Βιβλίο Guinness µόνο για το σιδηρόδροµο

Βιβλίο Guinness µόνο για το σιδηρόδροµο, Έκδοση 1.0, Νοέµβριος 2010 1 Βιβλίο Guinness µόνο για το σιδηρόδροµο Το βιβλίο Guinness είναι γνωστό, όχι όµως ειδικά για το σιδηρόδροµο. Έτσι, αρχίζω σήµερα µια νέα καταγραφή για το µεγαλύτερο, τον πυκνότερο, τον ισχυρότερο και όλα τα superlatives στον κόσµο του σιδηροδρόµου. Οι πηγές αναφοράς είναι η προσωπική εµπειρία, οι επισκέψεις σε Μουσεία τρένων, το ιαδίκτυο, σιδηροδροµικά βιβλία και οι δικές σας παρεµβάσεις. Αρχίζουµε λοιπόν µε την υπενθύµιση ότι όλοι οι τοπογραφικοί χάρτες προέρχονται από το Google Map. Θέµα: πού βρίσκεται/ονται 1 το µεγαλύτερο σιδηροδροµικό δίκτυο; 2 το µεγαλύτερο υψόµετρο σιδηροδροµικής διαδροµής; 3 η µεγαλύτερη ευθεία σιδηροδροµικής γραµµής; 4 ο σταθµός µε το µακρύτερο όνοµα; 5 το µακρύτερο σιδηροδροµικό τούνελ; 6 η µακρύτερη σιδηροδροµική διαδροµή; 7 η µακρύτερη σιδηροδροµική γέφυρα; 8 η υψηλότερη σιδηροδροµική γέφυρα; 9 η σιδηροδροµική γέφυρα κατασκευασµένη µόνο από τούβλα; 10 ο πλέον απότοµος σιδηρόδροµος; 11 τα περισσότερα σιδηροδροµικά εκθέµατα; 12 η µεγαλύτερη µοντελιστική µακέτα; 13 τα σιδηροδροµικά µνηµεία παγκόσµιας κληρονοµιάς της UNESCO; 14 η πυκνότερη σιδηροδροµική δόµηση; 15 η συχνότερη χρήση σιδηροδρόµου ως ΜΜΜ; 16 το ταχύτερο τρένο; 17 το χειρότερο σιδηροδροµικό ατύχηµα; εν έχουν µελετηθεί ακόµη: το πολυτελέστατο τρένο το ταχύτερο τρένο η ταχύτερη ατµοµηχανή (που βρίσκεται ακόµη σε χρήση) η µακρύτερη διαδροµή (σε χιλιόµετρα) metro ο συρµός µε έλξη του βαρύτερου φορτίου Top 10 των καλύτερων ευρωπαϊκών διαδροµών Top 10 των καλύτερων παγκοσµίως διαδροµών

Βιβλίο Guinness µόνο για το σιδηρόδροµο, Έκδοση 1.0, Νοέµβριος 2010 2 1. Πού βρίσκεται το µεγαλύτερο σιδηροδροµικό δίκτυο; Εδώ θα µπορούµε να µιλάµε ώρες, γιατί σε απόλυτους αριθµούς βρίσκεται αναµφισβήτητα στις ΗΠΑ. εν εννοούµε πυκνότερο ούτε µακρύτερο. Μιλάµε για τα πλοκάµια µιας µέδουσας που ξεκινούν από τις ανατολικές και δυτικές πολιτείες και διακλαδίζονται στην αχανή ήπειρο. Το δίκτυο αποτελείται από 225000 περίπου χιλιόµετρα σιδηροδροµικής γραµµής και καλύπτει σχεδόν ολόκληρη την αµερικανική ήπειρο. Χρησιµοποιείται κυρίως για µεταφορές και όχι για τουρισµό ή τη µεταφορά επιβατών. Ενώνει σχεδόν το σύνολο (48) των οµοσπονδιακών ηπειρωτικών πολιτειών και είναι τόσο µακρύ, που αν βάζαµε τη µια γραµµή πίσω από την άλλη, θα περικυκλώναµε ολόκληρη τη γη κάπου 5 φορές. Οι χώρες που έπονται είναι: Ρωσία (154000Km), Κίνα (86000Km), Καναδάς (72961Km), Ινδία (62658Km). Όπως διαπιστώνουµε, οι χώρες της Ευρώπης ακολουθούν ασθµαίνοντας (έκτη η Γερµανία, ένατη η Γαλλία), λόγω µικρότερης γεωγραφικής έκτασης. Όσο για τους ελληνικούς σιδηροδρόµους, ας µην αναφέρουµε τη θέση παρά µόνο το ολικό µήκος, έχει δεν έχει 2500 χιλιόµετρα. Το Top10, αλλά και το Top151 (ακόµη και το Βατικανό έχει δίκτυο) βρίσκεται στην ιστοσελίδα http://en.wikipedia.org/wiki/list_of_countries_by_rail_transport_network_size. Στην ίδια ιστοσελίδα αναφέρονται και οι χώρες που δεν έχουν καθόλου σιδηροδροµικό δίκτυο ή είχαν και το διέκοψαν, όπως π.χ. η Κύπρος. Πολύ ενδιαφέρον το site για τους κυπριακούς σιδηροδρόµους http://en.wikipedia.org/wiki/cyprus_government_railway. Επειδή µιλάµε για δίκτυο που πάνω σε αυτό µεταφέρονται επιβάτες και αγαθά, είναι ενδιαφέρον να ρίξουµε µια µατιά στην ιστοσελίδα Rail usage statistics by country, http://en.wikipedia.org/wiki/rail_usage_statistics_by_country#passenger_km_per_head_of_population για να δούµε κάποια στατιστικά στοιχεία αναφορικά µε τις µεταφορές. Πολύ σηµαντικό και το site http://en.wikipedia.org/wiki/transportation_by_country που αναφέρει τα δίκτυα µεταφορών (σιδηροδροµικά και µη) που υπάρχουν σε κάθε χώρα. Όσο για την Ελλάδα, θα χρειαστείτε σίγουρα µεγεθυντικό φακό. Το σιδηροδροµικό δίκτυο στις ΗΠΑ. Το σιδηροδροµικό δίκτυο της Amtrak για σχετικές συγκρίσεις. Πόσες σιδηροδροµικές εταιρείες υπάρχουν στον κόσµο; Μην κάνετε τον κόπο να ψάξετε, να µετρήσετε ή να τις θυµηθείτε. Θα χάσετε το λογαριασµό. Επισκεφτείτε την ιστοσελίδα http://en.wikipedia.org/wiki/list_of_railway_companies%5c εκεί είναι όλες συγκεντρωµένες. Οι αµερικανικοί σιδηρόδροµοι είναι ελλειµµατικοί (όπως συµβαίνει σε ολόκληρο σχεδόν τον κόσµο και επιδοτούνται λόγω του κοινωνικού έργου που προσφέρουν). Εννοούµε βεβαίως την

