Αθήνα, 27 Μαΐου 2010 ΝΟΜΟΣΧΕ ΙΟ ΓΙΑ ΤΙΣ ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΜΟΝΑ Α ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΜΕ ΥΓΡΑΕΡΙΟ ΣΤΟΝ ΑΣΤΑΚΟ ΣΤΑ ΛΟΓΙΑ, ΠΡΑΣΙΝΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΣΤΗΝ ΠΡΑΞΗ, ΠΡΑΣΙΝΟ ΦΩΣ ΣΤΗ ΡΥΠΑΝΣΗ Με δυο µέτρα και δυο σταθµά χαράζει την ενεργειακή πολιτική της η κυβέρνηση. Από τη µια, γραφειοκρατία και πολύµηνες καθυστερήσεις για το νέο θεσµικό πλαίσιο για τις ανανεώσιµες πηγές ενέργειας () και από την άλλη διαδικασίες εξπρές για ρυπογόνες µονάδες ηλεκτροπαραγωγής. Ενώ µε το νέο νόµο για τις που ψηφίστηκε στη Βουλή γίνεται µία προσπάθεια βελτίωσης του θεσµικού πλαισίου για τις, µία άλλη απόφαση της κυβέρνησης τινάζει στον αέρα τον ανερµάτιστο ούτως ή άλλως, ενεργειακό σχεδιασµό της χώρας, επιτρέποντας τη δηµιουργία µιας γιγαντιαίας ρυπογόνου µονάδας στον Αστακό Αιτωλοακαρνανίας. Σε ό,τι αφορά στο νέο θεσµικό πλαίσιο για τις, παρά τα ατοπήµατα και τις σηµαντικές εκπτώσεις από την αρχική φιλόδοξη προσέγγιση, υπάρχουν διατάξεις που βελτιώνουν σηµαντικά το επενδυτικό περιβάλλον για τις στη χώρα. [1] Τα όποια µέτρα όµως απλοποίησης και επιτάχυνσης προτείνονται, ωχριούν µπροστά στις διαδικασίες εξπρές που ακολουθήθηκαν για την έκδοση άδειας παραγωγής σε µονάδα ηλεκτροπαραγωγής µε καύσιµο υγραέριο στον Αστακό. Η συγκεκριµένη µονάδα δε συµπεριλαµβάνεται σε κάποιο εθνικό ενεργειακό σχεδιασµό και ακυρώνει σε µεγάλο βαθµό τις προσπάθειες για την ικανοποίηση των δεσµεύσεων της χώρας στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Πακέτου για το Κλίµα και την Ενέργεια (20-20-20). [2] Πέραν των προφανών κινδύνων για την περιοχή (αφού η εγκατάσταση υπάγεται στην Οδηγία Σεβέζο για τις επικίνδυνες βιοµηχανικές εγκαταστάσεις), η συγκεκριµένη µονάδα (µε βάση τα τεχνικά χαρακτηριστικά που δόθηκαν στη δηµοσιότητα) αναµένεται να εκλύει περί τα 3,5 εκατ. τόνους διοξειδίου του άνθρακα ετησίως. Η προώθηση της συγκεκριµένης µονάδας µε τον χαρακτήρα του επείγοντος θέτει εν αµφιβόλω το εγχείρηµα της Πράσινης Ανάπτυξης. Γεννά εύλογα ερωτηµατικά το γεγονός ότι ενώ, για παράδειγµα, για µια µικρή µονάδα φωτοβολταϊκών χρειάζεται (ακόµα και µε τη νέα νοµοθεσία) µια πολύµηνη διαδικασία, µέσα σε ένα µόλις µήνα µπορούν να εξασφαλιστούν οι απαραίτητες εγκρίσεις για µια ρυπογόνο και επικίνδυνη µονάδα!

