Ημερίδα ΕΦΙΕ με θέμα «Ακτινοπροστασία στην Επεμβατική Ακτινολογία» Ακτινοπροστασία Εξωτερικών εργαζομένων Μαρία Καλαθάκη Ακτινοφυσικός Ιατρικής Ελληνική Επιτροπή Ατομικής Ενέργειας www.eeae.gr
Εξωτερικοί εργαζόμενοι Σε ποιους αναφερόμαστε? Εξωτερικός εργαζόμενος Κάθε εργαζόμενος της κατηγορίας Α που ασκεί πάσης φύσεως δραστηριότητα σε ελεγχόμενη περιοχή, είτε απασχολείται προσωρινά ή μόνιμα από μια εξωτερική επιχείρηση άλλη από τον φορέα εκμετάλλευσης. Φορέας εκμετάλλευσης Κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο το οποίο σύμφωνα με την Ελληνική Νομοθεσία φέρει την ευθύνη μιας ελεγχόμενης περιοχής. 2
Εξωτερικοί εργαζόμενοι Αιτία: εργαζόμενοι σε ελεγχόμενες περιοχές σε πολλούς φορείς εκμετάλλευσης και σε περισσότερες της μιας χώρες. Π.χ. Τεχνικοί σε πυρηνικούς σταθμούς κοντά σε διασυνοριακές περιοχές (Βέλγιο Γαλλία) Πεδία δραστηριοποίησης εξωτερικών εργαζομένων (ιατρικές εφαρμογές) - Ακτινοδιαγνωστική & Επεμβατική Ακτινολογία - Πυρηνική Ιατρική - Ακτινοθεραπεία - Κύκλοτρο 3
Εξωτερικοί εργαζόμενοι Ερωτήματα: Ποιος ελέγχει τις δόσεις των εργαζομένων αυτών; Ποιος αθροίζει τις δόσεις; Ποιος ελέγχει τη μη υπέρβαση των ορίων; Ποιος ελέγχει ότι είναι κατάλληλοι για εργασία σε ελεγχόμενες περιοχές; Αν εκ των υστέρων διαπιστωθεί υπερέκθεση που έχει αυτή συμβεί; 4
Νομοθεσία Οδηγία Ευρωπαϊκού Συμβουλίου 90/641/Εuratom on the operational protection of outside workers exposed to the risk of ionising radiation during their activities in controlled areas Υπουργική Απόφαση 9087(ΦΟΡ) 1004 «Προστασία στην πράξη των εξωτερικών εργαζομένων που εκτίθενται σε κίνδυνο από ιοντίζουσες ακτινοβολίες κατά τη διάρκεια των δραστηριοτήτων τους σε ελεγχόμενη περιοχή» ΦΕΚ 849Β, 13.11.1996 Βελτιστοποίηση της ακτινοπροστασίας των εξωτερικών εργαζόμενων κατά τη διάρκεια της εργασίας τους σε ελεγχόμενη περιοχή
Νομοθεσία Φορέας εκμετάλλευσης Εξωτερική επιχείρηση Εξωτερικός εργαζόμενος Ακτινοπροστασία 6
Εξωτερική επιχείρηση Νομοθεσία Παρέχει στον τομέα της Ακτινοπροστασίας την ενημέρωση και Επίσημο την εκπαίδευση δοσίμετρο που προβλέπονται στους Κανονισμούς Ακτινοπροστασίας. Επιπλέον εκπαίδευση που τυχόν απαιτείται για Δοσίμετρο συγκεκριμένες αμέσου αναγνώσεως δραστηριότητες παρέχεται από τον υπεύθυνο ακτινοπροστασίας του φορέα εκμετάλλευσης. (ΔΑΑ) Εξασφαλίζει ότι οι εργαζόμενοι θα υπόκεινται σε υπολογισμό της Βιβλιάριο έκθεσης Ακτινικής (π.χ. δοσιμέτρηση) και σε ιατρική επίβλεψη. Παρακολούθησης (ΒΑΠ) στο Ενημερώνεται εκ των προτέρων για την φύση, το είδος της πιθανής οποίο καταγράφονται ακτινοβόλησης οι και τιμές τους του πιθανούς κινδύνους που αφορούν ΔΑΑ από στις τον δραστηριότητες υπεύθυνο των εξωτερικών εργαζομένων σε κάθε ακτινοπροστασίας ελεγχόμενη περιοχή του φορέα καθώς και τα λαμβανόμενα μέτρα ακτινικής εκμετάλλευσης προστασίας.
Φορέας Εκμετάλλευσης Νομοθεσία Είναι υπεύθυνος για τις πρακτικές λεπτομέρειες της ακτινοπροστασίας των εξωτερικών εργαζομένων κατά την άσκηση των δραστηριοτήτων τους στην ελεγχόμενη περιοχή. Να βεβαιώνεται για την εκπαίδευση του κάθε εργαζόμενου σε θέματα ακτινοπροστασίας (γενική & ειδική) Να βεβαιώνεται ότι ο εργαζόμενος διαθέτει τον αναγκαίο εξοπλισμό ατομικής προστασίας Να βεβαιώνεται ότι ο υπεύθυνος ακτινοπροστασίας του φορέα εκμετάλλευσης έχει τη γενική εποπτεία των εργασιών των εξωτερικών εργαζόμενων και να συμπληρώνει έπειτα από κάθε δραστηριότητα του εργαζόμενου τα στοιχεία του φορέα εκμετάλλευσης και του δοσιμέτρου αμέσου αναγνώσεως στο ΒΑΠ.