Βιβλίο Guinness µόνο για το σιδηρόδροµο, Έκδοση 1.0, Νοέµβριος 2010 3 κρατική εταιρεία Amtrak, ενώ οι ιδιωτικοί είναι σε καλύτερη µοίρα. Στην κατηγορία των ιδιωτικών ανήκουν οι Southern Pacific Railroad της Union Pacific Railroad, οι Canadian National και οι BNSF. Τους τελευταίους είχαµε την ευκαιρία να απολαύσουµε στις διαδροµές του Train Simulator της Microsoft. Βεβαίως υπάρχουν αµέτρητες ακόµη εταιρίες που κατανέµονται σε κατηγορίες Ι, ΙΙ, κ.λπ. και πολλές από αυτές είναι εισηγµένες στο χρηµατιστήριο. 2. Πού βρίσκεται το µεγαλύτερο υψόµετρο σιδηροδροµικής διαδροµής; Αν µιλάγαµε για την Ευρώπη, την απάντηση την ξέρω γιατί έχω επισκεφτεί το Jungfraujoch (3454µ) µε το σιδηρόδροµο. εν είναι ούτε στις Άνδεις, όπως πρόσφατα διάβαζα για την περιπέτεια επιβατών του «Tren a las Nubes» σε υψόµετρο 4200µ, όπου 500 περίπου επιβάτες παρέµεναν εγκλωβισµένοι στο κρύο και την πείνα (λόγω µηχανικής βλάβης του τρένου) στη γιγαντιαία σιδηροδροµική γέφυρα La Polvorilla, σε µία θέση όπου το υψόµετρο σε τρελαίνει και ο ίλιγγος του κενού σε συγκλονίζει. Το παγκόσµιο ρεκόρ κατέχουν τα υψίπεδα του Θιβέτ στην αυτόνοµη περιοχή της Lhasa. Το διάσελο, σε υψόµετρο 5072µ, διασχίζουν τρένα µε 100Km/h. ιαβάζω στη Wikipedia: A Passenger Health Registration Card is required to take the train between Golmud and Lhasa!! Η γοητεία του άγριου τοπίου και της απίστευτης φύσης κάνει τους Ευρωπαίους να πληρώνουν ακόµη και 1400 για τη διαδροµή (που τοπικά κοστίζει περίπου 30 ), αγνοώντας τις υψοµετρικές διαφορές που είναι πρωτόγνωρες για τον οργανισµό µας και προκαλούν βιορυθµικές διαταραχές, ακόµη και αναπνευστικά προβλήµατα. Αυτός είναι και λόγος, που διαθέτουν µάσκες οξυγόνου κάτω από κάθε θέση, σαν να είµαστε σε αεροπλάνο! Επίσης, τα τζάµια των παραθύρων διαθέτουν ειδικά UV φίλτρα κατά των υπεριωδών ακτινοβολιών του ήλιου! Η διαδροµή ενώνει την πρωτεύουσα Lhasa µε το Golmud της Κίνας και το διάσελο ονοµάζεται Tanggula Pass. Τα τρένα αυτά προτιµώνται από τους ντόπιους, επειδή τα αεροπορικά εισιτήρια είναι ακριβά, ενώ τα οδικά αργά και επικίνδυνα (µην ξεχνάµε τις κινεζικές διεκδικήσεις στο Θιβέτ). Η σιδηροδροµική χάραξη στο βουνό των βουνών (Ιµαλάϊα) δεν είναι µόνο ένα τεχνολογικό επίτευγµα αλλά και ένα υπέροχο σιδηροδροµικό ταξίδι στην παγκόσµια ιστορία του τρένου. Ολόκληρη η γραµµή τελείωσε το 2006 καθιστώντας το σιδηροδροµικό στενό του Τanggula το υψηλότερο στον κόσµο, υπερβαίνοντας κατά 255µ το στενό Ticlio (4829m) στις περουβιανές Άλπεις. Για το Top10 δείτε http://en.wikipedia.org/wiki/c%c3%b3ndor_station. 1142 Km σιδηροδροµικής διαδροµής από Lhasa µέχρι Golmud. Υψοµετρικές διαφορές µέχρι το διάσελο του Tanggula.

Βιβλίο Guinness µόνο για το σιδηρόδροµο, Έκδοση 1.0, Νοέµβριος 2010 4 China Railways NJ2. Οι συρµοί του διέρχονται από το Tanggula pass. 3. Πού βρίσκεται η µεγαλύτερη ευθεία σιδηροδροµικής γραµµής; Μία διαδροµή 478 χιλιόµετρα σε ευθεία και µάλιστα µέσα στην έρηµο, όχι σαν την µακρύτερη θα θεωρούσα αλλά ίσως την ανιαρότερη. Στη χειρότερη περίπτωση θα προτιµούσα να την διασχίσω βράδυ. Όµως πέφτω έξω, γιατί η διαδροµή αυτή θεωρείται πολύ σηµαντική και έλξη για πολλούς τουρίστες, αποτελεί τµήµα ενός σιδηροδροµικού άξονα που ενώνει δύο ωκεανούς. Μιλάµε για την έρηµο Nullarbor στη νότια Αυστραλία και τον Indian Pacific Railway ή Τrans Australian Railway όπως είναι γνωστός. Η έρηµος Nullarbor διακρίνεται µε κίτρινο χρωµατισµό. Όσο πάει το βλέµµα και ακόµη παραπέρα, 478 χιλιόµετρα. Η Τrans Australian Railway είναι µια σιδηροδροµική γραµµή από το Perth µέχρι το Sydney. ιασχίζει την έρηµο Nullarbor της Αυστραλίας και από το 797. χιλιόµετρο µέχρι το 1275., η διαδροµή είναι µία ευθεία. Αποτελεί µια σηµαντική γραµµή µεταφορών αγαθών (και ελάχιστα επιβατών) µεταξύ της υτικής Αυστραλίας και των ανατολικών κρατιδίων. Στο Port Augusta έχει ανταπόκριση µε την Ghan route, το σιδηροδροµικό άξονα Βορρά Νότου που ενώνει το Darwin µε την Adelaide. Η διαδροµή µε το τρένο διαρκεί περίπου 75 ώρες (τρεις µέρες) µε τέσσερα δροµολόγια την εβδοµάδα. Η γραµµή επαναλειτούργησε το 1970 σε κανονικό εύρος, αντικαθιστώντας παλαιότερη χάραξη. Μια κουκέτα µε Gold Service Sleeper κοστίζει περίπου 2000AUS$ ενώ σε τετράκλινο κοστίζει περίπου 800 AUS$. Με τον εθνικό αεροµεταφορέα Quantas, το ταξίδι διαρκεί περίπου 5 ώρες και κοστίζει 600 AUS$. Η Αυστραλία είναι µια αχανής ήπειρος και έχει σχεδόν το µέγεθος της Ευρώπης. Όταν µε το αεροπλάνο προσεγγίζεις τη στεριά (ερχόµενος συνήθως από Singapore), κάπου βόρεια του Perth,

