1
Ο Παγκύπριος Σύνδεσμος Μελισσοκόμων σύστασε τον Φορέα Πιστοποίησης Μελισσοκομικών Κυπριακών Προϊόντων σε συνεργασία με ιδιωτική εταιρεία Ελέγχου και Πιστοποίησης. Στόχος μας είναι η προώθηση των κυπριακών μελισσοκομικών προϊόντων με τα ιδιαίτερα, εξαιρετικά χαρακτηριστικά τους που μπορεί να αποτελέσει σημαντικό πλεονέκτημα για τους Κύπριους μελισσοκόμους, κυρίως στη βελτίωση του εισοδήματος τους και κατ επέκταση στη βελτίωση της βιωσιμότητας του πολύ σημαντικού αυτού κλάδου της αγροτικής οικονομίας. (Χαράλαμπος Χριστοδούλου Πρόεδρος Παγκύπριου Συνδέσμου Μελισσοκόμων ) 2
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Εισαγωγή 5 Άρθρο 1 - Πεδίο εφαρμογής 5 Άρθρο 2 Συμβαλλόμενοι & Δικαιούχοι 5 Άρθρο 3 - Παγκύπριος Σύνδεσμος Μελισσοκόμων - Καθήκοντα και Αρμοδιότητες 6 Άρθρο 4 - Ανεξάρτητος Φορέας Ελέγχου και Πιστοποίησης - Καθήκοντα και Αρμοδιότητες 6 Άρθρο 5 - Ανεξάρτητη Επιτροπή Χειρισμού Ενστάσεων- Καθήκοντα και Αρμοδιότητες 7 Άρθρο 6 - Δικαιώματα και Υποχρεώσεις Μελισσοκόμων 8 Άρθρο 7 - Εμπορικό Σήμα 9 Άρθρο 8 - Παραχώρηση δικαιώματος χρήσης του Εμπορικού Σήματος 9 Άρθρο 9 Έλεγχοι 10 Άρθρο 10 - Ποινές 11 Άρθρο 11 - Διαδικασία Επιβολής Ποινών 11 Άρθρο 12 - Διαδικασία Χειρισμού Ενστάσεων 12 Άρθρο 13 - Ενέργειες Προώθησης 12 Άρθρο 14 Τέλη 13 Άρθρο 15 - Προδιαγραφές προϊόντων 13 3
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Α - Διαδικασίες Ελέγχου 1. Γενικά 15 2. Ισχύουσα νομοθεσία και Κανονισμοί 15 3. Έντυπα Ελέγχου - Πιστοποιητικά 15 4. Υποχρεώσεις Μελισσοκόμου 16 5. Υποχρεώσεις Παγκυπρίου Συνδέσμου Μελισσοκόμων 16 6. Υποχρεώσεις ανεξάρτητου φορέα ελέγχου και πιστοποίησης 17 7. Ετήσιοι έλεγχοι 17 8. Διεξαγωγή ελέγχων χωρίς προειδοποίηση 18 9. Δειγματοληψία 18 10. Διεξαγωγή της δειγματοληψίας 18 11. Αναλύσεις των δειγμάτων 18 12. Επιθεωρητές 19 13. Εκπαίδευση των επιθεωρητών 19 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Β Έντυπα Ελέγχου 1. Έντυπο Ελέγχου Μελισσοκομείων (Α) 2. Έντυπο Ελέγχου Αγοράς Μελιού (Β) 3. Έντυπο Ελέγχου Πώλησης Μελιού (Γ) 4. Έντυπο Ελέγχου Παραγόμενου Μελιού (Δ) 5. Έντυπο Περιγραφής Μελισσοκομικής Μονάδας (Ε) 6. Έντυπο Ελέγχου Σήμανσης (Η) Αίτηση εγγραφής στον Φορέα Πιστοποίησης Κυπριακών Μελισσοκομικών Προϊόντων 4
Εισαγωγή Η παραγωγή και η διανομή κυπριακών μελισσοκομικών προϊόντων διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην αγροτική οικονομία της Κύπρου. Θα πρέπει να ενθαρρυνθεί η διαφοροποίηση των μελισσοκομικών προϊόντων που παράγονται στη Κύπρο από άλλα που παράγονται σε άλλες χώρες. Η προώθηση των κυπριακών μελισσοκομικών προϊόντων με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά τους μπορεί να αποτελέσει σημαντικό πλεονέκτημα για τους κύπριους μελισσοκόμους, κυρίως στη βελτίωση του εισοδήματος τους και κατ επέκταση στη βελτίωση της βιωσιμότητας του πολύ σημαντικού αυτού κλάδου της αγροτικής οικονομίας. Ένας σταθερά αυξανόμενος αριθμός καταναλωτών εκφράζει την προτίμηση του σε ότι αφορά τη διατροφή του με προϊόντα που παράγονται στη Κύπρο λόγω των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών τους. Λόγω της πληθώρας των προϊόντων που υπάρχουν