- ΙΙΊΎΧΙΛΚΗ ΗΡΙ'ΛΣΙΛ -

ΤΗΧΝΟΛΟΙ ΙΚΟ ΐ:ΚΙ1ΛΙΛΐ:ΥΊΊΚΟ 1ΛΡΥΜΛ ΣΧΟΛΜ ΛΙΟΙΚΙΙΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ρι κ α ΒΑΛΑΙ ΓΜΙΙΜΑ ΑΟΙΊΣΙΊΚΜΣ i.a Ο ΗΕΜΑ; ο ΙΙΙ ΟΣΑΙΟΡΙΣΜΟΣ ΕΙΣΟΑΙΙΜΑ ΓΟΣ ΒΑΣΚΙ ΑΝ ΙΊΚΗΙΜΗΝΙΚΩΝ ΚΡΙΤΗΡΙΩΝ I ΙΑ ΤΟΥΣ ΙίΑΗΥΒΕΡΟΥΣ HI I ΑΓί ΗΑΜΑ ΓΙΕΣ - ΙΙΊΎΧΙΛΚΗ ΗΡΙ'ΛΣΙΛ - υποβληθείοα στον καθηγητή ΙΙΑΡΧΑΡΙΑΜ ΒΑΣΙΑΗ10 από το σπουδαστή ΑΝ Γί2ΝΟΙΙΟΥΑΟ ΣΤΗΑΙΟ από τη ΧΩΡΑ - ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ

I (- MKPIEXOMKNA ΚΕΦΑΛΑΙΟ Λ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΙΚΑ ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΓΙΑ ΤΟΝ 11ΡΟΣΛΙΟΡΙΣΜΟ ΤΟΥ ΕΙΣΟ- ΛΗΜΑΤΟΣ ΤΩΝ ΕΛΕΥΘΕΡΩΝ ΕΠΛΓΓΕΛΜΛΤ1ΩΝ I. Γενικά II. Προσδιορισμός Ελάχιστου Ποσού Καθαρού Εισοδήματος Α. Για τους οικονομολόγους, συμβούλους επιχειρήσεων, λογιστές ή φοροτέχνες και αναλυτές - προγραμματιστές Β. Για τους ιατρούς Γ. Για τους οδοντίατρους, κτηνίατρους, ψυχολόγους και φυσιοθεραπευτές Δ. Για τους δικηγόρους Ε. Για τους καλλιτέχνες ή τραγουδιστές των κέντρων διασκέδασης III. Μείωση Ελαχίστου Ποσού Καθαρού Εισοδήματος 5 11 16 19 25 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β ΕΛΑΧΙΣΤΟ ΠΟΣΟ ΚΑΘΑΡΟΥ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΟΣ ΑΠΟ ΤΗ ΣΥΜΜΕΤΟ ΧΗ ΣΕ ΕΤΑΙΡΙΕΣ ΕΛΕΥΘΕΡΩΝ ΕΗΛΓΓΕΛΜΑΤΙΩΝ I. Συμμετοχή Ελευθέρου Επαγγελματία σε εταιρίες ελευθέρων επαγγελμάτων - ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ Α' - 1ΙΕΡΙΙΠΏΣΗ Β' II. Μειώσεις του Ελαχίστου Ποσού Καθαρού Εισοδήματος επί συμμετοχής σε εταιρίες ελευθέρων επαγγελματιών ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ' ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΛΗΛΟΥΜΕΝΟΥ ΚΑΙ ΕΛΑΧΙΣΤΟΥ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΟΣ

ΚΙΐΦΛΛΛΙΟ Λ' ΠΡΟΣΩΠΑ ΕΞΛΙΡΟΥΜΙίΝΛ ΤΟΥ ΛΝΤΙΚΙίΙΜΕΝΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ 41 ΚΕΦΑΑΑ10 Ε' I. ΑΜΦΙΣΒΗΤΗΣΗ ΤΟΥ ΕΛΑΧΙΣΤΟΥ ΠΟΣΟΥ Κ.ΑΘΑΡΟΥ ΕΙΣΟΛΗΜΛ- ΤΟΣ 43 Π. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ 44 ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΠΙΝΑΚΩΝ ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑΣ

To 1994 το νέο φορολογικό νομοσχέδιο (Ν. 2238/94) εισάγει το θεσμό των αντικειαενικών κοιτηριων τεκαπριων. Είναι δύσκολο να υποστηρίξει κανείς ότι αυτό το φορολογικό νομοσχέδιο συνιστά φορολογική μεταρρύθμιση, όμως σίγουρα συνιστά μια νέα τομή στο φορολογικό σύστημα της χώρας. Δύο είναι οι βασικοί στόχοι αυτού του νομοσχεδίου. 1. Ο πρώτος στόχος του νομοσχεδίου που ξεκίνησε ο τότε υπουργός Εθνικής Οικονομίας κ. Γ Γεννηματάς και επεξεργάστηκαν οι κύριοι Γεωργακόπουλος και Αλ. Παπαδόπουλος, ήταν προφανώς η διεύρυνση της φορολογικής βάσης και η πληρέστερη σύλληψη της φορολογητέας ύλης. 2. Ο δεύτερος στόχος ήταν η "συλλογή πληροφοριών" με βάση τις οποίες θα εντοπισθεί εισόδημα και θα επιβληθεί ο φόρος, κυρίως ο ΦΠΑ. Κατά πόσο αυτοί οι στόχοι επιτεύχθηκαν, είναι κάτι που χρειάζεται πολύ συζήτηση. Το σίγουρο όμως είναι ότι το φορολογικό νομοσχέδιο αυτό έχει δεχθεί πολλές επικρίσεις μέχρι σε σημείο κατάργησής του σε περίπτωση αλλαγής που πολιτικού σκηνικού του τόπου. Η εργασία αυτή θα ασχοληθεί με την εφαρμογή των αντικειμενικών κριτηρίων πάνω στους ελεύθερους επαγγελματίες και τον τρόπο υπολογισμού του εισοδήματός τους βάσει αυτών.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ A' ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΙΚΑ ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΓΙΑ ΤΟΝ IIΡΟΣΛΙΟΡΙΣΜΟ ΤΟΥ ΕΙΣΟΛΗΜΑΤΟΣ ΤΩΝ ΕΛΕΥΘΕΡΩΝ ΕΙΙΑΓΓΕΛΜΑΤΙΩΝ Από το οικονομικό έτος 1995 προσδιορίζεται με το αντικειμενικό σύστημα ένα ελάχιστο ποσό καθαρού εισοδήματος για ορισμένους ελεύθερους επαγγελματίες, το οποίο θα υπόκειται σε φόρο εφόσον το ύψος του θα είναι μεγαλύτερο του καθαρού εισοδήματος το οποίο δηλώνεται ως αποτέλεσμα των τηρουμένων βιβλίων από τον ελεύθερο επαγγελματία. Στην παρ. 1 αρθ. 48 του Ν. 2238/1994 απαριθμούνται περιοριστικά τα πρόσωπα τα οποία θεωρούνται ότι ασκούν ελεύθερο επάγγελμα. Στο αντικειμενικό όμως σύστημα φορολογίας δεν υπάγονται όλοι οι ελεύθεροι επαγγελματίες. Αυτοί που υπάγονται στο ελεύθερο σύστημα φορολογίας είναι οι εξής: Λικηγόροι Ιατροί, οδοντίατροι, κτηνίατροι, ψυχολόγοι, φυσιοθεραπευτές Οικονομολόγοι, σύμβουλοι επιχειρήσεων, λογιστές ή φοροτέχνες, αναλυτές προγραμματιστές Καλλιτέχνες ή τραγουδιστές κέντρων διασκεδάσεων. Ιΐροϋπόθεση όμως απαραίτητη για την υπαγωγή των ως άνω ελεύθερων επαγγελματιών στο αντικειμενικό σύστημα είναι τα πρόσωπα αυτά να μην τηρούν βιβλία, αν και υπόχρεα, ή να τηρούν βιβλία δεύτερης κατηγορίας του Κ.Β.Σ. Αρα ελεύθεροι επαγγελματίες που τηρούν βιβλία τρίτης κατηγορίας του Κ.Β.Σ., δεν υπάγονται στο αντικειμενικό σύστημα φορολογίας.

Τα βασικά κριτήρια που χρησιμοποιούνται για τον προσδιορισμό του ελάχιστου ποσού καθαρού εισοδήματος από την ατομική άσκηση του ελεύθερου επαγγέλματος είναι: α. Η επαγγελματική αμοιβή με εξαίρεση τους δικηγόρους για τους οποίους λαμβάνεται τεκμαρτό εισόδημα που αντιστοιχεί σε συγκεκριμένο αριθμό παραστάσεων, αυξανόμενο ή μειούμενο με βάση ειδικότερα κριτήρια, β. Η μισθωτική αξία της επαγγελματικής στέγης, με εξαίρεση τους καλλιτέχνες ή τραγουδιστές των κέντρων διασκέδασης. Όταν ο ελεύθερος επαγγελματίας χρησιμοποιεί για την άσκηση του αυτού επαγγέλματος περισσότερες από μία επαγγελματικές εγκαταστάσεις, ως μισθωτική αξία λαμβάνεται το άθροισμα της μισθωτικής αξίας της εγκαταστάσεως αυτών. Το άθροισμα της επαγγελματικής αμοιβής και της μισθωτικής αξίας της επαγγελματικής εγκατάστασης αποτελούν τη φορολογική βάση προσδιορισμού του ελάχιστου ποσού καθαρού εισοδήματος των ελευθέρων επαγγελματιών που υπάγονται στο αντικειμενικό σύστημα. Η βάση αυτή κλιμακώνεται ανάλογα με τα χρόνια άσκησης του επαγγέλματος από τον ελεύθερο επαγγελματία και στη συνέχεια το διαμορφούμενο μετά την κλιμάκωση άθροισμα προσαυξάνεται με βάση τα οριζόμενα πιο κάτω ειδικότερα επαγγελματικά κριτήρια. Ειδικά για τους δικηγόρους, το άθροισμα του τεκμαρτού εισοδήματος και της μισθωτικής αξίας της επαγγελματικής εγκατάστασης δεν κλιμακώνεται ανάλογα με τα χρόνια άσκησης του επαγγέλματος, όπως συμβαίνει με άλλους ελεύθερους επαγγελματίες, αλλά με βάση άλλα ειδικότερα κριτήρια τα οποία έχουν σχέση με τον αριθμό των παραστάσεων στο δικαστήριο, καθcϋς και με τον επιστημονικό τίτλο του δικηγόρου. Ειδικός τρόπος προσδιορισμού του ελάχιστου εισοδήματος έχει ορισθεί και για τους καλλιτέχνες και τραγουδιστές των κέντρων

διασκέδασης. Ο ειδικός αυτός τρόπος συνίσταται στον πολλαπλασιασμό της επαγγελματικής αμοιβής με το συντελεστή δισκογραφικής δραστηριότητος, το ύψος του οποίου έχει καθορισθεί ανάλογα με τον αριθμό των δίσκων που έχουν κυκλοφορήσει κατά την κρινόμενη διαχειριστική περίοδο και την προηγούμενη. Για τα πρόσωπα δεν υπολογίζεται μισθωτική αξία επαγγελματικής εγκατάστασης.

