Όρκος Πυθαγορείων: «Οὐ, μὰ τὸν ἁμετέρᾳ γενεᾷ παραδόντα τετρακτύν, παγάν ἀενάου φύσεως ῥιζώματ' ἔχουσαν» [Οχι, μα τον παραδώσαντα και στη δική μας γενεά την τετρακτύν, την πηγή αιώνιας φύσεως που ριζώματα έχει] Όρκος Αθηναίων Εφήβων Οπλιτών: 1 / 7
"Ού καταισχυνώ όπλα τά ιερά, ούδ' εγκαταλείψω τόν παραστάτην, ότω άν στοιχήσω. Αμυνώ δέ καί υπέρ ιερών καί οσίων, καί μόνος καί μετά πολλών. Τήν πατρίδα δέ ούκ ελάσσω παραδώσω, πλείω δέ καί αρείω όσης άν παραδέξωμαι. Καί ευηκοήσω τών αεί κραινόντων εμφρόνως, καί τοίς θεσμοίς τοίς ιδρυμένοις πείσομαι, καί ούς τινας άν άλλους τό πλήθος ιδρύσεται ομοφρόνως. Καί άν τις αναιρή τούς θεσμούς ή μή πείθηται, ούκ επιτρέψω. Αμυνώ δέ καί μόνος καί μετά πάντων. Καί ιερά τά πάτρια τιμήσω. Ίστορες θεοί τούτων, Άγραυλος, Ενυάλιος Άρης, Ζεύς, Θαλλώ, Αυξώ, Ηγεμόνη." [ Δεν θα ντροπιάσω τα όπλα τα ιερά, ούτε θα εγκαταλείψω το συμπολεμιστή μου, θα αγωνιστώ για τα ιερά και τα θεία και με μόνος και πολλούς. Την Πατρίδα δεν θα την παραδώσω μικρότερη, αλλά μεγαλύτερη και ενδοξότερη από όση την παρέλαβα. Και θα πειθαρχώ στους εκάστοτε διοικούνται, και θα υπακούω τους ισχύοντες Νόμους και σε όσους άλλους ψηφίσει ο Λαός. Και αν κανείς προσπαθήσει να τους καταργήσει ή δεν τους υπακούει, δεν θα του το επιτρέψω. Θα αγωνιστώ δε μόνος μου και με όλους Και τα πατροπαράδοτα Ιερά θα τιμώ. Μάρτυρες μου για όλα αυτά ας είναι οι Θεοί. ] Όρκος Ελλήνων στίς Πλαταιές: "Ού ποιήσομαι περί πλείονος τό ζήν τής ελευθερίας. Ουδέ εγκαταλείψω τούς ηγεμόνας, ούτε ζώντας, ούτε αποθανόντας. Αλλά τούς εν τή μάχη τελευτήσαντας τών συμμάχων άπαντας θάψω. Καί κρατήσας τώ πολέμω τούς βαρβάρους, τών μέν μαχεσαμένων υπέρ τής Ελλάδος πόλεων ουδεμίαν ανάστατον ποιήσω, τάς δέ τά τού βαρβάρου προελομένας απάσας δεκατεύσω. Καί τών ιερών εμπρησθέντων καί καταβληθέντων υπό τών βαρβάρων ουδέν ανοικοδομήσω παντάπασιν. Αλλ' υπόμνημα τοις επιγιγνομένοις εάσω καταλείπεσθαι 2 / 7
τής τών βαρβάρων ασεβείας." [Δεν θα προτιμήσω περισσότερο την ζωή από την Ελευθερία! Δεν θα εγκαταλείψω τους ηγέτες, ούτε τους ζωντανούς, ούτε τους νεκρούς, αλλά εκείνους που στην μάχη πέθαναν, όλους τους συμμαχητές μου θα θάψω. Εάν νικήσω δε τους βαρβάρους στην μάχη, καμμία από τις πόλεις που για την Ελλάδα πολέμησαν δεν θα πειράξω, ενώ εκείνες που με τους βαρβάρους συμμάχησαν, θα τις