«Ο ΗΓΟΣ ΕΠΕΝ ΥΣΕΩΝ ΓΙΑ ΦΩΤΟΒΟΛΤΑΪΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ» TEXNOOIKONOMIKH ΜΕΛΕΤΗ

Για την καλύτερη κατανόηση της οικονοµικότητας και της απόδοσης µιας φωτοβολταϊκής εγκατάστασης, θα παρουσιαστεί µία τεχνοοικονοµική ανάλυση για ένα τυπικό σύστηµα ονοµαστικής ισχύος 100kW µε βέλτιστο προσανατολισµό, χωρίς tracker, σεαγροτεµάχιο. 2

Κόστοςτηςπροµήθειαςτουεξοπλισµού. Σύµφωνα µε τις τρέχουσες τιµές στην ελληνική και διεθνή αγορά φωτοβολταϊκών πλαισίων, το κόστος του εξοπλισµού µαζί µε τα έξοδα µεταφοράς και εγκατάστασης κυµαίνεται µεταξύ 3.000 και 4.000 ανά εγκατεστηµένο kw. 3

Κόστος της προµήθειας του εξοπλισµού. Πιο αναλυτικά σε αυτό το κόστος περιλαµβάνονται: Φωτοβολταϊκά πλαίσια πολυκρυσταλλικού τύπου ή thin film. Ανάλογα µε την ονοµαστική δυναµικότητα του κάθε πλαισίου, για µια εγκατάσταση 100 kwαπαιτούνται 450 500 πλαίσια πολυκρυσταλλικούτύπουήπερίπουταδιπλάγιαπλαίσια thin film. Αντιστροφείς (inverters) για την µετατροπή του παραγόµενου συνεχούς ρεύµατος σε εναλλασσόµενο (πριν τη διοχέτευσή του στο δίκτυο). Ανάλογα µε τη δυναµικότητα του κάθε αντιστροφέα, για µια εγκατάσταση 100kWαπαιτούνται 12 16αντιστροφείς (ανεξάρτητα απότοανεπιλεγούνπλαίσιαπολυκρυσταλλικούτύπουήπλαίσια thin film) 4

Κόστος της προµήθειας του εξοπλισµού. Πιο αναλυτικά σε αυτό το κόστος περιλαµβάνονται: Καλώδια Συστήµατα βάσεων στήριξης. Τα συνήθη στηρίγµατα αποτελούνται από κράµα αλουµινίου ανοξείδωτου χάλυβα Εγκατάσταση βάσεων στήριξης σύµφωνα µε τις απαιτούµενες τεχνικές προδιαγραφές 5

Κόστος της προµήθειας του εξοπλισµού. Πιο αναλυτικά σε αυτό το κόστος περιλαµβάνονται: Μοντάρισµα, εγκατάσταση, σύνδεση φωτοβολταϊκών πλαισίων και αντιστροφέων Ηλεκτρολογικές εγκαταστάσεις και συνδέσεις περιλαµβανοµένων ηλεκτρολογικών πινάκων και λοιπού εξοπλισµού Οδεύσεις καλωδίων καλωδιώσεις γειώσεις συστήµατος Μεταφορικά κόστη στον χώρο εγκατάστασης 6

Κόστος της προµήθειας του εξοπλισµού. Το συνολικό κόστος εξοπλισµού, εξαρτάται σε µεγάλο βαθµό από την τελικήεπιλογήτουεξοπλισµού. Ανάλογαµετηνχώραπροέλευσης, την αποδοτικότητα και τις εξασφαλίσεις που µπορεί να προσφέρει ο εκάστοτε κατασκευαστής φωτοβολταϊκών πλαισίων και αντιστροφέων, το συνολικό αυτό κόστος µπορεί να παρουσιάζει µια διακύµανσητηςτάξηςτου±25% έως±30%. Για τους περαιτέρω υπολογισµούς θα θεωρήσουµε ένα κόστος της τάξης των 3.000 /kw και εποµένως ένα κόστος 300.000 για µια τυπικήεγκατάστασητων 100 kw. 7

