ΕΛΛΗΝΟΡΩΜΑΪΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ΓΡΑΜΜΑΤΑ ΚΑΙ ΤΕΧΝΕΣ

ΕΛΛΗΝΟΡΩΜΑΪΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ΓΡΑΜΜΑΤΑ ΚΑΙ ΤΕΧΝΕΣ

Ελληνορωμαϊκός πολιτισμός Ελληνορωμαϊκός πολιτισμός ονομάζεται ο πολιτισμός που αναπτύχθηκε στη λεκάνη της Μεσογείου μετά την κυριαρχία της Ρώμης επί της Ελλάδας και της ελληνιστικής Αιγύπτου, δηλαδή από το 146 έως το 30 π.χ. Οι Ρωμαίοι ήρθαν σε επαφή με τον ελληνικό πολιτισμό ήδη αιώνες πριν, στην ιταλική χερσόνησο, έχοντας επαφές και εμπορικές σχέσεις με τις πόλεις της Μεγάλης Ελλάδας.

ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΓΡΜΜΑΤΩΝ Οι Ρωμαίοι επηρεάζονται από τα ελληνικά γράμματα, όπως ο Βιργίλιος, που συνθέτει κατά τα ομηρικά πρότυπα την «Αινειάδα». Το έπος αυτό αναφέρεται στον Αινεία γιο του Πριάμου και μυθολογικό γενάρχη των Ρωμαίων. Στα «Βουκολικά» του Βιργιλίου φαίνεται η επίδραση του Θεόκριτου, ενώ στα «Γεωργικά» ο Βιργίλιος επηρεάστηκε από τον Ησίοδο.

Ο Βιργίλιος καθισμένος ανάμεσα σε δύο μούσες. Ψηφιδωτό από οικία στην Τύνιδα. Μουσείο Μπαρντό Τύνιδα, Τυνησία. Πηγή εικόνας: http://latinika.tumblr.com/

ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΓΡΑΜΜΑΤΩΝ Ο μεγάλος λυρικός ποιητής της λατινικής λογοτεχνίας είναι ο Οράτιος. Στο έργο του υμνεί τα κατορθώματα του Αυγούστου. Ο Οβίδιος είναι επίσης σπουδαίος ποιητής των λατινικών γραμμάτων. Και οι δύο είναι επηρεασμένοι από την Αλεξανδρινή ποίηση.

Ορειχάλκινο άγαλμα του Οράτιου στην Venosa της Νότιας Ιταλίας Πηγή εικόνας: https://wetheitalians.com/single_post/carpe-diem-search-horace-venosa

Ο Οβίδιος (43 π.χ. 17 μ.χ.) επηρέασε με την ποίησή του την δυτική λογοτεχνία καθώς πολλοί τον μιμήθηκαν κατά την ύστερη αρχαιότητα και τον Μεσαίωνα Ορειχάλκινο άγαλμα του Οβίδιου στην Κωστάντζα της Ρουμανίας Πηγή εικόνας: https://sco.wikipedia.org/wiki/ovid

ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΓΡΑΜΜΑΤΩΝ Σε όλο το φάσμα της ζωής της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας είναι παραπάνω από εμφανής η επίδραση του ελληνικού πολιτισμού: στη φιλοσοφία στο δίκαιο στην ιστορία και την ιστοριογραφία στις επιστήμες

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ Οι Έλληνες συνεχίζουν να παράγουν πνευματικό έργο ως: περιηγητές (Παυσανίας), πεζογράφοι (Λογγίνος, Φιλόστρατος), γραμματικοί (Αθήναιος), ιστοριογράφοι (Διονύσιος, Αππιανός, Αρριανός) φιλόσοφοι (π.χ. Λουκιανός, Ηρώδης ο Αττικός, Πλούταρχος, Πλωτίνος), γιατροί (Γαληνός)

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΠΙΡΡΟΗ ΣΤΗΝ ΤΕΧΝΗ Η μεγαλύτερη επιρροή που έχει ο ελληνικός πολιτισμός στους Ρωμαίους είναι στην τέχνη. Πλούσιοι και ισχυροί Ρωμαίοι συγκεντρώνουν έργα Ελλήνων καλλιτεχνών ή παραγγέλνουν αντίγραφα ονομαστών έργων και διακοσμούν τους ναούς, τα δημόσια κτίρια και τις επαύλεις τους. Η καλλιτεχνική δραστηριότητα στη Ρώμη είναι συνέχεια της τέχνης της κλασικής και ελληνιστικής περιόδου.

ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ Στην αρχιτεκτονική συνεχίζεται η ελληνική τεχνοτροπία, όμως εμφανίζονται νέα υλικά όπως οι πλίνθοι και το χυτό τσιμέντο, με αποτέλεσμα να κατασκευάζονται μεγάλα κτήρια και εφαρμόζονται συχνά θόλοι και καμάρες. Οι αρχιτεκτονικοί ρυθμοί παραμένουν ίδιοι, αλλά τα κτίσματα αναδεικνύουν το μεγαλείο της αυτοκρατορικής Ρώμης.

FORUM ROMANUM ΡΩΜΑΪΚΗ ΑΓΟΡΑ Καλλιτεχνική απεικόνιση Πηγή εικόνας: https://www.youtube.com/watch?v=wlq52xlssd0

Πηγή εικόνας: https://www.seriouspuzzles.com/forum-romanum-5000pc-jigsaw-puzzle-by-jumbo/

Καλλιτεχνική απεικόνιση

Forum Augustum Πηγή εικόνας: https://en.wikipedia.org/wiki/forum_of_augustus

FORUM AUGUSTUM Πηγή εικόνας: http://fori-imperiali.info/en/002-2/

ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ Κατά τα πρότυπα της αρχαίας ελληνικής Αγοράς κατασκευάζονται πλατείες, που περιβάλλονται από στοές και ναούς, τα λεγόμενα fora. Σε όλη την αυτοκρατορία κατασκευάζονται υδραγωγεία, γέφυρες και μεγάλοι δρόμοι, που αποσκοπούν στην ύδρευση και επικοινωνία των κέντρων της αυτοκρατορίας μεταξύ τους.

FORUM AUGUSTUM Καλλιτεχνική απεικόνιση Πηγή εικόνας: https://gr.pinterest.com/pin/24136547981419277/?lp=true

AQUA CLAUDIA Πηγή εικόνας: https://www.romeingreek.eu/?p=4250

Pont du Gard Στην σημερινή Γαλλία, κοντά στην πόλη Nîmes, στέκεται αγέρωχο το ρωμαϊκό υδραγωγείο, το οποίο οι Γάλλοι ονομάζουν Pont du Gard. Το υδραγωγείο χτίστηκε κατά τον 1 ο μ.χ. αιώνα για την υδροδότηση της ρωμαϊκής αποικίας Nemausus. To συνολικό μήκος του υδραγωγείου, που στο μεγαλύτερο μέρος του είναι υπόγειο, είναι 50 χιλιόμετρα, και φέρνει φρέσκο νερό στη πόλη από μία πηγή κοντά στην τοποθεσία Uzès. Για να μπορέσει να περάσει το νερό την κοιλάδα του ποταμού Gardon, χτίστηκε αυτό το υπέροχο υδραγωγείο, το οποίο είναι μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO.

ΤΟΠΟΘΕΣΙΑ ΤΟΥ ΥΔΡΑΓΩΓΕΙΟΥ ΚΑΙ ΔΙΑΔΡΟΜΗ ΤΟΥ ΝΕΡΟΥ Πηγή εικόνων: https://en.wikipedia.org/wiki/pont_du_gard

Πηγή εικόνας: https://en.wikipedia.org/wiki/pont_du_gard

ΥΠΟΓΕΙΟ ΤΜΗΜΑ ΤΟΥ ΥΔΡΑΓΩΓΕΙΟΥ Πηγή εικόνας: https://en.wikipedia.org/wiki/pont_du_gard

