4ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ, ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΛΙΜΑΤΙΚΗΣ ΑΛΛΑΓΗΣ ΓΡΑΦΕΙΟ ΤΥΠΟΥ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΥΠΟΥ ΤΙΝΑΣ ΜΠΙΡΜΠΙΛΗ ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ, ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΛΙΜΑΤΙΚΗΣ ΑΛΛΑΓΗΣ ΕΥΤΕΡΑ 11 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2010 ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΗΣ: Αγαπητοί συνάδελφοι καλό µεσηµέρι σε όλους, καλή χρονιά σε όλους. Είναι η πρώτη συνέντευξη Τύπου της νέας χρονιάς που παραχωρεί η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιµατικής Αλλαγής. Θέµα αυτής της συνέντευξης όπως καλά γνωρίζετε, η ενεργειακή απόδοση των κτιρίων και η εφαρµογή του Ν. 3661/08 κτλ. Η Υπουργός κα Μπιρµπίλη έχει το λόγο. ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Καληµέρα, καλή χρονιά και από µένα. Σας καλέσαµε σήµερα να σας παρουσιάσουµε τον Κανονισµό Ενεργειακής Απόδοσης των Κτιρίων, γνωστό και ως ΚΕΝΑΚ, ο οποίος τίθεται σε δηµόσια διαβούλευση για τις επόµενες 20 ηµέρες. Ο νέος Κανονισµός προωθείται κατά προτεραιότητα από το Υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιµατικής Αλλαγής σε συνεργασία µε το Υπουργείο Οικονοµικών µε στόχο τη µείωση της κατανάλωσης ενέργειας στον ευρύτερο κτιριακό τοµέα. Ο νέος Κανονισµός ο οποίος και θα τεθεί σε δηµόσια διαβούλευση εκπονήθηκε από εξειδικευµένη οµάδα στελεχών του Υπουργείου
µας, του ΚΑΠΕ, του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών του ΤΕΕ, αξιοποίησε όλη τη δουλειά της προηγούµενης κυβέρνησης καθώς και τα συµπεράσµατα της προηγούµενης διαβούλευσης και στοχεύει στον καλύτερο ενεργειακό σχεδιασµό των κτιρίων µας, µε την προώθηση ενεργειακά αποδοτικών δοµικών υλικών και ηλεκτροµηχανολογικών εγκαταστάσεων. Ο νέος Κανονισµός που θα παρουσιάσουµε είναι εύχρηστος και άµεσα εφαρµόσιµος, δίνει σαφείς οδηγίες και κατευθύνσεις και ουσιαστικά θα οδηγήσει στην απλή, ουσιαστική, γρήγορη και µη δαπανηρή επιθεώρηση των κτιρίων. Θα ήθελα να σταθώ σε 4 βασικά σηµεία: 1) Για την έκδοση οικοδοµικών αδειών νέων κτιρίων, απαιτείται πλέον η εκπόνηση µελέτης ενεργειακής απόδοσης η οποία αντικαθιστά πρακτικά και αναβαθµίζει την παλιά µελέτη θερµοµόνωσης. Αντίστοιχα, απαιτείται και θα το αναλύσω στη συνέχεια, σε περιπτώσεις ριζικών ανακαινίσεων παλαιών κτιρίων µε επιφάνεια µεγαλύτερη από 1.000 τετραγωνικά µέτρα. 2) Εισάγεται η διαδικασία της ενεργειακής επιθεώρησης και της ενεργειακής κατάταξης των κτιρίων η οποία εφαρµόζεται ανά δεκαετία. 3) Απαιτούνται περιοδικές ενεργειακές επιθεωρήσεις κτιρίων αλλά και επιθεωρήσεις των εγκαταστάσεων θέρµανσης και κλιµατισµού ανά 4ετία. 4) Θεσπίζεται η διαδικασία των ενεργειακών επιθεωρήσεων που θα διενεργούνται από ιδιώτες ενεργειακούς επιθεωρητές, αλλά και η θέσπιση διαδικασίας ελέγχου που όπως έχουµε προαναγγείλει θα γίνεται από την ειδική Υπηρεσία Ενεργειακών Επιθεωρητών. Εδώ θέλω να πω ότι η πιο φθηνή ενέργεια µε µηδενικές περιβαλλοντικές επιπτώσεις, δεν είναι αυτή που παράγεται ούτε από τα συµβατικά καύσιµα ούτε από τις ανανεώσιµες πηγές ενέργειας αλλά αυτή που δεν καταναλώθηκε ποτέ. Θέλουµε να τονίσουµε µε αυτό τη σηµασία της εξοικονόµησης ενέργειας στα κτίρια. Και βέβαια τη σηµασία για την επίτευξη των εθνικών στόχων που έχουµε θέσει για το 2020, τη µείωση των ρύπων και γενικώς τον ενεργειακό µας σχεδιασµό που, όπως έχω πει και στο παρελθόν το κοµµάτι της εξοικονόµησης αποτελεί µια κεντρική συνιστώσα. 2
Το κτιριακό σύνολο στη χώρα µας είναι ενεργειακά πολύ σπάταλο. Αυτό σηµαίνει ότι πληρώνουµε όλοι µας, ο κάθε Έλληνας πολίτης, ο κάθε πολίτης αυτής της χώρας, πολύ περισσότερο για ψύξη και θέρµανση απ ότι θα έπρεπε, απ ότι πληρώνει ο µέσος Ευρωπαίος πολίτης. Το µέσο ελληνικό νοικοκυριό πληρώνει περίπου διπλάσια ή τριπλάσια χρήµατα το χρόνο από το µέσο ευρωπαϊκό. Το όποιο επιπλέον κόστος θωράκισης των κτιρίων αποσβαίνεται σε 5 µε 8 χρόνια ενώ για τα υπόλοιπα χρόνια, δηλαδή µετά από το χρονικό αυτό όριο, θα υπάρξει µόνο κέρδος και όφελος για τους πολίτες συνολικά. Υπάρχει εξοικονόµηση χρηµάτων, βελτιώνεται το εσωτερικό περιβάλλον των χώρων που ζούµε, αλλά βελτιώνεται σηµαντικά και η ποιότητα ζωής στην πόλη µας. Σήµερα ερχόµαστε να καλύψουµε µια υστέρηση σε συµµόρφωση Κοινοτικής οδηγίας από το 2006. Θέλω επίσης να τονίσω ότι αυτή η διαδικασία που σήµερα ξεκινάµε µε τις ενεργειακές επιθεωρήσεις και µε τον ενεργειακό κανονισµό των κτιρίων, πιστεύουµε ότι θ αλλάξει ουσιαστικά την αγορά. Θ αναθερµάνει την οικοδοµική δραστηριότητα, ειδικά στα υφιστάµενα κτίρια τα µεγάλα, όπως σας ανέφερα, πάνω από 1.000 τετραγωνικά. Η αγορά θα θελήσει την ενεργειακή ανακαίνιση και έµµεσα αυτό θα παρασύρει όλη την ποιότητα της κατοικίας, την ποιότητα των κτιρίων µας. Ο πραγµατικός λοιπόν στόχος της ενεργειακής µελέτης είναι να βάλει το Μηχανικό, τον Αρχιτέκτονα, να σκεφτούν µε διαφορετικό τρόπο και να κινηθούν και προς την κατεύθυνση της εξοικονόµησης της ενέργειας µαζί µε άλλες παραµέτρους του σχεδιασµού τους. Και για πρώτη φορά είναι σηµαντικό και θα έχει την ευκαιρία και ο κ. Μαθιουδάκης να µιλήσει συγκεκριµένα γι αυτό, µπαίνουν συγκεκριµένες απαιτήσεις. Θέλω τώρα συνοψίζοντας να πω το εξής: Για µας η εξοικονόµηση στα κτίρια περιλαµβάνει τρεις πολύ µεγάλους τοµείς: Ο πρώτος είναι η ενεργειακή µελέτη που στο τέλος καταλήγει σ αυτό που λέµε εµείς «το πιστοποιητικό», άρα ουσιαστικά µιλάµε για τον ενεργειακό µας Κανονισµό. Εδώ θέλω να το ξανατονίσω ότι αναφερόµαστε σε όλα τα νέα κτίρια, νέα κτίρια εννοώ σε σχέση µε τη χρήση τους, είτε είναι κατοικίες είτε είναι άλλης χρήσης, όλα λοιπόν τα νέα κτίρια και όλα τα υφιστάµενα που το εµβαδόν τους 3
