External blinds and shutters - Resistance to wild loads - Method of testing The performances given in this European Standard which illustrate suitability for use, are required for every type of shutter. Starting from April 2nd, 2006 the Fabricator is obliged to affix the CE mark, in accordance with the European Directive 89/106/CE. The standard EN 13659 states that, in order to affix the trademark CE, the Fabricator will have to carry out tests (ITT) and the have a Plan of production control (FPC). Σε ισχύ η σήµανση CE στα εξωτερικά σκιάδια και εξώφυλλα Το πρότυπο προϊόντος ΕΛΟΤ ΕΝ 13659 για τα εξώφυλλα θεωρεί βασική µία µόνο επίδοση, την αντίσταση στην ανεµοπίεση. Το ελληνικό κράτος είναι εκείνο που θα επιβάλλει το ελάχιστο επίπεδο επιδόσεων. Από Α τις 2 Απριλίου 2006 είναι σε ισχύ η υποχρέωση της εναπόθεσης της Σήµανσης CE στα εξώφυλλα κουφωµάτων, µετά το τέλος της περιόδου συνύπαρξης που είχε αρχίσει την 1η Απριλίου 2005 και η εναπόθεση της Σήµανσης ήταν προαιρετική. Για την συµµόρφωση των πατζουριών, η διαδικασία εµπεριέχει την συµµόρφωση στο εναρµονισµένο Ευρωπαϊκό πρότυπο ΕΛΟΤ ΕΝ 13659 «Εξώφυλλα - Απαιτήσεις επιδόσεων και ασφάλειας (Shutters - Performance requirements including safety)» που επεξεργάστηκε η Τεχνική Επιτροπή TC 33 του CEN. Το πρότυπο, όπως αναφέρεται στον τίτλο του, προσδιορίζει τις απαιτήσεις επιδόσεων και ασφαλείας τυπολογιών πατζουριών και όµοιων προϊόντων που τοποθετούνται στα κτήρια, ανεξαρτήτως του υλικού κατασκευής τους και της χρήσης τους. Οι τυπολογίες παντζουριών και όµοιων προϊόντων είναι οι εξωτερικές περσίδες, τα ρολά, τα ανοιγόµενα παντζούρια µε φυλλαράκι ή ταµπλάδες και τα συρόµενα παντζούρια. Προς χάριν ευκολίας θα αναφερόµαστε σε όλη αυτή την οικογένεια προϊόντων µε τον όρο «εξώφυλλα». 88
Τα εξώφυλλα που καλύπτονται από το ΕΛΟΤ ΕΝ 13659 µπορεί να είναι µε χειροκίνητη κίνηση ή αυτοµατοποιηµένα µε ηλεκτρικά µοτέρ. Στο συγκεκριµένο πρότυπο λαµβάνονται υπόψη και οι κίνδυνοι που συνδέονται µε την κατασκευή, την µεταφορά, την τοποθέτηση και τις εργασίες συντήρησής τους. Αντίθετα, στο πεδίο εφαρµογής του προτύπου ΕΛΟΤ ΕΝ 13659 δεν συµπεριλαµβάνονται τα εξώφυλλα που καλύπτονται από το πρότυπο ΕΛΟΤ EN 13561 «Εξωτερικές περσίδες - Απαιτήσεις επιδόσεων και ασφάλειας (External blinds - Performance requirements including safety)». Το πρότυπο προϊόντος ΕΛΟΤ ΕΝ 13659 για τα εξώφυλλα θεωρεί βασική µια µόνο επίδοση: την αντίσταση στην ανεµοπίεση. Το ελληνικό κράτος είναι εκείνο που θα προσδιορίσει αν θα είναι υποχρεωτική ή όχι για την ελληνική επικράτεια