ΑΠΟΦΑΣΗ 1 ΑΡΙΘΜ 358/V/2007 Η ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΜΟΥ ΤΜΗΜΑ Α

ΑΠΟΦΑΣΗ 1 ΑΡΙΘΜ 358/V/2007 Η ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΜΟΥ ΤΜΗΜΑ Α ΠΡΟΣ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ Συνεδρίασε στην Αίθουσα Συνεδριάσεων του 1 ου ορόφου του κτηρίου των γραφείων της, επί της οδού Κότσικα 1Α, Αθήνα, την 4 η Οκτωβρίου 2007, ημέρα Πέμπτη και ώρα 11:30, με την εξής σύνθεση: Προεδρεύων: Αριστομένης Κομισόπουλος Μέλη: Φαίδων Στράτος, Βασίλειος Πατσουράτης, λόγω κωλύματος του τακτικού μέλους Γαρυφαλιάς Αθανασίου, Δημήτριος Γιαννέλης, και Ελίζα Αλεξανδρίδου Γραμματέας: Μούρκου Παναγιώτα, λόγω κωλύματος της τακτικής Γραμματέως Αικατερίνης Τριβέλη Θέμα της συνεδρίασης ήταν η λήψη απόφασης επί της προηγούμενης γνωστοποίησης, σύμφωνα με το άρθρο 4β παρ. 1 του ν. 703/77, όπως ισχύει, της εταιρείας «Cargill Holdings B.V.» αναφορικά με την εξαγορά του [ ] του μετοχικού κεφαλαίου της εταιρίας με την επωνυμία «Agrograin Kereskedelmi Zartkoruen Mukodo Reszventynytarsasan». Στην αρχή της συζήτησης, το λόγο έλαβε η Γενική Εισηγήτρια Σοφία Καμπερίδου, Προϊσταμένη της Α Διεύθυνσης Εφαρμογών της Γενικής Διεύθυνσης Ανταγωνισμού (εφεξής Γ.Δ.Α.), η οποία ανέπτυξε συνοπτικά τη γραπτή εισήγηση (αριθ. πρωτ. 5474/27.9.2007) της Υπηρεσίας και πρότεινε για τους λόγους που αναφέρονται αναλυτικά στην εισήγηση, τη μη απαγόρευση της υπ αριθ. ημ. πρωτ. 4790/20.08.2007 γνωστοποιηθείσης, σύμφωνα με το άρθρο 4β του ν.703/77, όπως ισχύει, συγκέντρωσης, κατά το άρθρο 4δ παρ. 3 του ν. 703/77, όπως ισχύει. Κατόπιν η Επιτροπή Ανταγωνισμού - Τμήμα Α διασκέφθηκε και αφού έλαβε υπόψη της όλα τα στοιχεία του φακέλου της κρινόμενης υπόθεσης και την Εισήγηση της Γ.Δ.Α., ΣΚΕΦΘΗΚΕ ΩΣ ΕΞΗΣ: Ι. Στις 20-08-2007 γνωστοποιήθηκε στην Γενική Διεύθυνση Ανταγωνισμού (εφεξής Γ.Δ.Α.), σύμφωνα με το άρθρο 4β παρ. 1 του ν. 703/77 όπως ισχύει, από την εταιρία «Cargill Holdings BV» (εφεξής Cargill), η εξαγορά του [ ]του μετοχικού κεφαλαίου (εφεξής μ.κ.) της εταιρείας Αgrograin Kereskedelmi Zartkoruen Mukodo Reszvenynytarsasag (εφεξής η «Agrograin» ή η «Εταιρεία») σύμφωνα με το από 1 Από την παρούσα απόφαση έχουν παραλειφθεί, σύμφωνα με το άρθρο 26 παρ.7 του Κανονισμού Λειτουργίας και Διαχείρισης της Επιτροπής Ανταγωνισμού (ΦΕΚ 1890/Β /29.12.2006), τα στοιχεία εκείνα, τα οποία κρίθηκε ότι αποτελούν επιχειρηματικό απόρρητο. Στη θέση των στοιχείων που έχουν παραλειφθεί υπάρχει η ένδειξη [ ]. Όπου ήταν δυνατό τα στοιχεία που παραλείφθηκαν αντικαταστάθηκαν με ενδεικτικά ποσά και αριθμούς ή με γενικές περιγραφές (εντός [ ]). 1

3.8.07 συμφωνητικό αγοραπωλησίας μετοχών μεταξύ της Cargill και των μετόχων (πωλητών) της Agrograin. Σημειώνεται ότι η Cargill κατείχε [ ]Συνεπώς, μετά την υπό κρίση συναλλαγή η Cargill θα αποκτήσει το 100% του μ.