ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΣΥΝΤΑΚΤΗ ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΣΥΝΤΑΚΤΗ

1 ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΣΥΝΤΑΚΤΗ ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΣΥΝΤΑΚΤΗ Παιδιατρική Κλινική Λοιμωδών Τι μπορώ να πω σήμερα; Η πιο ιστορική κλινική της Θεσσαλονίκης, η πιο ανθρωποκεντρική κλινική της Βορείου Ελλάδος, η Παιδιατρική Κλινική του Λοιμωδών Θεσσαλονίκης σταμάτησε να «εκπέμπει». Την υποχρέωσαν σε σιγή. Μια μακρά ιστορία της κλινικής τελείωσε, ίσως όχι με τον καλύτερο τρόπο. Εκατοντάδες παιδίατροι, γενιές παιδιάτρων έμαθαν «γράμματα» στην κλινική αυτή, μπόρεσαν να σταδιοδρομήσουν με αυτά που έμαθαν και ευγνωμονούν την κλινική. Η Κλινική αποτελούσε χρόνια το «κόσμημα» της παιδιατρικής ειδικότητας. Ο τίτλος δόθηκε από τους ίδιους τους ελευθεροεπαγγελματίες της πόλης οι οποίοι την είχαν σαν μέγιστη βοήθεια στο έργο τους και από τους πολίτες της πόλης που την θεωρούσαν αποκούμπι στον πόνο τους. Μια κλινική που παρά τις παλιές εγκαταστάσεις είχε καταφέρει να προσελκύσει όχι μόνο τους φτωχούς αλλά και τους οικονομικά ικανούς που την προτιμούσαν για τη δουλειά που γινότανε και δεν τους ενδιέφερε το κτίριο. Ήξεραν ότι θα εξυπηρετηθούν γρήγορα, θα λάβουν σωστή περίθαλψη, και θα έχουν ταχεία λύση του προβλήματος τους. Και όλα αυτά χωρίς γνωριμίες, χωρίς φακελάκια, χωρίς παρακάλια. Ο άξονας της κλινικής ήταν ο άρρωστος. Χωρίς διακρίσεις. Όλα τα παιδιά ήταν ίσα (ανεξαρτήτως φυλής, καταγωγής, φύλου, κοινωνικοοικονομικής κατάστασης, εθνικότητας κλπ) και ετύγχαναν ίσης νοσηλείας και μεταχείρισης. Η ελιτίστικη διαλογή ήταν κάτι τελείως ξένο για μας. Με τους γιατρούς να δουλεύουν πέραν του ωραρίου, μόνον να δίνουν και χωρίς να παίρνουν. Ήταν η μοναδική ίσως κλινική στη χώρα που ΟΥΔΕΙΣ χρηματίστηκε ουδέποτε. Ήταν η μοναδική κλινική που ο γιατρός έβλεπε τον άρρωστο στα μάτια, απ ευθείας, και όχι από το ύψος του τίτλου ή της θέσης του. Με μία διακίνηση 12000-14000 ασθενών και 2200-2500 εισαγωγών το χρόνο, η κλινική θεωρήθηκε αντιοικονομική (!!!). Ωστόσο και στο θέμα αυτό είχαμε προτείνει λύση αλλά ουδέποτε εισακούσθηκε η πρόταση μας για μεταφορά της κλινικής αυτούσιας και αυτοδύναμης σε μεγάλο νοσοκομείο, ώστε να περιορισθούν οι αδυναμίες ενός μικρού νοσοκομείου. Όταν πρωτοδιορίστηκα στο Λοιμωδών, Γενάρης του 1980, μου έλεγαν οι φίλοι: Γιατί πας εκεί; Τα λοιμώδη δεν υπάρχουν πια και το νοσοκομείο θα κλείσει οσονούπω. Το νοσοκομείο άντεξε πάνω από 30 χρόνια από τότε. Σε όλη αυτή τη διαδρομή τα λοιμώδη και οι λοιμώξεις όχι μόνο δεν εξαφανίστηκαν, αλλά τουναντίον πολλαπλασιάστηκαν, αποτέλεσαν αντικείμενο εξειδίκευσης-υποειδικότητας και είναι ο υπ αριθμ. ένα κίνδυνος για τη δημόσια υγεία, κινητοποιώντας κάθε τόσο τον πλανήτη με επιδημίες και πανδημίες. Το αστείο είναι ότι και τα σημερινά επιχειρήματα για τη διακοπή της λειτουργίας αφορούσαν πάλι (όπως και παλιά) την ουσιαστική ανυπαρξία λοιμωδών νοσημάτων και άρα τη μη αναγκαιότητα αυτού του νοσοκομείου. ΝΑΙ. Απλά σήμερα ο από πολλών ετών σχεδιασμός για το κλείσιμο του Λοιμωδών βρήκε συμμάχους. Ειπώθηκε

