ΑΝΑΚΟΠΗ ΔΙΟΡΘΩΣΗΣ ΤΗΣ ΚΑΤΑΣΧΕΤΗΡΙΑΣ ΕΚΘΕΣΗΣ ΤΟΥ ΑΡ ΚΠΟΛΔ

2019 ΑΝΑΚΟΠΗ ΔΙΟΡΘΩΣΗΣ ΤΗΣ ΚΑΤΑΣΧΕΤΗΡΙΑΣ ΕΚΘΕΣΗΣ ΤΟΥ ΑΡ. 954 4 ΚΠΟΛΔ ΔΗΜΟΚΡΙΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΡΑΚΗΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΙΔΙΩΤΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ ΑΣΤΙΚΟΥ ΔΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ ΧΑΤΖΗΘΩΜΑ ΔΑΝΑΗ ΜΑΡΙΑ ΤΟΥ ΗΛΙΑ ΕΠΙΒΛΕΠΩΝ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: ΣΤΑΜΑΤΟΠΟΥΛΟΣ ΣΤΥΛΙΑΝΟΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗ: 1) ΤΣΑΝΤΙΝΗΣ ΣΠΥΡΙΔΩΝ 2) ΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ

ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ Εισαγωγή σ. 5-6 Κεφάλαιο 1 ο Γενική αναφορά στο άρθρο 954 4 Κ.Πολ.Δ. σ. 7-13 Κεφάλαιο 2 ο 2.1 Εξέλιξη της ανακοπής σ. 13-15 2.2 Προπαρασκευαστικές εργασίες του Κ.Πολ.Δ. σ. 16-18 2.3 Η ρύθμιση του ένδικου βοηθήματος κατά τον Κ.Πολ.Δ./1968 σ. 18-19 2.4 Η ανακοπή διόρθωσης του άρθρου 1018 4 στο πλαίσιο του Κ.Πολ.Δ./1968 σ. 19-20 2.5 Η τροποποίηση του ν.δ. 958/1971 στην ανακοπή διόρθωσης σ. 23-25 2.6 Η ανακοπή διόρθωσης της κατασχετήριας έκθεσης και της αίτησης διόρθωσης του προγράμματος πλειστηριασμού και η μεταρρύθμισή τους με το Ν. 2298/1995 σ. 25-27 2.7 Η τροποποίηση της ανακοπής του άρθρου 954 ΚΠολΔ με το Ν. 4335/2015 σ. 27-30 2.8 Η κατάργηση του άρθρου 938 ΚΠολΔ και η εφαρμογή του 954 σ. 27-29 Κεφάλαιο 3 ο 3.1 Η ανακοπή του άρθρου 954 4 και η νομική φύση της σ. 29-33 3.2 Η ανακοπή του άρθρου 954 4 ΚΠολΔ ως ρυθμιστικό μέτρο της αναγκαστικής εκτελέσεως σ. 33-34 3.3 Δίκη περί την εκτέλεση σ. 34-36 3.4 Έννομη προστασία υπό την ανακοπή του άρθρου 954 4 Κ.Πολ.Δ. σ. 36-38 3.5 Νομιμοποίηση άσκησης της ανακοπής του άρθρου 954 4 Κ.Πολ.Δ. σ. 38-39 1

3.6 Νομιμοποίηση επισπεύδοντος δανειστή σ. 39 3.7 Νομιμοποίηση προσώπων που έχουν έννομο συμφέρον σ. 39-41 3.8 Παθητική νομιμοποίηση σ. 41-42 3.9 Οριοθέτηση έννομου συμφέροντος σ. 42-43 3.10 Αντικείμενο της ανακοπής διόρθωσης και όρια της ρυθμιστικής παρέμβασης σ. 43-50 3.11 Σχέση της ανακοπής του άρθρου 954 4 με την ανακοπή του άρθρου 933 σ. 50-57 3.12 Η τροποποίηση του Ν. 3714/2008 και η επίδρασή της στην ανακοπή διόρθωσης σ. 57-63 3.13 Περαιτέρω προβληματισμοί από την εφαρμογή του Ν. 3714/2008 σ. 63-64 Κεφάλαιο 4 ο Αποφάσεις σχετικές με την ανακοπή του άρθρου 954 4 ΚΠολΔ και την αίτηση του άρθρου 966 3-4 ΚΠολΔ σ. 65-72 Συμπέρασμα σ. 73-74 Βιβλιογραφία σ. 75-77 2

ΠIΝΑΚΑΣ ΣΥΝΤΟΜΕYΣΕΩΝ ΑΚ= Αστικός Κώδικας Αν. Εκτ.= Αναγκαστική Εκτέλεση Αντιθ= Αντίθετα ΑΠ= Άρειος Πάγος Αρ.= αριθμός Αρμ= Αρμενόπουλος ΑρχΝ= Αρχείο Νομολογίας ΑσφΜ= Ασφαλιστικά μέτρα ΑχΝομ= Αχαϊκά Νομικά ΚΠολΔ = Κώδικας Πολιτικής Δικονομίας ΑιτΕκθ= Αιτιολογική Έκθεση Γνμδ= Γνωμοδότηση Εδ= Εδάφιο Εκδ = Έκδοση ΕλλΔνη= Ελληνική Δικαιοσύνη Επ= επόμενα ΕΠολΔ= Επιθεώρηση Πολιτικής Δικονομίας ΕρμΚΠολΔ= Ερμηνεία Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας Ε.Τ.Α.Α= Ενιαίο Ταμείο Ανεξάρτητα Απασχολουμένων Εφ= Εφετείο ΕυρΣΔΑ= Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου λ.χ= Λόγου χάριν ΜΠ= Μονομελές Πρωτοδικείο Ν= Νόμος Ν.Δ.= Νομοθετικό Διάταγμα ΝοΒ =Νομικό Βήμα Ό.π= Όπως παραπάνω Περ.= Περίπτωση Πρβλ= Παράβαλε Σημ.= σημείωση Στ.= Στίχος 3

ΣτΕ= Συμβούλιο της Επικρατείας ΣχΝ= Σχέδιο νόμου Τ= Τόμος Τ.Α.Ν= Ταμείο Ασφάλισης Νομικών Τελ= τελικό ΤΠΝΔΣΑ= Τράπεζα Νομικών Πληροφοριών Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών ΤτΕ = Τράπεζα της Ελλάδος 4

ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η κατασχετήρια έκθεση χαρακτηρίζεται ως η βάση της διαδικασίας της αναγκαστικής εκτέλεσης, ο έλεγχος της οποίας αποτέλεσε και συνεχίζει να αποτελεί στόχο του ιστορικού νομοθέτη. Επιπλέον, υποχρέωση και καθήκον του τελευταίου θεωρείται η προστασία του καθ ου οφειλέτη και ειδικότερα η εκποίηση των περιουσιακών του στοιχείων έναντι εξαιρετικά χαμηλής τιμής, ενίοτε περιγραφόμενης και ως εξευτελιστικής. Πράγματι, η νομοθετούσα αρχή προσπάθησε, και σε μεγάλο βαθμό τα κατάφερε, να είναι συνεπής στην εκπλήρωση των υποχρεώσεών της απέναντι στην ευάλωτη ομάδα των πολιτών που υποβάλλονται στη διαδικασία της αναγκαστικής εκτέλεσης, μέσω νομοθετικών παρεμβάσεων, όπως για παράδειγμα με το Ν. 3346/ 2005 που αύξησε την τιμή πρώτης προσφοράς στα 2/3 από το ½ της αξίας του κατασχεθέντος και με το Ν. 3714/2008 στα πλαίσια του οποίου προβλέπεται ότι η τιμή πρώτης προσφοράς δεν μπορεί να είναι κατώτερη της αντικειμενικής του αξίας, χωρίς να παίζει ρόλο η αγοραία αξία του ακινήτου. Περαιτέρω, το ένδικο βοήθημα της ανακοπής του άρθρου 954 3-4 ΚΠολΔ αποδεικνύεται ισχυρό μέσο προστασίας των εμπλεκομένων στη διαδικασία της αναγκαστικής εκτέλεσης καθώς με την άσκησή του είναι δυνατή η διόρθωση των ατελειών της περιγραφής του κατασχεθέντος, της εκτίμησης της αξίας του και της τιμής πρώτης προσφοράς που αναφέρονται στην κατασχετήρια έκθεση. Μείζονος σημασίας θεωρείται και η αίτηση του άρθρου 966 3-4 ΚΠολΔ καθώς παρά τον ξεχωριστό του ρόλο ως ένδικο βοήθημα, λειτουργεί αναλογικά προς την ανακοπή διόρθωσης, κατά το μέτρο που σκοπός της είναι η αναμόρφωση της τιμής πρώτης προσφοράς. Σκοπός της παρούσας μελέτης είναι να καταδείξει τη σημασία των ανωτέρω ένδικων βοηθημάτων και να διερευνήσει τις προϋποθέσεις εφαρμογής τους καθώς και το ρόλο τους ως ρυθμιστικών μέτρων στη διαδικασία της αναγκαστικής εκτέλεσης. 5

Η μελέτη αποτελείται από πέντε κεφάλαια. Πιο αναλυτικά, στο πρώτο κεφάλαιο γίνεται μια γενική αναφορά στο άρθρο 954 4 ΚΠολΔ. Στη συνέχεια, αντικείμενο του δευτέρου κεφαλαίου αποτελεί η εξελικτική πορεία της ανακοπής μέσω της παρουσίασης των διαφόρων νομοθετημάτων και παρεμβάσεων, κατάληξη των οποίων είναι η σημερινή ανακοπή του άρθρου 954 ΚΠολΔ. Ακολουθεί στο τρίτο κεφάλαιο η παρουσίαση πιο ειδικών θεμάτων που σχετίζονται με το ένδικο βοήθημα, όπως για παράδειγμα ενεργητική και παθητική νομιμοποίηση άσκησής της, το αντικείμενό της και η σχέση της με την ανακοπή του άρθρου 933 ΚΠολΔ. Στο τέταρτο κεφάλαιο αναλύεται η αίτηση διόρθωσης του άρθρου 966 3-4 ΚΠολΔ, ενώ στο πέμπτο και τελευταίο κεφάλαιο παρουσιάζονται σχετικές δικαστικές αποφάσεις. 6