κ. αυτής. Το τίμημα εξαγοράς ανέρχεται στο ποσό των [ ] Στην ως άνω σύμβαση αγοραπωλησίας εκτός των άλλων προβλέπονται και τα εξής: Στο Προοίμιο της σύμβασης αναφέρεται ότι: Οι Πωλητές κατέχουν [ ] Στις 26 Φεβρουαρίου 1998, οι Πωλητές και ο Αγοραστής είχαν συνάψει μια σύμβαση προαίρεσης, μια σύμβαση πλαίσιο και μια σύμβαση εγγραφής συμμετοχής, τις οποίες οι Συμβαλλόμενοι προτίθενται να καταγγείλουν ταυτόχρονα με την υπογραφή της παρούσας Σύμβασης κατά την Ημερομηνία Ολοκλήρωσης. Κατά συνέπεια, ο Αγοραστής [ ] Στις 29 Ιουνίου 2007, ο Αγοραστής απέστειλε προσφορά σε όλους τους Πωλητές για την αγορά των Μετοχών της Πώλησης, και η εν λόγω προσφορά έγινε δεκτή από όλους τους Πωλητές. Στο άρθρο 3.1.1 της σύμβασης αναφέρεται ότι το τίμημα της συναλλαγής θα ανέλθει σε USD[ ]ανά μετοχή πώλησης το οποίο κατά 80% θα καταβληθεί κατά την ημερομηνία ολοκλήρωσης, ενώ το υπόλοιπο 20% του ποσού θα καταβληθεί 15 ημέρες μετά την ημερομηνία ολοκλήρωσης. Στο άρθρο 4 της σύμβασης αναφέρονται οι αναβλητικές αιρέσεις εκπλήρωσης υποχρεώσεων. 4.1. Αναβλητικές αιρέσεις κάθε εγγύηση που διατυπώθηκε από τον αντίστοιχο Συμβαλλόμενο θα παραμείνει αληθής και ορθή από κάθε άποψη από την Ημερομηνία Υπογραφής έως την Ημερομηνία Ολοκλήρωσης (4.1.1) δεν θα υπάρχει κανένα ασφαλιστικό μέτρο, κρίση, εντολή, διάταγμα ή απόφαση οποιασδήποτε Κρατικής Αρχής ή διαιτητικού δικαστηρίου που θα εμποδίζει στην πράξη την εκτέλεση των πράξεων που προβλέπονται από την παρούσα Σύμβαση με τον τρόπο που προβλέπεται από την παρούσα Σύμβαση (4.1.2) οι Συμβαλλόμενοι θα έχουν προβεί στις κοινοποιήσεις ή/και θα έχουν λάβει τις συναινέσεις και τις εγκρίσεις (όπως αρμόζει) των απαιτούμενων τρίτων/προσώπων (4.1.3) ο Αγοραστής θα έχει λάβει την ανεπιφύλακτη, οριστική και τελεσίδικη έγκριση της ουγγρικής και της ελληνικής Αρχής Ανταγωνισμού για τις πράξεις που προβλέπονται στην παρούσα Σύμβαση (4.1.4) οι Πωλητές θα έχουν εκτελέσει και συμμορφωθεί από κάθε άποψη με όλες τις υποσχέσεις και τις συμφωνίες που προβλέπονται από την παρούσα Σύμβαση έως την Ολοκλήρωση (4.1.5) 2

Μετά την Ημερομηνία Υπογραφής δεν θα έχει επέλθει κανένα συμβάν με Ουσιώδη Αρνητικό Αντίκτυπο (4.1.6) και το 100% των Μετοχών της Πώλησης (και των Μετοχών Προαίρεσης) θα είναι διαθέσιμο για μεταβίβαση στον Αγοραστή κατά την Ημερομηνία Ολοκλήρωσης.(4.1.7) 4.2. Κατά την Ολοκλήρωση ή πριν από αυτήν, οποιοσδήποτε εκ των Συμβαλλομένων δύναται να παραιτηθεί από οποιαδήποτε από τις προϋποθέσεις που προσδιορίζονται στο άρθρο 4.1 εφόσον, και μόνον εφόσον, η παραίτηση από την εν λόγω προϋπόθεση είναι νόμιμη και επωφελής για τον συγκεκριμένο Συμβαλλόμενο. Τα μέρη αναφέρουν ότι η υπό κρίση πράξη δεν γνωστοποιήθηκε στην Γ.Δ.Α. βάσει του κανόνα των δύο τρίτων (Κανονισμός Ε.Ε 139/2004) ενώ έχει γνωστοποιηθεί και στην Επιτροπή Ανταγωνισμού της Ουγγαρίας στις 13.08.2007, εφής εξεδόδη εγκριτική (υπ αριθ. Vj-131/2007/002) Τέλος με τη γνωστοποίηση κατατέθηκε το παράβολο (Δ.Ο.Υ Χαλανδρίου 80030/20.8.2007) των 1.050 ευρώ. Επιπλέον, με τη με αρ.πρωτ. 4855/24.08.07 επιστολή της, η γνωστοποιούσα προσκόμισε το φύλλο της εφημερίδας ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ της 24.08.2007, στο οποίο δημοσιεύτηκε η υπό κρίση πράξη, κατά τα προβλεπόμενα στην παρ.6 του άρθρου 4β. του ν. 703/77 και στη με αριθ. 305/V/2006 Απόφαση Επιτροπής Ανταγωνισμού (Φ.