2 Λ ο ί μ ω ξ η μάλιστα ότι η Κλινική ήταν επικίνδυνη. Βέβαια όλοι γνωρίζουν ότι επικίνδυνοι ήσαν αυτοί που το ισχυριζόντουσαν. Ευνοϊκός σύμμαχος επίσης ήταν η οικονομική κρίση, χωρίς να είναι σίγουρο ότι το κλείσιμο θα επιφέρει οικονομία κλίμακας. Σαφώς πίσω από τους οικονομικούς λόγους κρύβονται και άλλα πιο ισχυρά συμφέροντα που θα φανούν σύντομα. Σεμινάριο Παιδιατρικών Λοιμώξεων Το σεμινάριο αυτό ξεκίνησε με προσωπική μου πρωτοβουλία πριν 17 χρόνια, όταν ήμουν επιμελητής στην Παιδιατρική Κλινική του Λοιμωδών και υλοποιήθηκε παράλληλα με τη δουλειά στην Κλινική. Την ιδέα και την πρόταση για συνεργασία αποδέχθηκε ο φίλος Μανόλης Ροηλίδης και έτσι προέκυψε το παραπάνω σεμινάριο που με κόπο και μεράκι έφτασε να είναι από τα πλέον αξιόπιστα σεμινάρια της χώρας μας. Η Παιδιατρική Κλινική, όπως είπα παραπάνω, διέκοψε τη λειτουργία της προ ημερών. Για να ακριβολογούμε, τής επέβαλαν τη διακοπή και τη διέλυσαν. Η μη ύπαρξη της Κλινικής όπου εθήτευσα για αρκετές δεκαετίες και τη διηύθυνα τα τελευταία δέκα χρόνια, μαζί με κάποιες μη αποδεκτές ρυθμίσεις του ΕΟΦ, με οδήγησαν στο να αποχωρήσω από τη διοργάνωση του Σεμιναρίου το οποίο παύει πλέον να υφίσταται. Από τη θέση αυτή θέλω να ευχαριστήσω για μια ακόμη φορά όλους τους συναδέλφους που αγκάλιασαν θερμά το σεμινάριο και το οδήγησαν στην κορυφή. Επίσης, θέλω να ευχαριστήσω και τον συνδιοργανωτή κ. Ροηλίδη για την άψογη συνεργασία που είχαμε όλα αυτά τα χρόνια και για την πολύ μεγάλη συμβολή του στην επιτυχία του σεμιναρίου. ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΘΕΜΑ ΕΜΒΟΛΙΑΣΤΙΚΑ ΣΧΗΜΑΤΑ ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΘΕΜΑ Τα εμβόλια έχουν προσφέρει πάρα πολλά στην ανθρωπότητα. Έχουν σώσει εκατομμύρια κόσμο από τον θάνατο ή τις βαριές συνέπειες σοβαρών λοιμωδών νοσημάτων. Μαζί με το καθαρό νερό αποτέλεσαν τον σημαντικότερο παράγοντα παρέμβασης στη δημόσια υγεία. Σήμερα η πρόοδος στον τομέα των εμβολίων είναι εκρηκτική. Τόση που αναρωτιέται κανείς αν έχουμε φθάσει στο αντίθετο άκρο. Είναι τόσα τα εμβόλια που κυκλοφορούν ώστε δεν υπάρχει πλέον κενό χρονικό διάστημα που να μπορέσει ο γιατρός να εφαρμόσει το συνολικό πρόγραμμα. Ιδιαίτερα στη χώρα μας η οποία έχει το πλουσιότερο εμβολιαστικό πρόγραμμα, όντας μάλιστα η φτωχότερη ίσως χώρα στην Ευρωπαϊκή Ένωση και μάλιστα υπό καθεστώς άγριας και εξοντωτικής λιτότητας. Βέβαια το να