Βιβλίο Guinness µόνο για το σιδηρόδροµο, Έκδοση 1.0, Νοέµβριος 2010 5 έχεις την εντύπωση ότι έφτασες. Και αυτό είναι µόνο µια ψευδαίσθηση γιατί έχεις ακόµη 5 6 ώρες ταξίδι µέχρι το Sydney. Όταν όµως φθάσεις εκεί, βλέπεις µια µεγαλούπολη που δεν συγκρίνεται µε τα ευρωπαϊκά δεδοµένα. Τα πεζοδρόµια είναι από µάρµαρο. Ο πύργος στην πλατεία Victoria, το οµώνυµο βικτωριανό εµπορικό κέντρο, το υπέροχο darling Harbour, η γέφυρα και η όπερα, ανέδειξαν την πόλη πανάξια για την ανάληψη των ολυµπιακών αγώνων του 2000. Αυτό το περιβάλλον έζησα τότε µαζί µε όλη την εθνική ολυµπιακή οµάδα µας. 4. Πού βρίσκεται ο σταθµός µε το µακρύτερο όνοµα; Όποιος προφέρει τη λέξη Llanfairpwllgwyngyllgogerychwyrndrobwllllantysiliogogogoch θα του χαρίσω ένα ποδήλατο. Το µακρύτερο όνοµα σιδηροδροµικού σταθµού στον κόσµο βρίσκεται κοντά στη νήσο Anglesey της Ουαλίας ακριβώς στο στενό Menai. Χιλιάδες επισκέπτες κάθε χρόνο επισκέπτονται το µικρό χωριό για να φωτογραφίσουν το όνοµα του σταθµού, αλλά για να ρωτήσουν τους ντόπιους: πώς είπατε ότι λέγεται ο σταθµός; Με την ευκαιρία κάνουν και τις αγορές τους. Η περιοχή φηµίζεται για τα κασµήρια και γενικώς ότι έχει σχέση µε το µαλλί. Πώς είπατε ότι λέγεται ο σταθµός; Η µακρόσυρτη ονοµασία του σταθµού έχει αναγνωριστεί από το Ηνωµένο Βασίλειο αλλά και διεθνώς ως η µακρύτερη φράση που περιέχει κάποιο νόηµα. Αποτελείται από 58 γράµµατα σε µήκος και το νόηµά της αποδίδεται ως εξής: St Mary's Church (Llanfair) in a hollow (pwll) of white hazel (gwyngyll) near (goger) the swirling whirlpool (y chwyrndrobwll) of the church Η περιοχή του. αυτή, µε τα 58 γράµµατα. of St Tysilio (llantysilio) with a red cave ([a]g ogo goch). Το χωριό ήταν αρχικά γνωστό ως Llanfair Pwllgwyngyll (και µερικές φορές αναφέρεται ως Llanfairpwllgwyngyll) και δόθηκε το όνοµα αυτό κατά το 19 ο αι., σε µια προσπάθεια να αναπτυχθεί σε ένα εµπορικό και τουριστικό κέντρο. Σήµερα, εξακολουθεί να ονοµάζεται Llanfairpwllgwyngyll, όπως κάποιος µπορεί να διαπιστώσει στο Google Map. Στο παρελθόν είχαν γίνει πολλές προσπάθειες ώστε το χωριό να προβληθεί τουριστικά αλλά χωρίς αποτέλεσµα. Σκέφτηκαν παράξενες ονοµασίες καθότι το τοπικό γλωσσικό ιδίωµα το

Βιβλίο Guinness µόνο για το σιδηρόδροµο, Έκδοση 1.0, Νοέµβριος 2010 6 επέτρεπε. Έτσι µετά από πειραµατισµούς (εν τω µεταξύ υπήρχαν και άλλα ανάλογα και παράξενα ονόµατα, όπως Gorsafawddacha'idraigodanheddogleddollônpenrhynareurdraethceredigion) κατέληξαν στο 58σύλλαβο. 5. Πού βρίσκεται το µακρύτερο σιδηροδροµικό τούνελ; Από το San Gottardo στο San Gottardo µέσω Seikan. Ένα από τα αρχαιότερα σιδηροδροµικά τούνελ της Ευρώπης κατασκευάστηκε (1882) στην περιοχή των Άλπεων, στο San Gottardo. Έχει µήκος περίπου 17 χιλιόµετρα και το τρένο διανύει τη διαδροµή µέσα σε δέκα λεπτά. Τα επόµενα 100 χρόνια έγιναν ανάλογα έργα, τα περισσότερα πάλι στην περιοχή των Άλπεων εξ αιτίας του ορεινού όγκου. Στις δεκαετίες 70 και 80, οι απαιτήσεις για µετακινήσεις στα νησιά Honshu και Hokkaido της βόρειας Ιαπωνίας αυξήθηκαν και τα φέρρυ-µπωτ είχαν φθάσει στο µέγιστο των δυνατοτήτων τους. Τότε, οι Γιαπωνέζοι αποφάσισαν να ενώσουν τα νησιά µε ένα υπόγειο τούνελ, 100 µέτρα κάτω από το βυθό της θάλασσας και το µήκος του οποίου κρατά ακόµη το παγκόσµιο ρεκόρ (53.94Km). Το έργο τελείωσε το 1988. Και µετά την ολοκλήρωση της σήραγγας, η µεταφορά των επιβατών γινόταν κατά 90% µε το αεροπλάνο λόγω ταχύτητας και κόστους. Για παράδειγµα, το ταξίδι από Τόκιο στο Sapporo µε το τρένο διαρκεί περισσότερο από δέκα ώρες, ενώ µε το αεροπλάνο µόνο τρεις ώρες Επίσης, ο ανταγωνισµός µεταξύ των αεροπορικών εταιριών έριξε τις τιµές, κάτι που δεν συνέβη και µε το σιδηρόδροµο. Τη σήραγγα προτιµούν οι ξενύχτηδες, γι αυτό και το βραδινό τρένο Cassiopeia είναι συνήθως πλήρες, αλλά προσφέρει και πολυτέλεια στον ύπνο. Τοπογραφικός χάρτης της περιοχής του Seikan. Φάση κατασκευής του τούνελ Seikan. Την επιτυχία των Γιαπωνέζων µιµούνται και οι ευρωπαίοι που ξαναθυµούνται ένα παλιό τους όνειρο, να ενώσουν την Ευρώπη µε το Ηνωµένο Βασίλειο µέσω τούνελ. Το έργο αρχίζει ακριβώς τότε που τελείωσε το Seikan και ολοκληρώθηκε το 1994. Ονοµάστηκε Eurotunnel και χρησιµοποιείται αποκλειστικά από το σιδηρόδροµο. Η σήραγγα της Μάγχης έχει µήκος 50.5Km και είναι διπλής σιδηροδροµικής γραµµής. Μπορεί να µην κατέρριψε παγκόσµιο ρεκόρ µήκους, αλλά κρατά το ρεκόρ µακρύτερης διαδροµής κάτω από θάλασσα. Η εξυπηρέτηση των επιβατών

