Ο Β ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ Έργο του Mariusz Kozik
ΑΦΟΡΜΗ ΚΑΙ ΕΚΡΗΞΗ ΤΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ Ο Β Παγκόσμιος Πόλεμος ξεκίνησε την 1 η Σεπτεμβρίου 1939 με την εισβολή γερμανικών στρατευμάτων στην Πολωνία. Η αφορμή ήταν τα πυρά εναντίον Γερμανών στρατιωτών στα σύνορα Γερμανίας Πολωνίας. Αυτό που είναι σήμερα αποδεδειγμένο, είναι ότι οι ίδιοι οι Γερμανοί άνοιξαν πυρ εναντίον των συνοριακών τους στρατευμάτων. Πηγή εικόνας: https://www.pinterest.pt/pin/254523816423983533/
Η σκηνοθετημένη φωτογραφία του Hans Sönnke που έγινε σύμβολο της έναρξης του Β Π.Π. Γερμανοί στρατιώτες υποτίθεται ότι σπάνε τη μπάρα στα γερμανοπολωνικά σύνορα. Διακρίνονται επίσης άνδρες με αστυνομικές στολές του Gdansk. Πηγή εικόνας: https://www.spiegel.de/geschichte/deutscher-ueberfall-auf-polen-1939-zwoelf-mann-und-eine-schranke-a-7c7a74f5-6300-40b9- a6cc-2a6cfad006b2#fotostrecke-4205755c-550d-4405-ab7b-793590de2b74
Η προπαγάνδα στην υπηρεσία του πολέμου: Φωτογραφία του Hans Sönnke που δείχνει Γερμανούς στρατιώτες να αποθέτουν τη μπάρα στα γερμανοπολωνικά σύνορα. Διακρίνεται πίσω αριστερά οπερατέρ που κινηματογραφεί τη σκηνή. Εμφανή είναι και τα χαμόγελα των Γερμανών στρατιωτών. Πηγή εικόνας: https://www.spiegel.de/geschichte/deutsc her-ueberfall-auf-polen-1939-zwoelf- mann-und-eine-schranke-a-7c7a74f5-6300-40b9-a6cc- 2a6cfad006b2#fotostrecke-4205755c- 550d-4405-ab7b-793590de2b74
ΓΕΝΙΚΕΥΣΗ ΤΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ Στις 3 του Σεπτέμβρη του 1939 η Βρετανία και η Γαλλία κηρύσσουν τον πόλεμο στην Γερμανία, η οποία χρειάζεται λιγότερο από ένα μήνα για να καταλάβει τα εδάφη της Πολωνίας μέχρι να συναντήσει τα σοβιετικά στρατεύματα. Παρά την κήρυξη του πολέμου από Βρετανία και Γαλλία και την αντίστοιχη επιστράτευση, δεν έπεσε ούτε μία σφαίρα στο Δυτικό Μέτωπο.
«BLITZKRIEG» «Blitzkrieg» σημαίνει κεραυνοβόλος πόλεμος στα γερμανικά. Και με αυτήν την τακτική η Γερμανία κατάφερε μέσα σε λίγους μήνες να κυριεύσει όλη την Ευρώπη. Η Γαλλία δεν ήταν προετοιμασμένη να διεξάγει επιθετικό πόλεμο, αλλά αμυντικό. Και αυτό φαίνεται από την αμυντική γραμμή Μαζινό στα σύνορα μεταξύ Γερμανίας και Γαλλίας, που κατασκεύασαν οι Γάλλοι μετά τον Α Π.Π.
ΓΡΑΜΜΗ ΜΑΖΙΝΟ Η γραμμή Μαζινό (Maginot Line) ήταν μία αμυντική γραμμή κατά μήκος των συνόρων Γαλλίας και Γερμανίας που περιλάμβανε οχυρωματικά έργα με πολυβολεία και πυροβολεία κατασκευασμένα από ενισχυμένο σκυρόδεμα (beton armé). Τα διάφορα οχυρά είχαν υπόγειες στοές και θαλάμους διαβίωσης για τους στρατιώτες.