και των πληροφοριών που προσφέρονται πρέπει ο καταναλωτής, προκειμένου να κάνει τις σωστές για αυτόν επιλογές να διαθέτει σαφείς και συνοπτικές πληροφορίες για την προέλευση των μελισσοκομικών προϊόντων. Οι προβλεπόμενοι κανόνες του προτύπου σήμανσης κυπριακών μελισσοκομικών προϊόντων πρέπει να εφαρμόζονται χωρίς παραβίαση της κείμενης εθνικής και κοινοτικής νομοθεσίας που αφορούν τα μελισσοκομικά προϊόντα. Το πεδίο εφαρμογής του παρόντος προτύπου αφορά τα κυπριακά μελισσοκομικά προϊόντα. Άρθρο 1 Πεδίο εφαρμογής 1. Το πρότυπο εφαρμόζεται για τα μελισσοκομικά προϊόντα που παράγονται στο έδαφος που οι Υπηρεσίες της Κυπριακής Δημοκρατίας ασκούν αποτελεσματικό έλεγχο. 2. Το παρόν πρότυπο εφαρμόζεται με την επιφύλαξη άλλων κοινοτικών και εθνικών νομοθεσιών. Άρθρο 2 Συμβαλλόμενοι 1. Ο Παγκύπριος Σύνδεσμος Μελισσοκόμων (ΠΣΜ) μέσω του Διοικητικού του Συμβουλίου (ΔΣ). 2. Η Ιδιωτική εταιρεία που θα ενεργεί ως ανεξάρτητος φορέας ελέγχου και πιστοποίησης και θα πραγματοποιεί όλους τους ελέγχους και θα δίνει τη σχετική πιστοποίηση. 5
Δικαιούχοι 1. Όλοι οι μελισσοκόμοι οι οποίοι είναι μέλη του ΠΣΜ και συμμορφώνονται πλήρως με τις πρόνοιες της κείμενης Νομοθεσίας ως προς την κατοχή και διαχείριση κυψελών. Άρθρο 3 Παγκύπριος Σύνδεσμος Μελισσοκόμων - Καθήκοντα και Αρμοδιότητες 1. Το πρότυπο σήμανσης κυπριακών μελισσοκομικών προϊόντων ανήκει στον ΠΣΜ. 2. Τα μέλη του ΔΣ του ΠΣΜ έχουν το δικαίωμα πιστοποίησης σύμφωνα με το παρόν πρότυπο. 3. Το Διοικητικό Συμβούλιο του ΠΣΜ έχει τα εξής καθήκοντα και αρμοδιότητες: α. Αναθέτει σε ιδιωτική εταιρεία τον έλεγχο των μελισσοκόμων που θα εφαρμόσουν το πρότυπο. β. Ελέγχει και εγκρίνει τη σήμανση (ετικέτα) των μελισσοκόμων που θα εφαρμόσουν το πρότυπο με βάση τη σχετική νομοθεσία. γ. Ενεργεί με αντικειμενικότητα και λαμβάνει όλες τις αποφάσεις του σύμφωνα με τους κανόνες του παρόντος προτύπου για το καλός νοούμενο συμφέρων του ΠΣΜ και των μελών του. Άρθρο 4 Ανεξάρτητος Φορέας Ελέγχου και Πιστοποίησης - Καθήκοντα και Αρμοδιότητες Ο ΠΣΜ αναθέτει σε ανεξάρτητο φορέα ελέγχου και πιστοποίησης τη διεξαγωγή των απαιτούμενων ελέγχων. Ο φορέας αυτός θα πρέπει να πληροί τις ακόλουθες προϋποθέσεις: 1. Να έχει διαπιστευτεί σύμφωνα με το πρότυπο ΕΝ45011 σε ένα οποιοδήποτε σχετικό πεδίο ( Βιολογική γεωργία 834/2007, GLOBALGAP, κ.α.) 2. Να αναλάβει δέσμευση απέναντι στο ΠΣΜ να διαπιστεύσει τη διαδικασία πιστοποίησης σύμφωνα με το παρών πρότυπο το αργότερο σε δύο χρόνια από την έναρξη της συνεργασίας. 6
3. Ό φορέας θα διεξάγει έλεγχο σε ετήσια βάση σε όλα τα συμβεβλημένα μέλη και θα εκδίδει πιστοποιητικό διάρκειας ενός έτους στον ενδιαφερόμενο μελισσοκόμο. 4. Ο φορέας θα εφαρμόζει τις διαδικασίες ελέγχου όπως αυτές περιγράφονται στο Παράρτημα Α του παρόντος προτύπου. 5. Θα πρέπει να καταθέσει στον ΠΣΜ στοιχεία για επαρκή στελέχωση με καταρτισμένο προσωπικό. 