Βιβλίο Guinness µόνο για το σιδηρόδροµο, Έκδοση 1.0, Νοέµβριος 2010 7 γίνεται από την Eurostar µε τρένα να λειτουργούν σαν shuttle buses. Κατά καιρούς δηµιουργήθηκαν πολλά προβλήµατα προϋπολογισµών, πυρκαγιών και ακινητοποιήσεις συρµών στο µέσο του πουθενά. Το ρεκόρ των Γιαπωνέζων καταρρίφθηκε (15 Οκτωβρίου 2010, 14.17 τοπική ώρα) και το San Gottardo στέφεται πάλι άρχοντας των τούνελ, όπως την παλιά καλή εποχή. Προβλέπεται να είναι έτοιµο (σιδηροδροµικά) το 2016. Θα είναι το µακρύτερο εν ενεργεία σιδηροδροµικό τούνελ του κόσµου µε µήκος 57 χιλιοµέτρων. To Top10 των λειτουργικών σηράγγων όλων των εποχών έχει µέχρι σήµερα ως εξής (1 miles=1609.344 meters): Seikan tunnel in Japan, over 33 miles long, Eurotunnel between France and Great Britain, about 31 miles long, Loetschberg base tunnel in Switzerland, over 21 miles long, Guadarrama tunnel in Spain, over 17 miles long, Iwate-Ichinohe tunnel in Japan, 16 miles long, Laerdals tunnel in Norway, over 15 miles long, Simplon tunnel between Switzerland and Italy, over 12 miles long, Vereina tunnel in Switzerland, over 11.5 miles long, Zhongnanshan tunnel in China, 11 miles long, Gotthard Tunnel in Switzerland, 10.5 miles long. Η κατασκευή σηράγγων ανήκει ασφαλώς στα Megaprojects. Ένα από αυτά είναι αναµφισβήτητα και το Μετρό της Αθήνας. Ο ορισµός ενός Megaproject (από πλευρά κόστους και χρησιµότητας) καθώς επίσης ποια είναι αυτά σε παγκόσµια κλίµακα θα βρείτε στην ιστοσελίδα http://en.wikipedia.org/wiki/list_of_megaprojects#rail_and_rapid_transit_projects. 6. Πού βρίσκεται η µακρύτερη σιδηροδροµική διαδροµή; Είναι η διαδροµή που από µικρός θαύµαζα και ήθελα να την επισκεφτώ. Όµως µε πρόλαβε ο Michael Gorbatsov µε την Glaznost και µου άλλαξε τα σχέδια. Το ταξίδι προς το Vladivostok δεν έχει σήµερα την παλιά του αίγλη. Μιλάµε βεβαίως για τον Υπερσιβηρικό σιδηρόδροµο που ξεκινά από τη Μόσχα και φτάνει µέχρι τα παράλια του Ειρηνικού Ωκεανού. Έχει µήκος 9288 χιλιόµετρα και λειτουργεί από το 1904. Το ταξίδι είναι ένα extreme sport, αλλά µε αργές εναλλαγές τοποθεσιών και περασµάτων. ιαρκεί επτά µέρες και οι επιβάτες συµµετέχουν στην απεραντοσύνη της φύσης. Ώρες το τρένο διασχίζει στέπες, σε κάποιες άλλες πολύωρες διαδροµές διέρχεται µέσα από πανύψηλα δένδρα, ενώ τη λίµνη της Βαϊκάλης διασχίζει µόνο ένα µικρό τµήµα της, γύρω στα 450 χιλιόµετρα. Ο Υπερσιβηρικός διασχίζει µεγάλα και µικρότερα ποτάµια, πολλά από αυτά είναι πλωτά και πολύ σηµαντικά. Είναι τα µεγαλύτερα του πλανήτη, µεταξύ αυτών ο Βόλγας, ο Yenisey που εκρέει στον αρκτικό ωκεανό και ο Αµούρ. Ο Υπερσιβηρικός διέρχεται από µεγάλες πόλεις, όπως το Omsk (2676. χιλ), το Novosibirsk (3303. χιλ), το Irkutsk (5152. χιλ) και το Baykalsk (5358. χιλ) προτού φθάσει στο πιο ανατολικό άκρο της Ρωσίας. Οκτώ φορές θα χρειαστούν οι ταξιδιώτες να αλλάξουν την ώρα στα ρολόγια τους, ενώ στη διαδροµή θα σταµατήσουν σε 400 σταθµούς. Η περιοχή είναι γνωστή για τις µακρινές σιδηροδροµικές της χαράξεις. Άλλωστε είµαστε στην αχανή Σιβηρία. Στο Top3 ακολουθούν δύο ακόµη µεγάλες διαδροµές, από τη νότια

Βιβλίο Guinness µόνο για το σιδηρόδροµο, Έκδοση 1.0, Νοέµβριος 2010 8 Ουκρανία (Donetsk µέχρι το Vladivostok) και από τη Μόσχα στο Pyongyang της Βόρειας Κορέας. Επίσης ένα παρακλάδι του υπερσιβηρικού είναι και ο υπερµογγολικός που καταλήγει στο Πεκίνο. Ο παρακάτω πίνακας δείχνει τη διαθεσιµότητα π.χ. ενός δροµολογίου προς το Vladivostok. Rossiya Express Trains from Moscow to Vladivostok Moscow Vladivostok 1 st Class 1437 USD, Dept. 21.25 Arr. 23.33 2 nd Class 819 USD Ο υπερσιβηρικός σιδηρόδροµος θεωρείται ένα πραγµατικό θαύµα κατασκευής, διασχίζει δύο ηπείρους και είναι ο µακρύτερος του πλανήτη. Κατασκευάστηκε κυρίως για τη µεταφορά εµπορευµάτων και συνδέει τις πιο συναρπαστικές (κυρίως ιστορικές) πόλεις του πλανήτη. Η φήµη του έγινε ακόµη µεγαλύτερη από το γύρισµα ενός φιλµ το 1972, HORROR EXPRESS, PANIC ON THE TRANSIBERIAN µε πραγµατικά ανατριχιαστικές σκηνές. Trans-Siberian line (κόκκινη γραµµή), Baikal Amur Mainline (πράσινη γραµµή). Μπλε γραµµή εναλλακτική µέσω Κιέβου. Rossiya Express Ο πλούτος της Σιβηρίας είναι αµέτρητος, σιτάρι, χρυσάφι, πετρέλαιο, φυσικό αέριο και πολύτιµα µέταλλα. Παράλληλα το εµπόριο του τσαγιού και του µεταξιού από την Ανατολή ήταν δελεαστικοί παράγοντες στη διάνοιξη νέων οδών. Ήταν προφανές ότι το εµπόριο δεν θα µπορούσε να στηριχθεί σε ταχυδροµικές άµαξες και µάλιστα σε θερµοκρασίες που το χειµώνα προσεγγίζουν τους 50 ο C. Με πρόταση του Sergei Witte Yulievich, µετέπειτα διάσηµου υπουργού του Τσάρου Αλέξανδρου Γ, αποφασίστηκε η κατασκευή µιας σιδηροδροµικής γραµµής που θα ενώνει τα Ουράλια µε τη θάλασσα του Ειρηνικού Ωκεανού. Η κατασκευή άρχισε το 1891 ταυτόχρονα και από τις δύο πλευρές, µε τα εγκαίνια να τα κάνει ο τελευταίος Τσάρος της Ρωσίας (και µετά εκτελεσθείς από τους Μποσελβίκους) Νικόλαος. Λόγω της αχανούς έκτασης, τα έργα δεν είχαν οµοιόµορφη αποπεράτωση αλλά µε τοπικές αυξοµειώσεις, δηλαδή τελείωνε το ένα προτού ξεκινήσει το άλλο. Αυτό είχε ως συνέπεια να τίθεται το ένα τµήµα σε λειτουργία νωρίτερα από το άλλο. Η ιστορική αυτή «ασυνέπεια» σήµερα είναι γνωστή µε τα τοπικά επωνύµια του µακρύ σιδηροδρόµου: δυτικός σιβηρικός, µέσος σιβηρικός, σιδηρόδροµος Βαϊκάλης Amur Ussuri. Από τα Ουράλια, το πρώτο τρένο έφτασε στο Irkutsk το 1898. Μέχρι το 1900 είχε κατασκευαστεί σχεδόν το µισό του έργου. Η διαδροµή στη