Πηγή εικόνας: https://simple.wikipedia.org/wiki/maginot_line
ΚΑΘΕΤΗ ΤΟΜΗ ΕΝΟΣ ΟΧΥΡΟΥ ΤΗΣ ΓΡΑΜΜΗΣ ΜΑΖΙΝΟ Πηγή εικόνας: https://gr.pinterest.com/pin/566538828105663510/
Ένα από τα οχυρά της γραμμής Μαζινό Πηγή εικόνας: https://www.destination-innovation.com/maginot-line-fall-france/
ΚΑΙ ΠΩΣ ΕΛΥΣΑΝ ΟΙ ΓΕΡΜΑΝΟΙ ΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΤΗΣ ΓΡΑΜΜΗΣ ΜΑΖΙΝΟ;
ΠΟΛΥ ΑΠΛΑ: ΤΗΝ ΠΑΡΕΚΑΜΨΑΝ
«BLITZKRIEG» Εφαρμόζοντας την τακτική του «Blitzkrieg» εισέβαλαν στη Δανία στην Ολλανδία στη Νορβηγία στο Λουξεμβούργο και στο Βέλγιο μέσα σε λίγες εβδομάδες. Από το Βέλγιο εισέβαλαν στη Γαλλία εκεί όπου οι οχυρώσεις της γραμμής Μαζινό ήταν ασθενείς.
Η Ευρώπη στο τέλος του 1939 Πηγή αρχικής εικόνας: https://de.wikipedia.org/wiki/westfeldzug
Το σχέδιο επίθεσης των Γερμανών στο Δυτικό Μέτωπο Ο κύριος όγκος των γαλλικών δυνάμεων βρίσκεται στα σύνορα με την Γερμανία στη γραμμή Μαζινό. Πηγή εικόνας: https://www.bpb.de/geschichte/deutschegeschichte/der-zweite-weltkrieg/200074/der-krieg-in-europa
Η Ευρώπη το καλοκαίρι του 1940 Πηγή αρχικής εικόνας: https://de.wikipedia.org/wiki/westfeldzug
«BLITZKRIEG» Ο πόλεμος με τη Γαλλία διήρκεσε μόλις 10 μέρες. Η Γαλλία αναγκάστηκε να υπογράψει την συνθηκολόγηση στις 22 Ιουνίου 1940 στο ίδιο βαγόνι τραίνου, που υποέγραψαν οι Γερμανοί την κατάπαυση του πυρός του Α Π.Π. Για τον σκοπό αυτό οι Γερμανοί έβγαλαν το βαγόνι τραίνου από το μουσείο, όπου βρισκόταν.
Η υπογραφή της κατάπαυσης του πυρός μεταξύ του Γερμανού στρατηγού Wilhelm Keitel και του Γάλλου στρατηγού Charles Huntziger Πηγή εικόνας: https://de.wikipedia.org/wiki/waffenstillstand_von_compiegne_(1940)
Η στιγμή που οι Γερμανοί βγάζουν το ιστορικό βαγόνι της Compiègne από το μουσείο Πηγή εικόνας: https://de.wikipedia.org/wiki/waffenstillstand_von_compiegne_(1940)
Ο ΧΙΤΛΕΡ ΣΤΟ ΠΑΡΙΣΙ Πηγή εικόνας: https://www.sueddeutsche.de/politik/hitler-duenkirchen-churchill-1.2533367?reduced=true
ΣΤΡΑΤΗΓΟΣ DE GAULLE Μετά την ήττα της Γαλλίας, πάρα πολλοί Γάλλοι, με επικεφαλής τον στρατηγό Charles de Gaulle κατέφυγαν στην Βρετανία, απ όπου συνέχισαν τον αγώνα εναντίον των Γερμανών. Το σύμβολο της γαλλικής αντίστασης Πηγή εικόνας: https://en.wikipedia.org/wiki/charles_de_gaulle
Η ΜΑΧΗ ΤΗΣ ΑΓΓΛΙΑΣ Ο επόμενος μεγάλος στόχος του Χίτλερ ήταν η Βρετανία. Η γερμανική Luftwaffe ξεκίνησε βομβαρδισμούς του Λονδίνου και άλλων πόλεων με σκοπό την απόβαση των Γερμανών στο νησί. Οι Βρετανοί όμως αντιστάθηκαν με σθένος και ο πρωθυπουργός τους Winston Churchill έγινε το δικό τους σύμβολο αντίστασης.
