ΚΕΝΤΡΟ ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ ΕΞΑΡΤΗΜΕΝΩΝ ΑΤΟΜΩΝ

ΚΕΝΤΡΟ ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ ΕΞΑΡΤΗΜΕΝΩΝ ΑΤΟΜΩΝ www.kethea.gr ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ & ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ

KΕΝΤΡΟ ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ ΕΞΑΡΤΗΜΕΝΩΝ ΑΤΟΜΩΝ www.kethea.gr / facebook.com/kethea / www.twitter.com/ketheagr ΑΡ. ΛΟΓ. ΔΩΡΕΩΝ: ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΕΛΛΑΔΟΣ 117/296002-85

Kείμενα-επιμέλεια έκδοσης: Tμήμα Eνημέρωσης KEΘEA Σχεδιασμός-παραγωγή εντύπου: KEΘEA ΣXHMA + XPΩMA, T 2310 797476 Copyright KEΘEA, Mάρτιος 2012 Σορβόλου 24, 116 36 Aθήνα e-mail: admin@kethea.gr 2

Το ΚΕΘΕΑ εδώ και τρεις δεκαετίες υποστηρίζει τους χρήστες ουσιών και τις οικογένειές τους στις θεραπευτικές του κοινότητες, στις φυλακές, στο δρόμο. Σήμερα, που η οικονομική κρίση ευνοεί τις εξαρτήσεις και τον κοινωνικό αποκλεισμό, το ΚΕΘΕΑ χρειάζεται να ανταποκριθεί σε περισσότερες ανάγκες με λιγότερους πόρους. Η προσπάθεια για απεξάρτηση και ισότιμη ένταξη πιο πολύ από κάθε άλλη φορά έχει ανάγκη την υποστήριξη της κοινωνίας. Η αλληλεγγύη απέναντι στους πιο ευάλωτους αποτελεί ανάχωμα στους κινδύνους που απειλούν την κοινωνική συνοχή και τα ανθρώπινα δικαιώματα. Το ΚΕΘΕΑ ευχαριστεί θερμά όλους όσοι βοηθούν ηθικά και υλικά το έργο του, αλληλέγγυοι απέναντι στους ανθρώπους που μάχονται για μια δεύτερη ευκαιρία στη ζωή. 3

ΚΕΘΕΑ... 6 Το πανελλαδικό δίκτυο υπηρεσιών του ΚΕΘΕΑ... 8 Πώς γίνεται η θεραπεία...10 Αποτελεσματικότητα και κοινωνικό όφελος...14 ΑΤΤΙΚΗ ΚΕΘΕΑ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ για ενήλικες...16 ΚΕΘΕΑ ΔΙΑΒΑΣΗ για ενήλικες...17 ΚΕΘΕΑ ΣΤΡΟΦΗ για εφήβους...18 ΚΕΘΕΑ ΠΛΕΥΣΗ για εφήβους και νεαρούς ενήλικες... 19 ΚΕΘΕΑ ΕΞΕΛΙΞΙΣ για χρήστες στο δρόμο...20 ΚΕΘΕΑ ΕΝ ΔΡΑΣΕΙ για φυλακισμένους και αποφυλακισμένους...21 ΚΕΘΕΑ MOSAIC για μετανάστες...22 ΚΕΘΕΑ ΑΛΦΑ απεξάρτηση από το αλκοόλ και τα τυχερά παιχνίδια...23 ΠΕΙΡΑΙΑΣ & ΝΗΣΙΑ ΑΙΓΑΙΟΥ ΚΕΘΕΑ ΝΟΣΤΟΣ για ενήλικες...24 ΚΕΘΕΑ ΕΞΑΝΤΑΣ για εφήβους και νεαρούς ενήλικες...25 ΚΕΘΕΑ ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ για ενήλικες και εφήβους...26 ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΚΕΘΕΑ ΙΘΑΚΗ για ενήλικες...27 ΚΕΘΕΑ ΑΝΑΔΥΣΗ για εφήβους και νεαρούς ενήλικες...28 ΚΕΘΕΑ Ειδικό πρόγραμμα για εξαρτημένους γονείς...29 ΚΕΘΕΑ Υπηρεσίες για φυλακισμένους και αποφυλακισμένους... 30 4

ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ & ΘΡΑΚΗ ΚΕΘΕΑ ΚΙΒΩΤΟΣ για ενήλικες...31 ΘΕΣΣΑΛΙΑ ΚΕΘΕΑ ΕΞΟΔΟΣ για ενήλικες...32 ΚΕΘΕΑ ΠΙΛΟΤΟΣ για εφήβους και ενήλικες...33 ΗΠΕΙΡΟΣ ΚΕΘΕΑ ΗΠΕΙΡΟΥ για ενήλικες...34 ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ ΚΕΘΕΑ ΚΥΤΤΑΡΟ για ενήλικες...35 ΚΕΘΕΑ ΟΞΥΓΟΝΟ για εφήβους και νεαρούς ενήλικες...36 ΚΡΗΤΗ ΚΕΘΕΑ ΑΡΙΑΔΝΗ για ενήλικες και εφήβους...37 Γραμμές βοήθειας ΚΕΘΕΑ...38 Πρόληψη και έγκαιρη παρέμβαση... 39 Εκπαίδευση στην τοξικοεξάρτηση...42 Έρευνα και αξιολόγηση...45 Επιδοτούμενα προγράμματα...46 ΚΕΘΕΑ ΣΧΗΜΑ+ΧΡΩΜΑ...47 Ενημέρωση και ευαισθητοποίηση...48 Σύλλογοι Οικογένειας ΚΕΘΕΑ...49 Πώς μπορώ να βοηθήσω...50 Δεοντολογία...51 5

