ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΙΣΟΤΗΤΑΣ ΤΩΝ ΦΥΛΩΝ ΕΙ ΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ «ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΤΟΥ Κ.Π.Σ. 2000 2006, ΤΟΥ Ε.Σ.Π.Α. ΚΑΙ ΛΟΙΠΩΝ ΣΥΓΧΡΗΜΑΤΟ ΟΤΟΥΜΕΝΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ» (ΕΥΕ-ΓΓΙΦ) Ταχ. ιεύθυνση: Κοραή 4 Ταχ. Κώδικας: 105 64, ΑΘΗΝΑ Μονάδα Γ Πληροφορίες: Κ. Χαρακοπούλου, Ντ. Νταϊλιάνη Τηλέφωνο: 213-1501462,454 Fax: 213-1501491, 210-3231842 E-mail: kcharakopoulou@mou.gr, ndailiani@mou.gr Websites: www.eyeisotita.gr, www.isotita.gr Προκήρυξη 7/2012 Επανάληψη ανοικτού δηµόσιου διαγωνισµού σε τµήµατα µε κριτήριο ανάθεσης την πλέον συµφέρουσα από οικονοµική άποψη προσφορά για την επιλογή Αναδόχου/ων στο πλαίσιο του υποέργου µε τίτλο: «Εκπόνηση Μελετών, Ερευνών και Εθνικών Εκθέσεων για την υποστήριξη της λειτουργίας του Μηχανισµού- οµής Παρακολούθησης της Ισότητας των Φύλων» του Έργου-Σηµαία «Οργάνωση υπηρεσιών για την ενσωµάτωση, παρακολούθηση και αξιολόγηση των πολιτικών ισότητας σε όλο το εύρος της δηµόσιας δράσης» της Κατηγορίας Πράξης 3.1.4. «Ενίσχυση της διοικητικής ικανότητας του πυρήνα παραγωγής των πολιτικών ισότητας για την ενσωµάτωση, παρακολούθηση και αξιολόγηση των πολιτικών ισότητας καθώς και των συµβουλευτικών, συντονιστικών και ελεγκτικών µηχανισµών της ισότητας των φύλων» του Ειδικού Στόχου 3.1. του Ε.Π. «ιοικητική Μεταρρύθµιση 2007-2013» (ΚΩ ΙΚΟΣ ΟΠΣ 277237) Συνοπτικά στοιχεία Έργου Υπουργείο Εσωτερικών ΑΝΑΘΕΤΟΥΣΑ ΑΡΧΗ ΤΙΤΛΟΣ ΕΡΓΟΥ ΚΑΙ Γενική Γραµµατεία Ισότητας των Φύλων (ΓΓΙΦ) Ειδική Υπηρεσία Εφαρµογής «Επιχειρησιακών Προγραµµάτων του ΚΠΣ 2000-2006, του ΕΣΠΑ και λοιπών συγχρηµατοδοτούµενων Επιχειρησιακών Προγραµµάτων» Εκπόνηση Μελετών, Ερευνών και Εθνικών Εκθέσεων για την υποστήριξη της λειτουργίας του Μηχανισµού- οµής Σελίδα 1 από 109
ΤΜΗΜΑΤΑ Παρακολούθησης της Ισότητας των Φύλων» στο πλαίσιο του Έργου Σηµαία: «Οργάνωση υπηρεσιών για την ενσωµάτωση, παρακολούθηση και αξιολόγηση των πολιτικών ισότητας σε όλο το εύρος της δηµόσιας δράσης» της Κατηγορίας Πράξης 3.1.4. «Ενίσχυση της διοικητικής ικανότητας του πυρήνα παραγωγής των πολιτικών ισότητας για την ενσωµάτωση, παρακολούθηση και αξιολόγηση των πολιτικών ισότητας καθώς και των συµβουλευτικών, συντονιστικών και ελεγκτικών µηχανισµών της ισότητας των φύλων» του Ειδικού Στόχου 3.1. του Ε.Π. «ιοικητική Μεταρρύθµιση 2007-2013» (ΚΩ ΙΚΟΣ ΟΠΣ 277237). Τµήµα 1: «ΠΟΡΝΕΙΑ & ΠΑΡΑΝΟΜΗ ΙΑΚΙΝΗΣΗ ΚΑΙ ΕΜΠΟΡΙΑ ΓΥΝΑΙΚΩΝ ΜΕ ΣΚΟΠΟ ΤΗ ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΗ/ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΗ (TRAFFICKING) ΣΤΗΝ ΕΛΛΑ Α» Τµήµα 2: «ΤΟ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ ΤΗΣ ΒΙΑΣ ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΓΥΝΑΙΚΩΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑ Α» Τµήµα 3: «ΕΝΤΑΞΗ ΤΗΣ ΙΣΟΤΗΤΑΣ ΤΩΝ ΦΥΛΩΝ ΣΤΗ ΓΛΩΣΣΑ ΤΩΝ ΙΟΙΚΗΤΙΚΩΝ ΕΓΓΡΑΦΩΝ» Τµήµα 4: «ΑΝΕΡΓΙΑ, EΠΙΣΦΑΛΕΙΑ ΚΑΙ ΑΝΙΣΟΤΗΤΕΣ ΦΥΛΟΥ: ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΤΗΣ ΚΡΙΣΗΣ ΣΤΙΣ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΚΑΙ ΤΑ ΝΟΙΚΟΚΥΡΙΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑ Α» Τµήµα 5: «ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ, ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΙΑ ΙΚΤΥΑΚΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗ ΚΑΤΑΓΡΑΦΗΣ ΤΩΝ ΥΠΟΧΡΕΩΝ ΦΟΡΕΩΝ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΤΩΝ ΝΟΜΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΟΣΟΣΤΩΣΗ ΤΩΝ ΦΥΛΩΝ ΣΤΑ ΟΡΓΑΝΑ ΗΜΟΣΙΑΣ ΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΣΤΟΥΣ ΕΠΟΠΤΕΥΟΜΕΝΟΥΣ ΦΟΡΕΙΣ» ΦΟΡΕΑΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΟΠΟΙΟ ΠΡΟΟΡΙΖΕΤΑΙ ΤΟ ΕΡΓΟ Γενική Γραµµατεία Ισότητας των Φύλων /Ειδική Υπηρεσία Εφαρµογής «Επιχειρησιακών Προγραµµάτων του ΚΠΣ 2000-2006, του ΕΣΠΑ και λοιπών συγχρηµατοδοτούµενων Επιχειρησιακών Προγραµµάτων» (ΕΥΕ/ΓΓΙΦ) ΤΟΠΟΣ ΠΑΡΑ ΟΣΗΣ ΤΟΠΟΣ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΕΙ ΟΣ ΣΥΜΒΑΣΗΣ Κοραή 4, 105 64 Αθήνα Υπηρεσίες παροχής συµβούλων για ζητήµατα ίσων ευκαιριών ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ ΚΑΤΑ CPV CPV 98200000-5 ΕΙ ΟΣ ΙΑ ΙΚΑΣΙΑΣ Ανοικτός ηµόσιος ιαγωνισµός µε κριτήριο ανάθεσης την πλέον συµφέρουσα από οικονοµική άποψη Προσφορά ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ Ο συνολικός προϋπολογισµός του Έργου ανέρχεται έως το ποσό Σελίδα 2 από 109
των 633.450,00 ευρώ συµπεριλαµβανοµένου ΦΠΑ (προϋπολογισµός χωρίς ΦΠΑ 515.000,00 + ΦΠΑ 118.450,00 ) Η κατανοµή του προϋπολογισµού ανά Τµήµα, όπως αυτά ορίζονται ανωτέρω, έχει ως εξής: ΤΜΗΜΑ Προϋπολογισµός (χωρίς ΦΠΑ) Προϋπολογισµός (µε ΦΠΑ) 1 80.000,00 98.400,00 2 250.000,00 307.500,00 3 35.000,00 43.050,00 4 120.000,00 147.600,00 5 30.000,00 36.900,00 Σύνολο 515.000,00 633.450,00 ΧΡΗΜΑΤΟ ΟΤΗΣΗ ΕΡΓΟΥ Το Έργο συγχρηµατοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταµείο (ΕΚΤ) και από Εθνικούς πόρους. Ειδικότερα, χρηµατοδοτείται από το E.Π. «ιοικητική Μεταρρύθµιση 2007-2013» (Άξονες Προτεραιότητας 07, 08 και 09). Οι δαπάνες του έργου θα βαρύνουν το Πρόγραµµα ηµοσίων Επενδύσεων, ΣΑΕ 455/8 (ενάριθµος κωδικός έργου 2012ΣΕ45580028) - Τµήµα 1: 6 µήνες από την υπογραφή της Σύµβασης ΧΡΟΝΟΣ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ ΙΑΡΚΕΙΑ ΕΡΓΟΥ - Τµήµα 2: 8 µήνες από την υπογραφή της Σύµβασης - Τµήµα 3: 4 µήνες από την υπογραφή της Σύµβασης - Τµήµα 4: 8 µήνες από την υπογραφή της Σύµβασης - Τµήµα 5: 6 µήνες από την υπογραφή της Σύµβασης ΚΡΙΤΗΡΙΟ ΑΝΑΘΕΣΗΣ Πλέον συµφέρουσα από οικονοµική άποψη προσφορά ΚΑΤΑΛΗΚΤΙΚΗ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΥΠΟΒΟΛΗΣ ΕΡΩΤΗΜΑΤΩΝ ΓΙΑ ΙΕΥΚΡΙΝΙΣΕΙΣ 11/01/2013, ηµέρα Παρασκευή, ώρα 15:00. Σελίδα 3 από 109
ΚΑΤΑΛΗΚΤΙΚΗ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΥΠΟΒΟΛΗΣ ΠΡΟΣΦΟΡΩΝ 21/01/2013, ηµέρα ευτέρα, ώρα 15:00. ΤΟΠΟΣ ΚΑΤΑΘΕΣΗΣ ΤΩΝ ΠΡΟΣΦΟΡΩΝ Γενική Γραµµατεία Ισότητας των Φύλων / Ειδική Υπηρεσία Εφαρµογής «Επιχειρησιακών Προγραµµάτων του ΚΠΣ 2000-2006, του ΕΣΠΑ και λοιπών συγχρηµατοδοτούµενων Επιχειρησιακών Προγραµµάτων» ( ΕΥΕ-ΓΓΙΦ) Κοραή 4, 105 6 4 Αθήνα, 2 ος Όροφος, Γραφείο Πρωτοκόλλου ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΚΑΙ ΤΟΠΟΣ ΑΠΟΣΦΡΑΓΙΣΗΣ ΠΡΟΣΦΟΡΩΝ 22/01/2013, ηµέρα Τρίτη, ώρα 12.00 µ.µ. Κοραή 4, 105 64 Αθήνα, 2 ος Όροφος Σελίδα 4 από 109