Βιβλίο Guinness µόνο για το σιδηρόδροµο, Έκδοση 1.0, Νοέµβριος 2010 9 λίµνη της Βαϊκάλης ήταν ένα ιδιαίτερα δύσκολο τµήµα, είχε 200 γέφυρες και πάνω από 30 σήραγγες µε µήκος 260 χιλιόµετρα. Η καθυστέρηση των εργασιών οφείλεται και στις ακραίες κλιµατολογικές συνθήκες. Αρχικά το τρένο «πήγαινε» το χειµώνα πάνω από την παγωµένη Βαικάλη. Το αποσυναρµολογούσαν και βαγόνι βαγόνι, το µετέφεραν πάνω από τον πάγο και µερικές φορές βεβαίως ο πάγος έσπαγε, µε τις συνέπειες που φαντάζεστε. Οι γέφυρες κατασκευάστηκαν αρχικά από ξύλο, αλλά έπιαναν φωτιά από τις σπίθες των διερχόµενων ατµοµηχανών. Αργότερα χρησιµοποιήθηκε πέτρα και χάλυβας. Ο σχεδιασµός του έργου ήταν ανεπαρκής, κάποιες διαδροµές δεν είχαν τοπογραφηθεί σωστά. Παράλληλα υπήρχαν και φυσικές καταστροφές µε πληµµύρες και κατολισθήσεις. Τα ατυχήµατα ήσαν σε ηµερήσια διάταξη, οι µηχανικοί έπρεπε να αντιµετωπίσουν τη φύση µε το πιο άγριο πρόσωπό της. Η Ρωσία διέθετε πολλούς εργάτες γι αυτό το σκοπό, πολλοί από αυτούς δούλευαν καταναγκαστικά. Πολλοί ήρθαν από τη Σιβηρία, ήταν συνηθισµένοι σε ακραίες καταστάσεις, και παρέµειναν εκεί και µετά την αποπεράτωση του έργου. Έτσι δηµιουργήθηκαν νέες πόλεις, που σε χάρτες του 19 ου αι. ούτε καν υπήρχαν. Πήραν αρχικά το όνοµα του Τσάρου ή της οικογένειάς του και αργότερα του Στάλιν και του Λένιν. Τα σχέδια εκτέλεσης του έργου, ειδικά στην περιοχή της Βαϊκάλης, άλλαζαν συνεχώς λόγω του γεωγραφικού αναγλύφου και της δυσκολίας των ατµοµηχανών στην έλξη των συρµών. Αυτός ήταν και ο λόγος που το έργο, τοπικά, καθυστέρησε. Άπειρα τα προβλήµατα, γεµίζουν πολλές ιστοσελίδες του ιαδικτύου. Τελικά, το 1904, το έργο τελείωσε. 1903, Τρένο στο σταθµό του Khilok στην Transbaikalia. Κατασκευή σιδηροδροµικής γέφυρας στον ποταµό Amur. Το εξπρές «Rossija» στους 40C στο Σ.Σ. Mogotscha. Η κλασική φωτογραφία στο τέλος του ταξιδιού µε τη στήλη να αναγράφει τα προηγούµενα 9288 χιλιόµετρα..

Βιβλίο Guinness µόνο για το σιδηρόδροµο, Έκδοση 1.0, Νοέµβριος 2010 10 Τα αξιοσηµείωτα του Υπερσιβηρικού: Η αναχώρηση γίνεται από τον ίδιο σταθµό, Jaroslavl Station Moscow, εδώ και 100 χρόνια. Η ταχύτητα του τρένου είναι κατά µέσο όρο περίπου 58Km/h. Ο σταθµός Sludjanka είναι κατασκευασµένος από µάρµαρο Πεντέλης. Η διαδροµή ηλεκτροδοτείται µε συνεχές αλλά και εναλλασσόµενο ρεύµα. ιέρχεται σε ποσοστό 20% από την Ευρώπη και κατά 80% της Ασίας. Τα όργανα του τρένου αντέχουν θερµοκρασίες µέχρι 62 ο C. Το τρένο έχει ώρα Μόσχας. Ο υπερσιβηρικός διέρχεται από εναλλαγές τοπίου µε φυσικό κάλλος, όπως των Ουραλίων, του ποταµού Βόλγα, των δυτικών στεπών της Σιβηρίας, των απόκρηµνων βουνών της δυτικής Σιβηρίας και 16 µεγάλων ποταµών. καλό σας ταξίδι. Η καλή συνάδελφος Ειρήνη που δοκίµασε την περιπέτεια του υπερσιβηρικού, µου µετέφερε τις εξής εµπειρίες της: Ακόµη και σήµερα το ταξίδι είναι ασφαλές. Όµως ο υπερσιβηρικός είναι υπερεκτιµωµένος ως ταξίδι. Ειδικά το ευρωπαϊκό κοµµάτι έχει πολύ ταλαιπωρία και γραφειοκρατία. Αλλά το ασιατικό τµήµα της Σιβηρίας είναι υπέροχο, ιδίως το Ιρκούτσκ και η λίµνη της Βαϊκάλης. Υπέροχα βουνά για Trekking. Στο τέλος του ταξιδιού και αφού έχεις διασχίσει για επτά µέρες δάσος, δάσος, δάσος, στέπα (µε permafrost), τις µεγάλες στέπες πάνω από την Μογγολία (µε πολύ γαλάζιο ουρανό), έχεις διανύσει περίπου το 1/3 του πλανήτη και έχεις µία αίσθηση για το µέγεθός του (αλλά καµιά αίσθηση για την ώρα της ηµέρας) πρέπει να βγάλεις την αναµνηστική φωτογραφία στην αποβάθρα του Vladivostok µε τη στήλη να γράφει 9288Km. Η ώρα στο τρένο είναι ώρα Μόσχας (και αντιστοίχως λειτουργεί και το εστιατόριο του τρένου). Οπότε προκύπτει το εξής σουρεαλιστικό λόγω της µεγάλης διαφοράς ώρας: η ώρα δείχνει 4 µετά τα µεσάνυχτα (ώρα τρένου = ώρα Μόσχας) ενώ έξω είναι µεσηµέρι. Η σταδιακή αλλαγή µεταξύ των ζωνών ώρας και ο βιορυθµός τού πότε ξυπνάς και το ότι τρως πρωινό ενώ έξω είναι βράδυ, σε µπερδεύουν αισθητά. Το να διαβάζεις ή να γράφεις στο τρένο είναι δύσκολο (κουνάει πολύ). Συνήθως πίνεις τσάι ή βότκα µε snaks, παρέα µε τους γείτονες των διπλανών κουπέ. Αισθάνεσαι σαν να είσαι σε πλοίο για µέρες. ΟΛΟΙ από το τρένο (που είναι συνήθως ΓΕΜΑΤΟ) κατεβαίνουν σε κάθε έναν από τους σταθµούς για να ξεµουδιάσουν στις πλατφόρµες, κάθε φορά που κάνει στάση. Είναι σαν ιεροτελεστία. Έχει πολύ καλό φαγητό, στις αποβάθρες των σταθµών από τις πλανόδιες θείες. Μοιράζεσαι φαγητό και µεζεδάκια µε τους γείτονες του βαγονιού, από αυτά που πουλάνε οι κυρούλες σε κάθε σταθµό που σταµατά το τρένο. Περνώντας τον ποταµό Αµούρ παίρνεις φρέσκο µπρικ µε τον κουβά. Βλέποντας όλες αυτές τις κυράδες µε ό,τι µαζεύουν και το πουλάνε, τις ξύλινες ντάτσες (µε τα ΠΟΛΥ µικρά κηπευτικά περιβόλια 3 4τ.µ. µπροστά), τους υγρούς χωµατόδροµους και τα δάση, έχεις µια καλύτερη αντίληψη για τη σύνεση και την οικονοµία του τρόπου ζωής στις