Tι είναι το ΚΕΘΕΑ Το Κέντρο Θεραπείας Εξαρτημένων Ατόμων (ΚΕΘΕΑ) είναι ο πρώτος οργανισμός που συστάθηκε στην Ελλάδα για τη θεραπευτική αντιμετώπιση των εξαρτήσεων και σήμερα αποτελεί το μεγαλύτερο δίκτυο απεξάρτησης και κοινωνικής επανένταξης στη χώρα μας. Πρόδρομός του υπήρξε το Ειδικό Θεραπευτικό Πρόγραμμα για Εξαρτημένα Άτομα, που λειτούργησε πειραματικά το διάστημα 1983-1987 με πυρήνα την ΙΘΑΚΗ, την πρώτη ελληνική Θεραπευτική Kοινότητα. Με την ίδρυση του ΚΕΘΕΑ το 1987 (Νόμος 1729) εντάσσονται σε αυτό όλες οι μονάδες του Eιδικού Θεραπευτικού Προγράμματος και αποτελούν τη βάση για τη σταδιακή ανάπτυξη ενός πανελλαδικού δικτύου δωρεάν υπηρεσιών. Βασικός στόχος του δικτύου είναι η θεραπεία, επαγγελματική κατάρτιση και κοινωνική ένταξη των εξαρτημένων ατόμων, η συμβουλευτική και θεραπευτική στήριξη των οικογενειών που αντιμετωπίζουν πρόβλημα χρήσης ουσιών, καθώς και η ανάπτυξη δραστηριοτήτων πρόληψης, εκπαίδευσης επαγγελματιών και έρευνας στον τομέα των εξαρτήσεων. Σήμερα το ΚΕΘΕΑ διαθέτει περισσότερες από 100 μονάδες σε όλη την Ελλάδα και τη δυνατότητα να εξυπηρετεί άτομα με διαφορετικά χαρακτηριστικά και ανάγκες, ενηλίκους, εφήβους, φοιτητές, εργαζόμενους, γονείς ανήλικων παιδιών, μετανάστες, φυλακισμένους, αποφυλακισμένους, άστεγους, καθώς και εξαρτημένους από το αλκοόλ, τα τυχερά παιχνίδια και το Διαδίκτυο. Αποτελεί έναν από τους βασικούς φορείς εφαρμογής του εθνικού σχεδιασμού για την αντιμετώπιση της εξάρτησης από ουσίες και είναι σύμβουλος οργανισμός του Οικονομικού και Κοινωνικού Συμβουλίου (ECOSOC) του ΟΗΕ σε θέματα ναρκωτικών. Στο ΚΕΘΕΑ ανήκουν: τα θεραπευτικά προγράμματα ΙΘΑΚΗ, ΣΤΡΟΦΗ, ΕΞΟΔΟΣ, ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ, ΔΙΑΒΑΣΗ, ΝΟΣΤΟΣ, ΕΞΕΛΙ- ΞΙΣ, ΑΡΙΑΔΝΗ, ΠΛΕΥΣΗ, ΕΝ ΔΡΑΣΕΙ, ΜΟSAIC, ANAΔΥΣΗ, ΚΙΒΩΤΟΣ, ΑΛΦΑ, ΠIΛOTOΣ, OΞYΓONO, EΞANTAΣ, ΚΥΤΤΑΡΟ, Eιδικό Πρόγραμμα για Εξαρτημένους Γονείς, Μονάδα Συμβουλευτικής Kρατουμένων Θεσσαλονίκης, Kέντρο Yποδοχής και Eπανένταξης Aποφυλακισμένων Θεσσαλονίκης, ΚΕΘΕΑ ΗΠΕΙ- ΡΟΥ, οι γραμμές βοήθειας 1145 (για τις εξαρτήσεις) και 1114 (για τα τυχερά παιχνίδια), οι τομείς Πρόληψης, Έρευνας και Εκπαίδευσης και η παραγωγική μονάδα γραφικών τεχνών KEΘEA ΣXHMA + XPΩMA. Θεσμικό πλαίσιο - οργάνωση και λειτουργία Tο KEΘEA είναι αυτοδιοικούμενο νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου και τελεί υπό την εποπτεία του Yπουργείου Yγείας και Kοινωνικής Aλληλεγγύης (Nόμος 3204/2003). Το θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας του διασφαλίζει τη διοικητική του αυτονομία, τη δυνατότητα να επιτελεί το έργο του χωρίς πολιτικές εξαρτήσεις και τη συμμετοχικότητα στη λήψη αποφάσεων. Aνώτατο θεσμικό όργανο του KEΘEA είναι η Γενική του Συνέλευση. Σε αυτήν συμμετέχουν με δικαίωμα ψήφου οι αποδέκτες των υπηρεσιών του (μέλη των θεραπευτικών προγραμμάτων στο στάδιο της κοινωνικής επανένταξης), οι εργαζόμενοι και οι εθελοντές του (Δ.Σ. Συλλόγων Οικογένειας των θεραπευτικών προγραμμάτων, μέλη προηγούμενων Δ.Σ. του KEΘEA). H Γενική Συνέλευση εκλέγει κάθε δύο χρόνια τα εννέα τακτικά και τρία αναπληρωματικά μέλη του άμισθου Διοικητικού Συμβουλίου του KEΘEA, το οποίο έχει τη γενική εποπτεία της λειτουργίας του οργανισμού. Tα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου είναι προσωπικότητες του δημόσιου βίου που ενστερνίζονται τους σκοπούς και τη θεραπευτική πρόταση του KEΘEA και επιθυμούν να συμβάλουν εθελοντικά στο έργο του. Στο Συμβούλιο μετέχουν και δύο μη αιρετά μέλη, προερχόμενα από το Εθνικό Συμβούλιο Δημόσιας Yγείας και το Διοικητικό Συμβούλιο του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου. Tο Διοικητικό Συμβούλιο ορίζει το Διευθυντή του KEΘEA, ο οποίος έχει τη θεραπευτική και διοικητική ευθύνη λειτουργίας του οργανισμού. Η χάραξη της μακροπρόθεσμης πολιτικής του οργανισμού σε θέματα θεραπείας, δεοντολογίας, έρευνας, εκπαίδευσης, ανάπτυξης κ.ά. γίνεται από το Συμβούλιο Πολιτικής ΚΕΘΕΑ (Σ.ΠΟ.Κ.), την ολομέλεια δηλαδή των υπευθύνων των αυτοτελών διοικητικών μονάδων (προγράμματα, μονάδες, τομείς, τμήματα) του ΚΕΘΕΑ σε όλη την Ελλάδα. Στα βασικά χαρακτηριστικά του τρόπου εσωτερικής λειτουργίας και διοίκησης του ΚΕΘΕΑ συγκαταλέγονται η δημοκρατική διαδικασία λήψης αποφάσεων και η διοικητική αυτοτέλεια των προγραμμάτων του σε όλη την Ελλάδα. Στοχεύοντας στη θεραπευτική, διοικητική και οικονομική αποκέντρωση, το ΚΕΘΕΑ προσπαθεί να ανταποκρίνεται έγκαιρα και χωρίς γραφειοκρατικές εμπλοκές στις ανάγκες των εξαρτημένων ατόμων και των οικογενειών τους. Ανθρώπινο δυναμικό Κινητήρια δύναμη του ΚΕΘΕΑ και βασικός παράγοντας της αποτελεσματικότητάς του είναι το προσωπικό του. Οι περισσότεροι εργαζόμενοί του απασχολούνται στην «πρώτη γραμμή», στελεχώνοντας τις υπηρεσίες θεραπείας και πρόληψης. Προέρχονται συνήθως από το χώρο των κοινωνικών επιστημών, της ψυχολογίας και της ψυχικής υγείας ή είναι απόφοιτοι αναγνωρισμένων θεραπευτικών προγραμμάτων. Για να εργαστούν στο ΚΕΘΕΑ, έχουν λάβει από τον οργανισμό θεωρητική και βιωματική εκπαίδευση στον τομέα αντιμετώπισης της τοξικοεξάρτησης. 6

