Oι Νέες Διαδρομές στην Ελληνική Γλώσσα- elearning.greek-language.gr Πρόγραμμα Διαδρομές στη Διδασκαλία της Ελληνικής Γλώσσας, Άννα Κοκκινίδου, Yπεύθυνη του Προγράμματος, σε συνεργασία με την κ. Κυριακή Σπανού. Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας
Το πρόγραμμα ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ: Βασικές Πληροφορίες Υλοποιήθηκε για πρώτη φορά το 2007, οπότε βραβεύτηκε με το βραβείο «Ευρωπαϊκό Σήμα Γλωσσών» για την καινοτομία του. ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΣΗΜΑ ΓΛΩΣΣΩΝ 2007 Ιθύνων νους του προγράμματος είναι η καθηγήτρια του Α.Π.Θ. κ. Νιόβη Αντωνοπούλου που οργάνωσε την πρώτη εφαρμογή του προγράμματος. Το 2012 υλοποιείται για έκτη συνεχή φορά και πλέον εντάσσεται στο πλαίσιο της πράξης 54 που υλοποιεί το Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας με τίτλο: Υποστήριξη και ποιοτική ανάδειξη της διδασκαλίας/εκμάθησης της ελληνικής ως ξένης/δεύτερης γλώσσας του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Εκπαίδευση και Διά Βίου Μάθηση» (ΕΣΠΑ)
Το πρόγραμμα ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ: Βασικές Πληροφορίες To πρόγραμμα υλοποιείται εξ ολοκλήρου από απόσταση στον ιστοχώρο: elearning.greeklanguage.gr και αφορά μαθήματα για την εκπαίδευση/κατάρτιση/ επιμόρφωση από απόσταση διδασκόντων την ελληνική σε παιδιά και σε ενηλίκους σε όλον τον κόσμο.
Το πρόγραμμα ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ: Σε αριθμούς. Από το Μάη του 2007 ως το Μάη του 2012 ολοκλήρωσαν επιτυχώς το πρόγραμμα περίπου 300 εκπαιδευόμενοι. Συνολικά ενεγράφησαν στους πρώτους 5 κύκλους 1092 άτομα και στατιστικά ολοκλήρωσε με επιτυχία το πρόγραμμα το 1/3 των συμμετεχόντων. Στον 6 ο κύκλο δήλωσαν συμμετοχή και ήδη παρακολουθούν 200 εκπαιδευόμενοι. Το πρόγραμμα συντονίζουν 2 υπεύθυνοι διαχείρισης και 2 υπεύθυνοι διαχείρισης της τεχνικής υλοποίησης στο πλαίσιο μιας πολυμελούς ομάδας-εργασίας. Οι ενότητες επιμόρφωσης είναι 8. Από αυτές 4 είναι υποχρεωτικές και 2 κατ επιλογή υποχρεωτικές. Έτσι ο εκπαιδευόμενος πρέπει να παρακολουθήσει επιτυχώς 6 ενότητες. Στο πρόγραμμα διδάσκουν 18 διδάσκοντες, συντονίζουν 12 συντονιστές και συγγράφουν συνολικά 27 συνεργάτες (για όλα τα σκέλη των ΔΙΑΔΡΟΜΩΝ). Υποχρεωτική είναι η υποβολή 6 εργασιών στις ενότητες και μιας τελικής εργασίας. Tο πρόγραμμα διαρκεί 11 μήνες.
Το πρόγραμμα ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ: Χώρες συμμετοχής (ενδεικτική αναφορά) Αζερμπαϊτζάν Αίγυπτος Αυστραλία Βέλγιο Βιετνάμ Γαλλία Γερμανία Ελβετία Ζιμπάμπουε Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα Ηνωμένο Βασίλειο Η.Π.Α. Ιαπωνία Ιταλία Ισπανία Καναδάς Κύπρος Μεξικό Νορβηγία Ολλανδία Ουγγαρία Ουκρανία Πολωνία Ρουμανία Ρωσία Σλοβακία Σουηδία Τσεχία Χιλή
«Ιστορικό» του προγράμματος: Γιατί οργανώθηκε; Ένας από τους καταστατικούς σκοπούς του Κέντρου Ελληνικής Γλώσσας είναι η οργάνωση της διδασκαλίας της ελληνικής γλώσσας. Στο πλαίσιο της διδασκαλίας της ελληνικής ως ξένης/δεύτερης υπήρξε ένα διαρκές αίτημα επιμόρφωσης ενός ευρύτατου και ευρύτατα διαφοροποιημένου κοινού σε όλον τον κόσμο. Παράλληλα με το ενδιαφέρον του κοινού η οργάνωση του προγράμματος εντάχθηκε στο συγκείμενο της συζήτησης για την επάρκεια της διδακτικής ικανότητας των de facto και de jure διδασκόντων την ελληνική στην αλλοδαπή.