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 Ο Γενική αναφορά στο άρθρο 954 παρ. 4 ΚΠολΔ Κατά το άρθρο 954 4 ΚΠολΔ «Ύστερα από ανακοπή του επισπεύδοντος ή του καθ ου η εκτέλεση ή οποιουδήποτε άλλου έχει έννομο συμφέρον, το αρμόδιο κατά το άρθρο 933 δικαστήριο, δικάζοντας κατά τη διαδικασία των άρθρων 686 επ., μπορεί να διατάξει τη διόρθωση της έκθεσης, ιδίως ως προς την περιγραφή του κατασχεθέντος, την εκτίμηση και την τιμή πρώτης προσφοράς. Μπορεί επίσης να επιβάλει πρόσθετα μέτρα δημοσιότητας πέρα από αυτά που προβλέπονται στην παράγραφο 2 του άρθρου 960. Η ανακοπή είναι απαράδεκτη αν δεν κατατεθεί το αργότερο πέντε (5) εργάσιμες ημέρες από την ημέρα του πλειστηριασμού. Η απόφαση πρέπει κατά το δυνατόν να δημοσιεύεται έως τις 12.00 το μεσημέρι της προηγούμενης του πλειστηριασμού ημέρας. Αν η ανακοπή γίνει δεκτή, εφόσον ο υπολειπόμενος χρόνος δεν επαρκεί για την τήρηση των διατυπώσεων δημοσιότητας, ορίζεται με την απόφαση νέα μέρα πλειστηριασμού. Η απόφαση αυτή κατατίθεται στον υπάλληλο του πλειστηριασμού και, αφού η σχετική διόρθωση γίνει και στην περίληψη της κατασχετήριας έκθεσης τηρούνται οι διατυπώσεις δημοσιότητας του άρθρου 960 παρ. 2». 1 Με το Ν. 2298/1995 συγχωνεύθηκαν η ανακοπή κατά της εκτίμησης της αξίας του κατασχεθέντος πράγματος και της τιμής πρώτης προσφοράς του άρθρου 954 παρ. 4 ΚΠολΔ (με τη μορφή που ίσχυε παλαιότερα), και η αίτηση διόρθωσης προγράμματος πλειστηριασμού του άρθρου 961 παρ. 1 (που καταργήθηκε) ΚΠολΔ. 2 Η ανάγκη συγχώνευσης των δύο ένδικων μέσων προέκυψε, αρχικώς, από την άρση του «προγράμματος πλειστηριασμού» και την αναπλήρωσή του από την περίληψη της κατασχετήριας έκθεσης, αλλά και από τη γενικότερη 1 Όπως ισχύει μετά την ψήφιση του Ν. 2298/1995 2 Παναγιώτης Σ. Γιαννόπουλος, Διόρθωση της κατασχετήριας έκθεσης και της τιμής πρώτης προσφοράς στον πλειστηριασμό, Ερμηνευτική συμβολή στα άρθρα 954 παρ. 4 και 966 παρ. 3-4 ΚΠολΔ (Αθήνα-Θεσσαλονίκη, 2013),σ. 1 7

εκτίμηση του νομοθέτη για επίσπευση της διαδικασίας της αναγκαστικής εκτέλεσης. 3 Όπως διατυπώνεται εκ νέου το άρθρο 954 παρ. 4 ΚΠολΔ, γίνεται φανερό ότι με το νέο ένδικο μέσο ο έλεγχος των στοιχείων της κατασχετήριας έκθεσης είναι σαφώς πιο εκτεταμένος, δίνοντας, αφενός τη δύναμη στο δικαστήριο να προβεί σε αύξηση της αξίας του κατασχεθέντος και αφετέρου, με δεδομένη την ενδεικτική απαρίθμηση του άρθρου 954 παρ. 4 ΚΠολΔ, παρέχοντας τη διακριτική ευχέρεια στο δικαστή να αποκαταστήσει τα ελαττώματα της κατασχετήριας έκθεσης. 4 Η ανακοπή του άρθρου 954 παρ. 4 ΚΠολΔ καθώς και τα άλλα ένδικα μέσα που ενοποίησε η παρούσα ρύθμιση θεωρούνται εξαιρετικά χρήσιμα στο πλαίσιο της δικαστηριακής πρακτικής, ωστόσο πολλές φορές η χρήση τους τέθηκε υπό αμφισβήτηση. Εξάλλου, αρκετά χρόνια πριν ο καθηγητής Μπέης επεσήμανε 5 ότι «ο καθ ου η εκτέλεση μηχανεύεται συνήθως κάθε τρόπο, με τον οποίο θα μπορέσει να παρελκύσει την εκτελεστική διαδικασία. Η νομοθεσία μας (με την επέκταση της διαδικασίας των ασφαλιστικών μέτρων στα ρυθμιστικά μέτρα της αναγκαστικής εκτέλεσης) και την τακτική που τηρούν ορισμένα δικαστήρια (κυρίως με την ανοχή των παρελκυστικών αιτήσεων που υποβάλλονται και εκδικάζονται την παραμονή του πλειστηριασμού) διευκολύνουν πολλές καταχρήσεις και κλεψιδικίες. Μια από τις μάστιγες της αναγκαστικής ικανοποίησης των χρηματικών απαιτήσεων είναι αρκετές φορές και η αίτηση για τη διόρθωση της αξίας του πλειστηριαζόμενου αντικειμένου και αντίστοιχα, της τιμής πρώτης προσφοράς που αναγράφει το πρόγραμμα του πλειστηριασμού. Και η αίτηση αυτή υποβάλλεται συνήθως την παραμονή ή έστω δύο τρεις ημέρες πριν από την προγραμματισμένη ημέρα του πλειστηριασμού. Δεν είναι δύσκολο να βρεθεί ένας μάρτυρας να πιθανολογήσει (961 συνδ. Με 960 παρ.1) ότι το πλειστηριαζόμενο έχει μεγαλύτερη αξία από την αναγραφόμενη στο πρόγραμμα πλειστηριασμού. Το αποτέλεσμα: η αναβολή του πλειστηριασμού. Μη γελιόμαστε. Ο αιτών 3 ΑιτΕκθ Ν. 2298/1995, διαθέσιμη στο www.hellenicparliament.gr,σ. 3 4 Γέσιου-Φαλτσή, Δίκαιο Αναγκαστικής Εκτελέσεως, Ειδικό Μέρος, 2001, σ. 210 5 ΜΠρΑΘ 13144/1976 8

συνήθως δεν ενδιαφέρεται για την τιμή της πρώτης προσφοράς, αλλά για την αναβολή. Και την πετυχαίνει με τη σύμπραξη του δικαστηρίου στην κατάχρηση δικονομικών δυνατοτήτων. Η επιταγή του άρθρου 116 ΚΠολΔ για την καλόπιστη διεξαγωγή των δικών καταντάει έτσι κούφια ωραιολογία». 6 Οι πρακτικές που τόσο εύστοχα περιέγραψε ο καθηγητής Μπέης έχουν επιταθεί τα τελευταία χρόνια, με συνέπεια να παρατηρείται στη δικαστηριακή πρακτική το φαινόμενο να ασκεί, συνήθως ο καθ ου η εκτέλεση, συνεχείς ανακοπές κατά το άρθρο 954 παρ. 4 ΚΠολΔ και στις οποίες προβάλλει ως λόγο ανακοπής είτε την ελλιπή περιγραφή του κατασχεθέντος, είτε ότι η αξία του υπό κατάσχεση αντικειμένου προσδιορίστηκε πολύ χαμηλά, ή και ακόμη ότι απαιτούνται επιπλέον δημοσιεύσεις. 7 Οι συχνές ανακοπές έχουν ως αποτέλεσμα τις συνεχείς αναβολές πλειστηριασμών, με την αξία του κατασχεθέντος πράγματος να προσδιορίζεται αρκετά ψηλά, ώστε να συνεχίζεται επί μακρόν η διαδικασία της αναγκαστικής εκτέλεσης, με επακόλουθο να εξασφαλίζεται για λογαριασμό του οφειλέτη η μη ολοκλήρωση του επισπευδόμενου πλειστηριασμού. 8 Σημαντική συμβολή σε όλα τα παραπάνω είχε και το γεγονός ότι αν και το άρθρο 954 παρ. 4 ΚΠολΔ τροποποιήθηκε διαδοχικά με το άρθρο 23 παρ. 1 Ν. 1478/1984 9 και το άρθρο 4 παρ. 7 Ν. 2298/1995 10, η προθεσμία για να κατατεθεί η ανακοπή λήγει την τελευταία κατά το ημερολόγιο Τρίτη πριν τη διενέργεια του πλειστηριασμού. 11 Όπως είναι 6 Σχετικές είναι και οι διαπιστώσεις των Μπρίνια, Αναγκαστική Εκτέλεσις, τ.ι, 1978 2 η, σ. 848,ιδίως σημ.13-14 και Μάζη, Αδυναμίες του δικαίου της αναγκαστικής εκτέλεσης, Δ. 1993.871 επ.877επ. 7 Βλ. υπ. 2, σ. 3 8 Βλ. υπ. 2, σ. 3 9 Προβλέπεται προθεσμία τριών εργάσιμων ημερών πριν τον πλειστηριασμό για να ασκηθεί η αίτηση διόρθωσης του άρθρου 961 παρ. 1 ΚΠολΔ 10 Η ίδια προθεσμία αυξήθηκε σε πέντε εργάσιμες ημέρες πριν τον πλειστηριασμό 11 Όπως προβλέπει το άρθρο 954 παρ. 4 ΚΠολΔ, η ανακοπή πρέπει να κατατεθεί το αργότερο πέντε εργάσιμες ημέρες πριν την ημερομηνία διεξαγωγής του πλειστηριασμού. Λαμβάνοντας υπόψη ότι οι `πλειστηριασμοί διενεργούνται πάντα 9