Το ΚΕΘΕΑ δεν απασχολεί βοηθητικό ή φυλακτικό προσωπικό στα θεραπευτικά του προγράμματα, όπου οι εργασίες που απαιτούνται για την καθημερινή λειτουργία και διαβίωση γίνονται από ομάδες μελών και αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της θεραπευτικής διαδικασίας. Διαρκή και πολύπλευρη υποστήριξη στο έργο του ΚΕΘΕΑ παρέχουν οι εθελοντικοί Σύλλογοι Οικογένειας των θεραπευτικών του προγραμμάτων, όπως και ιδιώτες εθελοντές. Πόροι Οι πόροι του ΚΕΘΕΑ προέρχονται από: τον Κρατικό Προϋπολογισμό μέσω του Υπουργείου Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, δωρεές, κληροδοσίες και επιχορηγήσεις τρίτων, δραστηριότητες αυτοχρηματοδότησης, όπως οι παραγωγικές του μονάδες και τα ευρωπαϊκά προγράμματα. Το Υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης εγκρίνει το ετήσιο σχέδιο δράσης του ΚΕΘΕΑ και ελέγχει κατασταλτικά τη διαχείριση των οικονομικών του. Στο ΚΕΘΕΑ λειτουργεί Τμήμα Εσωτερικού Ελέγχου, ενώ ο οργανισμός ελέγχεται σε ετήσια βάση από εταιρεία ορκωτών ελεγκτών, η έκθεση της οποίας αποστέλλεται στο Υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης και στο Γενικό Λογιστήριο του Κράτους. Συνεπές στη δέσμευσή του για διαφάνεια και λογοδοσία στην κοινωνία, το ΚΕΘΕΑ δημοσιοποιεί σε ετήσια βάση και αναρτά στο Διαδίκτυο τα κλινικά και διοικητικο-οικονομικά του στοιχεία. Το ΚΕΘΕΑ είναι σύμβουλος οργανισμός του Οικονομικού και Κοινωνικού Συμβουλίου (ECOSOC) του ΟΗΕ σε θέματα ναρκωτικών και ειδικός συνεργάτης της Διεύθυνσης Πληροφόρησης (DPI) του ΟΗΕ. Είναι επίσης μέλος του διοικητικού συμβουλίου της Παγκόσμιας Ομοσπονδίας Θεραπευτικών Κοινοτήτων (WFTC). Ο διευθυντής του ΚΕΘΕA είναι πρόεδρος της Συμβουλευτικής και Επιστημονικής Επιτροπής της Ομοσπονδίας, της Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας Θεραπευτικών Κοινοτήτων (EFTC), στο διοικητικό συμβούλιο της οποίας ο διευθυντής του ΚΕΘΕA κατέχει θέση αντιπροέδρου, του διοικητικού συμβουλίου της Διεθνούς Ομοσπονδίας Μη Κυβερνητικών Οργανισμών για την Πρόληψη της Χρήσης Ουσιών (IFNGO), του Διεθνούς Συμβουλίου για το Πρόβλημα του Αλκοόλ και των Εξαρτήσεων (ICAA), του διεθνούς δικτύου πρόληψης RADAR, της Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας Οικογενειακής Θεραπείας (EFTA), από την οποία έχει πιστοποιηθεί ως φορέας εκπαίδευσης στην οικογενειακή θεραπεία, του ευρωπαϊκού δικτύου ENA (Ευρωπαϊκό Δίκτυο για τις Εξαρτήσεις), της Διάσκεψης των ΜΚΟ με Συμβουλευτική Σχέση με τον ΟΗΕ (CoNGO), της Επιτροπής των ΜΚΟ στη Βιέννη για τα Ναρκωτικά (VNGOC). www.kethea.gr / www.facebook.com/kethea / www.twitter.com/ketheagr / admin@kethea.gr ΚΕΘΕΑ Κέντρο Θεραπείας Εξαρτημένων Ατόμων Σορβόλου 24, 116 36 Αθήνα, τηλ. 210 9241993-6, φαξ 210 9241986 7

Το πανελλαδικό δίκτυο υπηρεσιών του ΚΕΘΕΑ ΓΙΑΝΝΙΤΣΑ KOMOTHNH KΙΛΚΙΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΗ ΚΑΒΑΛΑ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΙΩΑΝΝΙΝΑ ΛΑΡΙΣΑ ΤΡΙΚΑΛΑ ΒΟΛΟΣ ΜΥΤΙΛΗΝΗ ΠΑΤΡΑ ΑΘΗΝΑ ΡΑΦΗΝΑ ΕΛΕΥΣΙΝΑ ΠΕΙΡΑΙΑΣ ΣΑΛΑΜΙΝΑ ΚΑΛΑΜΑΤΑ ΧΑΝΙΑ ΗΡΑΚΛΕΙΟ ΑΓΙΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ

28 Συμβουλευτικά Κέντρα 2 Προγράμματα Άμεσης Πρόσβασης Πρόγραμμα Προσέγγισης Χρηστών στο Δρόμο 5 Θεραπευτικά Προγράμματα Διαμονής για Ενήλικες 7 Θεραπευτικά Προγράμματα Εξωτερικής Παρακολούθησης για Ενήλικες 7 Θεραπευτικά Προγράμματα Εξωτερικής Παρακολούθησης για Εφήβους και Νεαρούς Ενήλικες Συμβουλευτικός Σταθμός στα Δικαστήρια Ανηλίκων Αθήνας 3 Θεραπευτικές Κοινότητες σε σωφρονιστικά καταστήματα 19 Προγράμματα Συμβουλευτικής Υποστήριξης Κρατουμένων 2 Κέντρα Υποδοχής και Επανένταξης Αποφυλακισμένων Ειδικό Πρόγραμμα για Εξαρτημένους Γονείς Πρόγραμμα Απεξάρτησης από το Αλκοόλ και τα Τυχερά Παιχνίδια Διαπολιτισμικό Πρόγραμμα Υποστήριξης Μεταναστών και Προσφύγων 17 Κέντρα Κοινωνικής Επανένταξης 4 Μεταβατικά Σχολεία 2 Εξειδικευμένα Κέντρα Κοινωνικής και Επαγγελματικής Ένταξης Ψυχοδιαγνωστικό Κέντρο Υπηρεσία Νομικής Στήριξης 25 Κέντρα Οικογενειακής Υποστήριξης 2 Τηλεφωνικές Γραμμές Boήθειας Τομέας Πρόληψης Τομέας Εκπαίδευσης Τομέας Έρευνας Παραγωγικές μονάδες

