ΠΡΕΣΒΕΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑ ΟΣ ΣΤΗ ΣΟΦΙΑ ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ EMBASSY OF GREECE IN SOFIA OFFICE FOR ECONOMIC & COMMERCIAL AFFAIRS Evlogi Georgiev 103, Sofia 1504, Bulgaria, tel.: (003592) 9447959, 9447790, fax: (003592) 9505375 e-mail: economy@grembassysofia.org Α ΙΑΒΑΘΜΗΤΟ-ΚΑΝΟΝΙΚΟ Σόφια, 11 Ιανουαρίου 2012 Α.Π.: ΟΕΥ 3070/1/ΑΣ 61 ΠΡΟΣ : Πίνακας Αποδεκτών ΘΕΜΑ : Πρόσφατες εξελίξεις στη βουλγαρική οικονοµία Πορεία διµερών οικονοµικών και εµπορικών σχέσεων κατά το πρώτο 9µηνο 2011. Σας αποστέλλω οικονοµική έκθεση για τις οικονοµικές εξελίξεις στη Βουλγαρία και την πορεία των διµερών σχέσεων, κατά το διάστηµα Ιανουαρίου Σεπτεµβρίου 2011, βάσει προσωρινών στοιχείων. Η Προϊσταµένη Ιωάννα Σωτηράκου-Γιάνναρου Γεν. Σύµβουλος ΟΕΥ Β 1
Ι. Οικονοµικές εξελίξεις στην Βουλγαρία (Ιανουάριος Σεπτέµβριος 2011) Επιβράδυνση οικονοµικής ανάπτυξης κατά το γ τρίµηνο Προσωρινή ενίσχυση ιδιωτικής κατανάλωσης Κάµψη επενδύσεων Περαιτέρω αποκλιµάκωση πληθωρισµού Αύξηση ροπής προς αποταµίευση Επιδείνωση οικονοµικού κλίµατος στην ευρωζώνη επηρεάζουν αρνητικά δυναµική ανάκαµψης β/οικονοµίας Ο ρυθµός ανάπτυξης της βουλγαρικής οικονοµίας κατά το τρίτο τρίµηνο του 2011 αναθεωρήθηκε ελαφρώς προς τα άνω έναντι της αρχικά προβλεφθείσας στασιµότητας. Σύµφωνα µε προσωρινά στοιχεία του Εθνικού Στατιστικού Ινστιτούτου (NSI), το ΑΕΠ της χώρας παρουσίασε αύξηση κατά 0,3% σε σχέση µε το δεύτερο τρίµηνο ενώ, σε ετήσια βάση, επιβραδύνθηκε κατά 1,6%. Σηµειώνεται ότι κατά τα δύο προηγούµενα τρίµηνα του έτους, ο ρυθµός οικονοµικής ανάπτυξης είχε καταγράψει ετήσια αύξηση κατά 2,0% (β τρίµηνο) και 3,0% (α τρίµηνο). Ο βιοµηχανικός τοµέας αύξησε το ποσοστό συµµετοχής του στην ακαθάριστη προστιθέµενη αξία της οικονοµίας (ΑΠΑ), κατά 1,0% σε σχέση µε το τρίτο τέταρτο του 2010, στα 30,7% ενώ η συµµετοχή των υπηρεσιών µειώθηκε κατά 1,9%, στα 58,7%. Η ιδιωτική κατανάλωση, (κυριότερη συνιστώσα του ΑΕΠ µε 61,0%) ενισχύθηκε κατά 0,4% σε σχέση µε το προηγούµενο τρίµηνο και κατά 1,7% σε ετήσια βάση. Η ανεργία, ύστερα από µία σύντοµη βελτίωση κατά τους θερινούς µήνες, σηµείωσε ελαφρά αύξηση κατά 0,2%, το Σεπτέµβριο και διαµορφώθηκε στο 9,6%. Κατά το διάστηµα Ιανουαρίου-Σεπτεµβρίου 2011, η πλέον ευνοϊκή εξέλιξη καταγράφηκε στο εξωτερικό εµπόριο της χώρας, µε το έλλειµµα του εµπορικού ισοζυγίου να µειώνεται περαιτέρω στα 780,2 εκατ. (ή 2,0% επί του ΑΕΠ έναντι 4,8% κατά την αντίστοιχη περίοδο του 2010). Η εξέλιξη αυτή οφείλεται στον υψηλότερο ρυθµό αύξησης των εξαγωγών (+32,0%), αξίας 14.846,8 εκατ. σε σχέση µε αυτόν των εισαγωγών (+20,5%), αξίας 15.627,1 εκατ., κατά την ανωτέρω περίοδο. Αύξηση κατά 34,6% ( 9,25 δισεκ.) κατέγραψαν οι εξαγωγές προς τις χώρες της ΕΕ, το 67,0% του συνόλου των οποίων κατευθύνθηκε στους βασικούς εταίρους της χώρας (Γερµανία, Ρουµανία, Ιταλία, Ελλάδα και Βέλγιο). Αύξηση σηµείωσαν και οι β/εισαγωγές από τις χώρες της ΕΕ (+20,5%) και ιδιαίτερα από την Κύπρο. Η ανωτέρω βελτίωση των όρων 2
του εµπορικού ισοζυγίου είχε σαν συνέπεια την περαιτέρω ενίσχυση του πλεονάσµατος του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών κατά 1.104,1 εκατ. στα 1.499,4 εκατ. (ή 3,8% επί του ΑΕΠ έναντι 2,7% κατά την αντίστοιχη περίοδο του 2010). Κατά το διάστηµα Ιανουαρίου-Οκτωβρίου 2011, οι άµεσες ξένες επενδύσεις στην Βουλγαρία µειώθηκαν κατά 40,7% σε σύγκριση µε την αντίστοιχη χρονική περίοδο του προηγούµενου έτους και διαµορφώθηκαν στα 668 εκατ. ή 1,7% επί του ΑΕΠ (έναντι 3,1% επί του ΑΕΠ το 2010). Τον Οκτώβριο καταγράφεται αύξηση των ΑΞΕ, η οποία αποδίδεται κατά κύριο λόγο στην ιδιωτικοποίηση της κρατικής εταιρείας καπνού BULGARTABAC και την εξαγορά της από την αυστριακή BT Invest. Η αύξηση, ωστόσο, αυτή δεν στάθηκε ικανή να αντισταθµίσει τις σωρευτικές απώλειες από τις εκροές κεφαλαίων ύψους 480,1 εκατ. που σηµειώθηκαν κυρίως κατά τον Φεβρουάριο και Μάρτιο. Οι σηµαντικότερες εισροές επενδυτικών κεφαλαίων του πρώτου 10µήνου του έτους, προήλθαν από την Αυστρία ( 341,3 εκατ.). την Ολλανδία ( 320,8 εκατ.) και την Ρωσία ( 161,6 εκατ.). Υποχώρηση σηµείωσε και ο αριθµός των εγγεγραµµένων ανέργων, το δε επίπεδο της ανεργίας διαµορφώθηκε σε 10,2%, κατά το τρίτο τρίµηνο σε σύγκριση µε 12,0% και 11,2%, αντίστοιχα, κατά το πρώτο και δεύτερο τρίµηνο του έτους. Ο προϋπολογισµός του 2012, που ψηφίστηκε από το β/κοινοβούλιο στις 9 εκεµβρίου, προβλέπει ότι το δηµοσιονοµικό έλλειµµα θα διαµορφωθεί σε 1,3% σαν ποσοστό επί του ΑΕΠ (έναντι 2,5% το 2011). Η εκτιµώµενη αύξηση του ΑΕΠ τοποθετείται στο 2,9% (έναντι πρόβλεψης 2,3% της Ευρωπαϊκής Επιτροπής) και θα στηριχθεί κατά κύριο λόγο στο εξαγωγικό εµπόριο αλλά και στην προσδοκώµενη ανάκαµψη της εγχώριας ζήτησης. Ο πληθωρισµός αναµένεται να κυµανθεί στο 2,5% και η ανεργία στο 11,0% ενώ ο κατώτατος µηνιαίος µισθός θα αυξηθεί κατά 10, στα 145. Σε πρόσφατη έκθεσή του για την β/οικονοµία, το ΝΤ αξιολόγησε µεν θετικά το στόχο για την επίτευξη ελλείµµατος 1,3%, συνέστησε, ωστόσο, επιτάχυνση των διαρθρωτικών µεταρρυθµίσεων και, παράλληλα, τη λήψη πρόσθετων δηµοσιονοµικών µέτρων λόγω των δικών του, πιο µετριοπαθών, εκτιµήσεων για την πορεία της ανάπτυξης στην χώρα. Πηγή : - Υπουργείο Οικονοµικών Βουλγαρίας - Εθνική Τράπεζα Βουλγαρίας (ΒΝΒ) 3
II Πορεία διµερών οικονοµικών και εµπορικών σχέσεων κατά το διάστηµα Ιανουαρ.-Σεπτεµβρίου 2011 (προσωρινά στοιχεία). Αύξηση όγκου διµερούς εµπορίου Σηµαντική αύξηση ελληνικών εξαγωγών προς Βουλγαρία Εκροή ελληνικών κεφαλαίων κατά το α τρίµηνο Η συνέχιση των θετικών ρυθµών αύξησης των ελληνικών εξαγωγών στην Βουλγαρία αλλά και οι χαµηλές επιδόσεις των ελληνικών επιχειρήσεων στον επενδυτικό τοµέα στη χώρα συνοψίζουν τις κυριότερες εξελίξεις στις διµερείς σχέσεις κατά το πρώτο εννεάµηνο του 2011. Ειδικότερα : Εξωτερικό Εµπόριο (Ιανουάριος-Σεπτέµβριος 2011) Σύµφωνα µε προσωρινά στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, κατά το πρώτο 