αναμενόμενο, ο καθ ου η ανακοπή έχει πολύ λίγο χρόνο στη διάθεσή του για να προετοιμάσει την υπερασπιστική γραμμή του, οδηγώντας έτσι στη θετική κατάληξη των ανακοπών. 12 Στο σημείο αυτό θα πρέπει να επισημανθεί ότι είναι πολύ χαμηλό το επίπεδο των παρεχόμενων αποδείξεων κατά την εξέταση στο δικαστήριο των σχετικών ανακοπών, καθώς ο καθ ου η εκτέλεση εμφανίζει συχνά ένα μάρτυρα που είναι μεσίτης ή φιλικό του πρόσωπο και ο οποίος εικάζει για την μεγαλύτερη αξία του ακινήτου, ενώ ο επισπεύδων δανειστής ως καθ ου η ανακοπή συνήθως προσάγει ως μοναδικό μάρτυρα το δικαστικό επιμελητή που επωμίζεται το βάρος να υποστηρίξει την εκτιμώμενη αξία του ακινήτου, προβάλλοντας γενικόλογη επιχειρηματολογία. 13 Αξίζει να σημειωθεί ότι με βάση τις ανωτέρω συνθήκες, μόνο η επιεικής αντιμετώπιση οδηγεί στην ευδοκίμηση των ανακοπών του άρθρου 954 παρ. 4 ΚΠολΔ, και αυτό αντικατοπτρίζεται στην εξαιρετικά συχνή θετική έκβαση του σχετικού ένδικου μέσου του άρθρου 966 παρ. 3-4 ΚΠολΔ που έχει ως αποτέλεσμα, λίγους μήνες αργότερα μετά την αύξηση της τιμής δυνάμει της ανακοπής διόρθωσης, τη νέα μείωση στην τιμή της πρώτης προσφοράς. 14 Οι συνθήκες υπό τις οποίες εκδικάζεται η ανακοπή του άρθρου 954 παρ.4 ΚΠολΔ έχουν αντίκτυπο στην καθημερινή λειτουργία των Τετάρτη, η τελευταία ημέρα για να κατατεθεί η ανακοπή είναι η Τρίτη, της εβδομάδας πριν τη διεξαγωγή του πλειστηριασμού (υπό την προϋπόθεση ότι δεν υπάρχει ενδιάμεση αργία (βλ. ΜΠρΛαρ 1257/2012 ΤΝΠΔΣΑ: η ανακοπή θεωρήθηκε εκπρόθεσμη λόγω της εορτής του Διονυσίου του Αρεοπαγίτη,μεταξύ της κατάθεσης της ανακοπής και του πλειστηριασμού. Ο καθ ου θα πρέπει να κληθεί στη χρονική προθεσμία που θέτει ο δικαστής του Πρωτοδικείου ή του Ειρηνοδικείου (686 παρ. 2 ΚΠολΔ). Αυτό όμως που συμβαίνει είναι, με δεδομένη την πάγια τακτική η συζήτηση της σχετικής ανακοπής να γίνεται την Πέμπτη της εβδομάδας πριν τον πλειστηριασμό, να τίθεται χρονικό όριο 24 ωρών πριν τη συζήτηση για την ολοκλήρωση της επίδοσης (κάποτε και πιο σύντομη), με συνέπεια το απώτερο χρονικό όριο για την επίδοση της ανακοπής να είναι το μεσημέρι της Τετάρτης. 12 Βλ. υπ. 2, σ. 4 13 Βλ. υπ. 2, σ. 5 14 Βλ. υπ. 2, σ. 5. 10

δικαστηρίων όπως συνεχόμενες ματαιώσεις πλειστηριασμών, διαρκείς επαναληπτικές περιλήψεις κατασχετήριας έκθεσης, υπέρμετρο κόστος, από άποψη χρόνου και χρήματος για τον επισπεύδοντα δανειστή, μείωση του πλειστηριάσματος που θα διανεμηθεί στους υπόλοιπους δανειστές, αναγκαστική προσφυγή του δανειστή στα δικαστήρια για να μειωθεί η τιμή πρώτης προσφοράς με αίτηση του άρθρου 966 παρ. 3 ΚΠολΔ, αυξημένος φόρτος εργασίας για τα δικαστήρια. 15 Όλες οι παραπάνω ενέργειες οδηγούν στην αποδυνάμωση της δικαιοσύνης ως θεσμού, η οποία πολλές φορές ενώ στην αρχή διατάσσει να διορθωθεί η αξία του ακινήτου διότι «πιθανολογήθηκε» ότι η αξία του είναι πολύ ανώτερη της αντικειμενικής και αργότερα σε σύντομο χρονικό διάστημα να «πιθανολογεί» κατά την εκδίκαση της αίτησης του άρθρου 966 παρ. 3-4 ΚΠολΔ, ότι πρέπει να υπάρξει μείωση στην τιμή της πρώτης προσφοράς, η οποία σε κάποιες περιπτώσεις είναι και μεγαλύτερη από την αντικειμενική αξία του ακινήτου έπειτα από δύο, πιθανόν και περισσότερες, ακυρώσεις του πλειστηριασμού. 16 Στο σημείο αυτό πρέπει να τονιστεί ότι η πολύ μεγάλη προσφορά στο χώρο των ακινήτων συνδυαστικά με την πτώση στη ζήτηση ακινήτων και την έλλειψη ρευστού που αντιμετωπίζουν οι ελληνικές τράπεζες υποβάθμισε τις αγοραστικές αξίες των ακινήτων, με συνέπεια οι πλειοδότες να μη δείχνουν ενδιαφέρον για το ακίνητο όχι εξαιτίας της τιμής πρώτης προσφοράς που καθόρισε ο δικαστικός επιμελητής ή το δικαστήριο 17 αλλά επειδή δεν υπάρχει ενδιαφέρον για αγορά ακινήτων ή επειδή οι πλειοδότες περιμένουν ότι το τίμημα της πλειοδοσίας θα είναι 15 Βλ. υπ. 2, σ.5 16 Κατά την άποψη της νομολογίας, ακόμη και μετά το Ν. 3714/2008, ο περιορισμός του άρθρου 995 παρ. 1 ΚΠολΔ ( όπως ισχύει μετά το άρθρο 2 Ν. 3714/2008) κατά το οποίο για τον πλειστηριασμό ακινήτου ως τιμή πρώτης προσφοράς καθορίζεται η αξία που προκύπτει από τον υπολογισμό της αξίας του ακινήτου με βάση αντικειμενικά κριτήρια όπως προβλέπεται στις διατάξεις των άρθρων 41 και 41 α Ν. 1249/1982, δε βρίσκει πεδίο εφαρμογής όταν το δικαστήριο παρεμβαίνει κατά το άρθρο 966 παρ. 3-4 ΚΠολδ: Νίκας, Δίκαιο Αναγκαστικής Εκτελέσεως ΙΙ, 2012, σ. 384 σημ. 151 17 Μετά από ανακοπή που ασκήθηκε κατά το άρθρο 954 ή μετά από αίτηση μείωσης σύμφωνα με το άρθρο 966 παρ.3-4 ΚΠολΔ 11

ακόμη μικρότερο μετά από επιπλέον μειώσεις στην τιμή της πρώτης προσφοράς. 18 Σημειωτέο είναι, ωστόσο, ότι η ανακοπή του άρθρου 954 παρ. 4 ΚΠολΔ λειτουργεί θετικά στο χώρο της αναγκαστικής εκτέλεσης, στο μέτρο που η με ακρίβεια περιγραφή του κατασχεθέντος πράγματος στην κατασχετήρια έκθεση προάγει την ασφάλεια στον τομέα του δικαίου και τη διαφάνεια κατά τη διενέργεια του πλειστηριασμού. Το ίδιο μπορεί να λεχθεί και για τα επιπλέον μέτρα δημοσιότητας που λαμβάνονται στο σημείο που αυτά κρίνονται απαραίτητα για να τονωθεί η ζήτηση κατά τη διεξαγωγή του πλειστηριασμού. Ακόμη, ένα υψηλό πλειστηρίασμα εξυπηρετεί όλους όσοι εμπλέκονται στη διαδικασία της αναγκαστικής εκτέλεσης. Πρώτος ωφελούμενος είναι ο επισπεύδων δανειστής, αλλά και ο καθ ου ωφελείται από τη συνολική μείωση της οφειλής του, ενώ και οι υπόλοιποι προνομιούχοι δανειστές έχουν όφελος από το μεγαλύτερο πλειστηρίασμα. 19 Από τη στιγμή που η ανακοπή του άρθρου 954 παρ. 4 ΚΠολΔ στοχεύει στη διόρθωση ελαττώματα ή λάθη της κατασχετήριας έκθεσης και όχι στην παρεμπόδιση της διαδικασίας της αναγκαστικής εκτέλεσης, θεωρείται ότι «υπηρετεί επιδοκιμαστέα νομοθετικά desiderata.» 20. Εξάλλου, έχει παρατηρηθεί ότι πολλές φορές ο υπολογισμός της αξίας του κατασχεθέντος που αναγράφεται στην κατασχετήρια έκθεση δεν είναι ακριβής επειδή δεν υπάρχουν συγκριτικά στοιχεία, ή επειδή ο δικαστικός επιμελητής δε γνώριζε κάποια δεδομένα ή, τέλος, επειδή υπήρξε δόλος ή ελλιπής προσοχή κατά η σύνταξη της κατασχετήριας έκθεσης. Έχει παρατηρηθεί, ωστόσο, ότι μετά την εισαγωγή των Ν. 3714/2008 και 3346/2005 σημαντική πρόοδος σχετικά με την 18 ΜΠρΘες 4632/2013 ΝΟΜΟΣ ΜΠρΧαλκιδικής 333/2013 ΝΟΜΟΣ ΜΠρΘες 14844/2012 ΝΟΜΟΣ. Οι αποφάσεις αυτές απέρριψαν αιτήσεις μείωσης της τιμής πρώτης προσφοράς σύμφωνα με το άρθρο 966 παρ. 3-4 ΚΠολΔ, με το σκεπτικό ότι η ανυπαρξία πλειοδοτών ήταν αποτέλεσμα της αδυναμίας έλλειψης χρημάτων και της οικονομικής κρίσης και όχι στην τιμή πρώτης προσφοράς που είχε ορισθεί. 19 Βλ. υπ. 2, σ. 7 20 Βλ.υπ.2, σ. 8 12