εμβολιάζεις και να προφυλάσσεις δεν είναι μεμπτόν. Το αντίθετο μάλιστα. Όμως η πρόληψη δεν συνίσταται μόνον στη χορήγηση ενός εμβολίου. Η ορθή πρόληψη είναι συνισταμένη πολλών παραγόντων. Και κυριότερος από αυτούς τους παράγοντες είναι η ύπαρξη ενός σωστά δομημένου συστήματος υγείας, ενός συστήματος παρακολούθησης της δημόσιας υγείας, ενός συστήματος στελεχωμένου και εκπαιδευμένου. Υπάρχει τέτοιο σύστημα στη χώρα μας; Σαφώς όχι. Που είναι οι νοσηλεύτριες, που είναι οι επισκέπτες υγείας, που είναι η καταγραφή του πληθυσμού, ώστε οι υπηρεσίες δημόσιας υγείας να καλούν τις μητέρες στον κατάλληλο χρόνο για εμβολιασμό των παιδιών τους; Όλοι αυτοί χρειάζονται για να αυξηθεί η εμβολιαστική κάλυψη και άρα να πετύχει το εμβόλιο τους στόχους του. Με μικρή κάλυψη το μόνο που κάνουμε είναι να κυκλοφορούμε το χρήμα. Στη χώρα μας επίσης το μόνο που κάνουμε είναι να διαμαρτυρόμαστε γιατί γίνονται εμβόλια στα νοσοκομεία, στα δημοτικά ιατρεία κλπ. Αντί να απαιτούμε

Λ ο ί μ ω ξ η 3 συνεχώς εμβολιασμούς όπου υπάρχει δυνατότητα, εμείς κοιτάζουμε να περιορίσουμε τα εμβόλια στα ιδιωτικά μας ιατρεία για να προσποριστούμε ένα προσωρινό κέρδος, χωρίς να μας ενδιαφέρει ο τελικός στόχος του εμβολιασμού. Δηλαδή η μαζική κάλυψη. Τα εμβόλια μπορούν και πρέπει να γίνονται όπου υπάρχει ιατρική επίβλεψη. Για να εισαχθεί ένα εμβόλιο σε μια χώρα πρέπει να υπάρχουν επιδημιολογικές μελέτες για το νόσημα, για την ανάγκη προφύλαξης από το νόσημα, να καθοριστεί ο πληθυσμός στόχος και στη συνέχεια να εισαχθεί το εμβόλιο. Εμείς τι κάνουμε; Εισάγουμε το όποιο εμβόλιο κυκλοφορεί, χωρίς καμμιά μελέτη. Εκ των υστέρων προσπαθούμε να βρούμε αν οι τύποι που περιέχονται σε ένα εμβόλιο, υπάρχουν και στη χώρα μας. Ανορθόδοξα πράγματα. Πάντα ακολουθούμε. Ποτέ δεν οδηγούμε. Όσον αφορά το εμβολιαστικό μας πρόγραμμα τώρα, έχω γράψει πολλές φορές γιαυτό. Ας επιχειρήσω μια νέα εκτίμηση. Το πρόγραμμα μας είναι το πιο πλήρες και πιο «πλούσιο» της Ευρώπης. Τι σημαίνει αυτό; Γιατί διαφέρουμε εμείς; Είμαστε πιο ευάλωτοι στις λοιμώξεις; Έχουμε περισσότερα λεφτά από τους άλλους; Νοιαζόμαστε περισσότερο για την υγεία των παιδιών από ότι οι άλλοι ευρωπαίοι; Δύσκολα ερωτήματα. Κάποτε ρώτησα σ ένα συνέδριο γιατί χορηγούμε αυτό το σχήμα στο τάδε εμβόλιο; Και η απάντηση: γιατί έτσι το χορηγούν και οι αμερικάνοι. Μα τότε γιατί χρειαζόμαστε τις διάφορες επιτροπές; Ας υπάρχει ένα άτομο που θα αντιγράφει το αμερικάνικο πρόγραμμα και αυτό αρκεί. Το έτερον παράδοξον του τρέχοντος προγράμματος είναι ότι περιλαμβάνει ένα εμβόλιο που δεν κυκλοφορεί στη χώρα μας. Δεν έχει εισαχθεί. Εγώ ξέρω ότι «εθνικό» σημαίνει αυτό που υπάρχει και γίνεται στη χώρα μας. Όχι αυτό που θα έρθει στο μέλλον. Αντίθετα, δεν περιλαμβάνει εμβόλιο που κυκλοφορεί από ετών