υποχρεώσω να καταβάλουν το δέκατον. Και τους ναούς που κάηκαν και αφανίσθηκαν από τους βαρβάρους δεν θα ξανακτίσω κανέναν, αλλά θα αφήσω να παραμείνουν ερείπια στις επόμενες γενεές, ως υπενθύμιση της ασεβείας των βαρβάρων] Όρκος 9 Αρχόντων: "Συμφυλάξειν τους νόμους ή χρυσούν ανδριάντα αποτίσαι ισομέτρητον." [Θα τηρώ τους νόμους διαφορετικά θα πληρώσω με χρυσό ανδριάντα που θα έχει ίδιο βάρος με το δικό μου] 3 / 7
Όρκος Ηλιαστών: Ψηφιούμαι κατά τούς νόμους καί τά ψηφίσματα τόυ δήμου τών Αθηναίων καί τής βουλής τών πεντακοσίων,καί τ ύ ρ α νν ον ού ψηφιούμαι είναι ουδ'ολιγαρχίαν ουδ'εάν τις καταλύη τόν δήμον τόν Αθηναίων ή λέγη ή επιψηφίζει παρά (β)ταύτα,ου πείσομαι/ουδέ τών χρεών τών ιδίων αποκοπάς ουδε γής αναδασμόν τής Αθηναίων ουδ'οικιών ουδέ τούς φεύγοντας κατάξω ουδέ ών θάνατος κατέγνωσται,ουδέ τούς μένοντας εξελώ παρα τούς νόμους τούς κειμένους καί τά ψηφίσματα τού δήμου τού Αθηναίων καί τής βουλής ούτ'αυτός εγώ ούτ'άλλον ουδένα εάσω/(γ)ούδ'αρχήν καταστήσω ώστ'άρχειν υπεύθυνον όντα ετέρας αρχής,καί τών εννέα αρχόντων καί τού ιερομνήμονος καί όσοι μετα τών εννέα αρχόντων κυαμεύονται ταύτη τή ημέρα,καί κήρυκος καί πρεσβείας καί συνέδρων ο ουδέ δίς τήν αυτήν αρχήν τόν αυτόν άνδρα,ουδέ δύο αρχάς άρξαι τόν αυτόν εν τώ αυτώ ενιαυτώ/(δ)ουδέ δώρα δέξομαι τής ηλιάσεως ένεκα ούτ'αυτός εγώ ούτ'άλλος εμοί ούτ'άλλη ειδότος εμού,ούτε τέχνη ούτε μηχανή ουδεμιά καί γέγονα ουκ έλαττον ή τριάκοντα έτη,καί ακροάσομαι τού τε κατηγόρου καί τού απολογουμένου ομοίως αμφοίν,καί δαψηφιούμαι περί αυτού ού άν η δίωξις ή επομνύναι Δία,Ποσειδώ,Δήμητρα,καί επαράσθαι εξώλειαν εαυτώ καί ούκ τή εαυτού,εί τι τούτων παραβαίνοι,ευορκούντι δέ πολλά καγαθά είναι. 4 / 7
[Θα ψηφίσω σύμφωνα με τους νόμους και τα ψηφίσματα του λαού των Αθηνών και της Βουλής των 500. Δεν θα ψηφίσω υπέρ της εγκαταστάσεως Τυραννίας ή Ολιγαρχίας, και, αν κάποιος επιχειρήσει να καταργήσει την εξουσία των Αθηναίων Πολιτών ή προτείνει ή θέσει σε ψηφοφορία κάτι αντίθετο προς την Δημοκρατία, δε θα το δεχτώ. Δε θα ψηφίσω κατάργηση των ιδιωτικών χρεών, ούτε αναδασμό της γης και των σπιτιών των Αθηναίων πολιτών, ούτε θα επαναφέρω τους εξορίστους ούτε τους καταδικασμένους σε θάνατο, ούτε θα εκδιώξω από την Πόλη, κανέναν από τους Πολίτες που μένουν σε αυτή παρά τους ισχύοντες νόμους και ψηφίσματα της