προστασία των συμφερόντων και του δανειστή καθώς και του καθ ου η εκτέλεση, όμως η ακρίβεια του υπολογισμού της αξίας του κατασχεθέντος πράγματος εξακολουθεί να δημιουργεί πρόβλημα ιδιαίτερα σε περιπτώσεις όπου υπάρχει μεγάλη διαφορά μεταξύ αγοραστικής αξίας και υπολογισμού, τις περιπτώσεις κατάσχεσης ακινήτων που έχουν υψηλή εμπορική αξία, ακινήτων βιομηχανίας και χρησιμοποιημένο επαγγελματικό εξοπλισμό. 21 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 Ο 2.1 Εξέλιξη της ανακοπής Στην προϋσχύουσα Πολιτική Δικονομία, ο έλεγχος των τυχόν ατελειών στην περιγραφή του κατασχεθέντος πράγματος στην κατασχετήρια έκθεση ή στο πρόγραμμα πλειστηριασμού γινόταν μετά από άσκηση ανακοπής της εκτέλεσης σύμφωνα με τα άρθρα 871 και 872 ΠολΔ. Μάλιστα, κατά τη νομολογία το στοιχείο της βλάβης δεν ήταν κρίσιμο για την απαγγελία της ακυρότητας. 22 21 Βλ. υπ. 2, σ. 8 22 ΑΠ 162/1921 ΠρωτΘεσ 1970/193 (σχετικά με το πρόγραμμα του πλειστηριασμού). Αντιθέτως, αμφισβητείται αν οι ατέλειες στην περιγραφή του κατασχεθέντος επηρεάζουν την κατασχετήρια έκθεση. Για αυτό το θέμα, σύμφωνα με το άρθρο 957 παρ. 2 εδ.2 ΠολΔ/1835 «θεωρείται ως επαρκής η περιγραφή της εκτάσεως όταν η διαφορά επί πλέον ή έλαττον δεν υπερβαίνει το 30%». Το Ακυρωτικό δέχεται την άποψη ότι επέρχεται ακυρότητα ανεξάρτητα από την ύπαρξη βλάβης αν κατά την περιγραφή του κατασχεθέντος υπάρχουν σημαντικές πλημμέλειες (ΕφΑθ 790/1897 Θ.) Στη θεωρία όμως επικράτησε η αντίθετη άποψη σύμφωνα με την οποία για να γίνει λόγος για ακυρότητα θα πρέπει οι ατέλειες στην περιγραφή του ακινήτου να μεταφερθούν στο πρόγραμμα του πλειστηριασμού, δεδομένου ότι η ακυρότητα στο πρόγραμμα του πλειστηριασμού απαγγέλλεται ρητά από το άρθρο 970/ΚΠολΔ/1835, ενώ αντίθετα για να κηρυχθεί ακυρότητα στην κατασχετήρια έκθεση εξαιτίας των ατελειών της περιγραφής θα έπρεπε να συντρέχει το στοιχείο της βλάβης. Βλ. υπέρ της άποψης αυτής: Glasson/Tissier/Morel/Ράμμος, Σύστημα Πολιτικής Δικονομίας, τ. Στ, 1940, σ.69 Ράμμος, Συμβολαί εις την ερμηνείαν της πολιτικής δικονομίας, τ.α, 1947, παρ.35 σ. 213 Οικονομίδης/Λιβαδάς/Γιδόπουλος, Εγχειρίδιον της πολιτικής δικονομίας, 7 η, 13

Με το Ν. ΓΦΝΔ/1910 επήλθε ουσιώδη τροποποίηση του άρθρου 894 παρ.2 ΠολΔ/1835 και όπου υπήρχε πρόβλεψη για ένδικο βοήθημα, ισοδύναμο με το ισχύον ένδικο βοήθημα της ανακοπής διόρθωσης. Ειδικότερα, το άρθρο 894 παρ. 2 εδ. α ΠολΔ/1835 όριζε ότι: «Εάν οφειλέτης ή άλλος δανειστής νομίζει ότι ωρίσθη προθεσμία του πλειστηριασμού μακρά ή ότι το πρόγραμμα έχει ατέλειας ή όρους επιζήμιους δύναται δι αιτήσεως του προς τον πρόεδρον των πρωτοδικών του τόπου της εκτελέσεως να ζητήσει τη συντόμευσιν της προθεσμίας εντός των νομίμων ή την διόρθωσιν του προγράμματος. Ο πρόεδρος δια πράξεως του, εις ουδέν ένδικον μέσον υποκειμένης, ακούσας τον επισπεύδοντα, αποφαίνεται αμέσως, μη δυνάμενος να παραπέμψη την υπόθεσιν εις το δικαστήριον, και δύναται ακυρών το πρόγραμμα, να διατάξει την επανάληψιν πασών των εν τω άρθρω τούτω αναφερομένων προκοινοποιήσεων». Εκτός του επισπεύδοντα δανειστή 23, δικαίωμα άσκησης του ανωτέρου ένδικου μέσου είχε ο οφειλέτης και κάθε τρίτος δανειστής, χωρίς να ενδιαφέρει η αναγγελία του ή μη στον πλειστηριασμό. 24 Ως ατέλειες στο πρόγραμμα του πλειστηριασμού θεωρούνταν εκείνες που μπορούσαν να ακυρώσουν το πρόγραμμα του πλειστηριασμού ακυρώνοντας και τον πλειστηριασμό που θα διεξαγόταν σύμφωνα με αυτό το πρόγραμμα, ή επηρέαζαν την ομαλή διενέργεια του πλειστηριασμού. 25 Ως όρος επιζήμιος χαρακτηριζόταν κάθε όρος που αναφερόταν στη διαδικασία πώλησης των κατασχεθέντων, αν π.χ. το κάθε 1926, τ. Γ, παρ. 272, σημ.4 Παπαδόουλος, Εκτέλεσις, 1927, παρ. 565, σ. 418-419 Κιτσικόπουλος,Πολιτική Δικονομία, τ.θ, 1962, σ. 8829 ΕφΑθ 141/1941 Θ. 1941.340 ΕφΑθ160/1919 Θ.1920.441 23 Κιτσικόπουλος, όπ. τ. Η. 1959,σ.7910, σημ.1, σύμφωνα με τον οποίο ο επισπεύδων δανειστής αποκλείεται δικαιολογημένα, δεδομένου ότι ο τελευταίος έχει το δικαίωμα να προβεί σε μονομερή τροποποίηση των όρων και της ημερομηνίας του πλειστηριασμού 24 Κιτσικόπουλος, υπ. 23, σημ.1 25 Π.χ. λανθασμένη περιγραφή των προς εκπλειστηρίαση πραγμάτων, αναφορά του ονόματος του οφειλέτη ή του δανειστή, ή του ονόματος του υπευθύνου υπαλλήλου για τον πλειστηριασμό ή την τοποθεσία του πλειστηριαμού. Βλ. Κιτσικόπουλος, ό.π. τ. Η, 1959,σ. 7910 σημ. 2 Παπαδόπουλος, ό.π. παρ. 324 σ. 209 Αποστολόπουλος, παρ. 517 σ. 641 14

ακίνητο θα εκποιούνταν μόνο του ή μαζί με όλα τα κατασχεθέντα πράγματα ως σύνολο, καθώς και για την πληρωμή του πλειστηριάσματος. 26 Ωστόσο, κατά την επικρατούσα άποψη, η διόρθωση της τιμής της πρώτης προσφοράς μπορούσε να υποβληθεί ως αίτημα μαζί με την παραπάνω αίτηση, με το σκεπτικό ότι και ο όρος στο πρόγραμμα του πλειστηριασμού με το οποίο αποτιμάται η αξία του κατασχεθέντος και η τιμή πρώτης προσφοράς συμπεριλαμβάνονταν στην κατηγορία του «επιζήμιου όρου». 27 Ο Πρόεδρος Πρωτοδικών του τόπου της εκτέλεσης 28 είχε αποκλειστική 29 αρμοδιότητα για την εξέταση της αίτησης, η εκδίκαση της οποίας γινόταν σύμφωνα με τα άρθρα 634-639 ΠολΔ/1835 30. Με την απόφαση του Προέδρου επερχόταν οριστική επίλυση της διαφοράς, χωρίς τη δυνατότητα άσκησης ένδικών μέσων 31. Αν το εν λόγω ένδικο βοήθημα γινόταν αποδεκτό, τότε ο Πρόεδρος μπορούσε να ακυρώσει το πρόγραμμα και να διατάξει την επανάληψη όλων των κοινοποιήσεων σύμφωνα με τις διατάξεις της Πολιτικής Δικονομίας που ίσχυε τότε. 32 Πρακτικά, η εφαρμογή της αίτησης διόρθωσης του άρθρου 894 παρ. 2 ΠολΔ/1835 ήταν περιορισμένη, διότι κατά την άποψη που υπερίσχυσε, ο οφειλέτης και κάθε τρίτος δανειστής,ο οποίος δεν είχε ζητήσει να διορθωθεί το πρόγραμμα του πλειστηριασμού, σε περίπτωση παραβίασης των άρθρων 894 και 968 ΠολΔ/1835 33 μπορούσε να επιδιώξει την ακύρωση του πλειστηριασμού. 26 Βλ. υπ. 25, σ. 209 27 Κιτσικόπουλος ό.π. τ. Η, σ. 1959 σημ. 3 Παπαδόπουλος, ό.π., παρ. 324. 209. Αντιθ. Αποστολόπουλος, ό.π. 1948 παρ. 517 σημ. 2. 28 Κιτσικόπουλος, ό.π. Η, 1959,σ. 7911 σημ.5 29 Βλ. υπ. 23, σ. 5 30 Αποστολόπουλος, ό..π. 1948, παρ. 520, σ. 642 31 Βλ. υπ. 23, σ.7 32 Κιτσικόπουλος ό.π.., τ. Η, 1959 σημ. 11 Παπαδόπουλος, ό.π.., παρ.325 σ. 210 Αποστολόπουλος,ό.π. 1948, παρ. 517 σ. 641 33 Glasson/Tissier/Morel/Ράμμος, ό.π. τ. Ε παρ. 1071, σ. 284 και τ. ΣΤ παρ. 1286 β, σ. 130-131 Κιτσικόπουλος, ό.π. τ. Η, 1959, σ.7913 Οικονομίδης/Λιβαδάς/ Γιδόπουλος, ό.π. παρ. 265 σ. 273 σημ. 5 και παρ. 272 σ. 322 σ. 16 Παπαδόπουλος, 15

