώματα που επιτελούν τα πόδια και τα χέρια Έπρεπε να καλλιεργηθεί ο άνθρωπος σωματικά και ψυχοπνευματικά «ο άνθρωπος της πράξης και της σοφίας» Ομηρικό ιδεώδες «ο καλόςκαγαθός».
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Μουρατίδης, Ι. (1998). Ιστορία Φυσικής Αγωγής (με στοιχεία φιλοσοφίας). Θεσσαλονίκη, Εκδόσεις Χριστοδουλίδη. Γιαννάκης, Θ. (1990). Ιστορία φυσικής αγωγής. Αθήνα. Γιάτσης, Σ. (1989). Εισαγωγή στην ιστορία της φυσικής αγωγής στον ελληνικό κόσμο. Θεσσαλονίκη, ΑΠΘ.