II. Ιΐροοδιοοιοαός Ελάγιοτου llooou Καθαρού Ειοοδτίαατικ Ο προσδιορισμός του ελάχιστου ποσού καθαρού εισοδιίματος, που ίσχυσε για το οικονομικό έτος 1996 (εισοδήματα που αποκτήθηκαν από 1/1/95-31/12/95) για τους ελεύθερους επαγγελματίες που ασκούν ατομικά το ελευθέριο επάγγελμα και υπάγονται στο αντικειμενικό σύστημα, έγινε ως εξής: Α. Για τους οικονομολόγους, συμβούλους επιχειρήσεων, λογιστές ή φοροτέχνες και αναλυτές - προγραμματιστές. Για τον προσδιορισμό του ελάχιστου ποσού καθαρού εισοδήματος των πιο πάνω λαμβάνονται υπόψη τα εξής: Επαννελυατική ααοιβή Για το οικονομικό έτος 1996 λαμβάνεται το ποσό 1.900.000 δρχ. όπως αυτό διαμορφώθηκε μετά την αναπροσαρμογή του με την αρ. 1137833/3097/ΠΟΛ. 1310/95 απόφαση του Υπουργού Οικονομικών και το οποίο θεωρείται ότι αντιστοιχεί στις ετήσιες τακτικές αποδοχές μισθωτού λογιστή στο πρώτο έτος υπτηρεσίας. Μισθωτική α ία επαγγελματικής εγκατάστασης Ως μισθωτική αξία λαμβάνεται ποσοστό 6% επί του ποσού που προκύπτει από τον πολλαπλασιασμό της τιμής ζώνης της περιοχής που βρίσκεται η επαγγελματική εγκατάσταση με τον αριθμό των τετραγωνικών μέτρων της επιφάνειας της επαγγελματικής εγκατάστασης του ελεύθερου επαγγελματία, ήτοι: Τιμής ζώνης περιοχής επαγγελματικής εγκατάστασης χ Αριθμό τ.μ. επιφανείας χ 6%. Για τον υπολογισμό της μισθωτικής αξίας της επαγγελματικής

εγκατάστασης θα ληφθούν οι ίδιες τιμές ζώνης που ίσχυαν και το προηγούμενο έτος 1994. Για τις περιοχές οι οποίες δεν έχουν ενταχθεί στο σύστημα του αντικειμενικού προσδιορισμού της αξίας των ακινήτων, ως τιμή ζώνης λαμβάνεται η κατώτερη τιμή ζώνης που ισχύει για την πρωτεύουσα του νομού, όπου ασκείται το επάγγελμα. Όταν συστεγάζονται στην ίδια επαγγελματική εγκατάσταση, η μισθωτική αξία επιμερίζεται ανάλογα με τον αριθμό των συστεγαζομένων. Για την κατηγορία αυτή δεν τίθεται κατώτερο όριο τ.μ. όπως ισχύει σε άλλους ελεύθερους επαγγελματίες. Όταν οι πιο πάνω ελεύθεροι επαγγελματίες χρησιμοποιούν ως επαγγελματική εγκατάσταση την κατοικία τους, λαμβάνεται για τον υπολογισμό της μισθωτικής αξίας ο πράγματι χρησιμοποιούμενος χώρος, χωρίς να τίθεται κατώτερο όριο τ.μ. επιφάνειας. Σε περίπτωση που οι πιο πάνω ελεύθεροι επαγγελματίες ασκούν παράλληλη δραστηριότητα σε ξεχωριστή επαγγελματική εγκατάσταση, είτε με το ίδιο αντικείμενο είτε με άλλο συναφές επάγγελμα, για τον προσδιορισμό του ελάχιστου καθαρού εισοδήματος, 03ς μισθωτική αξία λαμβάνεται το άθροισμα της μισθωτικής αξίας των επαγγελματικών αυτών εγκαταστάσεων. Χρόνια άσκησης του επαννέλυατοσ Το άθροισμα επαγγελματική αμοιβή + μισθωτική αξία αποτελεί τη φορολογική βάση για τον υπολογισμό του ελάχιστου ποσού καθαρού εισοδήματος. Το άθροισμα αυτό κλιμακώνεται ανάλογα με τα χρόνια άσκησης του επαγγέλματος, μετά το 4^^ έτος μέχρι το 20^, κατά 10% ανά έτος, μειούμενο από το 21 έτος κατά 10% ανά έτος. Για παράδειγμα, ελεύθερος επαγγελματίας που έκανε έναρξη εργασιών μέσα στο έτος 1989, για το έτος 1995 κατατάσσεται στο 3ο κλιμάκιο (7-4) με προσαύξηση 3ετή χ 10% ανά έτος = 30%.

Σε περίπτωση επαγγελματία με 26 έτη άσκηση του επαγγέλματος, η προσαύξηση ανέρχεται σε 100% η οποία υπολογίζεται ως εξής: α) Από το 4^^ έτος έως το 20 έχουμε προσαύξηση 160% ή τα 16 έτη χ 10% για κάθε έτος. β) Από το 21 έτος έως και το 26 ήτοι για 6 χρόνια μείωση 60% (6 X 1 0 % ). Επομένως η συνολική προσαύξηση ανέρχεται σε 160% - 60% = 100%. Αιευκρινίζεται ότι σε περίπτωση διακοττής επανέναρξης εργασιών με το ίδιο ή συναφές αντικείμενο, η προσαι'ιξηση κλιμακώνεται ανάλογα με τα συνολικά έτη της πραγματικής άσκησης του επαγγέλματος από την πρώτη υποβολή έναρξης επαγγέλματος, χωρίς όμως να υπολογίζονται τα έτη της αποδεδειγμένης διακοπής αυτού. Αν οι πιο πάνω πριν την έναρξη του επαγγέλματος ήταν μισθωτοί περισσότερο από μια ΙΟετία, τότε κατατάσσονται στο 10 έτος άσκησης του επαγγέλματος. Τα πρόσωπα αυτά που πληρούν την παραπάνω προϋπόθεση κατάταξής τους στο 10 έτος άσκησης του ελευθέριου επαγγέλματος, εφόσον με βάση τα έτη άσκησης του επαγγέλματος κατατάσσονται σε μεγαλύτερο του 10ου κλιμακίου, θα ληφθεί υπόψη το μεγαλύτερο κλιμάκιο, χωρίς να προστεθούν τα έτη άσκησης του επαγγέλματος ως μισθωτοί. ΙΙ.χ. Φορολογούμενος από το 1968 έως το 1978 (11 έτη) εργάστηκε ως μισθωτός σε λογιστήριο και από το 1980-1995 (16 έτη) ασκεί το επάγγελμα του λογιστή. Για το φορολογούμενο αυτό η κλιμάκωση θα γίνει με βάση τα έτη άσκησης του ελευθέριου επαγγέλματός του (16-4 =12x10% = 120%) και όχι με βάση την κατάταξη λόγω της δεκαετίας ως μισθωτού. Σε περίπτωση διακεκομμένης χρονικά εργασίας ως μισθωτού ή με άλλη σχέση εργασίας λαμβάνεται υπόψη το άθροισμα του χρόνου

απασχόλησης ως μισθωτού ή με οποιαδήποτε άλλη σχέση εργασίας ανεξάρτητα του προσίόπου του εργοδότη. Σε περίπτωση μεταβολής του αντικειμένου εργασιών για την κλιμάκωση της προσαύξησης του συγκεκριμένου επαγγέλματος δεν λαμβάνονται υπόψη τα έτη άσκησης του προηγούμενου επαγγέλματος εφόσον δεν πρόκειται για συναφές επάγγελμα. Τίτλοι Σπουδών Το άθροισμα (επαγγελματική αμοιβή + μισθωτική αξία + προσαύξηση ανάλογα με τα έτη άσκησης του επαγγέλματος) προσαυξάνεται με βάση τους τίτλους σπουδών; αα) κατά 10% για πτυχιούχους ελληνικών ή ξένων πανεπιστημίων, ββ) κατά 5% για τους πτυχιούχους ΤΕ1 ή αντίστοιχων σχολών εξωτερικού. Αν τα πιο πάνω πρόσωπα κατέχουν περισσότερους τίτλους σπουδών, λαμβάνεται υπόψη ο τίτλος σπουδών που αντιστοιχεί στη μεγαλύτερη προσαιιξηση.

