ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ «ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ - ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΑΠΟ ΟΤΙΚΟΤΗΤΑ ΚΤΙΡΙΩΝ. Εφαρμογή ευρωπαϊκών μεθοδολογιών και λογισμικών για τη βελτίωση της ενεργειακής αποδοτικότητας κτιρίων» (40 ώρες) Σκοπός του σεμιναρίου αυτού είναι η αναλυτική παρουσίαση τεχνολογιών εξοικονόμησης ενέργειας συμπεριλαμβανομένων και των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, της διαδικασίας για την ενεργειακή επιθεώρηση των κτιρίων, καθώς και της μεθοδολογίας για την αξιολόγηση της ενεργειακής αποδοτικότητας και πιστοποίησης κτιρίων σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή μέθοδο και λογισμικό epa-nr για κτίρια του τριτογενή τομέα και epa-ed για τις κατοικίες. Το σεμινάριο και εκπαιδευτικό υλικό θα καλύπτουν τις εξής ενότητες: Εισαγωγή (6) Κατανάλωση ενέργειας στα κτίρια - η Ελληνική πραγματικότητα. Κατανάλωση ενέργειας στον κτιριακό τομέα, με έμφαση στα Ελληνικά κτίρια. υναμικό εξοικονόμησης ενέργειας στα ελληνικά κτίρια. Τα Ευρωπαϊκά πρότυπα για την Ενεργειακή Αποδοτικότητα Κτιρίων και το (προ)σχέδιο του Κανονισμού Ενεργειακής Απόδοσης Κτιρίων (ΚΕΝΑΚ) και των ενεργειακών επιθεωρητών. Τεχνολογίες Εξοικονόμησης Ενέργειας στα Κτίρια (12) 1. Αρχές βιοκλιματικού σχεδιασμού στα κτίρια, χωροθέτηση, προσανατολισμός, θερμομόνωση, σκιασμός, ηλιακοί χώροι, κλπ. 2. Τεχνολογίες εξοικονόμησης & διαχείρισης ενέργειας, συμβατικά συστήματα παραγωγής θερμότητας-ψύξης υψηλής απόδοσης, συστήματα αντιστάθμισης, ανάκτησης θερμότητας-ενθαλπίας σε εγκαταστάσεις μηχανικού αερισμού, φυσικός αερισμός, αποθήκευση θερμότητας-ψύξης, τεχνητός και φυσικός φωτισμός, συμπαραγωγή, κινητήρες, αυτοματισμοί, κ.α.. 3. Τεχνολογίες ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στα κτίρια, θερμικά ηλιακά (θέρμανση ψύξη), φωτοβολταϊκά, βιομάζα, γεωθερμία, κ.α. Ενεργειακή Επιθεώρηση Κτιρίων & Λογισμικά (6) 4. Πρωτόκολλο επιθεώρησης. Γενική παρουσίαση των διαδικασιών ενεργειακής επιθεώρησης, από τις αρχικές επαφές και τη συλλογή των απαιτούμενων στοιχείων από ιδιοκτήτες (σχέδια, ενεργειακές καταναλώσεις κλπ), με έμφαση στα προβλήματα που παρουσιάζονται κατά την ενεργειακή επιθεώρηση και τη συλλογή δεδομένων τρόποι αντιμετώπισης (πχ εμπειρική εκτίμηση δεδομένων κατά την επιθεώρηση στα παλιά κτίρια λόγω αδυναμίας εύρεσης στοιχείων). 5. Παρουσίαση λογισμικών. Σύντομη παρουσίαση της δομής των λογισμικών και της εισαγωγής δεδομένων. Παραδοχές και απλοποιήσεις των υπολογισμών. Παραμετροποίηση για την ελληνική πραγματικότητα. Αξιοπιστία υπολογισμών Best Test. Πρακτική εξάσκηση σε κτίριο γραφείων (16) 1. Επιθεώρηση κτιρίου. Σύντομη επιθεώρηση επιλεγμένου κτιρίου (πχ ΙΕΚΕΜ ΤΕΕ), εφαρμογή των διαδικασιών επιθεώρησης για τη συλλογή των απαραίτητων στοιχείων, ανάλυση διαδικασιών και διαθέσιμων στοιχείων. 