ΚΩΔΙΚΑΣ ΦΟΡΟΛΟΓΙΑΣ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΟΣ

ΚΩΔΙΚΑΣ ΦΟΡΟΛΟΓΙΑΣ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΟΣ ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ ΓΕΝΙΚΕΣ ΙΑΤΑΞΕΙΣ Άρθρο 1 Πεδίο Εφαρµογής 1. Ο Κώδικας Φορολογίας Εισοδήµατος (Κ.Φ.Ε.) ρυθµίζει τη φορολογία του εισοδήµατος : α) των φυσικών ροσώ ων, β) των νοµικών ροσώ ων και των κάθε είδους νοµικών οντοτήτων. 2. Ο Κ.Φ.Ε. ρυθµίζει τον τρό ο φορολόγησης για τις κατηγορίες εισοδηµάτων ό ως ορίζονται στον Κ.Φ.Ε, καθώς και τον τρό ο α όδοσης των φόρων µε την υ οβολή της δήλωσης, την ροκαταβολή του φόρου και την αρακράτησή του. Άρθρο 2 Ορισµοί Οι όροι ου χρησιµο οιούνται για τους σκο ούς του Κ.Φ.Ε. έχουν την έννοια ου ροβλέ ει η κείµενη νοµοθεσία, εκτός εάν ο Κ.Φ.Ε. ορίζει διαφορετικά. Για τους σκο ούς του αρόντος νοούνται ως : α) «φορολογούµενος»: κάθε ρόσω ο ου υ όκειται σε φόρο εισοδήµατος σύµφωνα µε τον Κ.Φ.Ε., β) «ρόσω ο»: κάθε φυσικό ή νοµικό ρόσω ο ή κάθε είδους νοµική οντότητα, γ) «νοµικό ρόσω ο»: κάθε ε ιχείρηση ή εταιρεία µε νοµική ροσω ικότητα ή ένωση ε ιχειρήσεων ή εταιρειών µε νοµική ροσω ικότητα, δ) «νοµική οντότητα»: κάθε µόρφωµα εταιρικής ή µη οργάνωσης ανεξαρτήτως νοµικής ροσω ικότητας και κερδοσκο ικού ή µη χαρακτήρα ου δεν είναι φυσικό ή νοµικό ρόσω ο, ό ως ιδίως συνεταιρισµός, οργανισµός, υ εράκτια ή εξωχώρια εταιρεία, κάθε µορφής εταιρεία ιδιωτικών ε ενδύσεων, κάθε µορφής κατα ίστευµα ή εµ ίστευµα ή ο οιοδή οτε µόρφωµα αρόµοιας φύσης, κάθε µορφής ίδρυµα ή ο οιοδή οτε µόρφωµα αρόµοιας φύσης, κάθε µορφή ροσω ικής ε ιχείρησης ή ο οιαδή οτε οντότητα ροσω ικού χαρακτήρα, κάθε µορφής κοινή ε ιχείρηση, κάθε µορφής εταιρείας διαχείρισης κεφαλαίου ή εριουσίας ή διαθήκης ή κληρονοµίας ή κληροδοσίας ή δωρεάς, κάθε φύσης κοινο ραξία, κάθε µορφής εταιρεία αστικού δικαίου, συµµετοχικές ή αφανείς εταιρείες, κοινωνίες αστικού δικαίου, ε) «υ όχρεος σε αρακράτηση»: κάθε ρόσω ο ου υ οχρεούται σε αρακράτηση φόρου στην ηγή σύµφωνα µε τις διατάξεις του Κ.Φ.Ε., στ) «συγγενικό ρόσω ο»: ο/η σύζυγος και οι ανιόντες ή κατιόντες σε ευθεία γραµµή. 1

ζ) «συνδεδεµένο ρόσω ο»: κάθε ρόσω ο, το ο οίο συµµετέχει άµεσα ή έµµεσα στη διοίκηση, τον έλεγχο ή το κεφάλαιο άλλου ροσώ ου το ο οίο είναι συγγενικό ρόσω ο ή µε το ο οίο συνδέεται. Ειδικότερα, τα ακόλουθα ρόσω α θεωρούνται συνδεδεµένα ρόσω α: αα) κάθε ρόσω ο ου κατέχει άµεσα ή έµµεσα µετοχές, µερίδια, ή συµµετοχή στο κεφάλαιο τουλάχιστον τριάντα τρία (33%) τοις εκατό, βάσει αξίας ή αριθµού, ή δικαιώµατα σε κέρδη ή δικαιώµατα ψήφου, ββ) δύο ή ερισσότερα ρόσω α εάν κά οιο τρίτο ρόσω ο κατέχει άµεσα ή έµµεσα µετοχές, µερίδια δικαιώµατα ψήφου ή συµµετοχής στο κεφάλαιο τουλάχιστον τριάντα τρία (33%) τοις εκατό, βάσει αξίας ή αριθµού, ή δικαιώµατα σε κέρδη ή δικαιώµατα ψήφου,. γγ) κάθε ρόσω ο µε το ο οίο υ άρχει σχέση άµεσης ή έµµεσης ουσιώδους διοικητικής εξάρτησης ή ελέγχου ή ασκεί καθοριστική ε ιρροή ή έχει τη δυνατότητα άσκησης καθοριστικής ε ιρροής άλλου ροσώ ου ή σε ερί τωση ου και τα δύο ρόσω α έχουν σχέση άµεσης ή έµµεσης ουσιώδους διοικητικής εξάρτησης ή ελέγχου ή δυνατότητα άσκησης καθοριστικής ε ιρροής α ό τρίτο ρόσω ο. Άρθρο 3 Υ οκείµενα του φόρου 1. Ο φορολογούµενος ου έχει τη φορολογική κατοικία του στην Ελλάδα υ όκειται σε φόρο για το φορολογητέο εισόδηµά του ου ροκύ τει στην ηµεδα ή και την αλλοδα ή, ήτοι το αγκόσµιο εισόδηµά του και α οκτάται µέσα σε ορισµένο φορολογικό έτος. 2. Ο φορολογούµενος ου δεν έχει τη φορολογική κατοικία του στην Ελλάδα υ όκειται σε φόρο για το φορολογητέο εισόδηµά του ου ροκύ τει στην Ελλάδα και α οκτάται µέσα σε ορισµένο φορολογικό έτος. Άρθρο 4 Φορολογική κατοικία 1. Ένα φυσικό ρόσω ο θεωρείται φορολογικός κάτοικος Ελλάδας, εφόσον: α) έχει στην Ελλάδα τη µόνιµη ή κύρια κατοικία του, ή τη συνήθη διαµονή του, ή το κέντρο των ζωτικών του συµφερόντων ήτοι τους ροσω ικούς, οικονοµικούς ή κοινωνικούς δεσµούς του, ή β) είναι ροξενικός, δι λωµατικός ή δηµόσιος λειτουργός αρόµοιου καθεστώτος ή δηµόσιος υ άλληλος ου έχει την ελληνική ιθαγένεια και υ ηρετεί στην αλλοδα ή. 2. Ένα φυσικό ρόσω ο ου έχει φυσική αρουσία στην Ελλάδα για χρονικό διάστηµα άνω των εκατόν ογδόντα τριών (183) ηµερών εντός ο οιασδή οτε δωδεκάµηνης εριόδου, 2