Περιεχόµενα ΜΕΡΟΣ Α...7 ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ - ΣΚΟΠΟΣ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ...7 1. ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ...8 1.1. Συνοπτική παρουσίαση της Γενικής Γραµµατείας Ισότητας των Φύλων...8 1.2. Το περιβάλλον του Έργου...9 1.2.1. Το ΕΣΠΑ 2007-2013...9 1.2.2. Η διάρθρωση του ΕΣΠΑ σε Επιχειρησιακά Προγράµµατα...10 1.2.3. Το ΕΠ «ιοικητική Μεταρρύθµιση 2007-2013»...10 2.1 Εισαγωγή...14 2.2. Αντικείµενο Έργου / Προδιαγραφές / Παραδοτέα - ιάρκεια Υλοποίησης Τµήµατος...14 ΤΜΗΜΑ 1: Πορνεία & παράνοµη διακίνηση και εµπορία γυναικών µε σκοπό τη σεξουαλική/οικονοµική εκµετάλλευση (trafficking) στην Ελλάδα...14 ΤΜΗΜΑ 2: Το φαινόµενο της βίας κατά των γυναικών στην Ελλάδα...18 ΤΜΗΜΑ 3: Ένταξη της ισότητας των φύλων στη γλώσσα των διοικητικών εγγράφων...22 ΤΜΗΜΑ 4: Ανεργία, Επισφάλεια και Ανισότητες Φύλου: Επιπτώσεις της κρίσης στις γυναίκες και τα νοικοκυριά στην Ελλάδα...25 ΤΜΗΜΑ 5: Ανάπτυξη ηλεκτρονικής εφαρµογής, λειτουργία διαδικτυακής υπηρεσίας και µελέτη καταγραφής των υπόχρεων φορέων εφαρµογής των νόµων για την ποσόστωση των φύλων στα όργανα της δηµόσιας διοίκησης και στους εποπτευόµενους φορείς...31 ΜΕΡΟΣ Β...35 ΓΕΝΙΚΟΙ ΟΡΟΙ ΙΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΤΟΥ ΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥ...35 Ι. ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΤΟΥ ΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥ...36 1. ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΚΑΙ ΤΜΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥ...36 2. ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΕΡΓΟΥ ΑΜΟΙΒΗ ΑΝΑ ΟΧΟΥ...36 3. ΝΟΜΙΚΟ ΚΑΙ ΘΕΣΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥ...37 4. ΗΜΟΣΙΟΤΗΤΑ...37 5.ΤΡΟΠΟΣ ΛΗΨΗΣ ΕΓΓΡΑΦΩΝ ΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥ...38 6. ΠΑΡΟΧΗ ΙΕΥΚΡΙΝΙΣΕΩΝ ΕΠΙ ΤΗΣ ΠΡΟΚΗΡΥΞΗΣ...38 ΙΙ. ΙΚΑΙΩΜΑ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣ...39 Σελίδα 5 από 109
ΙΙΙ. ΣΥΝΤΑΞΗ/ ΙΣΧΥΣ/ ΥΠΟΒΟΛΗ ΠΡΟΣΦΟΡΩΝ...39 1. ΣΥΝΤΑΞΗ ΠΡΟΣΦΟΡΩΝ...39 2. ΙΣΧΥΣ ΠΡΟΣΦΟΡΩΝ...40 3. ΥΠΟΒΟΛΗ ΠΡΟΣΦΟΡΩΝ...40 4. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΦΑΚΕΛΟΥ «ΙΚΑΙΟΛΟΓΗΤΙΚΑ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣ»...43 5. ΕΓΓΥΗΣΗ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣ...48 6. ΕΛΑΧΙΣΤΕΣ ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣ...50 7. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΦΑΚΕΛΟΥ «ΤΕΧΝΙΚΗ ΠΡΟΣΦΟΡΑ»...55 8. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΦΑΚΕΛΟΥ «ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΠΡΟΣΦΟΡΑ»...59 IV. ΙΕΝΕΡΓΕΙΑ ΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΠΡΟΣΦΟΡΩΝ ΚΑΤΑΚΥΡΩΣΗ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΟΣ ΥΠΟΓΡΑΦΗ ΣΥΜΒΑΣΗΣ...60 1. ΙΑ ΙΚΑΣΙΑ ΙΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥ - ΑΠΟΣΦΡΑΓΙΣΗ ΠΡΟΣΦΟΡΩΝ...60 2. ΙΑ ΙΚΑΣΙΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΠΡΟΣΦΟΡΩΝ...62 3. ΒΑΘΜΟΛΟΓΗΣΗ ΤΕΧΝΙΚΩΝ ΠΡΟΣΦΟΡΩΝ...63 4. ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΤΕΧΝΙΚΗΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ...63 5. ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΠΡΟΣΦΟΡΩΝ...65 6. ΤΕΛΙΚΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ-ΚΑΤΑΤΑΞΗ ΠΡΟΣΦΟΡΩΝ...65 7. ΑΠΟΡΡΙΨΗ ΠΡΟΣΦΟΡΩΝ...66 8. ΙΑ ΙΚΑΣΙΑ ΚΑΤΑΚΥΡΩΣΗΣ ΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥ...67 8.1 ικαιολογητικά Κατακύρωσης...67 9. ΙΟΙΚΗΤΙΚΕΣ ΠΡΟΣΦΥΓΕΣ / ΕΝΣΤΑΣΕΙΣ...75 V. ΥΠΟΓΡΑΦΗ ΣΥΜΒΑΣΗΣ - ΛΟΙΠΟΙ ΟΡΟΙ...76 1. ΥΠΟΓΡΑΦΗ ΣΥΜΒΑΣΗΣ ΕΓΓΥΗΤΙΚΗ ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΚΑΛΗΣ ΕΚΤΕΛΕΣΗΣ...76 2. ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ - ΠΑΡΑΛΑΒΗ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ ΤΟΥ/ΤΩΝ ΑΝΑ ΟΧΟΥ/ΩΝ...79 3. ΠΟΙΝΙΚΕΣ ΡΗΤΡΕΣ-ΚΗΡΥΞΗ ΑΝΑ ΟΧΟΥ ΕΚΠΤΩΤΟΥ...81 4. ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΑΝΑ ΟΧΟΥ...82 5. ΤΡΟΠΟΣ ΠΛΗΡΩΜΗΣ...84 6. ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΑ ΙΚΑΙΩΜΑΤΑ...86 7. ΕΜΠΙΣΤΕΥΤΙΚΟΤΗΤΑ...86 8. ΕΦΑΡΜΟΣΤΕΟ ΙΚΑΙΟ/ΚΑΤΑ ΤΟΠΟ ΑΡΜΟ ΙΟΤΗΤΑ...87 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΑ...88 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι.: ΥΠΟ ΕΙΓΜΑΤΑ ΕΓΓΥΗΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΟΛΩΝ...88 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι. Α. ΕΓΓΥΗΤΙΚΗ ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣ...88 Σελίδα 6 από 109
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι.Β. ΕΓΓΥΗΤΙΚΗ ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΚΑΛΗΣ ΕΚΤΕΛΕΣΗΣ ΣΥΜΒΑΣΗΣ...90 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι.Β. ΕΓΓΥΗΤΙΚΗ ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΚΑΛΗΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ...90 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΙΙ: ΥΠΟ ΕΙΓΜΑ ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟΥ ΣΗΜΕΙΩΜΑΤΟΣ...90 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΙΙΙ: ΠΙΝΑΚΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΠΡΟΣΦΟΡΑΣ...90 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΙV: ΠΡΟΣΧΕ ΙΟ ΣΥΜΒΑΣΗΣ...90 ΜΕΡΟΣ Α ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ - ΣΚΟΠΟΣ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ Σελίδα 7 από 109
1. ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ 1.1. Συνοπτική παρουσίαση της Γενικής Γραµµατείας Ισότητας των Φύλων Η Γενική Γραµµατεία Ισότητας των Φύλων (ΓΓΙΦ) υπάγεται στο Υπουργείο Εσωτερικών, σύµφωνα µε το Π.. 65/2011 (ΦΕΚ Α 147/27-6-2011) «ιάσπαση του Υπουργείου Εσωτερικών, Αποκέντρωσης και Ηλεκτρονικής ιακυβέρνησης στα Υπουργεία α) Εσωτερικών και β) ιοικητικής Μεταρρύθµισης και Ηλεκτρονικής ιακυβέρνησης, συγχώνευση των Υπουργείων Οικονοµίας, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας και Θαλάσσιων Υποθέσεων, Νήσων και Αλιείας στο Υπουργείο Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας και µεταφορά στον Πρωθυπουργό των Γενικών Γραµµατειών Ενηµέρωσης και Επικοινωνίας και στο Υπουργείο Παιδείας, ια Βίου Μάθησης και Θρησκευµάτων της Γενικής Γραµµατείας Νέας Γενιάς», όπως ισχύει. Η Γενική Γραµµατεία Ισότητας των Φύλων µέσα από µια ολοκληρωµένη παρέµβαση επιχειρεί να αναδείξει τον πολιτικό, οικονοµικό και κοινωνικό χαρακτήρα της ισότητας µεταξύ ανδρών και γυναικών. Κεντρικός στόχος της παρέµβασης της ΓΓΙΦ, που αποτελεί στόχο και του ΕΣΠΑ είναι η ενδυνάµωση των πολιτικών ισότητας σε όλο το εύρος της δηµόσιας δράσης, η βελτίωση της ποιότητας και αποτελεσµατικότητας των µηχανισµών και των δοµών σχεδιασµού, εφαρµογής, παρακολούθησης και αξιολόγησης των µέτρων και των πολιτικών ισότητας, καθώς και η αποτελεσµατική ένταξη της διάστασης της ισότητας των φύλων σε όλο το εύρος της δηµόσιας δράσης, στο επίπεδο της κεντρικής διοίκησης και της αυτοδιοίκησης µέσα από την ενεργοποίηση της κοινωνίας των πολιτών και των ΜΚΟ. Οι στόχοι της Γενικής Γραµµατείας Ισότητας των Φύλων (όπως απορρέουν από το νέο Οργανισµό της ΓΓΙΦ, Π. 5/ ΦΕΚ Α 17/8.2.2008) είναι: Να βελτιώσει τη θέση των γυναικών στον εργασιακό χώρο και ειδικότερα ως προς την επαγγελµατική εξέλιξη και τις αµοιβές. Να ενθαρρύνει τη συµµετοχή των γυναικών στην απασχόληση και την επιχειρηµατική δραστηριότητα. Να διευκολύνει τη συµφιλίωση επαγγελµατικής και οικογενειακής ζωής. Να περιορίσει τα φαινόµενα βίας και παράνοµης διακίνησης σε βάρος των γυναικών. Να καταπολεµήσει τα στερεότυπα για το ρόλο των δύο φύλων µέσω της εκπαιδευτικής διαδικασίας. Να αυξήσει τη συµµετοχή των γυναικών στα κέντρα λήψης αποφάσεων. Η Ειδική Υπηρεσία Εφαρµογής «Επιχειρησιακών Προγραµµάτων του ΚΠΣ 2000 2006, του ΕΣΠΑ και λοιπών συγχρηµατοδοτούµενων επιχειρησιακών προγραµµάτων» της Γενικής Γραµµατείας Ισότητας των Φύλων συστήθηκε στη ΓΓΙΦ µε την υπ αριθµ. 131/18.4.2008 ΚΥΑ (ΦΕΚ Β 887/ 14.05.08), σύµφωνα µε την παράγραφο 5(β) του Άρθρου 5 του ν. 3614/2007, όπως διορθώθηκε (ΦΕΚ 1179/Β /26-11-2008), τροποποιήθηκε (ΦΕΚ Β 653/10-05-2010) και ισχύει. Η Ειδική Υπηρεσία Εφαρµογής ασκεί καθήκοντα δικαιούχου στα ανωτέρω Σελίδα 8 από 109