Πώς γίνεται η θεραπεία Η θεραπευτική προσέγγιση του ΚΕΘΕΑ Τα θεραπευτικά προγράμματα του ΚΕΘΕΑ ακολουθούν ψυχοκοινωνική κατεύθυνση και δεν χορηγούν φαρμακευτικές ή υποκατάστατες ουσίες για την αντιμετώπιση της εξάρτησης. Στόχος της θεραπείας είναι να εντοπίσει και να αντιμετωπίσει τους παράγοντες που οδήγησαν το άτομο στην εξάρτηση και να το αποκόψει οριστικά από το φαύλο κύκλο της. Για το σκοπό αυτό η θεραπευτική διαδικασία λαμβάνει υπόψη και εμπλέκει το άτομο, το διαπροσωπικό του δίκτυο αλλά και το ευρύτερο κοινωνικό πλαίσιο. Ο εξαρτημένος δεν αντιμετωπίζεται ως «ασθενής» που υποβάλλεται παθητικά σε θεραπεία, αλλά συμμετέχει ενεργά σε αυτήν. Η συμμετοχή στο πρόγραμμα είναι εθελούσια, δεν πραγματοποιούνται αναγκαστικές εισαγωγές και ο θεραπευόμενος διατηρεί το δικαίωμα να διακόψει την παρακολούθηση ανά πάσα στιγμή. Από τη στιγμή που το άτομο αποφασίζει να ενταχθεί στο θεραπευτικό πρόγραμμα, απαιτείται η ενεργητική συμμετοχή του στις καθημερινές θεραπευτικές, εκπαιδευτικές και άλλες δραστηριότητες. Η μακροχρόνια και πολύπλευρη θεραπευτική παρέμβαση του ΚΕΘΕΑ περιλαμβάνει υπηρεσίες ενημέρωσης, μείωσης της βλάβης, συμβουλευτικής υποστήριξης, φροντίδας της υγείας, ψυχικής απεξάρτησης, οικογενειακής θεραπείας, εκπαίδευσης και κατάρτισης, νομικής στήριξης, επανένταξης στην κοινωνία και στον κόσμο της εργασίας. Τελικός στόχος είναι η πλήρης και σταθερή αποχή από τη χρήση ουσιών και την παραβατικότητα και το χτίσιμο ενός νέου τρόπου ζωής με ισότιμη και δημιουργική ένταξη του ατόμου στην κοινωνία. Όλες οι υπηρεσίες παρέχονται δωρεάν στους χρήστες ουσιών και στις οικογένειές τους και χωρίς διακρίσεις. Συμβουλευτική και μείωση βλάβης H πρώτη επαφή με το ΚΕΘΕΑ όσων αναζητούν βοήθεια και θεραπεία για θέματα εξαρτήσεων πραγματοποιείται στα Συμβουλευτικά του Κέντρα. Αποτελούν ασφαλείς και «ελεύθερους» από ουσίες χώρους όπου παρέχεται ενημέρωση, ψυχολογική υποστήριξη, φροντίδα της υγείας και προετοιμασία όσων το επιθυμούν για ένταξη σε Θεραπευτική Κοινότητα. Στις υπηρεσίες τους περιλαμβάνονται: Ενημέρωση για θέματα σωματικής αποτοξίνωσης και ψυχικής απεξάρτησης. Αξιολόγηση της κατάστασης του χρήστη και της δριμύτητας των προβλημάτων του σε σωματικό, ψυχολογικό, οικογενειακό και κοινωνικό επίπεδο. Σχεδιασμός της θεραπευτικής παρέμβασης. Μείωση της χρήσης και των συνδεόμενων με αυτή βλαβών. Φροντίδα της υγείας. Ατομική και ομαδική συμβουλευτική υποστήριξη. Εκπαιδευτικές και ψυχαγωγικές δραστηριότητες. Πρόχειρα γεύματα και δυνατότητα φροντίδας της ατομικής υγιεινής. Κινητοποίηση και προετοιμασία για απεξάρτηση. Συμβουλευτική υποστήριξη οικογενειών. Συλλογή, καταχώρηση και επεξεργασία των κοινωνικοδημογραφικών και άλλων ατομικών στοιχείων των προσερχομένων στο πλαίσιο των περιορισμών που θέτει η σχετική με την προστασία προσωπικών δεδομένων νομοθεσία. Με προγράμματα άμεσης πρόσβασης και προσέγγισης χρηστών στο δρόμο το ΚΕΘΕΑ απευθύνεται σε χρήστες ναρκωτικών που δεν προσεγγίζουν ίδιοι τα Συμβουλευτικά του Κέντρα. Τα προγράμματα αυτά προσφέρουν χώρους όπου οι χρήστες ναρκωτικών μπορούν κατά τη διάρκεια της ημέρας να παραμείνουν μακριά από τη χρήση, να λάβουν ψυχολογική υποστήριξη, πρωτοβάθμια περίθαλψη για προβλήματα σωματικής και ψυχικής υγείας, φροντίδα για τις άμεσες ανάγκες τους (σίτιση, ένδυση, 10