αδιαλεί τως ή µε διαλείµµατα, είναι φορολογικός κάτοικος Ελλάδος για το φορολογικό έτος στη διάρκεια του ο οίου συµ ληρώνεται η δωδεκάµηνη ερίοδος. 3. Ένα νοµικό ρόσω ο ή µία νοµική οντότητα θεωρείται φορολογικός κάτοικος Ελλάδας για ο οιοδή οτε φορολογικό έτος, εφόσον: α) συστάθηκε ή ιδρύθηκε σύµφωνα µε το ελληνικό δίκαιο, β) έχει την καταστατική έδρα του στην Ελλάδα, ή γ) ο τό ος άσκησης ραγµατικής διοίκησης είναι στην Ελλάδα ο οιαδή οτε ερίοδο στη διάρκεια του φορολογικού έτους. 4. Ο «τό ος άσκησης ραγµατικής διοίκησης» θεωρείται ότι είναι στην Ελλάδα µε βάση τα ραγµατικά εριστατικά και τις συνθήκες λαµβάνοντας υ όψη ιδίως τα εξής: α) τον τό ο άσκησης καθηµερινής διοίκησης, β) τον τό ο λήψης στρατηγικών α οφάσεων, γ) την κατοικία της λειοψηφίας των µετόχων ή εταίρων, δ) τον τό ο ετήσιας γενικής συνέλευσης των µετόχων ή εταίρων, ε) τον τό ο τήρησης βιβλίων και στοιχείων, στ) τον τό ο συνεδριάσεων του διοικητικού συµβουλίου ή ό οιου άλλου εκτελεστικού οργάνου διοίκησης, ζ) την κατοικία των µελών του διοικητικού συµβουλίου ή ό οιου άλλου εκτελεστικού οργάνου διοίκησης. Άρθρο 5 Εισόδηµα ου ροκύ τει στην ηµεδα ή 1. Εισόδηµα ου ροκύ τει στην ηµεδα ή είναι κάθε εισόδηµα ηγής Ελλάδας και ιδίως: α) Το εισόδηµα α ό µισθωτή εργασία και συντάξεις ου αρέχεται στην ηµεδα ή, β) Το εισόδηµα α ό µισθωτή εργασία και συντάξεις ου αρέχεται στην αλλοδα ή και ληρώνεται α ό το Ελληνικό ηµόσιο, γ Το εισόδηµα α ό υ ηρεσίες διοίκησης, συµβουλευτικές και τεχνικές ου αρέχονται στην ηµεδα ή, δ) Το εισόδηµα α ό καλλιτεχνικές και αθλητικές δραστηριότητες ου αρέχονται στην ηµεδα ή, ε) Το εισόδηµα α ό ε ιχειρηµατική δραστηριότητα ου ασκείται στην ηµεδα ή, στ) Το εισόδηµα α ό την µεταβίβαση αγίων εριουσιακών στοιχείων α ό αλλοδα ό ου ασκεί ε ιχειρηµατική δραστηριότητα µέσω µόνιµης εγκατάστασης στην ηµεδα ή, ζ) Το εισόδηµα α ό ακίνητη εριουσία και το εισόδηµα α ό λοι ά δικαιώµατα ου ροκύ τουν α ό την ακίνητη εριουσία, εφόσον τα ακίνητα βρίσκονται στην ηµεδα ή, η) Το εισόδηµα α ό την ώληση ακίνητης εριουσίας η ο οία βρίσκεται στην ηµεδα ή, 3

θ) Το εισόδηµα α ό την ώληση ολόκληρης ε ιχείρησης, εταιρικών µεριδίων ή οσοστών συµµετοχής, µετοχών, εισηγµένων ή µη, οµολόγων και αραγώγων χρηµατοοικονοµικών ροϊόντων, ι) Το εισόδηµα α ό µερίσµατα ή λοι ά διανεµόµενα οσά α ό νοµικό ρόσω ο ου έχει τη φορολογική του κατοικία στην ηµεδα ή, ια) Το εισόδηµα α ό µερίσµατα ή λοι ά διανεµόµενα οσά α ό τις νοµικές οντότητες ου έχουν τη φορολογική τους κατοικία στην ηµεδα ή, ιβ) Το εισόδηµα α ό τόκους καταβληθέντες ή ιστωθέντες α ό κάτοικο Ελλάδας ή αλλοδα ής µέσω µόνιµης εγκατάστασης στην ηµεδα ή, ιγ) Το εισόδηµα α ό δικαιώµατα ου ιστώνεται ή καταβάλλεται α ό κάτοικο ηµεδα ής ή αλλοδα ής µέσω µόνιµης εγκατάστασης στην ηµεδα ή. 2. Ως εισόδηµα ου ροκύ τει στην αλλοδα ή νοείται κάθε εισόδηµα ου δεν ροκύ τει στην ηµεδα ή σύµφωνα µε τα οριζόµενα στην αράγραφο 1. Άρθρο 6 Μόνιµη Εγκατάσταση 1. «Μόνιµη εγκατάσταση» ορίζεται ο καθορισµένος τό ος ε ιχειρηµατικών δραστηριοτήτων µέσω του ο οίου διεξάγονται εν όλω ή εν µέρει οι δραστηριότητες της ε ιχείρησης. 2. Ο όρος «µόνιµη εγκατάσταση» εριλαµβάνει κυρίως: α) τό ο της διοίκησης, β) υ οκατάστηµα, γ) γραφείο, δ) εργοστάσιο, ε) εργαστήριο, και στ) ορυχείο, µεταλλείο, ηγή ετρελαίου ή αερίου, λατοµείο ή ο οιοδή οτε άλλο τό ο εξόρυξης φυσικών όρων. 3. Το εργοτάξιο ή ένα έργο κατασκευής ή συναρµολόγησης θεωρείται ότι συνιστά µόνιµη εγκατάσταση, µόνον εφόσον διαρκεί για χρονικό διάστηµα µεγαλύτερο των τριών (3) µηνών. 4. Ανεξάρτητα α ό τις αρα άνω διατάξεις του αρόντος άρθρου, ο όρος «µόνιµη εγκατάσταση» θεωρείται ότι δεν εριλαµβάνει: α) τη χρήση εγκαταστάσεων α οκλειστικά για το σκο ό της α οθήκευσης, έκθεσης, ή αράδοσης των αγαθών ή εµ ορευµάτων ου ανήκουν στην ε ιχείρηση, β) τη διατήρηση α οθέµατος αγαθών ή εµ ορευµάτων ου ανήκουν στην ε ιχείρηση α οκλειστικά µε σκο ό την α οθήκευση, έκθεση ή αράδοση, γ) τη διατήρηση α οθέµατος αγαθών ή εµ ορευµάτων ου ανήκουν στην ε ιχείρηση α οκλειστικά µε σκο ό την ε εξεργασία α ό άλλη ε ιχείρηση, 4

δ) τη διατήρηση καθορισµένου τό ου ε ιχειρηµατικών δραστηριοτήτων α οκλειστικά µε σκο ό την αγορά αγαθών ή εµ ορευµάτων ή τη συλλογή ληροφοριών για την ε ιχείρηση, ε) τη διατήρηση ενός καθορισµένου τό ου ε ιχειρηµατικών δραστηριοτήτων α οκλειστικά µε σκο ό τη διεξαγωγή α ό την ε ιχείρηση κάθε άλλης δραστηριότητας ρο αρασκευαστικού ή βοηθητικού χαρακτήρα, στ) τη διατήρηση ενός καθορισµένου τό ου ε ιχειρηµατικών δραστηριοτήτων α οκλειστικά µε σκο ό το συνδυασµό εργασιών ου αναφέρονται στις ερι τώσεις α έως ε της, εφόσον η συνολική δραστηριότητα του καθορισµένου τό ου ε ιχειρηµατικών δραστηριοτήτων ου ροκύ τει α ό τον εν λόγω συνδυασµό έχει ρο αρασκευαστικό ή βοηθητικό χαρακτήρα. 5. Ανεξάρτητα α ό τις διατάξεις των αραγράφων 1 και 2, όταν ένα ρόσω ο, εκτός α ό τον ανεξάρτητο ράκτορα για τον ο οίο εφαρµόζεται η αράγραφος 6, ενεργεί για λογαριασµό της ε ιχείρησης και έχει εξουσιοδότηση την ο οία ασκεί συνήθως στην ηµεδα ή να συνά τει συµφωνίες στο όνοµα της ε ιχείρησης, τότε η ε ιχείρηση αυτή θεωρείται ότι έχει τη µόνιµη εγκατάστασή της στην Ελλάδα αναφορικά µε τις δραστηριότητες ου το ρόσω ο αυτό αναλαµβάνει για λογαριασµό της, εκτός αν οι δραστηριότητες του εν λόγω ροσώ ου εριορίζονται σε εκείνες ου ορίζονται στην αράγραφο 4, οι ο οίες έστω και αν ασκούνται µέσω ενός καθορισµένου τό ου ε ιχειρηµατικών δραστηριοτήτων, δεν καθιστούν τον τό ο αυτό µόνιµη εγκατάσταση κατά τις διατάξεις της αραγράφου αυτής. 6. Μία ε ιχείρηση δεν θεωρείται ότι έχει µόνιµη εγκατάσταση στην Ελλάδα αν η δραστηριότητά της εριορίζεται στη διεξαγωγή εργασιών µέσω µεσίτη, γενικού αντι ροσώ ου µε ροµήθεια ή ο οιουδή οτε άλλου ανεξάρτητου ράκτορα, εφόσον τα ρόσω α αυτά ενεργούν στο λαίσιο της συνήθους ε ιχειρηµατικής τους δραστηριότητας. 7. Το γεγονός ότι µία ε ιχείρηση ου είναι φορολογικός κάτοικος στην Ελλάδα ελέγχει ή ελέγχεται α ό µία άλλη ε ιχείρηση ου είναι κάτοικος άλλου κράτους ή η ο οία διεξάγει εργασίες µέσω µόνιµης εγκατάστασης ή µε άλλο τρό ο σε αυτό το άλλο κράτος δεν καθιστά α ό µόνο του την ρώτη ε ιχείρηση µόνιµη εγκατάσταση της δεύτερης. Άρθρο 7 Φορολογητέο εισόδηµα 1. Φορολογητέο εισόδηµα είναι το εισόδηµα ου α οµένει µετά την αφαίρεση των δα ανών ου εκ ί τουν σύµφωνα µε τις διατάξεις του Κ.Φ.Ε. α ό το ακαθάριστο εισόδηµα. 2. Ο Κ.Φ.Ε. διακρίνει τις ακόλουθες κατηγορίες ακαθάριστων εισοδηµάτων: α) εισόδηµα α ό µισθωτή εργασία και συντάξεις, β) εισόδηµα α ό ε ιχειρηµατική δραστηριότητα, γ) εισόδηµα α ό κεφάλαιο, και δ) εισόδηµα α ό υ εραξία µεταβίβασης κεφαλαίου. 5

