ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΠΕΜΠΤΗ 12 ΙΟΥΝΙΟΥ 2014 ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ ΜΑΘΗΜΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΕΩΝ ΟΜΑΔΑ ΠΡΩΤΗ Α1α) Λάθος Α1β) Σωστό Α1γ) Σωστό Α1δ) Λάθος Α1ε) Λάθος Α2) Σωστό είναι το δ Α3) Σωστό είναι το β ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΟΜΑΔΑ ΔΕΥΤΕΡΗ Β1) Σελίδες 28-29 του σχολικού βιβλίου. ΟΜΑΔΑ ΤΡΙΤΗ Γ1) Δεδομένης της πληροφορίας ότι «όταν όλοι οι παραγωγικοί συντελεστές απασχολούνται στην παραγωγή του αγαθού Ψ, τότε η οικονομία παράγει 250 μονάδες του αγαθού Ψ», συμπεραίνουμε ότι το Χα = 0 και ότι το Ψα = 250. Κατά τα άλλα: Α Β: ΚΕχ = ΔΨ/ΔΧ = (250-150)/(50-0) = 2 Β Γ: ΚΕχ = ΔΨ/ΔΧ = (150-75)/(75-50)= 3 Χ. ΤΡΙΚΟΥΠΗ 82 ΚΟΜΟΤΗΝΗ WWW.SXOLH-OMHROS.GR Σελίδα 1
Γ Δ: ΚΕχ = 5 ΔΨ/ΔΧ = 5 (75-0)/ΔΧ = 5 ΔΧ = 15 Χδ Χγ = 15 Χδ 75 = 15 Χδ = 90. Ως εκ τούτου, ο πίνακας γίνεται: Συνδυασμοί Χ Ψ ΚΕχ Α 0 250 2 Β 50 150 3 Γ 75 75 5 Δ 90 0 Γ2) A Β: ΚΕψ = ΔΧ/ΔΨ = 50/100 = 0,5 Β Γ: ΚΕψ = ΔΧ/ΔΨ =25/75 = 0,33 Γ Δ: ΚΕψ= ΔΧ/ΔΨ = 15/75 = 0,2. Το κόστος ευκαιρίας του Ψ είναι αυξανόμενο, γιατί όσο αυξάνεται η παραγωγή του αγαθού Ψ (δηλαδή πηγαίνοντας από τον συνδυασμό Δ προς τον συνδυασμό Α), και το ΚΕψ αυξάνεται (από 0,2 γίνεται 0,33 και στην συνέχεια 0,5). Αυτό σημαίνει ότι οι παραγωγικοί συντελεστές δεν είναι εξίσου κατάλληλοι για την παραγωγή και των 2 αγαθών. Γ3) Κατασκευάζουμε πίνακα με ενδιάμεσο συνδυασμό, ο οποίος έχει για Χ = 80: Συνδυασμοί Χ Ψ ΚΕχ Γ 75 75 * 80 ; 5 Δ 90 0 Χ. ΤΡΙΚΟΥΠΗ 82 ΚΟΜΟΤΗΝΗ WWW.SXOLH-OMHROS.GR Σελίδα 2
Αξιοποιώντας το γεγονός ότι, το ΚΕχ θα είναι 5 και ανάμεσα στους συνδυασμούς Γ και *, βρίσκουμε την μέγιστη ποσότητα του αγαθού Ψ που η οικονομία μπορεί να παράγει, με δεδομένες τις 80 μονάδες του αγαθού Χ: Γ * : ΚΕχ = 5 ΔΨ/ΔΧ = 5 ΔΨ/5 = 5 ΔΨ = 25 Ψγ Ψ* = 25 75 Ψ* = 25 Ψ*=50. Η οικονομία, με δεδομένες τις 80 μονάδες του αγαθού Χ, μπορεί να παράγει 50 μονάδες του αγαθού Ψ. Ως εκ τούτου, ο συνδυασμός Χ=80, Ψ=45 είναι εφικτός. Αυτό σημαίνει ότι σε αυτόν τον συνδυασμό, οι παραγωγικοί συντελεστές της οικονομίας υποαπασχολούνται. Γ4) Κατασκευάζουμε πίνακα με δύο ενδιάμεσους συνδυασμούς, για Χ=20 και Χ = 70: Συνδυασμοί Χ Ψ ΚΕχ Α 0 250 ** 20 2 Β 50 150 *** 70 3 Γ 75 75 Αξιοποιώντας το γεγονός ότι το ΚΕχ θα είναι 2 ανάμεσα στους συνδυασμούς Α και **, και ότι θα είναι 3 ανάμεσα στους συνδυασμούς Β και ***, βρίσκουμε τα αντίστοιχα Ψ: Α Β: ΚΕχ = 2 ΔΨ/ΔΧ=2 ΔΨ/20 = 2 ΔΨ = 40 Ψα-Ψ** = 40 250 Ψ** = 40 Χ. ΤΡΙΚΟΥΠΗ 82 ΚΟΜΟΤΗΝΗ WWW.SXOLH-OMHROS.GR Σελίδα 3
