ΣΥΝΤΗΡΗΤΗΣ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΩΝ & ΕΡΓΩΝ ΤΕΧΝΗΣ ΚΩΔΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΟΣ Δεν έχει καταχωρηθεί κωδικός επαγγέλματος από την Εθνική Στατιστική Υπηρεσία ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΟΣ Αντικείμενο του ισχύοντος προγράμματος σπουδών είναι η θεωρητική και πρακτική εκπαίδευση επαγγελματιών συντηρητών αρχαιοτήτων και έργων τέχνης σε τομείς που σχετίζονται άμεσα με την τεκμηρίωση, προστασία, συντήρηση, αποκατάσταση και ανάδειξη των μνημείων πολιτιστικής κληρονομιάς. Πρόκειται για επιστημονικό πεδίο με ιδιαίτερα διεπιστημονικά χαρακτηριστικά δεδομένου ότι συνδυάζει θεωρητικές και πρακτικές γνώσεις από το χώρο των φυσικών επιστημών, των ανθρωπιστικών επιστημών και καλλιτεχνικών δεξιοτήτων. Απαιτεί βαθιά επιστημονική γνώση, ιδιαίτερες δεξιότητες και εμπειρία εφαρμογής, η δε διαδικασία της συντήρησης είναι επίπονη, χρονοβόρα, επαναλαμβανόμενη και υψηλού κόστους. Οι απόφοιτοι πρέπει να είναι σε θέση να εφαρμόζουν άμεσα και αποτελεσματικά τις επιστημονικές, τεχνολογικές και καλλιτεχνικές γνώσεις και δεξιότητες και να είναι ικανοί να εκτελέσουν ιδιαίτερα πολύπλοκες επεμβάσεις και να τις τεκμηριώσουν προσεκτικά, ώστε η εργασία της συντήρησης να συνεισφέρει όχι μόνο στη διατήρηση, αλλά και σε μια βαθύτερη κατανόηση των ιστορικών και καλλιτεχνικών γεγονότων που σχετίζονται με τα αντικείμενα που συντηρούνται. Η εκπαίδευση στοχεύει στη δημιουργία αυστηρού υπόβαθρου επιστημονικής μεθοδολογίας, στην απόκτηση θεωρητικών γνώσεων ιστορίας της τέχνης και γνώσεων για τα υλικά και τις τεχνικές καθώς επίσης και στην ανάπτυξη της ευαισθησίας και της επιδεξιότητας των χεριών. Στοχεύει, επίσης, στην ανάπτυξη της ικανότητας των πτυχιούχων να επιλύουν προβλήματα συντήρησης ύστερα από συστηματική προσέγγιση του αντικειμένου με βάση την ακριβή έρευνα, μελέτη και κριτική ερμηνεία των αποτελεσμάτων. ΣΥΝΑΦΕΙΣ ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΕΣ ΚΑΙ ΤΜΗΜΑΤΑ ΤΕΙ ΤΕΙ Αθήνας ΕΡΓΑΣΙΑ ΣΤΟ ΔΗΜΟΣΙΟ ΤΟΜΕΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ. Συγκεκριμένα οι πτυχιούχοι Συντήρησης Αρχαιοτήτων & Έργων Τέχνης απασχολούνται στις παρακάτω υπηρεσίες του ΥΠ.ΠΟ Α. ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ του ΥΠ.ΠΟ α) Γενική Διεύθυνση Αρχαιοτήτων και Πολιτιστικής Κληρονομιάς και ιδιαίτερα τα τμήματα Διεύθυνση Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων Διεύθυνση Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Αρχαιοτήτων Διεύθυνση Μουσείων, Εκθέσεων και Εκπαιδευτικών Προγραμμάτων Διεύθυνση Εθνικού Αρχείου Μνημείων Διεύθυνση Συντήρησης Αρχαίων και Νεώτερων Μνημείων (πρώην Δ.Σ.Α.) Τμήμα Συντήρησης Προϊστορικών, Κλασικών, Ελληνιστικών και Ρωμαϊκών Αρχαιοτήτων Τμήμα Συντήρησης Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Αρχαιοτήτων Τμήμα Συντήρησης Νεώτερων και Σύγχρονων Μνημείων, καθώς και