1 ΙΙαοάδειγαα Έστω λογιστής ο οποίος διατηρεί λογιστικό γραφείο σε ενοικιαζόμενο χώρο επιφανείας 50 τ.μ. που βρίσκεται στο Ηράκλειο Κρήτης επί της οδού Καζαντζάκη. Η τιμή ζώνης που ίσχυε για την περιοχή αυτή ήταν 140.000. Ο λογιστής δεν είναι πτυχιούχος ανώτερης ή ανώτατης σχολής και ασκεί το επάγγελμα αυτό από το 1987. * Προσδιορισμός ελάχιστου ποσού καθαρού εισοδήματος 1. Επαγγελματική αμοιβή 2. Μισθωτική Αξία Επαγγελματικής Εγκατάστασης Τιμή ζώνης 140.000 χ 50 τ.μ. χ 6% = Σύνολο (φορολογική βάση) 3. Ιΐροσαύξηση της φορολογικής βάσης με τα έτη ασκήσεως του επαγγέλματος 9-4 = 5x10% = 50% X 2.320.000 = Ελάχιστο ποσό καθαρού εισοδήματος

2 Ιίαράδειγαα Ο "A" είναι λογιστής και διατηρεί λογιστικό γραφείο εντός της κατοικίας του από το 1989, επιφάνειας 70 τ.μ. επί της οδού Σόλωνος. Η τιμή ζώνης που ίσχυε για την περιοχή αυτή την 1-1-1995 ήταν 150.000 δρχ. ανά τ.μ. Είναι πτυχιούχος ΑΣΟΕΕ και πριν από την άσκηση του ελευθέριου επαγγέλματος είχε ασχοληθεί επί 11 έτη ως λογιστής σε ιδιωτική επιχείρηση. * Προσδιορισμός ελάχιστου ποσού καθαρού εισοδήματος 1. Επαγγελματική αμοιβή 2. Μισθωτική Αξία Επαγγελματικής Εγκατάστασης Τιμή ζώνης 150.000 χ 70 τ.μ. χ 6% = Σύνολο (φορολογική βάση) 3. Προσαύξηση της φορολογικής βάσης με τα έτη ασκήσεως του επαγγέλματος Επειδή όμως έχει απασχοληθεί ως λογιστής με μίσθωση εξαρτημένης εργασίας πάνω από 10 έτη, κατατάσσεται στο 10 έτος, ήτοι 10-4 = 6 X 10% = 60% X 2.530.000 = Σύνολο 4. Ιΐροσαύξηση με βάση το πτυχίο 4.048.000 X 10% = Ελάχιστο ποσό καθαρού εισοδήματος

Β. Για τους Ιατρούς Για τον προσδιορισμό του ελάχιστου ποσού καθαρού εισοδήματος οικονομικού έτους 1996 των Ιατρών λαμβάνονται υπόψη τα ακόλουθα κριτήρια; Επαγνελυατική ααοιβή Για το οικονομικό έτος 1996 λαμβάνεται υπόψη το ποσό 2.700.000 δρχ. και το οποίο θεωρείται ότι αντιστοιχεί στις ετήσιες τακτικές αποδοχές ιατρού επιμελητή Β' του Ε.Σ.Υ. στο πρώτο έτος υπηρεσίας. Μισθωτική α ία επαγγελυατικής εγκατάσταστισ Τιμή ζώνης περιοχής επαγγελματικής εγκατάστασης χ Αριθμό τ.μ. X 6%. Για τις περιοχές για τις οποίες δεν έχουν ενταχθεί στο σύστημα του αντικειμενικού προσδιορισμού της αξίας των ακινήτων, ως τιμή ζώνης λαμβάνεται η κατώτερη τιμή ζώνης που ισχύει για την πρωτεύουσα του νομού, όπου ασκείται το επάγγελμα. Όταν συστεγάζονται στην ίδια επαγγελματική εγκατάσταση, η μισθωτική αξία επιμερίζεται ανάλογα με τον αριθμό των συστεγαζομένων. Στην περίπτωση αυτή η αντιστοιχούσα έκταση της επαγγελματικής εγκατάστασης δεν μπορεί να είναι μικρότερη από 40 τ.μ. Όταν χρησιμοποιούν ως επαγγελματική εγκατάσταση την κατοικία τους, η επιφάνεια που υπολογίζεται η μισθωτική αξία είναι 40 τ.μ. Σημειώνεται όμως ότι, αν με την υποβαλλόμενη οικεία φορολογική δήλωση, δηλώνει ότι χρησιμοποιεί ως επαγγελματική εγκατάσταση επιφάνεια της κατοικίας μεγαλύτερο των 40 τ.μ., για τον υπολογισμό του ελάχιστου ποσού καθαρού εισοδήματος θα ληφθεί υπόψη η μεγαλύτερη επιφάνεια. Σε περίπτωση που ο γιατρός ασκεί το επάγγελμά του και σε ξεχωριστή

επαγγελματική εγκατάσταση, για τον προσδιορισμό του ελάχιστου καθαρού εισοδήματος, ως μισθωτική αξία λαμβάνεται το άθροισμα της μισθωτικής αξίας των επαγγελματικών αυτών εγκαταστάσεων. Χρόνια άσκησης του επαγνέλαατοσ Το άθροισμα (επαγγελματική αμοιβή + μισθωτική αξία) αποτελούν τη φορολογική βάση για τον προσδιορισμό του ελάχιστου ποσού καθαρού εισοδήματος. Το άθροισμα αυτό κλιμακώνεται ανάλογα με τα χρόνια άσκησης του επαγγέλματος, μετά το 4 έτος έως το 2Θ^ μετά 10% ανά έτος, μειωμένο από το 21 έτος κατά 1θ% ανά έτος. Σε περίπτωση διακοπής του επαγγέλματος του ιατρού, π.χ. λόγω αναχώρησης του ιατρού στο εξωτερικό για μετεκπαίδευση, και επανέναρξη του επαγγέλματος σε μεταγενέστερο χρόνο, η προσαύξηση κλιμακώνεται ανάλογα με τα συνολικά έτη της πραγματικής άσκησης του επαγγέλματος από την πρώτη υποβολή της δήλωσης έναρξης επαγγέλματος, χωρίς όμως να υπολογίζονται τα έτη της αποδεδειγμένης διακοπής αυτού. Επίσης, σε περίπτωση ιατρών που άσκησαν επί μακρό χρόνο το επάγγελμά τους στην αλλοδαπή και στη συνέχεια αυτοί επιστρέφουν και ασκούν το επάγγελμά τους στην Ελλάδα, για τον υπολογισμό της κλιμάκωσης του ελάχιστου ποσού καθαρού εισοδήματος του ιατρού λαμβάνονται υπόψη μόνο τα έτη άσκησης του επαγγέλματος στην Ελλάδα. Αν πριν την έναρξη του επαγγέλματος άσκησαν το επάγγελμά τους ως μισθωτοί ή με οποιαδήποτε άλλη σχέση εργασίας περισσότερο από μία δεκαετία, σε όλα τα δημόσια και ιδιωτικά ιδρύματα και συναφείς υπηρεσίες, τότε κατατάσσονται στο 1θ^ έτος άσκησης του επαγγέλματος. Αν με βάση τα έτη άσκησης του ελευθέριου επαγγέλματος κατατάσσονται σε μεγαλύτερο του 10^ κλιμακίου θα ληφθεί υπόψη αυτό το

μεγαλύτερο κλιμάκιο χωρίς να προστεθούν τα έτη άσκησης του επαγγέλματος ως μισθωτοί. Ειδικότητα και τίτλοι πανεπιστηυιακοί και επαννελυατικοί Το άθροισμα (επαγγελματική αμοιβή + μισθωτική αξία + προσαύξηση ανάλογα με έτη άσκησης του επαγγέλματος) προσαυξάνεται ως εξής: α.α. Με βάση την ειδικότητα * Κατά 40% για χειρουργούς όλων των κλινικών ειδικοτήτων, εφόσον ασκούν χειρουργική ειδικότητα σε οποιοδήποτε νοσηλευτικό ίδρυμα μαιευτήρες γυναικολόγους ορθοδοντικούς και γναθοχειρουργούς οδοντιάτρους. * Κατά 20% για όλες τις κλινικές ειδικότητες ιατρών Οι ιατρικές ειδικότητες διακρίνονται σε κλινικές και εργαστηριακές όπως παρουσιάζονται στον "ΠΙΝΑΚΑ 1" και "Ι1ΙΝΑΚΑ 2" αντίστοιχα. Δεν υπάγονται στην προσαύξηση αυτή του 20% οι γιατροί που ασκούν τις εργαστηριακές ειδικότητες αποκλειστικά. ββ. Με βάση τους πανεπιστηιιιακούσ και επαγγελυατικούσ τίτλους * Κατά 50"/o για τους καθηγητές πανεπιστημίου οποιοσδήποτε βαθμίδας. Στην έννοια του καθηγητή περιλαμβάνεται και ο αναπληρωτής και ο επίκουρος καθηγητής. * Κατά 20% για λέκτορες κατέχοντες μεταπτυχιακούς τίτλους κατέχοντες επαγγελματικούς τίτλους.

Ως επαγγελματικός τίτλος θεωρείται η θέση του υπεύθυνου διεύθυνσης ή τμήματος που κατείχε, πριν την έναρξη άσκησης ελευθέριου επαγγέλματος σε οποιοδήποτε νοσηλευτικό ίδρυμα. Σημειώνεται ότι για τους Ιατρούς καθηγητές Πανεπιστημίου εκτός από την προσαύξηση λόγω του πανεπιστημιακού τους τίτλου δεν υπολογίζεται προσαύξηση λόγω επαγγελματικού τίτλου. Επίσης οι προσαυξήσεις που προβλέπονταν λόγω ειδικότητος υπολογίζονται ανεξάρτητα από τις προσαυξήσεις που προβλέπονται λόγω πανεπιστημιακού ή επαγγελματικού τίτλου.

Ι1ΑΡΑΛΚΙΓ ΜΑ Φορολογούμενος ασκεί το ελευθέριο επάγγελμα του ιατρού με ειδικότητα χειρούργου, από το έτος 1976 έως και το 1995 άσκησε αυτή την ειδικότητα σε νοσηλευτικό ίδρυμα, ενώ έχει και τον τίτλο του καθηγητή. Ως ιατρείο του χρησιμοποιεί χώροα 30 τ.μ. της κατοικίας του (τιμή ζώνης 225.000/τ.μ.) * ΙΙροσδιορισμός ελάχιστου ποσού καθαρού εισοδήματος 1. Επαγγελματική αμοιβή 2. Μισθωτική αξία επαγγελματικής εγκατάστασης 225.000 X 40 τ.μ. χ 6 % = [Επειδή χρησιμοποιεί ως επαγγελματική εγκατάσταση την κατοικία του ως επιφάνεια που υπολογίζεται η μισθωτική αξία λήφθησαν 40 τ.μ.] Σύνολο 3. Κλιμάκωση με βάση τα έτη 1995-1976 = 20-4 = 16 X 10%= 160% 3.240.000 X 160% = Σύνολο 4. Αόγω ειδικότητας 8.424.000 X 40% = 5. Λόγω πανεπιστημιακού τίτλου = 8.424.000 X 50% = Ελάχιστο ποσό καθαρού εισοδήματος