6. Ο φορέας θα ενεργεί ανεξάρτητα και αντικειμενικά σύμφωνα με τους κανόνες του παρόντος προτύπου. Άρθρο 5 Ανεξάρτητη Επιτροπή Χειρισμού Ενστάσεων- Καθήκοντα και Αρμοδιότητες 1. Η Ανεξάρτητη Επιτροπή Χειρισμού Ενστάσεων θα αποτελείται από τρία (3) άτομα τα οποία θα εξετάζουν όλες τις ενστάσεις, παράπονα ή και καταγγελίες που τυχών υποβάλουν γραπτώς τα μέλη του ΠΣΜ ή και οποιασδήποτε αρμόδιας αρχής ανεξάρτητα αν εφαρμόζουν το πρότυπο σήμανσης κυπριακών μελισσοκομικών προϊόντων. Οι αρμοδιότητες της Ανεξάρτητης επιτροπής περιορίζονται ως προς τον έλεγχο εφαρμογή του προτύπου Σήμανσης Κυπριακών Μελισσοκομικών προϊόντων. 2. Τα μέλη της επιτροπής θα προτείνονται από το Διοικητικό συμβούλιο του ΠΣΜ και θα λαμβάνουν ψήφο εμπιστοσύνης από τα μέλη του ΠΣΜ κατά τις γενικές συνελεύσεις του συνδέσμου. 3. Η τριμελής επιτροπή θα πρέπει να απαρτίζεται από ακαδημαϊκούς, νομικούς ή και από οποιοδήποτε άτομο που διαθέτει τη σχετική πείρα και γνώση και δεν έχει ενεργή, άμεση ή έμμεση σχέση με την μελισσοκομία. 4. Η επιτροπή μπορεί να ανακαλέσει την πιστοποίηση σύμφωνα με την κρίση της, αν παραβιάζεται οποιοδήποτε άρθρο της παρούσας σύμβασης, και να επιβάλει αναλόγως του παραπτώματος και με αντικειμενικότητα τις εξής ποινές: α. Μη χρήση σήμανσης για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα. β. Μόνιμος αποκλεισμός από το πρότυπο. 7
γ. Διαγραφή από τον ΠΣΜ δ. Δέσμευση τραπεζικής εγγύησης η οποία θα κατατίθεται επ ωφελεία του ΠΣΜ ε. Δημόσια καταγγελία του μελισσοκόμου με γραπτή ανακοίνωση στα ΜΜΕ και στην ιστοσελίδα του ΠΣΜ στ. Μήνυση για παράνομη χρήση εμπορικού σήματος ζ. Καταγγελία του ατόμου στις αρμόδιες Κυβερνητικές υπηρεσίες ή και λήψη νομικών μέτρων 5. Οι αποφάσεις της Ανεξάρτητης Επιτροπής Χειρισμού Ενστάσεων θα λαμβάνονται με πλειοψηφία και θα είναι δεσμευτικές και τελεσίδικες. Άρθρο 6 Δικαιώματα και Υποχρεώσεις Μελισσοκόμων Οι μελισσοκόμοι οι οποίοι εφαρμόζουν το πρότυπο έχουν τα εξής δικαιώματα και υποχρεώσεις: 1. Αποδέχονται και διευκολύνουν τον έλεγχο από τον ανεξάρτητο φορέα ελέγχου και πιστοποίησης. 2. Εφαρμόζουν τους κανόνες του προτύπου και αποδέχονται τις πιθανές κυρώσεις στις περιπτώσεις παραβίασης αυτών. 3. Υπογράφουν τραπεζική εγγύηση το ύψος της οποίας θα υπολογίζεται ανάλογα με τον αριθμό των κυψελών που διαθέτουν με υπολογιζόμενη χρέωση 5 ευρώ ανά κυψέλη. 4. Ο μελισσοκόμος με την υπογραφή του συμφωνητικού αποδέχεται όλους τους όρους που περιέχονται στην αναφερόμενη σύμβαση καθώς και τις κυρώσεις που πιθανόν να επιβληθούν από την ανεξάρτητη επιτροπή ως πιθανή ποινή σε περίπτωση παράβασης των όρων του. 5. Σε περίπτωση διαφωνίας με τις αποφάσεις και ενέργειες του ΔΣ του ΠΣΜ σε ότι αφορά το πρότυπο σήμανσης, ο μελισσοκόμος έχει δικαίωμα υποβολής ένστασης προς την ανεξάρτητη επιτροπή χειρισμού ενστάσεων. 8
Άρθρο 7 Εμπορικό Σήμα 1. Για σκοπούς εφαρμογής του παρόντος προτύπου ο ΠΣΜ θα προχωρήσει στη νομική κατοχύρωση συγκεκριμένου λογότυπου το οποίο θα χρησιμοποιείται για την σήμανση των κυπριακών μελισσοκομικών προϊόντων. 2. Το Λογότυπο μπορεί να χρησιμοποιείται μόνο στις συσκευασίες που θα φέρουν την προβλεπόμενη από το νόμο σήμανση ( ετικέτα) και τις οποίες θα εγκρίνει το ΔΣ του ΠΣΜ με βάση τη σχετική νομοθεσία. 