η απαίτηση της αντίστασης στην ανεµοπίεση για την κυκλοφορία των προϊόντων στην ελληνική αγορά και θα µπορεί να επιβάλλει και ένα ελάχιστο επίπεδο επίδοσης. Στην περίπτωση που οι ελληνικές αρµόδιες αρχές δεν νοµοθετήσουν σχετικά, οι κατασκευαστές µπορούν να επιλέξουν την εναλλακτική δυνατότητα του NPD (No Performance Determined), δηλαδή καµία καθορισµένη απόδοση για αυτήν την επίδοση. Σύµφωνα µε το πρότυπο, υπάρχουν και οι παρακάτω προαιρετικές επιδόσεις, που ο κατασκευαστής µπορεί να πιστοποιήσει τα προϊόντα του. Αντοχή σε φορτίο χιονιού (µόνο για ρολά σε φεγγίτες στέγης και τύπου αιθρίων µε κλίση µικρότερη των 60 ο από την οριζόντια) Καταπονήσεις λειτουργίας Άστοχος χειρισµός Αντοχή των διατάξεων κλεισίµατος (αν υπάρχουν) Μηχανική διάρκεια Ικανότητα λειτουργίας σε περιπτώσεις ατµοσφαιρικού παγετού Αντίσταση στην κρούση Ασφάλεια χρήσης Θερµοµόνωση Ανθεκτικότητα (διάρκεια ζωής) ιαστασιακές ανοχές Σύµφωνα µε το παράρτηµα ΖΑ.2.1 του προτύπου, η ήλωση Συµµόρφωσης στην Οδηγία οµικών Υλικών για τα εξώφυλλα υπόκειται στο σύστηµα συµµόρφωσης 4. Αυτό σηµαίνει ότι τόσο ο Έλεγχος της Παραγωγικής ιαδικασίας (FPC), όσο και οι Αρχικές οκιµές Τύπου (ITT), είναι αποκλειστική αρµοδιότητα του κατασκευαστή του προϊόντος. Με απλά λόγια, αντίθετα από ότι προβλέπεται για άλλα προϊόντα του κλάδου µας (πόρτες - παράθυρα που υπόκεινται στο πρότυπο ΕΝ 14351-1), για τα εξώφυλλα δεν υπάρχει η υποχρέωση για τον κατασκευαστή να κάνει τις δοκιµές αντίστασης στην ανεµοπίεση σε ένα Κοινοποιηµένο Οργανισµό. Άλλωστε, δεν προβλέπεται και η δυνατότητα της µεταβίβασης των αποτελεσµάτων των Αρχικών οκιµών Τύπου (Cascading ITT). Σε ότι αφορά την αντίσταση στην ανεµοπίεση, η επίδοση των προϊόντων πρέπει να καθοριστεί βάση της µεθοδολογίας δοκιµής που περιγράφεται στο πρότυπο ΕΛΟΤ EN 1932 «Εξωτερικά σκιάδια και εξώφυλλα - Αντοχή σε ανεµοπίεση - Μέθοδοι δοκιµών (External blinds and shutters - Resistance to wild loads - Method of testing)». Για την διαπίστωση εποµένως των επιδόσεων της αντίστασης στην ανεµοπίεση, ο κατασκευαστής µπορεί να απευθυνθεί σε ένα οποιοδήποτε εργαστήριο, που δεν είναι απαραίτητο να είναι κοινοποιηµένο, ή να κάνει τις δοκιµές µε αυτόνοµο τρόπο εγκαθιστώντας τον κατάλληλο εξοπλισµό στην εταιρεία του. Η επιλογή του εξωφύλλου - δείγµατος που θα περάσει τις Αρχικές οκιµές Τύπου (ITT) εξαρτάται από τον κατασκευαστή, ο οποίος θα πρέπει να προσδιορίσει: Την τυπολογία του δείγµατος που θα πρέπει να είναι αντιπροσωπευτικό της παραγωγής του. Ένα «έξυπνο» δείγµα καλύπτει ένα µεγάλο µέρος κατασκευαστικών τύπων. Το µέγεθος του δείγµατος που θα πρέπει να είναι το µεγαλύτερο δυνατόν, ανάλογα µε τις επιθυµητές επιδόσεις στις απαιτήσεις και µε το σύστηµα των προφίλ που έχουν επιλεγεί. Φωτ.: ΕΚΑΛ 89