συγχρηµατοδοτούµενα επιχειρησιακά προγράµµατα και καθήκοντα ενδιάµεσου φορέα διαχείρισης κατά την έννοια του άρθρου 4, του ν. 3614/2007, στα επιχειρησιακά προγράµµατα «ιοικητική Μεταρρύθµιση 2007 2013» και «Ανάπτυξη Ανθρώπινου υναµικού» του ΕΣΠΑ, για πράξεις αρµοδιότητας της Γενικής Γραµµατείας Ισότητας των Φύλων. Η ίδια Ειδική Υπηρεσία είναι αρµόδια για το σχεδιασµό, το συντονισµό, τη διαµόρφωση θέσεων και τη διατύπωση εισηγήσεων για πολιτικές αναφορικά µε τα προγράµµατα του ΕΣΠΑ, του ΕΣΣΑΑ και του ΕΣΣΑΑΛ και λοιπών συγχρηµατοδοτούµενων προγραµµάτων, σε θέµατα αρµοδιότητας της Γενικής Γραµµατείας Ισότητας των Φύλων, εφαρµοζόµενων κατά τα λοιπά των διατάξεων της παραγράφου 3 του Άρθρου 5 του ν. 3614/2007, και ασκεί τις αρµοδιότητες διαχείρισης των δράσεων που αναλαµβάνει σύµφωνα µε το άρθρο 4 του ν. 3614/2007, το σύστηµα διαχείρισης και ελέγχου και την αρχή της χρηστής δηµοσιονοµικής διαχείρισης. 1.2. Το περιβάλλον του Έργου 1.2.1. Το ΕΣΠΑ 2007-2013 Το ΕΣΠΑ 2007-2013 αποτελεί το έγγραφο αναφοράς για τον προγραµµατισµό των Ταµείων της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε εθνικό επίπεδο για την περίοδο 2007-2013. Εκπονήθηκε στο πλαίσιο της νέας στρατηγικής προσέγγισης για την Πολιτική Συνοχής της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σύµφωνα µε την οποία το ΕΣΠΑ «εξασφαλίζει ότι η συνδροµή από τα Ταµεία συµβαδίζει µε τις κοινοτικές στρατηγικές κατευθυντήριες γραµµές για τη συνοχή και προσδιορίζει το σύνδεσµο µεταξύ των κοινοτικών προτεραιοτήτων αφενός και του εθνικού προγράµµατος µεταρρυθµίσεων αφετέρου». Για τη διαµόρφωση του ΕΣΠΑ 2007-2013 ως εγγράφου προγραµµατισµού, αξιοποιήθηκαν εισροές από ένα σηµαντικό αριθµό προτάσεων που υπεβλήθησαν στο Υπουργείο Οικονοµίας & Οικονοµικών, κατευθύνσεων - πολιτικών επιλογών σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο και ποσοτικών δεδοµένων και µελετών. Η ενσωµάτωση της διάστασης του φύλου στο Εθνικό Στρατηγικό Πλαίσιο Αναφοράς (ΕΣΠΑ) 2007-2013 Στο ΕΣΠΑ αναφέρεται ρητά ότι: «σηµαντικό οριζόντιο στόχο του συνόλου του Προγράµµατος και του στρατηγικού σχεδιασµού της χώρας, αποτελεί η αποτελεσµατική ένταξη της εθνικής πολιτικής ισότητας σε όλο το πεδίο της δηµόσιας δράσης, Κεντρική ιοίκηση και Αυτοδιοίκηση, στην ενίσχυση της αποτελεσµατικής εφαρµογής των πολιτικών ισότητας για την αντιµετώπιση των ανισοτήτων στη δηµόσια ζωή και του αποκλεισµού των ευαίσθητων κοινωνικών οµάδων από αυτή». Η πολιτική ισότητας, η οποία διαπνέει το ΕΣΠΑ, βασίζεται στη «διπλή» προσέγγιση: 1. Προώθηση εξειδικευµένων στοχευµένων µέτρων υποστήριξης των γυναικών, και 2. Αποτελεσµατικότερη προσαρµογή της διάστασης του φύλου στις τοµεακές και περιφερειακές πολιτικές όλων των προτεραιοτήτων του ΕΣΠΑ (gender mainstreaming). Σελίδα 9 από 109
Η πολιτική αυτή αποτυπώνεται στον: Γενικό στόχο 11: «Η ανάδειξη του οικονοµικού, κοινωνικού και αναπτυξιακού χαρακτήρα των θεµάτων ισότητας των φύλων, µε την άµεση σύνδεσή τους µε τις κυρίαρχες εθνικές πολιτικές προτεραιότητες (ανάπτυξηαπασχόληση κοινωνική συνοχή)», και στον Γενικό στόχο 12: Βελτίωση της ποιότητας των δηµόσιων πολιτικών, όπου ρητά αναφέρεται: «Σηµαντικό οριζόντιο στόχο αποτελεί η αποτελεσµατική ένταξη της εθνικής πολιτικής Ισότητας σε όλο το πεδίο της δηµόσιας δράσης (κεντρική διοίκηση και αυτοδιοίκηση), στην ενίσχυση της αποτελεσµατικής εφαρµογής των πολιτικών ισότητας µε στοχευµένες παρεµβάσεις αντιµετώπισης των ανισοτήτων στη δηµόσια ζωή και του αποκλεισµού ευαίσθητων κοινωνικά οµάδων από αυτή». Επίσης, στο πλαίσιο θα προωθηθεί ο εκσυγχρονισµός των δοµών και µηχανισµών παραγωγής και εφαρµογής πολιτικής και µέτρων ισότητας, η συστηµατική και ουσιαστική συµµετοχή των γυναικών στα κέντρα λήψης αποφάσεων και η συνεχής διαβούλευση µε τις γυναικείες οργανώσεις και ευρύτερα µε την κοινωνία των πολιτών. 1.2.2. Η διάρθρωση του ΕΣΠΑ σε Επιχειρησιακά Προγράµµατα Τα Επιχειρησιακά Προγράµµατα (ΕΠ) του ΕΣΠΑ 2007 2013 διαµορφώθηκαν έτσι ώστε να υλοποιηθούν µε το βέλτιστο τρόπο οι στρατηγικές επιλογές της χώρας, ενώ λήφθηκαν υπόψη τα νέα δεδοµένα της προγραµµατικής περιόδου 2007-2013 (63% του πληθυσµού της χώρας σε καθεστώς µεταβατικής στήριξης). Ο στρατηγικός σχεδιασµός της χώρας για την περίοδο 2007-2013 θα υλοποιηθεί µέσα από οκτώ (8) Τοµεακά ΕΠ, πέντε (5) Περιφερειακά ΕΠ και δώδεκα (12) ΕΠ Εδαφικής Συνεργασίας. 1.2.3. Το ΕΠ «ιοικητική Μεταρρύθµιση 2007-2013» Το ΕΠ συνιστά µια ολοκληρωµένη δέσµη αλληλοσυµπληρούµενων παρεµβάσεων µε τις οποίες προσδοκάται ότι θα αντιµετωπισθούν οι βασικές δυσλειτουργίες της ηµόσιας ιοίκησης, σε ότι αφορά τους βασικούς συντελεστές διοικητικής ικανότητας (ανθρώπινο δυναµικό, κανονιστικό πλαίσιο, δοµές και συστήµατα) και στο επίπεδο της διαµόρφωσης των δηµόσιων πολιτικών και στο επίπεδο της εφαρµογής τους από τις υπηρεσίες της ηµόσιας ιοίκησης. Ο στρατηγικός στόχος του Ε.Π. είναι η βελτίωση της ποιότητας της διακυβέρνησης µέσα από την ενίσχυση της αποτελεσµατικότητας και της αποδοτικότητας των δηµοσίων οργανώσεων, καθώς και την ενίσχυση της λογοδοσίας και της επαγγελµατικής ηθικής µέσω της διεύρυνσης της κοινωνικής διαβούλευσης και συµµετοχής των κοινωνικών εταίρων. Σελίδα 10 από 109