στη χώρα και κάθε τόσο αναφέρεται με ομιλίες σε συνέδρια. Τα προγράμματα εμβολιασμών στον ευρωπαϊκό χώρο ποικίλουν. Κανονικά θα έπρεπε να υπάρχει ένα σχετικά ενιαίο πρόγραμμα. Παρακάτω θα αναφερθούν συγκριτικά στοιχεία από τα προγράμματα 30 χωρών. Οι χώρες αυτές είναι: Αυστρία, Βέλγιο, Βουλγαρία, Γαλλία, Γερμανία, Δανία, Ελλάδα, Εσθονία, Ηνωμένο Βασίλειο, Ιρλανδία, Ισλανδία, Ισπανία, Ιταλία, Κύπρος, Λατβία, Λιθουανία, Λιχνεστάϊν, Λουξεμβούργο, Μάλτα, Νορβηγία, Ολλανδία, Ουγγαρία, Πολωνία, Πορτογαλία, Ρουμανία, Σλοβακία, Σλοβενία, Σουηδία, Τσεχία, Φινλανδία. Τα στοιχεία προέρχονται από το ecdc. Ηπατίτιδα Β. Από τις 30 χώρες, οι 5 συστήνουν εμβολιασμό από τη γέννηση. Οι περισσότερες συστήνουν εμβολιασμό κατά τη γέννηση μόνο σε ομάδες υψηλού κινδύνου. Το καλύτερο είναι να γίνεται το εμβόλιο από τη γέννηση σε όλους. Λύνει προβλήματα χώρου. Σε αντίθετη περίπτωση ας γίνεται μεμονωμένα μετά τον 7ο ή 8ο μήνα. Για ομάδες υψηλού κινδύνου υποχρεωτικά από τη γέννηση. Εμβόλιο ιού Ρότα. Μόνο 7 ευρωπαϊκές χώρες περιλαμβάνουν στο πρόγραμμα τους τον εμβολιασμό κατά του ιού Ρότα. Θεωρητικά δεν είναι από τα πλέον απαραίτητα εμβόλια. Στη χώρα μας δεν θυμάμαι να έχει αναφερθεί θάνατος από ιό Ρότα σε κατά τα άλλα υγιές παιδί τα τελευταία 30 χρόνια. Το ίδιο ισχύει και σε άλλες χώρες. Βέβαια η οικονομική επιβάρυνση της νόσου, και ειδικά των σοβαρών περιστατικών, είναι μεγάλη. Πιο συμφέρον θα ήταν το συγκεκριμένο εμβόλιο αν είχε μικρότερη τιμή. Εμβόλιο πνευμονιοκόκκου. Το δοσολογικό σχήμα για το συζευγμένο πνευμονιοκοκκικό εμβόλιο έχει ποικιλομορφία στην Ευρώπη. Οκτώ χώρες δεν το περιλαμβάνουν στο πρόγραμμα τους, 16 χώρες έχουν σχήμα 2+1 δόσεις με 2 ακόμη να έχουν 3 δόσεις αλλά ανά μήνα χωρίς αναμνηστική. Το σχήμα 3+1 που εφαρμόζουμε στη χώρα μας το έχουν μόνο 4 χώρες στην Ευρώπη (συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας).

4 Λ ο ί μ ω ξ η Ποιο είναι το σωστό; Πρόσφατη μελέτη στις ΗΠΑ έδειξε ότι αν το σχήμα από το σχήμα 3+1 αφαιρεθεί μία δόση (γίνει δηλ. 2+1) τότε προκύπτει εξοικονόμηση 500.000.000 δολλαρίων, ενώ η τυχόν αύξηση νοσηρότητος ή και θνητότητας μπορεί να αντιρροπηθεί με μία αύξηση της εμβολιαστικής κάλυψης μόλις κατά 3%. Μια ακόμη πιο πρόσφατη μελέτη που δημοσιεύθηκε στις 03-09-2013 αφορούσε τη σύγκριση διαφόρων δοσολογικών σχημάτων. Η μελέτη έδειξε ότι όποιο σχήμα κι αν λάβουν τα βρέφη, απαντούν το ίδιο καλά στην αναμνηστική δόση (που έγινε σε ηλικία 11.5 μηνών). Χωρίς να είναι απόλυτα αποδεκτά τα αποτελέσματα των δύο μελετών (όπως συμβαίνει με όλες τις μελέτες), δείχνουν την κινητικότητα στο θέμα και την αβεβαιότητα που επικρατεί στο ποιο σχήμα είναι το ορθότερο. Ένα ακόμη ερώτημα για το εμβόλιο αυτό είναι αν τα παιδιά που εμβολιάσθηκαν κανονικά θα