Είναι ατυχές το ότι η κυβέρνηση επέλεξε να κάνει µία σπάνια επίδειξη ισχυρής πολιτικής βούλησης, µε την κραυγαλέα προώθηση µίας επένδυσης που τορπιλίζει τον εθνικό ενεργειακό σχεδιασµό της χώρας στην προσπάθεια µείωσης των αερίων του θερµοκηπίου και την Πράσινη Ανάπτυξη που ευαγγελίζεται η ίδια η κυβέρνηση, τόνισε ο ηµήτρης Ιµπραήµ, συντονιστής εκστρατειών στο Ελληνικό Γραφείο της Greenpeace. Η Greenpeace καλεί την κυβέρνηση να µην εγκρίνει την κατασκευή του σταθµού παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας στον Αστακό. Καλεί επίσης την τοπική κοινωνία να αντισταθεί σε ένα έργο που στο όνοµα της ανάπτυξης απειλεί κυριολεκτικά να τινάξει την περιοχή στον αέρα και δηµιουργεί µία κερκόπορτα, µέσα από την οποία θα ελλοχεύει για πάντα ο κίνδυνος πιο επικίνδυνων και καταστροφικών επενδύσεων. Για περισσότερες πληροφορίες: ηµήτρης Ιµπραήµ, 6979 44 33 05, 210 38 06 374 & 375 Σηµειώσεις προς συντάκτες 1. Αξιολόγηση των βασικών ρυθµίσεων του νεου νοµοσχεδίου (δείτε παρακάτω σχετικό πίνακα) 2. Σύµφωνα µε το Ευρωπαϊκό Πακέτο για το Κλίµα και την Ενέργεια η Ελλάδα δεσµεύεται να προωθήσει τις σε ελάχιστο ποσοστό 18% επί της τελικής κατανάλωσης ενέργειας έως το 2020. Ο στόχος αυτός έχει αναβαθµιστεί σε 20% από την ελληνική κυβέρνηση σύµφωνα µε το νέο νόµο για τις. Επιπλέον, η Ελλάδα δεσµεύεται να συµβάλει στις προσπάθειες της Ευρώπης για µείωση των εκποµπών αερίων του θερµοκηπίου κατά 20% έως το 2020 σε σύγκριση µε το 1990 και τη µείωση της κατανάλωσης ενέργειας κατά 20% έως το 2020 σε σχέση µε τα προβλεπόµενα επίπεδα για το ίδιο έτος.

13 βασικές ρυθµίσεις του νέου νοµοσχεδίου για τις Α/Α 1 2 3 4 Βασική ρύθµιση Υιοθέτηση στόχων για την ανάπτυξη των (Άρθρο 1) Χρονική και ποσοτική κατανοµή τεχνολογιών (Άρθρο 1) Έκδοση άδειας παραγωγής (Άρθρο 2) Εξαίρεση από υποχρέωση λήψης άδειας παραγωγής (Άρθρο 2) Προϋπάρχον θεσµικό πλαίσιο Χαλαρή γλώσσα για τη συµµετοχή των σε ποσοστό 29% επί της ηλεκτροπαραγωγής έως το 2020 εν προβλέπεται σχετική ρύθµιση. Η έκδοση άδειας παραγωγής είναι άµεσα συνδεδεµένη µε την περιβαλλοντική αδειοδότηση (προηγείται της Προκαταρκτικής Περιβαλλοντικής Εκτίµησης και Αξιολόγησης). Εκδίδεται από τον Υπουργό Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιµατικής Αλλαγής. ιαπιστωτική πράξη εξαίρεσης από ΡΑΕ για εγκαταστάσεις, η οποία εκδίδεται ανάλογα Αρχικό προσχέδιο ( εκέµβριος 2009) Καθορισµός ελάχιστου εθνικού στόχου έως το 2020 (τουλάχιστον 40% στην ηλεκτροπαραγωγή, 20% στην τελική κατανάλωση ενέργειας) εν προβλέπεται σχετική ρύθµιση. Αποσυνδέεται πλήρως από την περιβαλλοντική αδειοδότηση. Αποκτά τεχνικοοικονοµικό χαρακτήρα και εκδίδεται από τη ΡΑΕ. Εξαιρείται από την υποχρέωση λήψης άδειας παραγωγής ή άλλης διαπιστωτικής Νέος νόµος (Μάιος 2010) Καθορισµός ελάχιστου εθνικού στόχου έως το 2020 (τουλάχιστον 40% στην ηλεκτροπαραγωγή, 