ΤΟ ΛΟΝΔΙΝΟ ΒΟΜΒΑΡΔΙΣΜΕΝΟ ΦΛΕΓΕΤΑΙ Πηγή εικόνας: https://sites.google.com/site/primaryschoolhistory/world-war-ii/the-blitz
Γερμανικό βομβαρδιστικό πάνω από το Λονδίνο Πηγή εικόνας: https://londonsroyaldocks.com/londons-royal-docks-history/history-world-war2/
ΕΚΣΤΡΑΤΕΙΑ ΣΤΑ ΒΑΛΚΑΝΙΑ Το 1941 η Γερμανία στρέφει την προσοχή της στα Βαλκάνια. Οι σύμμαχοί της Βουλγαρία και Ιταλία χρειάζονται βοήθεια για να κάμψουν την αντίσταση των Σέρβων και των Ελλήνων. Έτσι ξεκινά η εκστρατεία στα Βαλκάνια και μέχρι τον Απρίλιο του 1941 όλη η βαλκανική χερσόνησος θα βρίσκεται σε γερμανικά χέρια.
Πηγή εικόνας: https://de.wikipedia.org/wiki/balkanfeldzug_(1941) Οι επιχειρήσεις του γερμανικού στρατού εναντίον της Σερβίας
Οι επιχειρήσεις του γερμανικού στρατού εναντίον της Ελλάδας Πηγή εικόνας: https://de.wikipedia.org/wiki/balkanfeldzug_(1941)
ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΚΑΤΑΚΤΗΜΕΝΗΣ ΕΥΡΩΠΗΣ Οι περιοχές της Ευρώπης που ήταν υπό κατοχή οργανώθηκαν σύμφωνα με τα συμφέροντα των Ναζί: ❶ οι οικονομικοί πόροι των κατακτημένων χωρών δεσμεύτηκαν και ❷ οι λαοί τους υπέστησαν συστηματική προπαγάνδα για να αναγνωρίσουν την «ανωτερότητα» της ναζιστικής Γερμανίας.
ΟΠΩΣ ΣΤΗΝ ΓΕΡΜΑΝΙΑ ΕΤΣΙ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ Πηγή εικόνας: https://de.wikipedia.org/wiki/holocaust_in_griechenland
ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΚΑΤΑΚΤΗΜΕΝΗΣ ΕΥΡΩΠΗΣ Όσοι δεν υποτάχθηκαν και αντιστάθηκαν αντιμετωπίσθηκαν με: ❶ βιαιότητα ❷ βασανιστήρια και ❸ μαζικές εκτελέσεις Κοινό γνώρισμα σε όλη την Ευρώπη οι διώξεις εναντίον των Εβραίων και των Ρομά, οι οποίοι εξοντώθηκαν μαζικά στα στρατόπεδα των Ναζί.