9µηνο του 2011, ο όγκος του διµερούς εµπορίου, αξίας 1.762,7 εκατ. παρουσίασε άνοδο κατά 19,8% σε σύγκριση µε την αντίστοιχη χρονική περίοδο του 2010 (+6,6% σε σχέση µε το 2009). Οι ελληνικές εξαγωγές προς την Βουλγαρία κατέγραψαν σηµαντική αύξηση κατά 20,8%, στα 918,4 εκατ., έναντι αύξησης 4,1% κατά την ίδια περίοδο του 2010. Ανοδικά επίσης κινήθηκαν, κατά το ανωτέρω χρονικό διάστηµα, και οι βουλγαρικές εξαγωγές προς την Ελλάδα (+18,7% στα 844,3 εκατ.), έναντι αύξησης 9,6% του περασµένου έτους. Περαιτέρω διεύρυνση κατά 24,7 εκατ. παρουσίασε το εµπορικό πλεόνασµα της Ελλάδας και διαµορφώθηκε στα 74,1 εκατ.. Σηµειώνεται ότι κατά τα τελευταία έτη, το εµπορικό πλεόνασµα της Ελλάδας είχε εµφανίσει αρχικά σταδιακή και, στη συνέχεια (ιδιαίτερα κατά την τελευταία διετία), κατακόρυφη σµίκρυνση εξαιτίας της εντυπωσιακής αύξησης των βουλγαρικών εξαγωγών, το ύψος των οποίων είχε κατά πολύ προσεγγίσει αυτό των ελληνικών εξαγωγών προς την Βουλγαρία. Στο σύνολο των ελληνικών εξαγωγών του πρώτου 9µήνου του 2011, οι εξαγωγές προς την Βουλγαρία συµµετείχαν µε ποσοστό 5,5% έναντι 6.8% έναντι κατά την αντίστοιχη χρονική περίοδο του 2010, η δε Βουλγαρία κατέχει την 6 η θέση (έναντι της 4 ης το 2010) µεταξύ των ξένων αγοραστών ελληνικών προϊόντων. Επίσης, στο σύνολο των ελληνικών εισαγωγών της ανωτέρω περιόδου, οι εισαγωγές από την Βουλγαρία αύξησαν το ποσοστό συµµετοχής τους από 2,4% το 2010 σε 2,5% διατηρώντας την 14 η θέση στην κατάταξη των προµηθευτών της ελληνικής αγοράς. 4
Άµεσες επενδύσεις Σύµφωνα µε προσωρινά στοιχεία για το 2011 της Εθνικής Τράπεζας Βουλγαρίας (ΒΝΒ), κατά την περίοδο Ιανουαρίου-Σεπτεµβρίου σηµειώθηκαν καθαρές εκροές ελληνικών κεφαλαίων αξίας 18,3 εκατ., οι οποίες αναλύονται σε εκροές ύψους 53,9 εκατ. του α τριµήνου (έναντι εισροών 13,7 εκατ. το 2010 και 45,2 εκατ. το 2009), σε εισροές αξίας 23,6 εκατ., κατά το β τρίµηνο (έναντι εισροών 35,7 εκατ. και 99,2 εκατ. το 2010 και 2009, αντίστοιχα) και εισροές αξίας 12,0 εκατ. (έναντι εισροών 48, 2 εκατ. και εκροών 41,8 εκατ. κατά το 9µηνο 2010 και 2009, αντίστοιχα) Επισηµαίνεται ότι, κατά την ανωτέρω χρονική περίοδο, καταγράφηκαν στην χώρα αθρόες εκροές ξένων επενδυτικών κεφαλαίων (κυρίως αγγλικών και γερµανικών) οι οποίες, ωστόσο, σύµφωνα µε τις εκτιµήσεις της InvestBulgaria (β/υπηρεσία για τις Επενδύσεις), δεν συνιστούν φυγή επενδυτών από την χώρα αλλά µάλλον αποπληρωµές δανείων των θυγατρικών (που είναι εγκατεστηµένες στην χώρα) προς τις µητρικές εταιρείες. Η µεγαλύτερη ελληνική επένδυση της ανωτέρω περιόδου ήταν η δηµιουργία του πρώτου καταστήµατος ΙΚΕΑ, στη Σόφια, που ελέγχει και διαχειρίζεται ο όµιλος Φουρλή και η οποία µάλιστα βραβεύτηκε ως η «επένδυση του έτους» στα πλαίσια των «Forbes Business Awards» στη Βουλγαρία. Σηµειώνεται επίσης ότι, στην γενική κατάταξη των ξένων επενδυτών στην Βουλγαρία, η Ελλάδα διατηρεί την τρίτη θέση, µετά την Αυστρία και Ολλανδία, µε συνολικές επενδύσεις ύψους 3.100,5 εκατ. 5