Γ. Για τους οδοντίατρους, κτηνίατρους, ψυχολόγους και φυσιοθεραπευτές Για τον προσδιορισμό του ελάχιστου ποσού καθαρού εισοδήματος οικονομικού έτους 1996 των ελεύθερων αυτών επαγγελματιών λαμβάνονται υπόψη τα ακόλουθα κριτήρια. Επαγνελαατική αυοιβή Για το οικονομικό έτος 1996 λαμβάνεται το ποσό 1.900.00 δρχ., όπως αυτό διαμορφώθηκε μετά την αναπροσαρμογή του με την αριθμ. 1137833/3097/110Λ 1310/1995 απόφαση του Υπουργού Οικονομικών. Μισθωτική α ία επαγγελματικήσ εγκατάστασης Για τους πιο πάνω ελεύθερους επαγγελματίες, για τον υπολογισμό της μισθωτικής αξίας της επαγγελματικής εγκατάστασης λαμβάνονται υπόψη τα ίδια κριτήρια που λαμβάνονται και για τον υπολογισμό της μισθωτικής αξίας της επαγγελματικής εγκατάστασης των ιατρών. Η μόνη διαφορά εντοπίζεται στο εξής: Όταν οι οδοντίατροι και οι ψυχολόγοι χρησιμοποιούν έως επαγγελματική εγκατάσταση την κατοικία τους, η επιφάνεια που υπολογίζεται η μισθωτική αξία είναι 40 τ.μ. Για τους κτηνίατρους που χρησιμοποιούν ως επαγγελματική εγκατάσταση την κατοικία τους, η επιφάνεια που υπολογίζεται η μισθωτική αξία είναι 20 τ.μ. Με σχετική διάταξη του φορολογικού νομοσχεδίου προβλέπεται ότι ειδικά για το φυσιοθεραπευτή η μισθωτική αξία που λαμβάνεται υπόψη μειώνεται κατά 30%. Σημειώνεται όμως ότι και για τους ελεύθερους αυτούς επαγγελματίες που χρησιμοποιούν ως επαγγελματική εγκατάσταση την κατοικία τους, αν με την υποβαλλόμενη οικεία φορολογική δήλωση δηλώνεται ότι

χρησιμοποιείται ως επαγγελματική εγκατάσταση επιφάνεια της κατοικίας μεγαλύτερη των 40 ή 20 τ.μ., κατά περίπτωση, για τον υπολογισμό του ελάχιστου ποσού καθαρού εισοδήματος θα ληφθεί υπόψη η μεγαλύτερη επιφάνεια. Χρόνια άσκησης του επαννέλυατοσ Για την κλιμάκωση της φορολογικής βάσης (επαγγελματική αμοιβή + μισθωτική αξία) ανάλογα με τα χρόνια εξάσκησης του επαγγέλματος για τους πιο πάνω ελεύθερους επαγγελματίες (οδοντίατρους, κτηνιάτρους, ψυχολόγους και φυσιοθεραπευτές), λαμβάνεται υπόψη ό,τι ακριβαχς και για τους ιατρούς που αναφορά έγινε σε προηγούμενες σελίδες. Τίτλοι σπουδών Για την κατηγορία αυτή των ελεύθερων επαγγελματιών προκειμένου υπολογισμού του ελάχιστου ποσού καθαρού εισοδήματος δεν λαμβάνονται υπόψη οι τίτλοι σπουδών και οι πανεπιστημιακοί τίτλοι. Εξαιρετικά προβλέπεται από το νόμο προσαύξηση 40% με βάση την ειδικότητα για τους ορθοδοντικούς και γναθοχειρουργούς οδοντίατρους. Επίσης η προσαύξηση αυτή (40%) υπολογίζεται και για όσους οδοντίατρους εκτελούν ορθοδοντικές εργασίες έστω και χωρίς να έχουν την ειδικότητα του ορθοδοντικού.

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ Ο Χρ. Λιαμαντόπουλος είναι οδοντίατρος και διατηρεί ιατρείο επί της οδού Αναγνωστοπούλου 20, Κολωνάκι, σε ιδιόκτητο διαμέρισμα του δευτέρου ορόφου, επιφανείας 160 τ.μ. το οποίο χρησιμοποιείται και ως κύρια κατοικία του (Τιμή ζώνης 250.000 δρχ./τ.μ.). Ο ανωτέρω ιατρός έχει υποβάλλει δήλωση έναρξης εργασίας από το έτος 1979 και κατέχει τον τίτλο του λέκτορα στο ΙΙανεπιστήμιο Αθηνών. I. Προσδιορισυός Φοοολονικής Βάσης 1. Επαγγελματική αμοιβή 2. Μισθωτική Αξία Επαγγελματικής Εγκατάστασης Τιμή ζώνης 250.000 χ 40 τ.μ. χ 6% = Σύνολο (φορολογική βάση) II. Προσαουογή Φορολογικής Βάσης Το πιο πάνω άθροισμα κλιμακώνεται, με βάση τα έτη άσκησης του επαγγέλματος 1995-1979 = 17-4 = 13 X 10% = 130% 2.500.000 X 130% Σύνολο ελάχιστου ποσού καθαρού εισοδήματος Από το νόμο δεν προβλέπεται περαιτέρω προσαύξη- ση ανάλογα με τους τίτλους σπουδών, πανεπιστημιακούς τίτλους κ.λπ.

Λ. Για τους δικηγόρους Για τον προσδιορισμό του ελόιχιστου ποσού καθαρού εισοδήματος των δικηγόρων λαμβάνονται υπόψη τα ακόλουθα κριτήρια: Επαγγελματική Ααοιβή (Τεκυαοτό ΕισόδηααΊ Για το οικονομικό έτος 1996 λαμβάνεται το ποσό 1.900.000 που θεωρείται ότι αντιστοιχεί σε εισόδημα δικηγόρου με 30 παραστάσεις. Μισθωτική Α ία Επαγγελυατικής Εγκατάστασης Τιμή ζώνης χ Αριθμό τ.μ. επιφάνειας χ 6% Για τον υπολογισμό της μισθωτικής αξίας της επαγγελματικής εγκατάστασης των δικηγόρων λαμβάνονται υπόψη τα εξής; Όταν συστεγάζονται στην ίδια επαγγελματική εγκατάσταση, η μισθωτική αξία επιμερίζεται ανάλογα με τον αριθμό των συστεγαζόμενων. Στην περίπτωση αυτή η αντιστοιχούσα έκταση δεν μπορεί να είναι μικρότερη από 20 τ.μ. Όταν οι δικηγόροι χρησιμοποιούν ως επαγγελματική εγκατάσταση την κατοικία τους, η επιφάνεια που υπολογίζεται η μισθωτική αξία είναι 20 τ.μ. Αν όμως δηλώνεται ότι χρησιμοποιούν μεγαλύτερη επιφάνεια θα ληφθεί υπόψη η μεγαλύτερη επιφάνεια. Σε περίπτωση που οι δικηγόροι ασκούν παράλληλη δραστηριότητα με το ίδιο αντικείμενο εργασιών σε ξεχωριστή επαγγελματική εγκατάσταση, για τον υπολογισμό του ελάχιστου ποσού καθαρού εισοδήματος, ως μισθωτική αξία λαμβάνεται το άθροισμα της μισθωτικής αξίας των επαγγελματικών αυτών εγκαταστάσεων. ΙΊοοσαυζήσεις υε βάση ειδικότερα κριτήρια Το άθροισμα του τεκμαρτού εισοδήματος (1.900.000) και της μισθωτικής αξίας της επαγγελματικής εγκατάστασης, προσαυξάνεται με βάση τον αριθμό και το είδος των παραστάσεων ως ακολούθως;

α) Κατά ένα τοις εκατό (1%) για κάθε γραμμάτιο προείσπραξης (είτε αυτό είναι σε Ειρηνοδικείο, είτε Ρρωτοδικείο, είτε σε Εφετείο, Κακουργιοδικείο κ.τ.λ.) πέραν των τριάντα (30) κατ' έτος. Διευκρινίζεται ότι όπου στο άρθρο αυτό αναφέρεται ο όρος "γραμμάτιο προείσπραξης" νοείται παράσταση κατά τη δικονομική έννοια. Δεν περιλαμβάνονται κατά τον υπολογισμό της προσαύξησης, τα γραμμάτια προείσπραξης που αφορούν σε διεξαγωγές, παραστάσεις ενώπιον Πταισματοδικείου και μεταβιβάσεις ακινήτων, τις κατ' αποκοπή παραστάσεις για λογαριασμό του Δημοσίου, των Δήμων και των Κοινοτήτων, των Δημοσίων Οργανισμών και Επιχειρήσεων, των ασφαλιστικών εταιρειών, του Επικουρικού Κεφαλαίου και των Τραπεζών, καθώς και των εργατικών υποθέσεων για τις οποίες υποβάλλεται το εργολαβικό συμβόλαιο στην αρμόδια Δ.Ο.Υ. Έτσι για παράδειγμα, για δικηγόρο με σαράντα πέντε γραμμάτια προείσπραξης το άθροισμα του τεκμαρτού εισοδήματος και της μισθωτικής αξίας της επαγγελματικής εγκατάστασης θα προσαυξηθεί κατά ποσοστό 15%, δηλ. 45 υπαγόμενα γραμμάτια μείον 30 = 15 χ 1% = 15%. Για όσους έχουν λιγότερα από τριάντα υπαγόμενα γραμμάτια προείσπραξης κατ' έτος, το άθροισμα του τεκμαρτού εισοδιίματος και της μισθωτικής αξίας μειώνεται κατά ένα και μισό τοις εκατό (1,5%) για κάθε γραμμάτιο κάτω των τριάντα. Για παράδειγμα, για δικηγόρο με είκοσι υπαγόμενα γραμμάτια, το άθροισμα του τεκμαρτού εισοδήματος και της μισθωτικής αξίας της επαγγελματικής εγκατάστασης θα μειωθεί κατά ποσοστό 15% (30 γρ.-20= ΙΟχ 1.5%= 15%). Για δικηγόρο με 45 γραμμάτια προείσπραξης εκ των οποίων τα 20 είναι μη υπαγόμενα, το άθροισμα του τεκμαρτού εισοδήματος και