Κόστος διαµόρφωσης περιβάλλοντος χώρου Όσον αφορά τα έργα περιβάλλοντος χώρου, απαιτείται µόνο η περίφραξη των εγκαταστάσεων µε περίφραξη τύπου συρµατοπλέγµατος. Για ένα σύστηµα 20kW, απαιτείται η περίφραξη µόνο των φωτοβολταϊκών πλαισίων και αντιστροφέων (και όχι του συνόλου του οικοπέδου) µε συρµατόπλεγµα συνολικού µήκους 180 µέτρων και ύψους 2 µέτρων. Το κόστος της εν λόγω περίφραξης (υλικά και εργασία) είναιτηςτάξηςτων 2.500. 8

Κόστος έργων διασύνδεση µε τη ΕΗ Όσοναφοράτησύνδεσητουσταθµούµετοδίκτυοχαµηλήςτάσηςτης ΕΗ, Ενδεικτκά, τα αναγκαία έργα για τη σύνδεση του σταθµού µε το δίκτυο είναι τα εξής: Επέκταση δικτύου ΜΤ µε κατασκευή νέου τµήµατος εναέριου δικτύου, µήκους 8 µέτρωνπερίπου, µεαγωγούς 3Χ16 mm2 ACSR. Κατασκευή νέου υποσταθµού 20/0,4 kv µε µετασχηµατιστή 50kVA. Επέκταση δικτύου ΧΤ µε κατασκευή νέου τµήµατος εναερίου δικτύου, µήκους 80 m περίπου, µεαγωγούςσκ-70. ΚατασκευήνέαςτριφασικήςπαροχήςΧΤ. Εγκατάσταση ηλεκτρονικής µετρητικής διάταξης εισερχόµενης και εξερχόµενης ενέργειας µε ενσωµατωµένο GSM modem. Η σύνδεση πραγµατοποιείται από συνεργεία της ΕΗ. Το κόστος της εν λόγω σύνδεσης είναι της τάξης των 9.000 9

Εποµένως το τελικό κόστος θεωρείται ότι είναι περίπου 311.500 ανάεγκατάστασητων 100 kw. Εκτός από την παραπάνω αρχική επένδυση, θα πρέπει να υπολογίζεται ότι στα δέκα περίπου χρόνια θα πρέπει να γίνει αντικατάσταση των αντιστροφέων, η οποία για τη συγκεκριµένη χρονιά θα προκαλέσει ένα επιπλέον έξοδο της τάξης των 10.000. 10

Θα πρέπει εδώ να σηµειωθεί ότι µέχρι πρόσφατα (µέχρι 31/01/2010), το κόστος εγκατάστασης Φ/Β συστηµάτων µπορούσε να επιδοτηθεί κατά 40% µέσω του Αναπτυξιακού Νόµου (για µικροµεσαίες επιχειρήσεις). Οαναπτυξιακόςνόµοςσταµάτησεναισχύειαπότην 1/2/2010. Σύµφωνα µε τον Νέο Αναπτυξιακό νόµο, τα φωτοβολταϊκά συστήµατα θα πάψουν να επιδοτούνται για το πάγιο κόστος εγκατάστασής τους, όταν αυτός ισχύσει Εποµένως θεωρούµε ότι το σύστηµα θα πραγµατοποιηθεί µε ίδια ή δανειακά κεφάλαια 11

Όσον αφορά τις τιµές πώλησης ηλεκτρικής ενέργειας, η τιµολόγηση της ηλεκτρικής ενέργειας που παράγεται από φωτοβολταϊκούς σταθµούς γίνεται µε βάση τα στοιχεία του ακόλουθου πίνακα (ισχύουν για 20 χρόνια οι τιµές κατάτηστιγµήυπογραφήςτηςσύµβασηςµεταξύεπενδυτήκαι ΕΣΜΗΕ, σύµφωναµετονπίνακα): 12