2.2 Προπαρασκευαστικές εργασίες του ΚΠολΔ Κατά τις εργασίες της Συντακτικής και Αναθεωρητικής Επιτροπής του ΚΠολΔ, στο αρχικό Σχέδιο του καθηγητή Μιχελάκη, Εισηγητή των διατάξεων για την κατάσχεση των κινητών, υπήρχε πρόβλεψη στο άρθρο 61 παρ.2 του Σχεδίου για παροχή ένδικου βοηθήματος ανάλογο με το ένδικο βοήθημα του άρθρου 894 παρ. 2 ΠολΔ/1835. Στα πλαίσια της αρχικής διατύπωσης του άρθρου 61 παρ.2 του Σχεδίου παρέχονταν η δυνατότητα στον οφειλέτη ή σε κάθε τρίτο που είχε έννομο συμφέρον να ζητήσει διόρθωση είτε σχετικά με την αύξηση της εκτίμησης και της τιμής πρώτης προσφοράς, είτε διόρθωση των ελλείψεων του προγράμματος πλειστηριασμού καθώς και την επανάληψη των κοινοποιήσεων του άρθρου 60 του Σχεδίου 34. Επιπλέον, στο αρχικό σχέδιο του άρθρου 61 παρ. 2 του Σχεδίου υπήρχε πρόβλεψη για πιθανή επιβολή συμπληρωματικών δημοσιεύσεων από το δικαστήριο ή τον προσδιορισμό της ημέρας του πλειστηριασμού. Στο σημείο αυτό πρέπει να τονισθεί ότι η δυνατότητα του οφειλέτη να επιδιώξει την αύξηση της τιμής της πρώτης προσφοράς ήταν απόρροια της διάταξης του ίδιου άρθρου του Σχεδίου όπου το κατώτατο όριο της πρώτης προσφοράς οριζόταν στο 1/3 της αξίας του πράγματος. 35 ό.π., παρ. 603 σ. 450, Διαμαντόπουλος, Η ανακοπή κατά αναγκαστικού πλειστηριασμού ακινήτου κατά τον ΚΠολΔ, 2009, σ. 405-406 34 ΣχΠολΔ VIII, σ.27 35 Σχ.ΠολΔ VII, σ. 27, όπου ο Εισηγητής τονίζοντας τις δυσκολίες καθορισμού του κατώτατου ορίου της τιμής πρώτης προσφοράς συμπεραίνει ότι: «Ότι η τιμή πρώτης προσφοράς πρέπει να είναι τουλάχιστον το εν τρίτον της αξίας του πράγματος. Εφ όσον το Σχέδιον αποβλέπει εις την συντόμευσιν της χρονικής διάρκειας των εκτελέσεων δια του όσον το δυνατό περιορισμού των αναστολών της εκτελέσεως επιβάλλεται όπως λάβει μέτρα προστασίας των οφειλετών, ώστε να πλειστηριάζεται η περιουσία αυτών αντί ελαχίστου τιμήματος. Προς τούτο ορίζεται το εν τρίτον της αξίας του πράγματος ως ελάχιστον όριον τιμής πρώτης προσφοράς. Δεν παραβλέπεται, ότι και το όριον τούτο δεν είναι απολύτως ικανοποιητικόν. Υπάρχει όμως ο κίνδυνος, αν καθορισθεί υψηλότερον όριον, να μη δύναται να διεξαχθεί πλειστηριασμός. Προς αποσόβησιν του κινδύνου τούτου ετέθη το εν τρίτον της αξίας ως ελάχιστον όριον τιμής πρώτης προσφοράς. Προς προστασία δε του οφειλέτου δια τας περιπτώσεις και ας δύναται να επιτευχθεί μείζον πλειστηρίασμα ορίζεται 16

Η εισήγηση του καθηγητή Μιχελάκη για πρόβλεψη στο άρθρο 61 παρ. 2 του Σχεδίου ενός κοινού ένδικου βοηθήματος ως προς τη διόρθωση της εκτίμησης της αξίας του κατασχεθέντος και τη διόρθωση των ελλείψεων στο πρόγραμμα του πλειστηριασμού δεν έγινε αποδεκτή από την Επιτροπή, κρίνοντας ότι για την γρήγορη προώθηση της διαδικασίας της εκτέλεσης η τιμή της πρώτης προσφοράς θα πρέπει να είναι σταθερή από την αρχή και να μην υφίσταται αυξομειώσεις σε μεταγενέστερο στάδιο. 36 Ακόμη, η Επιτροπή επεσήμανε ότι θα έπρεπε να είναι επιτρεπτή η ανακοπή κατά της τιμής πρώτης προσφοράς η οποία θα εκδικαζόταν κατά τη διαδικασία της εκούσιας δικαιοδοσίας 37. Επιπρόσθετα, για την ταχύτερη διεκπεραίωση της διαδικασίας η Επιτροπή απαγόρευσε την άσκηση ένδικων μέσων κατά της απόφασης που αποφαίνεται επί της ανακοπής 38. Μετά την ολοκλήρωση των διεργασιών, κρίθηκε ως κατάλληλη η ακόλουθη διατύπωση του άρθρου 54 παρ. 4 του Σχεδίου: «Κατά της εν 1 και 2 εκτιμήσεως και του ορισμού πρώτης προσφοράς δικαιούται πας έχων έννομον συμφέρον να ασκήσει ανακοπή κατά τα διατάξεις των άρθρων 32 και 40. Το δικαστήριο δύναται να καθορίση μείζονα τιμήν πρώτης προσφοράς». Από τα ανωτέρω διαφαίνεται ότι ήταν αναγκαίο να διαχωριστεί η ανακοπή κατά της εκτίμησης της αξίας του κατασχεθέντος και της τιμής πρώτης προσφοράς εν 2 ότι τη αιτήσει του οφειλέτου ή και παντός έχοντος έννομον συμφέρον, ως και του δανειστού το κατά το άρθρο 32 αρμόδιον δικαστήριον δύναται να ορίση μείζονα τιμήν πρώτης προσφοράς». 36 ΣχΠολΔ VII,σ. 150 και 159 37 ΣχΠολΔ VIII,σ. 151: «Οι κ. Ράμμος και κ. Οικονομόπουλος λέγουν ότι πρέπει να επιτραπεί μεν η αμφισβήτησις της γενόμενης εκτιμήσεως, να επιδιώκεται όμως η ταχεία περαίωσις του ζητήματος τούτου εφαρμοζόμενης της διαδικασίας της εκουσίας διαδικασίας. Ο κ. Σακκέτας συμφωνών προς τον κ. Μιχελάκη φρονεί ότι το πρώτον τούτο στάδιον της εκτιμήσεως πρέπει να χωρισθεί και να περατούται αμέσως διότι διερωτάται τι θα γίνει αν ανατραπεί η εκτίμησης υπό του Εφετείου. Κατόπιν των ανωτέρω αποφασίζεται να επιτραπεί μεν η προσβολή της άνω εκτιμήσεως ενώπιον του αρμοδίου δικαστηρίου εκτελέσεως οιόν είναι το του άρθρου 32 εισηγήσεως κ. Μιχελάκη κατά σύντομον όμως διαδικασίαν και να μην επιτρέπωνται κατά της αποφάσεως ένδικα μέσα». 38 ΣχΠολΔ VIII, Δ. 151 17

από την αίτηση για διόρθωση του προγράμματος πλειστηριασμού του άρθρου 61 παρ. 2 του Σχεδίου 39. Η Συντακτική Επιτροπή δεν ασχολήθηκε περαιτέρω με την ανακοπή κατά της εκτίμησης της αξίας του κατασχεθέντος, ενώ στο ίδιο πλαίσιο κινήθηκε και η Αναθεωρητική Επιτροπή που απέρριψε τη σύσταση 40 για διαγραφή της παραπομπής που προβλέπεται στα άρθρα 1083 και 1065 και τη σύσταση για χορηγηθεί στο δικαστήριο το δικαίωμα να αυξήσει και την τιμή εκτίμησης μαζί με την τιμή πρώτης προσφοράς 41. 2.3 Η ρύθμιση του ένδικου βοηθήματος κατά τον ΚΠολΔ/1968 Στην πρώτη μορφή του ΚΠολΔ υπήρχε πρόβλεψη δύο αυτόνομων ένδικων μέσων από τα οποία το ένα στρεφόταν κατά της εκτίμησης και της τιμής πρώτης προσφοράς και το άλλο έδινε τη δυνατότητα να διορθωθούν τυχόν ελλείψεις κατά την περιγραφή του προγράμματος πλειστηριασμού. Ειδικότερα, το άρθρο 1018 παρ. 4 προέβλεπε την άσκηση ανακοπής κατά της εκτίμησης και της τιμής πρώτης προσφοράς ως ακολούθως: «Κατά της εν 1 κι 2 εκτιμήσεως και του ορισμού τιμής πρώτης προσφοράς δικαιούται πας έχων έννομον συμφέρον να ασκήσει ανακοπήν κατά τας διατάξεις του άρθρου 995, εφαρμοζόμενων και των διατάξεων του άρθρου 1000. Το δικαστήριον δύναται να καθορίζει μείζονα τιμήν πρώτης προσφοράς, η δε απόφασις αυτού δεν υπόκειται εις ένδικα μέσα». Αντιθέτως, η αίτηση διόρθωσης του προγράμματος πλειστηριασμού ως ένδικο βοήθημα στηριζόταν στο άρθρο 1025 παρ. 1 39 ΣχΠολΔ VIII, σ. 160 40 ΠρΑναθΕπ, σ. 438: «Επί της 4 ο κ. Μητσόπουλος προτείνει όπως διαγραφεί η παραπομπή εις το άρθρον 1065, καθ όσον δεν υφίσταται εν προκειμένου περίπτωσις αναστολής, αλλά μόνο ανακοπής. Η Επιτροπή εμμένει εις την διατύπωσιν του Σχεδίου, μεταρρυθμίζει δ επ ευκαιρία φραστικώς την εν λόγω παραπομπήν ως εξής, χάριν κυριολεξίας: «Εφαρμοζόμενων και των διατάξεων του άρθρου 1056». 41 ΠρΑνθΕπ., σ. 438: «Παρατήρησις του κ. Βαμβέτσου, καθ ην να δύναται το δικαστηριο να καθορίζη όχι μόνον μείζονα τιμήν πρώτης προσφοράς, αλλά και μείζονα τιμήν εκτιμήσεως δεν γίνεται δεκτή υπό της Επιτροπής». 18

