Ημερομηνία: Σάββατο 23 Νοεμβρίου 2019 Διάρκεια Εξέτασης: 2 ώρες ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ

ΤΑΞΗ: ΜΑΘΗΜΑ: Α ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΧΗΜΕΙΑ Ημερομηνία: Σάββατο 23 Νοεμβρίου 2019 Διάρκεια Εξέτασης: 2 ώρες ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑ Α Α1. Να επιλέξετε τη σωστή απάντηση σε καθεμία από τις επόμενες ερωτήσεις. i. Όταν η ατομική ακτίνα r ελλατώνεται: a. Η ηλεκτροθετικότητα αυξάνεται b. Ο μεταλλικός χαρακτήρας είναι εντονότερος c. Η τάση πρόσληψης ηλεκτρονίων είναι μεγαλύτερη d. Τίποτα από τα παραπάνω Ποια από τα επόμενα στοιχεία είναι το πιο ηλεκτραρνητικό; a. 17 Cl b. 15 P c. 33 As d. 19 K i Γραμμομοριακός όγκος ονομάζεται: a. Ο όγκος που καταλαμβάνει 1 mol οποιασδήποτε ουσίας σε συνθήκες STP b. Ο όγκος που καταλαμβάνει 1 mol οποιασδήποτε ουσίας σε σταθερές συνθήκες πίεσης και θερμοκρασίας c. Ο όγκος που καταλαμβάνει 1 mol ενός αερίου σε συνθήκες STP d. Ο όγκος που καταλαμβάνει 1 mol ενός αερίου σε σταθερές συνθήκες πίεσης και θερμοκρασίας ΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΠΡΟΟΡΙΖΟΝΤΑΙ ΓΙΑ ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΗ ΧΡΗΣΗ ΤΩΝ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΩΝ Ωρίωνας ΣΕΛΙΔΑ: 1 ΑΠΟ 4

iv. 2 mol αερίου H 2 αποτελούνται από: a. 2 μόρια H 2 b. 2Ν Α άτομα H 2 c. 2Ν Α μόρια H 2 d. Τίποτα από τα παραπάνω v. 1 mol NH 3 ζυγίζει (Ar (H) =1 και Ar (N) =14): a. 1,7g b. 17g c. 1g d. 0,17g Μονάδες 15 Α2. Να χαρακτηρίσετε τις παρακάτω προτάσεις ως σωστές (Σ) ή λανθασμένες (Λ). i. Το στοιχείο 3 Li έχει μεγαλύτερη ατομική ακτίνα από το στοιχείο 11 Νa Ένα αλκάλιο και ένα αλογόνο μπορεί να ενωθούν με τη δημιουργία μόνο ομοιοπολικού δεσμού i Ομοιοπολικούς δεσμούς σχηματίζουν μόνο τα μονήρη ηλεκτρόνια iv. 2 mol νερού περιέχουν ίσο αριθμό μορίων με αυτόν που εμπεριέχεται σε 2 mol διοξειδίου του άνθρακα v. 1 mol οποιασδήποτε αέριας ουσίας σε συνθήκες STP έχει όγκο 22,4L Μονάδες 10 ΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΠΡΟΟΡΙΖΟΝΤΑΙ ΓΙΑ ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΗ ΧΡΗΣΗ ΤΩΝ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΩΝ Ωρίωνας ΣΕΛΙΔΑ: 2 ΑΠΟ 4