είναι πάνω από 1.000 τετραγωνικά µέτρα και που ανακαινίζονται ριζικά. Το πρώτο λοιπόν κοµµάτι είναι αυτό. Το δεύτερο κοµµάτι αφορά την ενεργειακή επιθεώρηση η οποία γίνεται µία φορά στα 10 χρόνια και µία φορά στα 4 χρόνια για τους λέβητες. Στην ενεργειακή επιθεώρηση περιλαµβάνονται όλα τα νέα κτίρια, δηλαδή όταν τελειώσει κάποιος µε την ενεργειακή µελέτη και παραδώσει ο Μηχανικός το κτίριο, εκεί θα υπάρξει ενεργειακή επιθεώρηση για να πιστοποιήσει αν αυτά που λέει η µελέτη ουσιαστικά ισχύουν, εφαρµόστηκαν. Άρα λοιπόν η ενεργειακή επιθεώρηση καλύπτει όλα τα νέα κτίρια, όλα τα υφιστάµενα κτίρια πάνω από τα 1.000 τετραγωνικά µέτρα που ανακαινίζονται καθώς και όλα τα κτίρια που ενοικιάζονται ή πωλούνται εκτός από τους χώρους που είναι κάτω από 50 τετραγωνικά µέτρα. Για όλα τα υπόλοιπα το θέµα της ενεργειακής επιθεώρησης γίνεται µόνο εθελοντικά. Το τρίτο µεγάλο κοµµάτι των παρεµβάσεων στο χώρο της εξοικονόµησης και το οποίο θα παρουσιαστεί µε το κλείσιµο της διαβούλευσης αυτής, δηλαδή σε 20 περίπου ηµέρες, είναι τα προγράµµατα εξοικονόµησης ενέργειας που θα περιλαµβάνουν και το πρόγραµµα εξοικονόµησης στον κτιριακό τοµέα. Ο λόγος είναι ότι, όπως είχα πει και σε προηγούµενες δηλώσεις µας, ότι δε µπορούµε να προχωρήσουµε σε πρόγραµµα εξοικονόµησης χωρίς ενεργειακό κανονισµό, γιατί τότε δε θα µπορούµε να µετράµε τι ουσιαστικά έχουµε εξοικονοµήσει. Φιλοδοξούµε να παρουσιάσουµε ένα συνολικό πρόγραµµα εξοικονόµησης το οποίο δε θα καλύπτει µόνο τα κτίρια κατοικίας, θέλουµε να περιλαµβάνουµε κάποιες θεµατικές ενότητες που θα προωθήσουµε µε συναρµόδιους Υπουργούς, ένα πρόγραµµα για τα νοσοκοµεία, ένα πρόγραµµα εξοικονόµησης για τις φυλακές, ένα πρόγραµµα εξοικονόµησης για όλα τα δηµόσια κτίρια και κυρίως αυτά που έχουν 24ωρη λειτουργία, τα δηµόσια κτίρια, καθώς όπως είπα και στην αρχή το πρόγραµµα κατοικίας. Εδώ ψάχνουµε πολλαπλές πηγές χρηµατοδότησης. Έχουµε διασφαλίσει το οποίο δεν ήταν εύκολο µία χρηµατοδότηση από το ΕΣΠΑ, από το ΚΠΣ γύρω στα 50 µε 100 εκατ. ευρώ. Είµαστε σε επαφή µε την 4
Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων για εξεύρεση χρηµάτων µέσω του JESSICA. Εξετάζουµε σε συνεργασία µε το Υπουργείο Οικονοµικών φορολογικά κίνητρα και απαλλαγές για παρεµβάσεις εξοικονόµησης ενέργειας και κοιτάµε και διάφορα χρηµατοοικονοµικά εργαλεία. Αυτό το λέω για να τονίσω ότι προσπαθούµε να διαµορφώσουµε ένα συνολικό πακέτο. Παράλληλα πρέπει να πω ότι στο σχέδιο νόµου που αύριο παρουσιάζουµε για τα δάση, προβλέπεται σε τροπολογία το πρόγραµµα της εξοικονόµησης το οποίο απαιτεί µία τέτοια τροπολογία για να µπορεί και να παρουσιαστεί και να ανακοινωθεί, ειδικά σε σχέση µε την αξιοποίηση των κοινοτικών χρηµάτων για παρεµβάσεις στα κτίρια σε ιδιώτες. Καθώς επίσης και υπάρχει και τροπολογία για τους ενεργειακούς επιθεωρητές οι οποίοι πλέον θεσπίζονται σε σώµα, συγκροτούνται σε σώµα. Όλα αυτά βέβαια θα γίνουν σε ότι αφορά και τα θεµατικά project σε διάλογο µε τους συναδέλφους συναρµόδιους υπουργούς. Θα ήθελα εδώ να κλείσω και να δώσω λίγο το λόγο στο Γιάννη Μανιάτη. Γ. ΜΑΝΙΑΤΗΣ: Εγώ το µόνο που θέλω να πω, είναι ότι είµαστε σε ένα καλό στάδιο αναφορικά µε το σχεδιασµό του Εθνικού Προγράµµατος Εξοικονόµησης Ενέργειας στα κτίρια. Όπως σας είπε και η Υπουργός προσπαθούµε να διευρύνουµε και το πεδίο εφαρµογής, δηλαδή να µην έχουµε µόνο τα κτίρια κατοικιών, αλλά να έχουµε συνέργειες και δράσεις µε τους συναρµόδιους Υπουργούς σε όλα τα κτίρια που λειτουργούν σε 24ωρη βάση και έχει σηµασία αυτό. Και το κριτήριο για την επιλογή αυτών των κτιρίων είναι κυρίως να γίνει όσο το δυνατόν πιο γρήγορα η απόσβεση της όποιας επένδυσης. Και αντιλαµβάνεστε ότι µία επένδυση ενεργειακής θωράκισης σε ένα κτίριο που δουλεύει 24ωρο αποσβένεται στο µισό χρόνο, σε σχέση µε ένα οποιοδήποτε άλλο κτίριο δουλεύει 5 ή 6 ή 7 ώρες µόνο. Επιπλέον, διερευνούµε και άλλες πιλοτικές δράσεις σε απολύτως στοχευµένες περιοχές, για παράδειγµα σε ιστορικά κέντρα πόλεων. Πολύ συγκεκριµένες, επιδεικτικού χαρακτήρα θα έλεγα κυρίως δράσεις, που 5