ΤΟ ΡΩΜΑÏΚΟ ΥΔΡΑΓΩΓΕΙΟ ΣΤΗ ΜΟΡΙΑ Το ρωμαϊκό υδραγωγείο της Μυτιλήνης, είναι ένα από τα σημαντικότερα τεχνικά έργα, το μεγαλύτερο σε έκταση και ίσως το ωφελιμότερο που έγινε στην αρχαιότητα στη Λέσβο. Είναι έργο πιθανώς του τέλους του 2ου ή των αρχών του 3ου μ.χ. αιώνα. Κατασκευάσθηκε για τη μεταφορά νερού από τις άφθονες πηγές του όρους Ολύμπου μέχρι την αρχαία πόλη της Μυτιλήνης, σε διαδρομή περίπου 26 χλμ. Υπολογίζεται ότι η ποσότητα νερού που προμήθευε την πόλη ήταν 127.000 μ³ την ημέρα. Ο τεχνικός του έργου ήταν πραγματικά μεγαλοφυής, αφού έλυσε το πρόβλημα της συνεχούς ροής του νερού, που περνούσε από ανομοιογενή εδάφη, με διαφορετική στάθμη, γεφυρώνοντας τις κοιλάδες με τοξοστοιχίες, πάνω από τις οποίες περνούσαν οι αγωγοί του νερού. Τμήματα υδατογεφυρών και αγωγών διατηρούνται ορατά σε πολλά σημεία, κατά μήκος της διαδρομής του. Εντυπωσιακή είναι η υδατογέφυρα (τοξοστοιχία) που σώζεται στη θέση Μόρια, σε μήκος 170 μ., με 17 τόξα, είναι από ντόπιο μάρμαρο. Μικρότερες υδατογέφυρες σώζονται στις θέσεις Πασπαλά και Καμαρούδια. Πηγή: http://odysseus.culture.gr/h/2/gh251.jsp?obj_id=1832

ΤΟ ΡΩΜΑÏΚΟ ΥΔΡΑΓΩΓΕΙΟ ΣΤΗ ΜΟΡΙΑ Πηγή εικόνας: https://www.youtube.com/watch?v=bo5pjg6dbw0

ΤΟ ΡΩΜΑÏΚΟ ΥΔΡΑΓΩΓΕΙΟ ΣΤΗ ΜΟΡΙΑ Πηγή εικόνας: https://www.flickr.com/photos/94980357@n02/9027438716

ARA PACIS - ΒΩΜΟΣ ΤΗΣ ΕΙΡΗΝΗΣ ΣΤΗ ΡΩΜΗ Πηγή εικόνας: https://www.romeingreek.eu/?p=12337

ARA PACIS AUGUSTAE - ΒΩΜΟΣ ΤΗΣ ΕΙΡΗΝΗΣ ΣΤΗ ΡΩΜΗ Πηγή εικόνας: https://www.romeingreek.eu/?p=12337

ΤΟ ΠΑΝΘΕΟΝ ΣΤΗ ΡΩΜΗ Πηγή εικόνας: http://www.domuscarmelitana.com/en/places-to-visit-in-rome/pantheon/

ΤΟ ΠΑΝΘΕΟΝ ΣΤΗ ΡΩΜΗ Πηγή εικόνας: https://brewminate.com/construction-and-behavior-of-the-pantheon/

Πηγή εικόνας: https://www.visionpubl.com/en/cities/rome/the-pantheon/

ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ Κολοσσιαία λουτρά κατασκευάζονται σε όλες τις πόλεις της αυτοκρατορίας. Τα λουτρά δεν εξυπηρετούν μόνο τις ανάγκες της ατομικής καθαριότητας των πολιτών, αλλά αποτελούν και κέντρα συνεύρεσης και επικοινωνίας τους. Τα πιο λαμπρά λουτρά της Ρώμης ήταν τα περίφημα λουτρά του Καρακάλλα.

ΟΙ ΘΕΡΜΕΣ ΤΟΥ ΚΑΡΑΚΑΛΛΑ ΣΤΗ ΡΩΜΗ Πηγή εικόνας: https://www.romeingreek.eu/?p=19356

ΟΙ ΘΕΡΜΕΣ ΤΟΥ ΚΑΡΑΚΑΛΛΑ ΣΤΗ ΡΩΜΗ Πηγή εικόνας: https://romeingreek.wordpress.com/2015/θέρμες-του-καρακάλλα

ΟΙ ΘΕΡΜΕΣ ΤΟΥ ΚΑΡΑΚΑΛΛΑ ΣΤΗ ΡΩΜΗ Πηγή εικόνας: https://romeingreek.files.wordpress.com/2017/07/3970.jpg