3. Ο Μελισσοκόμος έχει την ευθύνη να χρησιμοποιεί το λογότυπο μόνο ο ίδιος στα μελισσοκομικά προϊόντα που εμπορεύεται και για τα οποία έχει πιστοποιηθεί. Ο μελισσοκόμος δεν έχει το δικαίωμα χρήσης του λογότυπου σε ετικέτες για τις οποίες δεν έχει λάβει την έγκριση του ΠΣΜ. 4. Ο μελισσοκόμος έχει το δικαίωμα χρήσης του λογότυπου σε έγγραφα όπως τιμολόγια, επιστολόχαρτα, επιγραφές, διαφημίσεις κ.α. μόνο στην περίπτωση που δεν παραπληροφορεί τους καταναλωτές. Η χρήση του λογότυπου σε τέτοιες περιπτώσεις θα περιορίζεται μόνο για όσο χρονικό διάστημα ο μελισσοκόμος εφαρμόζει το πρότυπο. 5. Σε περίπτωση που ο μελισσοκόμος συσκευάζει και μέλια που προέρχονται από άλλους Κύπριους μελισσοκόμους θα πρέπει οπωσδήποτε οι συνεργάτες του να έχουν εξασφαλίσει πιστοποίηση από τον Ανεξάρτητο Φορέα ελέγχου και πιστοποίησης. Άρθρο 8 Παραχώρηση δικαιώματος χρήσης του Εμπορικού Σήματος 1. Ο ΠΣΜ κατέχει κατά αποκλειστικότητα το δικαίωμα χρήσης του λογότυπου και δύναται να το παραχωρήσει μόνο στα μέλη του τα οποία εφαρμόζουν το πρότυπο. Το δικαίωμα χρήσης του λογότυπου παραχωρείται με σχετικό πιστοποιητικό από τον ΠΣΜ με δικαίωμα ανάκλησης και δίνεται για διάρκεια ενός ημερολογιακού έτους. 2. Η παραχώρηση του δικαιώματος χρήσης του λογότυπου σε μέλος του ΠΣΜ γίνεται εφόσον: 9
α. Υποβάλει σχετική αίτηση στον ΠΣΜ και λάβει σχετικό πιστοποιητικό από τον ανεξάρτητο φορέα ελέγχου και πιστοποίησης. β. Υπογράψει το συμφωνητικό έγγραφο αποδοχής και δέσμευσης εφαρμογής των όρων του πρότυπου σήμανσης κυπριακών μελισσοκομικών προϊόντων. 3. Σε περίπτωση απόρριψης αίτησης ο αιτητής μπορεί να υποβάλει γραπτώς ένσταση εντός 15 ημερών προς το ΔΣ του ΠΣΜ, αναφέροντας τους λόγους. Το ΔΣ του ΠΣΜ συγκαλεί την ανεξάρτητη επιτροπή χειρισμού ενστάσεων η οποία αποφασίζει τελεσίδικα για την αίτηση. 4. Κάθε μέλος του ΠΣΜ αποκτά το δικαίωμα χρήσης του λογότυπου για τα μελισσοκομικά προϊόντα που παράγονται αποκλειστικά από τον ίδιο και για τα οποία έχει πιστοποιηθεί, καθώς και για τα μελισσοκομικά προϊόντα που αγοράζει από άλλους κύπριους μελισσοκόμους κάτω από τους εξής όρους: α. Τα μελισσοκομικά προϊόντα έχουν παρασκευαστεί στο έδαφος που οι Υπηρεσίες της Κυπριακής Δημοκρατίας ασκούν αποτελεσματικό έλεγχο. β. Ο παραγωγός πρέπει να είναι μέλος του ΠΣΜ. γ. Ο παραγωγός ή και ο συσκευαστής θα πρέπει να εφαρμόζει όλες τις προδιαγραφές του προτύπου από το χρονικό σημείο παραλαβής της αγορασμένης ποσότητας τηρουμένων πάντοτε όλων των σωστών μελισσοκομικών χειρισμών. 5. Στην περίπτωση που άτομο χρησιμοποιήσει το λογότυπο του ΠΣΜ χωρίς την εφαρμογή των κανόνων του παρόντος προτύπου και χωρίς την εκ των προτέρων συγκατάθεση του ΠΣΜ τότε το ΔΣ μπορεί να του επιβάλει τις ακόλουθες ποινές: α. Διαγραφή από τον ΠΣΜ β. Δημόσια καταγγελία του ατόμου με γραπτή ανακοίνωση στα ΜΜΕ και στην ιστοσελίδα του ΠΣΜ γ. Μήνυση του ατόμου για παράνομη χρήση εμπορικού σήματος Άρθρο 9 Έλεγχοι 1. Ο ανεξάρτητος φορέας ελέγχου και πιστοποίησης θα πραγματοποιεί όλους τους ελέγχους. 10