ατομική υγιεινή) και ενημέρωση-εκπαίδευση για να περιορίσουν τις αρνητικές επιπτώσεις της χρήσης ουσιών. Τα προγράμματα άμεσης πρόσβασης πραγματοποιούν επίσης τακτικές εξορμήσεις (street-work), διαφορετικές ώρες της ημέρας, στις πιάτσες των ναρκωτικών. Η προσέγγιση των χρηστών στο δρόμο στοχεύει στην υποστήριξή τους για σταδιακή υιοθέτηση αλλαγών, οι οποίες θα περιορίσουν τους κινδύνους και τα προβλήματα που συνδέονται με τη χρήση. Βασίζεται στην επικοινωνία, τη συμβουλευτική και την εμψύχωση, χτίζοντας σταδιακά μια γέφυρα επικοινωνίας με τους εξαρτημένους, και γίνεται χωρίς τη χρήση υποκαταστάτων. Ψυχική απεξάρτηση Οι μονάδες ψυχικής απεξάρτησης (Θεραπευτικές Κοινότητες και άλλου τύπου) αποτελούν την κύρια και πιο εντατική φάση θεραπείας των προγραμμάτων του ΚΕΘΕΑ, όπου παραπέμπεται ο χρήστης μετά τη σύντομη προετοιμασία του στο Συμβουλευτικό Κέντρο. Η προσέγγιση είναι ψυχοκοινωνική και δεν χρησιμοποιούνται υποκατάστατα ή άλλες ουσίες. Οι Θεραπευτικές Κοινότητες παρέχουν ένα δομημένο, ασφαλές και υποστηρικτικό περιβάλλον που χαρακτηρίζεται από την ενεργητική συμμετοχή και την ισότιμη αλληλεπίδραση όλων των μελών του. Στόχοι τους είναι: Σωματική αποτοξίνωση και πλήρης αποχή από τη χρήση ναρκωτικών ουσιών. Ψυχική απεξάρτηση. Εγκατάλειψη της παραβατικής συμπεριφοράς. Απόκτηση νέων δεξιοτήτων και στρατηγικών αντιμετώπισης προβλημάτων. Επαγγελματικός προσανατολισμός, εκπαίδευση και κατάρτιση. Υποστήριξη για επίλυση νομικών εκκρεμοτήτων. Βελτίωση οικογενειακών σχέσεων. Οι Θεραπευτικές Κοινότητες διακρίνονται σε διαμονής και εξωτερικής παρακολούθησης και καλύπτουν πολλές γεωγραφικές περιοχές και ομάδες-στόχους: έφηβοι, ενήλικες, γονείς, μετανάστες, εξαρτημένοι από το αλκοόλ, τα τυχερά παιχνίδια και το Διαδίκτυο. Κοινωνική επανένταξη Τα Κέντρα Κοινωνικής Επανένταξης σε όλη την Ελλάδα υποδέχονται τα άτομα που ολοκληρώνουν την κυρίως φάση θεραπείας στα προγράμματα του ΚΕΘΕΑ, παρέχοντας συμβουλευτική και ψυχολογική υποστήριξη για τη σταδιακή και ομαλή επανένταξη στο κοινωνικό σύνολο. Στο στάδιο αυτό στόχος είναι η οργάνωση της προσωπικής και κοινωνικής ζωής σε νέες βάσεις, με οικονομική ανεξαρτησία, υγιείς, υποστηρικτικές σχέσεις και δημιουργικούς στόχους. Οι υπηρεσίες που παρέχουν τα Κέντρα περιλαμβάνουν: 11

Ενημέρωσης για τη χρήση και την εξάρτηση. Ευαισθητοποίησης και κινητοποίησης των οικείων για ενεργή συμμετοχή τους στις θεραπευτικές διαδικασίες. Εκπαίδευσης και υποστήριξής τους, ώστε να κινητοποιήσουν τους εξαρτημένους για θεραπεία. Εκπαίδευσης στη δημιουργία υποστηρικτικού προς την αποχή περιβάλλοντος και την πρόληψη της υποτροπής. Βελτίωσης της επικοινωνίας και της λειτουργικότητας της οικογένειας. Προσωπικής ανάπτυξης μέσα από ομάδες αυτοβοήθειας και δημιουργικές δραστηριότητες. Υποστήριξη φυλακισμένων αποφυλακισμένων Για τους κρατούμενους χρήστες η πρώτη επαφή με τις υπηρεσίες του ΚΕΘΕΑ στη φυλακή γίνεται μέσω των Προγραμμάτων Συμβουλευτικής Κρατουμένων, που έχουν στόχο: Δυνατότητα φιλοξενίας σε ξενώνες αυτόνομης διαβίωσης για το αρχικό μεταβατικό διάστημα. Ατομική και ομαδική συμβουλευτική σε τακτική εξωτερική βάση. Εκπαίδευση και κατάρτιση σε συνεργασία με εξειδικευμένους φορείς. Επαγγελματικό προσανατολισμό και συμβουλευτική για την υποστήριξη της ένταξης στον κόσμο της εργασίας. Ενημέρωση για τα πολιτικά, κοινωνικά και εργασιακά δικαιώματα και υποχρεώσεις. Νομική υποστήριξη. Μέριμνα για προβλήματα υγείας. Εκπαίδευση για την πρόληψη της υποτροπής. Συμβουλευτική οικογένειας και ζευγαριών. Το στάδιο της κοινωνικής επανένταξης, διάρκειας ενός περίπου έτους, ακολουθεί η φάση της μεταθεραπευτικής υποστήριξης, με την ολοκλήρωση της οποίας δίνεται η δυνατότητα αποφοίτησης από το ΚΕΘΕΑ. Οικογενειακή υποστήριξη Τα Κέντρα Οικογενειακής Υποστήριξης απευθύνονται στα μέλη της οικογένειας και άλλα άτομα του στενού περιβάλλοντος των χρηστών, προσφέροντας ενημέρωση, συμβουλευτική και θεραπευτική υποστήριξη. Η συμμετοχή της οικογένειας αυξάνει την αποτελεσματικότητα της θεραπείας και είναι αναπόσπαστο κομμάτι των προγραμμάτων του ΚΕΘΕΑ. Στη χώρα μας ιδίως, όπου 7 στους 10 χρήστες μένουν με την οικογένειά τους, οι στενοί συγγενείς μπορούν να συμβάλουν σημαντικά στην έναρξη και ολοκλήρωση της θεραπείας. Συχνά η οικογένεια του χρήστη ναρκωτικών έρχεται σε επαφή με το θεραπευτικό πρόγραμμα πριν από τον ίδιο και αποτελεί βασική πηγή παραπομπής του στη θεραπεία. Τα Κέντρα προσφέρουν υπηρεσίες: Τη διάγνωση και αξιολόγηση των προβλημάτων των εξαρτημένων. Την κινητοποίησή τους, ώστε να αντιμετωπίσουν τα προβλήματα υγείας τους. Τη μείωση της εμπλοκής τους με τη χρήση ουσιών. Την ενημέρωση, κινητοποίηση και προετοιμασία για ένταξη σε πρόγραμμα απεξάρτησης εντός φυλακής ή εκτός, βάσει της πρόβλεψης του νόμου για «υφ όρων απόλυση». Τη συμβουλευτική υποστήριξη των οικογενειών τους, μέσω των μονάδων του ΚΕΘΕΑ που λειτουργούν στην κοινωνία. Μετά την ολοκλήρωση του Προγράμματος Συμβουλευτικής, οι κρατούμενοι παραπέμπονται για την κύρια φάση θεραπείας είτε σε Θεραπευτική Κοινότητα εκτός φυλακής (με βούλευμα του συμβουλίου πλημμελειοδικών, εφόσον συγκεντρώνουν τις προϋποθέσεις που ορίζει ο νόμος) είτε σε Θεραπευτική Κοινότητα σωφρονιστικού καταστήματος. Οι Θεραπευτικές Κοινότητες στη φυλακή έχουν στόχο: Την αποχή από τη χρήση και την παραβατική συμπεριφορά. Τη διερεύνηση των αιτιών και προβλημάτων που οδήγησαν στην εξάρτηση. Την αλλαγή της συμπεριφοράς. Την απόκτηση νέων δεξιοτήτων αντιμετώπισης προβλημάτων. Την επανασύνδεση με την εκπαίδευση και την οικογένεια. Την παραπομπή σε προγράμματα επανένταξης. Στα Κέντρα Υποδοχής και Επανένταξης αποφυλακισμένων παρέχονται υπηρεσίες τόσο σε αποφυλακισμένους που έχουν ολοκληρώσει θεραπεία απεξάρτησης μέσα στη φυλακή όσο και σε αποφυλακισμένους που είναι χρήστες ή έχουν πραγματοποιήσει μέρος μόνο της θεραπείας τους κατά τη διάρκεια του εγκλεισμού τους. Έτσι, ανάλογα με τις ανάγκες, παρέχονται υπηρεσίες προετοιμασίας και κινητοποίησης για θεραπεία, θεραπείας απεξάρτησης, κοινωνικής επανένταξης και μεταθεραπευτικής παρακολούθησης. 12