Η ηλεκτρική ενέργεια που παράγεται από φωτοβολταϊκό σταθµό και απορροφάται από το Σύστηµα, τιµολογείται σε µηνιαία βάση και ανά µεγαβατώρα (MWh) τηςαπορροφώµενηςηλεκτρικήςενέργειας. Οιτιµέςπουκαθορίζονταιστονπαραπάνωπίνακα, αναπροσαρµόζονται κάθε έτος µε ποσοστό ίσο µε το 25% του δείκτη τιµών καταναλωτή του προηγούµενου έτους, όπως αυτός καθορίζεται από την Τράπεζα της Ελλάδος. Οι τιµές πώλησης της ενέργειας είναι εξασφαλισµένες για τον κάθε παραγωγό για 20 χρόνια. Για τους υπολογισµούς µας θα θεωρήσουµε τιµή πώλησης της ηλεκτρικής ενέργειας µε 419,43 /MWh. Για το σύστηµα υπολογίζουµε (µε υπολογιστικά εργαλεία) συνολική ετήσια παραγωγή 140.000 kwh/έτος 13

Όσον αφορά την χρηµατοδότηση της επένδυσης, αυτή µπορεί να πραγµατοποιηθεί είτε από ίδια κεφάλαια, είτε από τραπεζικό δανεισµό. Σχεδόν όλες οι ελληνικές τράπεζες, παρουσιάζουν σήµερα προγράµµατα τα οποία χρηµατοδοτούν επενδύσεις στις ανανεώσιµες πηγές ενέργειας και ειδικότερα στα φωτοβολταϊκά. Τα συνήθη προγράµµατα καλύπτουν το σύνολο της επένδυσης, ενώ προσφέρουν επιτόκια που κυµαίνονται ανάλογα µε το Euribor µηνός. Ένα τυπικό επιτόκιο κυµαίνεται στο 6,5% Για τους περαιτέρω υπολογισµούς µας, στα διάφορα σενάρια που θα αναλυθούνστηνσυνέχεια, θαθεωρηθείότιτοεπιτόκιοδανεισµού, για δεκαετή διάρκεια δανείου, είναι 6,5% για όλη τη διάρκεια του δανείου. 14

Από τη στιγµή της έναρξης λειτουργίας του σταθµού, τα κόστη ετήσιας λειτουργίας του φωτοβολταϊκού σταθµού είναι πολύ χαµηλά και περιορίζονται στα κόστη ασφάλισης του εξοπλισµού. Στο σύνολό τους τα κόστη αυτά είναι περίπου 800-1000. Κανένα άλλο κόστος δεν απαιτείται για την 20ετή λειτουργία του φωτοβολταϊκούσταθµούκαθώςδενυπάρχουνπρώτεςύλες, βοηθητικές ύλες ή κατανάλωση ενέργειας. Εποµένως, για τους περαιτέρω υπολογισµούς µας, θα θεωρήσουµε ετήσια κόστη λειτουργίαςτηςτάξηςτων 800. 15

Ανακεφαλαιώνοντας τις υποθέσεις, για ένα σύστηµα ονοµαστικής ισχύος 20kW, έχουµε τα παρακάτω δεδοµένα: ΚόστοςΕπένδυσης: 311.500 Απόσβεση Επένδυσης: 20 έτη (φορολογική απόσβεση 7 χρόνια) ΕτήσιαΠαραγωγήΕνέργειας: 140.000 kwh/έτος Τιµή Πώλησης Ηλεκτρικής Ενέργειας: 0,41943 /kwh ΣυνολικέςΠωλήσειςΈτους: 11.532 Ετήσιο Επιτόκιο ανεισµού: 6,5% ιάρκεια ανείου: 10 έτη Ετήσια Λειτουργικά Έξοδα Επένδυσης: 800 16