το οποίο όριζε: «Τη αιτήσει του καθ ου ή υπέρ ου η εκτέλεσις ή και παντός έχοντος έννομον συμφέρον, το κατά το άρθρον 995 αρμόδιον δικαστήριον δύναται να διατάξει την διόρθωσιν του προγράμματος του πλειστηριασμού και την επανάληψιν των εν άρθρων 1024 γνωστοποιήσεων, επιβάλλον και συμπληρωματικές δημοσιεύσεις εις εφημερίδας, ορίζον δε άμα και την ημέραν το πλειστηριασμού». 2.4 Η ανακοπή διόρθωσης του άρθρου 1018 4 στο πλαίσιο του ΚΠολΔ/1968 Σε αντίθεση με την προϊσχύουσα Πολιτική Δικονομία, ο ΚΠολΔ διέκρινε δύο αυτοτελή ένδικα βοηθήματα. Το ένδικο βοήθημα που προέβλεπε το άρθρο 1018 4 και το άρθρο 1025 4 αντίστοιχα. Η ανακοπή διόρθωσης της κατασχετήριας έκθεσης του άρθρου 1018 4 ΚΠολΔ/1968 θεωρήθηκε ως ειδικότερη μορφή της γενικής ανακοπής που προέβλεπε το άρθρο 995/1968 ΚΠολΔ. Το πεδίο εφαρμογής της ανακοπής του άρθρου 1018 4 ΚΠολΔ.1968 κάλυπτε και την κατάσχεση των ακινήτων εξαιτίας της παραπομπής του άρθρου 1057 2 ΚΠολΔ/1968. Η άσκηση της εν λόγω ανακοπής στόχευε αποκλειστικά στις ατέλειες που αφορούσαν τον ορισμό της τιμής εκτίμησης και της τιμής πρώτης προσφοράς του κατασχεθέντος 42, ενώ αν το ένδικο βοήθημα ευδοκιμούσε, το δικαστήριο είχε τη δυνατότητα να αυξήσει μόνο την τιμή της πρώτης προσφοράς και όχι και την αξία του κατασχεθέντος 43. Νομιμοποίηση για άσκηση της συγκεκριμένης ανακοπής είχε ο καθ ου, ο επισπεύδων δανειστής 44 και κάθε τρίτος που μπορούσε να επικαλεστεί έννομο συμφέρον. Αν το δικαστήριο όριζε υψηλότερη τιμή εκτιμήσεως, αυτό είχε ως συνέπεια και την αύξηση της τιμής πρώτης προσφοράς καθώς αυτή θα έπρεπε να έφτανε τουλάχιστον 42 Μπρίνιας, Αναγκαστική Εκτέλεσις ΙΙ,εκδ.1 η, 282 σ. 554-555 Μπέης, Αι διαδικασίαι ενώπιον του Μονομελούς Πρωτοδικείου, τ. ΙΙ,1969, δ. 438 43 Μπέης,ό.π., τ.ιι,1969, σ.438 44 Κατά την ΠολΔ/1835, ο επισπεύδων δανειστής δεν είχε δικαίωμα διόρθωσης 19

στο μισό της εκτιμώμενης αξίας του κατασχεθέντος 45. Ωστόσο, η τιμή της πρώτης προσφοράς μπορούσε να αυξηθεί από το δικαστήριο, διότι ο περιορισμός ίσχυε μόνο ως προς τον ορισμό του κατώτερου ορίου της εν λόγω τιμής και συνεπώς ήταν δυνατόν να προσδιοριστεί τιμή και υψηλότερη από το μισό της αξίας του κατασχεθέντος. 46. Η ανακοπή του άρθρου 1018 4 ΚΠολΔ 1968 εκδικαζόταν σύμφωνα με την τακτική διαδικασία και κατά της απόφασης που έκρινε την ανακοπή δεν μπορούσε να ασκηθούν ένδικα μέσα. Για να αποδειχθεί η πραγματική αξία του κατασχεθέντος μπορούσε να χρησιμοποιηθεί κάθε αποδεικτικό μέσο, ακόμη και μάρτυρες 47. Επιπλέον, ο ανακόπτων είχε τη δυνατότητα με αίτησή του να αναστείλει την αναγκαστική εκτέλεση μέχρι το δικαστήριο να αποφασίσει επί της ανακοπής του άρθρου 1018 4 ΚΠολΔ/1968. 2.5 Η τροποποίηση του ν.δ. 958/1971 στην ανακοπή διόρθωσης Με το ΝΔ 958/1968 τροποποιήθηκε ο ΚΠολΔ/1968 ενώ το ένδικο βοήθημα του άρθρου 1018 4 διατηρήθηκε και ρυθμίστηκε εκ νέου ως 954 4. Η τροποποίηση του ΚΠολΔ είχε μεγάλη επίδραση και στο ένδικο μέσο το οποίο είχε ως αποτέλεσμα την υπαγωγή του στη διαδικασία των ασφαλιστικών μέτρων. Το άρθρο 954 4 όριζε ότι: «Κατά της εν 1 και 2 εκτιμήσεως και του ορισμού τιμής πρώτης προσφοράς δικαιούται πας έχων έννομον συμφέρον να ασκήσει ανακοπή δικαζόμενη κατά τας διατάξεις των άρθρων 686 επ. υπό του κατά το άρθρο 933 δικαστηρίου, δυναμένου να καθορίσει 45 Βλ. Μπρίνιας, ΑνΕκτ ΙΙ, εκδ.1 η, 282 σ.555 46 Βλ. Μπρίνιας, ΑνΕκτ. ΙΙ, εκδ.1 η, 282 σ.555 όπου τονίζει ότι το δικαστήριο δεν είχε τη δυνατότητα να διατάξει να μειωθεί η τιμή πρώτης προσφοράς σε τιμή χαμηλότερη από το μισό της εκτίμησης. Προβλέπει, ωστόσο, ως εξαίρεση την περίπτωση που το δικαστήριο αποδεχόταν ότι η αξία του κατασχεθέντος ήταν χαμηλότερη, οπότε η τιμή της πρώτης προσφοράς θα μπορούσε να μειωθεί από το δικαστήριο Μπέης, Αι Διαδικασίαι ΙΙ, σ, 438 47 ΜΠρΗρ 362/1970, 1970 251 και Μπρίνιας ΑνΕκτ ΙΙ, εκδ 1 η 182 σ. 555 Μπέης, Αι διαδικασίαι ΙΙ, σ. 439 20

μείζονα τιμή πρώτης προσφοράς». Εξάλλου, όπως συνάγεται από την Αιτιολογική Έκθεση του Ν.Π. 958/1968 48 στόχος της τροποποίησης ήταν η γρήγορη εκδίκαση της ανακοπής και ο περιορισμός των ανακοπών, η άσκηση των οποίων θα καθυστερούσε τη διαδικασία της αναγκαστικής εκτέλεσης, ενώ ήταν δυνατή η άσκηση ανακοπής του άρθρου 1018 4 και αίτησης αναστολής 49. Υπό το πρίσμα της Αιτιολογικής Έκθεσης του ν.δ. διακρίνεται η πρόθεση του νομοθέτη αποκλειστικά για γρήγορη εκδίκαση αυτής της ανακοπής, από τη στιγμή που το άρθρο 954 4 εντάχθηκε στη διαδικασία των ασφαλιστικών μέτρων 50. Παρόλα αυτά, η διατύπωση του άρθρου 954 4 φαίνεται να δημιουργεί θέμα καθώς περιορίζεται να παραπέμψει στο άρθρο 933 για να θέσει τα όρια της αρμοδιότητας του δικαστηρίου της ανακοπής, διότι σύμφωνα με την παλαιότερη ρύθμιση η ανακοπή διόρθωσης στοιχειοθετούσε ειδικότερο τύπο της γενικής ανακοπής κατά της εκτέλεσης 51. 48 Βλ. αναδημοσίευση της σε Γέσιου-Φαλτσή/Καϊσης/Νίκας, Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας και Εισαγωγικός Νόμος, 1996, σ. 734 49 Μπρίνιας, ΑνΕκτ ΙΙ, ΕΚΔ. 2 η, 282 σ. 758 Καμπουράκης, Παρατηρήσεις σε ΜΠρΘες 2112/1972, Αρμ 1973.63 50 Βλ. ΜΠρΠειρ 2880/1997, με σύμφωνες παρατηρήσεις Γ. Μωραϊτη ΝΔ 1977 324-325 Ράμμος, Εγχειρίδιον Αστικού Δικονομικού Δικαίου, τ.3, 1982, 405 σ. 1496 Γέσιου Φαλτσή, Δίκαιο Αναγκαστικής Εκτέλεσις ΙΙ, 1983, σ. 119 54 Μπρίνιας, ΑνΕκτ ΙΙ, εκδ. 2 η, 282 σ. 758 και 326 σ. 758 και 326 σ. 850, πιο συγκεκριμένα, η εκδίκαση της ανακοπής του άρθρου 954 4 με τη διαδικασία των άρθρων 686 επ. είχε ως στόχο τον περιορισμό των καθυστερήσεων της αναγκαστικής εκτέλεσης, η αναστολή της οποίας ήταν δυνατή με την παράλληλη άσκηση αιτήσεως αναστολής Τζίφρας, Ασφαλιστικά Μέτρα, εκδ. 4 η, 1985 σ. 529,530 51 Βλ. Γέσιου-Φαλτσή, ΑνΕκτ ΙΙ, 1983, 54 σ. 118-119, όπου τονίζει ότι «η ανακοπή του άρθρου 954 4 δεν μπορεί να εξομοιωθεί με τις ανακοπές του άρθρου 933 ( που προσβάλλουν το κύρος των πράξεων εκτελέσεως), ούτε και να στηρίξει την αίτηση αναστολής του άρθρου 938» Καμπουράκη, Αρμ 1973/64 που δέχεται ότι η ανακοπή αυτή αποτελεί αίτηση για λήψη ρυθμιστικού μέτρου της εκτέλεσης, διότι δεν προσβάλλεται η αξιοπιστία της κατάσχεσης Αντιθ. Γνώμη σε Καλύβα, Παρατηρήσεις υπό ΜΠρΗλ 5/1997, 1977.826, όπου αναφέρεται ότι «η ανακοπή του άρθρου 954 4 έχει ακυρωτικό αίτημα, ανοίγει δηλαδή διαγνωστική δίκης, προς ακύρωση των έννομων συνεπειών της εκτέλεσης». 21

