Κοινωνική στέγαση χωρίς αποκλεισµούς, αλλαγή των συνηθειών µετακίνησης και αναγέννηση των πόλεων- λιµανιών ΝΕΑ Ιανουαρίου Μια νέα κοινωνική συµφωνία για σταθερή διαβίωση; Κατάλληλοι τρόποι για την εξασφάλιση στέγης από τις πόλεις Συνοπτική παρουσίαση άρθρου του Heidrun Feigelfeld, που δηµοσιεύθηκε στην URBACT Tribune 2010 Στο σηµερινό πλαίσιο της αύξησης ή της σταθερά υψηλής ανεργίας, οι πόλεις έχουν την υποχρέωση να ενισχύσουν τη θέση των πολιτών τους, ιδίως εκείνων µε χαµηλότερο εισόδηµα, που πλήττονται ιδιαίτερα από τις αλλαγές στην αγορά εργασίας. Η τοπική δράση δεν πρέπει να περιορίζεται στον τοµέα της απασχόλησης, αλλά θα πρέπει επίσης να επικεντρωθεί στην ενίσχυση της ασφάλειας σε όλους τους άλλους τοµείς της ζωής, όπως η στέγαση. Στέγαση και απασχόληση είναι ακόµη περισσότερο συνδεδεµένα αφού η απώλεια του ενός είναι πιθανό να οδηγήσει στην απώλεια του άλλου. Ως εκ τούτου, προκειµένου να διευκολυνθεί η ένταξη όλων των κατοίκων, η εξασφάλιση και η κατασκευή κοινωνικής στέγασης χωρίς αποκλεισµούς είναι πλέον προτεραιότητα. Η λήψη προληπτικών πολύπλευρων µέτρων από τους δήµους για την εξασφάλιση στέγασης - όπως ο συνδυασµός στόχων στέγασης, εκπαίδευσης και απασχόλησης - θα µπορούσε να συµβάλλει στην αποφυγή του µακροπρόθεσµου κοινωνικού κόστους που συνεπάγεται η επανένταξη στην αγορά εργασίας. Συχνά, δεν είναι θέµα χρηµάτων, αλλά µάλλον θέµα δηµιουργικότητας και συνεργασίας µεταξύ των διαφόρων επαγγελµατικών τοµέων και επιπέδων ιεραρχίας!
Το δίκτυο SUITE του URBACT, «The Housing Project» επικεντρώνεται στην κοινωνική και αστική ένταξη µέσω της στέγασης. Εννέα πόλεις από επτά χώρες (Krakow, Newcastle, Rennes, Tallinn, Nantes, Iasi, Santiago de Compostela, Hamburg και Medway) συνεργάζονται για να βρουν τρόπους εξασφάλισης βιώσιµης και οικονοµικά προσιτής παροχής στέγης και εγγύησης της κοινωνικής συνοχής µέσα από την κοινωνική σύνθεση και τη βιώσιµη στέγαση. Εδώ είναι µερικά παραδείγµατα καλής πρακτικής από το έργο Προσιτή και σταθερή οικία: πρόληψη και πρόσβαση Η παροχή προσιτών και σταθερών οικιών καλύπτει πολλούς τοµείς δράσης. Παροχή και πρόσβαση σε οικονοµικά προσιτή και αξιοπρεπή στέγαση είναι ένας από αυτούς, ενώ επίσης είναι ζωτικής σηµασίας η εξεύρεση τρόπων για τη διατήρηση του κόστους αγοράς και ανακαίνισης σε χαµηλά επίπεδα. Ωστόσο, η πρόληψη της απώλειας κατοικίας είναι κεντρικής σηµασίας για την παροχή «στέγασης χωρίς αποκλεισµούς» και η προστασία των ενοικιαστών και των ιδιοκτητών από την χρεοκοπία αποτελεί προτεραιότητα. Για παράδειγµα, το έργο "Μονοπάτια για κάτω των 18 ετών» στο Newcastle upon Tyne, δείχνει πώς η απώλεια της στέγης µπορεί να αποφευχθεί µε µια ολιστική προσέγγιση όσον αφορά στους νέους που αναζητούν διαµέρισµα. Το πρόγραµµα συγκεντρώνει πολλές δραστηριότητες στον τοµέα της παροχής στέγης και της διαχείρισης κατοικιών για άτοµα κάτω των 18 ετών που αναζητούν για πρώτη φορά διαµέρισµα. Λαµβάνουν στήριξη µέσω ελέγχου της τρέχουσας κατάστασης τους και µιας υπηρεσίας παροχής συµβουλών. Αν του ή της παρέχεται ένα διαµέρισµα, ο νέος ένοικος υποστηρίζεται µέχρι να σταθεροποιηθεί η κατάστασή του/της.