Με βάση τα παραπάνω δεδοµένα θα προχωρήσουµε στη χρηµατοοικονοµικήαξιολόγησητηςεπένδυσης, αναλύοντας 2 διαφορετικάσενάρια. Στο πρώτο σενάριο θα υποτεθεί ότι υπάρχει µηδενικός δανεισµός και όλα τα κεφάλαια προέρχονται από ίδια κεφάλαια του επενδυτή Στο δεύτερο σενάριο θα θεωρηθεί 75% δανεισµός και 25% ίδια κεφάλαια 17

ΣΕΝΑΡΙΟ 1: 0% ΑΝΕΙΣΜΟΣ Στην περίπτωση του µηδενικού δανεισµού, όλα τα απαραίτητα κεφάλαια θεωρείται ότι προέρχονται από ίδια κεφάλαια ΠΟΣΟ ΕΠΕΝ ΥΣΗΣ ΠΟΣΟΣΤΟ Ι ΙΑΣ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣ ΠΟΣΟ Ι ΙΑΣ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣ ΠΟΣΟΣΤΟ ΕΠΙΧΟΡΗΓΗΣΗΣ % ΠΟΣΟ ΕΠΙΧΟΡΗΓΗΣΗΣ 311.500,00 0,00% (µ.ό %) 311.500,00 0,00% (µ.ό %) 0,00 ΠΟΣΟΣΤΟ ΑΝΕΙΟΥ 100,00% (µ.ό %) ΠΟΣΟ ΑΝΕΙΟΥ 0,00 18

ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ Τεχνοοικονοµική ανάλυση Φ/Β συστηµάτων ΣΕΝΑΡΙΟ 1: 0% ΑΝΕΙΣΜΟΣ Η απόσβεση της επένδυσης θεωρείται ότι γίνεται σε 20 έτη, και εποµένως υπάρχει συντελεστής απόσβεσης 5% ανά έτος ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΙΚΟΣ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΣ ΙΑΜΟΡΦΩΣΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΧΩΡΟΥ ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΗ Σ ΑΠΟΣΒΕΣΗΣ ΑΞΙΑ ΠΡΟΣ ΑΠΟΣΒΕΣΗ ΕΤΗΣΙΑ ΑΠΟΣΒΕΣΗ (ΣΕ ) 1ο έτος 2ο ετος 3ο έτος 4ο έτος 5ο έτος 5% 300.000,00 15.000,00 15.000,00 15.000,00 15.000,00 15.000,00 5% 2.500,00 125,00 125,00 125,00 125,00 125,00 ΕΡΓΑ ΥΠΟ ΟΜΗΣ 5% 9.000,00 450,00 450,00 450,00 450,00 450,00 ΣΥΝΟΛΟ 311.500,00 15.575,00 15.575,00 15.575,00 15.575,00 15.575,00 19