Είναι γεγονός ότι η ένταξη του άρθρου 954 4 στη διαδικασία των ασφαλιστικών μέτρων επέφερε τον περιορισμό της παρελκύσεως της αναγκαστικής εκτέλεσης με την άσκηση της συγκεκριμένης ανακοπής. Για τους οφειλέτες που δρούσαν κακόπιστα όμως αυτό δεν ήταν εμπόδιο, καθώς αυτοί είχαν τη δυνατότητα μέσω της αίτησης διόρθωσης του άρθρου 961 1 να καθυστερήσουν την αναγκαστική εκτέλεση και να αναβάλλουν τον πλειστηριασμό 52. Ήταν αρκετά συνηθισμένη πρακτική να κατατίθεται η αίτηση παραμονές του πλειστηριασμού, με απώτερο στόχο τον αιφνιδιασμό του επισπεύδοντα και συνακόλουθα την έκδοση ευνοϊκής απόφασης από το δικαστήριο που πιθανόν να ανέστειλε τον πλειστηριασμό 53. Με την προσθήκη του εδαφίου β στο άρθρο 961 1 με το άρθρο 23 1 του ν. 1478/1984, όπου προβλεπόταν ότι «η αίτηση είναι απαράδεκτη, αν δεν κατατεθεί το αργότερον τρεις εργάσιμες ημέρες πριν από την ημέρα του πλειστηριασμού», έγινε προσπάθεια να αντιμετωπιστεί η συστηματική κατάθεση των αιτήσεων την τελευταία στιγμή. 2.6 Η ανακοπή διόρθωσης της κατασχετήριας έκθεσης και η μεταρρύθμισή του με το ν. 2298/1995 Ο ν. 2298/1995 τροποποίησε σε αρκετά μεγάλο βαθμό τη διαδικασία της αναγκαστικής εκτέλεσης, με την κατάργηση ανάμεσα στα άλλα του προγράμματος πλειστηριασμού και την εκ βαθέων μεταρρύθμιση των διατάξεων για τη διόρθωση των ελλείψεων της κατασχετήριας έκθεσης. 52 Μπρίνιας, ΑνΕκτ ΙΙ, εκδ. 2 η, 325 σ. 847-848 Γέσιου-Φαλτσή, ΑνΕκτ ΙΙ, 1983, 59 σ. 208 Μπέης, Παρατηρήσεις υπό ΜΠρΑθ 13144/1976, 1976.746επ. Μάζης, Αδυναμίες του δικαίου της αναγκαστικής εκτέλεσης, 1993.877επ 53 ΜΠρΘες 1982/1983 με σύμφωνες παρατηρήσεις του Χαράλαμπου Παπαδάκη, ΕλλΔνη 1983, 1104 όπου γίνεται δεκτό ότι «η αίτηση αυτή που στηρίζεται στις διατάξεις του ΚΠολΔ 961, 998 4 είναι απαράδεκτος και πρέπει να απορριφθεί κατά την διάταξη ΚΠολΔ 116 γιατί ο αιτών χρησιμοποιεί την δικονομική αυτή δυνατότητα ( διόρθωση του προγράμματος του πλειστηριασμού) καταχρηστικά και επιδιώκει μόνον την παρέλκυση της αναγκαστικής εκτέλεσης». 22

Επομένως, για την ταχεία εξυπηρέτηση της διαδικασίας της αναγκαστικής εκτέλεσης 54 και τη μείωση του ανάλογου κόστους, επήλθε η κατάργηση του προγράμματος πλειστηριασμού και η ταυτόχρονη αντικατάστασή του από την περίληψη της κατασχετήριας έκθεσης, χωρίς όμως την επίτευξη των ανωτέρω στόχων, δηλαδή της μείωσης της συναφούς δαπάνης και την επίσπευση της εκτελεστικής διαδικασίας. 55 Από νομικής πλευράς, με την αναμόρφωση της ανακοπής του άρθρου 954 4 επήλθε μια ουσιώδης παρέμβαση νομοθετικής ισχύος 56. Ειδικότερα, η αρκετά συχνή χρήση της αίτησης διόρθωσης ήταν ένας τρόπος παρεμπόδισης της διαδικασίας και αναβολής του πλειστηριασμού, δεδομένου ότι η εσκεμμένη υποβολή της λίγο πριν τη διαδικασία του πλειστηριασμού είχε ως στόχο να καταλάβει εξ απήνης τον επισπεύδοντα και ίσως να οδηγήσει σε απόφαση αναστολής υπέρ του αιτούντος. Μετά την αναμόρφωσή της η ανακοπή του άρθρου 954 4 είναι το μοναδικό μέσο διόρθωσης των ατελειών και των ελλείψεων της κατασχετήριας έκθεσης, ενώ η ίδια η διατύπωση του άρθρου επιτρέπει 54 Αιτιολογική Έκθεση Ν. 2298/1995 αναδ.σε Γέσιου-Φαλτσή/ΚαΪσης/Νίκας, ό.π. 1996 επ: «Σπουδαίο μέτρο επιτάχυνση της εκτελεστικής διαδικασίας και περιορισμού της σχετικής δαπάνης είναι η κατάργηση του προγράμματος πλειστηριασμού το οποίο αντικαθίσταται με περίληψη της κατασχετήριας έκθεσης. Αυτή εμπλουτιζόμενη, ώστε να έχει όλα τα στοιχεία που περιλαμβάνονται στο πρόγραμμα (παρ.11υπό β και 23) επιδίδεται στον καθ ου η εκτέλεση. Σε αυτήν περιέχεται η εκτίμηση και η τιμή πρώτης προσφοράς καθώς και η περιγραφή του κατασχεθέντος, άρα αυτή και μόνο υπάγεται στην ειδική και αποκλειστική ανακοπή του άρθρου 954 4 ( παρ. 7). Αυτή δημοσιεύεται και επιδίδεται στα ίδια πρόσωπα στα οποία επιδιδόταν το πρόγραμμα (παρ. 11 και 230. Κάθε κατάθεση στον υπάλληλο του πλειστηριασμού και κάθε επαναληπτική επίσπευση, υποκατάσταση κ.λ.π. γίνεται με την περίληψη αυτή στην οποία προστίθεται η αναγκαία εκάστοτε σημείωση. Αυτή κατατίθεται επιδίδεται κ.λ.π. και χρησιμεύει για την τήρηση των προπαρασκευαστικών διατυπώσεων δημοσιότητας». 55 Νικολόπουλος, Οι τροποποιήσεις του Δικαίου της αναγκαστικής εκτελέσεως με το ν. 2298/1995, σ. 24 Μάζης, Η κατάργηση του προγράμματος, η αναμόρφωση της διαδικασίας του πλειστηριασμού και του αναπλειστηριασμού και άλλες ουσιώδεις τροποποιήσεις της αναγκαστικής εκτέλεσης με το ν. 2298/1995, 1996.955 56 Μάζης, 1996, 956-957 23

στο δικαστήριο να αυξάνει ή να μειώνει την και την τιμή της πρώτης προσφοράς και την εκτίμηση της αξίας του ακινήτου 57. Πρέπει να σημειωθεί ωστόσο, ότι η τροποποίηση του άρθρου 995 4 με το ν. 3714/2008 έθεσε περιορισμό στην εξουσία του δικαστηρίου να ορίζει την τιμή πρώτης προσφοράς σε κατάσχεση ακινήτου καθώς η τελευταία δεν μπορούσε να είναι κατώτερη από την αντικειμενική αξία του ακινήτου όπως συνάγεται από το άρθρο 41 ν. 1249/1982. 58 2.7 Η τροποποίηση της ανακοπής άρθρου 954 ΚΠολΔ με το Ν. 4335/2015 Οι διατάξεις του δικαίου της αναγκαστικής εκτέλεσης τροποποιήθηκαν εκτενώς με το ν. 4335/2015 η εισαγωγή του οποίου στόχευε στην πιο γρήγορη διενέργεια της διαδικασίας της αναγκαστικής εκτέλεσης 59. Η τροποποίηση αυτή 60 επεκτάθηκε και στην ανακοπή του άρθρου 954 4 ΚΠολΔ και το οποίο έλαβε τη μορφή με την οποία ισχύει 57 Γέσιου-Φαλτσή, ό.π. 2001, σ, 210 58 Με βάση την άποψη της θεωρίας και της νομολογίας, το άρθρο 995 1 εδ. τελ.. ΚΠολΔ δεν καταργεί το άρθρο 954 2 στ, γ ΚΠολΔ. Άρα, αν η εκτιμώμενη αξία του κατασχεθέντος ήταν μεγαλύτερη από την αντικειμενική του, σε σημείο που τα 2/3 της εκτιμηθείσας αξίας να καλύπτουν και με το παραπάνω την αντικειμενική αξία του ακινήτου, τότε η πρώτη προσφορά πρέπει να οριστεί στα 2/3 της αγοραίας αξίας του ακινήτου. Νικολόπουλος, Αναγκαστική Εκτέλεση, εκδ 2 η, 2012 σ. 326 σημ. 89 Διαμαντόπουλος, Η ανακοπή κατά αναγκαστικού πλειστηριασμού ακινήτου κατά τον ΚΠολΔ 2009 308 σ. 414 Αρβανιτάκης, Παρατηρήσεις σε ΜΠρΓιαννιτσ 417/2008 και ΜΠρΚερκ 2537/2008, ΕΠολΔ 2008.872 Κολλιόπουλος, ο νέος νόμος 3714/2008 «Προστασία δανειοληπτών και άλλες διατάξεις» (ΦΕΚ Α 231/7.11.2008). Ερμηνευτική προσέγγιση και προβληματισμοί, ΕΠολΔ 2008/916 Νομολογία ΜΠρΚερκ 2537/2008, ΕΠολΔ 2008.871 ΜΠρΑρτ 54/2009, ΝΟΜΟΣ ΜΠρΤρ 193/2011, ΝΟΜΟΣ ΜΠρΑθ 6862.2012, ΝΟΜΟΣ ΜΠρΡοδ 22/2102, ΝΟΜΟΣ ΜΠρΛαμ 45/2014, ΝΟΜΟΣ 59 ΑιτΕκθ., διαθέσιμη στην ιστοσελίδα του Ελληνικού Κοινοβουλίου www.hellenicparliament.gr, σ. 23 επ. 60 Πιο συγκεκριμένα, στο ν. 4335/2015 (ΦΕΚ Α 87 23.7.2015), στο πλαίσιο της ειδικής ρύθμισης στις μεταβατικές διατάξεις (άρθρο 9 3) προβλέπεται ότι «Οι διατάξεις για την αναγκαστική εκτέλεση εφαρμόζονται όταν η επίδοση της επιταγής προς εκτέλεση διενεργείται μετά τις 1.1.2016» 24