2. Τα μέλη του ΠΣΜ τα οποία θα εφαρμόζουν το πρότυπο σήμανσης πρέπει να παρουσιάζουν για σκοπούς ελέγχου όλες τις απαραίτητες πληροφορίες περιλαμβανομένων αποδειχτικών εγγράφων για την προέλευση των προϊόντων, τιμολόγια αγορών, τιμολόγια πωλήσεων, έντυπα ελέγχου κ.α. Πρέπει να αποδέχονται έλεγχο στις αποθήκες, το συσκευαστήριο και το μελισσοκομείο και να επιτρέπουν στον επιθεωρητή τη λήψη δείγματος για ανάλυση. 3. Αναλύσεις ταυτοποίησης κυπριακού μελιού θα πραγματοποιούνται στο εργαστήριο που θα έχει συμφωνία συνεργασίας ο ΠΣΜ και στο Κρατικό Χημείο. Το κόστος για τον έλεγχο και την ανάλυση θα συμπεριλαμβάνεται στο τελικό κόστος που θα καθορίζεται από τον ΠΣΜ. 4. Περιγραφή της διαδικασίας ελέγχου στο Παράρτημα Α Άρθρο 10 Ποινές 1. Στην περίπτωση που οποιοσδήποτε δικαιούχος παραβιάζει οποιοδήποτε άρθρο του παρόντος προτύπου ή/και χρησιμοποιεί παράνομα το εμπορικό σήμα του προτύπου πιστοποίησης, τότε παραπέμπεται με σχετική τεκμηρίωση ή/και πληροφόρηση στην ανεξάρτητη επιτροπή χειρισμού ενστάσεων η οποία κατά την κρίση της μπορεί να επιβάλει ποινές σύμφωνα με το Άρθρο 5/Παραγραφος 4 του παρόντος κανονισμού. Άρθρο 11 Διαδικασία Επιβολής Ποινών 1. Οι ποινές θα αποφασίζονται από την ανεξάρτητη επιτροπή χειρισμού ενστάσεων σε σχετική συνεδρία της με απλή πλειοψηφία, θα είναι αναλογικές και θα επιβάλλονται με αντικειμενικότητα. 2. Η ανεξάρτητη επιτροπή χειρισμού ενστάσεων οφείλει πριν την επιβολή οποιασδήποτε ποινής να καλέσει σε συνεδρία της το μελισσοκόμο που φαίνεται να παραβίασε τους κανόνες του παρόντος προτύπου, και να συζητήσει μαζί του. Η πρόσκληση θα πρέπει να είναι γραπτή και να αποσταλεί με διπλοσυστημένη επιστολή. Στην περίπτωση που ο μελισσοκόμος δεν παραβρεθεί στην συνεδρία, τότε η επιτροπή μπορεί να επιβάλει ποινές χωρίς να ακούσει προηγουμένως το μελισσοκόμο. 11
3. Οι επιβληθείσες ποινές θα κοινοποιούνται με διπλοσυστημένη επιστολή προς το μελισσοκόμο και θα εξηγούν τους λόγους για τους οποίους έχουν επιβληθεί. Άρθρο 12 Διαδικασία Χειρισμού Ενστάσεων Παράπονα/ εισηγήσεις μπορούν να υποβληθούν στην ανεξάρτητη επιτροπή χειρισμού ενστάσεων από τα μέλη του ΠΣΜ, οποιαδήποτε άτομα ή και αρμόδιες αρχές για τους εξής λόγους: 1. Όταν μέλος διακρίνει παράβαση των κανόνων του παρόντος προτύπου από το ΔΣ του ΠΣΜ ή από τον ανεξάρτητο φορέα ελέγχου και πιστοποίησης. 2. Η Ανεξάρτητη επιτροπή χειρισμού ενστάσεων μπορεί κατόπιν προσκόμισης νέων αποδεικτικών και ικανοποιητικών για την επιτροπή στοιχείων να επανεξετάσει προηγούμενη απόφαση της και να αναπροσαρμόσει οποιανδήποτε ποινή κατά την κρίση της. Άρθρο 13 Ενέργειες Προώθησης Ο ΠΣΜ οφείλει να προωθήσει το εμπορικό σήμα του προτύπου σήμανσης κυπριακών μελισσοκομικών προϊόντων ώστε αυτό να είναι αναγνωρίσιμο από το καταναλωτικό κοινό. Οφείλει επίσης να προβάλει τα πιστοποιημένα Κυπριακά προϊόντα. Ενέργειες προώθησης μπορεί να είναι οι εξής: 1. Αποστολή δελτίων τύπου και παραχώρηση συνεντεύξεων στα ΜΜΕ 2. Αναφορά και ενημέρωση κοινού σε εκθέσεις και εκδηλώσεις 3. Αναφορά και ενημέρωση κοινού στην ιστοσελίδα του ΠΣΜ 4. Ανάρτηση στην ιστοσελίδα του ΠΣΜ των μελισσοκόμων που εφαρμόζουν το πρότυπο και παραχώρηση πληροφοριών για αυτούς στο καταναλωτικό κοινό. 12
Άρθρο 14 Τέλη Το τέλος συμμετοχής θα καταβάλλεται προς τον ΠΣΜ ο οποίος στη συνέχεια θα το καταβάλει ανάλογα στον φορέα ελέγχου και πιστοποίησης. Άρθρο 15 Προδιαγραφές προϊόντων Τα μελισσοκομικά προϊόντα πρέπει : α. να παρασκευάζονται στο έδαφος που οι Υπηρεσίες της Κυπριακής Δημοκρατίας ασκούν αποτελεσματικό έλεγχο β. να παράγονται σύμφωνα με τις εκάστοτε ισχύουσες εθνικές και κοινοτικές νομοθεσίες. 13