ΠΡΟΒΛΕΠΟΜΕΝΟΙ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΙ ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΕΩΣ ΚΑΙ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΧΡΗΣΕΩΝ σε 1ο ΕΤΟΣ 2ο ΕΤΟΣ 3ο ΕΤΟΣ 4ο ΕΤΟΣ 5ο ΕΤΟΣ ΣΥΝΟΛΟ ΚΥΚΛΟΥ ΕΡΓΑΣΙΩΝ 58.720 58.720 58.720 58.720 58.720 Μείον : Κόστος πωληθέντων -800-800 -800-800 -800 ΜΙΚΤΟ ΚΕΡ ΟΣ ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΗΣ 57.920 57.920 57.920 57.920 57.920 Μείον : Εξοδα ιοίκησης 0 0 0 0 0 Μείον : Εξοδα διάθεσης 0 0 0 0 0 Μείον : Φόροι & τέλη (εκτός φόρου εισοδήµατος). 0 0 0 0 0 ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΟ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ 57.920 57.920 57.920 57.920 57.920 Πλέον : διάφορα έσοδα 0 0 0 0 0 Μειον : Λοιπές δαπάνες 0 0 0 0 0 ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΠΡΟ ΤΟΚΩΝ ΑΠΟΣΒΕΣΕΩΝ & ΦΟΡΩΝ 57.920 57.920 57.920 57.920 57.920 Μείον : τόκοι υφιστάµενων µακροπρόθεσµων δανείων 0 0 0 0 0 Μείον : τόκοι κατασκευαστικής περιόδου 0 0 0 0 0 Μείον : τόκοι µακροπρόθεσµων δανείων επένδυσης 0 0 0 0 0 Μείον : τόκοι βραχυπρόθεσµων δανείων επένδυσης 0 0 0 0 0 Μείον : όσεις leasing 0 0 0 0 0 Παρουσιάζεται θετικό καθαρό φορολογικό αποτέλεσµα της τάξης των 31.759 /έτος µετά φόρων, τόκων και αποσβέσεων. Ενώ το αποτέλεσµα προ αποσβέσεων είναι της τάξης των 57.920 και το αποτέλεσµα προ φόρων είναι 42.345 ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΠΡΟ ΑΠΟΣΒΕΣΕΩΝ & ΦΟΡΩΝ 57.920 57.920 57.920 57.920 57.920 Μείον : Αποσβέσεις (συνολικές) -15.575-15.575-15.575-15.575-15.575 ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΠΡΟ ΦΟΡΩΝ 42.345 42.345 42.345 42.345 42.345 Μείον: Φόρος εισοδήµατος -10.586-10.586-10.586-10.586-10.586 ΚΑΘΑΡΟ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ 31.759 31.759 31.759 31.759 31.759 20

ΠΡΟΒΛΕΠΟΜΕΝΕΣ ΡΟΕΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ (ΣΕ ) Κυκλος εργασιών Περίοδος σχεδιασµού & κατασκευής 1ο ΕΤΟΣ 2ο ΕΤΟΣ 3ο ΕΤΟΣ 4ο ΕΤΟΣ 5ο ΕΤΟΣ Α. Εισροές Κέρδη προ αποσβέσεων 0,0 57.920 57.920 57.920 57.920 57.920 Ίδια συµµετοχή 311.500,0 Μακροπόθεσµα δάνεια Κεφάλαιο κίνησης Πιστώσεις προµηθευτών παγίων Ενισχύσεις ηµοσίου 0,0 Πώληση παγίων Λοιπές πηγές ΣΥΝΟΛΟ Α 311.500,0 57.920 57.920 57.920 57.920 57.920 Β. Εκροές απάνες επένδυσης -311.500,0 Λοιπές προλειτουργικές δαπάνες 0,0 Τόκοι κατασκευαστικής περιόδου 0 0 0 0 0 0 Συνήθεις άλλες επενδύσεις (Αναγκαίες αντικαταστάσεις, εξοπλισµού, ιµατισµού κ.λ.π.) * Χρεωλύσια νέου επενδυτικού δανείου 0 0 0 0 0 0 Χρεωλύσια παλαιών µακροπόθεσµων δανείων Εξυπηρέτηση πιστώσεων προµηθευτών (παγίων) Φόροι εισοδήµατος 0-10.586-10.586-10.586-10.586-10.586 Μερίσµατα Αµοιβές.Σ. Λοιπές εκροές ΣΥΝΟΛΟ Β -311.500,00-10.586-10.586-10.586-10.586-10.586 Μεταβολή Κεφαλαίου Κίνησης (Α-Β ) 0 47.334 47.334 47.334 47.334 47.334 Απότοπρώτοέτοςτης επένδυσης υπάρχει θετική χρηµατοροή της τάξης των 47.334 /έτος 21

Με µηδενικό δανεισµό, οι δείκτες της επένδυσης για την 20ετία έχουν ως ακολούθως: ΕσωτερικόςΒαθµόςΑπόδοσης (IRR, 20 έτη): 12,66% ΚαθαρήΠαρούσαΑξίας (NPV, 3%, 20 έτη): 325.000 Απόσβεση (Payback): 6,2 έτη Απόδοση Κεφαλαίων (ROI): 13,6% είκτης (Κέρδη Προ Φόρων)/Πωλήσεις: 73,1% 22