Τις επιδόσεις που επιθυµεί να επιτύχει, λαµβάνοντας υπόψη ότι η Σήµανση CE θα καλύψει προϊόντα µεγαλύτερου επιπέδου επιδόσεων σε σχέση µε το εξώφυλλο - δείγµα. Γενικά, είναι θεµιτό να κατασκευάζεται ως δείγµα ο πιο δυσµενής τύπος εξωφύλλου σε ότι αφορά στις διαστάσεις και την τυπολογία, γιατί τα αποτελέσµατα που θα προκύψουν από την δοκιµή µπορούν να καλύψουν όλες τις µικρότερες διαστάσεις και τις πιο ευνοϊκές τυπολογίες. Για παράδειγµα, ένας δυσµενής τύπος εξωφύλλου για την δοκιµή της αντίστασης στην ανεµοπίεση, είναι αυτός που καλύπτει µια µεγάλη επιφάνεια µε µικρότερη δοµική αντοχή, ανεξαρτήτως του βάρους. Η δήλωση συµµόρφωσης και τα συνοδευτικά έγγραφα / ετικέτα Ο κατασκευαστής έχοντας στην κατοχή του τα αποτελέσµατα των Αρχικών οκιµών Τύπου (ΙΤΤ), που στην περίπτωση των εξωφύλλων είναι η αντίσταση στην ανεµοπίεση και εφαρµόζοντας τον προβλεπόµενο Έλεγχο της Παραγωγικής ιαδικασίας (FPC), πρέπει να συµπληρώσει και να έχει την δήλωση συµµόρφωσης στην γλώσσα του κράτους που έχει την έδρα του ή και στις γλώσσες των κρατών που προορίζεται το προϊόν. Η δήλωση συµµόρφωσης που θα συµπληρωθεί στην γλώσσα του κράτους που θα τοποθετηθεί το προϊόν πρέπει να περιλαµβάνει: Το όνοµα και την διεύθυνση του κατασκευαστή, ή ενός εξουσιοδοτηµένου αντιπροσώπου του και τον τόπο παραγωγής. Περιγραφή του προϊόντος (τυπολογία, υλικά κατασκευής, διαστάσεις, την χρήση για την οποία προορίζεται κ.λ.π.). Πληροφορίες για τα χαρακτηριστικά που έχουν βεβαιωθεί και εµπεριέχονται στα συνοδευτικά έγγραφα και / ή την ετικέτα. Ένδειξη ειδικών προϋποθέσεων στις οποίες υπόκειται η χρήση του προϊόντος. Όνοµα και διεύθυνση του εργαστηρίου όπου έγιναν οι Αρχικές οκιµές Τύπου (ΙΤΤ) Όνοµα και θέση που κατέχει στην εταιρεία ο επιφορτισµένος από τον κατασκευαστή, ή από τον νοµικώς εξουσιοδοτηµένο αντιπρόσωπό του, για την υπογραφή της δήλωσης συµµόρφωσης. Εκτός από την ήλωση Συµµόρφωσης, η Σήµανση CE συνεπάγεται ότι κάθε προϊόν θα πρέπει να συνοδεύεται από τα συνοδευτικά έγγραφα και από µια ετικέτα, που θα διαβάζεται µε ευκολία και θα είναι τοποθετηµένη µε µόνιµο τρόπο πάνω του. Οι πληροφορίες που πρέπει να περιέχονται στην ετικέτα είναι: Το γραφικό σύµβολο της Σήµανσης CE. Σε περίπτωση σµίκρυνσης ή µεγένθυνσης της Σήµανσης θα πρέπει να τηρούνται οι αναλογίες της εικόνας 1. Τα στοιχεία της Σήµανσης πρέπει να έχουν το ίδιο