Γερμανικό «πλιάτσικο» στην Αθήνα τον Απρίλιο του 1941 Πηγή εικόνας: https://www.bpb.de/geschichte/zeitgeschichte/griechenland/177895/deutsche-besatzungszeit
Εκτέλεση αμάχων στα Κερδύλια Σερρών Πηγή εικόνας: https://www.ant1news.gr/eidiseis/article/549205/olokaytoma-kerdylion-apo-tis-protes-mazikes-ekteleseis-amaxon-stin-ellada
Συγκέντρωση των Εβραίων της Θεσσαλονίκης στην πλατεία Ελευθερίας της πόλης για καταμέτρηση και γκετοποίηση Ιούλιος 1942 Πηγή εικόνας: https://www.gedenkorte-europa.eu/de_de/article-judenverfolgung-in-griechenland.html
Η ΑΝΤΙΔΡΑΣΗ Η αντίδραση στον κατακτητή ήταν η δημιουργία αντιστασιακών οργανώσεων σε πολλές χώρες, οι οποίες αντιστάθηκαν ένοπλα στους κατακτητές Ναζί: στη Γαλλία οι Μακί (Maquis) στη Γιουγκοσλαβία οι παρτιζάνοι στην Ελλάδα οι αντάρτες Κρητικός αντάρτης Πηγή εικόνας: https://twitter.com/k_antartis
Η ΕΠΙΘΕΣΗ ΣΤΗ ΣΟΒΙΕΤΙΚΗ ΕΝΩΣΗ Τον Ιούνιο του 1941, η ναζιστική Γερμανία επιτέθηκε στη Σοβιετική Ένωση. Ο γερμανικός στρατός έφτασε σε λίγες εβδομάδες στα περίχωρα του Leningrad (σημερινή Αγία Πετρούπολη), του Stalingrad (Wolgograd) και της πρωτεύουσας Μόσχας, δίχως, όμως, να καταφέρει να καταλάβει τις τρεις πόλεις. Ο βαρύς χειμώνας που ακολούθησε ήταν εξουθενωτικός για τα γερμανικά στρατεύματα.
Η ΕΠΙΘΕΣΗ ΣΤΗ ΣΟΒΙΕΤΙΚΗ ΕΝΩΣΗ Πηγή εικόνας: http://nova-aetas.blogspot.com/2014/10/
Γερμανοί στρατιώτες στη Ρωσία Πηγή εικόνας: https://s.hdnux.com/photos/47/60/21/10421323/3/rawimage.jpg
ΗΤΤΑ ΣΤΟ STALINGRAD Νέα γερμανική επίθεση εκδηλώθηκε την άνοιξη του 1942. Στην καθοριστική μάχη του Stalingrad (Σεπ. 1942 Φεβ. 1943), οι Γερμανοί είχαν πάνω από 300.000 νεκρούς, τραυματίες και αιχμαλώτους και τελικά ηττήθηκαν από τον σοβιετικό στρατό. Έτσι, άρχισαν να υποχωρούν σε όλο το μήκος του μετώπου. Ήταν η αρχή του τέλους για τη χιτλερική Γερμανία.
ΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΑΦΡΙΚΗ Παράλληλα με τις επιχειρήσεις στην Ευρώπη ο πόλεμος πέρασε και στην Αφρική, όταν ιταλικές μονάδες από την Λιβύη επιτέθηκαν στους Άγγλους, που βρίσκονταν στην Αίγυπτο. Η Γερμανία έστειλε προς ενίσχυση των Ιταλών στην Αφρική το Afrikakorps, ένα εκστρατευτικό σώμα 100.000 ανδρών. Επικεφαλής ήταν ο στρατηγός Rommel, η λεγόμενη αλεπού της ερήμου.
Καλλιτεχνική απεικόνιση του πολέμου στην Αφρική από τον Mariusz Kozik Πηγή εικόνας: http://www.lacedemon.info/galeria/
ΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΑΦΡΙΚΗ Ο στόχος των Ιταλών και των Γερμανών ήταν η κατάληψη και ο έλεγχος της Διώρυγας του Σουέζ. Στο μέτωπο της Βόρειας Αφρικής, συμμετείχαν με συμμαχικές δυνάμεις και ελληνικές μονάδες. Μετά από πολύμηνες μάχες (Φεβ. 1941-Μάιος 1943) οι σύμμαχοι επικράτησαν. Έλληνες στρατιώτες στην Βόρειο Αφρική Πηγή εικόνας: https://gr.pinterest.com/pin/570901690243213646/
ΣΚΗΝΗ ΑΠΟ ΤΗΝ ΜΑΧΗ ΤΟΥ EL ALAMEIN Έργο του Ivan Makarkoff Πηγή εικόνας: https://www.artstation.com/artwork/3yg5j
ΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΑΠΩ ΑΝΑΤΟΛΗ Οι ΗΠΑ ήταν ουδέτερες στην αρχή του πολέμου. Όταν όμως η Ιαπωνία επιτέθηκε εναντίον του αμερικανικού στόλου στο Περλ Χάρμπορ της Χαβάης (07.12.1941), οι ΗΠΑ κήρυξαν τον πόλεμο τόσο στην Ιαπωνία όσο και στις δυνάμεις του Άξονα. Έτσι, και ο Ειρηνικός ωκεανός έγινε ένα από τα πολεμικά μέτωπα, και μάλιστα από τα πιο σκληρά.