2. Χρήση του λογισμικού. Εφαρμογή του λογισμικού από κάθε συμμετέχοντα με την εισαγωγή δεδομένων από την ενεργειακή επιθεώρηση, εκτίμηση της ενεργειακής κατάστασης του κτιρίου, τεχνο-οικονομική μελέτη και αξιολόγηση σεναρίων εξοικονόμησης ενέργειας στο κτίριο. Τα ευρωπαϊκά προγράμματα www.epa-ed.org & www.epa-nr.org αναπτύχθηκαν με τη συγχρηματοδότηση της ΓΔ XVII της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στα πλαίσια του προγράμματος Ευφυής Ενέργεια για την Ευρώπη (Energy Intelligent Europe)
ΤΕΧΝΙΚΟ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ ΕΛΛΑ ΑΣ Εκπαίδευση Μηχανικών σε Τεχνολογίες Πληροφορικής & Επικοινωνιών, Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Κοινωνία της Πληροφορίας» ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΑΠΟ ΟΤΙΚΟΤΗΤΑ ΚΤΙΡΙΩΝ Από την θεωρία στην πράξη με την εφαρμογή ευρωπαϊκών μεθοδολογιών & λογισμικών για τη βελτίωση της ενεργειακής αποδοτικότητας κτιρίων ΑΠΕ ΣΤΑ ΚΤΙΡΙΑ Ηλιακοί Συλλέκτες Ηλιακός Κλιματισμός Φωτοβολταϊκά Γεωθερμία Βιομάζα Κ.Α. ΜΠΑΛΑΡΑΣ, Ph.D. Α.Γ. ΓΑΓΛΙΑ, M.Sc. Δρ. Μηχ/γος Μηχ/κος, Διευθυντής Ερευνών ΙΕΠΒΑ Μηχ/γος Μηχ/κος, Ειδικός Τεχνικός Επιστήμονας costas@meteo.noa.gr agaglia@meteo.noa.gr Ομάδα Εξοικονόμησης Ενέργειας (ΟΕΕ) www.energycon.org Ινστιτούτο Ερευνών Περιβάλλοντος & Βιώσιμης Ανάπτυξης (ΙΕΠΒΑ) www.noa.gr www.meteo.noa.gr ΕΘΝΙΚΟ ΑΣΤΕΡΟΣΚΟΠΕΙΟ ΑΘΗΝΩΝ (ΕΑΑ) ΤΕΧΝΙΚΟ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ ΕΛΛΑ ΟΣ Εκπαίδευση Μηχανικών σε Τεχνολογίες Πληροφορικής & Επικοινωνιών, Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Κοινωνία της Πληροφορίας» 2. ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΣΤΑ ΚΤΙΡΙΑ Αρχές Βιοκλιματικού Σχεδιασμού Τεχνολογίες Εξοικονόμησης & Διαχείρισης Ενέργειας Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας στα Κτίρια Οιβασικέςαρχέςτηςηλιακήςψύξηςκατοχυρώθηκανμεδίπλωμα ευρεσιτεχνίας στην Γαλλία από τον Ferdinand Carré (1859). Η πρώτη μηχανή βγήκε στην αγορά το 1886. Μέγιστα ψυκτικά φορτία το καλοκαίρι σε συνδυασμό με διαθέσιμη υψηλή ηλιακή ακτινοβολία => ευκαιρία να εκμεταλλευθούμε την ηλιακή ενέργεια με ψύκτες που απαιτούν θερμότητα για την λειτουργία τους. Εμπόδια: Υψηλό αρχικό κόστος, περιορισμένη πρακτική εμπειρία για το σχεδιασμό, έλεγχο, λειτουργία, εγκατάσταση & συντήρηση. Περιορισμένος αριθμός εμπορικά διαθέσιμων μηχανών μικρής ψυκτικής ισχύος. ΑΠΕ ΣΤΑ ΚΤΙΡΙΑ ΗΠΙΕΣ ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΚΛΕΙΣΤΟΥ ΚΥΚΛΟΥ πχ Απορρόφησης (Absorption) & Προσρόφησης (Adsorption) Παράγουν παγωμένο νερό που μπορεί να συνδυαστεί με οποιοδήποτε κλιματιστικό μηχάνημα (ΚΚΜ, FCUs, ψυχόμενες οροφές κλπ). Χρησιμοποιούνται μίγματα Η 2 Ο/LiBr ή NH 3 /H 2 O (απορρόφησης) και μίγμα Η 2 Ο/πήκτωμα πυριτίου (προσρόφησης). ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ Ηλιακή Ενέργεια έμμεση ή άμεση εκμετάλλευση της ηλιακής ακτινοβολίας Γεωθερμική Ενέργεια εκμετάλλευση του γεωθερμικού πεδίου Βιομάζα εκμετάλλευση γεωργικών, ζωικών, δασικών υπολειμμάτων, αστικών λυμάτων Αιολική Ενέργεια εκμετάλλευση του ανέμου για παραγωγή πράσινης ηλεκτρικής ενέργειας ΑΝΟΙΚΤΟΥ ΚΥΚΛΟΥ πχ Αφύγρανσης - Εξάτμισης (Desiccants) Το ψυκτικό μέσο απορρίπτεται από το σύστημα μετά από τη ψυκτική του δράση και αντικαθίσταται από νέο ψυκτικό μέσο κατά μια συνεχή ανοικτή διαδικασία. Χρησιμοποιούνται στερεοί αφυγραντές σε ΚΚΜ (τροχοί αφύγρανσης) ή υγρά(νέα συστήματα σε ερευνητικό στάδιο που ουσιαστικά λειτουργούν ως ανοικτού κύκλου συστήματα απορρόφησης, με νερό που χρησιμεύει ως ψυκτικό μέσο). 1
ΑΡΧΕΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ Συστήματα Κλειστού Κύκλου - Απορρόφησης Πλέον διαδεδομένα συστήματα ηλιακού κλιματισμού Το LiBr απορροφά νερό. Το νερό εξατμίζεται σε χαμηλές θερμοκρασίες, όταν βρίσκεται σε συνθήκες χαμηλής πίεσης. Με την εξάτμιση του νερού προκαλείται πτώση της θερμοκρασίας, με αποτέλεσμα να παράγεται ψυχρό νερό. Οι υδρατμοί απορροφούνται από το LiBr, συνεπώς προκαλείται πτώση της πίεσης και επαναλαμβάνεται ο κύκλος (μέχρι η πίεση των υδρατμών να εξομοιωθεί). Μίγματα: LiBr/H 2 O & H 2 O/NH 3 ΑΡΧΕΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ Συστήματα Ανοικτού Κύκλου Αφύγρανση αέρα με Στερεά ή Υγρά υλικά προσρόφησης. - Στερεά (silica gel) Τροχός σε ΚΚΜ (desiccant wheel), για συνεχή λειτουργία. Συνηθίζεται όταν οι αλλαγές αέρα ή/και η αφύγρανση του εσωτερικού αέρα υπόκεινται σε υψηλές προδιαγραφές (πχ μουσεία, χώροι συνάθροισης με υψηλά εσωτ. φορτία, supermarkets). - Υγρά Ουσιαστικά ένα σύστημα απορρόφησης ανοικτού κύκλου, όπου το νερό χρησιμοποιείται ως ψυκτικό μέσο. Περιλαμβάνει έναν αφυγραντήρα (αποροφητήρα) και μια γεννήτρια για την αναγέννηση του διαλύματος, σε διάταξη πύργου. Λιγότερα τμήματα (χωρίς συμπυκνωτή, η συμπύκνωση του ψυκτικού γίνεται στο περιβάλλον). Το σύστημα λειτουργεί σε ατμοσφαιρική πίεση. Πιο αποδοτική εκμετάλλευση θερμότητας χαμηλής θερμοκρασίας (έως 60-70 C). Δεν υπάρχει ακόμη εμπορική διαθεσιμότητα. Απαιτείται περαιτέρω βελτιστοποίηση. Από πύργο ψύξης Συμπυκνωτής Προς πύργο ψύξης ΤΥΠΙΚΗ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ Γεννήτρια Ατμός ή ζεστό νερό 80-170 ο C Ηλιακοί Συλλέκτες Αποθήκη Ζ.Ν.Χ Εναλλάκτης θερμότητας ίκτυο ιανομής Ζ.Ν.Χ Ισχυρό διάλυμα Κενό Μονάδα Ψύξης Κρύο νερό Αποθήκη Ψ.