πρέπει να λάβουν άλλη μία δόση στην ενήλικο ζωή, με δεδομένο ότι το εμβόλιο έχει άδεια πλέον για όλες τις ηλικίες. Να σημειωθεί ότι το PCV13 στους ενήλικες το έχουν υιοθετήσει μόνο 3 χώρες στην Ευρώπη με πρώτη από αυτές τη χώρα μας. Εμβόλιο μηνιγγιτιδοκόκκου. Ένα εμβόλιο που το δοσολογικό του σχήμα άλλαξε πολλές φορές. Ακόμη και σήμερα το σχήμα δεν έχει σταθεροποιηθεί. Δεκαπέντε χώρες στην Ευρώπη δεν χορηγούν το μηνιγγιτιδοκοκκικό εμβόλιο. Οι υπόλοιπες χρησιμοποιούν ποικίλα δοσολογικά σχήματα που αφορούν 1 δόση (4 χώρες), 2 δόσεις (7 χώρες), 3 δόσεις (3 χώρες) και 4 δόσεις (1 χώρα). Η Ελλάδα είναι η μοναδική χώρα που χρησιμοποιεί 4 δόσεις. Προσοχή στη συγχορήγηση συζευγμένων εμβολίων που έχουν την ίδια πρωτεΐνη φορέα (CRM197). Εμβόλιο ανεμευλογιάς. Οι περισσότερες χώρες της Ευρώπης (20) δεν εφαρμόζουν εμβολιασμό κατά της ανεμευλογιάς. Γιατί; Είναι ένα ζωντανό εμβόλιο που η εισαγωγή του σε κάθε χώρα θα έπρεπε να γίνεται μόνον αν εφαρμοζόταν στο σύνολο του πληθυσμού. Όχι το «όποιος θέλει και όποτε θέλει». Η ανεμευλογιά δεν έχει θνητότητα αλλά έχει σοβαρές επιπλοκές που μπορεί να οδηγήσουν σε θνητότητα. Να σημειωθεί ότι απαραίτητη είναι η δεύτερη δόση που μάλιστα πρέπει να χορηγείται σε σύντομο διάστημα μετά την πρώτη (3-6 μήνες). Εμβόλιο MMR. Κλασικό εμβόλιο που γίνεται σε όλες τις χώρες σε δύο δόσεις με ποικίλα μεσοδιαστήματα. Πιστεύω πως πρέπει να καθιερωθεί τρίτη επαναληπτική δόση στην εφηβεία, και αυτό για το παρωτιδικό στέλεχος και μόνο. Εμβόλιο γρίπης. Μόνον 7 χώρες της Ευρώπης ασχολούνται με το εμβόλιο αυτό στο πρόγραμμα τους. Προσωπικά θα έλεγα ότι σωστά πράττει η Ευρώπη. Το συγκεκριμένο εμβόλιο έχει ένδειξη μόνο σε ομάδες υψηλού κινδύνου. Εμβόλιο ΗΑV. Ίσως μη απαραίτητο εμβόλιο. Ιδιαίτερα από την παιδική ηλικία. Μόνο 2 ευρωπαϊκές χώρες το χρησιμοποιούν (Ελλάδα και Τσεχία), μία απλά το συστήνει (Αυστρία) και μία (Κύπρος) το χορηγεί σε ειδικές περιστάσεις. Μήπως θα έπρεπε να το αφαιρέσουμε από το πρόγραμμα; Και δη όταν γίνεται σε τόσο μικρή ηλικία; Το νόσημα είναι ήπιο χωρίς επιπλοκές και κινδύνους. Εμβόλιο dtap-ipv. Στο εξωτερικό κυκλοφορεί χωρίς το στέλεχος της πολιομυελίτιδας. Αποδεκτό από όλες σχεδόν τις χώρες. Απαραίτητο σε όλους τους εφήβους και ενήλικες. Ο κοκκύτης συνεχίζει. Πρόσφατα ο αντικοκκυτικός εμβολιασμός επιβάλλεται σε όλες τις εγκυμονούσες στις ΗΠΑ και δη σε κάθε εγκυμοσύνη. Εμβόλιο HPV. Εννέα χώρες της Ευρώπης δεν περιλαμβάνουν στο πρόγραμμα τους το εμβόλιο κατά του ιού των ανθρωπίνων θηλωμάτων. Η ουσία είναι ότι και στις χώρες όπου αυτό χορηγείται, η κάλυψη είναι πολύ μικρή. Η αμφισβήτηση ή άρνηση για το συγκεκριμένο εμβόλιο παραμένει ισχυρή παντού. Ακόμη και στις ΗΠΑ υπάρχει στασιμότητα του ποσοστού