θα συνδυάζουν την ενεργειακή εξοικονόµηση µε το σεβασµό στην πολιτιστική παράδοση. Όπως σας είπε η Υπουργός, προσπαθούµε να ανοίξουµε τη βεντάλια των πηγών χρηµατοδότησης σε οτιδήποτε µπορεί να υπάρξει, οφείλω να σας πω ότι είναι σε ένα ενδιαφέρον στάδιο οι συνοµιλίες µας µε την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων αναφορικά µε το πρόγραµµα JESSICA, όπου θα αξιοποιήσουµε το σύνολο της µέχρι τώρα κτηθείσας ευρωπαϊκής εµπειρίας σε άλλα κράτη-µέλη. είχνει να είναι πολύ θετική η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων απ τις πρώτες συζητήσεις. Και βεβαίως πρέπει να γνωρίζετε ότι η προσπάθεια της πολιτικής ηγεσίας του Υπουργείου είναι να βρεθεί το µέγιστο δυνατό κονδύλι από το ΕΣΠΑ των 823 εκατ. που έχουµε διαθέσιµο για την ενέργεια, γιατί θεωρούµε πραγµατικά ότι η εξοικονόµηση της ενέργειας είναι δράση πρώτης εθνικής προτεραιότητας. ΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Ήθελα µια διευκρίνιση για τη συχνότητα διενέργειας των επιθεωρήσεων. Είπατε ανά 10ετία, αλλά µετά είπατε όταν νοικιάζεται ή πωλείται ένα κτίριο. Όποιο συµβαίνει πρώτο θα γίνεται επιθεώρηση; Είπατε στην αρχή ότι οι επιθεωρήσεις θα γίνονται ανά 10ετία ή 4ετία για τους λέβητες. Μετά εξειδικεύσατε όµως για τα κτίρια αυτά που νοικιάζονται, τι απ τα δύο ισχύει ή ισχύουν και τα δύο όποιο έχετε πρώτο. Και το δεύτερο, για το κόστος της επιθεώρησης επειδή είχε γίνει πολύ κουβέντα, είχε πει η προηγούµενη κυβέρνηση για ένα πρώτο µέτρο, υπάρχει η άποψη που λέει για λόµπι µηχανικών που προσπαθούν να βγάλουν χρήµατα απ αυτή την ιστορία. Αν θα το καθορίσετε και πόσο θα είναι. ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Για το δεύτερο σκέλος της ερώτησής σας, η προηγούµενη κυβέρνηση είχε καταλήξει σε µια τιµή, το 1 ευρώ το τ.µ. Προφανώς αυτό αποτελεί µία βάση συζητήσεων και για µας. Παρόλα αυτά θα διαβουλευτούµε µε τους αρµόδιους φορείς και πιστεύουµε ότι µέσα σε 20 µέρες θα µπορέσουµε να ρυθµίσουµε, να δούµε το κόστος της ενεργειακής επιθεώρησης. Εδώ θέλω να πω όµως ότι πρέπει, και αυτό για µας έχει ιδιαίτερη αξία, να µην απαξιωθεί τελείως η ποιότητα των ενεργειακών 6
επιθεωρήσεων. ε θέλουµε να πάµε σε µία σφραγίδα όπου κάποιος µηχανικός υπογράφει και πιστοποιεί ότι η κατοικία είναι ενεργειακά αποδοτική. Αυτό θα είναι ένα δεύτερο κριτήριο στις συνοµιλίες µας που θα παίξει κάποιο ρόλο. Για το πρώτο σκέλος της ερώτησης, Μαργαρίτα ίσως θα ήθελες να διευκρινίσεις για τη συχνότητα των ενεργειακών επιθεωρήσεων, µια και θα είσαι υπεύθυνη γι αυτό. Μ. ΚΑΡΑΒΑΣΙΛΗ: Καληµέρα και καλή χρονιά. Μαργαρίτα Καραβασίλη, είµαι Ειδική Γραµµατέας Επιθεώρησης Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Η συχνότητα επιθεωρήσεων. Για κτίρια τα οποία έχουν µελετηθεί και κατασκευαστεί σύµφωνα µε το νέο κανονισµό, τη µελέτη δηλαδή ενεργειακής απόδοσης των κτιρίων, θα είναι µία φορά ανά 10 χρόνια. Ωστόσο κανείς δεν απαγορεύει, εάν γίνουν επεµβάσεις και στα κτίρια αυτά τα καινούργια που βελτιώνουν ακόµα παραπέρα την ενεργειακή απόδοση, σε οποιοδήποτε ιδιοκτήτη να ζητήσει να του γίνει και νέα επιθεώρηση για να ανεβάσει την ενεργειακή κατηγορία του κτιρίου. Όσον αφορά τη διαδικασία της αγοραπωλησίας, όταν έχουµε αγορά ή ενοικίαση, σε αυτή την περίπτωση χωρίς να υπάρχει καµία υποχρέωση και καµία δέσµευση να γίνει ενεργειακή αναβάθµιση του κτιρίου, απλά και µόνο διενεργείται επιθεώρηση για να διαπιστωθεί η ενεργειακή κατάσταση αλλά και η ποιότητα γενικά της κατασκευής του κτιρίου, ούτως ώστε ο χρήστης είτε είναι ο νέος ιδιοκτήτης είτε ο ενοικιαστής, να γνωρίζει σε τι κτίριο θα κατοικήσει ή θα εργαστεί και τι κόστος δαπάνης και λειτουργικό κόστος θα έχει για θέρµανση, δροσισµό κλπ. Αυτό θα γίνεται κάθε φορά, σε περίπτωση για µία φορά δηλαδή, την πρώτη φορά που θα γίνει πώληση ή ενοικίαση. Ωστόσο εάν δεν έχει γίνει κάποια αλλαγή, το πιστοποιητικό το οποίο έχει εκδοθεί Ιανουάριο του 2010, έχει ισχύ 10 χρόνια και αφορά κάθε κτίριο ή τµήµα αυτού, διαµέρισµα για παράδειγµα, παλαιό και νέο, που θα γίνει αγοραπωλησία. Τα νέα κτίρια τα οποία θα εκδοθεί οικοδοµική άδεια µε το νέο κανονισµό, θα έχουν το πιστοποιητικό τους. 7
Άρα, όλες οι δικαιοπραξίες και η οριστικοποίηση των συµβολαίων θα γίνονται µε την κατάθεση µαζί µε τα άλλα δικαιολογητικά και του πιστοποιητικού. ΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Ένα υφιστάµενο κτίριο που δε θα πουληθεί τα επόµενα 10 χρόνια ή δε θα νοικιαστεί, δε θα γίνει ποτέ ενεργειακή επιθεώρηση; Και δεύτερον, µε την ευκαιρία, σε µια πολυκατοικία που έχουν 20 διαµερίσµατα και νοικιάζεται ένα, αυτός που το νοικιάζεται είναι υποχρεωµένος να βγάλει το πιστοποιητικό για όλη την πολυκατοικία; Μ. ΚΑΡΑΒΑΣΙΛΗ: Όχι, θα βγάλει πιστοποιητικό για το διαµέρισµά του. Λέµε κτίρια ή µέρος αυτού. Για τα κτίρια τα οποία µέσα στα επόµενα χρόνια δε θα υπάρξει διαδικασία αγοραπωλησίας ή ενοικίασης, η επιθεώρηση θα γίνει εθελοντικά. Γιατί, µε την πολιτική κινήτρων που θα διαµορφωθεί, θα υπάρξει ζήτηση, η οποία σταδιακά µπορεί και να ενισχύεται. Το σηµαντικό είναι τα παλιά κτίρια, ειδικά τα προ του 1980 που είναι εντελώς αµόνωτα, άρα απροστάτευτα, να δώσει η Πολιτεία τη δυνατότητα µε τους µηχανισµούς της αγοράς σταδιακά να ανακαινιστούν, ενεργειακά να αναβαθµιστούν. ΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Ήθελα να ρωτήσω εάν προβλέπονται από το ΚΕΝΑΚ κυρώσεις και για ποιους θα είναι οι κυρώσεις. ηλαδή θα είναι µόνο για τους µηχανισµούς ή εάν θα είναι για τους ιδιοκτήτες, ενοικιαστές ή και τα δύο µαζί. Και δεύτερον, πότε υπολογίζει η κυβέρνηση να έχει έτοιµη την πολιτική, τα µέτρα, τα κίνητρα, για την εξοικονόµηση ενέργειας των κτιρίων; Και εάν αυτά τα κίνητρα τελικά θα είναι µόνο κάποια χρηµατοδότηση όπως είχε σχεδιάσει η προηγούµενη ηγεσία του Υπουργείου ή εάν θα είναι ένας συνδυασµός µε φορολογικά ή εάν θα είναι µόνο φορολογικά. ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Για το δεύτερο σκέλος της ερώτησής σας. Όταν ολοκληρωθεί η διαβούλευση για τον ενεργειακό κανονισµό και τους ενεργειακούς επιθεωρητές, θα ανακοινωθούν και τα προγράµµατα για την εξοικονόµηση ενέργειας στα κτίρια. Σε σχέση µε τα κίνητρα, το ανέφερα και στην αρχική µου εισήγηση, θα προσπαθήσουµε να είναι µεικτά. Εξετάζουµε για παράδειγµα την επιδότηση ενεργειακής επιθεώρησης. Εξετάζουµε επιδότηση δανείου για κάποια παρέµβαση. Εξετάζουµε επιδότηση της ίδιας της παρέµβασης. 8
