Βοηθητικά στοιχεία Υπολογιστικού Θέµατος 1 Στο Σχήµα 1 απεικονίζεται µία τυπική διάταξη ανελκυστήρα προσώπων, καθώς και µία τυπική µορφή φρέατος διαδροµής. (α) Σχήµα 1: (α) τυπική διάταξη ανελκυστήρα προσώπων και (β) τυπική µορφή φρέατος διαδροµής. (β) Σχήµα 2: Τυπική ευθυντήρια ράβδος (οδηγός) ανελκυστήρα. 1 Τα αναγραφόµενα στο παρόν κείµενο προορίζονται αποκλειστικά και µόνο για την κάλυψη εκπαιδευτικών αναγκών στο πλαίσιο του µαθήµατος Ανυψωτικές & Μεταφορικές Μηχανές της Σχολής ΜΜ του ΕΜΠ. Σελίδα 1 από 8
Στο Σχήµα 2 απεικονίζεται η διατοµή µίας τυπικής ευθυντηρίας ράβδου ανελκυστήρα, καθώς και βασικές γεωµετρικές διαστάσεις αυτής. Στον Πίνακα 1 συνοψίζονται πληροφορίες σχετικές µε τυπικές περιπτώσεις ευθυντηρίων ράβδων. Ειδικότερα, αναφέρονται γεωµετρικές διαστάσεις τυπικών διατοµών, το βάρος G ανά µονάδα µήκους της ράβδου καθώς και τυπικά µεγέθη σχετιζόµενα µε την αντοχή της διατοµής (θέση e x1 κυρίου άξονα x-x, ακτίνες αδρανείας i x1 και i x2, ροπές αδρανείας J x και J y, καθώς και οι ροπές αντίστασης W x και W y. Πίνακας 1: Στοιχεία τυπικών ευθυντηρίων ράβδων ανελκυστήρων Στατικά µεγέθη ιαστάσεις οδηγού Βάρος A/A x - x y - y e a [mm] h [mm] b [mm] f [mm] c [mm] s [mm] t [mm] F [cm 2 x1 [mm] e x2 [mm] ] G [Kp/m] i x [cm] J x [cm4] W x [cm3] i y [cm] J y [cm4] W y [cm3] 1 9,0 50,0 50 35 7,50 6,50 6,50 7,06 5,55 16,50 35,50 1,54 16,70 5,06 0,96 9,52 2,60 2 9,0 70,0 70 45 8,00 8,50 8,50 11,45 9,00 20,70 49,30 2,11 51,13 10,38 1,46 24,50 7,00 3 14,0 65,0 90 35 9,00 8,00 10,00 14,88 11,70 20,50 44,50 2,05 62,68 14,08 1,93 55,54 12,38 4 15,9 62,0 89 32 10,00 8,00 11,00 15,65 12,30 20,90 41,12 1,95 59,60 14,50 1,83 52,47 11,79 5 16,0 75,0 90 42 9,00 8,00 10,00 16,98 13,35 26,70 48,30 2,46 102,50 21,20 1,85 57,80 12,85 6 16,0 82,0 125 42 10,00 9,00 12,00 22,77 17,90 24,30 57,70 2,59 152,55 26,43 2,75 172,50 27,60 7 13,9 88,9 127 50 10,00 13,00 16,00 28,42 22,30 24,60 64,40 2,64 198,96 30,97 2,91 245,57 38,67 Στο Σχήµα 3 παρουσιάζεται µία τυπική εγκατάσταση ανελκυστήρα µε µηχανοστάσιο στο δώµα. Ειδικότερα, απεικονίζονται τα εξής: (1) κινητήρας, (2) µειωτήρας (σύστηµα ατέρµονα κοχλίατροχού), (3) τροχαλία τριβής, (4) τροχαλία