ΘΕΜΑ Β Β1. Να συμπληρώσετε τα κενά στον παρακάτω πίνακα. Όλες οι μετρήσεις έχουνε γίνει σε συνθήκες STP και αφορούν την αέρια μορφή κάθε ουσίας. n V m Ν H 2 SO 4 5mol C 4 H 10 44,8L NO 2 6*10 22 Μονάδες 12 Β2. Ποιος όγκος H 2 O, μετρημένος σε συνθήκες STP, περιέχει τον ίδιο αριθμό μορίων με αυτόν που περιέχεται σε 90g C 2 H 6 ; Αr (C) =12, Ar (O) =16, Ar (H) =1, Ar (N) =14, Ar (S) =32 Μονάδες 8 ΘΕΜΑ Γ Γ1. Σε καθένα από τα επόμενα ζεύγη, ποιο έχει τη μεγαλύτερη ατομική ακτίνα και γιατί: i. 14Si και 37 Rb 11Na και 11 Νa + i 35Βr και 35 Βr - iv. 16S 2- και 20 Ca 2+ Μονάδες 16 Γ2. Το χημικό στοιχείο Α είναι το πρώτο στοιχείο της 4 ης περιόδου του ΠΠ και το χημικό στοιχείο Β είναι το προτελευταίο στοιχείο της 3 ης περιόδου του ΠΠ. i. Να βρείτε τους ατομικούς αριθμούς των στοιχείων Α και Β. Τι είδους δεσμός σχηματίζεται ανάμεσα στα στοιχεία Α και Β και ποιος είναι ο χημικός τύπος της ένωσης που προκύπτει; ΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΠΡΟΟΡΙΖΟΝΤΑΙ ΓΙΑ ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΗ ΧΡΗΣΗ ΤΩΝ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΩΝ Ωρίωνας ΣΕΛΙΔΑ: 3 ΑΠΟ 4

i Να γράψετε τον ηλεκτρονιακό τύπο των ενώσεων που προκύπτουν από τη δημιουργία δεσμού ανάμεσα στα παρακάτω στοιχεία: a. Α και 8 Ο b. 12 Mg και Β Μονάδες 14 ΘΕΜΑ Δ Δ1. Πόσα μονήρη ηλεκτρόνια έχουν τα επόμενα χημικά στοιχεία: 13 Αl, 32 Ge, 52 Τe Μονάδες 6 Δ2. Nα γράψετε τους συντακτικούς τύπους των δεσμών που σχηματίζονται ανάμεσα στα στοιχεία: i. 1H και 17 Cl i 6C και 1 Η 1Η και 8 Ο Μονάδες 9 Δ3. Διαθέτουμε 10mol μορίων I 2, Br 2, Cl 2 και F 2 σε αέρια κατάσταση. Να κατατάξετε τις ουσίες αυτές κατά σειρά: i. Αυξανόμενου αριθμού μορίων Αυξανόμενης μάζας i Αυξανόμενου όγκου σε συνθήκες STP Ar(Cl)=35,5, Ar(Br)=80, Ar(Ι)=127, Ar(F)=19 Μονάδες 10 ΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΠΡΟΟΡΙΖΟΝΤΑΙ ΓΙΑ ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΗ ΧΡΗΣΗ ΤΩΝ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΩΝ Ωρίωνας ΣΕΛΙΔΑ: 4 ΑΠΟ 4

ΤΑΞΗ: ΜΑΘΗΜΑ: Α ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΧΗΜΕΙΑ Ημερομηνία: Σάββατο 23 Νοεμβρίου 2019 Διάρκεια Εξέτασης: 2 ώρες ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑ Α Α1. i. c i iv. a d c v. b Α2. i. Λ Λ i Σ iv. Σ v. Σ ΘΕΜΑ Β Β1. n V m Ν H 2 SO 4 5mol 112L 490g 30*10 23 C 4 H 10 2mol 44,8L 116g 12*10 23 NO 2 0,1mol 2,24L 4,6g 6*10 22 ΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΠΡΟΟΡΙΖΟΝΤΑΙ ΓΙΑ ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΗ ΧΡΗΣΗ ΤΩΝ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΩΝ Ωρίωνας ΣΕΛΙΔΑ: 1 ΑΠΟ 5