Το φαινόµενο των αστέγων δεν είναι µοιραίο: επανένταξη στην σταθερή διαβίωση Η επανένταξη των αστέγων είναι, επίσης, µια µεγάλη πρόκληση. Μερικά παραδείγµατα, όπως το πρόγραµµα «Housing First» στη Φινλανδία, την Ολλανδία και τη Σκωτία είχε θετικά αποτελέσµατα. Θεµελιώδης αρχή τους είναι να παρέχουν στους αστέγους πρόσβαση σε ανεξάρτητη και οικονοµικά προσιτή στέγαση το συντοµότερο δυνατόν, χωρίς να τους παρέχουν σπίτια ή επιδοτούµενη στέγαση για µεγαλύτερο χρονικό διάστηµα. Ζουν σε αυτοσυντηρούµενες οικιστικές µονάδες µε ευέλικτο τρόπο και λαµβάνουν επαρκή πολυδιάστατη στήριξη για την εξασφάλιση των βασικών αναγκών, την πρόσβαση στην απασχόληση, τη στέγαση, καθώς και, για παράδειγµα, ψυχολογική-κοινωνική φροντίδα. Στέγαση και εργασία: σύνδεση µε την απασχόληση και την επιχειρηµατικότητα Μολονότι ο τόπος απασχόλησης και ο τόπος κατοικίας έχουν αποσυνδεθεί µε το πέρασµα του χρόνου, οι συντονισµένες δράσεις είναι ύψιστης σηµασίας όσον αφορά στην υψηλή συγκέντρωση της ανεργίας σε διάφορες συνοικίες. Και υπάρχουν επιτυχηµένα παραδείγµατα. Για παράδειγµα στο Βερολίνο, στην περιοχή Kiez, παρέχεται επαγγελµατική κατάρτιση και εκπαιδευτικές ευκαιρίες σε ένα οίκηµα της κοινότητας, το "Osloer Street Factory". Σε µια άλλη συνοικία, οι µετανάστριες εκπαιδεύονται και απασχολούνται ως «µητέρες γειτονιάς». Ένας καλός τρόπος για την ένταξη! ιαβάστε περισσότερα: Η πλήρης έκδοση του άρθρου - URBACT Tribune- Ιστοσελίδα URBACT SUITE - Ιστοσελίδα URBACT CO-NET, (παράδειγµα του Βερολίνου) - Baseline study
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ: "Αλλαγή των ταξιδιωτικών συνηθειών µας!" από τον Oswin Donnerer από το Weiz, Αυστρία Ο Oswin Donnerer είναι δηµοτικός σύµβουλος για το περιβάλλον και την υγεία στο Weiz, Αυστρία. Είναι επίσης καθηγητής σε ένα ανώτερο τεχνικό σχολείο και Επικεφαλής Εταίρος του έργου Active Travel Network του URBACT, το οποίο προωθεί το περπάτηµα και το ποδήλατο για µικρές µετακινήσεις στην πόλη. Εδώ, µοιράζεται το ενθουσιώδες και ρεαλιστικό όραµα του για την πόλη του και το µέλλον. Μήπως το όνοµα Weiz ακούγεται γνωστό; Ίσως το διαβάσατε σε ένα άρθρο για τον Άρνολντ Σβαρτζενέγκερ, ο οποίος κατάγεται από εκεί. Η πόλη βρίσκεται στη νοτιο-ανατολική Αυστρία, δεν απέχει πολύ από το Graz, τη δεύτερη µεγαλύτερη πόλη της χώρας, και έχει 