Εκπαίδευση και κατάρτιση H χρήση ουσιών συνδέεται με τη σχολική αποτυχία και την εγκατάλειψη του σχολείου. Σε όλα τα στάδια θεραπείας το ΚΕΘΕΑ παρέχει στα μέλη του συμβουλευτική και καθοδήγηση σε θέματα εκπαίδευσης και επαγγελματικού προσανατολισμού και τη δυνατότητα να συμμετέχουν σε οργανωμένες εκπαιδευτικές δραστηριότητες που ανταποκρίνονται στις ανάγκες και τα ενδιαφέροντά τους. Για το σκοπό αυτό στο ΚΕΘΕΑ λειτουργούν: Εκπαιδευτικές-δημιουργικές ομάδες σε κάθε θεραπευτικό πρόγραμμα με ποικίλα αντικείμενα, όπως αθλητισμός, εικαστικά, μουσική, λογοτεχνία, κοινωνικά και περιβαλλοντικά θέματα κ.ά. Μεταβατικά Σχολεία, σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Λάρισα και Ηράκλειο Κρήτης, που δίνουν τη δυνατότητα ολοκλήρωσης της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και την προετοιμασία για εισαγωγή σε τριτοβάθμιες σχολές, κατά τη διάρκεια συμμετοχής στο θεραπευτικό πρόγραμμα. Παραγωγικές Μονάδες - Προστατευμένα Εργαστήρια στη Θεσσαλονίκη, που παρέχουν τη δυνατότητα επαγγελματικής κατάρτισης μέσω μαθητείας στις γραφικές τέχνες, την κεραμική, την ξυλουργική και τη γεωργία. Η μαθητεία είναι πεντάμηνη και κατά τη διάρκειά της παρέχεται αμοιβή και ασφάλιση. Εξειδικευμένα Κέντρα Κοινωνικής και Επαγγελματικής Ένταξης, που πραγματοποιούν σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Λάρισα και Ηράκλειο Κρήτης προγράμματα προκατάρτισης, κατάρτισης και συνοδευτικών υπηρεσιών για μέλη και αποφοίτους θεραπευτικών προγραμμάτων. Ινστιτούτα Επαγγελματικής Κατάρτισης στη Θεσσαλονίκη και τη Λάρισα, που λειτουργούν ως παραρτήματα δημόσιων ΙΕΚ των αντίστοιχων περιοχών. Προσφέρουν δημόσια αναγνωρισμένη εκπαίδευση στους τομείς της ξυλουργικής, της κεραμικής, της μαγειρικής και των εφαρμογών πληροφορικής με πολυμέσα. Φροντίδα της υγείας H εξάρτηση από ουσίες επιβαρύνει σοβαρά τόσο τη σωματική όσο και την ψυχική υγεία. Η φροντίδα της υγείας αποτελεί βασικό μέλημα του ΚΕΘΕΑ από την πρώτη στιγμή που οι χρήστες ουσιών θα προσεγγίσουν τα προγράμματά του. Για το λόγο αυτό έχει δημιουργήσει στην Αθήνα το Ψυχοδιαγνωστικό Κέντρο με στόχο την έγκαιρη διάγνωση και αποτελεσματική αντιμετώπιση των προβλημάτων υγείας των μελών του. Το Κέντρο στελεχώνεται από εξειδικευμένο ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό (ψυχιάτρους, παιδοψυχίατρο, παθολόγο, νοσηλευτές, οδοντίατρο). Παρέχει υπηρεσίες οι οποίες αφορούν την πρωτοβάθμια περίθαλψη γενικής ιατρικήςπαθολογίας, παιδοψυχιατρικής, ψυχιατρικής και οδοντιατρικής, καθώς και υπηρεσίες πρόληψης όλων των βαθμίδων στους παραπάνω τομείς. Επιπλέον, σε όλες τις μεγάλες πόλεις όπου λειτουργούν υπηρεσίες του ΚΕΘΕΑ ο οργανισμός έχει αναπτύξει δίκτυα συνεργασίας με νοσοκομεία και άλλες δημόσιες υπηρεσίες υγείας. Νομική στήριξη Η λήξη των νομικών εκκρεμοτήτων αποτελεί προϋπόθεση για την απεξάρτηση και την επανένταξη στην κοινωνία. Για να βοηθήσει τα μέλη των θεραπευτικών του προγραμμάτων στη διαδικασία επίλυσης των νομικών τους εκκρεμοτήτων από τη συνδεόμενη με τη χρήση παραβατική συμπεριφορά, το ΚΕΘΕΑ έχει δημιουργήσει την Υπηρεσία Νομικής Στήριξης. Η Υπηρεσία παρέχει δωρεάν ενημέρωση και συμβουλευτική, καθώς και νομική στήριξη στα άπορα μέλη. Δραστηριοποιείται με δύο γραφεία, στην Αθήνα και στη Θεσσαλονίκη, με τη συνεργασία των Δικηγορικών Συλλόγων των δύο πόλεων. 13