Εξετάζουµε φοροαπαλλαγές, όπως σας είπα ήδη γίνεται µε το Υπουργείο Οικονοµικών µία τέτοια συζήτηση. Θα είναι ένα πακέτο µέτρων που είτε θα µπορεί να επιλεγεί συνολικά, είτε κάποια κοµµάτια του. Αυτά όλα είναι υπό εξέταση. Είµαστε σε αρκετά ώριµο στάδιο. Όχι τελικό, γιατί όλα αυτά διαµορφώνονται λαµβάνοντας υπ όψιν και το σύνολο των χρηµάτων που θα έχουµε στη διάθεσή µας. ΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Και πότε υπολογίζετε ότι θα είναι ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Είπα ότι η διαβούλευση θα ολοκληρωθεί σε 20 µέρες περίπου. Ακριβώς τότε θα ανακοινώσουµε και τα µέτρα εξοικονόµησης στον κτιριακό τοµέα. Στην πρώτη ερώτηση να πεις για τις κυρώσεις, αν προβλέπονται από το Γενάρη. Κ. ΜΑΘΙΟΥ ΑΚΗΣ: Μαθιουδάκης, Γενικός Γραµµατέας Ενέργειας και Κλιµατικής Αλλαγής. Αυτή τη στιγµή δεν έχουν διαµορφωθεί συγκεκριµένες κυρώσεις. Αυτό είναι πάλι κάτι το οποίο µε τη διαδικασία της διαβούλευσης θα καθοριστεί. ΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Επειδή έχει γίνει πάρα πολύς λόγος για το θέµα της ενεργειακής αναβάθµισης των παλαιών κτιρίων µε την αντικατάσταση των παλαιών κουφωµάτων, έχει γίνει µεγάλη συζήτηση, έχουν καλλιεργηθεί µεγάλες προσδοκίες, τις πρώτες µέρες της νέας διακυβέρνησης µας είπατε ότι η προηγούµενη κυβέρνηση δεν είχε χρήµατα, δεν είχε εξασφαλίσει προγράµµατα. Αργότερα µας είπατε ότι κάτι θα γίνει ίσως από περιφερειακά προγράµµατα, κάπου θα βρεθούν τα χρήµατα. Τώρα τι γίνεται µε αυτό; Υπάρχει πολύς κόσµος, επειδή τον ξεσηκώσαµε, φταίµε και εµείς λιγάκι, τον ξεσηκώσαµε και περιµένει να αντικαταστήσει τα κουφώµατά του, να κάνει µόνωση στο σπίτι του και περιµένει επειδή είχαν καλλιεργηθεί προσδοκίες ότι θα ήταν µεγάλη η χρηµατοδότηση και µόνο γι αυτό το πράγµα µας ενοχλούν. Θα θέλαµε λεπτοµέρειες εάν υπάρχουν, να ξέρουµε τι θα πούµε στον κόσµο. ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Νοµίζω κάλυψα την απάντησή σας µε την προηγούµενη απάντηση. εν ξέρω αν θέλει ο κ. Μανιάτης να συµπληρώσει πάνω σε αυτό. 9
ΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Είπατε σε 20 µέρες θα ολοκληρωθεί η διαβούλευση. Αυτό είπατε. Γ. ΜΑΝΙΑΤΗΣ: Ακούστε για να είµαστε σαφείς παιδιά, γιατί όλες οι τηλεοράσεις και οι εφηµερίδες δεν ξέρω, ο καθένας για τους δικούς του λόγους λέει ότι είµαστε έτοιµοι. εν είναι έτοιµη η χώρα, δεν ήταν και δεν είναι ακόµη έτοιµη η χώρα να πει πως θα επενδύσει ένα κονδύλι που µπορεί να ξεπεράσει µε τις ιδιωτικές επενδύσεις το 1 µε 1,5 δις. Θα σας δώσω ένα χαρακτηριστικό παράδειγµα. Μέχρι και σήµερα ο Υπουργός Περιβάλλοντος ή ο Υπουργός Ανάπτυξης, δεν είχε νοµοθετική εξουσιοδότηση να τρέξει το πρόγραµµα. Τα έχουµε πει, δε θέλουµε να επανέλθουµε στο τι είχε συµβεί κατά το παρελθόν. Το πρόγραµµα είχε δηµιουργήσει προσδοκίες οι οποίες στηρίζονταν σε θεµέλια που δεν ήταν γερά. Εµείς αυτή τη στιγµή προσπαθούµε να διαµορφώσουµε ένα συνολικό πρόγραµµα, εθνικό πρόγραµµα εξοικονόµησης ενέργειας στα κτίρια, που να περιλαµβάνει και τον οικιακό τοµέα και άλλα δηµόσια κτίρια. εν είναι εύκολη υπόθεση. Θα σας δώσω ένα παράδειγµα µόνο. Ας θεωρούσαµε µε ένα µαγικό τρόπο ότι είχαµε αυτά τα περίφηµα 400 εκατοµµύρια, τα οποία είναι δηµόσιο χρήµα, η διανοµή και κατανοµή του οποίου πρέπει να γίνεται µε απόλυτη και πλήρη διαφάνεια. Ερώτηση: Ποιος θα έκανε έλεγχο εάν η δράση και τα τιµολόγια που θα κατατίθονταν ήταν αληθή, όταν δεν υπήρχε καν το Σώµα Ενεργειακών Επιθεωρητών; Ποιος θα έλεγχε την αξιοπιστία; Ποιος θα έλεγχε σε περιφερειακό επίπεδο 13 περιφερειών τι θα συνέβαινε για το ποιος θα έπαιρνε πρώτος αριθµό πρωτοκόλλου µε σειρά προτεραιότητας για να εγκριθεί ή να µην εγκριθεί η αίτησή του; ΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: (µιλάει χωρίς µικρόφωνο) Γ. ΜΑΝΙΑΤΗΣ: Όχι, πρέπει να σας πω το εξής. Η πρώτη προσπάθεια την οποία κάναµε εµείς είναι να ανατεθεί η διαχείριση του προγράµµατος µε τα όποια τεχνικά χαρακτηριστικά του και µε τα όποια οικονοµικά χαρακτηριστικά του σε έναν φορέα, ο οποίος να έχει αξιοπιστία, τεχνογνωσία και περιφερειακή διάρθρωση ώστε και στις 13 περιφέρειες της χώρας να τρέξει. 10