ύψος, που δεν µπορεί να είναι µικρότερο από 5 χιλ. Εικόνα 1 το όνοµα ή το λογότυπο αναγνώρισης και την διεύθυνση της έδρας του κατασκευαστή. Τα δύο τελευταία ψηφία του χρόνου εναπόθεσης της Σήµανσης CE. Την αναφορά στο πρότυπο µε το οποίο συµ- µορφώνεται το προϊόν (ΕΛΟΤ ΕΝ 13659). Περιγραφή του προϊόντος και προβλεπό- µενη χρήση (γενική ονοµασία, υλικά που χρησιµοποιήθηκαν στην κατασκευή του, διαστάσεις κ.λ.π). Πληροφορίες για την αντίσταση στην ανε- µοπίεση και / ή στα υπόλοιπα προαιρετικά χαρακτηριστικά που αποφάσισε ο κατασκευαστής. Το σύνολο αυτών των πληροφοριών πρέπει να συντάσσεται στην γλώσσα του κράτους που προορίζεται η τοποθέτηση του προϊόντος. Η οκιµή της αντίστασης στην ανεµοπίεση (σε εργαστήριο ή στην εταιρεία) Ο κατασκευαστής µπορεί, όπως ήδη αναφέρθηκε, να βεβαιώσει την επίδοση του εξωφύλλου στην αντίσταση στην ανεµοπίεση είτε σε ένα εργαστήριο, που δεν είναι υποχρεωτικό να είναι κοινοποιηµένο, είτε διενεργώντας απευθείας την δοκιµή στο κατασκευαστικό, σύµφωνα µε την µέθοδο που περιγράφεται στο πρότυπο ΕΛΟΤ EN 1932 «Εξωτερικά σκιάδια και εξώφυλλα - Αντοχή σε ανεµοπίεση - Μέθοδοι δοκιµών». Ο κατασκευαστής που θα κάνει τις δοκιµές αυτόνοµα, θα πρέπει να υποβάλλει ένα αντιπροσωπευτικό δείγµα εξωφύλλου σε ένα φορτίο δοκιµής και ένα φορτίο ασφαλείας που προσοµοιώνουν την διαφορά πιέσεως (την διαφορά της πίεσης των δύο όψεων) που ασκείται 90
από τον άνεµο στο εξωτερικό του εξωφύλλου σε κανονικές συνθήκες και σε ριπές ανέµου αντίστοιχα και να παρατηρήσει αν υπάρχουν: µόνιµες παραµορφώσεις του εξωφύλλου, µόνιµες παραµορφώσεις των διατάξεων στερέωσης, µόνιµες παραµορφώσεις των διατάξεων ασφάλισης, έξοδος του εξωφύλλου από τις διατάξεις στήριξης, µηχανισµούς ασφάλισης και οδηγούς, θραύση του εξωφύλλου, θραύση των διατάξεων στερέωσης, θραύση των µηχανισµών ασφάλισης, διακύµανση της δύναµης µετάδοσης κίνησης. Για την δοκιµή µπορεί να χρησιµοποιηθεί ο ίδιος εξοπλισµός που χρησιµοποιείται για την αντίσταση στην ανεµοπίεση των κουφωµάτων, σύµφωνα µε την διαδικασία που περιγράφεται στο πρότυπο ΕΛΟΤ EN 12210 + AC «Παράθυρα και πόρτες - Αντίσταση στην ανεµοπίεση - Ταξινόµηση (Windοws and doors - Resistance to wind load - Classification)». Στην περίπτωση που αυτός ο εξοπλισµός δεν είναι διαθέσιµος και ο κατασκευαστής θέλει να κάνει ο ίδιος τις δοκιµές, θα πρέπει να προµηθευτεί: Ένα σκληρό πλαίσιο (τελάρο), πάνω στο οποίο θα στηριχθεί το εξώφυλλο µε τρόπο που θα αντιπροσωπεύει όσο το δυνατόν καλύτερα τις πραγµατικές συνθήκες τοποθέτησης, λαµβάνοντας υπόψη ότι κατά την διάρκεια των