Ε.K. 805/B/4.7.2006) II. ΤΑ ΜΕΡΗ 1. Cargill Holdings BV Η «Cargill Holdings BV» έχει ως καταστατική της έδρα την Ολλανδία και είναι πολυεθνική εταιρία παροχής προϊόντων τροφίμων, αγροτικών προϊόντων και προϊόντων διαχείρισης κινδύνων και απασχολεί 153.000 υπαλλήλους σε 66 χώρες. Τα κεντρικά γραφεία της εταιρίας είναι στη Μιννεάπολη των ΗΠΑ. Η Cargill δραστηριοποιείται σε 5 κλάδους: 1) Φυτικές και ζωικές καλλιέργειες, 2) Τρόφιμα, 3) Υγεία και φαρμακευτικά, 4) Οικονομική διαχείριση και διαχείριση κινδύνου, 5) Βιομηχανία [ ]υποκατάστημα/[ ] ούτε οποιαδήποτε άλλη εμπορική εγκατάσταση [ ],αλλά πραγματοποιεί τις πωλήσεις της μέσω του διανομέα «Π.Ε. & Ε Διαμαντούρος Ε.Ε.» (εφεξής ο «Αντιπρόσωπος»). Ο εν λόγω διανομέας είναι ο αποκλειστικός αντιπρόσωπος της Cargill στην Ελλάδα αναφορικά με την αποκλειστική εμπορία σιτηρών, φυτικών ελαίων, ελαιόσπορων προς και από την Ελλάδα. Επίσης πωλεί στον αντιπρόσωπο καλαμποκέλαιο, σουσαμόσπορους και σιτηρά πλούσια σε γλουτένη για άλεση και για ζωοτροφές και μικρές ποσότητες «Fean bean» με προέλευση το Ηνωμένο Βασίλειο. Το μετοχικό κεφάλαιο της Cargill ανέρχεται στο ποσό [ ] Εκτός από την γνωστοποιούσα εταιρεία, και άλλες εταιρίες του ομίλου Cargill πραγματοποιούν πωλήσεις στη χώρα μας μέσω διανομέων/ αντιπροσώπων ως εξής: 3

η εταιρεία Seara Alimentos πραγματοποιεί πωλήσεις προϊόντων κοτόπουλου (κυρίως στήθος κοτόπουλου), μέσω του αντιπροσώπου κ. Κωνσταντίνου Μερσινιά χωρίς ειδική συμφωνία, ήτοι κατά περίπτωση και οι οποίες αντιστοιχούν σε μερίδιο αγοράς στην Ελλάδα κατά προσέγγιση [ ]. Η εταιρεία Cargill Texturizing Solutions πραγματοποιεί πωλήσεις μέσω διαφόρων διανομέων και αντιπροσώπων στην Ελλάδα ως παρουσιάζεται αναλυτικά στον Πίνακα 1 κατωτέρω. Οι συνολικές πωλήσεις των αντίστοιχων προϊόντων για το τελευταίο οικονομικό έτος ανέρχονται σε [ ]περίπου και δεν υπάρχουν διαθέσιμα στοιχεία για τα αντίστοιχα μερίδια αγοράς. Αντιπρόσωποι εταιρείας Cargill Texturizing Solutions είναι οι εξής: E. Ρήγας Α.Ε. Υδροκολλοειδή («Hydrocolloids»),συστήματα λειτουργίας («functional systems»),καλλιέργειες («cultures»), Elton International Trading Cο Λεκιθίνη, Falcon Α.Ε. Άμυλα τροφίμων («Food starches»), Κράλλης Α.Ε. Άλευρα σόγιας για τρόφιμα («Foodgrade soy flours») (Πηγή: Έντυπο γνωστοποίησης, σελ. 15) Η εταιρία Cargill Sweetness Solutions πραγματοποιεί πωλήσεις γλυκαντικών ουσιών απευθείας σε διάφορες εταιρείες στην Ελλάδα όπως παρουσιάζεται αναλυτικά στον Πίνακα 2 κατωτέρω για το οικονομικό έτος 2005-2006. Η συνολική αξία αυτών των συναλλαγών ήταν [ ]για το οικονομικό έτος 2005-2006.Δεν υπάρχουν διαθέσιμα στοιχεία για τα αντίστοιχα μερίδια αγοράς. Αντιπρόσωποι εταιρείας Cargill Sweetness Solutions είναι οι εξής: C*ITALY [ ]SPRAY DRIED GLUCOSES (προϊόν) FALCON ΒΑΡΗ ΑΤΤΙΚΗΣ [ ]DEXTROSE MONOHYDRATE (προϊόν) FALCON ΒΑΡΗ ΑΤΤΙΚΗΣ [ ], KNORR BESTFOODS HELLAS A.B.E.E [ ], ANHYDROUS DEXTROSE (προϊόν), FALCON ΒΑΡΗ ΑΤΤΙΚΗΣ [ ], SORBITOL LIQUID (προϊόν) FALCON ΒΑΡΗ ΑΤΤΙΚΗΣ[ ], SORBITOL POWDER (προϊόν) FALCON ΒΑΡΗ ΑΤΤΙΚΗΣ [ ], MANNITOL(προϊόν) FALCON ΒΑΡΗ ΑΤΤΙΚΗΣ[ ], MALTITOL LIQUID(προϊόν) FALCON ΒΑΡΗ ΑΤΤΙΚΗΣ [ ], MALTITOL POWDER (προϊόν) FALCON ΒΑΡΗ ΑΤΤΙΚΗΣ [ ], ISOMALT POWDER(προϊόν) FALCON ΒΑΡΗ ΑΤΤΙΚΗΣ [ ]. (Πηγή: Έντυπο γνωστοποίησης, σελ. 15-16) Σύμφωνα με τα στοιχεία της γνωστοποιήσης, ο παγκόσμιος κύκλος εργασιών [ ]. 