Η ΙΑΠΩΝΙΚΗ ΕΠΙΘΕΣΗ ΣΤΟ PEARL HARBOR Έργο του Sebastian Hue Πηγή εικόνας: https://www.artstation.com/artwork/dbqvx
Η καταστροφή του αμερικανικού στόλου στο Pearl Harbor Εθνικό αρχείο των Η.Π.Α. Πηγή εικόνας: https://articles.historynet.com/?p=13738236
ΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ Μετά την ήττα των Γερμανών στο μέτωπο της Βόρειας Αφρικής οι σύμμαχοι αποβιβάστηκαν στην Ιταλία. Το φασιστικό καθεστώς κατέρρευσε και ο Μουσολίνι καθαιρέθηκε, αλλά διέφυγε στη Β. Ιταλία, όπου σχημάτισε νέα κυβέρνηση, στηριγμένος σε γερμανικά στρατεύματα. Οι Γερμανοί φοβούμενοι απόβαση στις ακτές της Βόρειας Θάλασσας και της Γαλλίας κατασκεύασαν το «τείχος του Ατλαντικού».
Ο Μουσολίνι μετά την απελευθέρωσή του από Γερμανούς αλεξιπτωτιστές Πηγή εικόνας: https://resistenza.eu/gran-sasso-mussolini-vor-hotel/
Το τείχος του Ατλαντικού ήταν ένα σύστημα με οχυρώσεις πολυβολείων και πυροβολείων από τον Ατλαντικό ωκεανό μέχρι τον πολικό κύκλο στη Νορβηγία. Πηγή εικόνας: http://festungsfreundesaarland.de/wordpress/fotos/impressionen-atlantikwall/
Οχυρώσεις του τείχους του Ατλαντικού στην Ολλανδία Πηγή εικόνας: https://www.tracesofwar.com/sights/690/where-is-atlantikwall---marine-k%fcsten-batterie-81-heerenduin-mkb-heerenduin.htm
D - DAY Στις 06.06.1944 ισχυρές συμμαχικές δυνάμεις υπό την ηγεσία του Αμερικανού στρατηγού Αϊζενχάουερ πραγματοποίησαν μία από τις μεγαλύτερες επιχειρήσεις του Β Παγκόσμιου πολέμου, την απόβαση στις ακτές της Νορμανδίας στην βορειοδυτική Γαλλία. Πηγή εικόνας: https://globalnews.ca/news/5346590/what-is-d-day-timeline/
Η ΑΠΟΒΑΣΗ ΣΤΗ ΝΟΡΜΑΔΙΑ Έργο του 5518 Studios Πηγή εικόνας: https://www.artstation.com/artw ork/lv9dmz
Έργο του Mariusz Kozik
D - DAY Παρά την ισχυρή αντίσταση των γερμανικών δυνάμεων, οι σύμμαχοι κατόρθωσαν, έχοντας μεγάλες απώλειες, να απελευθερώσουν μέχρι τον Σεπτέμβριο του 1944 τη Γαλλία, το Βέλγιο, το Λουξεμβούργο και την Ολλανδία. Καθώς οι σύμμαχοι πλησίαζαν τα σύνορα της Γερμανίας δέχθηκαν ξαφνικά μία αντεπίθεση, η οποία είναι γνωστή ως η μάχη των Αρδεννών, που καθυστέρησε για λίγο την προέλασή τους.