σταδίων των δοκιµών το εξώφυλλο θα πρέπει να είναι σε οριζόντια θέση, αλλά και θα πρέπει να είναι δυνατή και εύκολη η επαναφορά του σε κάθετη θέση (χωρίς να χρειάζεται να ξεµονταριστεί από το πλαίσιο στήριξης), για να γίνουν οι κατάλληλες µετρήσεις της δύναµης κίνησης. Για παράδειγµα, θα ήταν χρήσιµο για αυτόν τον σκοπό να κατασκευαστεί ένα γερό πλαίσιο µε τέσσερεις πλευρές από ατσάλι ή ξύλο, υπερυψωµένο από το έδαφος τουλάχιστον 25 εκατοστά, πάνω στο οποίο θα στερεωθούν οι µεντεσέδες ή οι οδηγοί του εξωφύλλου (εικόνα 2). Εννέα (9) βάρη, που θα διανεµηθούν στο εξώφυλλο σε κανονικά διαστήµατα, έτσι ώστε να αναπαραχθεί µια οµοιογενής πίεση. Το συνολικό φορτίο που πρέπει να εφαρµοστεί είναι ίσο µε το φορτίο δοκιµής αφαιρώντας το βάρος του εξωφύλλου. Για αυτόν τον σκοπό µπορούν να χρησιµοποιηθούν σάκοι γεµισµένοι µε άµµο ή νερό. Ανάµεσα στο εξώφυλλο και τους σάκους µπορούν να τοποθετηθούν Εικόνα 2 λεπτά φύλλα πολυαιθυλενίου ή παρόµοιων υλικών, αρκεί να µην συµβάλλουν στην αύξηση της αντίστασης του εξωφύλλου. Ένα δυναµόµετρο για την µέτρηση της δύναµης λειτουργίας του εξωφύλλου µε ένα επίπεδο πίεσης του 3%. Αυτό το εργαλείο επιτρέπει την εφαρµογή µίας πίεσης στον µηχανισµό κίνησης στην φορά της έλξης. Το πρότυπο EN 13527:1999 «Εξώφυλλα και περσίδες - Μέτρηση της ισχύος λειτουργίας - Μέθοδοι δοκιµής (Shutters and blinds - Measurement of operating force - Test methods)» καθορίζει δύο κλάσεις επίδοσης σε ότι αφορά την δύναµη λειτουργίας: Κλάση 1 = P 15N Κλάση 2 = 15 <Ρ 30Ν) Αφού γίνει η δοκιµή, ο κατασκευαστής θα πρέπει να συντάξει την έκθεση δοκιµής. Αξιολόγηση του φορτίου δοκιµής και του φορτίου ασφαλείας Το πρότυπο ΕΛΟΤ EN 1932 «Εξωτερικά σκιάδια και εξώφυλλα - Αντοχή σε ανεµοπίεση - Μέθοδοι δοκιµών (External blinds and shutters - Resistance to wild loads - Method of testing)» προβλέπει ότι τα εξώφυλλα θα πρέπει να υποβάλλονται σε ένα φορτίο δοκιµής F T και ένα φορτίο ασφαλείας F S. Το φορτίο δοκιµής F T που θα εφαρµοστεί στο εξώφυλλο πρέπει να θεωρείται ίσο µε το επονοµαζόµενο ονοµαστικό φορτίο δοκιµής F Ν αφαιρώντας το βάρος του ίδιου του εξωφύλλου Ρ. Το ονοµαστικό φορτίο δοκιµής F Ν, υπολογίζεται ανάλογα µε την πίεση p της κλάσης της ανεµοπίεσης που επιθυµείται να καταταχθεί και των διαστάσεων του εξωφύλλου σύµφωνα µε τον τύπο: F N = p L H (Ν) 92