Βιβλίο Guinness µόνο για το σιδηρόδροµο, Έκδοση 1.0, Νοέµβριος 2010 11 παρυφές του δάσους και τη διαβίωση µε τροφοσυλλογή στα δάση (µανιτάρια, µούρα κ.λπ.) από την ανεγκέφαλη υπερακατανάλωση των «δυτικών» κοινωνιών. Το µεγαλύτερο µέρος της διαδροµής είναι η Σιβηρία, οι πόλεις είναι ως επί το πλείστον µέρη εξορίας επί Τσάρων και στη συνέχεια επί Στάλιν (σηµ. το ανέφερα πιο πάνω λίγο πιο ευγενικά!). Σε πολλές πόλεις της Σιβηρίας, στην διαδροµή του υπερσιβηρικού γεννήθηκαν ή έζησαν φυσιογνωµίες όπως ο Τολστόι, ο Gorski (Novgorod) κ.ά. Ο πλούτος της Σιβηρίας είναι και οι γούνες. Το Ιρκούτσκ λεγόταν το Παρίσι του βορρά, γιατί οι εξόριστοι είχαν πλουτίσει από το εµπόριο γούνας. Γενικά οι πόλεις της Σιβηρίας είχαν πολύ πιο φιλελεύθερη κοινωνία, γιατί ήταν αρκετά µακριά από την επιρροή της Μόσχας. Οι πόλεις αυτές έγιναν εξαρχής από εξόριστους, οι οποίοι δεν τα πήγαιναν και πολύ καλά µε το κατεστηµένο της Μόσχας. Αρχιτεκτονικά, το Ιρκούτσκ και το Vladivostok µοιάζουν µε Γαλλία του 1900. Η Ρωσία είναι µία τεράστια χώρα του πλανήτη, µε τεράστια επιστηµονική, πολιτιστική και ιστορική κληρονοµιά. Έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον πως ενώ είναι/ήταν πολύ πολιτισµική, υπήρξε, σε τέτοιο επίπεδο, µεταφορά πληθυσµών επί Στάλιν, που στο Vladivostok η πλειονότητα των πολιτών να είναι λευκοί, ξανθοί ευρωπαίοι Ρώσοι. Από την άλλη είναι εντυπωσιακό όταν συνειδητοποιείς ΠΟΣΗ ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΑ χρειαζόταν για να βιοµηχανοποιηθεί και να ηλεκτροδοτηθεί αυτή η αχανής χώρα και µάλιστα µε τέτοιο κλίµα. Οι Ρώσοι στο τρένο, είναι εντυπωσιακό πως βολεύονται µε άνεση σε τόσο µικρό χώρο και εκπληκτικό ότι δεν ακούγονται καθόλου. εν ακούγονται ούτε τα παιδάκια και το τρένο είναι γεµάτο παιδάκια. Προφανώς έχουν συνηθίσει επί γενεές να είναι ΠΟΛΥ ήσυχοι(!!!) και να τακτοποιούνται και να ζουν σε πολύ µικρούς χώρους. Η ρωσική άπω ανατολή και η αµερικάνικη άγρια δύση, έχουν κατά περίεργο τρόπο πολλά κοινά. Τουλάχιστον όσον αφορά το σιδηρόδροµο και το κρύο., πάντως η αµερικάνικη άγρια δύση έχει σίγουρα περισσότερους Κινέζους από ότι η ρωσική άπω ανατολή. 7. Πού βρίσκεται η µακρύτερη σιδηροδροµική γέφυρα; Στις 6 Φεβρουαρίου 2010 το πρώτο τρένο των Zhengzhou Xi'an High-Speed Railway διασχίζει για πρώτη φορά τη µακρύτερη γέφυρα του κόσµου. The Weinan Weihe Grand Bridg βρίσκεται µεταξύ των πόλεων Zhengzhou and Xi'an στο βορειοανατολικό τµήµα της Κίνας. Έχει µήκος 79732µ. (κάτι λιγότερο από 80Km) και διαπερνά τον ποταµό δύο φορές καθώς και πολυάριθµους παραποτάµους του. Στο Top10 όλων των εν γένει γεφυρών µε το µεγαλύτερο µήκος, µόνο τρεις ανήκουν αποκλειστικά στο σιδηρόδροµο και αυτές είναι στην Κίνα. Στην ιστοσελίδα http://en.wikipedia.org/wiki/list_of_longest_bridges_in_the_world θα βρείτε ενδιαφέρουσες πληροφορίες για τις µακρύτερες γέφυρες του κόσµου, όχι αποκλειστικά για το σιδηρόδροµο. Μέσα σε αυτές καµαρώνει και η δικιά µας. 8. Πού είναι η υψηλότερη σιδηροδροµική γέφυρα; Η υψηλότερη γέφυρα του Κόσµου θεωρείται αυτή η στιγµή η Mala Rijeka bridge µε ύψος 198µ. Βρίσκεται στη σιδηροδροµική διαδροµή Βελιγραδίου Bar στην περιοχή του Montenegro. Άρχισε να κατασκευάζεται το 1969 και τελείωσε το 1976. Έχει µήκος 498.8µ και στηρίζεται σε 4 πυλώνες στις όχθες του ποταµού Mala Rijeka (ο µικρός ποταµός).

Βιβλίο Guinness µόνο για το σιδηρόδροµο, Έκδοση 1.0, Νοέµβριος 2010 12 Παρόλο το ύψος της, δεν αναφέρεται στη βιβλιογραφία για κάποιον που επεχείρησε banji jumping. Αντιθέτως, το 2008 ο Βέλγος Cedric Dumont ήταν ο πρώτος που µε base jump (ανάλογο extreme sport του παραπέντε) «ρίχτηκε» από τη γέφυρα. Στην παρακάτω ιστοσελίδα αναφέρεται ένα πλήθος από τις υψηλότερες γέφυρες (http://www.highestbridges.com/wiki/index.php?title=list_of_100_highest_railway_bridges), µέσα είναι και οι δύο του Ασωπού. Φαίνεται όµως ότι γρήγορα το ρεκόρ αυτό θα καταρριφθεί γιατί οι Ινδοί ετοιµάζουν τη δική τους γέφυρα µε ύψος 359µ! Πρόκειται για την Chenab Bridge, µια τοξωτή γέφυρα στον οµώνυµο ποταµό. Αν δείτε στο Google map τον ποταµό, µάλλον θα τροµάξετε. Πρέπει να έχει πλάτος µερικά χιλιόµετρα, ενώ αυτό που βλέπουµε στην φωτογραφία είναι µόνο ένας µικρός παραπόταµος. Η κατασκευή ήταν απαραίτητη καθότι η γέφυρα θα ενώσει σηµαντικές πόλεις µεταξύ της Jammu και του Kashmir. H γέφυρα βρίσκεται κοντά στην πόλη Reasi, στα σύνορα µε το Πακιστάν. Mala Rijeka Bridge. Chenab Bridge. Τοπογραφικό διάγραµµα της Mala Rijeka bridge στο Montenegro.