Άρθρο 8 Φορολογικό έτος 1. Το φορολογικό έτος ταυτίζεται µε το ηµερολογιακό έτος. Για τα νοµικά ρόσω α ή τις νοµικές οντότητες ου τηρούν δι λογραφικά βιβλία το φορολογικό έτος µ ορεί να λήγει στις 30 Ιουνίου. Σε καµία ερί τωση το φορολογικό έτος δεν µ ορεί να υ ερβαίνει τους δώδεκα (12) µήνες. 2. Κατά αρέκκλιση της αραγράφου 1 ένα νοµικό ρόσω ο ή µια νοµική οντότητα ου είναι φορολογικός κάτοικος στην ηµεδα ή και ανήκει κατά οσοστό ου υ ερβαίνει το ενήντα τοις εκατό (50%) σε αλλοδα ό νοµικό ρόσω ο ή νοµική οντότητα µ ορεί να χρησιµο οιήσει ως φορολογικό έτος το φορολογικό έτος του αλλοδα ού νοµικού ροσώ ου ή νοµικής οντότητας. 3. Ο φόρος ου ε ιβάλλεται σύµφωνα µε τις διατάξεις του αρόντος αφορά σε εισόδηµα ου α οκτήθηκε το αµέσως ροηγούµενο φορολογικό έτος. 4. Σε ερί τωση ου ο φορολογούµενος ροβαίνει σε έναρξη ή αύση εργασιών ή δραστηριοτήτων στη διάρκεια του φορολογικού έτους, το ρώτο φορολογικό έτος λήγει στις 31 εκεµβρίου και το τελευταίο φορολογικό έτος αρχίζει την 1 η Ιανουαρίου, µε την ε ιφύλαξη του δευτέρου εδαφίου της αραγράφου 1. Άρθρο 9 Πίστωση φόρου αλλοδα ής 1. Εάν κατά τη διάρκεια του φορολογικού έτους ένας φορολογούµενος ου έχει φορολογική κατοικία στην Ελλάδα α οκτά εισόδηµα στην αλλοδα ή, ο καταβλητέος φόρος εισοδήµατος του εν λόγω φορολογούµενου όσον αφορά στο εν λόγω εισόδηµα µειώνεται κατά το οσό του φόρου ου καταβλήθηκε στην αλλοδα ή για αυτό το εισόδηµα. Η καταβολή του οσού του φόρου στην αλλοδα ή α οδεικνύεται µε τα σχετικά δικαιολογητικά έγγραφα σύµφωνα µε τα οριζόµενα στον Κώδικα Φορολογικής ιαδικασίας. 2. Η µείωση του φόρου εισοδήµατος ου ροβλέ εται στην ροηγούµενη αράγραφο δεν δύναται να υ ερβαίνει το οσό του φόρου ου αναλογεί για το εισόδηµα αυτό στην Ελλάδα. ΜΕΡΟΣ ΕΥΤΕΡΟ ΦΟΡΟΣ ΕΙΣΟ ΗΜΑΤΟΣ ΦΥΣΙΚΩΝ ΠΡΟΣΩΠΩΝ Κεφάλαιο Α 6

Γενικές διατάξεις Άρθρο 10 Αντικείµενο του φόρου εισοδήµατος των φυσικών ροσώ ων «Φόρος εισοδήµατος φυσικών ροσώ ων» είναι ο φόρος ου ε ιβάλλεται ετησίως στο εισόδηµα ου α οκτούν τα φυσικά ρόσω α. Άρθρο 11 Εξαρτώµενα µέλη 1. Ως εξαρτώµενα µέλη του φορολογούµενου, θεωρούνται: α) ο (η) σύζυγος, εφόσον δεν έχει ίδια φορολογητέα εισοδήµατα ο οιασδή οτε ηγής, β) άγαµα τέκνα, εφόσον: i) είναι ανήλικα έως 18 ετών ή, ii) υ ηρετούν τη στρατιωτική θητεία τους, γ) τα αρακάτω φυσικά ρόσω α µε οσοστό νοητικής ή σωµατικής ανα ηρίας τουλάχιστον 67%, εφόσον είναι άγαµα, διαζευγµένα ή σε χηρεία: i) τέκνα του φορολογούµενου, ii) αδελφοί και αδελφές των δύο συζύγων. δ) ανιόντες, ε) ανήλικα ορφανά α ό ατέρα και µητέρα ου έχουν έως τρίτου βαθµού συγγένεια µε το φορολογούµενο ή τον/τη σύζυγο. 2. Τα φυσικά ρόσω α ου αναφέρονται στις ερι τώσεις (β), (δ), και (ε) της αραγράφου 1 δεν θεωρούνται εξαρτώµενα µέλη, εάν το ετήσιο εισόδηµά τους υ ερβαίνει το οσό των τριών χιλιάδων (3.000) ευρώ και εφόσον συνοικούν µε το φορολογούµενο. Τα φυσικά ρόσω α της ερί τωσης γ) της αραγράφου 1, δεν θεωρούνται εξαρτώµενα µέλη, εάν το ετήσιο εισόδηµά τους υ ερβαίνει το οσό των έξι χιλιάδων (6.000) ευρώ. 3. Κατά την εφαρµογή της αραγράφου 2, δεν λαµβάνονται υ όψη οι αρακάτω κατηγορίες εισοδήµατος: α) διατροφή ου καταβάλλεται στο ανήλικο τέκνο µε δικαστική α όφαση ή µε συµβολαιογραφική ράξη, β) εξωϊδρυµατικό ε ίδοµα ή ρονοιακά ε ιδόµατα ανα ηρίας ου χορηγούνται α ό το κράτος. 4. Το εισόδηµα των ανήλικων τέκνων ροστίθεται στα εισοδήµατα και φορολογείται στο όνοµα του γονέα ου ασκεί τη γονική µέριµνα. Η διάταξη του ροηγούµενου εδαφίου δεν εφαρµόζεται για τις ακόλουθες κατηγορίες εισοδηµάτων σχετικά µε τα ο οία το ανήλικο τέκνο υ έχει δική του φορολογική υ οχρέωση: 7

α) το εισόδηµα ου α οκτά το ανήλικο α ό εργασιακή σχέση σύµφωνα µε την αράγραφο 2 του άρθρου 12, β) συντάξεις ου εριήλθαν στο ανήλικο τέκνο λόγω θανάτου του ατέρα ή της µητέρας του. Κεφάλαιο Β Εισόδηµα α ό µισθωτή εργασία και συντάξεις Άρθρο 12 Εισόδηµα α ό µισθωτή εργασία και συντάξεις 1. Το ακαθάριστο εισόδηµα α ό µισθωτή εργασία και συντάξεις εριλαµβάνει τα άσης φύσεως εισοδήµατα σε χρήµα ή σε είδος ου α οκτώνται στο λαίσιο υφιστάµενης, αρελθούσας ή µελλοντικής εργασιακής σχέσης. 2. Για τους σκο ούς του Κ.Φ.Ε, εργασιακή σχέση υφίσταται όταν ένα φυσικό ρόσω ο αρέχει υ ηρεσίες: α) στο λαίσιο σύµβασης εργασίας σύµφωνα µε το εργατικό δίκαιο, β) βάσει σύµβασης, ροφορικής ή έγγραφης, µε την ο οία το φυσικό ρόσω ο α οκτά σχέση εξαρτηµένης εργασίας µε άλλο ρόσω ο, το ο οίο έχει το δικαίωµα να ορίζει και να ελέγχει τον τρό ο, το χρόνο, και τον τό ο εκτέλεσης των υ ηρεσιών, γ) οι ο οίες ρυθµίζονται α ό τη νοµοθεσία ερί µισθολογίου και ειδικών µισθολογίων των υ αλλήλων και λειτουργών του ηµοσίου, δ) ως διευθυντής ή µέλος του Σ εταιρείας ή κάθε άλλου νοµικού ροσώ ου ή νοµικής οντότητας, ε) ως δικηγόρος έναντι άγιας αντιµισθίας για την αροχή νοµικών υ ηρεσιών, στ) βάσει έγγραφων συµβάσεων αροχής υ ηρεσιών ή συµβάσεων έργου, µε φυσικά ή νοµικά ρόσω α ή νοµικές οντότητες τα ο οία δεν υ ερβαίνουν τα τρία (3), ή, εφόσον υ ερβαίνουν τον αριθµό αυτόν, οσοστό εβδοµήντα έντε τοις εκατό (75%) του ακαθάριστου εισοδήµατος α ό ε ιχειρηµατική δραστηριότητα ροέρχεται α ό ένα (1) α ό τα φυσικά ή νοµικά ρόσω α ή νοµικές οντότητες ου λαµβάνουν τις εν λόγω υ ηρεσίες και εφόσον οι ετήσιες ε ιχειρηµατικές δα άνες ου θα εξέ ι ταν σύµφωνα µε το άρθρο 22, δεν υ ερβαίνουν το οσό των εννέα χιλιάδων διακοσίων ενήντα δύο (9.250) ευρώ. Η διάταξη του ροηγούµενου εδαφίου δεν εφαρµόζεται στην ερί τωση ου ο φορολογούµενος α οκτά εισόδηµα α ό µισθωτή εργασία σύµφωνα µε µία α ό τις ερι τώσεις α έως ε του αρόντος άρθρου. 3. Ως ακαθάριστα εισοδήµατα α ό µισθωτή εργασία και συντάξεις θεωρούνται τα εξής: α) ηµεροµίσθιο, µισθός, ε ίδοµα αδείας, ε ίδοµα ασθενείας, ε ίδοµα εορτών, α οζηµίωση µη ληφθείσας άδειας, αµοιβές, ροµήθειες, ε ιµίσθια και φιλοδωρήµατα, 8