της μισθωτικής αξίας επαγγελματικής εγκατάστασης θα μειωθεί κατά ποσοστό 7,5% (45 γρ. - 20 μη υπαγόμενα = 25 γρ. προείσπραξης 30-25 = 5 X 1,5% = 7,5%) ΓΙεραιτέρω, το άθροισμα του τεκμαρτού εισοδήματος και της μισθωτικής αξίας της επαγγελματικής εγκατάστασης, πριν από τη διαμόρφωσή του με τις παραπάνω προσαυξήσεις ή μειώσεις της περίπτωσης α προσαυξάνεται ως εξής: β) Κατά πέντε τοις εκατό (5%) για κάθε παράσταση σε πενταμελή Εφετεία και κατά τρία τοις εκατό (3%) σε τριμελή Εφετεία. Δεν προσμετρώνται παραστάσεις σε αυτά τα Εφετεία οι οποίες εξαιρούνται σύμφωνα με τα οριζόμενα στην προηγούμενη περίπτωση α'. γ) Κατά δέκα τοις εκατό (10%) για κάθε παράσταση σε Εφετεία κακουργημάτων. Κακουργιοδικεία και Ανώτατα Δικαστήρια. Δεν προσμετρώνται παραστάσεις στα δικαστήρια αυτά οι οποίες εξαιρούνται σύμφωνα με τα οριζόμενα στην προηγούμενη περίπτωση α'. Διευκρινίζεται ότι οι παραπάνω προσαυξήσεις (3%, 5% και 10%) υπολογίζονται και στις περιπτώσεις εκείνες που τα υπαγόμενα γραμμάτια είναι κάτω των 30. Για παράδειγμα, δικηγόρος με συνολικά γραμμάτια 28 εκ των οποίων 27 μη υπαγόμενα και ένα υπαγόμενο σε ανοίπατο δικαστήριο (π.χ. Σ.τ.Ε.). Για το δικηγόρο αυτό το άθροισμα του τεκμαρτού εισοδήματος και της μισθωτικής αξίας θα διαμορφωθεί ως ακολούθως: ί) Μείωση του παραπάνω αθροίσματος κατά ποσοστό 43,5% (28-27 μη υπαγόμενα = 1 30-1 = 29 X 1,5 = 43,5%) ϋ) Προσαύξηση του παραπάνω κατά 10% (1 γραμ. χ 10%)

δ) Στις περιπτώσεις των εργατικών υποθέσεων, όπου ο δικηγόρος αμείβεται με εργολαβικό συμβόλαιο, υποχρεούται να υποβάλει αντίγραφο του συμβολαίου αυτού στην αρμόδια Δ.Ο.Υ. Το Λημόσιο, τα Ν.Π.Λ.Λ., οι Λημόσιες Επιχειρήσεις και Οργανισμοί Κοινής Ωφελείας, οι Ο.Τ.Α. και τα Ν.Π.Ι.Λ. υποχρεούνται να παρακρατούν ποσοστό δεκαπέντε τοις εκατό (15%) επί της αμοιβής του δικηγόρου. Τα ίδια πρόσωπα αποδίδουν τα ποσά της παρακράτησης της παραγράφου αυτής μέχρι τη 10η μέρα του επομένου μήνα. Μαζί με την οικεία δήλωση απόδοσης του παρακρατούμενου φόρου γνωστοποιείται στην αρμόδια Λ.Ο.Υ. και αντίγραφο της απόφασης του δικαστηρίου. Σε περιπτώσεις εργατικών υποθέσεων που δεν έχει αποδοθεί το εργολαβικό συμβόλαιο, το καθαρό εισόδημα του δικηγόρου που προκύπτει με βάση τα ανωτέρω προσαυξάνεται κατά δέκα χιλιάδες (10.000) δραχμές ανά ομόδικο των υποθέσεων αυτών, ε) Με το πενήντα τοις εκατό (50%) του ποσού που προκύπτει από τις κατ' αποκοπή παραστάσεις για λογαριασμό του Δημοσίου, Λήμων και Κοινοτήτων. Λημοσίων Οργανισμών και Επιχειρήσεων Ν.Π.Δ.Δ., Ασφαλιστικών Εταιρειών και Τραπεζών εφόσον το ποσό αυτό προκύπτει από σχετική βεβαίωση και με το 50% του μερίσματος που διανέμεται κατ' έτος από τον οικείο δικηγορικό σύλλογο. Προσαύζηση αε βάση τουσ Πανεπιστηαιακούσ Τίτλους Για τους δικηγόρους, το ποσό που προκύπτει από το άθροισμα του τεκμαρτού εισοδήματος και της μισθωτικής αξίας της επαγγελματικής εγκατάστασης μετά την προσαύξηση βάσει των όσων αναφέρθηκαν πιο πάνω, προσαυξάνεται επίσης με βάση τους πανεπιστημιακούς τίτλους που αναφέρονται σε νομικά μαθήματα της εφαρμοσμένης νομικής επιστήμης ως εξής;

α) Κατά 30% για τους καθηγητές I Ιανεπιστημίου οποιαοδήποτε βαθμίδας, β) Κατά 10% για τους λέκτορες. Στην έννοια του καθηγητή περιλαμβάνονται και οι αναπληρωτές και επίκουροι καθηγητές, ενώ ως νομικά μαθήματα εφαρμοσμέντις νομικής επιστήμης λαμβάνονται όλα τα δίκαια (Αστικό, Εμπορικό, Ποινικό κ.ά.). Σημειώνεται ότι όλοι οι καθηγητές της νομικής καθοίχ; και οι λέκτορες έχουν από το νόμο δυνατότητα να δικηγορούν ανεξαρτήτως από ποιο μάθημα διδάσκουν στο Πανεπιστήμιο.

1ΙΑΡΑΛΕ1ΓΜΑ Ο Γ. Γεωργίου ασκεί το επάγγελμα του δικηγόρου 20 έτη. Διατηρεί γραφείο στην Αθήνα 40 τ.μ. (τιμή ζώνης 200.000 δρχ.). Κατά έτος 1995 πραγματοποίησε συνολικά 60 παραστάσεις, ως ακολούθως; α. 40 παραστάσεις σε Ιίρωτοδικεία για υποθέσεις ιδιωτών, β. 7 παραστάσεις σε τριμελή Εφετεία για υποθέσεις ιδιωτών, γ. 3 παραστάσεις σε πενταμελή Εφετεία για υποθέσεις ιδιωτών, δ. 10 κατ' αποκοπή παραστάσεις σε Πρωτοδικεία για λογαριασμό ασφαλιστικής επιχείρησης. Από τη σχετική βεβαίωση προκύπτει ότι το ποσό της αμοιβής του ανέρχεται σε 600.000 δρχ. Επίσης εισέπραξε μέρισμα από το δικηγορικό σύλλογο δρχ. 320.000 Ποοσδιοοισαόσ ελάγιστου ποσού καθαρού εισοδήυατος. Τεκμαρτό Εισόδημα 1.900.000. Μισθωτική Αξία 200.000 X 40 τ.μ. χ 6% = 480.000 Σύνολο 2.380.000 3. Προσαύξηση λόγω αριθμού παραστάσεων; 60 - (30 + 10) X 1% = 20% 2.380.000 X 20% = 476.000 4. Ιΐροσαύξηση λόγω παραστάσεων σε τριμελή Εφετεία 2.380.000 X7 X 3% = 499.800 5. Προσαύξηση λόγω παραστάσεως σε τριμελή Εφετεία 2.380.000 X 3 X 5% = 357.000 6. Προσαύξηση για την αμοιβή από την ασφ. εταιρεία 600.000 X 50% = 300.000 7. Προσαύξηση για το μέρισμα Λ.Σ. (320.000 X 50%) 160.000 Σύνολο 4.172.800 Το ελάχιστο ποσό καθαρού εισοδήματος ανέρχεται σε 4.172.800 δρχ.

Ε. Για καλλιτέχνες ή τραγουδιστές των κέντρων διασκέδασης Για τον υπολογισμό του ελάχιστου ποσού καθαρού εισοδήματος του οικονομικού έτους 1996 λαμβάνονται υπόψη τα εξής κριτήρια: Επαγγελματική Αυοιβή Για το οικονομικό έτος 1996 λαμβάνεται το ποσό 2.700.000 δρχ. το οποίο θεωρείται ότι αντιστοιχεί στις ετήσιες ακαθάριστες αποδοχές μουσικού με βάση το κατώτερο προβλεπόμενο ημερομίσθιο προσαυξημένο κατά 30%. Μισθωτική A tia Δεν υπολογίζεται εξ' αντικειμένου μισθωτική αξία σ' αυτούς. Συντελεστής Αισκογραωικήσ Δραστηριότητας Για τον υπολογισμό του ελάχιστου ποσού καθαρού εισοδήματος, πολλαπλασιάζεται η επαγγελματική αμοιβή με το συντελεστή δισκογραφικής δραστηριότητας. Ο συντελεστής αυτός προσδιορίζεται στο νόμο, ανάλογα με την κυκλοφορία των δίσκων και των συvαq)ώv εκδόσεων του έτους φορολογίας και του αμέσως προηγουμένου έτους. Ο συντελεστής δισκογραφικής δραστηριότητας προσδιορίζεται όπως στον ΠΙΝΔΚΑ 3. Σε περίπτωση που το ελάχιστο ποσό καθαρού εισοδήματος που προκύπτει από τον προσδιορισμό με βάση τα αντικειμενικά κριτήρια του καλλιτέχνη ή του τραγουδιστή των κέντρων διασκέδασης είναι μεγαλύτερο από τα ποσά εισοδήματος, αθροιστικά λαμβανόμενα. που δηλώνονται από τον καλλιτέχνη ή τραγουδιστή, από μισθωτές υπηρεσίες και από το ελεύθερο επάγγελμά τους, που προκύπτει κατά περίπτωση από τα τηρούμενα βιβλία και στοιχεία τους, από την ίδια πάντα δραστηριότητα, λαμβάνεται υπόψη για τον υπολογισμό του φόρου

εισοδήματος τους, το ποσό του εισοδήματος που προσδιορίζεται με βάση τα αντικειμενικά κριτήρια. Σε αντίθετη περίπτωση που το προσδιοριζόμενο ελάχιστο ποσό καθαρού εισοδήματος, με βάση τα αντικειμενικά κριτήρια, είναι μικρότερο από το ποσό του εισοδήματος που δηλώνεται από μισθωτές υπηρεσίες και από ελευθέρια επαγγέλματα, για την ίδια πάντα δραστηριότητα, λαμβάνεται υπόψη και φορολογείται το εισόδημα των δύο αυτών κατηγοριών αθροιστικά χωρίς καμία προσαύξηση. Επίσης, στην περίπτωση που ως φορολογητέο εισόδημα του καλλιτέχνη ή του τραγουδιστή των κέντρων διασκέδασης λαμβάνεται το αντικειμενικά προσδιοριζόμενο, δεν θα προστίθεται σ' αυτό και το δηλούμενο εισόδημα που προέρχεται από μισθωτές υπηρεσίες για την ίδια δραστηριότητα.