Λ ο ί μ ω ξ η κάλυψης. Λανθασμένες απόψεις, λανθασμένες τακτικές εισαγωγής, λανθασμένη διαφήμιση, όλα έχουν συντελέσει στην καθήλωση των ποσοστών κάλυψης, που ενίοτε φθάνουν και στην άρνηση του εμβολίου. Ενός εμβολίου που θα έχει μείζονες επιπτώσεις στη δημόσια υγεία, αν εφαρμοσθεί πλήρως. Απαραίτητη και επείγουσα προϋπόθεση η μείωση της ηλικίας χορήγησης. Ας είναι το 10 ο έτος της ζωής. Και επιτέλους ας το αναλάβουν ΜΟΝΟΝ οι παιδίατροι. Να σημειωθεί ότι υπάρχει τάση για μείωση των δόσεων από 3 σε 2. ΠΡΟΤΑΣΗ ΓΙΑ ΔΥΟ ΕΝΑΛΛΑΓΕΣ ΕΜΒΟΛΙΑΣΤΙΚΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Ι 0 HBV 1 μην HBV 2 μην 5x + Pneumo 3 μην MenB + Rota 4 μην 5x + Pneumo 5 μην MenB + Rota 6 μην 6x + Rota (αν 5Δ)+ ΜenB 7 μην MenC ή MCV4 ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΙΙ 2 μην 5x + Pneumo 3 μην MenB + Rota 4 μην 6x + Pneumo 5 μην MenB + Rota 6 μην 6x + Rota (αν 5Δ) + MenB 7 μην MenC ή MCV4 Μετά το 1ο έτος το σχήμα είναι κοινό και για τα δύο προγράμματα: 15 μην MMR 16 μην 6x + Pneumo 17 μην Var + MCV4 24 μην Var ή MMR-V 4 χρ ΜΜR (αν δεν έγινε σε μικρή ηλικία) 6 χρ DTP-IPV 5 10 χρ HPV (3 δόσεις) 11 χρ MCV4 (1 δόση) 12χρ dtap (1 δόση) 15 χρ Pneumo (δεν είναι σήμερα στο πρόγραμμα) 18 χρ MMR (δεν είναι σήμερα στο πρόγραμμα) ΣΗΜΕΙΩΣΗ. Το προτεινόμενο πρόγραμμα είναι παραπλήσιο του Εθνικού Προγράμματος, αλλά είναι πολύ πιο ευέλικτο. Προτείνεται η προαιρετική χορήγηση τού εμβολίου Ρότα, δηλ. μόνο αν η δαπάνη πληρωθεί εξ ολοκλήρου από τον γονέα. Αφαιρείται μία δόση του πνευμονιοκόκκου από τη βρεφική ηλικία και προστίθεται αυτή στην εφηβεία όπου ούτως ή άλλως συστήνεται ο εμβολιασμός εφήβων - ενηλίκων. Η μετακίνηση γίνεται για λόγους καλύτερης εφαρμογής ενός φορτωμένου προγράμματος στη βρεφική ηλικία αλλά και για καλύτερη κάλυψη των παιδιών με επαναληπτική δόση ενός παθογόνου που είναι προβληματικό στην ανοσιακή του απάντηση. Αφαιρείται μία δόση μηνιγγιτιδοκόκκου από τη βρεφική ηλικία. Στα πολυσακχαριδικά εμβόλια καλύτερες είναι οι επαναλήψεις παρά οι αρχικές πολλές δόσεις. Θα μπορούσε να αφαιρεθεί και η άλλη δόση της βρεφικής ηλικίας και να γίνεται μόνο μία δόση μετά τον 12ο μήνα και μία επαναληπτική στην ηλικία που ορίζεται σήμερα ή και λίγο νωρίτερα. Συστήνεται η απόσυρση του εμβολίου της ηπατίτιδας Α ή η χορήγηση του μόνο σε ειδικές συνθήκες. Προστίθεται μία δόση MMR (τρίτη δόση) στην εφηβική ηλικία. Μπορεί να φαίνεται παρέκκλιση σήμερα, αλλά πιστεύω απόλυτα ότι η δόση αυτή θα προστεθεί διεθνώς σε λίγα χρόνια σε όλα τα προγράμματα. Είναι αναγκαιότητα που προκύπτει από το παρωτιδικό στέλεχος. Αν θέλει κάποιος να κάνει ξεχωριστά το εμβόλιο της ηπατίτιδας Β, τότε το συγχορηγεί στην ηλικία 7 και 9 μηνών μαζί με το μηνιγγιτιδοκοκκικό εμβόλιο και επαναληπτική