9.000 κατοίκους- 20,000 µαζί µε τις γειτονικές κοινότητες. Ο Oswin Donnerer, ντόπιος στην πόλη, λέει για την πόλη: " Η πόλη Weiz ήταν µια βιοµηχανική πόλη για εκατό χρόνια. Στην πραγµατικότητα, δραστηριοποιείται στον τοµές της βιοµηχανίας από τον Μεσαίωνα, χάρη στο ποτάµι του που δεν παγώνει ποτέ τον χειµώνα. Σήµερα, η ηλεκτρο- µηχανολογία είναι η πιο σηµαντική τοπική οικονοµική δραστηριότητα, µε δύο διεθνείς παίκτες: τη Siemens και τη Maschinenfabrik Andritz. Το κύριο προβλήµα της πόλης είναι ότι δεν υπάρχει άµεση σύνδεση µε τον αυτοκινητόδροµο. Ωστόσο, διατηρήθηκε σε ικανοποιητικό επίπεδο κατά τη διάρκεια της τελευταίας οικονοµικής ύφεσης και το ποσοστό ανεργίας είναι ένα από τα χαµηλότερα στην Αυστρία. Μου αρέσει το πόσο φιλικός είναι ο κόσµος εδώ. Και φυσικά µου αρέσουν τα κοντινά βουνά, µε το υπέροχο τοπίο τους. Ειλικρινά, δε µπορώ να σκεφτώ κάτι που δεν µου αρέσει στη πόλη µου!". Μια φιλόδοξη περιβαλλοντική πολιτική Ο Oswin Donnerer είναι δηµοτικός σύµβουλος από το 1993. Η αποστολή
αυτή του δίνει την αίσθηση ότι µπορεί να κάνει κάτι, να "θέσει τα πράγµατα σε εφαρµογή». Η πόλη είναι πολύ δραστήρια και καινοτόµος σε περιβαλλοντικά θέµατα. Για παράδειγµα, έχει µια µονάδα καύσης βιοµάζας, που χτίστηκε το 2000, η οποία εξασφαλίζει σήµερα παροχή ενέργειας σε 1.600 διαµερίσµατα και 65 βιοµηχανικούς καταναλωτές. Ο στόχος είναι η ενεργειακή αυτάρκεια. "Πριν από δέκα χρόνια, ο στόχος ήταν κάπως εξωπραγµατικός και ουτοπικός. Σήµερα όµως, τον πλησιάζουµε, βήµα προς βήµα», εξηγεί ο Oswin Donnerer. Το "Gemini House" ενσωµατώνει επίσης µια εµπειρική προσέγγιση µε όραµα: σε 80 τετραγωνικά µέτρα µε ηλιακούς συλλέκτες, παράγει περισσότερη ενέργεια από ό, τι καταναλώνει. Είναι πολύ καινοτόµος και λειτουργεί σαν ένα ηλιοτρόπιο, γυρίζοντας τακτικά προς τον ήλιο. «Τα τελευταία δέκα χρόνια, έχουµε λάβει πάνω από 20 περιβαλλοντικά βραβεία για πολλά δηµοτικά έργα ή µε τοπικές ΜΚΟ", λέει ο Oswin Donnerer. Εφευρετικές πρωτοβουλίες για την προώθηση µετακινήσεων µε χαµηλές επιπτώσεις Ενδιαφέρεται ιδιαίτερα στους εναλλακτικούς τρόπους µεταφορών. Θεωρεί ότι η πόλη Weiz είναι µια ανθρώπινη σε µέγεθος πόλη, όπου τίποτα δεν είναι πολύ µακριά, και ο ίδιος λυπάται τους κατοίκους που, παρόλα αυτά, χρησιµοποιούν το αυτοκίνητο τους για σύντοµες διαδροµές, ιδίως τα 6.000 άτοµα