111. Μείωση Ε λάγιοτου Ποσού Κ αθαρού Ενοοδτίαατος Το ελάχιστο ποσό καθαρού εισοδήματος των ελεύθερων επαγγελματιών, όπως αυτό προσδιορίσθηκε σύμφωνα με τα πιο πάνω, μειώνεται στις ακόλουθες περιπτοοσεις: 1. Αν ο φορολογούμενος δηλώνει εισόδημα από μισθωτές υπηρεσίες (μισθούς - συντάξεις) και από την άσκηση ελευθέριου επαγγέλματος, το ελάχιστο ποσό καθαρού εισοδήματος που προσδιορίστηκε με τον αντικειμενικό τρόπο μειώνεται ως εξής: α. Του ιατρού, οδοντιάτρου, κτηνίατρου και ψυχολόγου κατά 50%. Το συνολικό όμως εισόδημα από μισθωτές υττηρεσίες και του υπολοίπου μετά τη μείωση αυτού εισοδήματος, δεν μπορεί να είναι μικρότερο του συνολικού εισοδήματος που προκύπτει από την εφαρμογή του αντικειμενικού συστήματος. Έτσι αν για παράδειγμα ιατρός απέκτησε μέσα στη χρήση 1995 εισόδημα από μισθωτές υπηρεσίες 4.000.000 δρχ. και το ελάχιστο ποσό καθαρού εισοδήματος από το ελευθέριο επάγγελμα προσδιορίσθηκε σε 7.000. 000, τότε αυτό το ελάχιστο ποσό εισοδήματος θα μειωθεί κατά 50% ήτοι 7.000.000 χ 50% = 3.500.000 δρχ. και το καθαρό εισόδημα και από τις δυο πηγές το οποίο θα υπαχθεί σε φόρο είναι 7.500.000 δρχ. (4.000.000 + 3.500.000). Αν όμως υποτεθεί ότι ο γιατρός αυτός απέκτησε εισόδημα από μισθωτές υπηρεσίες 2.000.000, τότε δεν θα υπαχθεί σε φόρο για συνολικό εισόδημα 2.000. 000 + 3.500.000 = 5.500.000 αλλά για το εισόδημα των 7.000. 000. β. Του φυσιοθεραπευτή, οικονομολόγου, συμβούλου επιχειρήσεων, λογιστή ή φοροτέχνη και αναλυτή - προγραμματιστή κατά 50%, εφόσον διαθέτουν επαγγελματική εγκατάσταση εκτός της κατοικίας τους. Και σε αυτή την

περίπτωση, εφαρμόζονται ανάλογα τα όσα αναφέρθηκαν προηγουμένως, δηλ. το συνολικό εισόδημα από μισθωτές υττηρεσίες και το υπόλοιπο που απομένει μετά τη μείωση του ελάχιστου ποσού καθαρού εισοδήματος κατά 50% δεν μπορεί να είναι μικρότερο του συνολικού εισοδήματος που προκύπτει από την εφαρμογή του αντικειμενικού συστήματος. Ως επαγγελματική εγκατάσταση, για την εφαρμογή της ανωτέρω διάταξης, νοείται οποιαδήποτε εγκατάσταση, εκτός από την περίπτωση που χρησιμοποιείται τμήμα του χώρου τους κατοικίας του φορολογουμένου μη σαφώς διακεκριμένο από τον υπόλοιπο χώρο αυτής με ξεχωριστή είσοδο. Σύμφωνα με την παραπάνω διάταξη, οι ως άνω ελεύθεροι επαγγελματίες που αποκτούν εισόδημα από μισθωτές υττηρεσίες και από το ελευθέριο επάγγελμά τους και έχουν επαγγελματική εγκατάσταση την κατοικία τους, δεν υπάγονται στο αντικειμενικό σύστημα φορολογίας. Το συνολικό εισόδημα του ιατρού, οδοντιάτρου, κτηνιάτρου, ψυχολόγου και φυσιοθεραπευτή, οι οποίοι αποκτούν και εισόδημα από μισθωτές υπηρεσίες μετά από εφαρμογή της πιο πάνω μειώσεως μειώνεται επίσης κατά τριάντα τοις εκατό (30%) εφόσον κατοικούν και ασκούν το επάγγελμα σε παραμεθόρια περιοχή. Ως παραμεθόριες περιοχές λαμβάνονται οι αναφερόμενες στην παρ. 2 αρθ. 9 του Ν. 2238/1994 περιοχές και ειδικότερα οι νομοί Ξάνθης, Ροδόπης, Έβρου, Λέσβου, Χίου, Σάμου και Δωδεκανήσου καθώς και οι περιοχές των νομών Θεσπρωτίας, Ιωαννίνων, Καστοριάς, Φλώρινας. Πέλλης, Κιλκίς, Σερρίον και Λράμας, οι οποίες περιλαμβάνονται σε ζώνη βάθους (20) χιλιομέτρων από τη μεθοριακή γραμμή. Προκειμένου για στρατιωτικούς ιατρούς, οδοντίατρους και κτηνίατρους, το ελάχιστο ποσό καθαρού εισοδήματος μειώνεται περαιτέρω κατά ποσοστό 20%, εφόσον ασκούν το ελευθέριο επάγγελμά τους λιγότερο από 5 έτη στην ίδια πόλη.

2. Όταν ο ελεύθερος επαγγελματίας κάνει έναρξη επαγγέλματος ή διακοττή εργασιών μέσα στην κρινομένη περίοδο, το ελάχιστο ποσό καθαρού εισοδήματος περιορίζεται σε τόσα δωδέκατα όσοι και οι μήνες άσκησης του επαγγέλματος. Χρονικό διάστημα μεγαλύτερο των 15 ημερών λογίζεται ολόκληρος μήνας.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β' ΕΛΑΧΙΣΤΟ ΠΟΣΟ ΚΑΘΑΡΟΥ ΕΙΣΟΛΗΜΑΤΟΣ ΑΠΟ ΣΥΜΜΕΤΟ ΧΗ ΣΕ ΕΤΑΙΡΙΕΣ ΕΛΕΥΘΕΡΩΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΩΝ Συίίμετογή ελεύθερου επαύγελιιατια οε εταιρίες ελεύθερων επαγ- γελματιών Με τις διατάξεις της παρ. 12 του άρθρου 51 του Ν. 2238/94 καθορίζεται ειδική διαδικασία προσδιορισμού ελάχιστου ποσού καθαρού εισοδήματος όταν: α) Ο ελεύθερος επαγγελματίας αποκτά εισόδημα από την ατομική άσκηση του επαγγέλματός του ενώ παράλληλα αποκτά εισόδημα και από τη συμμετοχή σε εταιρεία ελεύθερων επαγγελματιών και β) Οταν ο ελεύθερος επαγγελματίας αποκτά εισόδημα αποκλειστικά από τη συμμετοχή του σε εταιρεία ελεύθερων επαγγελματιών. Η διαδικασία αυτή έχει εφαρμογή για συμμετοχή των πιο πάνω προσώπων σε εταιρίες ελεύθερων επαγγελματιών, οι οποίες έχουν ως αντικείμενο εργασιών την άσκηση ελευθέριου επαγγέλματος. Επομένως δεν λαμβάνονται υπόψη συμμετοχές σε εταιρείες που έχουν ως αντικείμενο εργασιών την άσκηση ελευθέριου επαγγέλματος εφόσον το εισόδημα που αποκτούν οι εταιρείες αυτές χαρακτηρίζεται ως εισόδημα από εμπορικές επιχειρήσεις, δηλ. όταν έχουμε οργανωμένη επιχείρηση με απασχόληση υπαλληλικού προσωπικού κ.ά.

Ι Ι Ε Ρ 1 Ι Ι Τ Ω Σ Η A Ελεύθερος επανγελιιατι'ας ασκεί ατουικά το επάν/κλαά του και συγγρόνακ συααετέγει σε m'a ή πεοιοοότεοες εταιρίες ελεύθερων επαγύελαατιών. Σε αυτή την περίπτωση το ελάχιστο ποσό εισοδήματος του πιο πάνω ελεύθερου επαγγελματια που απόκτησε από τη συμμετοχή του σε μια απ' αυτές τις εταιρίες, δεν μπορεί να είναι μικρότερο απ' αυτό που προκύπτει με τα αντικειμενικά κριτήρια για την άσκηση αυτού του επαγγέλματος ατομικά. Έτσι, αν το άθροισμα του δηλουμένου καθαρού εισοδήματος από την άσκηση ατομικά του ελευθέριου επαγγέλματος και του εισοδήματος που προκύπτει από συμμετοχή σε εταιρία ή εταιρίες, είναι μεγαλύτερο από αυτό που προσδιορίζεται με τα αντικειμενικά κριτήρια για την άσκηση του ελευθέριου επαγγέλματος ατομικά, τότε δεν τίθεται θέμα προσαύξησης και ο φόρος υπολογίζεται με βάση τα ποσά του εισοδήματος που δηλώθηκαν. Αν όμως το άθροισμα είναι μικρότερο του προσδιοριζόμενου ελάχιστα ποσού καθαρού εισοδήματος, τότε λαμβάνεται υπόψη το μεγαλύτερο. Για τον υπολογισμό όμως του φόρου, αφαιρείται το ποσό εισοδήματος που του αναλογεί και το οποίο φορολογήθηκε αυτοτελώς στο όνομα της εταιρίας. ΙΙΑΡΑΛΕ1ΓΜΑ Ελεύθερος επαγγελματίας με την υποβολή της δήλωσης οικονομικού έτους 1996 δηλώνει από την άσκηση ατομικά του επαγγέλματός του ως λογιστής, το οποίο ασκεί από το 1982, καθαρό εισόδημα 2.00Θ.000..λσκεί το επάγγελμα αυτό σε μισθούμενο γραφείο επιφανείας 50 τ.μ. και η τιμή ζώνης είναι 150.000/τ.μ. Είναι πτυχιούχος της ΑΣΟΕΕ με χρόνο κτήσης του πτυχίου το 1972. Επίσης συμμετέχει ως ομόρρυθμος εταίρος από το 1990 με ποσοστό 20% σε ομόρρυθμη εταιρεία με αντικείμενο εργασιών οικονομολογικές συμβουλές