Β2. n(c 2 H 6 ) = m / Mr = 90 / 30 = 3mol ίδιος αριθμός μορίων n(h 2 O) = n(c 2 H 6 ) V(H 2 O) = n * Vm = 3 * 22,4 = 67,2L ΘΕΜΑ Γ Γ1. i. 14Si K(2) L(8) M(4) 3 η περίοδος, 14 η ομάδα 37Rb K(2) L(8) M(18) N(8) O(1) 5 η περίοδος, 1 η ομάδα Το 37 Rb είναι πιο κάτω και αριστερά στον ΠΠ, άρα έχει μεγαλύτερη ατομική ακτίνα. 11Na και 11 Νa + Το κατιόν του νατρίου έχει χάσει ένα ηλεκτρόνιο. Άρα η έλξη του πυρήνα, ο οποίος παραμένει αμετάβλητος, στα ηλεκτρόνια θα είναι μεγαλύτερη, άρα η ατομική ακτίνα του ατόμου του νατρίου θα είναι μεγαλύτερη. i 35Βr και 35 Βr Το ανιόν του βρωμίου έχει παρει ένα ηλεκτρόνιο. Άρα η έλξη του πυρήνα, ο οποίος παραμένει αμετάβλητος, στα ηλεκτρόνια θα είναι μικρότερη, άρα η ατομική ακτίνα του ανιόντος του βρωμίου θα είναι μεγαλύτερη. iv. 16S 2- και 20 Ca 2+ 16S 2- Κ(2) L(8) M(8) 20Ca 2+ K(2) L(8) M(8) Τα δύο ιόντα είναι ισοηλεκτρονιακά. Μεγαλύτερη ατομική ακτίνα θα έχει το ιόν, του οποίου ο πυρήνας θα ασκεί τη μικρότερη έλξη στα ηλεκτρόνια. Ο πυρήνας που ασκεί ΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΠΡΟΟΡΙΖΟΝΤΑΙ ΓΙΑ ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΗ ΧΡΗΣΗ ΤΩΝ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΩΝ Ωρίωνας ΣΕΛΙΔΑ: 2 ΑΠΟ 5

τη μικρότερη έλξη είναι αυτός του θείου, αφού περιέχει μόνο 16 πρωτόνια, έναντι των 20 πρωτονίων που περιέχονται στον πυρήνα του ασβεστίου. Άρα μεγαλύτερη ατομική ακτίνα έχει το ιόν του θείου. Γ2. i. Α 1 η ομάδα, 4 η περίοδος Κ(2) L(8) M(8) N(1) 19 ηλεκτρόνια 19 πρωτόνια Ζ=19 Β 17 η ομάδα, 3 η περίοδος Κ(2) L(8) M(7) 17 ηλεκτρόνια 17 πρωτόνια Ζ=17 Το Α είναι μέταλλο και το Β αμέταλλο, άρα μεταξύ τους θα σχηματιστεί ετεροπολικός δεσμός. Το Α θέλει να δώσει ένα ηλεκτρόνιο και το Β θέλει να προσλάβει ένα ηλεκτρόνιο για να αποκτήσουν αμφότερα δομή ευγενούς αερίου. Άρα ο χημικός τύπος της ετεροπολικής ένωσης που θα σχηματίσουν θα είναι ΑΒ. i a. 8 Ο Κ(2) L(6) A 2 O b. 12 Mg K(2) L(8) M(2) MgB 2 ΘΕΜΑ Δ Δ1. 13Al K(2) L(8) M(3) 3 μονήρη 32Ge K(2) L(8) M(18) N(4) 4 μονήρη 52Te K(2) L(8) M(18) N(18) O(6) 2 μονήρη ΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΠΡΟΟΡΙΖΟΝΤΑΙ ΓΙΑ ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΗ ΧΡΗΣΗ ΤΩΝ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΩΝ Ωρίωνας ΣΕΛΙΔΑ: 3 ΑΠΟ 5

Δ2. i. 1H και 17 Cl 1H K(1) 17Cl Κ(2) L(8) M(7) 6C και 1 H i 6C K(2) L(4) 1Η και 8 O 8O K(2) L(6) Δ3. i. Ν = n * N A n = 10mol για όλες τις ουσίες N A σταθερά Άρα ο αριθμός μορίων των 4 ουσιών είναι ίσος. m = n * Mr m(i 2 ) = 10 * 254 = 2540g m(br 2 ) = 10 * 160 = 1600g m(cl 2 ) = 10 * 71 = 710g m(f 2 ) = 10 * 38 = 380g m(f 2 ) < m(cl 2 ) < m(br 2 ) < m(i 2 ) ΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΠΡΟΟΡΙΖΟΝΤΑΙ ΓΙΑ ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΗ ΧΡΗΣΗ ΤΩΝ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΩΝ Ωρίωνας ΣΕΛΙΔΑ: 4 ΑΠΟ 5

i V = n * Vm n = 10mol για όλες τις ουσίες Vm σταθερά Άρα ο όγκος των 4 ουσιών είναι ίσος. ΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΠΡΟΟΡΙΖΟΝΤΑΙ ΓΙΑ ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΗ ΧΡΗΣΗ ΤΩΝ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΩΝ Ωρίωνας ΣΕΛΙΔΑ: 5 ΑΠΟ 5