Όπου: p είναι η πίεση δοκιµής που θα επιλεγεί ανάλογα µε την κλάση κατάταξης αντοχής στην ανεµοπίεση που επιθυµείται να καταταχθεί το εξώφυλλο. Οι κλάσεις κατάταξης σύµφωνα µε το ΕΛΟΤ ΕΝ 13659 «Εξώφυλλα - Απαιτήσεις επιδόσεων και ασφάλειας (Shutters - Performance requirements including safety)», είναι: Κλάσεις ανεµοπίεσης 0 1 2 3 4 5 6 Πίεση δοκιµής (N / m 2 ) <50 50 70 100 170 270 400 Παράδειγµα: L είναι το ορατό πλάτος του εξωφύλλου (m) Η είναι το ύψος του εξωφύλλου που µετράται από το επάνω άκρο του πλαισίου έως το άκρο του κάτω αρµοκάλυπτρου (m). Το φορτίο ασφαλείας F S είναι σε συνάρτηση µε το ονοµαστικό φορτίο, σύµφωνα µε την εξίσωση: F S = 1,5 F N (Ν) Σηµείωση: Σε περίπτωση εξωφύλλων µε περισσότερα από δύο φύλλα το ονοµαστικό φορτίο δοκιµής F Ν θα πρέπει να θεωρείται διπλό: F N = 2 p L H (Ν) Για να αξιολογηθεί ένα δίφυλλο παντζούρι (1,20 H x 1,5 L ) αν µπορεί να καταταγεί στην κλάση 4, θα πρέπει να υποβληθεί σε ένα φορτίο δοκιµής F T ίσο µε: F T = F N Ρ = (30,6 kg P) Kg όπου: F N = p. L. H = (170. 1,20. 1,50) Ν = 306Ν = 30,6 Kg P το βάρος του παντζουριού (Kg) Στάδιο 1 ο - Προκαταρκτική µέτρηση της δύναµης λειτουργίας του εξωφύλλου Σηκώνοντας το εξώφυλλο σε κάθετη θέση χωρίς να αποσπαστεί από το πλαίσιο στήριξης, πρέπει να µετρηθεί µε το δυναµόµετρο η δύναµη λειτουργίας Pi. Αυτή η τιµή δεν πρέπει να ξεπερνάει τα 30Ν. Σύµφωνα µε το πρότυπο EN 13527:1999 «Εξώφυλλα και περσίδες - Μέτρηση της ισχύος λειτουργίας - Μέθοδοι δοκιµής (Shutters and blinds - Measurement of operating force - Test methods)» πρέπει να µετρηθεί η απαραίτητη δύναµη λειτουργίας τόσο για το άνοιγµα, όσο και για το κλείσιµο του εξωφύλλου. Και στις δύο περιπτώσεις η δύναµη ανοίγµατος ή κλεισίµατος δεν πρέπει να ξεπερνάει τα 30Ν. Στην περίπτωση ανοίγµατος, αφού τοποθετηθεί το δυναµόµετρο όπως φαίνεται στην εικόνα 3, η µέτρηση θα ξεκινήσει µε το εξώφυλλο κλειστό και θα µετρηθεί η δύναµη που απαιτείται για να ανοίξει το φύλλο στο οποίο είναι συνδεδεµένο το δυναµόµετρο. Πρακτικά, το δυναµόµετρο πρέπει να τοποθετείται στο «ενεργό» φύλλο (ή φύλλο δοκιµής) και να ακουµπάει στο έδαφος ή σε ένα στοιχείο στήριξης που θα βρίσκεται πιο χαµηλά (έτσι το ελατήριο του δυναµόµετρου θα βρίσκεται σε κάθετο επίπεδο, παράλληλο µε το επίπεδο του µηχανισµού κλεισίµατος του εξωφύλλου).το δυναµόµετρο µετά θα πρέπει να τοποθετηθεί σε µια απόσταση τέτοια από το µηχανισµό κλεισίµατος, µε τρόπο που θα σχηµατίζει µια γωνία 10ο ξεκινώντας από το σηµείο του µηχανισµού κλεισίµατος στο φύλλο. Είναι αναγκαίο να στερεωθεί, για παράδειγµα µε ένα άκαµπτο στοιχείο, το σηµείο στήριξης του δυνα- µόµετρου (πέρασµα του «σκοινιού» από την οριζόντια στην κάθετη θέση) στο άλλο φύλλο. και σε ένα φορτίο ασφαλείας ίσο µε: F S = 1,5 FΤ Kg Σηµείωση: 1 Ν = 0,1 Kg Τα στάδια δοκιµής Η δοκιµή που γίνεται έχει πέντε στάδια. Κάθε στάδιο πρέπει να ακολουθείται από συγκεκριµένους ελέγχους. Τα στάδια 2 και 3 που προβλέπουν και εφαρµογή άµεσου και ανάστροφου φορτίου δοκιµής, θα πρέπει να ακολουθούνται και από την µέτρηση της δύναµης λειτουργίας και από την αξιολόγηση πιθανής διακύµανσης. Εικόνα 3 94