2.AGROGRAIN Η εταιρία Agrograin έχει ως έδρα την Ουγγαρία και δραστηριοποιείται α) στην αγορά σιτηρών και ελαιόσπορων στην Ουγγαρία, περιλαμβανομένης της ξήρανσης, αποθήκευσης και φόρτωσης για τρίτα μέρη, β) στην εμπορία σιτηρών και ελαιόσπορων στην ουγγρική και τη διεθνή αγορά γ) στην εισαγωγή και διάθεση πρωτεΐνης στην ουγγρική αγορά και σποραδικά και σε γειτονικές χώρες και δ) στην παραγωγή αλεύρων σε περιορισμένη κλίμακα. [ ]υποκατάστημα/[ ], ούτε οποιαδήποτε άλλη εμπορική εγκατάσταση [ ], αλλά πραγματοποιεί τις πωλήσεις της μέσω του ίδιου αντιπρόσωπου με αυτόν που χρησιμοποιεί η Cargill την εταιρία Π.Ε. & Ε Διαμαντούρος Ε.Ε.. 4

Η εταιρία Agrograin [ ] Το Διοικητικό Συμβούλιο της Agrograin [ ] ΠΡΟΣ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ Σύμφωνα με τα στοιχεία της γνωστοποίησης, ο παγκόσμιος κύκλος εργασιών της Agrograin [ ] III. ΣΧΕΤΙΚΗ/ΕΠΗΡΕΑΖΟΜΕΝΗ/ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΗ ΑΓΟΡΑ ΠΡΟΪΟΝΤΟΣ ΤΗΣ ΥΠΟ ΚΡΙΣΗ ΣΥΝΑΛΛΑΓΗΣ 1. Σύμφωνα με την γνωστοποιούσα, οι αγορές στις οποίες αφορά η παρούσα συναλλαγή είναι οι ευρύτερες αγορές των σιτηρών, των σιτηρών προς άλεση και των ζωοτροφών στις οποίες πραγματοποιείται εμπορία σιταριού, κριθαριού, καλαμποκέλαιου, σουσαμόσπορων και σιτηρών πλουσίων σε γλουτένη («vital wheat gluten»). Kατά πάγια νομολογία της Επιτροπής Ανταγωνισμού (Απόφαση Αριθμ. 66/ΙΙ/1999), οι σχετικές αγορές προϊόντος που αφορούν στην υπό κρίση πράξη είναι οι εξής: 1. Αγορά εμπορίας σιτηρών, η οποία αφορά την πώληση όλων των ποικιλιών που χρησιμοποιείται κατά κύριο λόγο ως πρώτη ύλη από τις αλευροβιομηχανίες και σε ορισμένες μόνο ποικιλίες (κυρίως σκληρός/ζωοτροφικός σίτος), από κτηνοπτηνοτρόφους. 2. Αγορά παραγωγής και εμπορίας ζωοτροφών (απλές & σύνθετες ζωοτροφές), η οποία περιλαμβάνει όλα τα προϊόντα, τα οποία είτε αυτούσια, είτε κατόπιν ειδικής επεξεργασίας και εμπλουτισμού, χρησιμοποιούνται για τη διατροφή των ζώων και η οποία διακρίνεται σε δύο τομείς: α) Στις απλές ζωοτροφές, στις οποίες περιλαμβάνονται: i) τα αγροτικά προϊόντα όπως σιτάρι, κριθάρι, καλαμπόκι, μπιζέλι, ρεβίθια, κλπ. και ii) οι πλακούντες, κοινώς πίττες και άλευρα, όπως βαμβακόπιτα, βαμβακάλευρο, σογιόπιτα, σογιάλευρο, ηλιόπιτα, ηλιάλευρο, που αποτελούν υποπροϊόντα της κατεργασίας ελαιούχων σπόρων, καθώς και η μηδική (τριφύλλι ύστερα από ξήρανση), και οι οποίες μπορούν να χρησιμοποιηθούν αυτούσιες, σε διαφορετικές αναλογίες, για την εκτροφή των ζώων. β) Στις σύνθετες ζωοτροφές/φυράματα, οι οποίες αποτελούν εξειδικευμένα ως επί το πλείστον προϊόντα, που προέρχονται από την ανάλυση, μίξη (με προμίγματα βιταμινών και ιχνοστοιχείων, ισορροπιστές βιταμινών και μεταλλικών στοιχείων κλπ.), σε διάφορες αναλογίες, απλών ζωοτροφών. Η αγορά των ζωοτροφών διακρίνεται σε κατηγορίες ανάλογα με τα ζώα για τα οποία προορίζεται κάθε προϊόν (βοοτροφές, αιγοπροβατοτροφές, πτηνοτροφές, χοιροτροφές, ιχθυοτροφές, τροφές για κατοικίδια ζώα κλπ.), ενώ οι παραπάνω κατηγορίες μπορούν να διακριθούν και σε υποκατηγορίες ανάλογα με την παραγωγική κατεύθυνση του ζώου (εκτροφή για κρέας, γάλα, αναπαραγωγή κλπ.). Ορισμένες από τις απλές ή σύνθετες ζωοτροφές, εφόσον προορίζονται για το ίδιο εκτρεφόμενο είδος και με διαφορετική πρόσμιξη και αναλογία, θα μπορούσαν να υποκατασταθούν ολικά ή μερικά μεταξύ τους. 5