Αυτό που µας ελέχθη είναι ότι αυτή τη στιγµή δεν υπάρχει τέτοιος φορέας, ο οποίος να µπορεί να διαχειριστεί χρήµατα που θα πάνε σε ιδιώτη, προσέξτε, χρήµατα που θα πάνε σε ιδιώτη. Ταυτόχρονα υπήρχε το κορυφαίο θέµα ποιος θα ελέγξει το τελικό ενεργειακό αποτέλεσµα. Προσπαθούµε λοιπόν να τα βάλουµε όλα σε µια σειρά. Αυτό που τώρα εξαγγέλλεται είναι τρία πράγµατα. Πρώτον, νοµοθετική εξουσιοδότηση, στην Υπουργό να τρέξει ένα τέτοιο πρόγραµµα. εύτερον. Κανονισµός ενεργειακής απόδοσης κτιρίων για να µπορεί να είναι µετρήσιµο το ενεργειακό αποτέλεσµα και βεβαίως αυτός ο οποίος θα ελέγξει εάν πραγµατικά γίνονται αυτές οι δράσεις. Θέλω να κλείσω µε µια φράση µόνο. εν φταίµε εµείς εάν δηµιουργήθηκαν σηµαντικές προσδοκίες. εν φταίµε εµείς εάν υπάρχει µια εικόνα στην κοινωνία ότι είναι δυνατόν δεκάδες, εκατοντάδες χιλιάδες σπίτια να πάρουν επιδότηση για να αντικαταστήσουν τα τζάµια και τα κουφώµατά τους. Ήταν σαφές από την πρώτη στιγµή ότι ακόµη και αν βρίσκονταν τα περίφηµα 400.000.000 τα κτίρια τα οποία θα µπορούσαν να πάρουν επιδότηση δεν µπορούσαν σε καµία περίπτωση να είναι πάνω από 15 µε 20.000 σε όλη την Ελλάδα. Η προσπάθεια η οποία καταβάλλεται από τη δική µας πλευρά είναι, µε κριτήρια κοινωνικής ευαισθησίας, µε κριτήρια ενεργειακής αποδοτικότητας, µε κριτήρια ισότιµης περιφερειακής κατανοµής, να υπάρξει το µέγιστο δυνατό κονδύλι µε τον µέγιστο δυνατό συνδυασµό πηγών χρηµατοδότησης ώστε τελικά ο περίφηµος στόχος του 20% εξοικονόµησης ενέργειας µέχρι το 2020 να µπορεί να υλοποιηθεί. Σ. ΧΙΩΤΑΚΗΣ: Ήθελα να ρωτήσω το εξής. Καταρχήν επειδή µιλάµε ουσιαστικά για παρέµβαση στο Γενικό Οικοδοµικό Κανονισµό, µε αυτή την εξέλιξη, το ζήτηµα της ανάπτυξης γεωθερµικών πεδίων είναι στις προθέσεις σας µέσα σε αυτό το νοµοσχέδιο ή σε κάτι άλλο; Και αν µου επιτρέπετε, επειδή αναφερθήκατε στα ζητήµατα ενεργειακής επιθεώρησης για τις ριζικές ανακαινίσεις των παλαιότερων κτιρίων πώς ορίζεται το «ριζικές ανακαινίσεις»; Γιατί φοβάµαι επειδή ζούµε και στην Ελλάδα, φοβάµαι ότι εδώ και ίσως και σε άλλα σηµεία αλλά εµένα αυτό 11
µου έρχεται τώρα στο µυαλό, θα υπάρχει ένα αλισβερίσι ενδεχοµένως ανάµεσα σε ιδιοκτήτες ακινήτων και σε µηχανικούς. Θέλω να κάνω µια ανακαίνιση, µην την επιβαρύνουµε τώρα µε κόστος ενεργειακής επιθεώρησης, γράψε ότι δεν είναι ριζική ή εν πάση περιπτώσει γράψε ότι είναι εργασίες µικρής κλίµακας. Πώς θα ορίζεται αυτό το πράγµα πότε µια ανακαίνιση είναι ριζική; Ευχαριστώ. ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Πολύ σύντοµα και στα δύο ερωτήµατα που θέσατε. Καταρχήν αυτό που συζητάµε σήµερα δεν έχει σχέση µε το ΓΟΚ. Αυτό όµως που θα κάνουµε είναι ότι στο ΓΟΚ που ετοιµάζουµε, θα υπάρξει σίγουρα τέτοιου είδους πρόβλεψη σε σχέση µε την ενέργεια και την ενεργειακή αποδοτικότητα των κτιρίων. Θα πάει δηλαδή λίγο αντίστροφα σε αυτή τη φάση. Το δεύτερο που είπατε πράγµατι τα πράγµατα στην Ελλάδα έτσι µπορεί να γίνει. Προφανώς οι ενεργειακοί επιθεωρητές θα έχουν ένα γενικότερο εποπτικό ρόλο, αλλά παρόλα αυτά υπάρχει ένα θέµα ρύθµισης µε εγκυκλίους - θα δούµε πως θα γίνει αυτό οι οποίες θα καθορίζουν, θα αποσαφηνίζουν ουσιαστικά τις διατάξεις του νόµου. Και βέβαια το τι εννοούµε ριζική ανακαίνιση θα εντάσσεται και σε αυτό. Για να περιορίσουµε λίγο αυτό το φαινόµενο το οποίο περιγράψατε. Γ. ΜΑΝΙΑΤΗΣ: Απλώς να σας πω ότι για το θέµα της γεωθερµίας το οποίο όλοι ξέρουµε ότι δεν είναι στο σηµείο που όλοι µας θα θέλαµε, να ξέρετε έχει ξεκινήσει µια δουλειά, η οποία σε ένα εύλογο χρονικό διάστηµα θέλουµε να ελπίζουµε ότι θα δώσει συγκεκριµένα αποτελέσµατα τόσο σε νοµοθετικό επίπεδο όσο και σε επίπεδο δράσεων. Μ. ΚΑΡΑΒΑΣΙΛΗ: Να προσθέσω εδώ κάτι. Θα το δείτε βέβαια και στα κείµενα που θα αναρτηθούν στην ιστοσελίδα του ΥΠΕΚΑ ότι προωθούνται πάρα πολύ οι ανανεώσιµες πηγές ενέργειας για θέρµανση, δροσισµό και παραγωγή ζεστού νερού χρήσης µέσα από το σχεδιασµό ώστε το κάθε κτίριο, ανάλογα µε το που βρίσκεται και τις δυνατότητες που έχει όσον αφορά τον προσανατολισµό, τη χωροθέτησή του, το σχήµα του κλπ. να αξιοποιήσει στο µέγιστο δυνατό φυσική ενέργεια, να χρησιµοποιήσει συστήµατα µε ανανεώσιµες πηγές ενέργειας ούτως ώστε να πληροί τις ελάχιστες απαιτήσεις του κανονισµού και να πάει ακόµα περισσότερο. Γιατί εκτός από 12
το ελάχιστο υπάρχουν και τρεις ακόµα κατηγορίες µε τάση, αυτό που γίνεται σήµερα στην Ευρώπη, τα µηδενικών εκποµπών κτίρια. Εφόσον χρησιµοποιηθούν και τέτοια συστήµατα που είναι µέσα στον προγραµµατισµό και συνυπολογίζονται στο ισοζύγιο θα έχουµε πολύ καλύτερα αποτελέσµατα όσον αφορά την απόδοση των κτιρίων και ενισχύονται και τα ηλιακά που ξεχάσαµε να πούµε και τα κτίρια κατοικίας. Κ. ΜΑΘΙΟΥ ΑΚΗΣ: Οι γεωθερµικές αντλίες θερµότητας για την κάλυψη ενεργειακών αναγκών του κτιρίου προβλέπονται ρητά µέσα στον κανονισµό. ΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Θα ήθελα να ρωτήσω µε αφορµή αυτά που είπε ο κ. Μανιάτης προηγουµένως περί του ζητήµατος των ελέγχων, εγώ τουλάχιστον δεν κατάλαβα, πιθανώς να το αναφέρατε και να µην το έχω ξεκαθαρίσει στο µυαλό µου. Καταρχήν οι ενεργειακοί επιθεωρητές θα είναι ένα σώµα του δηµοσίου όπως ξέρουµε ότι είναι σήµερα οι επιθεωρητές περιβάλλοντος; Και σε πόσο χρονικό διάστηµα θα συγκροτηθεί αυτό το σώµα, θα µπορεί να λειτουργήσει σε πανελλαδική βάση έτσι ώστε να µιλάµε για πρόγραµµα επιδοτήσεων, διαφόρων επιδοτήσεων που θα αναπτυχθούν αφού κάνετε το διάλογο. Και ένα τρίτο πράγµα. Οι έλεγχοι των κτιρίων, εγώ πηγαίνω έστω σε έναν πιστοποιηµένο µηχανικό και παίρνω ένα πιστοποιητικό, ένα πράσινο