ΣΕΝΑΡΙΟ 2: 75% ΑΝΕΙΣΜΟΣ Στην περίπτωση 75% δανεισµού, τα απαραίτητα κεφάλαια θεωρείται ότι προέρχονται κατά 25% από ίδια κεφάλαια και 75% από τραπεζικό δανεισµό ΠΟΣΟ ΕΝΙΣΧΥΟΜΕΝΗΣ ΠΟΣΟΣΤΟ Ι ΙΑΣ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣ ΠΟΣΟ Ι ΙΑΣ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣ ΠΟΣΟΣΤΟ ΕΠΙΧΟΡΗΓΗΣΗΣ % ΠΟΣΟ ΕΠΙΧΟΡΗΓΗΣΗΣ 311.500,00 25,00% (µ.ό %) 77.875,00 0,00% (µ.ό %) 0,00 ΠΟΣΟΣΤΟ ΑΝΕΙΟΥ 75,00% (µ.ό %) ΠΟΣΟ ΑΝΕΙΟΥ 233.625,00 23

ΣΕΝΑΡΙΟ 2: 75% ΑΝΕΙΣΜΟΣ Η απόσβεση της επένδυσης θεωρείται ότι γίνεται σε 20 έτη, και εποµένως υπάρχει συντελεστής απόσβεσης 5% ανά έτος ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΙΚΟΣ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΣ ΙΑΜΟΡΦΩΣΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΧΩΡΟΥ ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΗ Σ ΑΠΟΣΒΕΣΗΣ ΑΞΙΑ ΠΡΟΣ ΑΠΟΣΒΕΣΗ ΕΤΗΣΙΑ ΑΠΟΣΒΕΣΗ (ΣΕ ) 1ο έτος 2ο ετος 3ο έτος 4ο έτος 5ο έτος 5% 300.000,00 15.000,00 15.000,00 15.000,00 15.000,00 15.000,00 5% 2.500,00 125,00 125,00 125,00 125,00 125,00 ΕΡΓΑ ΥΠΟ ΟΜΗΣ 5% 9.000,00 450,00 450,00 450,00 450,00 450,00 ΣΥΝΟΛΟ 311.500,00 15.575,00 15.575,00 15.575,00 15.575,00 15.575,00 24

ΣΕΝΑΡΙΟ 2: 75% ΑΝΕΙΣΜΟΣ ΑΝΑΛΥΣΗ ΠΡΟΒΛΕΠΟΜΕΝΩΝ ΟΣΕΩΝ ΑΝΕΙΟΥ ΕΠΕΝ ΥΣΗΣ (ΣΕ ) ΥΨΟΣ ΑΝΕΙΟΥ ΕΠΙΤΟΚΙΟ ΙΑΡΚΕΙΑ ΑΝΕΙΟΥ ΤΡΟΠΟΣ ΕΞΩΦΛΗΣΗΣ ΠΕΡΙΟ ΟΣ ΧΑΡΙΤΟΣ ΠΡΟΒΛΕΠΟΜΕΝΟ ΠΟΣΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟΠΟΙΗΣΗΣ ΤΟΚΩΝ ΠΕΡΙΟ ΟΥ ΧΑΡΙΤΟΣ ΠΡΟΒΛΕΠΟΜΕΝΟ ΠΟΣΟ ΠΛΗΡΩΜΗΣ ΤΟΚΩΝ ΠΕΡ. ΧΑΡΙΤΟΣ ΥΨΟΣ ΑΝΕΙΟΥ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΚΕΦΑΛΑΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΚΩΝ ΥΨΟΣ ΤΟΚΟΧΡΕΟΛΥΤΙΚΗΣ ΟΣΗΣ 233.625 6,50% 10 ετη 0 έτος - ΙΣΟΠΟΣΕΣ ΤΟΚΟΧ/ΚΕΣ ΟΣΕΙΣ ΧΡΟΝΙΚΗ ΣΤΙΓΜΗ ΚΑΤΑΒΟΛΗΣ - ΤΌΚΩΝ ΠΕΡ. ΧΑΡΙΤΟΣ - 1ο και 2ο εξάµηνο Ανά έτος 6 MHNA ΠΛΗΡΩΜΩΝ ΤΟΚΟΣ ΧΡΕΟΛΥΣΙΟ ΤΟΚΟΧΡΕΩΛΥΣΙΟ ΥΠΟΛΟΙΠΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ ή ΕΤΗ 1ο 13.342,86 18.318,82 31.661,67 215.306 2ο 13.458,96 18.202,72 31.661,67 197.103 3ο 12.239,89 19.421,78 31.661,67 177.682 4ο 10.939,18 20.722,50 31.661,67 156.959 5ο 9.551,35 22.110,32 31.661,67 134.849 6ο 8.070,58 23.591,09 31.661,67 111.258 7ο 6.490,64 25.171,03 31.661,67 86.087 8ο 4.804,89 26.856,78 31.661,67 59.230 9ο 3.006,25 28.655,43 31.661,67 30.575 10ο 1.087,14 30.574,54 31.661,67-0 25