6 Λ ο ί μ ω ξ η στον 15ο μήνα μαζί με το ΜΜR. Αυτό φυσικά σημαίνει ότι δεν θα χρησιμοποιηθεί το εξαδύναμο εμβόλιο αλλά το πενταδύναμο στο υπόλοιπο σχήμα. ΑΠΟΨΗ ΑΠΟΨΗ ΚΟΣΤΟΣ ΕΜΒΟΛΙΩΝ Σε εξαιρετικά δύσκολη οικονομικά εποχή για τη χώρα μας, γίνεται μεγάλη εκστρατεία για μείωση δαπανών πανταχόθεν. Η υγεία δεν εξαιρέθηκε από αυτό. Αντίθετα, επιβάλλεται όλο και περισσότερο η χρήση των γενοσήμων φαρμάκων. Μάλιστα ο ασφαλισμένος επιβαρύνεται την επιπλέον διαφορά τιμής αν θέλει να χρησιμοποιήσει το πρωτότυπο φάρμακο. Αν εξετάσουμε το κόστος των εμβολίων θα δούμε ότι και εκεί υπάρχουν αποκλίσεις στις τιμές. Με δεδομένο ότι όλα τα εμβόλια είναι πρωτότυπα, δεν μπορεί να εφαρμοστεί το μέτρο των γενοσήμων. Μπορεί όμως το κράτος να ορίσει ως πρώτη χρήση το φθηνότερο σκεύασμα εμβολίου, ενώ όποιος επιθυμεί το ακριβότερο να πληρώνει τη διαφορά ο ίδιος. Έτσι θα επέλθει σημαντική οικονομία στο σύνολο του εμβολιαστικού προγράμματος για τα παιδιά. Μπορεί να υπάρξουν δύο αντιρρήσεις: 1) το συνολικό κόστος των εμβολίων είναι πολύ μικρό σε σχέση με τη δαπάνη φαρμάκων που γίνεται στη χώρα μας. Όταν όμως το κράτος έχει «στραγγίξει» ακόμα και τους πλέον χαμηλόμισθους τότε οποιαδήποτε οικονομία δικαιολογείται. 2) όλα τα εμβόλια δεν είναι ίδια. Ίσως σωστό. Αλλά στην ουσία οι διαφορές είναι μικρές. Εξάλλου όλα τα εμβόλια έχουν κρατική άδεια. Θεωρούμε λοιπόν ότι δεν μπορεί να είναι μειονεκτικά και να έχουν λάβει άδεια. Παρακάτω αναφέρουμε τις τιμές των εμβολίων που κυκλοφορούν στη χώρα μας (τιμές Αυγούστου 2013). ΣΚΕΥΑΣΜΑ ΤΙΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ Hep B Vaccination ENGERIX 20 13,01 GSK ENGERIX 10 9,05 GSK HBVAXPRO 5 9,55 SP MSD / VIANEX HBVAXPRO 10 15,89 SP MSD / VIANEX RotaVirus Vaccination ROTARIX (2 δόσεις) 64,86 GSK ROTATEQ (3 δόσεις) 38,48 SP MSD / VIANEX DTP Vaccination INFANRIX HEXA 48,37 GSK INFANRIX IPV HIB 29,24 GSK INFANRIX TETRA 20,46 GSK PENTAVAC 29,51 SP MSD / VIANEX TETRAVAC 14,42 SP MSD / VIANEX MCV Vaccination NEISVAC-C 26,02 BAXTER MENJUGATE 32,02 NOVARTIS MENINGITEC 21,05 PFIZER MENVEO 58,23 NOVARTIS PCV Vaccination PREVENAR-13 64,54 PFIZER SYNFLORIX 46,56 GSK Hib vaccination ACT-HIB 10,96 SP MSD / VIANEX HIBERIX 11,73 GSK MMR Vaccination M-M-RVAXPRO 9,08 SP MSD / VIANEX PRIORIX 12,61 GSK Varicella & MMRV Vaccination VARILRIX 34,28 GSK VARIVAX 46,36 SP MSD / VIANEX PRIORIX-TETRA 71,31 GSK Hep A Vaccination EPAXAL 26,35 CRUCELL HAVRIX 720 17,25 GSK HAVRIX 1440 26,30 GSK VAQTA 25 29,94 VIANEX