β) ε ιδόµατα εριλαµβανοµένων του ε ιδόµατος κόστους διαβίωσης, της ηµερήσιας α οζηµίωσης, του ε ιδόµατος ενοικίου, της α οζηµίωσης εξόδων φιλοξενίας ή ταξιδίου, γ) α οζηµίωση εξόδων στα ο οία έχει υ οβληθεί ο εργαζόµενος ή συγγενικό ρόσω ο του εργαζοµένου, δ) αροχή ο οιασδή οτε µορφής ου λαµβάνει ο εργαζόµενος ριν την έναρξη της εργασιακής σχέσης, ε) α οζηµιώσεις για τη λύση ή καταγγελία της εργασιακής σχέσης, στ) συντάξεις ου χορηγούνται α ό κύριο και ε ικουρικό φορέα υ οχρεωτικής ασφάλισης, καθώς και α ό ε αγγελµατικά ταµεία ου έχουν συσταθεί µε νόµο, ζ) το ασφάλισµα ου καταβάλλεται εφά αξ ή µε τη µορφή εριοδικής αροχής στο λαίσιο οµαδικών ασφαλιστηρίων συνταξιοδοτικών συµβολαίων, η) κάθε άλλη αροχή ου εισ ράττεται έναντι υφιστάµενης, αρελθούσας ή µελλοντικής εργασιακής σχέσης. Άρθρο 13 Παροχές σε είδος 1. Με την ε ιφύλαξη των διατάξεων των αραγράφων 2, 3, και 4, ο οιεσδή οτε αροχές σε είδος ου λαµβάνει ένας εργαζόµενος ή συγγενικό ρόσω ο αυτού συνυ ολογίζονται στο φορολογητέο εισόδηµά του στην αγοραία αξία τους, εφόσον η συνολική αξία των αροχών σε είδος υ ερβαίνει το οσό των τριακοσίων (300) ευρώ ανά φορολογικό έτος. 2. Η αγοραία αξία της αραχώρησης ενός οχήµατος σε εργαζόµενο ή εταίρο, ή µέτοχο α ό ένα φυσικό ή νοµικό ρόσω ο ή νοµική οντότητα, µε εξαίρεση την ερί τωση ου ο εργοδότης εµ ί τει στους φορείς γενικής κυβέρνησης, για ο οιοδή οτε χρονικό διάστηµα ενός φορολογικού έτους, υ ολογίζεται σε οσοστό τριάντα τοις εκατό (30%) του κόστους του οχήµατος ου εγγράφεται ως δα άνη στα βιβλία του εργοδότη µε τη µορφή της α όσβεσης ή του µισθώµατος. Σε ερί τωση ου το κόστος είναι µηδενικό, η αγοραία αξία της αραχώρησης ορίζεται σε οσοστό τριάντα τοις εκατό (30%) της µέσης δα άνης ή α όσβεσης κατά τα τελευταία τρία (3) έτη. Οι διατάξεις των ροηγούµενων εδαφίων δεν εφαρµόζονται για τα οχήµατα ου αραχωρεί ο εργοδότης σε εριοδεύοντες ωλητές. 3. Οι αροχές σε είδος µε τη µορφή δανείου, ρος εργαζόµενο, ή εταίρο ή µέτοχο α ό ένα φυσικό ή νοµικό ρόσω ο ή νοµική οντότητα εριβάλλονται τη µορφή έγγραφης συµφωνίας και α οτιµώνται µε βάση το οσό της διαφοράς ου ροκύ τει µεταξύ των τόκων ου θα κατέβαλε ο εργαζόµενος στη διάρκεια του ηµερολογιακού µήνα κατά τον ο οίο έλαβε την αροχή, εάν το ε ιτόκιο υ ολογισµού των τόκων ήταν το µέσο ε ιτόκιο αγοράς ό ως ορίζεται µε α όφαση του Υ ουργού Οικονοµικών κατά τον ίδιο µήνα και των τόκων ου τυχόν κατέβαλε ο εργαζόµενος στη διάρκεια του εν λόγω ηµερολογιακού µήνα. Σε ερί τωση ου δεν υφίσταται έγγραφη συµφωνία δανείου, το σύνολο του αρχικού κεφαλαίου λογίζεται ως αροχή σε είδος. Η ροκαταβολή µισθού άνω των τριών (3) µηνών θεωρείται δάνειο. 9

4. Η αγοραία αξία των αροχών σε είδος ου λαµβάνει ένας εργαζόµενος ή εταίρος ή µέτοχος α ό νοµικό ρόσω ο ή νοµική οντότητα µε τη µορφή δικαιωµάτων ροαίρεσης α όκτησης µετοχών ροσδιορίζεται κατά το χρόνο άσκησης του δικαιώµατος ροαίρεσης ή µεταβίβασής του και ανεξαρτήτως εάν συνεχίζει να ισχύει η εργασιακή σχέση. Η αγοραία αξία άσκησης δικαιώµατος είναι η τιµή κλεισίµατος της µετοχής στο χρηµατιστήριο µειωµένη κατά την τιµή διάθεσης του δικαιώµατος. 5. Η αγοραία αξία της αραχώρησης κατοικίας σε εργαζόµενο ή εταίρο, ή µέτοχο α ό ένα φυσικό ή νοµικό ρόσω ο ή νοµική οντότητα, για ο οιοδή οτε χρονικό διάστηµα ενός φορολογικού έτους, α οτιµάται στο οσό του µισθώµατος ου καταβάλλει η ε ιχείρηση ή σε ερί τωση ιδιόκτητης κατοικίας σε οσοστό τρία τοις εκατό (3%) ε ί της αντικειµενικής αξίας του ακινήτου. Άρθρο 14 Α αλλαγές εισοδήµατος α ό µισθωτή εργασία 1. Α ό τον υ ολογισµό του εισοδήµατος α ό µισθωτή εργασία και συντάξεις εξαιρούνται: α) η α οζηµίωση εξόδων διαµονής και σίτισης ου έχουν καταβληθεί α ό τον εργαζόµενο α οκλειστικά για σκο ούς της ε ιχειρηµατικής δραστηριότητας του εργοδότη, β) η α οζηµίωση για έξοδα κίνησης ου καταβάλλονται α ό τον εργοδότη για υ ηρεσιακούς λόγους, εφόσον αφορούν έξοδα κίνησης ου ραγµατο οιήθηκαν α ό τον εργαζόµενο κατά την εκτέλεση της υ ηρεσίας του, γ) η α οζηµίωση εξόδων διαµονής και σίτισης µε τη µορφή του ε ιδόµατος αλλοδα ής ου χορηγείται σε υ αλλήλους του Υ ουργείου Εξωτερικών και των λοι ών δηµόσιων ολιτικών υ ηρεσιών, δ) οι κρατήσεις υ έρ των ασφαλιστικών ταµείων, οι ο οίες ε ιβάλλονται µε νόµο, ε) οι ασφαλιστικές εισφορές ου καταβάλλει ο εργαζόµενος, στ) η εφά αξ καταβαλλόµενη αροχή α ό ταµεία ρόνοιας και ασφαλιστικούς οργανισµούς του ηµοσίου, καθώς και ε αγγελµατικά ταµεία ου έχουν συσταθεί µε νόµο στους ασφαλισµένους και τα εξαρτώµενα µέλη του ασφαλισµένου, ζ) η α οζηµίωση για έξοδα σίτισης αξίας έως 6 ευρώ ηµερησίως, και η) οι αροχές ασήµαντης αξίας µέχρι του οσού των είκοσι ε τά (27) ευρώ ετησίως. ι) τα ασφάλιστρα ου καταβάλλονται για λογαριασµό του εργαζοµένου στο λαίσιο οµαδικών ασφαλιστηρίων συνταξιοδοτικών συµβολαίων. 2. Οι ακόλουθες κατηγορίες εισοδήµατος α ό µισθωτή εργασία και συντάξεις α αλλάσσονται α ό το φόρο: α) το εισόδηµα ου α οκτάται κατά την άσκηση των καθηκόντων τους α ό αλλοδα ό δι λωµατικό ή ροξενικό εκ ρόσω ο, κάθε φυσικό ρόσω ο ου εργάζεται σε ρεσβεία, δι λωµατική α οστολή, ροξενείο ή α οστολή αλλοδα ού κράτους για την διεκ εραίωση κρατικών υ οθέσεων ου είναι ολίτης του εν λόγω κράτους και κάτοχος 10