που έρχονται καθηµερινά για να εργαστούν στο Weiz από γειτονικές πόλεις, οι οποίες συχνά είναι πολύ κοντά. Τονίζει ότι τα αυτοκίνητα συµβάλλουν κατά 25% στην εκποµπή αερίων του θερµοκηπίου στην Αυστρία. Από το 1990, οι εκποµπές που οφείλονται στην οδική κυκλοφορία έχουν αυξηθεί κατά 60%. Ορισµένες πρωτοβουλίες έχουν ήδη αναληφθεί για να προωθηθεί η πεζοπορία και η ποδηλασία:
ηµοσίευση φωτογραφίας του «Ποδηλάτη του µήνα" στο περιοδικό της πόλης. Υλοποίηση του προγράµµατος γρήγορης εκµάθησης ποδηλάτου σε παιδικούς σταθµούς, µε ειδικό εξοπλισµό. Εκδήλωση για την έναρξη της περιόδου ποδηλασίας. Αγορά για ανταλλαγή ποδηλάτων. Η ιδέα της «συγκέντρωσης µιλίων περιπατητή» επιτρέπει στους καλύτερους περιπατητές να συγκεντρώσουν "µίλια". Εφαρµογή του προγράµµατος PEDELEC, µια πρωτοβουλία ηλεκτρικού ποδηλάτου που χρηµατοδοτείται από κοινού από την περιοχή. Η πόλη Weiz και πολλές γειτονικές πόλεις αγόρασαν 200 pedelecs. «Οι άνθρωποι µπορούν να τα νοικιάσουν, είναι εύκολο και αποτελεί ένα αποτελεσµατικό κίνητρο», λέει ο Oswin Donnerer. Πληθώρα έργων για το 2011 Μια σειρά πρωτοβουλιών που σχετίζονται µε τις µεταφορές σχεδιάζονται για το 2011: εκστρατεία «Πηγαίνετε στη δουλειά µε το ποδήλατο", βόλτες µε το δήµαρχο, εκδηλώσεις για την πρωτοβουλία «συλλογή βηµάτων", κ.α. Ο Oswin Donnerer εναποθέτει επίσης πολλές ελπίδες στο Τοπικό Σχέδιο ράσης του URBACT που υπολογίζει να σχεδιάσει µε τις γειτονικές κοινότητες: «Το σχέδιο αυτό θα οδηγήσει στη δηµιουργία ενός δικτύου µονοπατιών για ποδήλατα που θα συνδέει όλες τις πόλεις µας. Ελπίζουµε ότι αυτό θα µειώσει την οδική κυκλοφορία σε ολόκληρη την περιοχή". Σήµερα, το αυτό έργο υλοποιείται, µε µια πρώτη εποικοδοµητική συνάντηση των έντεκα εταίρων της Active Travel Network το Σεπτέµβριο του 2010, καθώς και την πολύ πρόσφατη εφαρµογή της Τοπικής Οµάδας Στήριξης του Weiz. Ο Oswin Donnerer εξηγεί ότι µέχρι σήµερα, η διοικητική δουλειά ήταν το κύριο εµπόδιο, εν µέρει επειδή είναι η πρώτη φορά που η πόλη καθοδηγεί ένα διεθνές έργο. Ωστόσο, µπορεί κανείς να υπολογίζει στην πειθώ και την ενέργειά του για να κινητοποιήσει τους εταίρους στο Weiz και στο URBACT. Και ο ίδιος, ως ποδηλάτης αγώνων,