«Ιστορικό» του προγράμματος: Γιατί οργανώθηκε; Για να καλύψει τις ανάγκες ενός διαφοροποιημένου κοινού-στόχος που καλύπτει ένα ευρύ φάσμα περιπτώσεων και διδασκόντων μέσα από ένα συνεκτικό πλαίσιο. Για να οδηγήσει εν τέλει στην κατοχύρωση της διδακτικής επάρκειας των συμμετεχόντων στην ελληνική ως ξένη γλώσσα, στο πρότυπο και άλλων φορέων γλωσσομάθειας, όπου οι κάτοχοι πιστοποιητικού γλωσσομάθειας Γ2 μπορούν να παρακολουθούν ειδική επιμόρφωση για να διδάσκουν (Γ2+ επιμόρφωση στη διδακτική μεθοδολογία).
Bασικοί στόχοι του προγράμματος: Η αποτελεσματικότερη διδασκαλία της ελληνικής ως ξένης/δεύτερης μέσω της συστηματοποίησής της από ένα φορέα που εξ αντικειμένου επιμορφώνει διδάσκοντες. Η από απόσταση υλοποίηση για την κάλυψη ενός κοινού με διάχυση σε όλον τον κόσμο χωρίς κόστος και με μεγάλο ανταποδοτικό όφελος. Η χαρτογράφηση και η συζήτηση των προβλημάτων του κοινού-στόχος σε σχέση με τη διδασκαλία της ελληνικής ως ξένης/δεύτερης.
Bασικοί στόχοι του προγράμματος: Η δικτύωση των διδασκόντων, η ανταλλαγή καλών πρακτικών, η συνδιαλλαγή. Για παράδειγμα οι συμμετέχοντες από μια συγκεκριμένη γεωγραφική περιοχή/χώρα γνωρίζονται και μπορεί να επιδιώξουν και δια ζώσης συναντήσεις ή την οργάνωση μιας κοινής προσπάθειας. Η διάρθρωση ενός κοινού πλαισίου αναφοράς για τη διδασκαλία της ελληνικής ως ξένης/δεύτερης που διαλαμβάνει όλες τις πιθανές περιπτώσεις διδασκόντων.
Γιατί οι ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ είναι νέες; Λόγω της αναδιάρθρωσής τους με την υπαγωγή τους σε ένα διαφορετικό λειτουργικό πλαίσιο υπό τη δράση με τίτλο: Συστήματα εξ αποστάσεως εκπαίδευσης / επιμόρφωσης / κατάρτισης της πράξης 54 του ΕΣΠΑ. Έτσι τώρα το πρόγραμμα αφορά τρία (3) διακριτά σκέλη/τρεις κατευθύνσεις επιμόρφωσης: ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ ΣΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ 1. ως ξένης/δεύτερης 2. σε αλλόγλωσσους στην ημεδαπή 3. για αποσπασμένους εκπαιδευτικούς & φοιτητές νεοελληνικών τμημάτων
Γιατί οι ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ είναι νέες; Για δομικούς/οργανωτικούς λόγους πέρα από λόγους περιεχομένου: οργανώθηκαν άλλες δύο ενότητες επιλογής με βάση τις συζητήσεις με τους εκπαιδευόμενους και με θέμα α. τη διγλωσσία και β. τη διαπολιτισμική εκπαίδευση. Συντάχθηκε πλήρης Κώδικας Πρακτικής για όλους τους συμμετέχοντες με βάση συγκεκριμένους ρόλους και προφίλ: όροι συμμετοχής, υποχρεώσεις και δικαιώματα, οδηγός για τον εκπαιδευόμενο κ.τ.λ. ώστε να οργανωθεί θεσμικά το πλαίσιο του από απόσταση προγράμματος.
Γιατί οι ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ είναι νέες; Λόγω της αναδιαμόρφωσης του εκπαιδευτικού υλικού με βάση τις συγκεκριμένες ανάγκες του μαθησιακού κοινού των διδασκόντων σε κάθε μια από τις τρεις κατευθύνσεις. Λόγω της παράλληλης πρόβλεψης (πέρα από το επίσημο «υποχρεωτικό υλικό») μιας βάσης εκπαιδευτικού υλικού εν είδει τράπεζας ψηφιακών δεδομένων με δραστηριότητες, ασκήσεις και πρακτικές εφαρμογές για όλα τα επίπεδα ελληνομάθειας.
Γιατί οι ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ είναι νέες; Γιατί πλέον η ροή του προγράμματος αφορά διευρυμένα προφίλ και συγκεκριμένους ρόλους στο πλαίσιο της κάθε ενότητας ως ομάδας-εργασίας: Εκπαιδευόμενους Υπεύθυνους του προγράμματος σε ρόλο «Διαχειριστή» Συντονιστές των ενοτήτων με διευρυμένες αρμοδιότητες σε σχέση με τις προηγούμενες εφαρμογές. Διδάσκοντες/αξιολογητές Συγγραφείς υλικού Υπεύθυνους τεχνικής υλοποίησης Επισκέπτες, ερευνητές, εκπαιδευόμενοι προηγούμενων κύκλων Νέο στοιχείο: Η οργάνωση σε ομάδες-εργασίας με διακριτούς ρόλους. Κάθε ενότητα νοείται ως αυτόνομη ομάδα εργασίας και όλες οι ενότητες συγκροτούν μια ενιαία ομάδα εργασίας.