Ν. (προαιρετικό) Απορροφητήρας Εξατμιστής Νερό 4 C Σύστημα Κλιματισμού ίκτυο ιανομής Ψ.Ν. Εφεδρικό Σύστημα Θέρμανσης Ψύξης ενσωματώνεται στην εγκατάσταση είτε ως εφεδρική θέρμανση, είτε ως εφεδρικός ψύκτης ή και τα δύο ΑΡΧΕΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ Συστήματα Κλειστού Κύκλου - Προσρόφησης Αντί της απορρόφησης του ψυκτικού στο διάλυμα, γίνεται προσρόφηση του ψυκτικού μέσου στις εσωτερικές επιφάνειες ενός υψηλά προσροφητικού πορώδους υλικού. SACE Solar Air-Conditioning in Europe - Αρχές Σχεδιασμού - Εργαλείο αρχικών υπολογισμών Προσροφητικό Μέσο: Η 2 Ο/πήκτωμα πυριτίου silica gel Υψηλότερη απόδοση από συστήματα απορρόφησης σε χαμηλές θερμοκρασίες προσαγόμενης θερμότητας Χωρίς κινητά μέρη, Χωρίς προβλήματα κρυσταλλοποίησης Περιοδικά διακοπτόμενη λειτουργία (ημισυνεχής κύκλος), υψηλότερων απαιτήσεων σχεδιασμός συστήματος και ελέγχου λειτουργίας. Μηχανές με μεγαλύτερες φυσικές διαστάσεις και βάρος. Υψηλότερο κόστος ανά kw ψυκτικής ικανότητας. Μικρός αριθμός κατασκευαστών - Παρουσίαση, ανάλυση & αξιολόγηση 54 εφαρμογών: - 12 in Germany - 2 in Austria - 3 in Malta - 1 in Croatia - 5 in Hellas - 1 in Spain - 1 in Kosovo - 4 in Israel - 15 from Cordis - 10 IEA projects 2
Συντελεστής Θερμικής Απόδοσης COP Αρχικό Κόστος 6474 Πηλίκο ψυκτικής ισχύος προς τη θερμική ισχύ που αποδίδεται στο σύστημα από τα ηλιακά, άμεσα ή έμμεσα από την αποθήκη Απορρόφησης (μονοβάθμια): 0,50 0,73 Μ.Ο. LiBr/H 2 O 0,66 H 2 O/NH 3 0,60 Προσρόφησης 0,59 Απαιτούνται χαμηλότερες θερμοκρασίες από τα ηλιακά 0.59 0.60 0.66 Διπλής βαθμίδας 1.3 0.85 0.74 0.51 0.49 Εξαρτάται από: - Ψυκτική ισχύ - Τύπο συλλεκτών - Στάδιο ανάπτυξης - Αρχή λειτουργίας 3102 4444 3521 Μέσο αρχικό κόστος 4000 Ευρώ/kW T hot ( o 117 C) 52-82 60-110 66 120 Ηλιακοί Συλλέκτες Adsorption & Absorption: 2-5 m²/kw Πραγματικές αποδόσεις COP Υψηλότερη απόδοση Συστήματα LiBr/H 2 O Οι ψύκτες προσρόφησης είναι συνήθως λιγότερο αποδοτικοί Μέση ειδική επιφάνεια ηλιακών συλλεκτών 3,6 m 2 /kw Μέσος ετήσιος συντελεστής θερμικής απόδοσης COP = 0,58 Ηλιακοί Συλλέκτες Επίπεδοι (63%) 60-90 C Κενού (21%) 80-120 C Παραβολικοί Σταθεροί (10%) ή Κινούμενοι (6%) Το COP αυξάνεται με την οδηγό θερμοκρασία 97-165 C Πραγματικές αποδόσεις Κατανάλωση Βοηθητικού Εξοπλισμού Τα συστήματα απορρόφησης έχουν τη μικρότερη κατανάλωση Συστήματα LiBr/H 2 O = 0,018 kwh/kwh Τα συστήματα Αφύγρανσης - Εξάτμισης έχουν την υψηλότερη κατανάλωση Solid desiccant systems = 0,631 kwh/kwh Μέση ετήσια κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας από αντλίες & ανεμιστήρες = 0,225 kwh/kwh 3