πιστοποιητικό. Ο έλεγχος αυτού του πιστοποιητικού θα γίνεται δειγµατοληπτικά; Η ευθύνη για την εγκυρότητα αυτού του πιστοποιητικού ανήκει στον µηχανικό, ανήκει στον ιδιοκτήτη του κτηρίου; Μ. ΚΑΡΑΒΑΣΙΛΗ: Λίγο προσοχή γιατί, κάνατε µια πάρα πολύ καλή ερώτηση και πρέπει να αποσαφηνίσουµε. ηµιουργούνται δύο πράγµατα. Αφενός ένα σώµα ιδιωτών ενεργειακών επιθεωρητών και θα δείτε για ένα προεδρικό διάταγµα που προβλέπει ακριβώς στη βάση του νόµου 3661 για τα προσόντα και όλη τη διαδικασία που θα πρέπει να τηρηθεί ούτως ώστε αυτοί οι ιδιώτες µηχανικοί να αποκτήσουν την ιδιότητα του ενεργειακού επιθεωρητή, να ενταχθούν σε σχετικό µητρώο και να τους χορηγηθεί άδεια για να µπορούν να διενεργούν επιθεωρήσεις σε όλη τη χώρα, σε κτίρια όλων των κατηγοριών και χρήσεων. Και υπάρχει και µια διαβάθµιση ανάλογα µε τα κτίρια, το δυναµικό τους και την επιφάνειά τους σε δύο τάξεις άδειας α και β κατηγορίας. Κάτι ανάλογο µε αυτό που ισχύει µε τη ΓΕΜ τους µελετητές ή τους κατασκευαστές. 13
Αυτοί λοιπόν οι ιδιώτες µηχανικοί θα σηκώσουν όλο το βάρος της εφαρµογής του νόµου και της διαπίστωσης κατά πόσο τηρείται ο νέος κανονισµός και οι στόχοι της πολιτείας. Από την άλλη πλευρά για να διασφαλιστεί και ο έλεγχος, γιατί δυστυχώς θα ήταν κάτι που δεν θα έπρεπε να υπάρχει στη χώρα µας, όµως ακόµα πρέπει να ελέγχουµε τη διαδικασία. ΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Οι ιδιώτες µηχανικοί θα είναι εκείνοι που έχουν χτίσει την Αθήνα τα τελευταία 20 χρόνια; Μ. ΚΑΡΑΒΑΣΙΛΗ: Αυτοί θα είναι και νεώτερα παιδιά ΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: (µιλάει χωρίς µικρόφωνο) Μ. ΚΑΡΑΒΑΣΙΛΗ: εν είναι µόνο αυτό. Σας διαβεβαιώ ότι υπάρχουν νέα παιδιά. εν είναι έτσι. Η αντίληψη θα αλλάξει σταδιακά και σε αυτό πρέπει να βοηθήσετε και εσείς. Αυτό που έχει ιδιαίτερη σηµασία να πούµε είναι ότι θα περάσουν εξειδικευµένο σεµινάριο και εξετάσεις για να επιµορφωθούν, να ενηµερωθούν ακριβώς µε τη µεθοδολογία που προτείνει ο κανονισµός και µε τη διαδικασία της επιθεώρησης. Από την άλλη δηµιουργείται και ένα σώµα, ανάλογο µε αυτό των επιθεωρητών περιβάλλοντος, στην ίδια λογική δηλαδή, που θα έχει στην ευθύνη του την εφαρµογή της τήρησης της νοµοθεσίας του νόµου αυτού και τους εθνικούς στόχους που θέλουµε να πετύχουµε µέχρι το 2020. Οι επιθεωρητές λοιπόν αυτοί θα ελέγχουν δειγµατοληπτικά ή κατόπιν καταγγελίας ή µέσα από την επεξεργασία της βάσης δεδοµένων που δηµιουργείται και θα περιλαµβάνει όλα τα πιστοποιητικά που θα εκδίδονται. Από την επεξεργασία αυτών των στοιχείων η Πολιτεία θα γνωρίσει επιτέλους την ποιότητα και την κατάσταση των κτιρίων πουυπάρχουν, του υφιστάµενου κτιριακού αποθέµατος. Θα είναι ένα πολύ σηµαντικό στοιχείο αυτό για να βοηθηθείτε αργότερα και στην εκπόνηση στρατηγικών και άλλων πολιτικών κινήτρων και ταυτόχρονα θα ελέγχει τη διαδικασία µε το γνωστό τρόπο που ελέγχεται σήµερα, δηλαδή επιθεωρητές οι οποίοι θα κάνουν δεύτερη επιθεώρηση. Αν δουν ότι υπάρχει απόκλιση του πιστοποιητικού που έχει εκδοθεί σε µια ή δύο κατηγορίες θα µπαίνουν οι σχετικές κυρώσεις και όχι µόνο. Ο στόχος θα είναι να εφαρµοστεί δηλαδή το κτίριο 14
ΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: (µιλάει χωρίς µικρόφωνο) Μ. ΚΑΡΑΒΑΣΙΛΗ: Κυρώσεις, αυτή τη φορά που θα κάνουν οι επιθεωρητές του Υπουργείου, κυρώσεις στον Επιθεωρητή. Οι κυρώσεις προβλέπονται στο Προεδρικό ιάταγµα που θα έχετε στα χέρια σας από αύριο, είναι µέχρι και αποκλεισµός, διαγραφή του από το µητρώο και αφαίρεση της άδειάς του, ότι κυρώσεις προβλέπονται συνήθως στους Μηχανικούς. Οι κυρώσεις που έχουν να κάνουν µε το πρώτο στάδιο, δηλαδή το στάδιο της επιθεώρησης των κτιρίων από τους ιδιώτες, πρέπει να τονίσουµε ότι ευθύνη για τη διενέργεια της επιθεώρησης είναι στον ιδιοκτήτη ή στον κατασκευαστή που δεν έχει πουλήσει ακόµα τα κτίριά του, ή στο διαχειριστή εντός κτιρίου. Μετά την κατασκευή του κτιρίου, αφού ολοκληρωθεί και κατασκευαστεί οπωσδήποτε πρέπει να καλέσει τον Επιθεωρητή για να κάνει την επιθεώρηση. Σε περίπτωση που ο Επιθεωρητής δεν βρει το κτίριο να έχει κατασκευαστεί σύµφωνα µε τις προδιαγραφές θα δίνει ένα χρονικό διάστηµα στον ιδιοκτήτη ή στον κατασκευαστή τουλάχιστον το µέγιστο ενός έτους να επαναφέρει το κτίριο, δηλαδή να κάνει τις αναγκαίες επεµβάσεις. ηλαδή τι θα βλέπει και τι θα τσεκάρει; Θα βλέπει αυτό που δεν έκανε ο κατασκευαστής. ΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Ο Μηχανικός δε φέρει ευθύνη δηλαδή; Μ. ΚΑΡΑΒΑΣΙΛΗ: Και ο Μηχανικός και ο κατασκευαστής αντίστοιχα, κάθε φορά αυτοί που συνυπογράφουν την έκδοση οικοδοµικής άδειας και κυρίως την επίβλεψη. ΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Το δεύτερο σώµα τι θα είναι ιδιώτες; Μ. ΚΑΡΑΒΑΣΙΛΗ: Το δεύτερο σώµα είναι του Υπουργείου δηµόσιοι υπάλληλοι. ΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Ποιοι θα κάνουν τους ελέγχους ουσιαστικώς; Μ. ΚΑΡΑΒΑΣΙΛΗ: Οι ιδιώτες θα κάνουν τους ελέγχους. ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Είναι δύο σώµατα, ένα σώµα ιδιωτών ενεργειακών επιθεωρητών, το οποίο θα καταγραφεί και σε ένα µητρώο για να ξέρουµε ποιοι είναι οι πιστοποιηµένοι που µπορούν να κάνουν αυτού του είδους τις 15