Λ ο ί μ ω ξ η VAQTA 50 29,94 VIANEX HPV Vaccination CERVARIX 79,25 GSK GARDASIL 145,18 SP MSD / VIANEX dtap Vaccination BOOSTRIX POLIO 25,48 GSK REPEVAX 19,75 SP MSD / VIANEX Flu Vaccination AGRIPPAL 5,85 NOVARTIS FLUARIX 5,78 GSK INFLUVAC 5,87 ABBOTT VAXIGRIP 6,12 SP MSD / VIANEX Συνδυασμοί εμβολίων υπάρχουν πολλοί. Ας χρησιμοποιήσουμε ένα κλασικό σχήμα για παράδειγμα: HBV, 5x, MCV, PCV, MMR, VAR, HAV, 4x, dtap, HPV, MCV4. Δεν περιλαμβάνονται MENB, ROTA, FLU. Το κόστος του παραπάνω σχήματος ανά παιδί είναι (στρογγυλοποιημένο): φθηνότερο = 845 ευρώ ακριβότερο=1210 ευρώ Διαφορά 43% ΠΡΑΚΤΙΚΟ ΘΕΜΑ ΠΡΑΚΤΙΚΟ ΘΕΜΑ ΒΑΚΤΗΡΙΑΚΗ ΡΙΝΟΚΟΛΠΙΤΙΔΑ 2013 Η ΑΑΡ τροποποίησε πρόσφατα παλαιότερες οδηγίες για τη διάγνωση και αντιμετώπιση της βακτηριακής ρινοκολπίτιδας στα παιδιά (Pediatrics 24-06-2013). Διαγνωστικά κριτήρια - Οξεία λοίμωξη με ρινική έκκριση ή/και ημερήσιο βήχα για πάνω από 10 ημέρες - Οξεία εμφάνιση υπερπυρεξίας με πυώδη ρινική έκκριση και συμπτωματολογία από το αναπνευστικό για 3 ή περισσότερες ημέρες. - Αρχική βελτίωση λοίμωξης ανώτερου αναπνευστικού που ακολουθείται από επιδείνωση συμπτωμάτων. Για τη διάγνωση δεν συνιστάται ακτινογραφία κόλπων διότι δεν μπορεί αυτή να διακρίνει μεταξύ βακτηριακής και ιογενούς κατάστασης. CT συνιστάται σε υπόνοια επιπλοκής από τον κόγχο ή το ΚΝΣ. Αντιβιοτικό εκλογής η αμοξυκιλλίνη (45 mg ή 90 mg σε υπόνοια ανθεκτικού πνευμονιοκόκκου) ή η αμοξυκιλλίνη/κλαβουλανικό σε υπόνοια αιμοφίλου ανθεκτικού. Σε περιπτώσεις που δεν υπάρχει δυνατότητα γνώσης για την αντοχή, τότε προτιμάται η αμοξυκιλλίνη/κλαβουλανικό. Αν χρησιμοποιηθεί το πρώτο διαγνωστικό κριτήριο, ο γιατρός μπορεί να περιμένει άλλες 3 ημέρες πριν χορηγήσει αντιβιοτικό. Σε μη βελτίωση ή σε επιδείνωση μετά 72 ώρες, γίνεται αλλαγή του αντιβιοτικού. Χρήσιμη συμπληρωματική αγωγή: αντιπυρετικά, ρινικοί ψεκασμοί με αλατούχα, εισπνοές υδρατμών. ΧΛΑΜΥΔΙΑΚΗ ΛΟΙΜΩΞΗ Το συχνότερα δηλούμενο σεξουαλικώς μεταδιδόμενο νόσημα στην Ευρώπη. Σύμφωνα με μελέτη του ECDC που βασίζεται σε στοιχεία 25 κρατών-μελών από το 1990-2011, το 2011 δηλώθηκαν 346.911 περιπτώσεις, δηλ. συχνότητα 175 ανά 100.000 πληθυσμού. Υπερτερούσαν οι γυναίκες (203 ανά 100.000), ενώ οι άνδρες είχαν μικρότερα ποσοστά λοίμωξης (145 ανά 100.000). Το 73% αφορούσε ηλικίες 15-24 χρόνων. Η συχνότητα είναι αυξημένη την τελευταία 10ετία αλλά φαίνεται ότι σταθεροποιήθηκε τα τελευταία 3 χρόνια. Βέβαια η αύξηση μπορεί να αποδοθεί σε καλύτερες διαγνωστικές μεθόδους ή και σε μεγαλύτερη ευαισθησία των γιατρών στην ανίχνευση του νοσήματος. Η μειωμένη κατά τόπους συχνότητα μπορεί να αντανακλά αλλαγές στα συστήματα υγείας ή έλλειψη αξιόπιστων διαγνωστικών μεθόδων, παρά πραγματική μείωση της νόσου. 7

Λοίμωξη ΕΞΩΙΑΤΡΙΚΗ ΣΕΛΙΔΑ ΕΞΩΙΑΤΡΙΚΗ ΣΕΛΙΔΑ Κάθε κορυφή είναι, αναπόφευκτα, και το χείλος μιας αβύσσου... Επιμέλεια - CtP - Eκτύπωση Εκδόσεις ΓΙΑΧΟΥΔΗ Κ.Μελενίκου 15 ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ - Τηλ. & Fax 2310.216779 Στην ιστοσελίδα www.loimoxi.blogspot.com θα βρείτε ενδιαφέροντα θέµατα που αφορούν τις Λοιµώξεις