Πραγματικές αποδόσεις Κατανάλωση Νερού Υψηλότερη κατανάλωση Συστήματα προσρόφησης: 7,1 kg.h -1 /kw Για την πλειοψηφία των συστημάτων: 4-6 kg.h -1 /kw Μέση ετήσια κατανάλωση νερού = 5,3 kg.h -1 /kw ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΑΠΟΡΡΟΦΗΣΗΣ Οι μονοβάθμιες μηχανές αποδίδουν καλύτερα με οδηγό θερμοκρασία από 80 έως 100 o C. Σε θερμά κλίματα με υψηλή ηλιοφάνεια απαιτούνται 3 4 m 2 συλλεκτών /kwψύξης Οι διβάθμιες & τριβάθμιες μηχανές απαιτούν υψηλότερη θερμοκρασία οδηγό συνήθως από υψηλότερου κόστους συλλέκτες κενού ή παραβολικούς, και μπορεί να απαιτηθεί αποθήκη υψηλής θερμοκρασίας Οι περισσότερες εφαρμογές μεγάλης κλίμακας (>300 kw) χρησιμοποιούν LiBr/H 2 O, αποδίδοντας κρύο νερό 6-7 o C Οι μηχανές LiBr είναι υδρόψυκτες (απαιτείται πύργος ψύξης), ενώ οι μηχανές NH 3 μπορεί να είναι αερόψυκτες Οι μηχανές LiBr έχουν συνήθως μεγάλες διαστάσεις Πραγματικές αποδόσεις Κόστος Εκμετάλλευσης Χαμηλότερο μέσο κόστος LiBr/H 2 O απορρόφησης: 0,16 Ευρώ/kWh Μέσο ετήσιο κόστος = 0,65 Ευρώ/kWh ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΑΠΟΡΡΟΦΗΣΗΣ Στις μηχανές LiBr το ψυκτικό μέσο παγώνει στους 0 o C (χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή το χειμώνα, όταν η μηχανή είναι σε αδράνεια) Πιθανή κρυσταλλοποίηση του διαλύματος LiBr σε υψηλές συγκεντρώσεις (λόγω υψηλής θερμοκρασίας της γεννήτριας ή ανεπαρκής έλεγχος θερμοκρασίας σε άλλα τμήματα της μηχανής) Απαιτείται προσεκτικός έλεγχος της παρεχόμενης θερμότητας από τους ηλιακούς συλλέκτες ή την αποθήκη θερμότητας Η βοηθητική πηγή θερμότητας συνήθως καλύπτεται με ένα λέβητα. Προσοχή: κατά τις περιόδους με χαμηλή διαθέσιμη ηλιακή ακτινοβολία, οι ηλιακοί συλλέκτες που είναι συνδεδεμένοι σε σειρά με τον λέβητα μπορεί να καταλήξουν να λειτουργούν ως καταβόθρα θερμότητας ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ Ο ΗΓΙΕΣ Ελαχιστοποίηση θερμικών & ψυκτικών φορτίων Κάθε τεχνολογία έχει συγκεκριμένα χαρακτηριστικά που ταιριάζουν με το σχεδιασμό των συστημάτων HVAC του κτιρίου, τα φορτία και τις κλιματολογικές συνθήκες της περιοχής Ένας καλός σχεδιασμός της εγκατάστασης πρέπει πρώτα να εκμεταλλεύεται όλη τη διαθέσιμη ηλιακή ενέργεια και μετά να καλύπτει τα υπόλοιπα φορτία από συμβατικές πηγές Η επιφάνεια των ηλιακών συλλεκτών και το μέγεθος της δεξαμενής αποθήκευσης εξαρτάται από την τεχνολογία Η αποθήκη ζεστού νερού μπορεί να τοποθετηθεί μεταξύ των συλλεκτών και του ψύκτη, έτσι ώστε να αποσβένονται οι διακυμάνσεις στη θερμοκρασία επιστροφής ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΠΡΟΣΡΟΦΗΣΗΣ Η περιοδική λειτουργία του κύκλου προκαλεί διακυμάνσεις σε όλα τα επίπεδα θερμοκρασιών Για να σταθεροποιηθεί η λειτουργία, χρησιμοποιούνται αποθήκες θερμότητας ζεστού και κρύου νερού Απαιτούνται αντλίες μεταβλητών στροφών για να προσαρμόζουν την ροή μέσα από τους