επιθεωρήσεις και οι οποίοι θα εκδίδουν τα ενεργειακά πιστοποιητικά τα οποία πρέπει να σας έχουν µοιραστεί αντιλαµβάνοµαι ή όχι; Μ. ΚΑΡΑΒΑΣΙΛΗ: Μοιράζονται ήδη. ΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Και έχουν την ευθύνη; Μ. ΚΑΡΑΒΑΣΙΛΗ: Βεβαίως, βεβαίως. ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Και οι οποίοι έχουν την ευθύνη, διότι υπογράφουν τα πιστοποιητικά που εκδίδουν, και υπάρχει παράλληλα ένα σώµα στο δηµόσιο που είναι το Σώµα των Ενεργειακών Επιθεωρητών, που θα λειτουργήσει αντίστοιχα µε τον τρόπο που λειτούργησαν οι Επιθεωρητές Περιβάλλοντος. Θα εποπτεύουν τους Μηχανικούς που κάνουν τις ενεργειακές αξιολογήσεις των κτιρίων είτε δειγµατοληπτικά είτε µετά από καταγγελία θα προβαίνουν σε ελέγχους και θα επιβάλλουν αντίστοιχες κυρώσεις. Αυτό που θέλω να πω διευκρινιστικά είναι το εξής, ότι πράγµατι και ο ενεργειακός κανονισµός και οι ενεργειακές επιθεωρήσεις οι οποίες σε ένα πολύ µεγάλο βαθµό προβλέπονται κι από την οδηγία η οποία ενσωµατώθηκε στην ελληνική νοµοθεσία, είναι πολύπλοκες και πρωτόγνωρες λειτουργίες, ακριβώς γιατί µπαίνουν στην κλίµακα του σπιτιού, µπαίνουν σε µια πάρα πολύ µικρή κλίµακα. Αυτό αλλάζει και τα δεδοµένα του τρόπου που λειτουργεί µέχρι τώρα το κράτος και γι αυτό υπάρχουν κι αυτές οι δυσκολίες και φαίνονται τα συστήµατα πολύπλοκα. Εδώ επίσης θέλω να σηµειώσω ότι δεσµευόµαστε από την οδηγία να κάνουµε και αξιολόγηση του τρόπου λειτουργίας της όλης διαδικασίας ανά δύο χρόνια. Εµείς δεν έχουµε την ευκαιρία αυτή τη στιγµή να αξιολογήσουµε, διότι δεν υπήρχε προηγούµενη εµπειρία. Πράγµατι θα υπάρξει ένα θέµα σε δύο χρόνια, να δούµε πώς το αυτό σύστηµα δούλεψε, τι ενεργειακή εξοικονόµηση πετύχαµε, πως λειτούργησε η βάση δεδοµένων που έχουµε, αν λειτούργησαν αποτελεσµατικά ή µη οι Ενεργειακοί Επιθεωρητές και θα προβούµε στις αντίστοιχες βελτιώσεις. ηλαδή είναι κάτι δυναµικό, δεν είναι ένα σύστηµα το οποίο το παίρνεις το αντιγράφεις και λες έτσι θα γίνει και έχουµε µελετήσει κι έχει µελετηθεί και η ευρωπαϊκή εµπειρία σε αυτό. 16
κ. ΓΡΥΛΑΚΗΣ: Είναι η πρώτη φορά που γίνονται αυτοψίες µετά που τελειώνει µια οικοδοµή. Μέχρι τώρα ήταν τυπικός ο έλεγχος. Επίσης γίνονται αυτοψίες υποχρεωτικά και σε παλιές οικοδοµές. Οι κλεισµένοι ηµιϋπαίθριοι θα αναφέρονται στα πιστοποιητικά ενεργειακής απόδοσης κι αν θα ενηµερώνεται επ αυτού η Πολεοδοµία; ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Αυτή είναι µία πάρα πολύ εύστοχη ερώτηση και θα µπορούσε κανείς να δει συνδυαστικά πώς τέτοιου είδους παρανοµίες θα µπορούσαν µία και καλή να επιλύονται ή τέλος πάντων να εντοπίζονται. κ. ΓΡΥΛΑΚΗΣ: (Ερώτηση εκτός µικροφώνου) ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Ναι βεβαίως κι έχετε απόλυτο δίκιο σε αυτό. Σε αυτή τη φάση δεν προβλέπουµε κάτι τέτοιο, παρόλα αυτά αν στη διαβούλευση υπάρξει και προκύψει τέτοια ανάγκη, είµαστε ανοιχτοί να το δούµε. Αυτό βέβαια θα σήµαινε και µία άλλη ρύθµιση νοµοθετική, η οποία αυτή τη στιγµή δεν έχει προβλεφθεί. Γ. ΦΥΝΤΙΚΑΚΗΣ («ΤΑ ΝΕΑ»): Ήθελα να σας ρωτήσω το εξής: Αν κατάλαβα καλά σε είκοσι µέρες ολοκληρώνεται η διαβούλευση, εποµένως θα ξέρετε τι ακριβώς θα ισχύσει και θα το ανακοινώσετε. Όµως για να τρέξει ένα τέτοιο σύστηµα από ότι κατάλαβα, υπάρχουν κάποια άλλα πράγµατα, όπως η διαδικασία πιστοποίησης των Επιθεωρητών, ένα πληροφοριακό σύστηµα που θα τα υποστηρίζει όλα αυτά. Αυτά όλα, όλο αυτό το σύστηµα πότε θα έχει ολοκληρωθεί; ηλαδή η ερώτηση είναι, θα ξεκινήσουν κάποιες επιθεωρήσεις ενεργειακές σε κτίρια, χωρίς να έχετε το µητρώο το πληροφοριακό αυτό σύστηµα που θα το υποστηρίζει κι αυτό θα προκύπτει στην πορεία; Ή θα πρέπει πρώτα να γίνουν όλα µαζί; Εποµένως πότε θα ξεκινήσουν ολοκληρωµένα οι ενεργειακές επιθεωρήσεις, πότε τις τοποθετείτε χρονικά; Μ. ΚΑΡΑΒΑΣΙΛΗ: Λοιπόν, αφενός όσον αφορά την πιστοποίηση των Επιθεωρητών των ιδιωτών που θα αναλάβουν όλη αυτή τη δουλειά στην αγορά, σας είπαµε ότι θα περάσουν από ένα σεµινάριο και κάποιες εξετάσεις. Ωστόσο για να ξεκινήσει άµεσα αυτή η εφαρµογή και να βγουν στην αγορά Επιθεωρητές, προβλέπεται µία µεταβατική διάταξη που δεν µπορεί βεβαίως να είναι πέραν του ενός έτους, όπου στο µητρώο θα µπορούν 17
να ενταχθούν ως προσωρινοί Επιθεωρητές Μηχανικοί οι οποίοι θα έχουν αποδεδειγµένη εµπειρία σε ορισµένα θέµατα που περιγράφονται απολύτως στο Προεδρικό ιάταγµα, µε δεκαετή εµπειρία. Αυτοί λοιπόν µπαίνουν στο µητρώο, µπορούν να κάνουν επιθεωρήσεις άµεσα και όταν θα προχωρήσουν και θα περάσουν το εξειδικευµένο σεµινάριο το πρόγραµµα και τις εξετάσεις, τότε θα γραφτούν όπως και οι υπόλοιποι επίσηµα στο µητρώο. Άρα δεν θα υπάρξει καθυστέρηση παρά περίπου ενός τριµήνου, ήδη ετοιµάζεται η βάση δεδοµένων.. ΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: ηλαδή πριν το καλοκαίρι Μ. ΚΑΡΑΒΑΣΙΛΗ: Τέλη Μαρτίου µε Απρίλιο προβλέπουµε να έχουµε και τη βάση έτοιµη να λειτουργεί και όλο το σύστηµα του µητρώου το οποίο θα αρχίσει να υποδέχεται. Και βεβαίως βάλτε και το χρόνο της διαβούλευσης, οπότε µέσα σε όλο αυτό το πράγµα είναι και ο χρόνος προετοιµασίας. Ταυτόχρονα, κάτι που είναι πάρα πολύ σηµαντικό, προετοιµάζεται ένα λογισµικό το οποίο θα δοθεί µε πολύ χαµηλή συµβολική τιµή σε όλους τους Μηχανικούς και τους Μελετητές και τους Επιθεωρητές, προκειµένου να τους βοηθήσει ιδιαίτερα και στη µελέτη τους αλλά και στην πιστοποίηση. Ένα λογισµικό που είναι αξιόπιστο και πιστοποιηµένο συνάδει µε τον κανονισµό. Υπάρχουν επίσης και άλλα µέτρα υποστήριξης, που έχουν να κάνουν µε την ενηµέρωση των υπαλλήλων των Πολεοδοµιών, έχει να κάνει µε την έκδοση των εγκυκλίων, την ενηµέρωση του κοινού µε έντυπα καµπάνιες ενηµερωτικές και τα λοιπά και πολλά άλλα τα οποία µέσα σε αυτό το χρονικό διάστηµα θα τρέξουν παράλληλα.. ΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Σε δυο µήνες, δηλαδή µέχρι Μάρτιο-Απρίλιο θα είναι δηλαδή έτοιµο να τρέξει όλο το σύστηµα; Μ. ΚΑΡΑΒΑΣΙΛΗ: Πιστεύουµε ναι ότι θα µπορούν να ξεκινήσουν. ΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: (Ερώτηση εκτός µικροφώνου) ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Κοιτάξτε, ο κανονισµός είναι κανονισµός, ο οποίος είναι µαζί µε ο Υπουργείο Οικονοµικών και υπάρχει και το Προεδρικό ιάταγµα για τους Ενεργειακούς Επιθεωρητές, το οποίο είναι Προεδρικό ιάταγµα. Συγνώµη, 18
κοινή Υπουργική Απόφαση είναι ο ενεργειακός κανονισµός και Προεδρικό ιάταγµα είναι οι Ενεργειακοί Επιθεωρητές. κ. ΦΛΟΥ ΟΠΟΥΛΟΣ: Μια διευκρίνιση, σε ποιες περιπτώσεις η ενεργειακή επιθεώρηση πιθανόν να βγάζει υποχρεωτικές εργασίες; Γιατί µας είπατε ότι σε περίπτωση που µεταβιβάζεται ένα παλιό κτίριο γίνεται ενεργειακή επιθεώρηση χωρίς υποχρέωση παρεµβάσεων; Για ποιους θα ισχύει το ότι θα πρέπει να κάνουν εργασίες εάν το κτίριό τους δε συµµορφώνεται πρώτον; Και δεύτερον, ήθελα να ρωτήσω όταν λέτε "τα καινούρια κτίρια" από πότε, πως ορίζεται το καινούριο κτίριο; Μ. ΚΑΡΑΒΑΣΙΛΗ: Να το πούµε πιο απλά, για την έκδοση οικοδοµικών αδειών από µία ηµεροµηνία και µετά που θα οριστεί µέσα στην ΚΥΑ στην κοινή Υπουργική αυτή Απόφαση, θα πρέπει µέσα στο φάκελο υποβολής να υπάρχει και η µελέτη ενεργειακής απόδοσης. Ή επίσης και όλα τα κτίρια που θέλουν να κάνουν προσθήκη ή επέκταση καθ ύψος και τα λοιπά που είναι άνω των χιλίων τετραγωνικών, η οικοδοµική άδεια βγαίνει πάλι σύµφωνα µε τη µελέτη ενεργειακής απόδοσης των κτιρίων. Για όλες λοιπόν αυτές τις περιπτώσεις που οι οικοδοµικές άδειες έχουν εκδοθεί σύµφωνα µε το νέο θεσµικό πλαίσιο, εκεί όταν ο Επιθεωρητής δει ότι δεν έχει εφαρµοστεί η µελέτη, επιβάλλει βελτιώσεις οπωσδήποτε σε ένα χρονικό διάστηµα, ούτως ώστε το κτίριο τουλάχιστον να έχει τις απαιτήσεις που ορίζει η νοµοθεσία. ηλαδή αντίστοιχα αν το λέγαµε σε µια περιβαλλοντική νοµοθεσία, όταν πας και ελέγχεις περιβαλλοντικούς όρους, όπως είναι και οι άδειες οι οικοδοµικές ή οι όροι που µπαίνουν για την ανοικοδόµηση και δεν έχουν τηρηθεί, ζητάς από τον ιδιοκτήτη να τις εφαρµόσει. Για όλες τις υπόλοιπες περιπτώσεις, που είτε εθελοντικά γίνεται πιστοποίηση, είτε στην αγοραπωλησία, δεν υπάρχουν απαιτήσεις να αλλάξουν πράγµατα. Όλα η ίδια η αγορά θα τα διαµορφώσει. Την ανάγκη και τη διάθεση του ιδιοκτήτη να κάνει κάτι, σε συνδυασµό µε τα κίνητρα που η Πολιτεία θα δώσει. 19
ΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Συγνώµη, την ενεργειακή µελέτη ποιος θα την κάνει για να την εξετάσει ο Επιθεωρητής; Μ. ΚΑΡΑΒΑΣΙΛΗ: Η µελέτη ενεργειακής απόδοσης θα γίνεται από τους ίδιους Μηχανικούς που εκδίδουν σήµερα τις οικοδοµικές άδειες κι έχουν δικαίωµα υπογραφής. ΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: (Ερώτηση εκτός µικροφώνου) Μ. ΚΑΡΑΒΑΣΙΛΗ: Ναι, καλή ερώτηση. Ένας Επιθεωρητής δεν µπορεί να ελέγξει, είναι το ασυµβίβαστο, δεν µπορεί να ελέγξει κτίριο το οποίο έχει µελετήσει ο ίδιος ή έχει κατασκευάσει. Θα πρέπει να είναι άλλος. Β. ΡΟΖΟΣ («STAR CHANNEL»): Κατ αρχήν θα ήθελα να µου ορίσετε τι σηµαίνει ενεργειακή µελέτη, δηλαδή περιλαµβάνει προσανατολισµό κτιρίου, περιλαµβάνει ειδικά κουφώµατα, τι ακριβώς είναι αυτό; εύτερον, εγώ έχω ένα κτίριο παλαιό και θέλω να το νοικιάσω, για ποιο λόγο να µπω σε ένα επιπλέον πρόσθετο έξοδο ή εγώ ή ο ενοικιαστής µου προκειµένου να κάνουµε αυτό τον ενεργειακό έλεγχο; Τρίτον, χτίζω ένα καινούργιο κτίριο, έχω την ενεργειακή µελέτη, έρχεται λοιπόν ο ελεγκτής και βρίσκει ότι δεν έχει ακολουθηθεί η ενεργειακή µελέτη, ίσως πιθανόν, όχι πιθανόν δεν φταίω εγώ που το χτίζω, φταίει ο µηχανικός που δεν ακολουθήθηκε, ποιος έχει το έξοδο της επιδιόρθωσης που µπορεί να χρειαστεί, το αναλαµβάνει ο µηχανικός που έχει κάνει το λάθος ή εγώ που χτίζω το σπίτι; Και επίσης έχω ένα αυθαίρετο και το νοικιάζω, θέλω να το νοικιάσω, είναι καινούργιο ας πούµε, το έχτισα µε κάποιο τρόπο και θέλω να το νοικιάσω, θα έρθει ο ενεργειακός επιθεωρητής να κάνει έλεγχο στο αυθαίρετο, χωρίς να δηλωθεί κάπου ότι αυτό το σπίτι είναι αυθαίρετο; Κ. ΜΑΘΙΟΥ ΑΚΗΣ: Η ενεργειακή µελέτη καθορίζεται επακριβώς µέσα στον κανονισµό, δηλαδή περιγράφεται ακριβώς το τι πρέπει να περιλαµβάνει και αφορά διάφορες κατηγορίες στοιχείων. Αφορά κατ αρχήν κάποια γενικά στοιχεία για το κτίριο που έχουν να κάνουν µε την αρχιτεκτονική, εδώ µπαίνουν τα στοιχεία βιοκλιµατικού σχεδιασµού κλπ. Αφορά το κέλυφος του κτιρίου, αυτό είναι ένα πολύ σηµαντικό κοµµάτι, αυτό αν θέλετε είναι αντίστοιχο της µελέτης θερµοµόνωσης που 20