Ο ως άνω στρατηγικός στόχος εξειδικεύεται περαιτέρω σε τέσσερις (4) γενικούς στόχους, µε βάση τους οποίους το επιχειρησιακό πρόγραµµα διαρθρώνεται σε άξονες. Στο πλαίσιο του Ε.Π. περιλαµβάνεται ο Άξονας ΙΙΙ (Γενικός στόχος ΙΙΙ): Ενδυνάµωση των πολιτικών ισότητας των φύλων σε όλο το εύρος της δηµόσιας διοίκησης, µε ειδικούς στόχους: - τη βελτίωση της ποιότητας και της αποτελεσµατικότητας των πολιτικών ισότητας, και των µηχανισµών και δοµών εφαρµογής, παρακολούθησης και αξιολόγησης για θέµατα ισότητας των φύλων. - την ενδυνάµωση της θέσης των γυναικών στο δηµόσιο και κοινωνικό τοµέα. 1.2.4. Ο Άξονας ΙΙΙ «Ενδυνάµωση των πολιτικών ισότητας σε όλο το εύρος της δηµόσιας δράσης» σχεδιάστηκε λαµβάνοντας υπόψη τις Ευρωπαϊκές κατευθύνσεις αλλά και τις Εθνικές προτεραιότητες για την Ισότητα µεταξύ ανδρών και γυναικών, καθώς και τον Γενικό Στόχο 11 του ΕΣΠΑ, έτσι ώστε το Επιχειρησιακό Πρόγραµµα «ΙΟΙΚΗΤΙΚΗ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΗ» να διασφαλίζει την προώθηση της ισότητας των φύλων µε συγκεκριµένες δράσεις καθώς και την ενσωµάτωση της διάστασης του φύλου, οριζόντια, στο σύνολο των παρεµβάσεων του. Γενικός στόχος του Άξονα ΙΙΙ είναι η βελτίωση της ποιότητας και αποτελεσµατικότητας των µηχανισµών και των δοµών σχεδιασµού, εφαρµογής, παρακολούθησης και αξιολόγησης των µέτρων και των πολιτικών ισότητας καθώς και η αποτελεσµατική ένταξη της διάστασης της ισότητας των φύλων σε όλο το εύρος της δηµόσιας δράσης, στο επίπεδο της κεντρικής διοίκησης και της αυτοδιοίκησης µέσα από την ενεργοποίηση της κοινωνίας των πολιτών και των ΜΚΟ. Έµφαση επίσης θα δοθεί στην ενίσχυση της παρουσίας και συµµετοχής των γυναικών στο δηµόσιο και κοινωνικό τοµέα και στα κέντρα λήψης αποφάσεων. Ειδικοί στόχοι - Ε.Σ. 3.1: Η βελτίωση της ποιότητας και της αποτελεσµατικότητας των πολιτικών ισότητας, και των µηχανισµών και δοµών εφαρµογής, παρακολούθησης και αξιολόγησης για θέµατα ισότητας των φύλων. - Ε.Σ. 3.2: Η ενίσχυση της θέσης των γυναικών στο δηµόσιο και κοινωνικό τοµέα. Αναλυτικότερα για τον Ειδικό Στόχο 3.1. - Ε.Σ. 3.1: Η βελτίωση της ποιότητας και της αποτελεσµατικότητας των πολιτικών ισότητας, και των µηχανισµών και δοµών εφαρµογής, παρακολούθησης και αξιολόγησης για θέµατα ισότητας των φύλων. Υπό τον ειδικό αυτό στόχο προβλέπεται να υλοποιηθεί ένα συνεκτικό σύνολο παρεµβάσεων, οι οποίες θα συµβάλλουν στη βελτίωση της ποιότητας και Σελίδα 11 από 109
αποτελεσµατικότητας των πολιτικών ισότητας των φύλων που διαµορφώνονται και εφαρµόζονται στη χώρα, στην ένταξη της διάστασης της ισότητας των φύλων σε όλο το εύρος της δηµόσιας δράσης, καθώς και στην ενίσχυση των µηχανισµών και των δοµών σχεδιασµού, εφαρµογής, παρακολούθησης και αξιολόγησης των µέτρων και πολιτικών Ισότητας. Ενδεικτικές κατηγορίες πράξεων/έργα σηµαίες/λοιπές ενδεικτικές δράσεις Στο πλαίσιο αυτό εντάσσεται η Κατηγορία Πράξης 3.1.4 «Ενίσχυση της διοικητικής ικανότητας του πυρήνα παραγωγής των πολιτικών ισότητας για την ενσωµάτωση, παρακολούθηση και αξιολόγηση των πολιτικών ισότητας, καθώς και των συµβουλευτικών, συντονιστικών και ελεγκτικών µηχανισµών της ισότητας των φύλων», µε Έργο-Σηµαία την «Οργάνωση υπηρεσιών για την ενσωµάτωση, παρακολούθηση και αξιολόγηση των πολιτικών ισότητας σε όλο το εύρος της δηµόσιας δράσης». Σκοπός του Έργου-σηµαία είναι η υποστήριξη της ίδρυσης και της πιλοτικής λειτουργίας Μηχανισµού- οµής Παρακολούθησης της Ισότητας των Φύλων για την παρακολούθηση της εφαρµογής των πολιτικών ισότητας σε όλο το εύρος της δηµόσιας δράσης, στο πλαίσιο λειτουργίας της Γενικής Γραµµατείας Ισότητας των Φύλων (ΓΓΙΦ) και αποτελεί µέρος της ενίσχυσης της διοικητικής ικανότητας του πυρήνα παραγωγής πολιτικών ισότητας των φύλων. Μέσω του Έργου-σηµαία έχει δροµολογηθεί σειρά Υποέργων προσανατολισµένων στην υποστήριξη της ίδρυσης και της πιλοτικής λειτουργίας Μηχανισµού- οµής Παρακολούθησης της Ισότητας των Φύλων για την παρακολούθηση της εφαρµογής των πολιτικών ισότητας σε όλο το εύρος της δηµόσιας δράσης, στο πλαίσιο λειτουργίας της Γενικής Γραµµατείας Ισότητας των Φύλων (ΓΓΙΦ). Ειδικότερη επιδίωξη του Μηχανισµού- οµής Παρακολούθησης της Ισότητας των Φύλων είναι: α) να λειτουργήσει ως εργαλείο γνώσης και έρευνας για την αποδοχή από το σύνολο της δηµόσιας διοίκησης των Πολιτικών Ισότητας των Φύλων που πρόκειται να υλοποιηθούν, και β) να αναπτύξει έναν αποτελεσµατικό µηχανισµό ανταλλαγής απόψεων όσον αφορά στα προγράµµατα και στις πολιτικές που εφαρµόζονται. Οι βασικές λειτουργίες και κύριες δραστηριότητες του Μηχανισµού- οµής Παρακολούθησης της Ισότητας των Φύλων αφορούν: Στη συγκέντρωση, διαχείριση, ανάλυση και διάχυση ποσοτικών και ποιοτικών δεδοµένων και δεικτών που προσδιορίζουν την κατάσταση και την πορεία της ισότητας των φύλων. Στην αξιολόγηση και παρακολούθηση των σχεδιαζόµενων και εφαρµοζόµενων πολιτικών gender mainstreaming σε όλα τα επίπεδα. Στην υποστήριξη και βελτίωση του σχεδιασµού και της εφαρµογής πολιτικών ισότητας των φύλων σε όλα τα επίπεδα, µέσω της διάδοσης επιτυχηµένων µεθόδων και καλών πρακτικών, της ενηµέρωσης, της ανταλλαγής εµπειριών, τεχνογνωσίας και πληροφόρησης µεταξύ φορέων και στελεχών σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο. Σελίδα 12 από 109
Στο πλαίσιο του Έργου-σηµαία περιλαµβάνονται ενέργειες οργάνωσης της ανάπτυξης των εργασιών και της δηµιουργίας της κατάλληλης υποδοµής για τη λειτουργία του Μηχανισµού- οµής Παρακολούθησης της Ισότητας των Φύλων, ανάπτυξη της πιλοτικής λειτουργίας του, εκπόνηση µελετών, ερευνών και εκθέσεων, ενέργειες δηµοσιότητας, καθώς και αξιολόγηση των παρεµβάσεων. Σελίδα 13 από 109
2. ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ-ΠΡΟ ΙΑΓΡΑΦΕΣ 2.1 Εισαγωγή Η παρούσα προκήρυξη εντάσσεται στο πλαίσιο του Υποέργου «Εκπόνηση Μελετών, Ερευνών και Εθνικών Εκθέσεων για την υποστήριξη της λειτουργίας του Μηχανισµού- οµής Παρακολούθησης της Ισότητας των Φύλων». Όπως προαναφέρθηκε, το Υποέργο περιλαµβάνει την πραγµατοποίηση των απαιτούµενων µελετών, ερευνών και εθνικών εκθέσεων για την υποστήριξη της λειτουργίας του Μηχανισµού- οµής Παρακολούθησης της Ισότητας των Φύλων στο χρονικό ορίζοντα του Έργου. Ειδικότερα, αφορά στην εκπόνηση µελετών και ερευνών σε επιλεγµένα πεδία άσκησης πολιτικής µε στόχο: α) την αποτύπωση και καταγραφή της υπάρχουσας κατάστασης στο εκάστοτε επιλεγµένο πεδίο, β) την αποτίµηση των επιπτώσεων των δηµόσιων πολιτικών στις γυναίκες και τους άνδρες (gender impact assessment), γ) τη διατύπωση απαραίτητων παρεµβάσεων για την ενίσχυση των πολιτικών ισότητας των φύλων σε όλο το εύρος της δηµόσιας δράσης. Ενδεικτικά αποτελέσµατα των µελετών/ερευνών θα είναι ο καθορισµός των απαραίτητων προϋποθέσεων/εργαλείων της παρακολούθησης και αξιολόγησης των πολιτικών και η αποτίµηση ποσοτικών και ποιοτικών δεικτών. 2.2. Αντικείµενο Έργου / Προδιαγραφές / Παραδοτέα - ιάρκεια Υλοποίησης Τµήµατος Το Έργο αφορά στην εκπόνηση πέντε (5) µελετών/ερευνών όπως αυτές αποτυπώθηκαν σε τµήµατα ανωτέρω. Το αντικείµενο και οι αντίστοιχες ελάχιστες απαιτήσεις καθεµιάς από αυτές παρουσιάζονται αναλυτικά στη συνέχεια. ΤΜΗΜΑ 1: Πορνεία & παράνοµη διακίνηση και εµπορία γυναικών µε σκοπό τη σεξουαλική/οικονοµική εκµετάλλευση (trafficking) στην Ελλάδα Αντικείµενο της έρευνας είναι η διερεύνηση και αποτύπωση του φαινοµένου της πορνείας και της παράνοµης διακίνησης και εµπορίας γυναικών µε σκοπό τη σεξουαλική/οικονοµική εκµετάλλευση (trafficking), όπως επίσης ο εντοπισµός και η ανάδειξη θεµάτων που σχετίζονται µε το ζήτηµα αυτό, Στην εν λόγω έρευνα είναι απαραίτητη η κατ ελάχιστον εξέταση των ακολούθων: α) διαστάσεις και παράγοντες ανάπτυξης του φαινοµένου, β) συνθήκες επιβίωσης και ανάγκες των εκδιδοµένων γυναικών, γ) προφίλ των εκδιδοµένων γυναικών και των πελατών, δ) συνέπειες σε ατοµικό και κοινωνικό επίπεδο, ε) επάρκεια πολιτικών, µηχανισµών, παρεµβάσεων και δράσεων, και στ) αποτελεσµατικότητα υφιστάµενων δοµών και υπηρεσιών. Σελίδα 14 από 109
Επιπλέον, η έρευνα είναι απαραίτητο: να αναδείξει τα πεδία προτεραιότητας της δηµόσιας πολιτικής, να συγκεντρώσει και να αναλύσει τα δεδοµένα, προκειµένου να πραγµατοποιήσει το στόχο της µέτρησης των ποσοτικών και ποιοτικών δεικτών για τη βία κατά των γυναικών - έτσι όπως έχουν τεθεί/διαµορφωθεί στο πλαίσιο του Προγράµµατος ράσης του Πεκίνου και έχουν εξειδικευθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση, και να προτείνει περαιτέρω δείκτες (ποσοτικούς και ποιοτικούς), έτσι όπως πιθανά προκύψουν από τα χαρακτηριστικά του φαινοµένου στην Ελλάδα. Γενικοί στόχοι: Ανάπτυξη και εµβάθυνση της επιστηµονικής γνώσης για την πορνεία και την παράνοµη διακίνηση και εµπορία γυναικών στην Ελλάδα. Προώθηση της ισότητας των φύλων στις πολιτικές και δράσεις για την πρόληψη και αντιµετώπιση του φαινοµένου. Ενίσχυση, µέσω της παραγωγής γνώσης, των µηχανισµών και διαδικασιών σχεδιασµού, παρακολούθησης και εφαρµογής πολιτικών και προγραµµάτων για την πρόληψη και αντιµετώπιση του φαινοµένου, και ιδιαίτερα για την παροχή αποτελεσµατικής υποστήριξης στις γυναίκες (θύµατα trafficking, εκδιδόµενες κ.ά.). Προώθηση της συνέργειας και του συντονισµού µεταξύ των εµπλεκοµένων στην πολιτική για την πρόληψη και αντιµετώπιση της παράνοµης διακίνησης και εµπορίας γυναικών µε σκοπό την ενσωµάτωση της αρχής της ισότητας των φύλων. Ειδικότεροι στόχοι: Εντοπισµός/ανάδειξη των διαστάσεων και των παραγόντων που συντείνουν στην ανάπτυξη του φαινοµένου της πορνείας και της παράνοµης διακίνησης και εµπορίας γυναικών µε σκοπό τη σεξουαλική/οικονοµική εκµετάλλευση (trafficking). ιερεύνηση και αποτύπωση του τρόπου εκµετάλλευσης/προσέλκυσης των γυναικών-θυµάτων trafficking από τις εγκληµατικές οργανώσεις (modus operandi) (π.χ. αγγελίες στον τύπο, παρουσία στο διαδίκτυο, κέντρα διασκέδασης κ.ά.), καθώς και των τρόπων δηµιουργίας/αύξησης της ζήτησης τέτοιων υπηρεσιών. Καταγραφή και εκτίµηση των συνεπειών της πορνείας και της παράνοµης διακίνησης και εµπορίας γυναικών σε ατοµικό, κοινωνικό, πολιτικό και πολιτισµικό επίπεδο στην Ελλάδα. ιερεύνηση και αποτύπωση του τρόπου µε τον οποίο η πορνεία και η παράνοµη διακίνηση και εµπορία γυναικών αντιµετωπίζεται από τους εµπλεκόµενους φορείς καθώς και ευρύτερα από την ελληνική κοινωνία. Σελίδα 15 από 109
Συγκέντρωση και ανάλυση δεδοµένων µε στόχο την εκτίµηση ποσοτικών και ποιοτικών δεικτών για τη βία κατά των γυναικών, βάσει αυτών που έχουν τεθεί/διαµορφωθεί στο πλαίσιο του Προγράµµατος ράσης του Πεκίνου και έχουν εξειδικευθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Αποτύπωση και αποτίµηση της επάρκειας και της αποτελεσµατικότητας των πολιτικών, δράσεων και µηχανισµών που αφορούν τόσο στην αντιµετώπιση της πορνείας και της παράνοµης διακίνησης και εµπορίας γυναικών όσο και στην υποστήριξη των γυναικών αυτών. Ανάδειξη προτεραιοτήτων ανά πεδίο της δηµόσιας πολιτικής, ώστε να βελτιωθεί το σύστηµα αντιµετώπισης της παράνοµης διακίνησης και εµπορίας γυναικών και της προστασίας τους. ιαµόρφωση προτάσεων για την ανάπτυξη συγκεκριµένων στρατηγικών, προκειµένου να αµβλυνθεί το φαινόµενο της παράνοµης διακίνησης και εµπορίας γυναικών µε σκοπό την οικονοµική/σεξουαλική εκµετάλλευση. ιάρκεια υλοποίησης-παραδοτέα Η υλοποίηση του Τµήµατος θα γίνει σε έξι µήνες (6), από την υπογραφή της σύµβασης. Μετά την επιλογή του, ο/οι Ανάδοχος/οι αναλαµβάνει/ουν την παράδοση των κατωτέρω Παραδοτέων: 1 2 3 ΠΑΡΑ ΟΤΕΑ Αναλυτική ανάπτυξη της µεθοδολογίας υλοποίησης της έρευνας µε τα αντίστοιχα επιµέρους χρονοδιαγράµµατα των πακέτων εργασίας του κάθε παραδοτέου. Τεύχος ανασκόπησης βιβλιογραφίας και ηλεκτρονική βάση δεδοµένων. Τεύχος παρουσίασης της Επιστηµονικής Μεθοδολογίας εµπειρικών ερευνών. Ενδιάµεση παρουσίαση των αποτελεσµάτων της έρευνας µε ανάλυση των ευρηµάτων και παρουσίαση των πορισµάτων. Τελικά Αποτελέσµατα της Έρευνας - Σύνθεση πορισµάτων - Συµπεράσµατα και προτάσεις πολιτικής ΧΡΟΝΟΣ ΠΑΡΑ ΟΣΗΣ Ένα (1) µήνα από την υπογραφή της σύµβασης Τέσσερις (4) µήνες από την υπογραφή της σύµβασης Έξι (6) µήνες από την υπογραφή της σύµβασης Σελίδα 16 από 109
Αναλυτικότερα: Παραδοτέο 1: Περιλαµβάνει τα εξής µέρη: Α) Την αναλυτική ανάπτυξη της µεθοδολογίας υλοποίησης της έρευνας µε τα αντίστοιχα επιµέρους χρονοδιαγράµµατα των πακέτων εργασίας του κάθε παραδοτέου. Β)Ανασκόπηση της γενικής βιβλιογραφίας (ελληνόγλωσσης και ξενόγλωσσης), κατά την οποία θα συλλεγεί, ταξινοµηθεί, κωδικοποιηθεί και σχολιαστεί η σχετική βιβλιογραφία για θέµατα πορνείας και παράνοµης διακίνησης και εµπορίας γυναικών µε σκοπό τη σεξουαλική/οικονοµική εκµετάλλευση (trafficking). ηµιουργία και ανάπτυξη ηλεκτρονικής βιβλιογραφικής βάσης δεδοµένων (περιλαµβάνονται όλα τα στοιχεία κάθε βιβλιογραφικής πηγής, και σύντοµη περιγραφή της κάθε βιβλιογραφικής πηγής). Γ) Παρουσίαση της υιοθετούµενης επιστηµονικής µεθοδολογίας για την υλοποίηση των εµπειρικών ερευνών. Η παρουσίαση αυτή περιλαµβάνει κατ ελάχιστον περιγραφή δείγµατος/ων, µεθόδων και τεχνικών, πρότυπα των οδηγών που θα χρησιµοποιηθούν στις οµάδες εστιασµένης συζήτησης, προσδιορισµό των συµµετεχόντων/ουσών, υποστηρικτικό υλικό. Παραδοτέο 2: Περιλαµβάνει τα προσωρινά αποτελέσµατα της έρευνας όπου θα παρουσιάζονται τα ευρήµατα από την πρώτη επεξεργασία των δεδοµένων που θα προκύψουν µέσω της διενέργειας δύο (2) εµπειρικών ερευνών, οι οποίες θα πρέπει να έχουν λάβει υπόψη κατ ελάχιστον τα ακόλουθα: α) Ποιοτική έρευνα µε συνεντεύξεις και οµάδες εστιασµένης συζήτησης (focus group) µε: α) εκπροσώπους θεσµικών φορέων [κεντρικών, περιφερειακών υπηρεσιών και τοπικής αυτοδιοίκησης] (π.χ. αστυνοµία, δικαστήρια, δηµοτικές αρχές, περιφέρεια, υπουργεία, ξενώνες, συµβουλευτικά κέντρα κ.ά.), β) µεταναστευτικές κοινότητες, και γ) ΜΚΟ, γυναικείες οργανώσεις κ.λπ. Επίσης, διενέργεια ηµι-δοµηµένων συνεντεύξεων σε δείγµα εκδιδοµένων γυναικών και πελατών. Προβλέπεται συνολικά η διεξαγωγή τουλάχιστον 100 συνεντεύξεων. β) Ποιοτική έρευνα σε αγγελίες και δηµοσιεύµατα στον ηµερήσιο και περιοδικό τύπο, στο διαδίκτυο κ.λπ. για τους τρόπους εκµετάλλευσης/προσέλκυσης των γυναικών-θυµάτων, καθώς και για τους τρόπους δηµιουργίας/αύξησης της ζήτησης τέτοιων υπηρεσιών. Παραδοτέο 3: Τα Τελικά Αποτελέσµατα της Έρευνας αποτελούν το τελευταίο παραδοτέο του Τµήµατος και συνιστούν τη σύνθεση όλων των επιµέρους παραδοτέων. Επιπλέον, περιλαµβάνουν τα ακόλουθα: Σύνθεση και συγκριτική αποτίµηση των πορισµάτων των εµπειρικών ερευνών και ανάλυσή τους βάσει του θεωρητικού πλαισίου, των στόχων και των υποθέσεων της έρευνας. Εκτίµηση/υπολογισµό των ποσοτικών και ποιοτικών δεικτών για τη βία κατά των γυναικών (Πρόγραµµα ράσης του Πεκίνου, Ευρωπαϊκή Ένωση), και προτάσεις επιπλέον δεικτών (ποσοτικών και ποιοτικών), έτσι όπως πιθανά προκύψουν από τα χαρακτηριστικά του φαινοµένου στην Ελλάδα. Σελίδα 17 από 109