ηλιακούς συλλέκτες και για να παρέχουν την επιθυμητή θερμοκρασία εξόδου που ταιριάζει στις συνθήκες λειτουργίας Οι εμπορικά διαθέσιμες μηχανές έχουν ένα κύκλο λειτουργίας 3-5 λεπτά. Υπό μερικό φορτίο, επεκτείνοντας την περίοδο του κύκλου μπορεί να αυξήσει το COP (εκμεταλλευόμενοι την προσροφητικότητα των υλικών για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα) Χρησιμοποιείται αποθήκη για το κρύο νερό ώστε να αποφεύγεται το πάγωμα του εξατμιστή (λειτουργεί η αντλία του κρύου νερού για 10 λεπτά μετά την ολοκλήρωση του κύκλου θέρμανσης του ψύκτη, έτσι ώστε να αποφευχθεί το αναγεννημένο προσροφητικό υλικό να προκαλέσει συνεχόμενη εξάτμιση του νερού στον εξατμιστή κάτω από τη θερμοκρασία παγώματος) 4
ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΚΑΛΛΥΝΤΙΚΩΝ ΟΙΝΟΦΥΤΑ (1999) Κάλυψη 40% του ψυκτικού φορτίου του εργοστασίου (22 000 m 2, 130000 m 3 ) Επίπεδοι ηλιακοί συλλέκτες (2700 m 2 ) ύο ψύκτες προσρόφησης (2 Χ 350 kw) www.sole.gr ΓΡΑΦΕΙΑ ΑΘΗΝΑ (2007) Πενταόροφο κτίριο γραφείων (600 m 2 ) Επίπεδοι ηλιακοί συλλέκτες (84,6 m 2 ) Εποχιακή αποθήκευση θερμότητας Ψύκτης απορρόφησης Χαμηλών θερμοκρασιακών απαιτήσεων σύστημα απόδοσης ψύξης / θέρμανσης (επιτοίχιο & ενδοδαπέδιο σύστημα) Γεωθερμική αντλία θερμότητας Φωτοβολταϊκά (4,4 kw) BMS Ελαχιστοποίηση θερμικών & ψυκτικών φορτίων www.solenergy.gr ΞΕΝΟ ΟΧΕΙΑ ΚΡΗΤΗ (2001) Περίπου 35 δωμάτια (2400 m 2 ) Επίπεδοι ηλιακοί συλλέκτες (450 m 2 ) Ψύκτης απορρόφησης (105 kw) www.sole.gr HIGH-COMBI High Solar Fraction Heating and Cooling Systems With Combination of Innovative Components and Methods, http://www.highcombi.eu Συνδυασμένη εκμετάλλευση βελτιστοποιημένων τεχνολογιών, ηλιακής θέρμανσης, ψύξης και αποθήκευσης, για υψηλές αποδόσεις. Πιλοτικές εγκαταστάσεις με διαφορετικούς συνδυασμούς τεχνολογιών, επιμέρους συστημάτων και αυτοματισμών ελέγχου (Ελλάδα, Ιταλία, Αυστρία, Ισπανία). Υψηλό ποσοστό εκμετάλλευσης της ηλιακής ενέργειας και οικονομική απόδοση, καλύπτοντας σε ορισμένες περιπτώσεις 70% των φορτίων θέρμανσης χώρων, ζεστού νερού χρήσης, και ψύξης. Αξιολόγηση διαφορετικών τεχνικών, επιμέρους συστημάτων και συνδυασμοί τους (πχ νέοι τρόποι αποθήκευσης, εκμετάλλευση της απορριπτόμενης θερμότητας για ψύξη, συνδυασμένος έλεγχος θέρμανσης και ψύξης). Μετρήσεις και παρακολούθηση αποδόσεων & λειτουργίας εγκαταστάσεων. Αξιολόγηση του δυναμικού διείσδυσης των συστημάτων αυτών στην Ευρωπαϊκή αγορά θέρμανσης ψύξης. ΞΕΝΟ ΟΧΕΙΑ ΚΡΗΤΗ (2001) HIGH-COMBI High Solar Fraction Heating and Cooling Systems With Combination of Innovative Components and Methods, http://www.highcombi.eu Περίπου 60 δωμάτια (3000 m 2 ) Επίπεδοι ηλιακοί συλλέκτες (500 m 2 ) Ψύκτης απορρόφησης (105 kw) www.sole.gr 5