παρεκκλίσεως, (5) πέδη, (6) πίνακας ευθυντηρίων κυκλωµάτων (control), (7) πίνακας κινήσεως, (8) πίνακας φωτισµού, (9) θάλαµος, (10) αντίβαρο, (11) στηρίγµατα οδηγών, (12) οδηγοί και (13) πέδιλα ολισθήσεως θαλάµου. (α) (β) (γ) Σχήµα 3: Τυπική εγκατάσταση ανελκυστήρα µε µηχανοστάσιο στο δώµα: (α) τοµή µηχανοστασίου και φρέατος, (β) κάτοψη µηχανοστασίου και (γ) κάτοψη φρέατος. Στο Σχήµα 4 παρουσιάζεται µία τυπική εγκατάσταση ανελκυστήρα µε µηχανοστάσιο στο υπόγειο. Ειδικότερα, απεικονίζονται τα εξής: (1) κινητήρας, (2) µειωτήρας (σύστηµα ατέρµονα κοχλίατροχού), (3) τροχαλία τριβής, (4) τροχαλία παρεκκλίσεως, (5) τροχαλία παρεκκλίσεως προς το αντίβαρο, (6) τροχαλία παρεκκλίσεως προς το θάλαµο, πέδη, (7) πίνακας ευθυντηρίων κυκλωµάτων (control), (8) πίνακας κινήσεως, (9) πίνακας φωτισµού, (10) θάλαµος, (11) αντίβαρο, (12) στηρίγµατα οδηγών, (13) οδηγοί και (14) πέδιλα ολισθήσεως θαλάµου. Σελίδα 2 από 8
(β) (γ) (α) Σχήµα 4: Τυπική εγκατάσταση ανελκυστήρα µε µηχανοστάσιο στο υπόγειο: (α) τοµή µηχανοστασίου και φρέατος, (β) κάτοψη τροχαλιοστασίου, (γ) κάτοψη φρέατος και (δ) κάτοψη µηχανοστασίου. Στο Σχήµα 5, σε συνδυασµό µε τον Πίνακα 2, παρέχονται στοιχεία σχετικά µε τις αποστάσεις, οι οποίες πρέπει να διατηρούνται µεταξύ θαλάµου, αντιβάρου και φρέατος, σε έναν τυπικό ανελκυστήρα προσώπων. (δ) Σελίδα 3 από 8
Σχήµα 5: Κάτοψη φρέατος και σχετικές αποστάσεις µεταξύ θαλάµου, αντιβάρου και τοιχώµατος του φρέατος. Πίνακας 2: Τυπικές αποστάσεις µεταξύ θαλάµου, αντιβάρου και τοιχώµατος του φρέατος, σε τυπικό ανελκυστήρα προσώπων. Αριθμός ατόμων α [cm] β [cm] γ [cm] δ [cm] ε [cm] 2 έως και 4 10 10 10 10 10 5 έως και 6 15 10 10 10 10 7 έως και 10 15 10 10 10 10 10 έως και 15 20 10 15 15 15 15 έως και 20 25 15 15 15 15 Στον Πίνακα 3 παρουσιάζονται στοιχεία σχετικά µε τη µάζα του θαλάµου (συµπεριλαµβανοµένου του πλαισίου), συναρτήσει του πλήθους των προς µεταφορά προσώπων, σε τυπικό ανελκυστήρα προσώπων. Πίνακας 3: Μάζα θαλάµου (συµπεριλαµβανοµένου του πλαισίου) για τυπικό ανελκυστήρα προσώπων. Αριθμός ατόμων 2 3 4 5 6 7 8 10 Μάζα θαλάμου μαζί με το πλαίσιο [kg] 250 275 300 350 400 450 500 550 Στον Πίνακα 4 παρουσιάζονται ενδεικτικές διαστάσεις τόσο για το θάλαµο όσο και το φρέαρ, σε τυπικό ανελκυστήρα προσώπων. Σελίδα 4 από 8