Συνεπώς, οι ζωοτροφές εν γένει θα μπορούσαν να διακριθούν σε τόσες ξεχωριστές αγορές όσες κατηγορίες υπάρχουν ανάλογα με το ζώο για το οποίο προορίζονται. Στην υπό κρίση όμως υπόθεση, η περαιτέρω εξέταση του θέματος παρέλκει, δεδομένου ότι οι συμμετέχουσες στην συγκέντρωση επιχειρήσεις κατέχουν πολύ μικρά μερίδια στην ευρύτερη αγορά ζωοτροφών. 2. ΕΠΗΡΕΑΖΟΜΕΝΕΣ ΑΓΟΡΕΣ Εκ των δύο μερών που συμμετέχουν στη γνωστοποιούμενη συγκέντρωση, ούτε η Cargill, αλλά ούτε και η Agrograin, παρά το γεγονός ότι δραστηριοποιούνται στις ίδιες σχετικές αγορές, δεν συγκεντρώνουν συνολικό μερίδιο αγοράς άνω του 15%. Ως εκ τούτου, δεν υφίστανται επηρεαζόμενες αγοράς στην υπό κρίση πράξη. 3. ΣΧΕΤΙΚΗ ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΗ ΑΓΟΡΑ ΠΡΟΪΟΝΤΟΣ Η σχετική γεωγραφική αγορά περιλαμβάνει την περιοχή στην οποία προσφέρουν ή ζητούν τα σχετικά προϊόντα ή παρέχουν τις σχετικές υπηρεσίες οι συμμετέχουσες επιχειρήσεις υπό επαρκώς ομοιογενείς συνθήκες ανταγωνισμού και η οποία μπορεί να διακριθεί από άλλες γειτονικές γεωγραφικές περιοχές, ιδίως λόγω των αισθητά διαφορετικών συνθηκών ανταγωνισμού που επικρατούν σ' αυτές. Για τους σκοπούς της γνωστοποιούμενης συγκέντρωσης, ως σχετική γεωγραφική αγορά θεωρείται αυτή της ελληνικής επικράτειας όπου η «νέα» ενοποιημένη εταιρεία θα διαθέτει τα προϊόντα και τις υπηρεσίες της υπό επαρκώς ομοιογενείς συνθήκες ανταγωνισμού. 4. ΑΓΟΡΕΣ ΕΜΠΟΡΙΑΣ ΣΙΤΗΡΩΝ & ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΚΑΙ ΕΜΠΟΡΙΑΣ ΖΩΟΤΡΟΦΩΝ Σύμφωνα με την γνωστοποιούσα, τα σχετικά αγροτικά προϊόντα είναι πρώτες ύλες, η εμπορία των οποίων διέπεται από την Κοινή Αγροτική Πολιτική της ΕΕ. Η προμήθεια των εν λόγω προϊόντων γίνεται ως επί το πλείστον από χώρες του Βορρά με πλεονασματική παραγωγή, σε χώρες της Μεσογείου με ελλειμματική παραγωγή, μία εκ των οποίων (ελλειμματικών χωρών) είναι η Ελλάδα. Οι δε τιμές σε ελλειμματικές χώρες είναι υψηλότερες από τις τιμές σε πλεονασματικές χώρες, κατά το ποσοστό που αντιστοιχεί στο κόστος μεταφοράς. Τα σιτηρά προέλευσης Ευρωπαϊκής Ενωσης και Σερβίας (η οποία έχει συνάψει συμφωνία με την Ε.Ε.) δεν υπόκεινται σε ποσοστώσεις ή άλλους δασμολογικούς φραγμούς. Τα σιτηρά από τρίτες χώρες (εκτός από ΗΠΑ) υπόκειται στην ΕΕ σε ποσόστωση 2,3 εκατομμυρίων μετρικών τόνων και δασμό 12 Ευρώ/μετρικό τόνο ενώ από τις ΗΠΑ σε ποσόστωση 0,5 εκατομμυρίων μετρικών τόνων και δασμό 12 Ευρώ/μετρικό τόνο. Τα σιτηρά με υψηλή περιεκτικότητα σε πρωτεΐνη (ξηρή πρωτεΐνη άνω του 15,3%) εξαιρείται από δασμούς και ποσοστώσεις. Το κριθάρι το οποίο δεν προέρχεται από την ΕΕ υπόκειται σε ποσόστωση 300.000 μετρικών τόνων και σε δασμό 16 Ευρώ/μετρικό τόνο. Το δε καλαμπόκι το οποίο δεν προέρχεται από την ΕΕ εμπορεύεται με μεταβλητό δασμό, αναλόγως του κόστους μεταφοράς και των σχετικών δεικτών (σχετικά ο δείκτης «CBOT»). Σημειώνεται ότι σύμφωνα με τα στοιχεία της γνωστοποίησης, το κόστος μεταφοράς παίζει σημαντικό ρόλο στην ανταγωνιστικότητα. Για παράδειγμα 1-2 $ΗΠΑ διαφορά στο κόστος μεταφοράς μπορεί να εμποδίσει τη συναλλαγή και ο αγοραστής να 6