Αποτελεσματικότητα και κοινωνικό όφελος Αποτελεσματικότητα Η μέθοδος θεραπείας που εφαρμόζει το ΚΕΘΕΑ είναι ψυχοκοινωνική και βασίζεται στο μοντέλο των Θεραπευτικών Κοινοτήτων, μια από τις πιο αποτελεσματικές προσεγγίσεις διεθνώς για την αντιμετώπιση της εξάρτησης. Το ΚΕΘΕΑ έχει εξελίξει το μοντέλο αυτό, προσαρμόζοντάς το στις ανάγκες των διαφορετικών ομάδων εξαρτημένων της ελληνικής κοινωνίας. Η αποτελεσματικότητα των προγραμμάτων απεξάρτησης του ΚΕΘΕΑ και η κοινωνική και οικονομική τους ανταποδοτικότητα είναι ερευνητικά τεκμηριωμένες. Σύμφωνα με την έρευνα της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας (2001) για τα άτομα που εντάχθηκαν κατά τη διετία 1994-1995 στις θεραπευτικές κοινότητες του KΕΘΕΑ, τα αποτελέσματα είναι ιδιαίτερα ενθαρρυντικά και συνδέονται άμεσα με το χρόνο παραμονής στη θεραπεία. Εξετάζοντας το παραπάνω δείγμα ατόμων τουλάχιστον 5 έτη μετά την ένταξή τους σε θεραπεία, η έρευνα έδειξε ότι από όσους είχαν ολοκληρώσει ένα χρόνο θεραπείας: το 67, 7% απείχε από τη χρήση οποιασδήποτε παράνομης ουσίας, το 72,7 % δεν είχε καμία νομική εμπλοκή (συλλήψεις, καταδίκες, φυλάκιση κ.λπ.), το 83,7% είχε επαγγελματική απασχόληση. Έρευνα του 2011 για τη συγκριτική αποτίμηση του κόστους της εξάρτησης και του κόστους συμμετοχής σε πρόγραμμα απεξάρτησης του ΚΕΘΕΑ έδειξε ότι για κάθε ένα (1) ευρώ που διατίθεται στη θεραπεία εξοικονομούνται από 4,6 μέχρι 6,5 ευρώ, ανάλογα με το είδος του προγράμματος (διαμονής ή εξωτερικής παρακολούθησης). Η εξοικονόμηση προκύπτει από τη μείωση του κόστους των υπηρεσιών υγείας, δίωξης, απονομής της ποινικής δικαιοσύνης, σωφρονισμού καθώς και των άλλων δαπανών που συνδέονται με τη ζωή στη χρήση και τις σχετιζόμενες με την εξάρτηση δραστηριότητες. Το όφελος αυτό, που αφορά απλώς τη συμμετοχή θεραπευτική κοινότητα, ανεξάρτητα από την τελική έκβαση της θεραπείας, αυξάνεται σε βάθος χρόνου, καθώς, η συμμετοχή αυτή συνοδεύεται από σημαντικές πιθανότητες πλήρους αποθεραπείας. Αντίθετα, όσο μεγαλώνει η διάρκεια παραμονής στη χρήση ενισχύεται ο κοινωνικός αποκλεισμός και το κοινωνικό κόστος που συνδέεται με την εξάρτηση. Σύμφωνα με τα στοιχεία της ίδιας έρευνας, το κόστος συμμετοχής σε μια θεραπευτική κοινότητα δεν είναι μόνο μικρότερο από αυτό της παραμονής στη χρήση αλλά και από αυτό του εγκλεισμού. Το ΚΕΘΕΑ αξιολογεί διαρκώς τα προγράμματά του, για να βελτιώνει την ποιότητα και την αποτελεσματικότητα των υπηρεσιών που προσφέρει στα εξαρτημένα άτομα και τις οικογένειές τους. Προγράμματα του ΚΕΘΕΑ στην κοινωνία και στο πλαίσιο του σωφρονιστικού συστήματος έχουν αξιολογηθεί από τις Νομικές Σχολές Αθηνών και Θεσσαλονίκης, την Ιατρική Σχολή Αθηνών, το Πάντειο Πανεπιστήμιο, την Εθνική Σχολή Δημόσιας Υγείας κ.ά. Σαφή οφέλη από τη συμμετοχή τους στη θεραπεία είχαν και όσοι τη διέκοψαν πρόωρα, αρκεί να παρέμειναν σε Θεραπευτική Κοινότητα τουλάχιστον 90 ημέρες. Στα οφέλη αυτά περιλαμβάνονταν η βελτίωση της υγείας, η πρόληψη του HIV/AIDS και της ηπατίτιδας C, η μείωση της παραβατικότητας, η βελτίωση των διαπροσωπικών σχέσεων κ.ά. H αποτελεσματικότητα του ΚΕΘΕΑ συνδέεται με την ολοκληρωμένη αντιμετώπιση της εξάρτησης, η οποία περιλαμβάνει ψυχοθεραπευτικές διαδικασίες, υπηρεσίες εκπαίδευσης κατάρτισης, νομικής στήριξης, συμμετοχή της οικογένειας στη θεραπεία και αποκατάσταση των οικογενειακών σχέσεων, αποκατάσταση των κοινωνικών σχέσεων, δημιουργία δικτύων κοινωνικής στήριξης κ.λπ. Κοινωνικό όφελος 14