ΡΩΜΑÏΚΑ ΛΟΥΤΡΑ ΣΤΟ BATH ΤΗΣ ΑΓΓΛΙΑΣ Πηγή εικόνας: https://www.fotocommunity.de/photo/roemische-baeder-in-bath-1-wolfram-schmidt/39997018

ΡΩΜΑÏΚΑ ΛΟΥΤΡΑ ΣΤΟ BATH ΤΗΣ ΑΓΓΛΙΑΣ Πηγή εικόνας: https://www.visitbritain.com/de/de/baths-roemische-baeder

Πηγή εικόνας: https://www.neakriti.gr/article/politismos/1513900/otan-oi-arhaioi-ekanan-spa/

ΘΕΑΤΡΑ Η αρχιτεκτονική των θεάτρων εξελίσσεται και από την αμφιθεατρική μορφή των ελληνικών θεάτρων, οι ρωμαϊκές δημιουργίες γίνονται κυκλικές για να φιλοξενήσουν μονομαχίες, θηριομαχίες αλλά και ναυμαχίες. Το μεγαλύτερο και πιο λαμπρό ρωμαϊκό θέατρο βρίσκεται στη Ρώμη, και δεν είναι άλλο από το Κολοσσαίο.

ΤΟ ΚΟΛΟΣΣΑΙΟ ΣΤΗ ΡΩΜΗ Πηγή εικόνας: https://www.koutipandoras.gr/article/xarae-to-onoma-ths-ston-toixo-toy-kolossaioy-kai-pleon-parapempetai-se-dikh

Πηγή εικόνας: https://www.romeingreek.eu/?p=4391

Πηγή εικόνας: https://forum.gr.herozerogame.com/index.php?/topic/7319

ΜΑΚΕΤΑ ΤΗΣ ΑΡΧΑΙΑΣ ΡΩΜΗΣ Πηγή εικόνας: https://www.romeingreek.eu/?p=13272

ΙΠΠΟΔΡΟΜΟΙ Ιδιαίτερα κτίσματα στις πόλεις των ρωμαϊκών χρόνων ήταν οι Ιππόδρομοι. Κτισμένοι βάσει της αρχής του αρχαίου ελληνικού σταδίου, φιλοξενούσαν αρματοδρομίες, που ήταν ιδιαίτερα αγαπητές στην αρχαιότητα. Αποτελούσαν επίσης χώρο συνάθροισης και διασκέδασης των πολιτών, αλλά και χώρος μεγάλων ιστορικών γεγονότων, όπως οι ιππόδρομοι της Θεσσαλονίκης και της Κωνσταντινούπολης.

CIRCUS MAXIMUS ΤΗΣ ΡΩΜΗΣ Πηγή εικόνας: https://www.romeingreek.eu/?p=13272

CIRCUS MAXIMUS ΤΗΣ ΡΩΜΗΣ Πηγή εικόνας: https://www.romeingreek.eu/?p=13272

CIRCUS MAXIMUS Πηγή εικόνας: https://www.romeingreek.eu/?p=13272

Ο Ιππόδρομος της Θεσσαλονίκης ξεκίνησε να κατασκευάζεται κατά τα τέλη του 3ου αιώνα μ.χ. Σε αυτόν τον χώρο ο αυτοκράτορας Θεοδόσιος Α κατέσφαξε χιλιάδες κατοίκους της πόλης, πιστούς της αρχαίας θρησκείας του Δωδεκάθεου Πηγή εικόνας: http://galeriuspalace.culture.gr/mnimeia/ippodromos/

Καλλιτεχνική απεικόνιση του Ιπποδρόμου και του Γαλεριανού ανακτόρου της Θεσσαλονίκης Πηγή εικόνας: https://cityculture.gr/o-romaikos-ippodromos-tis-thessalonikis-mnimes-zontanevoun-sta-krimmena-eripia-tou/

Ο Ιππόδρομος της Κωνσταντινούπολης Καλλιτεχνική απεικόνιση Έμεινε στην Ιστορία από την στάση του Νίκα του 532 Πηγή εικόνας: http://vizantinaistorika.blogspot.com/2016/07/blog-post_12.html