στραφεί σε έτερο προμηθευτή. Ένας βασικός πελάτης (απάντηση αριθ. πρωτ. 5105/10.09.07) των μερών στην συγκέντρωση θεωρεί ότι οι παράγοντες που προσδιορίζουν την προσφορά και ζήτηση των προϊόντων που αφορούν την συγκέντρωση είναι α) η τιμή του προϊόντος, β) οι ποιοτικές του προδιαγραφές καθώς και γ) οι όροι πληρωμής. Ένας δεύτερος βασικός πελάτης (απάντηση αριθ. πρωτ. 5215/14.09.07) υποστηρίζει ότι ο βαθμός υποκατάστασης και ανελαστικότητας του εκάστοτε προϊόντος επιδρά στην τιμή τους και προσδιορίζει την ένταση της ζήτησης και προσφοράς τους. Σε σχέση με την είσοδο νέων επιχειρήσεων στις σχετικές αγορές προϊόντων, η γνωστοποιούσα εκτιμά ότι δεν υφίστανται σημαντικά νομικά εμπόδια εισόδου στις υπό κρίση αγορές Αναφορικά με την ύπαρξη πραγματικών εμποδίων εισόδου, είναι προφανές ότι μεγάλες πολυεθνικές εταιρείες με δίκτυα προμήθειας από διάφορες σίτο -παραγωγικές χώρες (όπως η Cargill και οι ανταγωνιστές της) έχουν ανταγωνιστικό πλεονέκτημα έναντι μικρότερων εταιρειών που δραστηριοποιούνται σε μία χώρα. Δύο εκ των βασικών πελατών των μερών θεωρεί ότι δεν μπορεί να προϋπολογισθεί ένα ελάχιστο ποσό επένδυσης για είσοδο μιας εταιρείας στις σχετικές αγορές προϊόντος που αφορούν την υπό κρίση συναλλαγή και αυτό διότι η είσοδος μιας εταιρείας στις εν λόγω αγορές εξαρτάται από την επιδιωκόμενη ανάπτυξη, τα διαθέσιμα κεφάλαια και την οργάνωση που διαθέτει η νέα εταιρεία για αποτελεσματική ή μη είσοδο της στην αγορά. Σε κάθε περίπτωση, η γνωστοποιούσα εκτιμά ότι η μόνη σημαντική είσοδος στις υπό κρίση αγορές στη χώρα μας τα τελευταία χρόνια ήταν της Agrograin, μετά την είσοδο της Ουγγαρίας στην Ε.Ε. (την 1.5.2004). Οι βασικοί ανταγωνιστές των μερών στην Ελλάδα, είναι οι εταιρίες GLENCOR, TOEPFER, NIDERA, WJ, DREYFUS καθώς και μικρότερες οι οποίες εκπροσωπούνται σε μια μόνο χώρα, όπως η AGRIMEX (Ουγγαρία), η SILVERSTONE (Ρωσία), η ASHTON (Ρωσία) και άλλες. Ειδικότερα: 1. Η εταιρία NIDERA, ιδρύθηκε στην Ολλανδία το 1920 και διαθέτει θυγατρικές σε 22 χώρες. Η δραστηριότητά της επικεντρώνεται στην παροχή υπηρεσιών από τον αγρότη μέχρι τον τελικό καταναλωτή ενώ ταυτόχρονα η εταιρία εμπορεύεται ένα μεγάλο εύρος αγροτικών προϊόντων από σιτηρά χύμα για μαζική παραγωγή μέχρι μικρές ποσότητες από τεχνικά επεξεργασμένα έλαια για βιομηχανική χρήση. Πιο συγκεκριμένα η δραστηριότητα της Nidera αφορά την έρευνα και ανάπτυξη διάφορων σπόρων όπως σιτάρι, καλαμπόκι, σόγια και δημητριακών εν γένει, την ανάπτυξη και προστασία σιτηρών όπως την διανομή λιπασμάτων καθώς και την αποθήκευση σιτηρών, ελαιόσπορων, ρυζιού και ζωοτροφών. 2. Η εταιρία GLENCORE ιδρύθηκε το 1974 και η έδρα της βρίσκεται στην Ελβετία, ενώ διαθέτει γραφεία σε 50 χώρες και απασχολεί 50.000 εργαζόμενους σε 19 εργοστάσια σε 12 χώρες. Η κύρια δραστηριότητά της αφορά μέταλλα και ορυκτά (αλουμίνιο, βωξίτης, αλουμίνα, νίκελ, ψευδάργυρο, χαλκό μόλυβδο), ενεργειακά προϊόντα (λάδι, γαιάνθρακα,) και αγροτικά προϊόντα (σιτηρά, ακατέργαστη ζάχαρη 7