Στην περίπτωση του κλεισίµατος, τοποθετηµένο το δυναµόµετρο όπως φαίνεται στην εικόνα 4, η δοκιµή θα ξεκινήσει από την θέση του ανοικτού φύλλου και θα µετρηθεί η δύναµη που χρειάζεται για να κλείσει το φύλλο πάνω στο οποίο είναι τοποθετηµένο το δυναµόµετρο. Πρακτικά, το δυναµόµετρο πρέπει να τοποθετείται στο «ενεργό» φύλλο (ή φύλλο δοκιµής) και σε ένα επίπεδο κάθετο, παράλληλο µε εκείνο του κλεισίµατος (έτσι το ελατήριο του δυναµόµετρου θα είναι παράλληλο προς το πάτωµα). Εικόνα 4 Στάδιο 2 ο - Εφαρµογή του άµεσου φορτίου δοκιµής FT (προσοµοίωση της ανεµοπίεσης) εξωτερική πλευρά του. Το φορτίο F T πρέπει να εφαρµοστεί για δύο λεπτά στην εξωτερική µεριά του εξωφύλλου. Μετά την αφαίρεση του φορτίου, πρέπει να ελεγχθεί αν τα φύλλα του εξωφύλλου, οι διατάξεις στήριξης και / ή οι οδηγοί έχουν υποστεί µόνιµες παραµορφώσεις. Τέλος, πρέπει να µετρηθεί η δύναµη λειτουργίας P e, τόσο κατά την διάρκεια ανοίγµατος όσο και κλεισίµατος του φύλλου, µε το δυναµόµετρο - το εξώφυλλο σε κάθετη θέση - και να υπολογιστεί η εκατοστιαία µεταβολή V σε σχέση µε την τιµή που έχει υπολογιστεί πριν ξεκινήσουν τα στάδια δοκιµών Pi. H εκατοστιαία µεταβολή V υπολογίζεται µε τον τύπο: V = 100 (P e / Pi - 1) (%) και µπορεί να θεωρηθεί ικανοποιητική αν δεν υπερβαίνει το 3%. Στάδιο 3 ο - Εφαρµογή του ανάστροφου φορτίου δοκιµής FT (προσοµοίωση του φορτίου ανέµου σε υποπίεση) εσωτερική πλευρά του. Το φορτίο F T πρέπει να εφαρµοστεί για δύο λεπτά στην εσωτερική µεριά του εξωφύλλου. Μετά την αφαίρεση του φορτίου πρέπει να ελεγχθεί αν τα φύλλα του εξωφύλλου, οι διατάξεις στήριξης και / ή οι οδηγοί έχουν υποστεί µόνιµες παραµορφώσεις. Τέλος, πρέπει να µετρηθεί η δύναµη λειτουργίας P e, τόσο κατά την διάρκεια ανοίγµατος όσο και κλεισίµατος του φύλλου, µε το δυναµόµετρο - το εξώφυλλο σε κάθετη θέση - και να υπολογιστεί η εκατοστιαία µεταβολή V σε σχέση µε την τιµή που έχει υπολογιστεί πριν ξεκινήσουν τα στάδια δοκιµών Pi. H εκατοστιαία µεταβολή V υπολογίζεται µε τον τύπο: V = 100 (P e / Pi - 1) (%) και µπορεί να θεωρηθεί ικανοποιητική αν δεν υπερβαίνει το 3%. Στάδιο 4 ο - Εφαρµογή άµεσου φορτίου ασφαλείας FS (προσοµοίωση ριπών ανέµου σε πίεση) εξωτερική πλευρά του. Το φορτίο ασφαλείας F S πρέπει να εφαρµοστεί