Καλλιτεχνική απεικόνιση της Κωνσταντινούπολης Διακρίνεται στο κέντρο ο Ιππόδρομος Πηγή εικόνας: https://www.pallasweb.com/deesis/sports-of-the-byzantine-empire.html

ΑΨΙΔΕΣ ΘΡΙΑΜΒΟΥ Οι αυτοκράτορες για να αναδείξουν το μεγαλείο και τα έργα τους ανέγειραν μεγαλοπρεπείς αψίδες θριάμβου, όπου καλλιτέχνες αποτύπωναν τα «έργα» και τις «ημέρες» των αυτοκρατόρων καθώς και τις μεγάλες κατακτήσεις και εκστρατείες τους. Οι περισσότερες αψίδες θριάμβου ανεγέρθηκαν στην πρωτεύουσα της αυτοκρατορίας: τη Ρώμη.

ΑΨΙΔΑ ΘΡΙΑΜΒΟΥ Μ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΣΤΗ ΡΩΜΗ Πηγή εικόνας: https://de.wikipedia.org/wiki/triumphbogen

Πηγή εικόνας: https://de.wikipedia.org/wiki/triumphbogen Πηγή εικόνας: https://de.wikipedia.org/wiki/septimius_severus Αψίδα θριάμβου του αυτοκράτορα Σεπτίμιου Σεβίρου (Septimius Severus) στην πόλη Leptis Magna, στη σημερινή πόλη Χόμς της Λιβύης.

ΑΨΙΔΑ ΘΡΙΑΜΒΟΥ TITOΥ ΣΤΗ ΡΩΜΗ Πηγή εικόνας: http://www.smarttravelers.de/sehenswuerdigkeiten/rom/titusbogen/

ΑΨΙΔΑ ΘΡΙΑΜΒΟΥ ΓΑΛΕΡΙOΥ ΣΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

ΑΨΙΔΑ ΘΡΙΑΜΒΟΥ ΓΑΛΕΡΙOΥ ΣΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ Πηγή εικόνας: https://www.aegeantrails.com/el/activity/

ΑΨΙΔΑ ΘΡΙΑΜΒΟΥ ΓΑΛΕΡΙOΥ ΣΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ Καλλιτεχνική απεικόνιση Πηγή εικόνας: https://www.alfavita.gr/koinonia/170085_etsi-itan-kentro-tis-thessalonikis-kata-tin-arhaiotita

ΤΟΙΧΟΓΡΑΦΙΕΣ Ο ελληνορωμαϊκός πολιτισμός μας έδωσε πολύ ωραίες τοιχογραφίες που κοσμούσαν τις οικίες των ευγενών και πλουσίων κατοίκων της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας. Ιδιαίτερης ομορφιάς και πολύ καλά συντηρημένες είναι οι τοιχογραφίες που ανακαλύφθηκαν στην πόλη της Πομπηίας, που είχε καταστραφεί από την έκρηξη του Βεζούβιου το έτος 79.

ΤΟΙΧΟΓΡΑΦΙΑ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΠΟΜΠΗΙΑ Πηγή εικόνας: https://twitter.com/iicatene/status/1099952699980873729

ΨΗΦΙΔΩΤΑ Η τέχνη του ψηφιδωτού αναπτύχθηκε στα κλασικά χρόνια. Ξακουστά είναι τα ψηφιδωτά που βρέθηκαν στην αρχαία Πέλλα. Η τέχνη εξελίχθηκε ιδιαίτερα κατά τα ελληνιστικά χρόνια, και οι Ρωμαίοι συνέχισαν την παράδοση αυτή, κοσμώντας με ψηφιδωτά όλες τις περιοχές της Μεσογείου. Την τέχνη του ψηφιδωτού κληρονόμησαν οι Βυζαντινοί, οι οποίοι επίσης έδωσαν λαμπρά έργα τέχνης.

Ψηφιδωτό από τα αρχαία Ζεύγμα στην σημερινή Νοτιοανατολική Τουρκία Πηγή εικόνας: https://orizontespress.gr/?p=99409

Ψηφιδωτό από τα αρχαία Ζεύγμα στην σημερινή Νοτιοανατολική Τουρκία Πηγή εικόνας: https://www.hurriyet.com.tr/seyahat/cingene-kizinin-esrarengiz-hikayesi-41048100