αντικειμένων Λαϊκού Πολιτισμού Τμήμα Εφαρμοσμένης Έρευνας στ/ Διεύθυνση Απαλλοτριώσεων και Ακίνητης Περιουσίας ζ/ Διεύθυνση Νεώτερης Πολιτιστικής Κληρονομιάς η/ Κέντρο Λίθου θ/ Γραμματεία Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου β) Γενική Διεύθυνση Αναστήλωσης, Μουσείων και Τεχνικών Έργων και ιδιαίτερα στη τμήματα Διεύθυνση Αναστήλωσης Αρχαίων Μνημείων Διεύθυνση Αναστήλωσης Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Μνημείων Διεύθυνση Αναστήλωσης Νεώτερων και Σύγχρονων Μνημείων Διεύθυνση Μελετών Μουσείων και Πολιτιστικών Κτιρίων Διεύθυνση Εκτέλεσης Έργων Μουσείων και Πολιτιστικών Κτιρίων Διεύθυνση Τεχνικών Ερευνών Αναστήλωσης Διεύθυνση Νεώτερης και Σύγχρονης Αρχιτεκτονικής Κληρονομιάς Γραμματεία Κεντρικού Συμβουλίου Νεώτερων Μνημείων ΕΡΓΑΣΙΑ ΣΤΟΝ ΙΔΙΩΤΙΚΟ ΤΟΜΕΑ Οι πτυχιούχοι συντηρητές αρχαιοτήτων και έργων τέχνης απασχολούνται επίσης ως ελεύθεροι επαγγελματίες σε νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου όπως ιδιωτικές εταιρείες συντήρησης, γραφεία μελετών, εργαστήρια συντήρησης, μνημεία, ανασκαφές, ερευνητικά εργαστήρια ή ανεξάρτητα ασκώντας ατομικό επάγγελμα ως ασφαλισμένοι του Ο.Α.Ε.Ε - Τ.Ε.Β.Ε. με σκοπό την προστασία της πολιτισμικής κληρονομιάς. ΑΥΤΟΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ Ως ελεύθερος επαγγλεματίας στντηρτής και σύμφωνα με τις σύγχρονες αντιλήψεις, η συντήρηση των αρχαιοτήτων και των καλλιτεχνικών έργων, συνιστά: Γνώση και δυνατότητα ανάλυσης των επί μέρους αξιών ενός έργου (ιστορική, καλλιτεχνική αξία κτλ.). Μελέτη των υλικών και των τεχνικών κατασκευής. Μελέτη της παθολογίας του έργου και αποκάλυψη των μηχανισμών φθοράς. Ανάλυση των συνθηκών του περιβάλλοντος για τον εντοπισμό των παραμέτρων εκείνων (αιτίων) που προκαλούν τη υποβάθμιση των υλικών. Σύνταξη μελέτης συντηρήσεως η οποία να περιλαμβάνει αναλυτικά, σε ότι αφορά τις μεθόδους και τα υλικά, τις προτάσεις επέμβασης και επί πλέον να προτείνει συγκεκριμένα μέτρα για τη βελτίωση των συνθηκών του περιβάλλοντος. Δυνατότητα εκτέλεσης με ασφάλεια των προτάσεων μιας μελέτης συντήρησης. Δυνατότητα παρέμβασης στον τρόπο διαχείρισης ενός μνημείου και την ένταξή του σε ένα πρόγραμμα αειφόρου αξιοποίησής του. ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΕΣ ΣΠΟΥΔΕΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ Πτυχιούχοι του Τμήματος Συντήρησης Αρχαιοτήτων και Έργων Τέχνης γίνονται δεκτοί γενικά σε ΠΜΣ κεντρικών και περιφερειακών τμημάτων των Ελληνικών πανεπιστήμιων σε γνωστικά πεδία σχετικά με τη συντήρηση αρχαιοτήτων και έργων τέχνης, υπό την προϋπόθεση ότι ο πτυχιούχος ανταποκρίνεται στους ειδικούς όρους υποψηφιότητας του εκάστοτε ΠΜΣ. ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΕΣ ΣΠΟΥΔΕΣ ΣΤΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟ
Οι φορείς που παρέχουν σχετική πληροφόρηση για τις δημοφιλέστερες χώρες είναι οι εξής: Για σπουδές στη Μ. Βρετανία Βρετανικό Συμβούλιο Πλατεία Κολωνακίου 17, 10673, Αθήνα Τηλ.: 210 3692333 e-mail: educinfo@britcoun.gr general.enquiries@britishcouncil.gr Εθνικής Αμύνης 9, 54013, Θεσσαλονίκη Τηλ.: 2310 378300 e-mail: Educinfo.thess@britcoun.gr Για σπουδές στη Γαλλία Γαλλικό Ινστιτούτο Αθηνών Σίνα 31, 10680 ΑΘΗΝΑ Τηλ.: 210 3646873 e-mail: etudesenfrance@ifa.gr - http://www.ifa.gr Γαλλικό Ινστιτούτο Θεσσαλονίκης Λεωφόρος. Στρατού 2α, 54640, Θεσσαλονίκη Τηλ.: 2310 821231, Fax: 2310 841283 http://www.ift.gr Για σπουδές στη Γερμανία Ινστιτούτο GOETHE - Αθήνα Ομήρου 14-16, Αθήνα Τηλ.: 210-3661000 Ινστιτούτο GOETHE - Βασ. Όλγας 66, Φάληρο, Θεσσαλονίκη Για σπουδές στις ΗΠΑ Ίδρυμα Fulbright - Αθήνα Βασιλίσσης Σοφίας 6, 106 74, Αθήνα Τηλ: 210 7241811-12 Ίδρυμα Fulbright - Ελευθερίου Βενιζέλου 4, 54624, Θεσσαλονίκη Τηλ.: 2310 242904 e-mail: edadthes@compulink.gr ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ Καθορίζονται από το Προεδρικό διάταγμα 386 του 1989, άρθρο 1, δημοσιευμένο στο φύλλο εφημερίδας κυβερνήσεως (ΦΕΚ) 169/16-6-1989. Σύμφωνα με αυτό: Οι πτυχιούχοι του τμήματος Συντήρησης Αρχαιοτήτων και Έργων Τέχνης της Σχολής Γραφικών Τεχνών και Καλλιτεχνικών σπουδών των Τεχνολογικών Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων από την ημερομηνία κτήσης του πτυχίου, με βάση τις εξειδικευμένες επιστημονικές και τεχνικές γνώσεις τους, ασχολούνται στον ιδιωτικό και δημόσιο τομέα, είτε αυτοδύναμα είτε σε συνεργασία με άλλους επιστήμονες, με τη μελέτη, έρευνα και εφαρμογή της τεχνολογίας πάνω σε σύγχρονους και ειδικούς τομείς της εξέτασης, διατήρησης και αποκατάστασης των αρχαιοτήτων και έργων τέχνης. Οι παραπάνω πτυχιούχοι έχουν δικαίωμα απασχόλησης, είτε ως στελέχη αρμόδιων υπηρεσιών και οργανισμών είτε ως αυτοαπασχολούμενοι, σε όλο το φάσμα της συντήρησης αρχαιοτήτων και έργων τέχνης και ειδικότερα στα ακόλουθα αντικείμενα και δραστηριότητες: α/ Τεχνική εξέταση, συντήρηση και αποκατάσταση: Έργων τέχνης, κατασκευασμένων σε ξύλο, μουσαμά ή τοίχο (πίνακες ζωγραφικής, τοιχογραφίες, φορητές εικόνες, ξυλόγλυπτα κλπ). Αρχαιολογικών ευρημάτων κατασκευασμένων από κεραμικό, γυαλί, πέτρα, μέταλλο και οργανικά υλικά. Ψηφιδωτών. Χαρτιών, βιβλίων, παπύρων και κωδίκων. β/ Εκπόνηση μελετών, είτε αυτοδύναμα είτε σε συνεργασία με άλλους επιστήμονες, σχετικών
με το αντικείμενο της ειδικότητάς τους. γ/ Σύνταξη μελετών ή εκθέσεων για την οργάνωση και λειτουργία εργαστηρίων συντήρησης των αντικειμένων της περίπτωσης (α) της παραγράφου αυτής. δ/ Ανάπτυξη νέων τεχνολογιών συντήρησης, σε συνεργασία με άλλους επιστημονικούς κλάδους και ιδρύματα. ε/ Κάθε άλλη επαγγελματική δραστηριότητα που εμφανίζεται στο αντικείμενο των ειδικοτήτων τους με την εξέλιξη της τεχνολογίας, σύμφωνα με τις ρυθμίσεις της ισχύουσας νομοθεσίας. Οι πτυχιούχοι του αναφερόμενου τμήματος εξελίσσονται μέσα στη διοικητική και τεχνική ιεραρχία τη σχετική με τον τομέα της ειδικότητάς τους. Επίσης μπορεί να καλύπτουν τις θέσεις υπευθύνων στελεχών ιδιωτικών εργαστηρίων που προβλέπονται από την νομοθεσία που ισχύει κάθε φορά για την λειτουργία των εργαστηρίων αυτών. Οι πτυχιούχοι του παραπάνω τμήματος μπορούν να ασχολούνται στην εκπαίδευση σύμφωνα με την κάθε φορά ισχύουσα νομοθεσία. Επίσης μπορούν να ασχοληθούν και ως μέλη ερευνητικών ομάδων σε θέματα της ειδικότητάς τους. ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΟΙ ΚΑΙ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΙ ΦΟΡΕΙΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΣΥΝΤΗΡΗΤΩΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΩΝ ΚΑΙ ΕΡΓΩΝ ΤΕΧΝΗΣ ΤΡΙΤΟΒΑΘΜΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ Ο Σύλλογος Σ.Α.Ε.Τ. συνιστά επαγγελματικό σωματείο, ιδρύθηκε το 1995 και έχει έδρα του την Αθήνα. Μέλη του Συλλόγου μπορούν να εγγραφούν οι απόφοιτοι του τμήματος Συντήρησης Αρχαιοτήτων και Έργων Τέχνης της Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης της Ημεδαπής ή ισότιμων σχολών της Αλλοδαπής, αναγνωρισμένης στην Ελλάδα. Στόχοι και σκοποί του Σωματείου μεταξύ άλλων είναι: η διαφύλαξη και προαγωγή των εργασιακών, οικονομικών, ασφαλιστικών και κάθε είδους επαγγελματικών συμφερόντων των μελών, μακριά από κομματικές επιταγές η προάσπιση των συμφερόντων των μελών, στο γενικότερο πλαίσιο της ηθικής, πνευματικής και πολιτιστικής ανάπτυξης της κοινωνίας μας η ζύμωση των μελών πάνω στα προβλήματα, στα δικαιώματα και στις υποχρεώσεις που πηγάζουν από την εργασιακή τους σχέση, με τη συνεχή ενημέρωση και την ενεργοποίηση ομάδων εργασίας και επιτροπών που θα επεξεργάζονται στοιχεία της κοινωνικής και πολιτιστικής μετεξέλιξης στους χώρους εργασίας και εκτός αυτής, η από κοινού διεκδίκηση των αιτημάτων, η αλληλεγγύη και συνένωση των προσπαθειών με άλλα σωματεία και οργανώσεις για την κατοχύρωση και προάσπιση των συνδικαλιστικών και δημοκρατικών ελευθεριών καθώς και των εργασιακών δικαιωμάτων η διεκπεραίωση συλλογικών και συνδικαλιστικών διαπραγματεύσεων και διεκδικήσεων, καθώς και η συγκρότηση Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας η διαφώτιση της κοινής γνώμης για τα προβλήματα των μελών και όλου του κλάδου γενικά η έμπρακτη συμπαράσταση, η νομική κάλυψη και ηθική στήριξη των μελών που αγωνίζονται για τη διαφύλαξη της εργασιακής και κοινωνικής αξιοπρέπειας, εφόσον οι προσωπικές διεκδικήσεις τους αναφέρονται και μπορούν να αποτελέσουν βάση για την προάσπιση των κοινών στόχων και σκοπών η επιμόρφωση και ενημέρωση των μελών σε θέματα που άπτονται της συντήρησης
αρχαιοτήτων και έργων τέχνης. Επικοινωνία με το Σύλλογο: Ταχυδρομική θυρίδα 4085, Αθήνα 102 10 Ηλεκτρονική διεύθυνση: s_saet@yahoo.com ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑ ΕΝΩΣΗ ΣΥΝΤΗΡΗΤΩΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΩΝ (Π.Ε.Σ.Α.) Η Πανελλήνια Ένωση Συντηρητών Αρχαιοτήτων ιδρύθηκε το 1974. Αποτελεί το μεγαλύτερο Συνδικαλιστικό Όργανο των εργαζομένων Συντηρητών Αρχαιοτήτων και Έργων Τέχνης στο ΥΠΠΟ και στις εποπτευόμενες από αυτό υπηρεσίες και Μουσεία, με πλούσια συνδικαλιστική δράση. Στην Π.Ε.Σ.Α. εγγράφονται ως μέλη οι μόνιμοι και συμβασιούχοι αορίστου υπάλληλοι του Υπουργείου Πολιτισμού. Επικοινωνία με την Ένωση: Προπυλαίων 7, 11742 Αθήνα Τηλ. & Fax. 2109239913 e-mail:pesa@pesa.gr Εκτός από τους φορείς αυτούς υπάρχουν και άλλοι μικρότερης εμβέλειας περιφερειακοί κυρίως συνδικαλιστικοί φορείς που ενεργοποιούνται στο χώρο του δημόσιου τομέα.