Βιβλίο Guinness µόνο για το σιδηρόδροµο, Έκδοση 1.0, Νοέµβριος 2010 13 Τοπογραφικό διάγραµµα της Chenab Bridge στην Ινδία. 9. Πού είναι η σιδηροδροµική γέφυρα κατασκευασµένη µόνο από τούβλα; Η Göltzschtalbrücke είναι µια σιδηροδροµική γέφυρα κατασκευασµένη από τούβλα. Όπως λέγει η ονοµασία της βρίσκεται στη γερµανική κοιλάδα Göltzsch µεταξύ των πόλεων Mylau και Netzschkau, περίπου 4 χιλιόµετρα δυτικά του Reichenbach im Vogtland στην περιοχή της Σαξωνίας. Göltzschtalbrücke είναι µια σιδηροδροµική γέφυρα κατασκευασµένη µόνο από τούβλα. Η γέφυρα κατασκευάστηκε µεταξύ 1846 1851 κατά τη διάρκεια της σιδηροδροµικής σύνδεσης από τη Σαξονία προς τη Νυρεµβέργη. Σύµφωνα µε αρχεία της εποχής, η κατασκευής της στηρίχθηκε σε ένα σχέδιο που έµοιαζε περισσότερο σαν κελιά φυλακής ή σαν κηρήθρα, έτσι ώστε να κατανέµεται το βάρος της ισοσταθµικά. Την εποχή εκείνη έγινε διαγωνισµός για το σχεδιασµό της και παρά τα 81 σχέδια που κατατεθήκαν, κανένα δεν πληρούσε τις τεχνικές προδιαγραφές στατικότητας. Επικεφαλής της Επιτροπής ήταν ο καθηγητής Andreas Johann Schubert που µε διορθωτικούς υπολογισµούς έδωσε µια πιθανή λύση για την κατασκευή της. Οι υπολογισµοί αυτοί, για τη στατικότητα του έργου, θεωρούνται οι πρώτοι στο είδος τους. Έτσι η γέφυρα κατέχει µια πρωτιά µε το µάτι ενός µαθηµατικού παρατηρητή.

Βιβλίο Guinness µόνο για το σιδηρόδροµο, Έκδοση 1.0, Νοέµβριος 2010 14 Το τούβλο ήταν τότε πολύ διαδεδοµένο. Ήταν εποµένως φυσικό να κατασκευαστεί από κεραµικό υλικό, το οποίο ήταν και ανέξοδο σε σχέση µε το γρανίτη ή το ξύλο. Μέχρι το 1846 έγιναν πολλές αλλαγές καθότι το έδαφος δεν φάνηκε ισχυρό για να αντέξει το βάρος της Σχέδιο κατασκευής γέφυρας από τούβλα. γέφυρας. Έτσι τα κελιά αντικατεστάθηκαν µε αψίδες δίνοντας ένα εντυπωσιακό θέαµα. Για την εποχή της, η γέφυρα ήταν ένα εξαιρετικό έργο µηχανικής και αισθητικής. Χρησιµοποιήθηκαν 50000 τούβλα σε ασυνήθιστο σχήµα 28x14x6,5cm και για τη σκαλωσιά κόπηκαν περίπου 230000 δένδρα. Εργάστηκαν 1736 άτοµα εκ των οποίων 31 είχαν θανατηφόρα ατυχήµατα. Στις 15.7.1851 έγιναν τα εγκαίνια. Ήταν η υψηλότερη γέφυρα του κόσµου, ενώ παραµένει η µεγαλύτερη κεραµική µέχρι σήµερα. 10. Πού βρίσκεται ο πλέον απότοµος σιδηρόδροµος; Μιλάµε φυσικά για οδοντωτό και όχι κανονικού εύρους για να µην τραγουδάµε όλοι µαζί «..όταν παίρνω φόρα, φόρα κατηφόρα..και ο Θεός ο ίδιος δεν µε σταµατά». Βρίσκεται στην κεντρική Ελβετία και στη νότια πλευρά του όρους Pilatus. Συνεπώς ο οδοντωτός δεν φαίνεται από τη Λουκέρνη. Από την Κορυφή (Pilatus Kulm) καταλήγει στο Alpnachstad. Η κατασκευή τελείωσε το 1889 και οι πρώτοι συρµοί ήταν ατµήλατοι, ενώ από το 1937, η γραµµή ηλεκτροδοτήθηκε. Λόγω των συνθηκών που επικρατούν εκεί πάνω κατά τους χειµερινούς µήνες, η λειτουργία του αναστέλλεται από το Νοέµβριο µέχρι τον Μάιο. Το µήκος της διαδροµής είναι 4618µ και η υψοµετρική διαφορά 1635µ. Η µέγιστη κλίση που χρησιµοποιεί είναι 48% (!), ενώ κινείται βασικά σε µέση κλίση 38%. Το σύστηµα οδόντωσης της γραµµής είναι αρκετά παλιό και χρονολογείται από το 1871. Χρησιµοποιήθηκε για πρώτη φορά (στην Ευρώπη) στο Rigi Kulm της Ελβετίας. Όµως το σύστηµα είναι λίγο παλαιότερο και εµφανίζεται αρχικά στις ΗΠΑ (1869) σε υψόµετρο 2000µ στο Mount Washington. Και οι δύο αυτές γραµµές βρίσκονται σήµερα σε λειτουργία. Μία ενδιαφέρουσα ιστοσελίδα σχετικά µε την αρχή λειτουργίας της οδόντωσης υπάρχει στην ιστοσελίδα http://en.wikipedia.org/wiki/rack_railway. Pilatus, οδοντωτός συρµός µε κλίση 48%. Άνω: Φωτογραφία γύρω στο 1900 µε οδόντωση γραµµής. Κάτω: τρόπος λειτουργίας της οδόντωσης.