δι λωµατικού διαβατηρίου, καθώς και α ό κάθε φυσικό ρόσω ο ου εργάζεται σε θεσµικό όργανο της Ευρω αϊκής Ένωσης ή ιεθνούς Οργανισµού ου έχει εγκατασταθεί βάσει διεθνούς συνθήκης την ο οία εφαρµόζει η Ελλάδα. β) η διατροφή ου λαµβάνει ο/η σύζυγος σύµφωνα µε δικαστική α όφαση ή συµβολαιογραφική ράξη. γ) η σύνταξη ου καταβάλλεται σε ανά ηρους ολέµου και σε θύµατα ή οικογένειες θυµάτων ολέµου. δ) το εξωϊδρυµατικό ε ίδοµα, και κάθε συναφές οσό ου καταβάλλεται σε ειδικές κατηγορίες ατόµων µε ανα ηρίες. ε) οι µισθοί, οι συντάξεις και η άγια αντιµισθία ου χορηγούνται σε ανα ήρους µε οσοστό ανα ηρίας άνω του ογδόντα τοις εκατό (80%). στ) το ε ίδοµα ανεργίας ου καταβάλλει ο Ο.Α.Ε.. στους δικαιούχους ανέργους, εφόσον το άθροισµα των λοι ών εισοδηµάτων του φορολογούµενου δεν υ ερβαίνει ετησίως τις δέκα χιλιάδες (10.000) ευρώ. ζ) το ε ίδοµα κοινωνικής αλληλεγγύης συνταξιούχων (Ε.Κ.Α.Σ) ου καταβάλλεται στους δικαιούχους. η) τα χρηµατικά οσά ου καταβάλλονται στους αναγνωρισµένους ολιτικούς ρόσφυγες, σε αυτούς ου διαµένουν ροσωρινά στην Ελλάδα για ανθρω ιστικούς λόγους και σε όσους έχουν υ οβάλει αίτηση για αναγνώριση ροσφυγικής ιδιότητας, η ο οία βρίσκεται στο στάδιο εξέτασης α ό το Υ ουργείο ηµόσιας Τάξης και Προστασίας του Πολίτη, α ό φορείς ου υλο οιούν ρογράµµατα αροχής οικονοµικής ενίσχυσης των ροσφύγων, τα ο οία χρηµατοδοτούνται α ό την Ύ ατη Αρµοστεία του Οργανισµού Ηνωµένων Εθνών (Ο.Η.Ε.) και την Ευρω αϊκή Ε ιτρο ή. Άρθρο 15 Φορολογικός συντελεστής 1. Το φορολογητέο εισόδηµα α ό µισθωτή εργασία και συντάξεις υ οβάλλεται σε φόρο σύµφωνα µε την ακόλουθη κλίµακα: Φορολογητέο εισόδηµα (Ευρώ) Φορολογικός συντελεστής (%) Φορολογική κλίµακα (Ευρώ) Σύνολο Εισόδηµα (Ευρώ) Φόρος (Ευρώ) 11

22% 5.500 25.000 5.500 25.000 32% 5.440 42.000 10.940 25.001 42.000 42% 42.001 2. Η αράγραφος 1 δεν εφαρµόζεται για το εισόδηµα α ό µισθωτή εργασία ου α οκτούν : α) οι αξιωµατικοί ου υ ηρετούν σε λοία του εµ ορικού ναυτικού και το ο οίο φορολογείται µε φορολογικό συντελεστή 15%, και β) το κατώτερο λήρωµα ου υ ηρετεί σε λοία του εµ ορικού ναυτικού και το ο οίο φορολογείται µε φορολογικό συντελεστή 10%. 3. Με την ε ιφύλαξη της ερί τωσης στ της αραγράφου 1 του άρθρου 14, φορολογείται αυτοτελώς µε εξάντληση της φορολογικής υ οχρέωσης, κάθε εφά αξ α οζηµίωση ου αρέχεται α ό ο οιονδή οτε φορέα και για ο οιονδή οτε λόγο διακο ής της σχέσεως εργασίας ή άλλης σύµβασης, η ο οία συνδέει το φορέα µε το δικαιούχο της α οζηµίωσης. Ο φόρος υ ολογίζεται σύµφωνα µε την ακόλουθη κλίµακα: Κλιµάκιο α οζηµίωσης (ευρώ) 0-60.000 60.001-100.000 100.001-150.000 150.001 και άνω Φορολογικός Συντελεστής 0% 10% 25% 30% 4. Το ασφάλισµα ου καταβάλλεται στο λαίσιο οµαδικών ασφαλιστηρίων συνταξιοδοτικών συµβολαίων φορολογείται αυτοτελώς: α) µε συντελεστή δεκα έντε τοις εκατό (15%)για κάθε εριοδικά καταβαλλόµενη αροχή. 12

β) µε συντελεστή δέκα τοις εκατό (10%) για εφά αξ καταβαλλόµενη αροχή µέχρι σαράντα χιλιάδες (40.000) ευρώ και µε συντελεστή είκοσι τοις εκατό (20%) για εφά αξ καταβαλλόµενη αροχή ου υ ερβαίνει τις σαράντα χιλιάδες (40.000) ευρώ. Οι συντελεστές των ανωτέρω ερι τώσεων αυξάνονται κατά ενήντα τοις εκατό (50%) σε ερί τωση είσ ραξης α ό το δικαιούχο οσού ρόωρης εξαγοράς. εν θεωρείται ρόωρη εξαγορά κάθε καταβολή ου ραγµατο οιείται σε εργαζόµενο ο ο οίος έχει θεµελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωµα ή έχει υ ερβεί το 60 ο έτος της ηλικίας του. Άρθρο 16 Αφορολόγητο όριο εισοδήµατος ή φορολογική έκ τωση 1. Ο φόρος ου ροκύ τει κατά την εφαρµογή του άρθρου 15 µειώνεται κατά το οσό των δύο χιλιάδων εκατό (2.100) ευρώ, όταν το φορολογητέο εισόδηµα δεν υ ερβαίνει το οσό των είκοσι ενός χιλιάδων (21.000) ευρώ. Εάν το οσό του φόρου είναι µικρότερο των δύο χιλιάδων εκατό (2.100) ευρώ, το οσό της µείωσης εριορίζεται στο οσό του αναλογούντος φόρου. 2. Για φορολογητέο εισόδηµα το ο οίο υ ερβαίνει το οσό των είκοσι ενός χιλιάδων (21.000) ευρώ, το οσό της µείωσης µειώνεται κατά εκατό (100) ευρώ ανά χίλια (1.000) ευρώ του φορολογητέου εισοδήµατος. 3. Όταν το φορολογητέο εισόδηµα υ ερβαίνει το οσό των σαράντα δύο χιλιάδων (42.000) ευρώ, δεν χορηγείται µείωση φόρου. Άρθρο 17 Μειώσεις φόρου για εξαρτώµενα µέλη Πρόσθετη µείωση φόρου οσού διακοσίων (200) ευρώ ροβλέ εται για τα ακόλουθα εξαρτώµενα µέλη του φορολογούµενου: α) ρόσω α µε τουλάχιστον εξήντα ε τά τοις εκατό (67%) ανα ηρία βάσει γνωµάτευσης του Κέντρου Πιστο οίησης Ανα ηρίας (ΚΕ.Π.Α.) ή της Ανώτατης του Στρατού Υγειονοµικής Υ ηρεσίας (Α.Σ.Υ.Ε.)για την ιστο οίηση ανα ηρίας, εφόσον δεν καλύ τονται α ό ε αγγελµατική ή ανα ηρική ασφάλιση, β) ανά ηροι αξιωµατικοί και ο λίτες οι ο οίοι έχουν α οστρατευτεί ή/και αξιωµατικοί, οι ο οίοι υ έστησαν τραύµα ή νόσηµα ου ε ήλθε λόγω κακουχιών σε ολεµική ερίοδο, γ) θύµατα ολέµου ή τροµοκρατικών ενεργειών ου δικαιούνται να λαµβάνουν σύνταξη α ό ολεµική αιτία, συµ εριλαµβανοµένων µελών των οικογενειών αξιωµατικών και ο λιτών ου α εβίωσαν κατά την εκτέλεση διατεταγµένης υ ηρεσίας, τα ο οία δικαιούνται να λαµβάνουν σύνταξη α ό τον κρατικό ροϋ ολογισµό. 13