Συµπεράσµατα αναφορικά µε τις διαστάσεις του φαινοµένου της πορνείας και της παράνοµης διακίνησης και εµπορίας των γυναικών στην Ελλάδα. Προτάσεις για το σχεδιασµό στοχευµένων πολιτικών, καθώς και για την εφαρµογή κρίσιµων δράσεων που θα οδηγήσουν στην άµβλυνση του φαινοµένου της πορνείας και της παράνοµης διακίνησης και εµπορίας γυναικών µε σκοπό την οικονοµική/σεξουαλική τους εκµετάλλευση. ΤΜΗΜΑ 2: Το φαινόµενο της βίας κατά των γυναικών στην Ελλάδα Αντικείµενο της έρευνας είναι η διερεύνηση και αποτύπωση του φαινοµένου της πολύµορφης και πολυεπίπεδης άσκησης βίας κατά των γυναικών (σωµατική, σεξουαλική, ψυχολογική, λεκτική κ.ά.) στην ελληνική κοινωνία. Η έρευνα περιλαµβάνει τον εντοπισµό και την καταγραφή ειδών βίας (συζυγική/συντροφική βία, σεξουαλική παρενόχληση, βιασµός) µέσω της εξέτασης κατ ελάχιστον των ακόλουθων παραµέτρων: α) των διαστάσεων και της έκτασης του φαινοµένου, β) των παραγόντων ανάπτυξής του, γ) του προφίλ των θυµάτων και των δραστών, δ) των συνεπειών σε ατοµικό και κοινωνικό επίπεδο, ε) των αναγκών των γυναικών-θυµάτων, στ) της επάρκειας των πολιτικών, µηχανισµών, παρεµβάσεων και δράσεων, και ζ) της αποτελεσµατικότητας των υφιστάµενων δοµών και υπηρεσιών. Επιπλέον, η έρευνα είναι απαραίτητο: να αναδείξει τα πεδία προτεραιότητας της δηµόσιας πολιτικής, να συγκεντρώσει και να αναλύσει τα δεδοµένα, προκειµένου να πραγµατοποιήσει το στόχο της µέτρησης των ποσοτικών και ποιοτικών δεικτών για τη βία κατά των γυναικών - έτσι όπως έχουν τεθεί/διαµορφωθεί στο πλαίσιο του Προγράµµατος ράσης του Πεκίνου και έχουν εξειδικευθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση, να προτείνει περαιτέρω δείκτες (ποσοτικούς και ποιοτικούς), έτσι όπως πιθανά προκύψουν από τα χαρακτηριστικά του φαινοµένου στην Ελλάδα. Γενικοί στόχοι: Ανάπτυξη και εµβάθυνση της επιστηµονικής γνώσης για τη βία κατά των γυναικών στην Ελλάδα. Προώθηση της ισότητας των φύλων στις πολιτικές και δράσεις για την πρόληψη και αντιµετώπιση του φαινοµένου. Ενίσχυση, µέσω της παραγωγής γνώσης, των µηχανισµών και διαδικασιών σχεδιασµού, παρακολούθησης και εφαρµογής πολιτικών και προγραµµάτων Σελίδα 18 από 109
για την πρόληψη και αντιµετώπιση του φαινοµένου, και ιδιαίτερα για την παροχή αποτελεσµατικής υποστήριξης στις γυναίκες-θύµατα. Προώθηση της συνέργειας και του συντονισµού µεταξύ των εµπλεκοµένων στην πολιτική για την πρόληψη και αντιµετώπιση της βίας κατά των γυναικών µε σκοπό την ενσωµάτωση της αρχής της ισότητας των φύλων. Ειδικότεροι στόχοι: Εντοπισµός/ανάδειξη των ειδών και µορφών βίας κατά των γυναικών, όπως επίσης του βαθµού και της συχνότητάς τους. Εξέταση και σχολιασµός της έκτασης του φαινοµένου, αλλά και των παραγόντων που συντείνουν στην ανάπτυξή του. Εξέταση και αποτύπωση του προφίλ των θυµάτων και των δραστών, καθώς και των αναγκών των γυναικών-θυµάτων. ιερεύνηση και καταγραφή του ιστορικού προηγούµενης βίας των γυναικών, καθώς και της έµµεσης γνώσης των γυναικών περιστατικών βίας µε θύµατα γυναίκες από το συγγενικό, φιλικό, επαγγελµατικό και κοινωνικό περιβάλλον τους. ιερεύνηση και καταγραφή της στάσης και της αντίδρασης των γυναικών απέναντι στη βία. Εξέταση και αποτύπωση του βαθµού πληροφόρησης των γυναικών και αξιοποίησης των δράσεων και υπηρεσιών που στοχεύουν στην αντιµετώπιση της βίας κατά των γυναικών. Καταγραφή και αποτύπωση των συνεπειών της βίας κατά των γυναικών σε ατοµικό, κοινωνικό, πολιτικό και πολιτισµικό επίπεδο στην Ελλάδα. Συγκέντρωση και ανάλυση δεδοµένων µε στόχο την εκτίµηση ποσοτικών και ποιοτικών δεικτών για τη βία κατά των γυναικών έτσι όπως έχουν τεθεί/διαµορφωθεί από το Πρόγραµµα ράσης του Πεκίνου και έχουν εξειδικευθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Αποτύπωση και αποτίµηση της επάρκειας και της αποτελεσµατικότητας των πολιτικών και δράσεων που αφορούν τόσο στην καταπολέµηση της βίας κατά των γυναικών όσο και στην υποστήριξη των θυµάτων. Ανάδειξη πεδίων προτεραιότητας της δηµόσιας πολιτικής, ώστε να βελτιωθεί το σύστηµα αντιµετώπισης της βίας κατά των γυναικών. ιαµόρφωση προτάσεων για την ανάπτυξη συγκεκριµένων στρατηγικών, προκειµένου να αµβλυνθεί το φαινόµενο της βίας κατά των γυναικών. Παραδοτέα Η υλοποίηση του Τµήµατος θα γίνει σε οκτώ µήνες (8 µήνες), από την υπογραφή της σύµβασης. Μετά την επιλογή του, ο Ανάδοχος αναλαµβάνει την παράδοση των κατωτέρω Παραδοτέων: Σελίδα 19 από 109
1 2 3 ΠΑΡΑ ΟΤΕΑ Αναλυτική ανάπτυξη της µεθοδολογίας υλοποίησης της έρευνας µε τα αντίστοιχα επιµέρους χρονοδιαγράµµατα των πακέτων εργασίας του κάθε παραδοτέου. Τεύχος ανασκόπησης βιβλιογραφίας και ηλεκτρονική βάση δεδοµένων. Τεύχος παρουσίασης της Επιστηµονικής Μεθοδολογίας ποσοτικής και ποιοτικής έρευνας. Ενδιάµεση παρουσίαση των αποτελεσµάτων της έρευνας µε ανάλυση των ευρηµάτων και παρουσίαση των πορισµάτων. Τελικά Αποτελέσµατα της Έρευνας - Σύνθεση πορισµάτων - Συµπεράσµατα και προτάσεις πολιτικής ΧΡΟΝΟΣ ΠΑΡΑ ΟΣΗΣ Ένα (1) µήνα από την υπογραφή της σύµβασης Έξι (6) µήνες από την υπογραφή της σύµβασης Οκτώ (8) µήνες από την υπογραφή της σύµβασης Αναλυτικότερα: Παραδοτέο 1: Περιλαµβάνει τα εξής µέρη: Α) Την αναλυτική ανάπτυξη της µεθοδολογίας υλοποίησης της έρευνας µε τα αντίστοιχα επιµέρους χρονοδιαγράµµατα των πακέτων εργασίας του κάθε παραδοτέου. Β) Ανασκόπηση της γενικής βιβλιογραφίας (ελληνόγλωσσης και ξενόγλωσσης), κατά την οποία θα συλλεγεί, ταξινοµηθεί, κωδικοποιηθεί και σχολιαστεί η σχετική βιβλιογραφία για θέµατα βίας κατά των γυναικών (βιασµός, σεξουαλική παρενόχληση, συζυγική/συντροφική βία). Γ) ηµιουργία και ανάπτυξη ηλεκτρονικής βιβλιογραφικής βάσης δεδοµένων (περιλαµβάνονται όλα τα στοιχεία κάθε βιβλιογραφικής πηγής, και σύντοµη περιγραφή της κάθε βιβλιογραφικής πηγής). ) Την Παρουσίαση της υιοθετούµενης επιστηµονικής µεθοδολογίας για την υλοποίηση των εµπειρικών ερευνών. Η παρουσίαση αυτή περιλαµβάνει κατ ελάχιστον περιγραφή δείγµατος/ων, µεθόδων και τεχνικών, πρότυπα των οδηγών που θα χρησιµοποιηθούν στις οµάδες εστιασµένης συζήτησης, προσδιορισµό των συµµετεχόντων/ουσών, υποστηρικτικό υλικό. Παραδοτέο 2: Περιλαµβάνει τα προσωρινά αποτελέσµατα της έρευνας όπου θα παρουσιάζονται τα ευρήµατα από πρώτη επεξεργασία των δεδοµένων που θα Σελίδα 20 από 109