και λευκή ζάχαρη). Ο κύκλος εργασιών της ανήλθε το 2006 σε 116,5 δις δολάρια ΗΠΑ. 3. Η εταιρία TOEPFER έχει έδρα στη Γερμανία και δραστηριοποιείται μέσω θυγατρικών σε 42 χώρες, απασχολώντας 1600 εργαζόμενους παγκοσμίως. Η κύρια δραστηριότητά της αφορά την εμπορία σιτηρών, ελαιόσπορων και ζωοτροφών. Σημειώνεται ότι οι καμία από τις ως άνω εταιρείες δεν έχει μόνιμη εγκατάσταση στην Ελλάδα ούτε όμως και σταθερή παρουσία και ως εκ τούτου και τα μερίδια αγοράς τους δεν είναι δυνατόν ή πάντως εξαιρετικά δύσκολο να εκτιμηθούν καθώς τα σχετικά στοιχεία δεν είναι διαθέσιμα και σε κάθε περίπτωση τα στοιχεία αυτά είναι μεταβλητά. H Cargill προμηθεύεται, τα προϊόντα τα οποία διαθέτει στη χώρα μας μέσω του αντιπροσώπου της, [ ]. [ ] IV. ΑΝΑΛΥΣΗ ΣΧΕΤΙΚΩΝ ΑΓΟΡΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΟΣ 1. ΑΓΟΡΑ ΕΜΠΟΡΙΑΣ ΣΙΤΗΡΩΝ Σύμφωνα με στοιχεία της γνωστοποιούσας εταιρίας, το συνολικό μέγεθος αγοράς εμπορίας σιτηρών σε όγκο το έτος 2006 στην Ελλάδα κυμάνθηκε μεταξύ [ ]και [ ]μετρικών τόνων. Τα μερίδια αγοράς των μερών στην υπό κρίση πράξη, σε όγκο, το έτος 2006 είχαν ως εξής: α) Cargill [ ]μ.τ.), β) Agrograin [ ]μ.τ.). Το αθροιστικό μερίδιο αγοράς που προκύπτει από την γνωστοποιούμενη πράξη για το ίδιο έτος ανέρχεται σε [ ]Για το έτος 2007, κατ εκτίμηση των μερών, το αθροιστικό μερίδιο αγοράς τους θα ανέλθει σε [ ] [Cargill [ ]μ.τ.) Agrograin [ ]μ.τ.)]. Όπως έχει προαναφερθεί σε προηγούμενη ενότητα, στοιχεία για πωλήσεις και μερίδια αγοράς των βασικών ανταγωνιστών των μερών στην Ελλάδα δεν κατέστη δυνατόν να βρεθούν. 2. ΑΓΟΡΑ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΚΑΙ ΕΜΠΟΡΙΑΣ ΖΩΟΤΡΟΦΩΝ Σύμφωνα με στοιχεία της γνωστοποιούσας εταιρίας, το συνολικό μέγεθος αγοράς εμπορίας ζωοτροφών σε όγκο το έτος 2006 στην Ελλάδα κυμάνθηκε μεταξύ [ ] έως και [ ]μετρικούς τόνους. Τα μερίδια αγοράς των εμπλεκόμενων εταιριών στην υπό κρίση πράξη, σε όγκο, το έτος 2006 είχαν ως εξής: α) Cargill [ ]μ.τ.), β) Agrograin [ ] μ.τ.). Το αθροιστικό μερίδιο αγοράς που προκύπτει από την γνωστοποιούμενη πράξη για το ίδιο έτος ανέρχεται σε [ ]Για το έτος 2007, κατ εκτίμηση των μερών, το αθροιστικό μερίδιο αγοράς τους θα ανέλθει σε [ ]% [Cargill [ ]% ([ ]μ.τ.) Agrograin [ ] ([ ]μ.τ.)]. Όπως έχει προαναφερθεί, στοιχεία για πωλήσεις και μερίδια αγοράς των βασικών ανταγωνιστών των μερών στην Ελλάδα δεν ήταν διαθέσιμα. 3. AΝΤΑΓΩΝΙΣΜΟΣ Α) Τα μέρη θεωρούν ότι τα αποτελέσματα της εξεταζόμενης πράξης και η συνακόλουθη βελτίωση των αποτελεσματικοτήτων μετά τη συγκέντρωση αναμένεται ότι θα έχουν επίκεντρο την Ουγγαρία, καθώς όπως έχει ήδη αναφερθεί οι 8

εμπλεκόμενες εταιρείες στην συγκέντρωση δε διατηρούν μόνιμη εγκατάσταση στην Ελλάδα και διαθέτουν τα προϊόντα τους στην χώρα μας μέσω αντιπροσώπου. Β) Ένας εκ των βασικών πελατών των μερών (απάντηση υπ αριθ. 5215/14.09.07) υποστηρίζει ότι η ολοκλήρωση της επικείμενης συγκέντρωσης δεν θα επηρεάσει την δραστηριότητα της εταιρίας του, ενώ ένας άλλος βασικός πελάτης θεωρεί ότι οι συνθήκες λειτουργίας στις σχετικές αγορές προϊόντος που αφορούν την υπό κρίση πράξη, δεν θα μεταβληθούν. V. 1. Η παρούσα συναλλαγή αποτελεί συγκέντρωση σύμφωνα με το άρθρο 4 παρ. 2β του ν. 703/77, όπως ισχύει, αφού η εταιρία Cargill Holdings BV εξαγοράζει [ ]του μ.