δροµέας και µαραθωνοδρόµος, δίνει το παράδειγµα καθηµερινά! ιαβάστε περισσότερα: Active Travel - ιστοσελίδα URBACT ΝΕΑ Αστική αναγέννηση των πόλεων- λιµανιών & της Κυκλοφορίας κρουαζιερόπλοιων: η πόλη της Τεργέστης στο προσκήνιο! Έχετε εκδηλώσει ενδιαφέρον για το θέµα της αστικής αναζωογόνησης των πόλεων-λιµανιών. Η τρίτη έκδοση του δικτύου URBACT CityNews CTUR παρουσιάζει την Τεργέστη, το ιταλικό παραθαλάσσιο θέρετρο στην ακτή της Αδριατικής. Προηγούµενα τεύχη επικεντρώθηκαν στις πόλεις Varna στη Βουλγαρία και Matosinhos στην Πορτογαλία. Το CTUR City News παρουσιάζει τον τρόπο µε τον οποίο η Τεργέστη θέλει να ανανεώσει και να διευρύνει το υφιστάµενο τερµατικό σταθµό κρουαζιερόπλοιων, καθώς επίσης τις συνεντεύξεις µε τον ήµαρχο της Τεργέστης, κ. Roberto Di Piazza, και µε τον πρόεδρο του Οργανισµού Λιµένος της Τεργέστης κ. Claudio Boniciolli. Η φύση των θαλάσσιων µεταφορών έχει αλλάξει δραµατικά κατά τις τελευταίες δεκαετίες και αυτό δεν θα µπορούσε παρά να έχει αντίκτυπο στις πόλεις-λιµάνια. Η µετεγκατάσταση των λιµενικών δραστηριοτήτων στην ανοιχτή θάλασσα, οι υπαίθριοι χώροι έξω από την πόλη ή η απλή µείωση των θαλάσσιων µεταφορών ανάγκασε πολλές παράκτιες πόλεις να αντιµετωπίσουν τεράστιες περιοχές εγκαταλελειµµένης γης, εγκαταλελειµµένα κτίρια και γενικά υποδοµές στην πρώην καρδιά της πόλης. Λειτουργικές σχέσεις και δίκτυα µεταφορών έχασαν τη σηµασία τους, η ζωντάνια της πόλης-λιµάνι έπαψε να υπάρχει. Επιπλέον, οι αλλαγές στο καθεστώς των λιµενικών αρχών έχουν συχνά τροποποιήσει ουσιωδώς
τα συστήµατα διαχείρισης που παραδοσιακά ασχολούνται µε την πόληλιµένα, καθιστώντας αναγκαία την ανάπτυξη, ή την εκµετάλλευση νέων δοµών εταιρικής σχέσης. Σήµερα, οι αλλαγές αυτές και τα µειονεκτήµατα αντιµετωπίζονται όλο και περισσότερο ως ευκαιρίες που χρησιµοποιούνται ως παραδείγµατα από τις πόλεις που αναζητούν να διαφοροποιήσουν τις κεντρικές λιµενικές δραστηριότητες, να σχεδιάσουν ενεργά τη µετεγκατάσταση, να αξιοποιήσουν τη διαθεσιµότητα γης ώστε να αναπτύξουν νέα και ελκυστική προκυµαία και να επαναχρησιµοποιήσουν την κληρονοµιά και την υποδοµή των λιµανιών µε καινοτόµους τρόπους. ιαβάστε περισσότερα: CTUR - ιστοσελίδα URBACT CTUR Trieste CityNews - ιστοσελίδα URBACT CTUR Matosinhos CityNews - ιστοσελίδα URBACT CTUR Varna CityNews - ιστοσελίδα URBACT Και επίσης Ανακαλύψτε όλα τα προγράµµατα του Urbact σε online video! URBACT Video: Κοινές Προκλήσεις, Συγκεκριµένα Αποτελέσµατα