δ) ρόσω α ου δικαιούνται σύνταξη α ό το δηµόσιο ταµείο ως ανά ηροι ή θύµατα εθνικής αντίστασης ή εµφυλίου ολέµου. Άρθρο 18 Μειώσεις φόρου για ιατρικές δα άνες 1. Το οσό του φόρου µειώνεται σε οσοστό δέκα τοις εκατό (10%) για τα έξοδα ιατρικής και νοσοκοµειακής ερίθαλψης, εφόσον αυτά υ ερβαίνουν το έντε τοις εκατό (5%) του φορολογητέου εισοδήµατος του φορολογούµενου. Το οσό της µείωσης ανεξαρτήτως του οσού των εξόδων, δεν µ ορεί να υ ερβεί τις τρεις χιλιάδες (3.000) ευρώ. 2. Ως έξοδα ιατρικής και νοσοκοµειακής ερίθαλψης θεωρούνται οι αρακάτω δα άνες, κατά το µέρος ου δεν καλύ τονται α ό ασφαλιστικά ταµεία ή/και ασφαλιστικές εταιρείες: α) οι αµοιβές ου καταβάλλονται σε ιατρούς και ιατρικά κέντρα, όλων των ειδικοτήτων για ιατρικές ε ισκέψεις, εξετάσεις και θερα είες, β) τα έξοδα νοσηλείας ου καταβάλλονται σε νοσηλευτικά ιδρύµατα ή ιδιωτικές κλινικές, καθώς και οι δα άνες ου καταβάλλονται για διαρκή κάλυψη ιατρικών αναγκών, γ) τα έξοδα για ιατρική ερίθαλψη γενικά, δ) οι αµοιβές ου καταβάλλονται σε νοσηλευτές για την αροχή υ ηρεσιών σε ασθενή κατά τη νοσηλεία του σε νοσοκοµείο ή κλινική ή κατ οίκον, ε) η δα άνη για την αντικατάσταση µελών του σώµατος µε τεχνητά µέλη, καθώς και η δα άνη για την αγορά ή το οθέτηση στο σώµα του ασθενούς οργάνων, τα ο οία είναι αναγκαία για τη φυσιολογική λειτουργία του ανθρώ ινου οργανισµού, στ) τα έξοδα νοσοκοµειακής ερίθαλψης των τέκνων µε οσοστό ανα ηρίας τουλάχιστον σαράντα τοις εκατό (40%) βάσει γνωµάτευσης του ΚΕ.Π.Α.ή της Α.Σ.Υ.Ε., εφόσον το ετήσιο φορολογούµενο και α αλλασσόµενο εισόδηµα των τέκνων δεν υ ερβαίνει το οσό των έξι χιλιάδων (6.000) ευρώ, και ζ) η δα άνη για δίδακτρα ή τροφεία σε ειδικές για την άθησή τους σχολές ή σε ειδικά ιδρύµατα ή οργανισµούς ου καταβάλλονται για τέκνα µε οσοστό ανα ηρίας τουλάχιστον σαράντα τοις εκατό (40%) βάσει γνωµάτευσης του ΚΕ.Π.Α. ή της Α.Σ.Υ.Ε., εφόσον το ετήσιο φορολογούµενο και α αλλασσόµενο εισόδηµα των τέκνων δεν υ ερβαίνει το οσό των έξι χιλιάδων (6.000) ευρώ. η) οσό ίσο µε το ενήντα τοις εκατό (50%) της δα άνης ου καταβάλλεται σε ε ιχειρήσεις ερίθαλψης ηλικιωµένων. 3. Οι ιατρικές δα άνες ου ραγµατο οιούνται για τα εξαρτώµενα µέλη του φορολογούµενου µ ορούν να συνυ ολογίζονται για τον ροσδιορισµό του οσού της µείωσης φόρου σύµφωνα µε τα οριζόµενα στην αράγραφο 1. Άρθρο 19 Μειώσεις φόρου για δωρεές 14

1. Το οσό του φόρου µειώνεται κατά δέκα τοις εκατό (10%) ε ί των οσών δωρεών στις αρακάτω ερι τώσεις, εφόσον οι δωρεές δεν υ ερβαίνουν το οσό των εκατό (100) ευρώ. Το συνολικό οσό των δωρεών δεν µ ορεί να υ ερβαίνει το έντε τοις εκατό (5%) του φορολογητέου εισοδήµατος. 2. Με α όφαση του Υ ουργού Οικονοµικών ορίζονται οι φορείς µε έδρα την ηµεδα ή ή άλλα κράτη µέλη της Ε.Ε ή του ΕΟΧ ου αναγνωρίζονται για τον σκο ό του ροσδιορισµού της µείωσης φόρου ε ί του οσού των χορηγούµενων σε αυτούς δωρεών σύµφωνα µε την ροηγούµενη αράγραφο, εφόσον τα οσά των δωρεών κατατίθενται σε ειδικούς για τον σκο ό αυτό λογαριασµούς τρα εζών ου λειτουργούν νόµιµα σε κράτος µέλος της Ε.Ε ή του Ε.Ο.Χ. Άρθρο 20 Πίστωση φόρου και ρυθµίσεις για τους φορολογούµενους ου δεν έχουν τη φορολογική τους κατοικία στην Ελλάδα Οι φορολογούµενοι ου δεν έχουν τη φορολογική κατοικία τους στην Ελλάδα δεν δικαιούνται τις µειώσεις φόρου σύµφωνα µε τα ροηγούµενα άρθρα του αρόντος Κεφαλαίου, εκτός εάν διατηρούν τη φορολογική κατοικία τους σε άλλο κράτος µέλος της Ε.Ε. και τουλάχιστον το ενενήντα τοις εκατό (90%) του αγκόσµιου εισοδήµατός τους α οκτάται στην Ελλάδα. ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ Κέρδη α ό ε ιχειρηµατική δραστηριότητα Άρθρο 21 Κέρδη α ό ε ιχειρηµατική δραστηριότητα 1. Ως κέρδος α ό ε ιχειρηµατική δραστηριότητα θεωρείται το σύνολο των εσόδων α ό τις ε ιχειρηµατικές συναλλαγές µετά την αφαίρεση των ε ιχειρηµατικών δα ανών, των α οσβέσεων και των ροβλέψεων για ε ισφαλείς α αιτήσεις. Στα έσοδα α ό τις ε ιχειρηµατικές συναλλαγές εριλαµβάνονται και τα έσοδα α ό την ώληση των στοιχείων του ενεργητικού της ε ιχείρησης, καθώς και το ροϊόν της εκκαθάρισής της, ό ως αυτά ροκύ τουν στη διάρκεια του φορολογικού έτους. 2. Το κέρδος α ό ε ιχειρηµατική δραστηριότητα ροσδιορίζεται για κάθε φορολογικό έτος µε βάση το λογαριασµό α οτελεσµάτων χρήσης, ο ο οίος συντάσσεται σύµφωνα µε το Ελληνικό Λογιστικό Σχέδιο και τον Κώδικα Φορολογικής Α εικόνισης Συναλλαγών (ΚΦΑΣ), ό ως ισχύει. Σε ερί τωση ου η ε ιχείρηση εφαρµόζει ιεθνή Λογιστικά Πρότυ α, το κέρδος ροσδιορίζεται α οκλειστικά σύµφωνα µε τον ίνακα φορολογικών α οτελεσµάτων χρήσης. 15