15

για ενήλικες / Αττική Το KEΘEA ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ δημιουργήθηκε το 1989 για χρήστες ναρκωτικών άνω των 21 ετών και τις οικογένειές τους. Διαθέτει Θεραπευτική Κοινότητα 60 θέσεων στη Ραφήνα Αττικής, με την ονομασία Εναλλακτική Κοινότητα ΠAPEMBAΣH. Η πρώτη επαφή των εξαρτημένων με το πρόγραμμα γίνεται στη μονάδα του προγράμματος που βρίσκεται στο κέντρο της Αθήνας. Οι εξελίξεις και τα προβλήματα που απασχολούν την κοινωνία αποτελούν για τα μέλη του ΚΕΘΕΑ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ αφορμή δραστηριοποίησης μέσω παρεμβάσεων με τη συνεργασία φορέων και πολιτών. Τα μέλη του προγράμματος σχεδιάζουν και υλοποιούν κοινωνικές, περιβαλλοντικές και άλλες δράσεις, συνεισφέρουν, αλληλεπιδρούν με την κοινωνία, αποκτούν νέες αξίες και νόημα στη ζωή τους, αναπτύσσουν τις δεξιότητές τους και επανεντάσσονται στην κοινωνία. Σημαντικό κομμάτι της θεραπείας αποτελεί η εκπαίδευση και ο επαγγελματικός προσανατολισμός των μελών του προγράμματος. Το ΚΕΘΕΑ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ συνεργάζεται παράλληλα με ιδιωτικούς και δημόσιους εκπαιδευτικούς οργανισμούς, που προσφέρουν σε θεραπευόμενα μέλη μέσω υποτροφιών θέσεις φοίτησης σε αντικείμενα εκπαίδευσης της επιλογής τους. Στην Εναλλακτική Κοινότητα ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ λειτουργεί πλήρως εξοπλισμένο εργαστήριο κατασκευής μουσικών οργάνων για την εκπαίδευση και επαγγελματική κατάρτιση των μελών. Στις εγκαταστάσεις της Κοινότητας βρίσκεται γήπεδο ποδοσφαίρου 5Χ5, όπου αθλούνται τα μέλη, διοργανώνονται τουρνουά και φιλοξενούνται τοπικές ποδοσφαιρικές ομάδες. Το Συμβουλευτικό Κέντρο του ΚΕΘΕΑ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ στη Ραφήνα λειτουργεί σε συνεργασία με το δήμο, καλύπτοντας τις ανάγκες του καθώς και των όμορων δήμων για τη διευκόλυνση της πρόσβασης των ενδιαφερομένων στις υπηρεσίες. www.kethea-paremvasi.gr / info@kethea-paremvasi.gr Kεντρική γραμματεία Βαλτετσίου 37, 106 81, Αθήνα τηλ. 210 3300748, 210 3300779 φαξ 210 3300759 Συμβουλευτικό Kέντρο Βαλτετσίoυ 37, 106 81 Αθήνα τηλ. 210 3300751, φαξ 210 3300759 Συμβουλευτικό Kέντρο 25ο χλμ. Λεωφ. Mαραθώνος (διασταύρωση), 109 09 Pαφήνα τηλ. 22940 78322, 22940 79900 Θεραπευτική Kοινότητα Διασταύρωση Ραφήνας, 190 09 Ραφήνα τηλ. 22940 77800, 22940 77180 22940 78322, φαξ 22940 77801 Kέντρο Kοινωνικής Eπανένταξης Θεμιστοκλέους 67, 106 82 Αθήνα τηλ. 210 3845029, φαξ 210 3845029 Kέντρο Oικογενειακής Yποστήριξης Βαλτετσίoυ 37, 106 81 Αθήνα τηλ. 210 3300748, 210 3300779 φαξ 210 3300759 16

για ενήλικες / Αττική Το KEΘEA ΔΙΑΒΑΣΗ ξεκίνησε τη λειτουργία του το 1990 στην Αθήνα. Απευθύνεται σε ενήλικους χρήστες ουσιών και στις οικογένειές τους. Υπήρξε το πρώτο πρόγραμμα ημερήσιας εξωτερικής παρακολούθησης ενηλίκων στην Ελλάδα. Προέκυψε από την ανάγκη παροχής υπηρεσιών σε εξαρτημένους που είναι κοινωνικά ενταγμένοι. H Ανοικτή Θεραπευτική του Κοινότητα (45 θέσεων) απευθύνεται σε νεαρούς ενήλικες με υποστηρικτικό οικογενειακό ή φιλικό περιβάλλον. Για εργαζόμενους και φοιτητές που αντιμετωπίζουν πρόβλημα χρήσης ουσιών λειτουργεί από το 1996 το Βραδινό Πρόγραμμα Απεξάρτησης του KEΘEA ΔIABAΣH (Θεραπευτική Kοινότητα 30 θέσεων). Συμβουλευτική υποστήριξη και θεραπεία παρέχεται επίσης σε περιστασιακούς χρήστες που εργάζονται ή σπουδάζουν και στις οικογένειές τους. Η θεραπευτική προσέγγιση του προγράμματος δίνει ιδιαίτερη βαρύτητα στην εκπαίδευση και επαγγελματική κατάρτιση. Το Club Εργασίας υποστηρίζει πρώην εξαρτημένους, ώστε να διαμορφώσουν επαγγελματική ταυτότητα, να σταθεροποιηθούν και να εξελιχθούν στον εργασιακό τομέα. Στοχεύει επίσης στην ευαισθητοποίηση φορέων και εργοδοτών για την ισότιμη ένταξη των πρώην εξαρτημένων στην αγορά εργασίας. Επιδιώκοντας τη δημιουργική εμπλοκή του κοινωνικού συνόλου στην αντιμετώπιση των ουσιοεξαρτήσεων και στην πρόληψη, το KEΘEA ΔΙΑΒΑΣΗ οργανώνει σε τακτική βάση ανοικτές εκδηλώσεις στην πόλη της Αθήνας. Σταθερό σημείο επαφής και αλληλεπίδρασης του προγράμματος με την ευρύτερη κοινωνία αποτελεί το Πολιτιστικό του Στέκι, που στεγάζεται στο χώρο της Ανοικτής Θεραπευτικής Κοινότητας και φιλοξενεί εκθέσεις και πολιτιστικά δρώμενα. www.kethea-diavasi.gr / info@kethea-diavasi.gr Kεντρική γραμματεία Σταυροπούλου 29, 112 52 Αθήνα τηλ. 210 8653960, φαξ 210 8651227 Συμβουλευτικό Κέντρο Φυλής 217, 112 53 Αθήνα τηλ. 210 8660070, 210 8664259 φαξ 210 8659754 Συμβουλευτικό Κέντρο βραδινού προγράμματος Φυλής 217, 112 53 Αθήνα, τηλ. 210 8626761, 210 8657826 φαξ 210 8651227 Ανοικτή Θεραπευτική Kοινότητα Σταυρoπoύλoυ 29, 112 52 Αθήνα τηλ. 210 8640943, 210 8653960 210 8663378, φαξ 210 8651227 Βραδινή Κοινότητα Iθάκης 42, 112 51 Aθήνα τηλ. 210 8660087, 210 8657826 φαξ 210 8668468 Kέντρο Κοινωνικής Επανένταξης Φυλής 217, 112 53 Αθήνα τηλ. 210 8629812, 210 8641888 Κέντρο Κοινωνικής Επανένταξης βραδινού προγράμματος Φυλής 217, 112 53 Αθήνα τηλ. 210 8629812, 210 8641888 Kέντρο Oικογενειακής Yποστήριξης 3 ης Σεπτεμβρίου 176, 112 51 Αθήνα τηλ. 210 8612604, φαξ 210 8665913 Kέντρο Oικογενειακής Yποστήριξης βραδινού προγράμματος 3 ης Σεπτεμβρίου 176, 112 51 Αθήνα τηλ. 210 8612604, φαξ 210 8665913 Club Eργασίας Σταυρoπoύλoυ 29, 112 52 Αθήνα τηλ. 210 8640943, 210 8653960 210 8663378, φαξ 210 8651227 Πολιτιστικό Στέκι Σταυρoπoύλoυ 29, 112 52 Αθήνα τηλ. 210 8640943, 210 8653960 210 8663378, φαξ 210 8651227 17