Γιατί οι ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ είναι νέες; Για λόγους τεχνικής υλοποίησης όπως: -η αναβάθμιση της εκπαιδευτικής πλατφόρμας με την εγκατάσταση α. της τελευταίας έκδοσης του MOODLE και β. σύγχρονων τεχνολογιών υποστήριξης -η προσθήκη νέων λειτουργιών, ειδικά ως προς την αλληλεπίδραση των συμμετεχόντων, π.χ. υπό δοκιμή βρίσκονται οι υπηρεσίες τηλεδιασκέψεων για να είναι δυνατή η οn-line διεξαγωγή μαθήματος (e-class)
Γιατί οι ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ είναι νέες; Για λόγους τεχνικής υλοποίησης όπως: -η εμφάνιση του προγράμματος και η οργάνωση του τρόπου παρουσίασης του περιεχομένου του -η αλλαγή του τρόπου συμμετοχής σε παράλληλα επίπεδαλόγω της συνύπαρξης τριών κατευθύνσεων -η χρήση μέσων κοινωνικής δικτύωσης για την περαιτέρω διάχυση και προβολή των ΔΙΑΔΡΟΜΩΝ καθώς και για τη διαχείριση της ροής των πληροφοριών μέσα από τις κοινότητες χρηστών
Προοπτικές της ηλεκτρονικής μάθησης στην Ελληνική Διασπορά Ενίσχυση της ιδιωτικής πρωτοβουλίας και σύμπραξη φορέων δημοσίου και ιδιωτικού. Αναλαμβάνουν οι de facto διδάσκοντες προς αναπλήρωση του τακτικού προσωπικού που δεν αποσπάται. Λόγω των οικονομικοκοινωνικών δεδομένων βρισκόμαστε ενώπιον μιας δεύτερης Διασποράς, ενός νέου σημαντικού κύματος μετανάστευσης. Ο ρόλος των ΤΠΕ και της ηλεκτρονικής εκπαίδευσης είναι εξέχων στο μεταβαλλόμενο αυτό περικείμενο προς δημιουργία ενός υποστηρικτικού πλαισίου για την ελληνομάθεια.
Προοπτικές της ηλεκτρονικής μάθησης στην Ελληνική Διασπορά Καθώς η χρηματοδότηση των πράξεων του ΕΣΠΑ αφορά την άυλη υποδομή είναι σημαντική ευκαιρία δημιουργίας ενός συνεκτικού και πολυεπίπεδου πλαισίου ηλεκτρονικής εκπαίδευσης. Δίνονται χωρίς κόστος αναρίθμητες ψηφιακές δυνατότητες που καλούμαστε να εκμεταλλευτούμε όσον αφορά το κοινό των ελληνόφωνων που έχει τεράστια διάχυση ανά τον κόσμο. Πολλά προγράμματα ηλεκτρονικής εκπαίδευσης για τη γλώσσα είναι συναφή ως προς το αντικείμενο και τη δομή. Οφείλουμε να τα χαρτογραφήσουμε και να συνεργαστούμε δημιουργικά.
Νομοθετική πρόβλεψη Διατήρηση αναγνωρισμένων Τμημάτων Ελληνικής Γλώσσας, (ΦΕΚ. Αρ. Φύλλου 1430, Τεύχος Δεύτερο, 30 Απριλίου 2012) α.5.α) Οι εκπαιδευτικοί που εφεξής θα διδάσκουν την Ελληνική ως δεύτερη ή ξένη γλώσσα και ΔΕΝ είναι αποσπασμένοι από το ΥΠΔΒΘ θα πρέπει να είναι απόφοιτοι Παιδαγωγικών Τμημάτων της Ελλάδας ή της Κύπρου ή καθηγητές ελληνικής φιλολογίας με εμπειρία στη διδασκαλία τουλάχιστον δύο ετών ή απόφοιτοι ξένων φιλολογιών ή άλλων πανεπιστημιακών τμημάτων ελληνικών ή ισότιμων ξένων πανεπιστημίων με αναγνωρισμένη επιμόρφωση, εννεάμηνης κατ ελάχιστον διάρκειας από το ΥΠΔΒΜΘ για τη διδασκαλία της ελληνικής ως δεύτερης ή ξένης γλώσσας.
Σας ευχαριστώ για το ενδιαφέρον σας. Άννα Κοκκινίδου, Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας Ηλεκτρονικές διευθύνσεις για επικοινωνία: annoukared@gmail.com programma.diadromes@gmail.com centre@komvos.edu.gr Iστοχώρος Διαδρομών: elearning.greek-language.gr