ΠΡΟΒΛΕΠΟΜΕΝΟΙ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΙ ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΕΩΣ ΚΑΙ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΧΡΗΣΕΩΝ σε 1ο ΕΤΟΣ 2ο ΕΤΟΣ 3ο ΕΤΟΣ 4ο ΕΤΟΣ 5ο ΕΤΟΣ ΣΥΝΟΛΟ ΚΥΚΛΟΥ ΕΡΓΑΣΙΩΝ 58.720 58.720 58.720 58.720 58.720 Μείον : Κόστος πωληθέντων -800-800 -800-800 -800 ΜΙΚΤΟ ΚΕΡ ΟΣ ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΗΣ 57.920 57.920 57.920 57.920 57.920 Μείον : Εξοδα ιοίκησης 0 0 0 0 0 Μείον : Εξοδα διάθεσης 0 0 0 0 0 Μείον : Φόροι & τέλη (εκτός φόρου εισοδήµατος). 0 0 0 0 0 ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΟ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ 57.920 57.920 57.920 57.920 57.920 Πλέον : διάφορα έσοδα 0 0 0 0 0 Μειον : Λοιπές δαπάνες 0 0 0 0 0 ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΠΡΟ ΤΟΚΩΝ ΑΠΟΣΒΕΣΕΩΝ & ΦΟΡΩΝ 57.920 57.920 57.920 57.920 57.920 Μείον : τόκοι υφιστάµενων µακροπρόθεσµων δανείων 0 0 0 0 0 Μείον : τόκοι κατασκευαστικής περιόδου 0 0 0 0 0 Μείον : τόκοι µακροπρόθεσµων δανείων επένδυσης -13.343-13.459-12.240-10.939-9.551 Μείον : τόκοι βραχυπρόθεσµων δανείων επένδυσης 0 0 0 0 0 Μείον : όσεις leasing 0 0 0 0 0 Απότοπρώτοέτος παρουσιάζεται θετικό καθαρό φορολογικό αποτέλεσµα της τάξηςτων 21.800 /έτοςµετάφόρων, τόκων και αποσβέσεων. Ενώ το αποτέλεσµα προ αποσβέσεων είναι της τάξης των 44.577 καιτο αποτέλεσµα προ φόρωνείναι 29.100 ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΠΡΟ ΑΠΟΣΒΕΣΕΩΝ & ΦΟΡΩΝ 44.577 44.461 45.680 46.981 48.369 Μείον : Αποσβέσεις (συνολικές) -15.450-15.450-15.450-15.450-15.450 ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΠΡΟ ΦΟΡΩΝ 29.127 29.011 30.230 31.531 32.919 Μείον: Φόρος εισοδήµατος -7.282-7.253-7.558-7.883-8.230 ΚΑΘΑΡΟ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ 21.846 21.758 22.673 23.648 24.689 26