Πίνακας 4: Ενδεικτικές διαστάσεις θαλάµου και φρέατος, για τυπικό ανελκυστήρα προσώπων. Αριθμός ατόμων Ωφέλιμο φορτίο Διαστάσεις θαλάμου Διαστάσεις φρέατος x o y o x y 2 180 0,80 0,70 1,00 1,10 3 225 0,80 0,85 1,00 1,25 4 300 0,85 1,00 1,05 1,40 5 375 0,95 1,10 1,25 1,50 6 450 1,05 1,20 1,35 1,60 8 600 1,10 1,40 1,40 1,80 10 750 1,25 1,50 1,65 1,85 12 900 1,30 1,60 1,70 2,15 15 1125 1,45 1,75 1,85 2,30 18 1350 1,55 1,90 2,05 2,50 20 1500 1,65 2,00 2,15 2,60 Στο Σχήµα 5 απεικονίζεται ο µηχανισµός της αρπάγης τύπου σφηνός. Πρόκειται για τη συνηθέστερη διάταξη προς εξασφάλιση ακαριαίας πεδήσεως. Σχήµα 6: Μηχανισµός αρπάγης τύπου σφηνός. Σελίδα 5 από 8
Στον Πίνακα 5 παρουσιάζονται ενδεικτικές τιµές σχετικά µε το µέγεθος και την ταχύτητα λειτουργίας ανελκυστήρα προσώπων (για µικρού µεγέθους κτήρια). Πίνακας 5: Ενδεικτικά στοιχεία σχετικά µε το µέγεθος και την ταχύτητα λειτουργίας ανελκυστήρα προσώπων (για µικρού µεγέθους κτήρια). Αριθμός Ορόφων Ανυψωτική ικανότητα [άτομα/ανελκυστήρα] 4 6 10 15 Ταχύτητα λειτουργίας υ [m/s] 0,5 0,8 1,0 0,8 1,0 1,5 1,0 1,5 2,5 1,5 2,5 3,5 Μεταφορική ικανότητα [άτομα/min] 4 3,5 3,8 4,0 5,1 5,3 5,7 5 3,0 3,3 3,5 4,4 4,7 5,0 7,0 6 2,6 2,9 3,2 4,0 4,2 4,6 6,3 7,3 7 2,7 2,9 3,6 3,9 4,3 5,7 6,8 7,5 8 2,7 3,3 3,6 4,0 5,3 6,3 7,0 8,2 9 3,1 3,3 3,8 4,9 5,9 6,6 7,7 8,4 10 3,1 3,6 4,6 5,5 6,3 7,2 8,0 11 3,0 3,4 4,3 5,2 6,0 6,9 7,7 8,1 12 3,2 4,1 5,0 5,7 6,6 7,3 7,8 13 3,9 4,8 5,5 6,3 7,0 7,5 14 3,7 4,6 5,3 6,0 6,8 7,3 15 4,2 5,1 5,8 6,6 7,1 Στον Πίνακα 6 παρουσιάζονται ενδεικτικές τιµές σχετικά µε το µέγεθος ανελκυστήρων προσώπων, οι οποίοι χρησιµοποιούντα σε µεγάλου µεγέθους κτήρια. Το σύµβολο [Α] αντιστοιχεί σε ανελκυστήρα µε απλή θύρα, ενώ το σύµβολο [ΚΑ] αντιστοιχεί σε ανελκυστήρα διπλής θύρας κεντρικού ανοίγµατος. Πίνακας 6: Ενδεικτικά στοιχεία σχετικά µε το µέγεθος ανελκυστήρων προσώπων (για µεγάλου µεγέθους κτήρια) Τύπος κτηρίου Άτομα Μέγεθος και τύπος θύρας Τύπος κτηρίου 8 12 0,9m [A] Διαμέρισμα 10 30 1,0 ή 1,2m [KA] Σχολείο 12 18 1,0m [KA] Ξενοδοχείο 10 14 1,0m [KA] Οικοτροφείο 10 0,9m [A] Κέντρο νεότητας ή Κέντρο ηλικιωμένων 10 18 1,0m [KA] Νοσοκομείο 10 14 1,0m [KA] Κλινική 10 18 1,0m [KA] Στον Πίνακα 7 παρουσιάζονται ενδεικτικές τιµές σχετικά µε το είδος χρήσης του κτηρίου. Σελίδα 6 από 8