20% στην τελική κατανάλωση ενέργειας) Εντός τριµήνου από τη δηµοσίευση του νόµου. Αποσυνδέεται πλήρως από την περιβαλλοντική αδειοδότηση. Αποκτά τεχνικοοικονοµικό χαρακτήρα και εκδίδεται από τη ΡΑΕ. Εξαιρούνται από την υποχρέωση λήψης άδειας παραγωγής ή άλλης διαπιστωτικής Πρακτική συνέπεια τελικής ρύθµισης Θετικό βήµα για τις Αποσαφήνιση όρων και κανόνων λειτουργίας του επενδυτικού περιβάλλοντος (το προτεινόµενο τελικά µίγµα θα καθορίσει και το βαθµό επιτυχίας) Εξοικονόµηση αδειοδοτικού χρόνου. (~8 µήνες) Αν και βελτιώθηκε το

5 6 7 Περιβαλλοντική αδειοδότηση Ι (Άρθρο 3) Περιβαλλοντική αδειοδότηση ΙΙ (Άρθρο 3) Τιµολόγηση (Άρθρο 5) µε την ισχύ. πράξης κάθε εγκατάσταση που χαρακτηρίζεται από την κείµενη νοµοθεσία (ΚΥΑ 19500/2004) ως χαµηλής ή µηδενικής όχλησης. Η ΠΠΕΑ (Προκαταρκτική Περιβαλλοντική Εκτίµηση και Αξιολόγηση) προηγείται και αποτελεί προϋπόθεση της ΕΠΟ (Έγκριση Περιβαλλοντικών Όρων). εν προβλέπεται εξαίρεση από ΕΠΟ παρά µόνο για πολύ µικρά φωτοβολταϊκά (<20KW) εκτός περιοχών Natura. Υιοθέτηση feed-in-tariff (τιµολόγηση ανά τεχνολογία ). Ενοποιούνται κατά τα ευρωπαϊκά πρότυπα οι δύο διαδικασίες (ΠΠΕΑ & ΕΠΟ). Ορίζονται αποκλειστικές προθεσµίες και αντικείµενα γνωµοδότησης. Εξαιρούνται από ΕΠΟ: 1. φωτοβολταϊκά συστήµατα και µικρές ανεµογεννήτριες σε κτίρια και 2. µηδενικής όχλησης. Ορθολογικοποίηση τιµολόγησης. Νέες τιµές ανά τεχνολογία και εγκατεστηµένη ισχύ. πράξης µικρές εγκαταστάσεις (ανάλογα µε την ισχύ µε διαφορετικό όριο ανά τεχνολογία). Ενοποιούνται κατά τα ευρωπαϊκά πρότυπα οι δύο διαδικασίες (ΠΠΕΑ & ΕΠΟ). Ορίζονται αποκλειστικές προθεσµίες και αντικείµενα γνωµοδότησης. Υποχρεωτική έκδοση ΕΠΟ για φωτοβολταϊκά, βιοµάζα και γεωθερµία >0,5MW, αλλά και γενικά µηδενικής όχλησης που εγκαθίστανται σε περιοχές Natura, παράκτιες ζώνες (100µ από οριογραµµή αιγιαλού) και σε γειτονικά γήπεδα (150µ) εφόσον υπάρχουν σ αυτά αδειοδοτηµένα έργα σε εξέλιξη που ξεπερνούν τα ανωτέρω όρια. ιαφοροποίηση ως προς τις τεχνολογίες (βιοµάζα). Επιστροφή στη ρύθµιση του 3734/09 για τα φωτοβολταϊκά µε καθεστώς σε σχέση µε τα ισχύοντα σήµερα, δεν ακολουθήθηκε τελικά το επιτυχηµένο παράδειγµα της Γερµανίας (δεν υπάρχει η έννοια της άδειας παραγωγής) Εξοικονόµηση αδειοδοτικού χρόνου. (~18 µήνες) Επαχθής ρύθµιση ιδίως για τα φωτοβολταϊκά, ως προς τον περιορισµό για τα γειτνιάζοντα γήπεδα. Νέα γραφειοκρατία Η άσκοπη και αιφνιδιαστική πρόταση για αλλαγή της τιµολογιακής