συνέλευσης των Πολιτών και της Βουλής, ούτε εγώ ο ίδιος, ούτε σε κανέναν άλλο θα το επιτρέψω. Ούτε θα επιτρέψω σε ρχοντα να αναλάβει τα καθήκοντά του, αν δεν έχει ακόμα λογοδοτήσει για άλλη αρχή. Αυτό και για τους εννέα άρχοντες και για τον Ιερομνήμονα και για όσους άλλους άρχοντες εκλέγονται με κλήρο την ίδια μέρα με τους Εννέα άρχοντες, και για τον κήρυκα και για τους αντιπροσώπους σε συνέδριο. Δε θα επιτρέψω να αναλάβει δύο φορές την ίδια αρχή το ίδιο πρόσωπο, ούτε δύο αρχές το ίδιο πρόσωπο στο ίδιο έτος. Δε θα δεχτώ καθόλου δώρα ως δικαστής ούτε εγώ προσωπικώς ούτε με τη μεσολάβηση άλλου, άνδρα ή γυναίκας, εν γνώσει μου με κανένα πλάγιο μέσο ή τρόπο. Και δεν είμαι μικρότερος των τριάντα ετών. Και θα ακούω και τον κατήγορο και τον απολογούμενο με ίση προσοχή και θα ψηφίσω μόνο για το ζήτημα στο οποίο αναφέρεται η καταγγελία. Ορκίζομαι στο όνομα του Δία, του Ποσειδώνα, της Δήμητρας και επικαλούμαι για μένα και την οικογένειά μου ολοκληρωτική καταστροφή, αν παραβώ τις υποχρεώσεις αυτές, αν όμως μείνω πιστός στον όρκο μου να χαρώ κάθε ευτυχία] 5 / 7
Όρκος Ιπποκράτη: Ὄμνυμι Ἀπόλλωνα ἰητρὸν, καὶ Ἀσκληπιὸν, καὶ Ὑγείαν, καὶ Πανάκειαν, καὶ θεοὺς πάντας τε καὶ πάσας, ἵστορας ποιεύμενος, ἐπιτελέα ποιήσειν κατὰ δύναμιν καὶ κρίσιν ἐμὴν ὅρκον τόνδε καὶ ξυγγραφὴν τήνδε. Ἡγήσασθαι μὲν τὸν διδάξαντά με τὴν τέχνην ταύτην ἴσα γενέτῃσιν ἐμοῖσι, καὶ βίου κοινώσασθαι, καὶ χρεῶν χρηίζοντι μετάδοσιν ποιήσασθαι, καὶ γένος τὸ ἐξ ωὐτέου ἀδελφοῖς ἴσον ἐπικρινέειν ἄῤῥεσι, καὶ διδάξειν τὴν τέχνην ταύτην, ἢν χρηίζωσι μανθάνειν, ἄνευ μισθοῦ καὶ ξυγγραφῆς, παραγγελίης τε καὶ ἀκροήσιος καὶ τῆς λοιπῆς ἁπάσης μαθήσιος μετάδοσιν ποιήσασθαι υἱοῖσί τε ἐμοῖσι, καὶ τοῖσι τοῦ ἐμὲ διδάξαντος, καὶ μαθηταῖσι συγγεγραμμένοισί τε καὶ ὡρκισμένοις νόμῳ ἰητρικῷ, ἄλλῳ δὲ οὐδενί. Διαιτήμασί τε χρήσομαι ἐπ' ὠφελείῃ καμνόντων κατὰ δύναμιν καὶ κρίσιν ἐμὴν, ἐπὶ δηλήσει δὲ καὶ ἀδικίῃ εἴρξειν. Οὐ δώσω δὲ οὐδὲ φάρμακον οὐδενὶ αἰτηθεὶς θανάσιμον, οὐδὲ ὑφηγήσομαι ξυμβουλίην τοιήνδε. Ὁμοίως δὲ οὐδὲ γυναικὶ πεσσὸν φθόριον δώσω. Ἁγνῶς δὲ καὶ ὁσίως διατηρήσω βίον τὸν ἐμὸν καὶ τέχνην τὴν ἐμήν. Οὐ τεμέω δὲ οὐδὲ μὴν λιθιῶντας, ἐκχωρήσω δὲ ἐργάτῃσιν ἀνδράσι πρήξιος τῆσδε. Ἐς οἰκίας δὲ ὁκόσας ἂν ἐσίω, ἐσελεύσομαι ἐπ' ὠφελείῃ καμνόντων, ἐκτὸς ἐὼν πάσης ἀδικίης ἑκουσίης καὶ φθορίης, τῆς τε ἄλλης καὶ ἀφροδισίων ἔργων ἐπί τε γυναικείων σωμάτων καὶ ἀνδρῴων, ἐλευθέρων τε καὶ δούλων. Ἃ δ' ἂν ἐν θεραπείῃ ἢ ἴδω, ἢ ἀκούσω, ἢ καὶ ἄνευ θεραπηίης κατὰ βίον ἀνθρώπων, ἃ μὴ χρή ποτε ἐκλαλέεσθαι ἔξω, σιγήσομαι, ἄῤῥητα ἡγεύμενος εἶναι τὰ τοιαῦτα. Ὅρκον μὲν οὖν μοι τόνδε ἐπιτελέα ποιέοντι, καὶ μὴ ξυγχέοντι, εἴη ἐπαύρασθαι καὶ βίου καὶ τέχνης δοξαζομένῳ παρὰ πᾶσιν ἀνθρώποις ἐς τὸν αἰεὶ χρόνον. παραβαίνοντι δὲ καὶ ἐπιορκοῦντι, τἀναντία τουτέων. [Ορκίζομαι στο θεό Απόλλωνα τον ιατρό και στο θεό Ασκληπιό και στην Υγεία και στην Πανάκεια και επικαλούμενος τη μαρτυρία όλων των θεών ότι θα εκτελέσω κατά τη δύναμη και την κρίση μου τον όρκο αυτόν και τη συμφωνία αυτή. Να θεωρώ τον διδάσκαλό μου της ιατρικής τέχνης ίσο με τους γονείς μου και την κοινωνό του βίου μου. Και όταν χρειάζεται 6 / 7
χρήματα να μοιράζομαι μαζί του τα δικά μου. Να θεωρώ την οικογένειά του αδέλφια μου και να τους διδάσκω αυτήν την τέχνη αν θέλουν να την μάθουν χωρίς δίδακτρα ή άλλη συμφωνία. Να μεταδίδω τους κανόνες ηθικής, την προφορική διδασκαλία και όλες τις άλλες ιατρικές γνώσεις στους γιους μου, στους γιους του δασκάλου μου και στους εγγεγραμμένους μαθητές που πήραν τον ιατρικό όρκο, αλλά σε κανέναν άλλο. Θα χρησιμοποιώ τη θεραπεία για να βοηθήσω τους ασθενείς κατά τη δύναμη και την κρίση μου, αλλά ποτέ για να βλάψω ή να αδικήσω. Ούτε θα δίνω θανατηφόρο φάρμακο σε κάποιον που θα μου το ζητήσει, ούτε θα του κάνω μια τέτοια υπόδειξη. Παρομοίως, δεν θα εμπιστευτώ σε έγκυο μέσο που προκαλεί έκτρωση. Θα διατηρώ αγνή και άσπιλη και τη ζωή και την τέχνη μου. Δεν θα χρησιμοποιώ νυστέρι ούτε σε αυτούς που πάσχουν από λιθίαση, αλλά θα παραχωρώ την εργασία αυτή στους ειδικούς της τέχνης. Σε όσα σπίτια πηγαίνω, θα μπαίνω για να βοηθήσω τους ασθενείς και θα απέχω από οποιαδήποτε εσκεμμένη βλάβη και φθορά, και ιδίως από γενετήσιες πράξεις με άνδρες και γυναίκες, ελεύθερους και δούλους. Και όσα τυχόν βλέπω ή ακούω κατά τη διάρκεια της θεραπείας ή και πέρα από τις επαγγελματικές μου ασχολίες στην καθημερινή μου ζωή, αυτά που δεν πρέπει να μαθευτούν παραέξω δεν θα τα κοινοποιώ, θεωρώντας τα θέματα αυτά μυστικά. Αν τηρώ τον όρκο αυτό και δεν τον παραβώ, ας χαίρω πάντοτε υπολήψεως ανάμεσα στους ανθρώπους για τη ζωή και για την τέχνη μου. Αν όμως τον παραβώ και επιορκήσω, ας πάθω τα αντίθετα]. 7 / 7