Πίνακας 7: Ενδεικτικά στοιχεία σχετικά µε το είδος χρήσης του κτηρίου. Τύπος κτηρίου Πυκνότητα ατόμων Πιθανή 5λεπτη αιχμή κυκλοφορίας [%] Μέγιστος χρόνος αναμονής [s] Διαμέρισμα πόλεως κεντρικό 1,6/υπνοδωμάτιο 5 7 50 70 μη-κεντρικό 1,9/υπνοδωμάτιο 6 7 50 90 Σχολείο Αίθουσα διδασκαλίας 0,7 1,0 μαθητ/m 2 25 40 50 70 Οικοτροφείο Εργαστήριο 0,2 0,4 μαθητ/m 2 20 40 60 Βιβλιοθήκη 0,1 0,2 μαθητ/m 2 15 40 60 Κυλικείο 0,1 μαθητ/m 2 15 40 60 με πρόχειρο φαγητό 0,05 οικότροφοι/m 2 10 50 70 με εστιατόριο 0,05 οικότροφοι/m 2 15 50 70 Κέντρο Νεότητας ή 1,4 άτομα/υπνοδωμάτιο 6 50 90 Κέντρο Ηλικιωμένων Δικαστήριο 35 άτομα/αίθουσα 12 15 40 60 Νοσοκομείο 2,3 3 ασθενείς/κρεβάτι 10 12 30 50 Κλινική 1 1,5 ασθενείς/κρεβάτι 8 10 40 70 Ξενοδοχείο 1,7 επισκέπτ/δωμάτιο 10 15 40 60 Ο Πίνακας 8 αφορά σε ενδεικτικές τιµές ταχύτητας του ανελκυστήρα. Οι, συνοδευόµενες µε την ένδειξη [*] τιµές, αφορούν σε ανελκυστήρες, οι οποίοι εξυπηρετούν οµάδες ορόφων. Πίνακας 8: Ενδεικτικά στοιχεία σχετικά µε την επιλογή ταχύτητας του ανελκυστήρα. Είδος κτηρίου Μικρά γραφεία και βιοτεχνίες Μεγάλα γραφεία και βιομηχανίες 2 5 5 10 10 15 15 25 1 1,5 1,5 1,75 2,5 3,5 [*] 1,5 2 1,75 2,5 2,5 3,5 4 [*] Κατοικίες 0,5 1,0 1,5 2 [*] Καταστήματα 1 1,5 1,75 2,5 2,5 3,5 - Γκαράζ 0,5 1,5 1,25 2,5 1,75 3,5 - Ξενοδοχεία και οικοτροφεία Αριθμός ορόφων 1,0 1,25 2,0 2,5 [*] Νοσοκομεία 1,0 1,75 2,5 3,5 4,0 [*] 4 [*] Κλινικές 1,0 1,75 2,0 2,5 3,5 [*] Δικαστήρια 2,5 2,5 4 [*] 4 [*] Σελίδα 7 από 8
Ο Πίνακας 9 αφορά σε ενδεικτικές τιµές σχετικά µε το χρόνο επιβίβασης και αποβίβασης. Οι τιµές αφορούν σε 100% πλήρωση του ανελκυστήρα, κάτι που συµβαίνει στις ώρες αιχµής. Πίνακας 9: Ενδεικτικά στοιχεία σχετικά µε το χρόνο επιβίβασης και αποβίβασης από τον ανελκυστήρα. Ανελκυστήρας Φορτίο [kg] Άτομα Επιβίβαση (Ισόγειο) Ολικός χρόνος [s] Αποβίβαση Χρόνος εξόδου ανά στάση [s] 750 10 8 1,20 900 12 11 1,50 1200 16 14 1,60 1350 18 15,5 1,70 1500 20 16,5 1,90 1650 22 17 2,00 Σελίδα 8 από 8