Η ΑΝΤΕΠΙΘΕΣΗ ΤΩΝ ΓΕΡΜΑΝΩΝ ΣΤΙΣ ΑΡΔΕΝΝΕΣ
ΑΝΑΤΟΛΙΚΟ ΜΕΤΩΠΟ Ο γερμανικός στρατός υπέστη τεράστια ήττα στο Stalingrad αφήνοντας 300.000 νεκρούς στις όχθες του Βόλγα ποταμού. Αυτή ήταν η καμπή του πολέμου στο ανατολικό μέτωπο. Ο κόκκινος στρατός εξαπέλυσε μία μεγάλης κλίμακας αντεπίθεση με τον στρατάρχη Ζούκοφ να έχει έναν και μοναδικό σκοπό: να φτάσει στο Βερολίνο. O στρατάρχης Georgiy Zhukov Πηγή εικόνας: https://gallerix.org/pr/vystavka-voyna-glazami-ochevidcev-frontovoy-risunok-i-plakat/
Πηγή εικόνας: https://de.wikipedia.org/wiki/kurland-kessel
ΑΝΑΤΟΛΙΚΟ ΜΕΤΩΠΟ Η γρήγορη προέλαση του κόκκινου στρατού στο ανατολικό μέτωπο πίεσε τον γερμανικό στρατό να αποχωρήσει τάχιστα από τα Βαλκάνια για να μην εγκλωβιστεί, με αποτέλεσμα οι Γερμανοί να εγκαταλείψουν την Ελλάδα ήδη από το 1944. Στις αρχές του 1945 βρετανικά, αμερικανικά και γαλλικά στρατεύματα από την Δύση πλησίαζαν στο Βερολίνο.
ΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΗΣ ΓΕΡΜΑΝΙΑΣ Από την Ανατολή περικύκλωσαν το Βερολίνο τα σοβιετικά στρατεύματα. Μετά από σκληρές μάχες κατέλαβαν την πόλη. Ο Αδόλφος Χίτλερ αυτοκτόνησε και η Γερμανία παραδόθηκε άνευ όρων. Λίγο νωρίτερα είχε πιαστεί και εκτελεστεί στην Ιταλία ο Μπενίτο Μουσολίνι από Ιταλούς αντιστασιακούς.
Το τέλος του πολέμου - Η σοβιετική σημαία κυματίζει πάνω από το Reichstag στο Βερολίνο Πηγή εικόνας: https://gallery.world/photo-704377-berlin-1945-rejhstag-pobeda-znamya-pobedy-russkij-soldat
ΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΗΣ ΓΕΡΜΑΝΙΑΣ: ΤΟ ΚΑΤΕΣΤΡΑΜΜΕΝΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΣΤΟ ΒΕΡΟΛΙΝΟ Πηγή εικόνας: https://historicalsocietyofgermanmilitaryhistory.com/german-history-of-world-war-ii/world-war-two-battles/battle-berlin/the-reichstag-after-the-conquest-of-the-red-army-berlin-may-2-1945/
ΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΗΣ ΙΑΠΩΝΙΑΣ Στο μέτωπο του Ειρηνικού ο πόλεμος μεταξύ Αμερικανών και Ιαπώνων συνεχιζόταν με μεγάλη ένταση. Για να δώσουν ένα γρήγορο τέλος στον πόλεμο οι Αμερικανοί έριξαν την ατομική βόμβα σε δύο ιαπωνικές πόλεις: τη Χιροσίμα και το Ναγκασάκι σκοτώνοντας πάνω από 300.000 αμάχους. Η Ιαπωνία συνθηκολόγησε αμέσως.
Η ατομική βόμβα χτυπάει το Ναγκασάκι 9 Αυγούστου 1945 Πηγή εικόνας: https://sharenator.com/the-most-important-photos-in-history/
Χιροσίμα 6 Αυγούστου 1945 Πηγή εικόνας: https://newsmobile.in/articles/2018/08/06/hiroshima-73rd-anniversary-revisiting-the-day-that-shook-the-world/
Χιροσίμα 6 Αυγούστου 1945 Πηγή εικόνας: https://www.imerodromos.gr/hirosima-2/
Κείμενα, συγγραφή, ιστορική έρευνα, εικόνες: Γαρίτατζης Χαράλαμπος (ΠΕ07) Φιλολογική επιμέλεια: Γεώργιος Σπανός (ΠΕ02)