Τ.Ε.Ι. ΑΘΗΝΩΝ ΣΧΟΛΗ ΓΡΑΦΙΚΩΝ ΤΕΧΝΩΝ ΚΑΙ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ _ ΤΜΗΜΑ Ε.Α.Δ.Σ.Α. _ Μάθημα: ΔΙΑΚΟΣΜΗΤΙΚΕΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΠΛΑΣΤΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΚΩΔΙΚΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ: Δ2 ΤΥΠΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ: Θεωρητικό + Εργαστηριακό ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ: ΜΕ ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΕΣ ΩΡΕΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ: 5 (Θεωρία 2, Εργαστήριο 3) ΠΙΣΤΩΤΙΚΕΣ ΜΟΝΑΔΕΣ: 4 ΤΥΠΙΚΟ ΕΞΑΜΗΝΟ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ: Δ _ Χειμερινό εξάμηνο 2011-2012 Διδάσκοντες:
Δρ Ε.Μύστακας, επίκουρος καθηγητής, υπεύθυνος του μαθήματος Α. Ποταμιάνου, επιστημονική συνεργάτης Κ. Ξενικός, Ε.Τ.Π. ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΚΑΙ ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΩΝ ΑΣΚΗΣΕΩΝ Περιεχόμενο της ασκήσεως του μαθήματος είναι η μελέτη τρόπων άμεσης παρουσίασης και αξιοποίησης εντός του χώρου των εμπορικών καταστημάτων- διαφόρων προϊόντων για τα οποία επιθυμούμε την αύξηση του αγοραστικού ενδιαφέροντος. Η ενασχόληση με τον σχεδιασμό του σημείου πωλήσεων (point of sale / point of purchase / stand) είναι μια αναπτυσσόμενη δραστηριότητα, ειδικά σε μια εποχή κατά την οποία τα μεγάλα διαφημιστικά προγράμματα έχουν αποδειχθεί πολυέξοδα. Ο σχεδιασμός σημείων πώλησης παρέχει δυνατότητες για την προώθηση και προβολή προϊόντων, τόσο σε μεγάλα όσο και σε μικρά καταστήματα εμπορικών επιχειρήσεων. Το σημείο πώλησης γενικότερα ορίζεται ως η δυνατότητα της προβολής προϊόντων μέσω της άριστης χρήσης του μικρότερου δυνατού χώρου. Στο επίπεδο της μορφής, συνοψίζεται στην οργάνωση μιας ευρηματικής κατασκευής, η οποία με τη βοήθεια του λόγου (λέξεις, φράσεις, συνθήματα), της εικόνας (φωτογραφίες, σχέδια) και της πλαστικής, αποτελεί ένα τρόπον τινά σκηνικό περιβάλλον, όπου το προς πώληση αντικείμενο προβάλλεται αποτελεσματικά. Όπως ήδη αναφέραμε παραπάνω, αυτή η διακοσμητική εφαρμογή (ο σχεδιασμός του σχεδίου πώλησης) δεν αριθμεί πολλά χρόνια συνειδητοποίησης της εμπορικής της χρησιμότητας. Ως εκ τούτου, δεν μπορούμε να βρούμε εύκολα άριστα παραδείγματα του είδους αυτού και άρα αποτελεί ακόμη έναν χώρο ιδιαίτερα δημιουργικό με πολλαπλές διεξόδους εφαρμογής μέσω των δυνατοτήτων της εικόνας και της πλαστικής. Αυτό σημαίνει ότι ο σχεδιαστής σημείων πώλησης πρέπει να διαθέτει και να συνδυάζει διάφορες ανεπτυγμένες ικανότητες, όπως αυτές της αντίληψης και της ευαισθησίας στο χρώμα, της ακρίβειας και του αποτελεσματικού ελέγχου στο σχέδιο, της πρωτοτυπίας στη σύνθεση, της αίσθησης των μεγεθών στην πλαστική, της εντέλειας στην κατασκευή μακετών και της επινοητικής χρήσης του λόγου. Όπως αντιλαμβανόμαστε ένα stand πώλησης πρέπει να έχει μια όλως ιδιαίτερη παρουσία και να αποτελεί ισχυρό πόλο έλξης και επηρεασμού των διερχομένων αγοραστών εντός του εμπορικού καταστήματος. Ως εκ τούτου, στο επίπεδο της εικαστικής του οργάνωσης, μπορεί να αποβεί μέσο καλαισθητικής ανύψωσης της γενικής όψης του