ΠΡΟΒΛΕΠΟΜΕΝΕΣ ΡΟΕΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ (ΣΕ ) Κυκλος εργασιών Περίοδος σχεδιασµού & κατασκευής 1ο ΕΤΟΣ 2ο ΕΤΟΣ 3ο ΕΤΟΣ 4ο ΕΤΟΣ 5ο ΕΤΟΣ Α. Εισροές Κέρδη προ αποσβέσεων 0,0 44.577 44.461 45.680 46.981 48.369 Ίδια συµµετοχή 311.500,0 Μακροπόθεσµα δάνεια Κεφάλαιο κίνησης Πιστώσεις προµηθευτών παγίων Ενισχύσεις ηµοσίου 0,0 Πώληση παγίων Λοιπές πηγές ΣΥΝΟΛΟ Α 311.500,0 44.577 44.461 45.680 46.981 48.369 Β. Εκροές απάνες επένδυσης -311.500,0 Λοιπές προλειτουργικές δαπάνες 0,0 Τόκοι κατασκευαστικής περιόδου 0 0 0 0 0 0 Συνήθεις άλλες επενδύσεις (Αναγκαίες αντικαταστάσεις, εξοπλισµού, ιµατισµού κ.λ.π.) * Χρεωλύσια νέου επενδυτικού δανείου 0-18.319-18.203-19.422-20.722-22.110 Χρεωλύσια παλαιών µακροπόθεσµων δανείων Εξυπηρέτηση πιστώσεων προµηθευτών (παγίων) Φόροι εισοδήµατος 0-7.282-7.253-7.558-7.883-8.230 Μερίσµατα Αµοιβές.Σ. Λοιπές εκροές ΣΥΝΟΛΟ Β -311.500,00-25.601-25.456-26.979-28.605-30.340 Μεταβολή Κεφαλαίου Κίνησης (Α-Β ) 0 18.977 19.006 18.701 18.376 18.029 Απότοπρώτοέτοςτης επένδυσης υπάρχει θετική χρηµατοροή της τάξης των 18.900 /έτος 27

Με 75% δανεισµό, οι δείκτες της επένδυσης για την 20ετία έχουν ως ακολούθως: Εσωτερικός Βαθµός Απόδοσης (IRR): 10,66% ΚαθαρήΠαρούσαΑξίας (NPV, 3%, 20 έτη): 271.000 Απόσβεση (Payback): 8,7 έτη Απόδοση Κεφαλαίων (ROI): 10,1 % και µετά τη δεκαετία 13,6% είκτης (Κέρδη Προ Φόρων)/Πωλήσεις: 50% και µετά τη δεκαετία 73,1% 28

10 kw σεστέγη Εγκατεστηµένη Iσχύς 10 KW Ωρες Λειτουργίας/έτος 8.760 ώρες Απόδοση Μονάδας 1.400 KWh/kw Συνολική Παραγώµενη ενέργεια 14.000 KWh Τιµή αγοράς ενέργειας 0,55 /KWH Εξοδα εγκατάστασης 3.000 /KW Συνολικά εξοδα εγκατάστασης 30.000 Σύνολο µε ΦΠΑ 35.700 Φορολογικός συντελεστής 0,00 ΙΣΟΖΥΓΙΟ Έσοδα/έτος 7.700 Μείων Έξοδα συντήρησης/λογιστή 0 Μείον Ενοίκιο 0 Μείον Ασφάλιση -150 Μεικτό κέρδος 7.550 Μείων αποσβέσεις (10 έτη) 0 ΕΒΙΤ 7.550 Μείον τόκοι 0 Κέρδη πρό φόρων 7.550 Μείων Φόρος (20%) 0 Καθαρό λογιστικό κέρδος 7.550 Πλέον Αποσβέσεις 0 Ετήσιο πραγµατικό κέρδος 7.550 29