Ψ** = 210 Β ***: ΚΕχ = 3 ΔΨ/ΔΧ = 3 ΔΨ/20 = 3 ΔΨ = 60 Ψβ Ψ*** = 60 150 Ψ***=60 Ψ*** = 90. Συμπερασματικά, θυσιάζονται Ψ** - Ψ*** = 210 90 = 120 μονάδες τους αγαθού Ψ, ώστε η παραγωγή του αγαθού Χ να αυξηθεί από 20 σε 70 μονάδες. ΟΜΑΔΑ ΤΕΤΑΡΤΗ Δ1) Με δεδομένη την αρχική συνάρτηση αγοραίας ζήτησης και την αρχική τιμή ισορροπίας, μπορούμε να βρούμε την αρχική ποσότητα ισορροπίας: Qd = 400 20P Qε = 400 20*4 Qε = 320. H αλλαγή των προτιμήσεων των καταναλωτών φέρνει ως αποτέλεσμα την εξής μεταβολή της συνάρτησης ζήτησης: Qd = Qd + 100 Qd = 500 20P Με δεδομένη τη νέα ποσότητα ισορροπίας, βρίσκουμε τη νέα τιμή ισορροπίας: Qd = 500 20P 380 = 500 20Pε Ρε = 6. Χ. ΤΡΙΚΟΥΠΗ 82 ΚΟΜΟΤΗΝΗ WWW.SXOLH-OMHROS.GR Σελίδα 4
Τα δυο σημεία Ε (Ρε=4, Qε = 320) και Ε (Pε = 6, Qε = 380) είναι δυο σημεία της ίδιας καμπύλης προσφοράς, την εξίσωση της οποίας θα βρούμε λύνοντας σύστημα: Qs = γ + δρ 380 = γ + 6δ 320 = γ + 4δ Από όπου προκύπτει ότι δ = 30 και γ = 200. Άρα, Qs = 200 + 30P. Δ2) Es ΑΒ = ΔQ/ΔΡ * (Ρ1+Ρ2)/(Q1+Q2) = 60/2 * (4+6)/(320+380) = 3/7. Δεδομένου ότι είναι μικρότερη της μονάδας, η προσφορά είναι ανελαστική. Δ3) Με την επιβολή της ανώτατης τιμής Ρα = 4, οι παραγωγοί προσφέρουν: Qs = 200 + 30*4 = 320 Ενώ οι καταναλωτές ζητούν: Qd = 500 20*4 = 420. Συμπερασματικά, προκαλείται έλλειμμα στην αγορά ίσο με Qd Qs = 420 320 = 100 μονάδες. Αν οι καταναλωτές υποχρεωθούν να ζητήσουν την ποσότητα που οι παραγωγοί προσφέρουν, θα είναι διατεθειμένοι να την πληρώσουν στην εξής τιμή: Qd = 320 500 20P = 320 P = 9 Πράγμα που θα επιφέρει ένα «καπέλο» πάνω στην ανώτατη τιμή ίσο με 9-4 = 5 χρηματικές μονάδες. Χ. ΤΡΙΚΟΥΠΗ 82 ΚΟΜΟΤΗΝΗ WWW.SXOLH-OMHROS.GR Σελίδα 5
Δ4) Η επιβολή ανώτατης τιμής από το κράτος πρέπει να είναι βραχυχρόνια, ούτως ώστε να αποφεύγονται τα φαινόμενα της μαύρης αγοράς (σελ. 101 του σχολικού βιβλίου). Επιμέλεια: Σωτήρης Αμανατιάδης Πτυχιούχος Οικονομικών Επιστημών Πανεπιστημίου Μακεδονίας Χ. ΤΡΙΚΟΥΠΗ 82 ΚΟΜΟΤΗΝΗ WWW.SXOLH-OMHROS.GR Σελίδα 6