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Α Διαδικασίες Ελέγχου 14
1. Γενικά Το παράρτημα Α περιγράφει τη διαδικασία ελέγχου σύμφωνα με το πρότυπο του ΠΣΜ για τη σήμανση Κυπριακών Μελισσοκομικών Προϊόντων και θέτει τους κανόνες. Όταν η πρακτική εφαρμογή του ελέγχου δείξει ότι το πρόγραμμα χρειάζεται να τροποποιηθεί, τότε ετοιμάζονται οι τροποποιήσεις οι οποίες υιοθετούνται από το ΔΣ του ΠΣΜ και εφαρμόζονται από τον ανεξάρτητο φορέα ελέγχου και πιστοποίησης και από τους μελισσοκόμους που εφαρμόζουν το πρότυπο. 2. Ισχύουσα νομοθεσία και Κανονισμοί Σαν βάση για την ετοιμασία του προγράμματος αυτού έχει τεθεί το Πρότυπο για τη σήμανση Κυπριακών Μελισσοκομικών Προϊόντων του ΠΣΜ. 3. Έντυπα Ελέγχου - Πιστοποιητικά Ο μελισσοκόμος πρέπει να τηρεί φάκελο ελέγχου στον οποίο θα υπάρχουν τα ακόλουθα έντυπα και πιστοποιητικά. Έντυπα 1. Έντυπο Ελέγχου Μελισσοκομείων (Α). Το έντυπο θα συμπληρώνεται κάθε χρόνο πριν από τον τρύγο των μελισσιών. 2. Έντυπο Ελέγχου Αγοράς Μελιού (Β). Το έντυπο θα συμπληρώνεται κάθε φορά που ο μελισσοκόμος αγοράζει μελισσοκομικά προϊόντα από άλλο μελισσοκόμο. 3. Έντυπο Ελέγχου Πώλησης Μελιού (Γ). Το έντυπο θα συμπληρώνεται κάθε φορά που ο μελισσοκόμος πωλεί μελισσοκομικά προϊόντα. Τα τιμολόγια πώλησης θα πρέπει να τα παρουσιάζει όταν του ζητηθούν από τον επιθεωρητή του Φορέα Έλεγχου. 4. Έντυπο Ελέγχου Παραγόμενου Μελιού (Δ). Το έντυπο θα συμπληρώνεται μετά την παραγωγή. 5. Έντυπο Περιγραφής Μελισσοκομικής Μονάδας (Ε). Το έντυπο Θα συμπληρώνεται κάθε χρόνο. 15
6. Έντυπο Ελέγχου Σήμανσης (Η). Το έντυπο θα φέρει τις ετικέτες του μελισσοκόμου και τις υπογραφές από τον Πρόεδρο και δύο (2) μέλη του ΔΣ του ΠΣΜ οι οποίες θα πιστοποιούν ότι η ετικέτα συνάδει με τις εκάστοτε νομοθεσίες που αφορούν τη σήμανση των μελισσοκομικών προϊόντων. Μόνο οι ετικέτες που έχουν εγκριθεί από το ΔΣ του ΠΣΜ μπορούν να φέρουν το λογότυπο. Πιστοποιητικά 1. Πιστοποιητικό εγγραφής στο Μητρώο Τροφίμων που τηρεί ο Διευθυντής Ιατρικών Υπηρεσιών και Υπηρεσιών Δημόσιας Υγείας 2. Πρόσφατο Υγειονομικό πιστοποιητικό 3. Πιστοποιητικό εγγραφής στο μητρώο μελισσοκομίας του τμήματος γεωργίας. 4. Επικαιροποιημένο πιστοποιητικό αριθμού μελισσιών μονάδας στο μητρώο του τμήματος Γεωργίας. 5. Διαδικασία ελέγχου 4. Υποχρεώσεις Μελισσοκόμου 1. Ο μελισσοκόμος αιτείται στον ΠΣΜ την ένταξη του στο πρότυπο σήμανσης κυπριακών μελισσοκομικών προϊόντων. 2. Υπογράφει τη συμφωνία εφαρμογής του προτύπου με τον ΠΣΜ και τη συμφωνία ελέγχου με τον ανεξάρτητο φορέα ελέγχου. 3. Συμπληρώνει το φάκελο ελέγχου με όλα τα απαραίτητα έντυπα και πιστοποιητικά. Ο φάκελος ελέγχου θα πρέπει να είναι πάντοτε συμπληρωμένος και επικαιροποιημένος. 4. Ελέγχεται επιτόπου από τον επιθεωρητή του ανεξάρτητου φορέα ελέγχου και πιστοποίησης και λαμβάνει το πιστοποιητικό. 5. Υποχρεώσεις Παγκυπρίου Συνδέσμου Μελισσοκόμων 1. Βοηθά το μελισσοκόμο στη συμπλήρωση του φακέλου ελέγχου. 2. Όταν ο μελισσοκόμος ελεγχτεί από τον ανεξάρτητο φορέα ελέγχου και πιστοποίησης και λάβει το πιστοποιητικό τότε, ο ΠΣΜ εκδίδει πιστοποιητικό προς το μελισσοκόμο διάρκειας 16