8 9 10 11 Τιµολόγηση νέων τεχνολογιών (Άρθρο 5) Υιοθέτηση οικονοµικών κινήτρων για την καύση απορριµµάτων (Άρθρο 5) Χωροθέτηση έργων (Άρθρα 8 & 9) Γη υψηλής παραγωγικότητας (Άρθρο 9) εν προβλέπεται ρύθµιση για οικιακές ανεµογεννήτριες, ανεπαρκείς ρυθµίσεις για βιοµάζα, βιοαέριο, ηλιοθερµικά, γεωθερµία. εν προβλέπεται άµεσα συγκεκριµένη ρύθµιση. Όπως ρυθµίζεται στο Ειδικό Χωροταξικό (ΕΧΠ) για τις Απαγόρευση εγκατάστασης φωτοβολταϊκών σε γαίες υψηλής παραγωγικότητας Ξεχωριστές ρυθµίσεις και ενισχυµένες τιµές για τις εν λόγω τεχνολογίες. εν προβλέπεται άµεσα συγκεκριµένη ρύθµιση. Άρση περιοχών αποκλεισµού εγκαταστάσεων κατ επιταγή της προεκλογικής υπόσχεσης παντού εκτός αυστηρά προστατευόµενων περιοχών Άρση απαγόρευσης εγκατάστασης φωτοβολταϊκών σε γαίες υψηλής παραγωγικότητας περαιτέρω µείωση όµως των τιµών για τα µη διασυνδεδεµένα νησιά. Κατάργηση αναπτυξιακού τουλάχιστον για τα φωτοβολταϊκά και ενδεχοµένως για όλες τις. Ξεχωριστές ρυθµίσεις και ενισχυµένες τιµές για τις εν λόγω τεχνολογίες (µικρές αποκλίσεις σε σύγκριση µε αρχικό προσχέδιο) Υιοθέτηση τιµής πώλησης ενέργειας (feed-in tariff) Συντηρικοποίηση της καινοτόµου ρύθµισης του αρχικού προσχεδίου. Άρση απαγόρευσης εγκατάστασης φωτοβολταϊκών σε γαίες υψηλής παραγωγικότητας και µέχρι κάλυψης του 1% των καλλιεργούµενων πολιτικής (όπως συνέβη στα φωτοβολταϊκά) ενώ είχε ολοκληρωθεί η δηµόσια διαβούλευση, αποτέλεσε πλήγµα για την αξιοπιστία του επενδυτικού περιβάλλοντος της χώρας Υιοθέτηση σηµαντικών οικονοµικών κινήτρων κυρίως για τη βιοµάζα Επιδότηση µίας επικίνδυνης και αναποτελεσµατικής τεχνολογίας. ιατήρηση του προβληµατικού Χωροταξικού για τις Αν και βελτιώνεται το σηµερινό καθεστώς, υπάρχουν περιθώρια αυθαιρεσιών της

12 13 Οικιακές εφαρµογές (Άρθρο 10) Αναστολή υποβολής νέων αιτήσεων για έργα (Άρθρο 15) εν προβλέπεται σχετική ρύθµιση. Σήµερα δεν ισχύει κάποιος περιορισµός µε εξαίρεση τα φωτοβολταϊκά για τα οποία έχουν παγώσει οι αιτήσεις. Υποχρεωτική χρήση ηλιοθερµικών για ζεστό νερό χρήσης ανάλογα µε την κλιµατική ζώνη. Υιοθέτηση στόχου για την υποχρεωτική κάλυψη του συνόλου της πρωτογενούς ενέργειας από, συµπαραγωγή και τηλεθέρµανση (31/12/2019 για όλα τα νέα κτίρια στον οικιακό τοµέα, 31/12/2014 για όλα τα νέα κτίρια του ηµοσίου. εν προβλέπεται περιορισµός. εκτάσεων ανά νοµό (εξαιρείται η Αττική όπου παραµένει η απόλυτη απαγόρευση) Υποχρεωτική χρήση ηλιοθερµικών για ζεστό νερό χρήσης σε ελάχιστο ποσοστό 60%. Υιοθέτηση στόχου για την υποχρεωτική κάλυψη του συνόλου της πρωτογενούς ενέργειας από, συµπαραγωγή και τηλεθέρµανση (31/12/2019 για όλα τα νέα κτίρια στον οικιακό τοµέα, 31/12/2014 για όλα τα νέα κτίρια του ηµοσίου. Αναστολή υποβολής αιτήσεων µέχρι την έκδοση υπουργικής απόφασης για όλα τα έργα πλην:1. κτιριακών εφαρµογών ή αιτήσεων αγροτών 2. έργων που εξαιρούνται από άδεια παραγωγής και ΕΠΟ (οι αιτήσεις µπορούν να υποβληθούν µετά την πάροδο 3 µηνών από τη δηµοσίευση του νέου νόµου). 3. εγκαταστάσεων βιοµάζας ιοίκησης και κίνδυνος για ανάπτυξη νέας γραφειοκρατίας. Απόλυτη απαγόρευση στην Αττική Η ρύθµιση αυτή θα έχει τεράστια περιβαλλοντικά, οικονοµικά και κοινωνικά οφέλη µέσα στα επόµενα χρόνια. Το προσωρινό πάγωµα των νέων αιτήσεων (πλην ορισµένων εξαιρέσεων) ευνοεί το παραεµπόριο αδειών