καταστήματος, αλλά και αντίθετα μπορεί να μειώσει την επιτυχία της γενικής διακόσμησης, αν δεν είναι συμβατό με αυτή. Υπό αυτή την έννοια, μολονότι υπάρχουν συνήθως stands πώλησης τα οποία διανέμονται από τις εταιρείες στα κατά τόπους καταστήματα λιανικής πωλήσεως, υπάρχουν και stands τα οποία αποτελούν προτάσεις και κατασκευές για ειδικής μορφής και τεχνοτροπικής διακόσμησης καταστήματα. Το stand συσχετίζεται επίσης με έναν άλλο σημαντικό παράγοντα προβολής. Τη συσκευασία. Ένα stand μπορεί να κατασκευασθεί με τέτοιο τρόπο ώστε να εκπληρώνει τη διπλή ιδιότητα της
συσκευασίας-παρουσίασης. Έχουν εμφανισθεί stands τα οποία είναι συσκευασίες προϊόντων και οι οποίες με κατάλληλη προβλεπόμενη αναδίπλωση χρησιμεύουν και ως stands. Ο διακοσμητής θα πρέπει να μελετήσει πιθανούς τρόπους δομής, οι οποίοι θα μπορούν να εξυπηρετήσουν τις δύο αυτές ανάγκες της προστασίας του προϊόντος (συσκευασία) και της προβολής του (stand). Στον σχεδιασμό των stands προβολής προϊόντων θα πρέπει να έχουμε υπόψη ότι: 1. Πρέπει να μπορούν να προσελκύουν το ενδιαφέρον των διερχομένων δυνητικών αγοραστών. Γι αυτό τον λόγο επιβάλλεται να είναι καλοσχεδιασμένα. Στην περίπτωση του stand εκείνο το στοιχείο που προέχει στον σχεδιασμό του εικαστικά, είναι το ύφος, το στυλ. Επειδή ο σχεδιασμός σε ένα αμήχανο και απροσδιόριστα μοντερνιστικό ύφος λόγω της υπερπληθώρας προτάσεων αυτού του είδους- δεν φαίνεται πλέον να μπορεί να συγκεντρώσει το ενδιαφέρον, ο διακοσμητής πρέπει να είναι σε θέση να πραγματοποιήσει μια αποτελεσματική μελέτη, για να βρει το κατάλληλο εικαστικό ύφος, που θα μπορούσε ως φορέας να υπηρετήσει και να αναδείξει τις ιδέες του, αναφορικά με τον προϊόν του οποίου έχει αναλάβει την προβολή, πριν προχωρήσει στον τελικό σχεδιασμό του stand. 2. Έχουν στόχο να απομονώσουν το προϊόν από τους ανταγωνιστές του (προϊόντα άλλων εταιρειών που εξυπηρετούν τον ίδιο στόχο) και να το προβάλλουν σε ένα ελεγχόμενο περιβάλλον και με τη μεγαλύτερη δυνατή καθαρότητα μηνύματος. 3. Τοποθετούνται συνήθως εντός των εμπορικών καταστημάτων σε χώρους που διατίθενται και είναι συνήθως χώροι καλής θέασης και φωτισμού (διάδρομοι, πάγκοι πώλησης, παράθυρα), ώστε να μπορούν να λειτουργήσουν ως σημεία έλξης της προσοχής του αγοραστικού κοινού. 4. Έχουν συνήθως χαμηλό κόστος παραγωγής και μπορούν να αναπαραχθούν, για να διανεμηθούν σε διάφορα καταστήματα, ώστε η εικόνα του προϊόντος να παραμένει σταθερή. 5. Παρέχουν υψηλό επίπεδο αναγνώρισης του προϊόντος, έχουν περιγραφικά και οδηγητικά σημεία, καταγραφή και λεπτομέρειες των δυνατοτήτων του προϊόντος. 6. Κατασκευάζονται με τρόπο που να έχει ως προϋπόθεση, όσο είναι δυνατό, να είναι περίοπτα, δηλαδή να αναγνωρίζονται άμεσα από κάθε γωνία όρασης. 7. Είναι ελαφρές κατασκευές και μπορούν να μετατοποθετηθούν εύκολα, ώστε να συμβάλουν στη γενικότερη τάξη που προϋποθέτει η διακόσμηση του καταστήματος. 8. Όταν φέρουν στις επιφάνειές τους εκτυπώσεις logos, συνθημάτων, φωτογραφιών ή γραφιστικών, που αποτελούν αναπαραγωγές προτάσεων της γενικότερης διαφημιστικής προσπάθειας της εταιρείας, αυτά θα πρέπει να είναι πανομοιότυπα με τα προτεινόμενα χωρίς καμιά απόκλιση.