προκύψουν µέσω της διενέργειας των εµπειρικών ερευνών, οι οποίες θα πρέπει να έχουν λάβει υπόψη κατ ελάχιστον τα ακόλουθα: α) Ποσοτική έρευνα στο γενικό πληθυσµό [πανελλαδικό και αντιπροσωπευτικό δείγµα γυναικών 15-85 ετών και σε αποµακρυσµένες (νησιωτικές και αγροτικές) περιοχές, µε ερωτηµατολόγιο διάρκειας έως 45 λεπτών]. Προβλέπεται η συµπλήρωση τουλάχιστον 2.500 ερωτηµατολογίων. β) Ποιοτική έρευνα µε συνεντεύξεις και οµάδες εστιασµένης συζήτησης (focus group) µε: α) εκπροσώπους θεσµικών φορέων [κεντρικών, περιφερειακών υπηρεσιών και τοπικής αυτοδιοίκησης] (π.χ. Συµβουλευτικά Κέντρα, Ξενώνες, Συνήγορος του Πολίτη, ΣΕΠΕ κ.λπ.), β) ΜΚΟ, γυναικείες οργανώσεις κ.λπ., και γ) εργοδοτικές ενώσεις/οργανώσεις και οργανώσεις εργαζοµένων. Προβλέπεται συνολικά η διεξαγωγή τουλάχιστον 50 συνεντεύξεων. Επίσης, διενέργεια σε βάθος συνεντεύξεων µε γυναίκες-θύµατα βίας (αφηγήσεις ζωής) κ.λπ. Προβλέπεται συνολικά η διεξαγωγή τουλάχιστον 50 συνεντεύξεων. Παραδοτέο 3: Τα Τελικά Αποτελέσµατα της Έρευνας αποτελούν το τελευταίο παραδοτέο του Τµήµατος και συνιστούν τη σύνθεση όλων των επιµέρους παραδοτέων. Επιπλέον, περιλαµβάνουν τα ακόλουθα: Σύνθεση και συγκριτική αποτίµηση των πορισµάτων των εµπειρικών ερευνών και ανάλυσή τους βάσει του θεωρητικού πλαισίου, των στόχων και των υποθέσεων των ερευνών. Εκτίµηση/υπολογισµός των ποσοτικών και ποιοτικών δεικτών για τη βία κατά των γυναικών (Πρόγραµµα ράσης του Πεκίνου, Ευρωπαϊκή Ένωση), και προτάσεις επιπλέον δεικτών (ποσοτικών και ποιοτικών), έτσι όπως πιθανά προκύψουν από τα χαρακτηριστικά του φαινοµένου στην Ελλάδα. Συµπεράσµατα αναφορικά µε τις διαστάσεις του φαινοµένου της βίας κατά των γυναικών στην Ελλάδα. Προτάσεις για το σχεδιασµό στοχευµένων πολιτικών, καθώς και για την εφαρµογή κρίσιµων δράσεων που θα οδηγήσουν στην άµβλυνση του φαινοµένου της βίας κατά των γυναικών. Η έρευνα θα πρέπει να καταλήγει σε προτάσεις κρίσιµων δράσεων για την αντιµετώπιση του φαινοµένου προτείνοντας δράσεις τουλάχιστον στους εξής τοµείς: - νέες µέθοδοι για την αντιµετώπιση της βίας κατά των γυναικών, - τροποποίηση των σεξιστικών και έµφυλων στερεοτύπων, - εκπαίδευση και κατάρτιση των επαγγελµατιών/στελεχών φορέων που παρεµβαίνουν σε γυναίκες που υποβάλλονται ή έχουν υποβληθεί σε βία, - συνεργασία και ανάπτυξη στρατηγικών σε τοπικά και περιφερειακά πλαίσια. Σελίδα 21 από 109
ΤΜΗΜΑ 3: Ένταξη της ισότητας των φύλων στη γλώσσα των διοικητικών εγγράφων Αντικείµενο του τµήµατος είναι η διεξαγωγή έρευνας στο πλαίσιο της οποίας ο ανάδοχος θα εντοπίσει, συλλέξει, εξετάσει και αναλύσει διοικητικά έγγραφα, έτσι ώστε να διερευνηθεί η χρήση της γλώσσας ως προς την (ανα)παραγωγή έµφυλων στερεοτύπων και προκαταλήψεων. Η ανάλυση θα πραγµατοποιηθεί τουλάχιστον σε τρία (3) επίπεδα: α) γραµµατικό γένος, β) σύνταξη και γ) σηµασιολογικά στερεότυπα, όπως επίσης και σε ό,τι προταθεί από τον υποψήφιο ανάδοχο στο πλαίσιο τεκµηριωµένης µεθοδολογικής προσέγγισης. Επιπλέον της προαναφερόµενης αποτύπωσης, σηµαντική είναι η ανάδειξη συγκεκριµένων παραδειγµάτων µέσα από διάφορα ελληνικά διοικητικά έγγραφα, καθώς και η παρουσίαση σηµασιολογικών διαφορών των φύλων στη γλώσσα. Επιπλέον, αντικείµενο του τµήµατος αποτελεί και η συγγραφή ενός αυτοτελούς Οδηγού µέσω του οποίου ο ανάδοχος θα διατυπώσει οδηγίες, παρατηρήσεις, συστάσεις, πρακτικές συµβουλές και συγκεκριµένες προτάσεις που θα σχετίζονται µε την εναλλακτική χρήση εννοιών, µε σκοπό τη χρήση µη σεξιστικής γλώσσας, η οποία -πέρα από την αλλαγή της γλωσσικής έκφρασης- θα επιδιώκει την αλλαγή στάσεων και αντιλήψεων, καθώς και τη χρήση της γλώσσας που σχετίζεται µε το φύλο µε δίκαιο και αµερόληπτο τρόπο. Ορισµοί: Α) Ως ιοικητικά Έγγραφα νοούνται τα έγγραφα, τα οποία συντάσσονται από τις δηµόσιες υπηρεσίες, όπως εκθέσεις, µελέτες, πρακτικά, στατιστικά στοιχεία, εγκύκλιες, οδηγίες, απαντήσεις της ιοίκησης, γνωµοδοτήσεις και αποφάσεις. Β) Ως ιοικητική αρχή νοούνται όλες οι ηµόσιες Υπηρεσίες, τα Ν.Π..., καθώς και οι Ο.Τ.Α. Α και Β βαθµού. Γενικοί στόχοι: Χρήση της ελληνικής γλώσσας µε δίκαιο και αµερόληπτο τρόπο ως προς το φύλο. Άρση παραγόντων που συντηρούν και αναπαράγουν έµφυλα στερεότυπα και διακρίσεις, καθώς και φαινόµενα κοινωνικού σεξισµού σε βάρος των γυναικών. Προώθηση και ένταξη της ισότητας των φύλων στο λόγο των δηµοσίων εγγράφων στο πλαίσιο αλλαγής της προς µια ευρύτερη αντίληψη της έννοιάς της. Ανάδειξη της γυναικείας παρουσίας στο δηµόσιο λόγο. Ειδικότεροι στόχοι: Σελίδα 22 από 109
Εντοπισµός και ανάδειξη της (ανα)παραγωγής γλωσσικών έµφυλων στερεοτύπων και προκαταλήψεων στη γλώσσα των διοικητικών εγγράφων της δηµόσιας διοίκησης. Εξέταση και αποτύπωση των αναπαραστάσεων και του τρόπου προβολής των δύο φύλων στα διοικητικά έγγραφα της δηµόσιας διοίκησης. Κατάλληλη τεκµηρίωση για την εκπόνηση σχετικών οδηγιών για τους/τις συντάκτες/τριες και σχεδιαστές/τριες των εντύπων που χρησιµοποιεί η δηµόσια διοίκηση. ιαµόρφωση προτάσεων για την ανάπτυξη συγκριµένου πλαισίου στρατηγικής, προκειµένου να αρθεί το φαινόµενο της χρήσης µιας έµφυλα προσδιορισµένης γλώσσας. Παραδοτέα Η υλοποίηση του Τµήµατος θα γίνει σε τέσσερις µήνες (4 µήνες), από την υπογραφή της σύµβασης. Μετά την επιλογή του, ο Ανάδοχος αναλαµβάνει την παράδοση των κατωτέρω Παραδοτέων: 1 2 3 ΠΑΡΑ ΟΤΕΑ Αναλυτική ανάπτυξη της µεθοδολογίας υλοποίησης της έρευνας µε τα αντίστοιχα επιµέρους χρονοδιαγράµµατα των πακέτων εργασίας του κάθε παραδοτέου. Τεύχος ανασκόπησης βιβλιογραφίας και ηλεκτρονική βάση δεδοµένων Ενδιάµεση παρουσίαση των αποτελεσµάτων της έρευνας για τη χρήση της γλώσσας στα διοικητικά έγγραφα Σχέδιο Οδηγού χρήσης µη σεξιστικής γλώσσας στα διοικητικά έγγραφα Τελικά Αποτελέσµατα της Έρευνας: Έρευνα για τη χρήση της γλώσσας στα διοικητικά έγγραφα β) Οδηγός χρήσης µη σεξιστικής γλώσσας στα διοικητικά έγγραφα ΧΡΟΝΟΣ ΠΑΡΑ ΟΣΗΣ Ένα (1) µήνα από την υπογραφή της σύµβασης Τρεις (3) µήνες από την υπογραφή της σύµβασης Τέσσερις (4) µήνες από την υπογραφή της σύµβασης Αναλυτικότερα: Παραδοτέο 1: Περιλαµβάνει τα εξής µέρη: Σελίδα 23 από 109
Α) Την αναλυτική ανάπτυξη της µεθοδολογίας υλοποίησης της έρευνας µε τα αντίστοιχα επιµέρους χρονοδιαγράµµατα των πακέτων εργασίας του κάθε παραδοτέου. Β)Ανασκόπηση της γενικής βιβλιογραφίας (ελληνόγλωσσης και ξενόγλωσσης), κατά την οποία θα συλλεγεί, ταξινοµηθεί, κωδικοποιηθεί και σχολιαστεί η σχετική βιβλιογραφία για θέµατα φύλου και γλώσσας. Γ) ηµιουργία και ανάπτυξη ηλεκτρονικής βιβλιογραφικής βάσης δεδοµένων (περιλαµβάνονται όλα τα στοιχεία κάθε βιβλιογραφικής πηγής, και σύντοµη περιγραφή της κάθε βιβλιογραφικής πηγής). Παραδοτέο 2: Περιλαµβάνει τα εξής µέρη: Α) Μεθοδολογία κειµενικής ανάλυσης για τη διερεύνηση της έµφυλης χρήσης της γλώσσας σε τρία τουλάχιστον επίπεδα (γραµµατική, σύνταξη, σηµασιολογία). Θα πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι το δείγµα θα περιλαµβάνει διοικητικά έγγραφα που συντάσσονται από τις ιοικητικές Αρχές και αφορούν σε ηλεκτρονικά έγγραφα και µη, καθώς και σε δηµοσιευµένα έγγραφα και µη και ότι τα έγγραφα αυτά αναφέρονται σε πρόσφατη χρονική περίοδο (από το 2010 και µετά). Το δείγµα θα προκύψει από α) όλα τα Υπουργεία (κατ ελάχιστον αναφέρεται η συλλογή 100 εγγράφων), β) από τις Περιφέρειες (κατ ελάχιστον αναφέρεται η συλλογή 100 εγγράφων), γ) από τους ήµους (κατ ελάχιστον αναφέρεται η συλλογή 100 εγγράφων). Ενδεικτικά τα έγγραφα αυτά αφορούν σε: εκθέσεις, µελέτες, πρακτικά, στατιστικά στοιχεία, εγκύκλιες οδηγίες, απαντήσεις της ιοίκησης, γνωµοδοτήσεις και αποφάσεις, έντυπα, αιτήσεις, υπηρεσιακά σηµειώµατα, επιστολές κ.