3. Για τους σκο ούς του αρόντος άρθρου, ως «ε ιχειρηµατική συναλλαγή» θεωρείται κάθε µεµονωµένη ή συµ τωµατική ράξη µε την ο οία ραγµατο οιείται συναλλαγή ή και η συστηµατική διενέργεια ράξεων στην οικονοµική αγορά µε σκο ό την ε ίτευξη κέρδους. Κάθε τρεις οµοειδείς συναλλαγές ου λαµβάνουν χώρα εντός ενός εξαµήνου θεωρούνται συστηµατική διενέργεια ράξεων. Σε ερί τωση συναλλαγών ου αφορούν ακίνητα, η ερίοδος του ροηγούµενου εδαφίου είναι δύο (2) έτη. Άρθρο 22 Εκ ι τόµενες ε ιχειρηµατικές δα άνες Κατά τον ροσδιορισµό του κέρδους α ό ε ιχειρηµατική δραστηριότητα, ε ιτρέ εται η έκ τωση όλων των δα ανών, µε την ε ιφύλαξη των διατάξεων του ε όµενου άρθρου του Κ.Φ.Ε, οι ο οίες: α) ραγµατο οιούνται ρος το συµφέρον της ε ιχείρησης ή κατά τις συνήθεις εµ ορικές συναλλαγές της, β) αντιστοιχούν σε ραγµατική συναλλαγή, γ) εγγράφονται στα τηρούµενα βιβλία α εικόνισης των συναλλαγών της εριόδου κατά την ο οία ραγµατο οιούνται και α οδεικνύονται µε κατάλληλα δικαιολογητικά. Άρθρο 23 Μη εκ ι τόµενες ε ιχειρηµατικές δα άνες Οι ακόλουθες δα άνες δεν εκ ί τουν: α) τόκοι α ό δάνεια ου λαµβάνονται α ό την ε ιχείρηση κατά το µέτρο ου υ ερβαίνουν τους τόκους ου θα ροέκυ ταν εάν το ε ιτόκιο ήταν ίσο µε το ε ιτόκιο ου ισχύει για τα έντοκα γραµµάτια του ηµοσίου τρίµηνης διάρκειας κατά το χρόνο σύναψης του δανείου, β) κάθε είδους δα άνη ου αφορά σε αγορά αγαθών ή λήψη υ ηρεσιών αξίας άνω των εντακοσίων (500) ευρώ, εφόσον η τµηµατική ή ολική εξόφληση δεν έγινε µέσω τρα εζικού λογαριασµού ή µε χρήση ε ιταγών, γ) οι µη καταβληθείσες ασφαλιστικές εισφορές, δ) ροβλέψεις για διαγραφή ε ισφαλών α αιτήσεων εκτός αν ορίζεται διαφορετικά α ό τον Κ.Φ.Ε, ε) ρόστιµα και οινές, στ) η αροχή ή λήψη αµοιβών σε χρήµα ή είδος ου συνιστούν οινικό αδίκηµα, ζ) ο φόρος εισοδήµατος, συµ εριλαµβανοµένων του τέλους ε ιτηδεύµατος και των έκτακτων εισφορών, ου ε ιβάλλεται για τα κέρδη α ό ε ιχειρηµατική δραστηριότητα σύµφωνα µε τον Κ.Φ.Ε, καθώς και ο Φόρος Προστιθέµενης Αξίας ου αναλογεί σε µη εκ ι τόµενες δα άνες, 16

η) το τεκµαρτό µίσθωµα σε ερί τωση ιδιόχρησης κατά το µέτρο ου υ ερβαίνει το τρία τοις εκατό (3%) ε ί της αντικειµενικής αξίας του ακινήτου, θ) οι δα άνες για την οργάνωση και διεξαγωγή ενηµερωτικών ηµερίδων και συναντήσεων ου αφορούν στη σίτιση και διαµονή ελατών ή εργαζοµένων της κατά το µέτρο ου υ ερβαίνουν το οσό των τριακοσίων (300) ευρώ ανά συµµετέχοντα και η συνολική ετήσια δα άνη υ ερβαίνει το µισό τοις εκατό (0,5%) ε ί του ετήσιου ακαθαρίστου εισοδήµατος της ε ιχείρησης ι) οι δα άνες για τη διεξαγωγή εορταστικών εκδηλώσεων, σίτισης και διαµονής φιλοξενούµενων ροσώ ων κατά το µέτρο ου υ ερβαίνουν το οσό των τριακοσίων (300) ευρώ ανά συµµετέχοντα και η συνολική ετήσια δα άνη υ ερβαίνει το µισό τοις εκατό (0,5%) ε ί του ετήσιου ακαθαρίστου εισοδήµατος της ε ιχείρησης. ια) οι δα άνες ψυχαγωγίας. Η διάταξη του ροηγούµενου εδαφίου δεν εφαρµόζεται στην ερί τωση ου η ε ιχειρηµατική δραστηριότητα του φορολογούµενου έχει ως κύριο αντικείµενο την αροχή υ ηρεσιών ψυχαγωγίας και οι δα άνες αυτές ραγµατο οιούνται στο λαίσιο της δραστηριότητας αυτής. ιβ) ροσω ικές καταναλωτικές δα άνες, και ιγ) το σύνολο των δα ανών ου καταβάλλονται ρος φυσικό ή νοµικό ρόσω ο ή νοµική οντότητα ου είναι φορολογικός κάτοικος σε κράτος µη συνεργάσιµο ή σε κράτος ου υ όκειται σε ρονοµιακό φορολογικό καθεστώς, σύµφωνα µε τις διατάξεις του άρθρου 65 του Κ.Φ.Ε, εκτός εάν ο φορολογούµενος α οδείξει ότι οι δα άνες αυτές αφορούν ραγµατικές και συνήθεις συναλλαγές και δεν έχουν ως α οτέλεσµα τη µεταφορά κερδών ή εισοδηµάτων ή κεφαλαίων µε σκο ό τη φοροα οφυγή. Άρθρο 24 Α οσβέσεις 1. Κατά τον ροσδιορισµό των κερδών α ό ε ιχειρηµατική δραστηριότητα, οι α οσβέσεις των στοιχείων του ενεργητικού εκ ί τουν α ό: α) τον κύριο των αγίων στοιχείων του ενεργητικού της ε ιχείρησης σε όλες τις ερι τώσεις εκτός της ερί τωσης β, β) το µισθωτή, σε ερί τωση χρηµατοοικονοµικής µίσθωσης. 2. Για τους σκο ούς της αρούσας διάταξης, ο όρος «χρηµατοοικονοµική µίσθωση» σηµαίνει ο οιαδή οτε ροφορική ή έγγραφη σύµβαση µε την ο οία ο εκµισθωτής (κύριος) υ οχρεούται έναντι µισθώµατος να αραχωρεί στο µισθωτή (χρήστη) τη χρήση ενός εριουσιακού στοιχείου, εφόσον ληρούνται ένα ή ερισσότερα α ό τα ακόλουθα κριτήρια: α) η κυριότητα του εριουσιακού στοιχείου εριέρχεται στον µισθωτή µε την λήξη του χρόνου της µίσθωσης, β) η σύµβαση της µίσθωσης εριλαµβάνει όρο συµφέρουσας ροσφοράς για την εξαγορά του εξο λισµού σε τιµή κατώτερη της αγοραίας αξίας, 17

γ) η ερίοδος της µίσθωσης καλύ τει τουλάχιστον το ενενήντα τοις εκατό (90%) της οικονοµικής διάρκειας ζωής του εριουσιακού στοιχείου ακόµη και στην ερί τωση ου ο τίτλος δεν µεταβιβάζεται κατά τη λήξη της µίσθωσης, δ) κατά τη σύναψη της σύµβασης της µίσθωσης, η αρούσα αξία των µισθωµάτων ανέρχεται στο ενενήντα τοις εκατό (90%) της αγοραίας αξίας του εριουσιακού στοιχείου ου εκµισθώνεται, ε) τα εριουσιακά στοιχεία ου εκµισθώνονται είναι τέτοιας ειδικής φύσης ου µόνον ο µισθωτής δύναται να τα µεταχειριστεί δίχως να ροβεί σε σηµαντικές αλλοιώσεις. 3. Εδαφικές εκτάσεις, έργα τέχνης, αντίκες, κοσµήµατα και άλλα άγια στοιχεία ενεργητικού ε ιχειρήσεων ου δεν υ όκεινται σε φθορά και αχρήστευση λόγω αλαιότητας, δεν υ όκεινται σε α όσβεση. 4. Κόστος κτήσης ή κατασκευής, εριλαµβανοµένου και του κόστους βελτίωσης, ανανέωσης και ανακατασκευής α οσβένονται σύµφωνα µε τον αρακάτω ίνακα: Κατηγορία ενεργητικού ε ιχείρησης Κτίρια, κατασκευές, εγκαταστάσεις, βιοµηχανικές και ειδικές εγκαταστάσεις, α οθήκες και σταθµοί, εριλαµβανοµένων των αραρτηµάτων τους (και ειδικών οχηµάτων φορτοεκφόρτωσης) Εδαφικές εκτάσεις ου χρησιµο οιούνται σε εξόρυξη και λατοµεία, εκτός αν χρησιµο οιούνται για τις υ οστηρικτικές δραστηριότητες εξόρυξης Μέσα µαζικής µεταφοράς, εριλαµβανόµενων αεροσκαφών, σιδηροδροµικών συρµών, λοίων και σκαφών Μηχανήµατα, εξο λισµός εκτός η/υ και λογισµικού, 10 Μέσα µεταφοράς ατόµων 16 Μέσα µεταφοράς εµ ορευµάτων («εσωτερικές 12 εµ ορευµατικές µεταφορές» ) Άυλα στοιχεία και δικαιώµατα 10 Εξο λισµός η/υ, κύριος και εριφερειακός και λογισµικό 20 Λοι ά άγια στοιχεία της ε ιχείρησης 10 Συντελεστής α όσβεσης (% ανά φορολογικό έτος) 4 5. Εάν ένα εριουσιακό στοιχείο ε ιχείρησης χρησιµο οιείται ή τίθεται σε υ ηρεσία α ό τον φορολογούµενο εντός των τελευταίων έξι (6) µηνών του φορολογικού έτους, το οσό της α όσβεσης είναι το ήµισυ (1/2) του οσού ου υ ολογίζεται σύµφωνα µε την αράγραφο 4. 5 5 18