επιχειρήσεων, η οποία έχει καθαρό συνολικό εισόδημα από την άσκηση του επαγγέλματος 6.000.000 δρχ. Με βάση τα παραπάνω να προσδιορισθεί το εισόδημά του για το 1996. ΛΥΣΗ * Προσδιορισμός Ελάχιστου ποσοό καθαρού εισοδήματος Επαγγελματική αμοιβή Μισθωτική αξία 150.000 X 50 τ.μ. χ 6% = Φορολογική βάση Κλιμάκωση με βάση τα έτη άσκησης του επαγγέλματος 1995-1982 = 14 έτη - 4 = 10 χ 10% = 100% 2.350.0000 X 100% = Σύνολο Προσαύξηση λόγω πτυχίου 4.700.000 X 10% = Ελάχιστο ποσό καθαρού εισοδήματος Το εισόδημα που του αναλογεί από τη συμμετοχή του στο εισόδημα από ελευθέρια επαγγέλματα που απέκτησε η εταιρεία ανέρχεται στο ποσό; Επιχειρηματική αμοιβή 6.000.000 X 50% = 3.000.000 χ 20% = Φορολογηθέν αυτοτελιος 600.000 Μείον φόρος 35% Σύνολο

Επειδή 2.000.000 (δηλωθέν εισόδημα από ατομική άσκηση επαγγέλματος) + 990.000 (από τη συμμετοχή στην Ο.Ε.) = 2.990.000 είναι μικρότερο των 5.170.000, θα ληφθεί υπόψη αυτό το ελάχιστο ποσό καθαρού εισοδήματος που προσδιορίσθηκε αντικειμενικά. Περαιτέρω από το ποσό αυτό, αφαιρείται το ποσό 390.000 δρχ. που φορολογήθηκε αυτοτελούς στο όνομα της εταιρείας και το υπόλοιπο ποσό είναι αυτό που θα υπαχθεί σε φόρο. Για τον υπολογισμό του συνολικού φορολογούμενου εισοδήματος στο ποσό αυτό θα προστεθεί και το ποσό της επιχειρηματικής αμοιβής 600.000 δρχ. Αν με τα ίδια δεδομένα ο πιο πάνω φορολογούμενος συμμετείχε σε εταιρεία με ποσοστό 80% θα είχαμε; Δηλωθέν ατομικό εισόδημα 2.000.000 + Επιχειρηματική Αμοιβή 6.000.000 X 50% = 3.000.000 χ 80% = 2.400.000 + Φορολογηθέν εισόδημα αυτοτελών 2.400.000 μείον φόρος 35% (840.000) 1.560.000 Σύνολο 5.960.000 Σε αυτή την περίπτωση ο φορολογούμενος θα φορολογηθεί μόνο για το δηλούμενο εισόδημα 2.000.000 γιατί 5.960.000 > 5.170.000 που προέκυψε αντικειμενικά.

1 Ι Ε Ρ 1 Ι Ι Τ Ω Σ Η Β Ελεύθερ(χ ε π α γ Ύ ε λ ίία τι'α ς συααετέγει αποκλειστικά σε αία ή περισοότεοες ε τ α ιρ ίε ς ελεύθερων ε π α γ γ ε λ α α τ ιώ ν. Σε αυτή την περίπτωση ως ελάχιστσ πυσό καθαρσύ εισσδήματας θεωρείται αυτό πσυ θα πρρέκυπτε αν σ επαγγελματίας ασκρύσε τα ελεύθερα επάγγελμά του ατομικά. Στην περίπτωση αυτή ως επαγγελματική εγκατάσταση ελεύθερου επαγγελματία θεωρείται αυτή που αντιστοιχεί στην εταιρία που συμμετέχει με το μεγαλύτερο ποσοστό. Το εμβαδόν όμως της επαγγελματικής εγκατάστασης δεν μπορεί να είναι κάτω των 40 τ.μ. για ιατρό, οδοντίατρο, κτηνίατρο και ψυχολόγο και 20 τ.μ. για τα υπόλοιπα ελευθέρια επαγγέλματα. Και σε αυτή την περίπτωση ισχύουν τα ίδια με την "ΙΙΕΡ1Ι1ΤΩΣΗ Α'". ΠΑΡΑΛΕΙΓΜΑ Ο Α. Ανδρέου και ο Β. Βασιλείου είναι πτυχιούχοι Α.Σ.Ο.Ε.Ε. Το έτος 1985 συνέστησαν Ο.Ε. με αντικείμενο εργασιών την παροχή λογιστικών και οικονομικών υπηρεσιών. Στην εταιρεία αυτή συμμετέχουν ο Α. Ανδρέου με ποσοστό 30% και ο Β. Βασιλείου με 70% και δεν ασκούν ατομικά ελευθέριο επάγγελμα. Η εταιρεία αυτή έχει μισθωμένη επαγγελματική εγκατάσταση επιφάνειας 60 τ.μ. (τιμή ζώνης = 200.000). Το καθαρό εισόδημα της εταιρίας για τη χρήση 1995 από την άσκηση του επαγγέλματος είναι 4.000.000 δρχ. Ο Α. Ανδρέου το 1995 εργάσθηκε ως μισθωτής σε Α.Ε. και είχε καθαρό εισόδημα 2.400.000. Να υπολογιστεί το ελάχιστο ποσό καθαρού εισοδήματος και το συνολικό εισόδημα που θα φορολογηθεί έκαστος των εταίρων για το οικονομικό έτος 1996.

- ΕΤΑΙΡΟΣ A. ΑΝΑΡΕΟΥ Υπολογισμός ελάχιστου ποσού καθαρού εισοδήματος Επαγγελματική αμοιβή Μισθωτική Αξία 20Θ.000 X 6Θ τ.μ. χ 6% = Φορολογική βάση Κλιμάκωση με βάση τα έτη 1 1-4 = 7x10% = 70% X 2.620.000 Σύνολο Ιΐροσαύξηση λόγω πτυχίου (4.450.000 X 10%) Ελάχιστο ποσό καθαρού εισοδήματος Εισόδημα από την εταιρία: Επιχειρηματική αμοιβή (4.000.000 X 50% = 2.000.000 χ 30%) Φορολογηθέν εισόδημα αυτοτελώς 600.000 μείον φόρος 35% (210.000) Σύνολο Επειδή το εισόδημα από τη συμμετοχή στην εταιρία είναι μικρότερο από το ελάχιστο ποσό καθαρού εισοδήματος που προσδιορίστηκε αντικειμενικά, για τον προσδιορισμό του εισοδήματος λαμβάνεται υπόψη αυτό το ελάχιστο ποσό καθαρού εισοδήματος. Μείον το εισόδημα που φορολογήθηκε αυτοτελίος στην εταιρία και που του αναλογεί (600.000-210.000) = 390.000 το

ελάχιστο ποσό καθαρού εισοδήματος από την άσκηση ελευθέριου επαγγέλματος είναι 4.899.400-390.000 = 4.509.400. Επειδή ο εταίρος αυτός δηλώνει και εισόδημα από μισθωτές υπηρεσίες 2.400.000, το ελάχιστο ποσό μειώνεται κατά 50% δηλ. 4.509.400 χ 50% = 2.254.700. Επομένως ο Α. Ανδρέου θα φορολογηθεί για: Από άσκηση ελευθέριου επαγγέλματος 2.254.700 Από μισθωτές υπηρεσίες 2.400.000 Από εμπορικές επιχειρήσεις για το ποσό της δικαιουμένης επιχ. αμοιβής (4.000.000 X50% = 2.000.000 χ 30%) = 600.000 Σύνολο ποσό φορολογούμενου εισοδήματος 5.254.700 - ΕΤΑΙΡΟΣ Β. ΒΑΣΙΑΕΙΟΥ Ελάχιστο ποσό καθαρού εισοδήματος είναι το προσδιοριζόμενο ως άνω Εισόδημα από την εταιρία: Επιχειρηματική αμοιβή (4.000.000 X 50% X 70%) Φορολογηθέν εισόδημα αυτοτελώς 1.400.000 μείον φόρος 490.000 Σύνολο

Επειδή το εισόδημα από τη συμμετοχή στην εταιρία είναι μικρότερο από το ελάχιστο ποσό καθαρού εισοδήματος, για τον προσδιορισμό του εισοδήματος του φορολογούμενου λαμβάνεται υπόψη αυτό το ελάχιστο ποσό καθαρού εισοδήματος δηλ. το Μείον το εισόδημα που φορολογήθηκε αυτοτελώς στην εταιρία που το αναλογεί (1.400.000-490.000 ) Ελάχιστο ποσό καθαρού εισοδήματος από την άσκηση ελευθέριου επαγγέλματος Συνολικό φορολογούμενο εισόδημα Από την άσκηση ελευθέριου επαγγέλματος Από εμπορικές επιχειρήσεις για το ποσό της δικαιούμενης επιχ. αμοιβής Συνολικό ποσό

11. Μειώσεις του ελάγιοτου ποσού καθαρού ειοοδιίαατος επί ουααετο- γης σε εταιρίες ελευθέρων επαγγελαατιών Οι διατάξεις οι οποίες προβλέπουν ορισμένες μειώσεις του ελάχιστου ποσού καθαρού εισοδήματος όταν το ελεύθερο επάγγελμα ασκείται ατομικά, εφαρμόζονται ανάλογα και στις περιπτώσεις που το ελευθέριο επάγγελμα ασκείται με εταιρική μορφή. Πιο συγκεκριμένα: 1. Όταν ο επαγγελματίας που υπάγεται στα αντικειμενικά κριτήρια αποκτά και εισόδημα από μισθωτές υπηρεσίες, το ελάχιστο ποσό καθαρού εισοδήματος μειώνεται κατά ποσοστό: - 50% για γιατρούς, οδοντίατρους, κτηνίατρους και ψυχολόγους. Το συνολικό όμως άθροισμα του εισοδήματος από μισθωτές υπηρεσίες και αυτού που μένει από την πιο πάνω μείωση, δεν μπορεί να είναι μικρότερο του ελάχιστου ποσού καθαρού εισοδήματος που προκύπτει από την εφαρμογή των αντικειμενικών κριτηρίων. - 50% για φυσιοθεραπευτές, οικονομολόγους, συμβούλους επιχειρήσεως, λογιστές - φοροτέχνες και αναλυτές - προγραμματιστές, εφόσον διαθέτουν επαγγελματική εγκατάσταση. 2. Όταν η εταιρία ελευθέρων επαγγελματιών στην οποία συμμετέχουν ιατροί, οδοντίατροι, κτηνίατροι, ψυχολόγοι και φυσιοθεραπευτές έχει την έδρα της σε παραμεθόριο περιοχή, το ελάχιστο ποσό καθαρού εισοδήματος που προκύπτει από την εφαρμογή των αντικειμενικών κριτηρίων για συμμετέχοντα ελεύθερος επαγγελματία μειώνεται κατά 30%. Σημειώνεται ότι, αν σε ελεύθερο επαγγελματία που συμμετέχει σε εταιρία ελεύθερων επαγγελματιών συνυπάρχουν οι προϋποθέσεις για τη χορήγηση των πιο πάνω μειώσεων, τότε οι μειώσεις αυτές του ελάχιστου ποσού καθορού εισοδήματος εφαρμόζονται σωρευτικά.