λπ. Τα προσωρινά αποτελέσµατα της έρευνας όπου θα παρουσιάζονται τα αποτελέσµατα από την πρώτη επεξεργασία των δεδοµένων που θα προκύψουν από την έρευνα για τη χρήση της γλώσσας στα διοικητικά έγγραφα και θα αναφέρονται επίσης συγκεκριµένα παραδείγµατα σεξιστικού και µη σεξιστικού λόγου. Β) Το σχέδιο του Οδηγού χρήσης µη σεξιστικής γλώσσας στα διοικητικά έγγραφα, µε τη συµπερίληψη κατ ελάχιστον των ακολούθων: α) ιατύπωση οδηγιών, παρατηρήσεων, συστάσεων, πρακτικών συµβουλών και συγκεκριµένων προτάσεων για τη χρήση µη σεξιστικής γλώσσας µε σκοπό την προώθηση και την εφαρµογή της ισότητας των φύλων στα διοικητικά έγγραφα δηµόσιας διοίκησης, ώστε να αποφεύγονται έµφυλα στερεότυπα. Παραδείγµατος χάριν, χρήση διπλών (αρσενικών και θηλυκών) τύπων, αντικατάσταση των σεξιστικών όρων µε ουδέτερες συνώνυµες αντιστοιχίες, καθιέρωση νέων όρων που συµπεριλαµβάνουν και τα δύο φύλα. β) Αναθεώρηση όρων µε παράλληλη αναφορά σε συγκεκριµένα παραδείγµατα. Παραδοτέο 3 Περιλαµβάνει τα εξής µέρη: Τελικά Αποτελέσµατα της Έρευνας για τη χρήση της γλώσσας στα διοικητικά έγγραφα, η οποία θα αποτελεί και σύνθεση των παραδοτέων 1 και 2. Στην Έκθεση θα περιλαµβάνεται η ανάλυση και ο σχολιασµός των ευρηµάτων της έρευνας, καθώς και η διατύπωση συµπερασµάτων, τα οποία θα αφορούν στην ανάδειξη του τρόπου προβολής των δύο φύλων στα κείµενα της δηµόσιας διοίκησης. Σελίδα 24 από 109
Τελική έκδοση του Οδηγού χρήσης µη σεξιστικής γλώσσας στα διοικητικά έγγραφα, η οποία θα περιλαµβάνει επιπλέον τη διατύπωση προτάσεων και τρόπων αποφυγής χρήσης σεξιστικής γλώσσας, καθώς και γενικούς κανόνες γραφής διοικητικών εγγράφων. ΤΜΗΜΑ 4: Ανεργία, Επισφάλεια και Ανισότητες Φύλου: Επιπτώσεις της κρίσης στις γυναίκες και τα νοικοκυριά στην Ελλάδα Τόσο πριν από την κρίση όσο και σήµερα, η Ελλάδα ήταν και παραµένει η χώρα της ΕΕ-27 µε τις µεγαλύτερες ανισότητες φύλου ως προς τον κίνδυνο ανεργίας σε βάρος των γυναικών. Το χάσµα µεταξύ ανδρικού και γυναικείου ποσοστού ανεργίας ήταν πολύ µικρό στη δεκαετία του 1970, διογκώθηκε στη δεκαετία του 1980 και παρέµεινε σε πολύ υψηλά επίπεδα τις δύο επόµενες δεκαετίες, µέχρι την εµφάνιση της τρέχουσας κρίσης. Είναι αξιοσηµείωτη η διαφορετική εξέλιξη του χάσµατος κατά διάρκεια των δύο υφέσεων των αρχών των δεκαετιών του 1980 και 1990 (αύξηση) και της τρέχουσας κρίσης (µείωση). Επίσης, η εξέλιξη του χάσµατος ενδέχεται να διαφοροποιείται µεταξύ αρχικών και µεταγενέστερων σταδίων µιας παρατεταµένης ύφεσης, όπως αυτή που διανύουµε σήµερα στην Ελλάδα. Από τη δεκαετία του 1990 στην Ελλάδα υιοθετήθηκαν πολιτικές προώθησης «ευέλικτων µορφών εργασίας» µε σκοπό την αντιµετώπιση της ανεργίας, οι οποίες σε πολλές περιπτώσεις στόχευαν στην συµφιλίωση της οικογενειακής, προσωπικής και επαγγελµατικής ζωής άνεργων γυναικών. Οι πολιτικές αυτές ουσιαστικά δεν αµφισβήτησαν τις έµφυλες ανισότητες στην αγορά εργασίας και δεν ευνόησαν την αναδιαπραγµάτευση των έµφυλων σχέσεων εντός των ελληνικών νοικοκυριών, καθώς οι υποχρεώσεις φροντίδας και καθαρισµού παρέµειναν «γυναικεία υπόθεση». Με την έλευση των µεταναστριών και των µεταναστών στη δεκαετία του 1990 καλύφθηκε ένα κοµµάτι των υποχρεώσεων καθαρισµού και φροντίδας αλλά παράλληλα διαµορφώθηκαν και παγιώθηκαν «θηλυκοποιηµένοι» κλάδοι εργασίας, όπως αυτός του καθαρισµού και της φροντίδας, όπου η επισφάλεια συνδέθηκε µε κατάφορες καταπατήσεις εργασιακών δικαιωµάτων κυρίως µεταναστριών και µεταναστών. Στη σηµερινή συγκυρία, η οικονοµική κρίση και η απορρύθµιση των εργασιακών σχέσεων που έχει επέλθει µε την υιοθέτηση αυστηρών µέτρων λιτότητας έχουν οδηγήσει σε διεύρυνση τόσο των ποσοστών της ανεργίας όσο και της επισφαλούς εργασίας σε όλο το εύρος του ιδιωτικού τοµέα, αλλά και σε ορισµένους κλάδους του δηµόσιου τοµέα µέσω συµβάσεων ορισµένου χρόνου, αναθέσεις έργων, ευέλικτης απασχόλησης και εργολαβιών. Ενώ η ανεργία σηµειώνει ραγδαία αύξηση, αυξάνονται διαρκώς και τα ποσοστά των συµβάσεων πλήρους απασχόλησης που µετατράπηκαν σε συµβάσεις µερικής και εκ περιτροπής εργασίας µε σηµαντική µείωση του χρόνου εργασίας. Η σταδιακή αντικατάσταση των σταθερών θέσεων εργασίας µε ευέλικτες µορφές απασχόλησης, που συνοδεύονται από µειωµένο ωράριο και αντίστοιχα µειωµένες αµοιβές διευρύνεται ολοένα και περισσότερο. Οι έµφυλες διακρίσεις είναι ιδιαίτερα έντονες καθώς το ποσοστό των γυναικών που καταλαµβάνουν τέτοιες θέσεις, είτε ως νεοεισερχόµενες στην αγορά εργασίας είτε ως ήδη εργαζόµενες αυξάνεται ολοένα και περισσότερο. Σελίδα 25 από 109
Εποµένως, αντικείµενο της έρευνας αποτελεί η εξέταση και αποτύπωση των έµφυλων διαστάσεων της ανεργίας και της επισφάλειας κατά την περίοδο της κρίσης στην Ελλάδα. Α. Όσον αφορά την ανεργία απαιτείται η εξέταση και αποτύπωση: της εξέλιξης της ανεργίας κατά φύλο και των ανισοτήτων φύλου ως προς τον κίνδυνο ανεργίας κατά τις τρεις τελευταίες δεκαετίες στην Ελλάδα, της εξέλιξης της ανεργίας κατά φύλο και του χάσµατος µεταξύ ανδρικού και γυναικείου ποσοστού ανεργίας κατά τη διάρκεια της τρέχουσας κρίσης, της εξέλιξης της ανεργίας κατά φύλο και τύπο νοικοκυριού στη διάρκεια της τρέχουσας κρίσης, της εξέλιξης της ανεργίας κατά φύλο και εκπαιδευτικό επίπεδο στη διάρκεια της τρέχουσας κρίσης, των περιφερειακών διαφορών της ανεργίας κατά φύλο στη διάρκεια της τρέχουσας κρίσης, της σύγκρισης της τρέχουσας κρίσης µε τις υφέσεις των αρχών της δεκαετίας του 1980 και της δεκαετίας του 1990 ως προς την εξέλιξη του κινδύνου ανεργίας κατά φύλο και του χάσµατος µεταξύ ανδρικού και γυναικείου ποσοστού, των διαφορών φύλου ως προς την αποχώρηση από το εργατικό δυναµικό κατά τη διάρκεια των περιόδων ύφεσης, που οδηγεί σε κατάσταση συγκεκαλυµµένης ανεργίας, των προσδιοριστικών παραγόντων των παραπάνω φαινοµένων και εξελίξεων, των επιπτώσεων της κρίσης στην αναζήτηση εργασίας από τις γυναίκες και την διαθεσιµότητα υποστηρικτικών προγραµµάτων/υπηρεσιών και κρατικών παροχών. Β. Όσον αφορά την επισφάλεια απαιτείται η εξέταση και αποτύπωση: της εξέλιξης της επισφάλειας σε «θηλυκοποιηµένους» τοµείς εργασίας, π.χ. στον καθαρισµό, επισιτισµό, νοσοκόµες, φροντίδα, εταιρίες ενοικιάσεως κ.α. των επιπτώσεων της κρίσης, των µέτρων προώθησης της ευέλικτης εργασίας και των µέτρων λιτότητας στην απορρύθµιση των εργασιακών σχέσεων και στη διεύρυνση της εργασιακής επισφάλειας σε νέους τοµείς εργασίας στον ιδιωτικό τοµέα αλλά και σε τοµείς του δηµοσίου τοµέα µέσω συµβάσεων ορισµένου χρόνου, αναθέσεις έργων, ευέλικτης απασχόλησης και εργολαβιών Σελίδα 26 από 109