για δύο λεπτά στην εξωτερική µεριά του εξωφύλλου. Μετά την αφαίρεση του φορτίου πρέπει να ελεγχθεί αν υπάρχουν: µετακίνηση του εξωφύλλου από τα σηµεία στήριξης, µηχανισµούς κλεισίµατος και / ή οδηγούς. θραύση των φύλλων του εξωφύλλου, των σηµείων στήριξης, µηχανισµών κλεισίµατος και / ή οδηγών. Στάδιο 5 ο - Εφαρµογή ανάστροφου φορτίου ασφαλείας FS (προσοµοίωση ριπών ανέµου σε υποπίεση) εσωτερική πλευρά του. 96
Το φορτίο ασφαλείας F S πρέπει να εφαρµοστεί για δύο λεπτά στην εσωτερική µεριά του εξωφύλλου. Μετά την αφαίρεση του φορτίου πρέπει να ελεγχθεί αν υπάρχουν: µετακίνηση του εξωφύλλου από τα σηµεία στήριξης, µηχανισµούς κλεισίµατος και / ή οδηγούς. θραύση των φύλλων του εξωφύλλου, των σηµείων στήριξης, µηχανισµών κλεισίµατος και / ή οδηγών. Φωτ.: ΕΜΑΛ Ετοιµασία της έκθεσης δοκιµής Η έκθεση δοκιµής πρέπει να περιέχει τις ακόλουθες πληροφορίες: Τεχνική περιγραφή του εξωφύλλου µε την ένδειξη των διαστασιακών περιορισµών του, τους διάφορους τύπους λειτουργίας που προτείνονται, τις πιθανές εναλλακτικές επιλογές και τους τεχνικούς τους περιορισµούς. Λεπτοµερή περιγραφή για την αναγνώριση του προϊόντος (π.χ. έλεγχο των εξαρτηµάτων, τύποι αρµοκάλυπτρου κ.λ.π.). Τις πληροφορίες σχετικά µε τον τύπο, τις διαστάσεις, τα υλικά που χρησιµοποιήθηκαν, το σχήµα και την σύνθεση του προϊόντος και την συµµόρφωσή του µε τα σχέδια. Λεπτοµερή περιγραφή των εξαρτηµάτων στήριξης, λειτουργίας κ.λ.π. Τα όρια του µεγέθους του εξωφύλλου που υποβλήθηκε στην δοκιµή. Τις τιµές των πιέσεων της δοκιµής και τις κλάσεις που κατατάχθηκε. Την τιµή της δύναµης λειτουργίας πριν και µετά την δοκιµή και την εκατοστιαία µεταβολή της δύναµης λειτουργίας, τόσο κατά το άνοιγµα όσο και κατά το κλείσιµο. Τις διαφορετικές τιµές µετατόπισης που έγιναν και µετρήθηκαν στην διάρκεια των διαφορετικών σταδίων της δοκιµής. Την συµπεριφορά την στιγµή της θραύσης. Το όνοµα του υπευθύνου για την δοκιµή και την ηµεροµηνία της δοκιµής. Την αναφορά στο πρότυπο ΕΛΟΤ EN 1932 «Εξωτερικά σκιάδια και εξώφυλλα - Αντοχή σε ανεµοπίεση - µέθοδοι δοκιµών (External blinds and shutters - Resistance to wild loads - Method of testing)». Κωδικός Εγγράφου ΕΛΟΤ EN 12833 ΕΛΟΤ EN 13561 Τίτλος Κυλιόµενα εξώφυλλα για φεγγίτες σκεπής και εξώστες - Αντίσταση στο φορτίο χιονιού - Μέθοδος δοκιµής Εξωτερικές περσίδες - Απαιτήσεις επιδόσεων και ασφάλειας Ηµεροµηνία Έκδοσης 14/12/2001 14/2/2005 ΕΛΟΤ EN 13659 Εξώφυλλα - Απαιτήσεις επιδόσεων και ασφάλειας 14/2/2005 ΕΛΟΤ EN 1932 Εξωτερικά σκιάδια και εξώφυλλα - Αντοχή σε ανεµοπίεση - µέθοδοι δοκιµών 28/8/2001 98