6. Το οσό της α όσβεσης δεν δύναται να υ ερβεί το κόστος κτήσης ή κατασκευής, εριλαµβανοµένου του κόστους βελτίωσης, ανανέωσης και ανακατασκευής. Εάν το οσό της α όσβεσης είναι µικρότερο α ό χίλια εντακόσια ευρώ ( 1.500) για κάθε εριουσιακό στοιχείο της ε ιχείρησης, το εν λόγω οσό µ ορεί να α οσβεστεί εξ ολοκλήρου µέσα στο φορολογικό έτος ου α οκτήθηκε το εριουσιακό στοιχείο. Με α όφαση του Υ ουργού Οικονοµικών µ ορεί να ανα ροσαρµόζεται το οσό ου ορίζεται στο ροηγούµενο εδάφιο µια φορά ανά έντε έτη, µε βάση τα κατάλληλα στοιχεία ου δηµοσιεύονται α ό την Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛ.ΣΤΑΤ.). 7. Οι νέες ε ιχειρήσεις δύνανται να αναβάλουν την α όσβεση των εριουσιακών στοιχείων της ε ιχείρησης κατά τα ρώτα τρία (3) φορολογικά έτη. Άρθρο 25 Α οτίµηση α οθεµάτων και ηµικατεργασµένων ροϊόντων Τα α οθέµατα και τα ηµικατεργασµένα ροϊόντα α οτιµώνται σύµφωνα µε τους ισχύοντες κανόνες λογιστικής. Ωστόσο, ο φορολογούµενος δεν ε ιτρέ εται να χρησιµο οιήσει διαφορετική µέθοδο α οτίµησης κατά τα τέσσερα (4) έτη µετά το φορολογικό έτος κατά το ο οίο χρησιµο οιήθηκε για ρώτη φορά η µέθοδος α οτίµησης ου εφάρµοσε η ε ιχείρηση. Άρθρο 26 Ε ισφαλείς α αιτήσεις 1. Τα οσά των ροβλέψεων για α όσβεση ε ισφαλών α αιτήσεων και οι διαγραφές αυτών, µε την ε ιφύλαξη των οριζοµένων στις αραγράφους 5 έως 7 του αρόντος άρθρου, εκ ί τουν για φορολογικούς σκο ούς, ως εξής: α) για ληξι ρόθεσµες α αιτήσεις µέχρι το οσό των χιλίων ευρώ ( 1.000) ου δεν έχουν εισ ραχθεί για διάστηµα άνω των δώδεκα (12) µηνών, ο φορολογούµενος δύναται να σχηµατίσει ρόβλεψη ε ισφαλών α αιτήσεων σε οσοστό εκατό τοις εκατό (100%) της εν λόγω α αίτησης, εφόσον έχουν αναληφθεί οι κατάλληλες ενέργειες για τη διασφάλιση του δικαιώµατος είσ ραξης της εν λόγω α αίτησης, β) για ληξι ρόθεσµες α αιτήσεις άνω του οσού των χιλίων ευρώ ( 1.000) ου δεν έχουν εισ ραχθεί για διάστηµα άνω των δώδεκα (12) µηνών, ο φορολογούµενος δύναται να σχηµατίσει ρόβλεψη ε ισφαλών α αιτήσεων, εφόσον έχουν αναληφθεί οι κατάλληλες ενέργειες για τη διασφάλιση του δικαιώµατος είσ ραξης της εν λόγω α αίτησης, σύµφωνα µε τον ακόλουθο ίνακα: 19

Χρόνος υ ερηµερίας Προβλέψεις (σε οσοστό %) (σε µήνες) >12 50 >18 75 >24 100 2. Ανεξάρτητα α ό την αράγραφο 1, ο σχηµατισµός ροβλέψεων ε ισφαλών α αιτήσεων δεν ε ιτρέ εται στις ερι τώσεις ε ισφαλών α αιτήσεων των µετόχων ή εταίρων της ε ιχείρησης µε ελάχιστο οσοστό συµµετοχής δέκα τοις εκατό (10%) και των θυγατρικών εταιρειών της ε ιχείρησης µε ελάχιστο οσοστό συµµετοχής δέκα τοις εκατό (10%), εκτός αν για την αξίωση ου αφορά αυτές τις οφειλές υ άρχει εκκρεµοδικία ενώ ιον δικαστηρίου ή διαιτητικού δικαστηρίου, ή εάν ο οφειλέτης έχει υ οβάλει αίτηµα κήρυξης σε τώχευση ή υ αγωγής σε διαδικασία εξυγίανσης ή σε βάρος του έχει εκκινήσει η διαδικασία αναγκαστικής εκτέλεσης. Ε ίσης, δεν ε ιτρέ εται ο σχηµατισµός ροβλέψεων για ε ισφαλείς α αιτήσεις ου καλύ τονται α ό ασφάλιση ή ο οιαδή οτε εγγυοδοσία ή άλλη ενοχική ή εµ ράγµατη ασφάλεια, ή για οφειλές του ηµοσίου ή των Ο.Τ.Α., ή για εκείνες ου έχουν δοθεί µε την εγγύηση αυτών των φορέων. 3. Η ρόβλεψη ε ισφαλών α αιτήσεων, σύµφωνα µε την αράγραφο 1, ανακτάται άµεσα µε τη µεταφορά αυτής της ρόβλεψης στα κέρδη της ε ιχείρησης, εφόσον η α αίτηση: α) καταστεί εισ ράξιµη, ή β) διαγραφεί. 4. Α αίτηση δύναται να διαγραφεί για φορολογικούς σκο ούς µόνον εφόσον ληρούνται σωρευτικά οι εξής ροϋ οθέσεις: α) έχει ροηγουµένως εγγραφεί οσό ου αντιστοιχεί στην οφειλή ως έσοδο, β) έχει ροηγουµένως διαγραφεί α ό τα βιβλία του φορολογούµενου, και γ) έχουν αναληφθεί όλες οι κατά νόµο ενέργειες για την είσ ραξη της α αίτησης. 5. Οι τρά εζες µ ορούν να εκ ί τουν ροβλέψεις ε ισφαλών α αιτήσεων σε οσοστό ένα τοις εκατό (1%) ε ί του οσού του ετήσιου µέσου όρου των ραγµατικών χορηγήσεων, ό ως αυτό ροκύ τει α ό τις µηνιαίες λογιστικές καταστάσεις τους. Τέτοιες χορηγήσεις συνιστούν οι α αιτήσεις κεφαλαίου και οι α αιτήσεις των εγγεγραµµένων τόκων, όχι όµως και ε ισφαλών ή µη εισ ράξιµων τόκων των ε ισφαλών α αιτήσεων ή α αιτήσεων µη αραγωγικών, τους ο οίους οι τρά εζες δικαιούνται να µην εµφανίζουν ή εγγράφουν στα βιβλία τους, υ οχρεούµενες να α οδεικνύουν ότι ρόκειται για τέτοιους τόκους, καθώς και η κάλυψη στο σύνολό του ή εν µέρει οµολογιακού δανείου ιδιωτικών ε ιχειρήσεων ή η α όκτηση µετοχών κατά τη σύσταση ανώνυµης εταιρείας ή αύξηση του κεφαλαίου της, για το χρονικό διάστηµα κατά το ο οίο οι τίτλοι των οµολογιών ή µετοχών αραµένουν στο χαρτοφυλάκιο της τρά εζας. Στις χορηγήσεις αυτές δεν εριλαµβάνονται τα δάνεια γενικά ρος το ηµόσιο και τα νοµικά ρόσω α δηµόσιου δικαίου, τα δάνεια γενικά για τα ο οία δόθηκε εγγύηση του ηµοσίου και οι καταθέσεις σε άλλες τρά εζες. Πέρα α ό το οσοστό έκ τωσης ου ροβλέ εται στο ροηγούµενο εδάφιο οι τρά εζες µ ορούν να εκ ί τουν 20