9. Συνοδεύονται συνήθως από συμπληρωματικό υλικό (leaflets, posters), το οποίο διευρύνει την ευρηματικότητα της απεικονιστικής σύλληψης και αυξάνει το αποτέλεσμα. Η ΑΣΚΗΣΗ Η άσκηση περιλαμβάνει: 1. Την σχεδιαστική μελέτη τριών προτάσεων κατασκευής ενός τρισδιάστατου stand για συγκεκριμένο προϊόν και την κατασκευή μιας εξ αυτών. Το stand αυτό δεν θα έχει μεγαλύτερες διαστάσεις των 40 εκ. ως ύψος, βάθος και πλάτος αντίστοιχα. Θα πρέπει επίσης να μπορεί να τοποθετηθεί και το προϊόν επί αυτού ή εντός αυτού, ανάλογα με τον σχεδιασμό που θα προτείνει ο φοιτητής. Το stand που θα κατασκευασθεί και το οποίο είναι επιλογή μιας εκ των τριών σχεδιαστικών μελετών, θα έχει συνοδευτικό υλικό, στο οποίο θα περιέχεται η διαδρομή της άσκησης. Δηλαδή: α) Οι ιδέες που οδήγησαν στην κατασκευή του stand β)φωτογραφίες του stand από διάφορες γωνίες γ) Τα σχέδια που έχουν γίνει πέραν αυτού που επελέγη δ) Το σχέδιο κατασκευής με διαστάσεις ε) Αναφορά στα υλικά που χρησιμοποιήθηκαν στ) Η οικονομική αξία της κατασκευής. Η συγκέντρωση αυτού του υλικού θα μπορούσε να γίνει με τη μορφή του φακέλου εργασίας ή με τη μορφή ενός Leaflet. 2. Οι φοιτητές επιλέγουν ελεύθερα ένα προϊόν μικρού συνήθως μεγέθους, για το οποίο θα κατασκευάσουν ένα stand προβολής. Το αντικείμενο αυτό το παρουσιάζουν στους διδάσκοντες και θα πρέπει να το έχουν μαζί τους οπωσδήποτε σε όλα τα εργαστήρια. 3. Με την παρουσίαση του αντικειμένου στους διδάσκοντες αρχίζει ουσιαστικά η συζήτηση τους, η οποία θα οδηγήσει στις προτάσεις του κάθε φοιτητή/φοιτήτριας για την αναζήτηση της βέλτιστης λύσης της προβολής του συγκεκριμένου προϊόντος μέσω των δυνατοτήτων που προσφέρει το stand. 4. Α. Οι φοιτητές/φοιτήτριες συγκεντρώνουν κάθε χρήσιμη πληροφορία σχετικά με το προϊόν και σχεδιάζουν με ελεύθερο σχέιο, πιθανούς τρόπους προβολής του έχοντας υπόψη τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του. Αυτά τα πρώτα σχέδια, με μολύβι σε φύλλα σχεδίασης μεγέθους Α4, τα παρουσιάζουν στους διδάσκοντες και συζητώνται οι δυνατότητες βελτίωσης, προκειμένου αυτές οι πρώτες ιδέες να μετασχηματισθούν σε προτάσεις.
Β. Οι προτάσεις των φοιτητών/φοιτητριών θεωρούνται προτάσεις προς συζήτηση όταν κατατίθενται υπό μορφή προσεκτικών σχεδίων, στα οποία έχει γίνει και απόπειρα επιλογής του ύφους. Για τον σκοπό αυτό η μελέτη του συγκεκριμένου κάθε φορά ύφους που εξυπηρετεί τις βασικές ιδέες των προτάσεων θεωρείται αναγκαία. Τα σχέδια αυτά πρέπει να έχουν διαστάσεις συμβατές με φύλλα σχεδίασης Α4, εκτελούνται με μολύβια και ξυλοχρώματα, διότι η απόδοση των χρωμάτων στο σχέδιο αυξάνει την αίσθηση της ρεαλιστικής εμφάνισης. Επίσης θα πρέπει να έχει καταβληθεί προσπάθεια μέσω ελεύθερης προοπτικής να αποδοθεί το βάθος, εφόσον τα σχέδια αποτελούν προτάσεις για κατασκευές τριών διαστάσεων. Όλα τα αναφερόμενα στην αρίθμηση αυτή συζητώνται με τους διδάσκοντες. 5. Εργαλεία και υλικά χορηγούνται σε ικανοποιητικό βαθμό από το εργαστήριο και όπου κριθεί αναγκαίο γίνεται και ενημέρωση για τους τρόπους χρήσης και παρέχεται βοήθεια στην εφαρμογή από τον διδάσκοντα τεχνικό. 6. Οι φοιτητές/φοιτήτριες που παρακολουθούν το μάθημα πρέπει να έχουν πάντοτε μαζί τους όργανα σχεδίασης, ξυλοχρώματα και ένα μπλοκ σχεδίου Α4. 7. Η παρουσία των φοιτητών/φοιτητριών κατά τη διεξαγωγή των εργαστηριακών μαθημάτων είναι απαραίτητη. Στα εργαστήρια λαμβάνονται υπογεγραμμένες παρουσίες. 8. Οι διδάσκοντες θεωρούν ότι η ενεργός συμμετοχή των φοιτητών/φοιτητριών με ερωτήσεις, παρατηρήσεις, παρακολούθηση, στον βαθμό που είναι δυνατό, των συζητήσεων των διδασκόντων με κάθε φοιτητή/φοιτήτρια στην πρόοδο της εργασίας του/της, βοηθούν στην άνοδο της λειτουργικότητας και της παραγωγικότητας του εργαστηρίου.