κ. της Agrograin Kereskedelmi Zartkoruen Mukodo Reszventynytarsasan (Agrograin) και μετά την υπό κρίση πράξη θα διαθέτει το σύνολο, ήτοι 100% του μετοχικού της κεφαλαίου, αφού κατέχει ήδη το υπόλοιπο [ ]αυτού. Με αυτό δε τον τρόπο η Cargill αποκτάει τον πλήρη έλεγχο της Agrograin. Η «Cargill Holdings BV», γνωστοποίησε σύμφωνα με το άρθρο 4β παρ. 1 την επικείμενη συγκέντρωση στην Γενική Διεύθυνση Ανταγωνισμού στις 20/08/2007 εντός 10 ημερών από την συμφωνία αγοραπωλησίας των μετοχών της εταιρίας Agrograin που υπογράφηκε την 3.8.2007. Σύμφωνα με τα στοιχεία της γνωστοποίησης, ο συνολικός παγκόσμιος κύκλος εργασιών των εταιριών που συμμετέχουν στη συγκέντρωση για το έτος 2006 ανήλθε στο ποσό των [ ]ευρώ, ήτοι [ ]ευρώ για την εταιρία Cargill και [ ]ευρώ για την εταιρία Agrograin, ενώ σε εθνικό επίπεδο, η «Cargill» πραγματοποίησε συνολικό κύκλο εργασιών [ ]ευρώ και η εταιρία «Agrograin» [ ]ευρώ, ήτοι ποσά μεγαλύτερα των αντιστοίχως προβλεπομένων στη παρ. 1 του άρθρου 4β του ν.703/77 (150.000.000 και 15.000.000 Ευρώ), που καθιστούν την γνωστοποίηση της παρούσας συγκέντρωσης υποχρεωτική, για την οποία και καταβλήθηκε το νόμιμο παράβολο και έγινε νομότυπα η δημοσίευση της εν λόγω γνωστοποίησης (άρθρο 31 παρ.1 και άρθρο 4β παρ. 6 του ν.703/1977) στην εφημερίδα «ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ» της 24.8.2007 (Βλ. ανωτ. Παρ. I, σελ.3). Η Υπηρεσία, μετά τον έλεγχο του φακέλου γνωστοποίησης διαπίστωσε ελλείψεις στα προσκομιζόμενα στοιχεία, και απέστειλε σχετική επιστολή παροχής στοιχείων στο γνωστοποιούν μέρος στις 24.08.07. Η γνωστοποιούσα εταιρία προσκόμισε τα ζητηθέντα στοιχεία στις 12.09.07 (ημ. αριθ. πρωτ. 5180) αφής αρχίζει και νόμιμη προθεσμία για έκδοση της παρούσας απόφασης (αρθρο 4 παρ.10 και 3 ν.703/1977). 2. Από την αξιολόγηση και συνεκτίμηση όλων των ανωτέρω στοιχείων του φακέλου των σχετικών με τη διάρθρωση και λειτουργία της σχετικής αγοράς προϊόντων και της γεωγραφικής αγοράς, τα μερίδια σε αυτήν των συμμετεχουσών στη συγκέντρωση εταιρειών και την οικονομική τους δύναμη, τη δυνατότητα επιλογής των προμηθευτών και των χρηστών από τις άνω εταιρείες και από άλλες ανταγωνιστικές επιχειρήσεις, την πρόσβασή τους στις πηγές εφοδιασμού ή στις αγορές διάθεσης των προϊόντων, το συμφέρον των καταναλωτών και τη λειτουργία γενικώς του ανταγωνισμού, όπως λεπτομερώς αυτά εκτίθενται και αναλύονται και στην υπ αριθ. 9

πρωτ 5474/27-9-2007 εισήγηση της Γ.Δ.Α., η Επιτροπή Ανταγωνισμού Τμήμα Α συμπεραίνει ότι η υπό κρίση συγκέντρωση δεν προκαλεί σοβαρές αμφιβολίες ως προς τη δυνατότητά της να περιορίσει σημαντικά τον ανταγωνισμό στις επιμέρους σχετικές αγορές στις οποίες αφορά, ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ Η Επιτροπή Ανταγωνισμού-Τμήμα Α επιτρέπει την κατ άρθρο 4β του ν.703/1977 γνωστοποιηθείσα την 20.8.2007 (αριθ. ημ. πρωτ. 4790) συγκέντρωση που αφορά την εξαγορά του [ ] του μετοχικού της εταιρείας «Agrograin Kereskedelmi Zartkoruen Mukodo Reszventynytarsasan» από την εταιρεία «Cargill Holdings B.V», καθόσον η συγκέντρωση αυτή δεν προκαλεί σοβαρές αμφιβολίες ως προς τη δυνατότητά της να περιορίσει σημαντικά τον ανταγωνισμό στις επί μέρους σχετικές αγορές στις οποίες αφορά. Η απόφαση εκδόθηκε την 4η Οκτωβρίου 2007. Η απόφαση να δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης, σύμφωνα με το άρθρο 25 παρ. 6 του ισχύοντος Κανονισμού Λειτουργίας και Διαχείρισης της Επιτροπής Ανταγωνισμού (ΦΕΚ Β 1890/29.12.2006). Ο Προεδρεύων του Α Τμήματος Ο Συντάκτης της Απόφασης Αριστομένης Κομισόπουλος Βασίλειος Πατσουράτης Η Αναπληρώτρια Γραμματέας Παναγιώτα Μούρκου 10