Κ ΕΦ Α ΛΑΙΟ Γ ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΛΗΑΟΥΜΕΝΟΥ ΚΑΙ ΕΛΑΧΙΣΤΟΥ ΕΙΣΟΛΗΜΑΤΟΣ Με τις διατάξεις της παρ. 11 του αθρ. 51 του Ν. 2238/1994 ορίζεται ότι, αν το δηλούμενο εισόδημα από την άσκηση του ελευθέριου επαγγέλματος υπαγομένου στο αντικειμενικό σύστημα φορολογίας, όταν δεν τηρούνται βιβλία, αν και υπάρχει υποχρέωση, ή τηρούνται βιβλία της δεύτερης κατηγορίας του ΚΒΣ, είναι μικρότερο από το ελάχιστο ποσό καθαρού εισοδήματος όπως αυτό προσδιορίζεται με το αντικειμενικό σύστημα, η διαφορά προσαυξάνει το εισόδημα που δηλώνεται από την άσκηση του ελευθέριου επαγγέλματος και ο φόρος υπολογίζεται στο συνολικό εισόδημα που προκύπτει με αυτό τον τρόπο. Ληλαδή, αν από ελεύθερο επαγγελματία που υπάγεται στο αντικειμενικό σύστημα φορολογίας δηλωθεί καθαρό εισόδημα 4.Θ0Θ.0Θ0 δρχ. ως λογιστικό αποτέλεσμα τηρούμενων βιβλίων του και με την εφαρμογή των αντικειμενικών κριτηρίων δηλωθεί ελάχιστο ποσό καθαρού εισοδήματος 7.000.000 δρχ., η διαφορά των 3.000.000 δρχ. θα προσαυξήσει το δηλωθέν εισόδημα των 4.000.000 δρχ. και ο φόρος θα υπολογισθεί στο εισόδημα αυτό. Ως δηλούμενο ποσό εισοδήματος που υπόκειται στην πιο πάνω προσαύξηση, θεωρείται το καθαρό φορολογούμενο εισόδημα (θετικό αποτέλεσμα). Κατά συνέπεια, ζημία η οποία προκύπτει από την κρινόμενη διαχειριστική περίοδο από την άσκηση ελευθέριου επαγγέλματος δεν λαμβάνεται υπόψη και συνεπώς το ποσό της ζημίας αυτής δεν συμψηφίζεται με το προσδιοριζόμενο ελάχιστο ποσό καθαρού εισοδήματος με την εφαρμογή των αντικειμενικών κριτηρίων. Για τον υπολογισμό της προσαύξησης του κατά τα παραπάνω δηλουμένου εισοδήματος, το οποίο θα συγκριθεί με το ελάχιστο ποσό καθαρού εισοδήματος, δεν λαμβάνεται υπόψη κανένα άλλο εισόδημα που αποκτά ο

ελεύθερος επαγγελματίας από οποιαδήποτε πηγή και αν προέρχεται αυτό. Έτσι, αν ο ελεύθερος επαγγελματίας ασκεί ατομικά το επάγγελμά του που υπάγεται στα αντικειμενικά κριτήρια και αυτός αποκτά εισόδημα από εκμισθωση ακινήτου ή τεκμαρτό εισόδημα από την ιδιόχρηση του ακινήτου ή εισόδημα από μισθωτές υπηρεσίες ή από την άσκηση εμπορικής επιχείρησης, για τον υπολογισμό του δηλούμενου εισοδήματος δεν θα ληφθεί υπόψη κανένα από αυτά. Εξαίρεση προβλέπεται στην περίπτωση που ο ελεύθερος επαγγελματίας αποκτά εισόδημα και από μισθωτές υπηρεσίες οπότε το προσδιοριζόμενο ελάχιστο ποσό καθαρού εισοδήματος που προκύπτει από την εφαρμογή των αντικειμενικών κριτηρίων περιορίζεται στο μισό, σύμφωνα με τα όσα είπαμε σε προηγούμενο κεφάλαιο.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Λ ' ΙΙΡΟΣΩΙ1Α ΕΞΑΙΡΟΥΜΕΝΑ ΤΟΥ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑ ΤΟΣ Το άρθρο 51 του Ν. 2238/1994 έχει προβλέψει ορισμένες εξαιρέσεις από την εφαρμογή των αντικειμενικών κριτήριων σε ορισμένα πρόσωπα που υπάγονται σ' αυτά. Έτσι ο προσδιορισμός του ελάχιστου ποσού καθαρού εισοδήματος δεν εφαρμόζεται στις ακόλουθες περιπτώσεις: 1. Δεν προσδιορίζεται ελάχιστο ποσό καθαρού εισοδήματος κατά τα τρία πρώτα χρόνια άσκησης του επαγγέλματος με την προϋπόθεση όμως ότι δεν έχουν παρέλθει 1θ έτη από την απόκτηση του πτυχίου. Για τον υπολογισμό της τριετίας, ως πρώτο έτος θεωρείται το επόμενο εκείνου μέσα στο οποίο ο ελεύθερος επαγγελματίας υπέβαλε για πρώτη φορά δήλωση έναρξης επαγγέλματος. Για παράδειγμα φορολογούμενος άσκησε για το έτος 1985 το ελευθέριο επάγγελμα του λογιστή, οπότε και υποβλήθηκε για πρόίτη φορά δήλωση έναρξης άσκησης επαγγέλματος, μέχρι το έτος 1988 οπότε και διέκοψε τη δραστηριότητά του αυτή. Στη συνέχεια, το έτος 1993 άσκησε το ελευθέριο επάγγελμα του συμβούλου επιχειρήσεων χωρίς μέχρι την 31-12-94 να έχει παρέλθει δεκαετία από την απόκτηση του πτυχίου του. Για τον υπόψη φορολογούμενο, για το επάγγελμα του συμβούλου επιχειρήσεων για το οικονομικό έτος 1996 (διαχειριστική περίοδος 1.1-31.12.1995) θα υπολογισθεί κανονικά ελάχιστο ποσό καθαρού εισοδήματος. Σημειώνεται ότι η απόδειξη της προϋποθέσεως του χρόνου απόκτησης του

πτυχίου που τίθεται απ' το νόμο για την εφαρμογή των πιο πάνω, θα πρέπει να αποδεικνύεται με την υποβολή, με την ετήσια δήλοκτη φορολογίας εισοδήματος, αντιγράφου του σχετικού πτυχίου. 2. Στους ελεύθερους επαγγελματίες άνω των 65 ετών, εφόσον τα πρόσωπα αυτά χρησιμοποιούν το επάγγελμα για μια συνεχή δεκαετία πριν συμπληρώσουν το έτος αυτό. 3. Στους ελεύθερους επαγγελματίες που είναι τυφλοί και είναι γραμμένοι στο γενικό μητρώο τυφλών της οικείας νομαρχίας ή είναι ανάτιηροι με ποσοστό αναπηρίας πάνω από 80%. 4. Για δικηγόρους που ασκούν το επάγγελμα αυτό και παράλληλα αποκτούν εισόδημα από πάγια αντιμίσθιοι, ή είναι μισθωτοί, ή συνταξιούχοι εφόσον όμως σε όλες τις παραπάνω περιπτώσεις έχουν πραγματοποιήσει λιγότερες από πέντε (5) παραστάσεις σε Εφετεία κακουργημάτων, Κακουργιοδικεία και Ανώτατα Δικαστήρια συνολικά. Ανεξάρτητα όμως από το αν έχουν λιγότερες από πέντε παραστάσεις, το συνολικό εισόδημα των δικηγόρων που προέρχεται από μισθωτές υπηρεσίες και από την άσκηση ελευθέριου επαγγέλματος δεν μπορεί να είναι κατώτερο από το ελάχιστο ποσό καθαρού εισοδήματος που προκύπτει από την εφαρμογή των αντικειμενικών κριτηρίων. 5. Για τους οικονομολόγους συμβούλους επιχειρήσεων, λογιστές ή φοροτέχνες, αναλυτές - προγραμματιστές και φυσιοθεραπευτές, εφόσον τα πρόσωπα αυτά αποκτούν εισόδημα από μισθωτές υπηρεσίες ανεξάρτητα από το ύψος αυτού του εισοδή,ιατος και χρησιμοποιούν ως επαγγελματική εγκατάσταση την κατοικία τους.

ΚΕΦ Α ΛΑΙΟ F/ I. ΑΜΦΙΣΒΗΤΗΣΗ TOY ΕΛΑΧΙΣΤΟΥ ΠΟΣΟΥ ΚΑΘΑΡΟΥ ΕΙΣΟΛΗΜΑΤΟΣ Ο νόμος παρέχει το δικαίωμα στους ελεύθερους επαγγελματίες και τις εμπορικές επιχειρήσεις που υπάγονται στο αντικειμενικό σύστημα φορολογίας να αμφισβητήσουν το ελάχιστο ποσό καθαρού εισοδήματος που προσδιορίσθηκε με αντικειμενικά κριτήρια με προσφυγή ενιόπιον του αρμόδιου διοικητικού δικαστηρίου. Οι λόγοι αμφισβήτησης που μπορεί να επικαλεσθεί ο φορολογούμενος είναι: α. Γεγονότα ανωτέοας βίας: Ποια είναι όμως αυτά τα γεγονότα ανωτέρας βίας δεν ορίζει ούτε ο νόμος ούτε διευκρινίζει η Ειρηνευτική Εγκύκλιος. Κατά κανόνα τέτοια γεγονότα είναι τα απρόβλεπτα γεγονότα τα οποία επιδρούν δυσμενώς στην ομαλή λειτουργία του επαγγέλματος, όπως ο σεισμός, πυρκαϊά κ.ά. β..λόγοι που ανάγονται αποκλειστικά στην προσωπική κατάσταση του υπαγόιιενου στο αντικειυενικό σύστηιία. Τέτοιους λόγους αναφέρει ο νόμος ενδεικτικά τη στράτευση, τη νοσηλεία σε νοσοκομείο ή κλινική, καθιός και τη φυλάκιση. Με τις ίδιες διατάξεις ορίζεται ότι, δεν συνιστούν και δεν αποδεικνύουν λόγους ανώτερης βίας μόνες οι εγγραφές στα τηρούμενα βιβλία του φορολογούμενου.