ενός έτους με το οποίο του παραχωρεί δικαίωμα χρήσης του λογότυπου για τις εγκεκριμένες ετικέτες του. 3. Τηρεί επικαιροποιημένο φάκελο για κάθε μέλος του που εφαρμόζει το πρότυπο με όλα τα απαραίτητα πιστοποιητικά. Ο φάκελος είναι εμπιστευτικός και μπορεί να δοθεί πλην του ΔΣ του ΠΣΜ και στην ανεξάρτητη επιτροπή ελέγχου ενστάσεων όταν τον ζητήσει. 6. Υποχρεώσεις Ανεξάρτητου φορέα ελέγχου και πιστοποίησης 1. Ελέγχει επιτόπου τις εγκαταστάσεις του μελισσοκόμου το αργότερο 60 ημέρες μετά την παραλαβή της αίτησης του. 2. Καταμετρά τα μελισσοκομικά προϊόντα. 3. Λαμβάνει δείγμα προϊόντος από την αγορά όταν ο μελισσοκόμος διαθέτει τα προϊόντα του στην αγορά ή από τις εγκαταστάσεις του μόνο στην περίπτωση που δεν τα διαθέτει στην αγορά. 4. Στέλνει τα δείγματα στο εργαστήριο που θα του υποδείξει ο ΠΣΜ για αναλύσεις ταυτοποίησης κυπριακού μελιού. 5. Κοινοποιεί τα αποτελέσματα στους άμεσα ενδιαφερόμενους μελισσοκόμους. 6. Στην περίπτωση που κάποιο αποτέλεσμα δεν συνάδει με την ταυτότητα του κυπριακού μελιού τότε ο ανεξάρτητος φορέας ελέγχου και πιστοποίησης στέλνει το δείγμα στο Κρατικό Χημείο για ανάλυση ταυτοποίησης με τη μέθοδο των Ισοτόπων. 7. Εκδίδει πιστοποιητικό διάρκειας ενός έτους προς το μελισσοκόμο που εφαρμόζει του κανόνες του προτύπου. 7. Ετήσιοι έλεγχοι Το αργότερο ένα χρόνο μετά τον αρχικό έλεγχο του μελισσοκόμου και αμέσως μετά το τέλος της παραγωγικής περιόδου πρέπει να γίνει ένας πλήρης ετήσιος έλεγχος. Οι επόμενοι ετήσιοι έλεγχοι διεξάγονται μια φορά, κάθε επόμενο ημερολογιακό έτος, στο τέλος της παραγωγικής περιόδου. Η ημερομηνία διεξαγωγής του ετήσιου ελέγχου καθορίζεται σε συνεννόηση με το μελισσοκόμο. Το περιεχόμενο του ετήσιου ελέγχου αναφέρεται στα στοιχεία που περιλαμβάνονται στα έντυπα ελέγχου, στην ανάλυση δείγματος προϊόντος καθώς και στις λεπτομέρειες της διαχείρισης ολόκληρης της επιχείρησης μετά τον τελευταίο έλεγχο. Ελέγχονται όλα τα έγγραφα που αφορούν τη παραγωγή, τυποποίηση και εμπορία όλων των μελισσοκομικών προϊόντων της επιχείρησης. O Φορέας Πιστοποίησης ελέγχει κάθε χρόνο το 10% των μελισσοκομείων ( 10% των μελισσοκόμων). Κατά τον έλεγχο καταμετρούνται τα μελίσσια και επιβεβαιώνεται η ορθότητα του εντύπου Α καθώς και η ύπαρξη αναγραφής στις κυψέλες του αριθμού μητρώου του μελισσοκόμου. 17
8. Διεξαγωγή ελέγχων χωρίς προειδοποίηση Εκτός από τους ετήσιους ελέγχους διεξάγονται και έλεγχοι χωρίς προειδοποίηση. Ο έλεγχος χωρίς προειδοποίηση μπορεί να περιλαμβάνει όλα ή ορισμένα μόνο σημεία που αναφέρονται στα έντυπα ελέγχου. Σε περίπτωση που θα γίνει μέρος του ελέγχου, ο καθορισμός των σημείων γίνεται λαμβάνοντας υπόψη τη δομή της επιχείρησης και το ιστορικό των προηγούμενων ελέγχων. Το ποσοστό των ελέγχων χωρίς προειδοποίηση ανέρχεται τουλάχιστο στο 10% των πελατών του Φορέα Πιστοποίησης. Έλεγχοι χωρίς προειδοποίηση ή δειγματοληπτικοί έλεγχοι διεξάγονται με βάση την ανάλυση επικινδυνότητας. 