σήμερα. Ειδικότερα, σύμφωνα με την ισχύουσα διάταξη του άρθρου 954 4 ορίζεται ότι με την άσκησή της είναι δυνατή η διόρθωση των πλημμελειών ή ελλείψεων που εμφανίζονται στην κατασχετήρια έκθεση, η άσκηση της οποίας είναι αποδεκτή τουλάχιστον είκοσι εργάσιμες ημέρες πριν την ημερομηνία διεξαγωγής του πλειστηριασμού. Ακόμη, δέκα ημέρες πριν τον πλειστηριασμό 61, η απόφαση σχετικά με την ανακοπή εκδίδεται και αναρτάται στην ιστοσελίδα δημοσιεύσεων πλειστηριασμών του Τ.Α.Ν. του Ε.Τ.Α.Α. υποχρεωτικά. Εξάλλου, η αρχή της δημοσίευσης του πλειστηριασμού 62 ικανοποιείται αρκετά με την άμεση ανάρτηση της απόφασης διόρθωσης στη σχετική σελίδα του Τ.Α.Ν του Ε.Τ.Α.Α. Αντίθετα, σύμφωνα με την προηγούμενη 63 νομοθετική ρύθμιση το απόσπασμα της περίληψης της κατασχετήριας έκθεσης έπρεπε να δημοσιευθεί και σε εφημερίδα καθημερινής κυκλοφορίας του τόπου πλειστηριασμού για να ενημερωθούν για τη διενέργεια του πλειστηριασμού οι πιθανοί πλειοδότες και οι άλλοι δανειστές του καθ ου η εκτέλεση. Η νομοθετική πρόθεση για επιτάχυνση και απλοποίηση της εκτελεστικής διαδικασίας δικαιολογεί πλήρως τη συγκεκριμένη διαφορά, χωρίς όμως να λείπει και η αντίθετη άποψη 64 σύμφωνα με την οποία εξαιτίας της μη δημοσίευσης στον τύπο, ενδεχομένως να μη λάβουν έγκαιρη γνώση του επικείμενου πλειστηριασμού κάποιοι ενδιαφερόμενοι πλειοδότες. Η άποψη αυτή αντικρούεται από το γεγονός ότι αν και με την 61 Αντιθέτως, κατά την προϊσχύουσα διάταξη προβλεπόταν κατάθεση της αποφάσεως στον υπάλληλο του πλειστηριασμού με επιμέλεια των διαδίκων, ενώ σύμφωνα με την ισχύουσα διάταξη της ανακοπής η γραμματεία του Δικαστηρίου φροντίζει για την άμεση ανάρτηση της απόφασης στην ιστοσελίδα του Τ.Α.Ν του Ε.Τ.Α.Α. Έτσι, διασφαλίζεται ότι υπάρχει έγκαιρη γνωστοποίηση στους ενδιαφερόμενους της διόρθωσης. 62 Βλ. υπ. 71, σ. 22 63 Με το νόμο ν.4335/2015 καταργήθηκε το άρθρο 960 σχετικά με τη δημοσιότητα πλειστηριασμού κινητού αλλά και το άρθρο 999 σχετικά με τη δημοσιότητα πλειστηριασμού ακινήτου. 64 Κιουπτσίδου-Στρατουδάκη, Οι προτεινόμενες ρυθμίσεις του ΣχΝΚΚΠολΔ 2014 ως προς το δίκαιο της αναγκαστικής εκτέλεσης, ΕΠολΔ 2014.269 Μάζης, Παρέμβαση σχετικά με τις διατάξεις του Σχεδίου για την αναγκαστική εκτέλεση, ΕΠολΔ 2014 σ.282-283, ιδίως υποσημ. 23, 25

προηγούμενη ρύθμιση προβλεπόταν η δημοσίευση της περίληψης της κατασχετήριας έκθεσης λίγες ημέρες πριν τον πλειστηριασμό σε εφημερίδα του τόπου διεξαγωγής του πλειστηριασμού και οι περισσότεροι πλειοδότες ενημερώνονταν από εκεί, εντούτοις ένας αρκετά μεγάλος αριθμός πλειοδοτών δεν είχε ενημέρωση για τον πλειστηριασμό διότι δεν είχαν πρόσβαση στον τοπικό τύπο. Αντίθετα, το ισχύον νομικό καθεστώς προβλέπει τη ανάρτηση των δημοσιεύσεων των πλειστηριασμών στη σχετική ιστοσελίδα του Τ.Α.Ν. του Ε.Τ.Α.Α όπου θα έχουν δωρεάν 65 πρόσβαση όλοι οι χρήστες του διαδικτύου 66. Περαιτέρω, πρέπει να επισημανθεί ότι ο ν. 4335/2015 τροποποίησε το άρθρο 993 2 και το οποίο ορίζει ότι για τον υπολογισμό της αξίας του ακινήτου που κατάσχεται, λαμβάνεται υπόψη η εμπορική αξία του 67. Αναλόγως, σύμφωνα με τη νέα διάταξη του 65 Η ρύθμιση του άρθρου 3 4 του π.δ. 67/2015 (ΦΕΚ Α 110 17/09/2015) για τη διαδικασία ηλεκτρονικής δημοσίευσης αποσπάσματος κατασχετήριας έκθεσης και περιλήψεων πράξεων και δηλώσεων στην ιστοσελίδα δημοσιεύσεων του Ενιαίου Ταμείου Απασχολούμενων-Τομέα Ασφάλισης Νομικών (ΕΤΑΑ-ΤΑΝ) 66 Αναλυτικότερα, όσοι ενδιαφέρονται μπορούν με τη χρήση ειδικών φίλτρων να αναζητήσουν τα αποσπάσματα των περιλήψεων των προσεχών πλειστηριασμών και να ενημερωθούν για τη διενέργεια αυτών σε όλη την επικράτεια. Επιπλέον, η δημοσίευση του αποσπάσματος στην εν λόγω ιστοσελίδα μέχρι και δέκα ημέρες από την κατάσχεση συνδυαστικά με το άρθρο 954 2 εδ ε που προβλέπει ότι η ημερομηνία του πλειστηριασμού ορίζεται υποχρεωτικώς επτά (7) μήνες από την κατάσχεση, κατοχυρώνει τη μέγιστη δημοσιότητα για τον πλειστηριασμό, καθώς η ανάρτηση των δημοσιεύσεων παραμένει ενεργή στην ιστοσελίδα για αρκετούς μήνες, διασφαλίζοντας έτσι μεγαλύτερη προσέλευση πλειοδοτών και συνεπώς μεγαλύτερο πλειστηρίασμα. 67 Το άρθρο 12 των μεταβατικών διατάξεων του ν. 4335/2915 ορίζει ότι «η διάταξη του άρθρου 993 παράγραφος 2 εδάφιο γ θα τεθεί σε εφαρμογή με προεδρικό διάταγμα, που θα εκδοθεί ύστερα από κοινή πρόταση των Υπουργών Οικονομικών και Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων το οποίο θα εκδοθεί το αργότερο μέχρι 1.6.2016 και θα καθορίζει τον τρόπο προσδιορισμού της εμπορικής αξίας του ακινήτου που κατάσχεται, το αρμόδιο όργανο προσδιορισμού της αξίας αυτή και κάθε άλλη σχετική λεπτομέρεια. Μέχρι την έκδοση του προεδρικού διατάγματος, αν για το ακίνητο που κατάσχεται προβλέπεται αντικειμενική αξία για τον υπολογισμό του φόρου μεταβίβασης, η εκτίμηση δεν μπορεί να υπολείπεται της αξίας αυτής, όπως ισχύει κατά τον χρόνο της κατάσχεσης». 26

άρθρου 995 1 εδ. δ 68 η εμπορική αξία του ακινήτου κατά το χρόνο κατάσχεσης προσδιορίζεται ως τιμή πρώτης προσφοράς για το ακίνητο που εκπλειστηριάζεται, και όχι η αντικειμενική αξία, σύμφωνα με τη ρύθμιση που ίσχυε πριν. 2.8 Η κατάργηση του άρθρου 938 ΚΠολΔ και η επίδραση της στην εφαρμογή του 954 4 ΚΠολΔ. Με το άρθρο 1 στο όγδοο άρθρο παρ. 1 του ν. 4335/2015, καταργήθηκε η διάταξη του άρθρου 938 ΚΠολΔ, κατά την οποία προβλεπόταν η δυνατότητα υποβολής αίτησης, με τη διαδικασία των 686 επ. ΚΠολΔ, για την αναστολή της αναγκαστικής εκτέλεσης και τη χορήγηση προσωρινής διαταγής από τον Δικαστή του αρμοδίου μέχρι την εκδίκαση της ανακοπής Δικαστηρίου. Ως δικαιολογητικό λόγο για την κατάργηση αυτή αποτέλεσαν οι μεγάλες χρονικές καθυστερήσεις στην περάτωση της εκτελεστικής διαδικασίας, με κύρια αιτία το χρονικό διάστημα που απαιτείται για την εκδίκαση των ανακοπών και την έκδοση τελεσίδικης ή αμετάκλητης απόφασης επ' αυτών σε συνδυασμό με την αναστολή της εκτελεστικής διαδικασίας 69. Προς υλοποίηση των παραπάνω τροποποιήθηκαν οι διατάξεις για το χρόνο διεξαγωγής του αναγκαστικού πλειστηριασμού μέσω της επιλογής ενός σημαντικά απώτερου χρονικού σημείου σε σχέση με την προγενέστερη και επί δεκαετίες ισχύσασα ρύθμιση. 68 Το άρθρο 13 των μεταβατικών διατάξεων του ν. 4335/2015 ορίζει ότι «η διάταξη του άρθρου 995 παράγραφος 1 εδάφιο δ θα τεθεί σε εφαρμογή με το ανωτέρω στην παράγραφο 12 προεδρικό διάταγμα, που θα εκδοθεί ύστερα από κοινή πρόταση των Υπουργών Οικονομικών και Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Μέχρι την έκδοση του προεδρικού διατάγματος ως τιμή πρώτης προσφοράς για τον πλειστηριασμό ακινήτου ορίζεται η αξία που προκύπτει από τον προσδιορισμό της αξίας του με αντικειμενικά κριτήρια σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 41 και 41 Α του ν. 1249/1982 (Α 43), όπως εκάστοτε ισχύουν και των κατ εξουσιοδότηση αυτών εκδιδομένων κανονιστικών αποφάσεων». 69 Αιτιολογική Έκθεση στο σχέδιο νόμου «Επείγοντα μέτρα εφαρμογής του ν. 4334/2015 (Α 80), σελ. 8 27