Εξωτερικός Εργαζόμενος Νομοθεσία Κάθε εξωτερικός εργαζόμενος υποχρεούται: Να είναι υπεύθυνος για το ΒΑΠ. Να μην καταστρέψει ή παραποιήσει οποιαδήποτε αναγραφόμενα σε αυτό στοιχεία. Να θέτει το ΒΑΠ στη διάθεση του υπεύθυνου ακτινοπροστασίας του φορέα εκμετάλλευσης κάθε ελεγχόμενης περιοχής και να το παίρνει μαζί του μετά το πέρας των εργασιών του. Πρέπει να μεριμνά για την καταγραφή των δόσεων τις οποίες έλαβε κατά τη διάρκεια των δραστηριοτήτων του στο ΒΑΠ και για την κοινοποίησή τους στην εξωτερική επιχείρηση. Πρέπει πάντα να φοράει κατά τη διάρκεια της εργασίας του σε ελεγχόμενη περιοχή το επίσημο δοσίμετρο που προμηθεύεται από την ΕΕΑΕ καθώς και το δοσίμετρο αμέσου αναγνώσεως!
Ακτινοπροστασία εξωτερικών εργαζόμενων στην ΕΑ Γιατί χρήζουν ιδιαίτερης προσοχής Οι εξωτερικοί εργαζόμενοι που συμμετέχουν σε διαδικασίες προσθήκης εμφυτευμάτων βρίσκονται εντός του θαλάμου και σε περιοχές με υψηλούς ρυθμούς δόσης (κοντά στον επεμβατιστή). Εργάζονται σε περισσότερα από ένα επεμβατικά τμήματα (ανάγκη προσαρμογής σε διαφορετικούς χώρους και σε διαφορετικές πρακτικές). Πιθανή έλλειψη εκπαίδευσης πάνω σε θέματα ακτινοπροστασίας. Μη αποδεκτές πρακτικές από πλευράς ακτινοπροστασίας κατά την εργασία τους (π.χ, έλλειψη ακτινοπροστατευτικού εξοπλισμού & προσωπικής δοσιμέτρησης).
Ακτινοπροστασία εξωτερικών εργαζόμενων στην ΕΑ Θα πρέπει να λαμβάνονται όλα τα απαραίτητα μέτρα ώστε η ακτινοπροστασία των εξωτερικών εργαζόμενων να είναι ανάλογη με αυτή του ιατρικού προσωπικού. Χρήση ακτινοπροστατευτικού εξοπλισμού (ακτινοπροστατευτική ποδιά και κολάρο θυρεοειδούς). Επιλογή όπου είναι εφικτό μιας θέσης εντός του θαλάμου με χαμηλότερους ρυθμούς δόσης (π.χ. στις πλάγιες λήψεις δουλεύουμε από την αντίθετη πλευρά της λυχνίας). Τήρηση της μεγαλύτερης δυνατής απόστασης από τον ασθενή (σκεδαστής). Χρήση προσωπικού δοσιμέτρου και το δοσιμέτρου αμέσου αναγνώσεως για την καταγραφή της δόσης.
Ακτινοπροστασία εξωτερικών εργαζόμενων στην ΕΑ Ποιός έχει την ευθύνη για την ακτινοπροστασία τους στην πράξη? Στα πλαίσια του προγράμματος διασφάλισης ποιότητας, της καλής συνεργασίας και του safety culture μέρος της ευθύνης έχουν τόσο: - ο φορέας εκμετάλλευσης - ο υπεύθυνος ακτινοπροστασίας του φορέα εκμετάλλευσης & υπεύθυνος ιατρός ακτινολόγος - οι ίδιοι οι εξωτερικοί εργαζόμενοι ΑΛΛΑ - και το ιατρικό προσωπικό (επεμβατιστές) που παίρνει μέρος σε αυτές τις διαδικασίες.
Ο ρόλος της ΕΕΑΕ εντοπισμός των περιπτώσεων «εξωτερικών εργαζομένων» και «εξωτερικών επιχειρήσεων στην Ελλάδα» (44 εξωτερικές επιχειρήσεις) επικοινωνία, ανακοίνωση απαιτήσεων έκδοση ΒΑΠ δημιουργία χωριστής κατηγορίας στην Εθνική Βάση Δεδομένων παρακολούθηση ατομικών δόσεων αδειοδότηση των «εξωτερικών επιχειρήσεων» (10 αδειοδοτημένες επιχειρήσεις) Διοργάνωση 2 επιμορφωτικών σεμιναρίων στην Αθήνα. Το ίδιο σεμινάριο πρόκειται να διεξαχθεί και στην Θεσσαλονίκη. 13
Σας ευχαριστώ για την προσοχή σας Ελληνική Επιτροπή Ατομικής Ενέργειας Τ. Θ. 60092 Αγία Παρασκευή 15310, Αθήνα T: 210 650 6700 F: 210 650 6748 E: info@eeae.gr www.eeae.gr facebook.com/eeaegr twitter.com/#eeaegr 14
15
Μέση Ετήσια Δόση (msv) Εξωτερικοί Εργαζόμενοι δοσιμετρούμενοι δοσιμετρούμενοι με Hp(10)>=0.1 msv 1,52 1,47 1,33 1,20 1,16 1,00 0,99 0,99 0,81 0,82 0,87 0,50 0,33 0,35 0,36 0,33 0,20 0,23 0,21 0,26 0,25 0,25 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 16