9. Δειγματοληψία Πέραν των δειγμάτων που θα αποστέλλονται κάθε χρόνο για ανάλυση στο Κρατικό Χημείο για ταυτοποίηση Κυπριακού μελιού, τουλάχιστον ένα δείγμα από κάθε παραγωγό που συμμετέχει στο Σχέδιο θα αποστέλλεται στο εργαστήριο που θα είναι συμβεβλημένο για σκοπούς ταυτοποίησης. Έκτακτα μπορούν να ληφθούν δείγματα και χωρίς να υπάρχει υπόνοια αλλά βάση της ανάλυσης επικινδυνότητας, καθώς επίσης και όταν το καθορίζει το ΔΣ του ΠΣΜ. 10. Διεξαγωγή της δειγματοληψίας Η δειγματοληψία γίνεται σύμφωνα με την Οδηγία Ε.Ε. 2002/63. Ένα δεύτερο δείγμα φυλάγεται σφραγισμένο στην επιχείρηση ή στο Φορέα Πιστοποίησης ή στο εργαστήριο. Η λήψη δείγματος σημειώνεται στα έντυπα ελέγχου. Χρησιμοποιείται το έντυπο «Συνοδευτικό έγγραφο δειγματοληψίας» (Χ046). 11. Αναλύσεις των δειγμάτων Τα δείγματα αποστέλλονται προς ανάλυση ταυτοποίησης κυπριακού μελιού μόνο σε εργαστήρια με τα οποία ο ΠΣΜ έχει συμφωνία συνεργασίας.το αποτέλεσμα της ανάλυσης καταχωρείται στην έκθεση ελέγχου. Επίσης καταχωρούνται τα μέτρα και οι κυρώσεις που πηγάζουν από το αποτέλεσμα των αναλύσεων. 18
12. Επιθεωρητές Κάθε επιθεωρητής του Φορέα Πιστοποίησης υπόκειται στις, ισχύουσες διατάξεις που αφορούν ανεξαρτησία, αντικειμενικότητα, εξειδικευμένες γνώσεις και εχεμύθεια. Τα επαγγελματικά προσόντα που απαιτούνται είναι συνήθως δίπλωμα Γεωπονικής με εμπειρία ή θεωρητική κατάρτιση για τη διεξαγωγή ελέγχων στους τομείς παραγωγής μελισσοκομίας καθώς επίσης στους τομείς της εμπορίας και της μεταποίησης. 13. Εκπαίδευση των επιθεωρητών Οι επιθεωρητές λαμβάνουν τακτικά μέρος στις εσωτερικές εκπαιδεύσεις του Φορέας Πιστοποίησης που γίνονται μια φορά το χρόνο και περιλαμβάνουν θεματικές ομάδες εργασίας. Σε περιπτώσεις αλλαγών στα έντυπα ελέγχου, συζητούνται οι αλλαγές αυτές με τον επιθεωρητή. 19
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ B Έντυπα Ελέγχου 20
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ ΜΕΛΙΣΣΟΚΟΜΩΝ - ΚΕΝΤΡΟ ΜΕΛΙΣΣΟΚΟΜΙΑΣ Λεωφ.Σταυρού 34 Α, Στρόβολος 2035, Λευκωσία, Τήλ:22420051, Ηλ.Διευ.: info@cybeeas.org ΑΙΤΗΣΗ ΕΓΓΡΑΦΗΣ ΣΤΟΝ ΦΟΡΕΑ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗΣ ΚΥΠΡΙΑΚΩΝ ΜΕΛΙΣΣΟΚΟΜΙΚΩΝ ΠΡΟΙΟΝΤΩΝ ΓΕΝΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ Επώνυμο: Όνομα: Αρ. Μητρώου: Διεύθυνση οικίας: Πόλη: Ταχ.Κώδικας: Εταιρική Επωνυμία: Αριθμός κυψελών: Τηλ. Επικοινωνίας: Κινητό τηλ.: Fax: Ημερ/νία Γέννησης: Τόπος Γέννησης: Αρ. Δελτ. Ταυτ.: e-mail: Website Περιοχές Δραστηριοποίησης: ΠΟΣΟΤΗΤΑ ΣΕ ΚΙΛΑ ΑΝΟΙΞΙΑΤΙΚΟΣ ΤΡΥΓΥΤΟΣ ΠΟΣΟΤΗΤΑ ΣΕ ΚΙΛΑ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙΝΟΣ ΤΡΥΓΥΤΟΣ ΓΥΡΗΣ ΒΑΣΙΛΙΚΟΣ ΠΟΛΤΟΣ ΚΕΡΙ ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΔΗΛΩΣΗ Ο/Η κάτωθι υπογράφων/ουσα δηλώνω υπεύθυνα ότι τα παραπάνω στοιχεία είναι πλήρη και αληθή. Έχω ενημερωθεί και κατανοώ απόλυτα τους όρους και προϋποθέσεις συμμετοχής μου στον Φορέα Πιστοποίησης Κυπριακών Μελισσοκομικών Προϊόντων. Με την υπογραφή μου πέραν της αποδοχής των ορών αιτούμαι και ένταξη μου στον Φορέα. Ημερομηνία / / Υπογραφή αιτητή *Υποσημείωση Δικαιούχοι αιτητές είναι όλοι οι πολίτες της Κυπριακής Δημοκρατίας οι οποίοι είναι εγγεγραμμένοι στο Μητρώο Μελισσοκόμων του Τμήματος Γεωργίας. 21
22
23