Βιβλίο Guinness µόνο για το σιδηρόδροµο, Έκδοση 1.0, Νοέµβριος 2010 15 Εκτός από οδοντωτούς έχουµε και σιδηρόδροµους κανονικού εύρους που κινούνται σε κλίση µεγαλύτερη του επιτρεπτού 4% (εξαίρεση υπάρχει στη γαλλική διαδροµή Saint Gervais Vallorcine µε 9% και στο τραµ της Λισσαβώνας µε 13.5%). Η διαδροµή που περιγράφουµε παρακάτω µπορεί να έχει µόνο κλίση 5.5% αλλά θεωρείται από τις πιο όµορφες «απότοµες» διαδροµές, αν όχι του κόσµου, σίγουρα της Ευρώπης. Πρόκειται για το σιδηρόδροµο Flåms που διανύει µια απείρου κάλλους διαδροµή από το Myrdal προς τις νορβηγικές οροσειρές και προς το διάσελο Flåm και από εκεί κάτω προς τα φιόρδ του Ατλαντικού. Αυτή η εντυπωσιακή διαδροµή (που έχει περιγραφεί σε όλα τα σιδηροδροµικά περιοδικά του κόσµου) έλκει τουρίστες από όλο τον κόσµο, κυρίως όµως σιδηροδροµόφιλους. Η διαδροµή µέχρι την κορυφή του διάσελου είναι περίπου 20Km και διέρχεται µέσα από οργιώδη βλάστηση, απότοµους καταρράκτες, ιλιγγιώδη φαράγγια και ξεχασµένους παγετώνες. Σχεδόν 80% της διαδροµής έχει κλίση 5.5%, που σηµαίνει ότι το τρένο ανεβαίνει ένα µέτρο κάθε µήκος διαδροµής 18µ. Τα κυκλικά τούνελ, για ανάκτηση ύψους, (σύγκρινε µε το τούνελ του San Gottardo της Ελβετίας) αναδεικνύουν τους νορβηγικούς σιδηροδρόµους εφάµιλλους µε τους ελβετικούς. Η διαδροµή αυτή ανήκει στην περίφηµη διαδροµή Oslo Bergen. Και ποιος δεν θα ήθελε να µην την επισκεφτεί. Η διαδροµή Flåm Myrdal διαρκεί περίπου 40 λεπτά και κοστίζει µετά επιστροφής για 2 άτοµα µε δύο παιδιά 850ΝΟΚ (περίπου 110 ). είτε λεπτοµέρειες http://www.flaamsbana.no/eng/index.html. Στη µέση της διαδροµής µε το σιδηρόδροµο Flåms. Τµήµα διαδροµής µε το σιδηρόδροµο Flåms.

Βιβλίο Guinness µόνο για το σιδηρόδροµο, Έκδοση 1.0, Νοέµβριος 2010 16 Νορβηγικό Φιόρδ. 11. Πού βρίσκονται τα περισσότερα σιδηροδροµικά εκθέµατα; Μα φυσικά στη µητέρα των σιδηροδρόµων, στη Μεγάλη Βρετανία. Το Εθνικό Μουσείο Σιδηροδρόµων (National Railway Museum) βρίσκεται στην πόλη York και αποτελεί µέρος του ευρύτερου βρετανικού Μουσείου Επιστηµών και Τεχνολογίας. Εδώ βρίσκονται όλα τα ανεκτίµητης αξίας σιδηροδροµικά αντικείµενα, τεχνουργήµατα, γραπτά κείµενα και ιστορικές εικόνες. Στα εκθέµατα περιλαµβάνονται γύρω στις 100 ατµοµηχανές και 200 τµήµατα τροχαίου υλικού, το σύνολο των οποίων είτε κύλησαν στους βρετανικούς σιδηροδρόµους ή κατασκευάστηκαν εδώ. Όµως η µηχανή «Rocket» του Stephenson δεν βρίσκεται εδώ αλλά στο Science Museum του Λονδίνου. Η ίδρυση του µουσείου ανάγεται στα τέλη του 19 ου αι. και ήταν µια φυσιολογική συνέπεια ανάλογων δραστηριοτήτων σε όλη την Ευρώπη. Το 1897 ιδρύεται το πρώτο µουσείο στο Hamar της Νορβηγίας και ακολουθεί η Νυρεµβέργη (1899). Αυτό ευαισθητοποιεί και τους Βρετανούς και την ίδια εποχή προχωρούν στην ίδρυση του Μουσείου. Μερικές απόψεις του µουσείου. Το κινέζικο θηρίο KF7 σε χώρο του µουσείου.

Βιβλίο Guinness µόνο για το σιδηρόδροµο, Έκδοση 1.0, Νοέµβριος 2010 17 Η συλλογή περιλαµβάνει εκθέµατα από τους North Eastern Railway και Great Northern Railway καθώς επίσης και από τους «Big Four» (δηλαδή τις τέσσερις µεγάλες σιδηροδροµικές εταιρείες την περίοδο 1923 1947). Αναλυτικές πληροφορίες µπορεί κάποιος να βρει στην ιστοσελίδα http://nationalrailwaymuseum.wordpress.com/. Το µουσείο ανακαινίσθηκε γύρω στο 1975 και παρουσιάζει σήµερα µια διαφορετική όψη. Μια νέα συλλογή εκθεµάτων αφορά τους σηµατοδότες (σε διαχρονική εξέλιξη) καθώς και ένα τµήµα της σήραγγας της Μάγχης. Ένα σηµαντικό γεγονός έλαβε χώρα το 2004 µε το Railfest (εορτασµός επετείου) που συνέπεσε µε την παρουσίαση της Flying Scotsman. Η ατµοµηχανή αυτή (1923) αγοράστηκε για την επέτειο και έκλεψε ασφαλώς την παράσταση. Ένα άλλο ενδιαφέρον µουσείο είναι αναµφισβήτητα στη Μυλούζη της Γαλλίας, γνωστό ως Cité du Train, που θεωρείται από πολλούς από τα µεγαλύτερα της Ευρώπης. Πληροφορίες στο http://www.citedutrain.com/en/train/. Η συµβουλή µου! Αξίζει να το επισκεφτείτε. Άλλωστε εκεί κοντά είναι και οι αµπελώνες του Ρήνου. 12. Πού βρίσκεται η µεγαλύτερη µοντελιστική µακέτα; Αντιγράφω περιγραφή από ένα φόρουµ: «. το προηγούµενο Σάββατο αξιώθηκα να επισκεφθώ και εγώ το Αµβούργο και µαζί το Miniatur Wunderland. υστυχώς δεν µπορώ να σας το περιγράψω µε λόγια γιατί και µέχρι το πρωί να γράφω πάλι δεν θα τελειώσω και όλο και κάτι θα έχω ξεχάσει. Εύχοµαι στον καθένα σας να το επισκεφθεί. Ένα θα σας πω µόνο. 33 PC χειρίζονται όλη την εγκατάσταση, 700 τρένα, 10400 βαγόνια, µακρύτερο τρένο 14.5µ, 600 φανάρια, 1900 κλειδιά, 135000 φωτάκια, 2800 σπίτια και γέφυρες, 90000 ανθρωπάκια, 3600 αυτοκίνητα, 100000 δένδρα, 30000 λίτρα νερό, 120 εργαζόµενοι, κόστος κατασκευής µέχρι τώρα 5500000..» αυτά και άλλα πολλά µπορεί κάποιος να συναντήσει σε µια παλιά σιταποθήκη του Αµβούργου που αναµορφώθηκε σε µοντελούπολη από τους αδελφούς Braun. Η ιστοσελίδα http://www.miniaturwunderland.com/ έχει καταγράψει µέχρι σήµερα πάνω από είκοσι εκατοµµύρια επισκέψεις. Η πόλη του Αµβούργου ανήκει στα must, µε επίσκεψη σίγουρα το St. Pauli ( δεν εννοώ την τοπική οµάδα), στην Πύλη του Βορρά µε το βαποράκι, αλλά και στην ψαραγορά στις πέντε το πρωί. Κανείς δεν θα το µετανιώσει. Όψεις της µοντελούπολης Miniatur Wunderland πρωί και βράδυ.

Βιβλίο Guinness µόνο για το σιδηρόδροµο, Έκδοση 1.0, Νοέµβριος 2010 18 Πριν από καιρό ολοκλήρωσα µια µακέτα 6 τετραγωνικών µέτρων και χρειάστηκα περίπου τέσσερα χρόνια, ξενύχτια, οικογενειακή γκρίνια αλλά και την πλάκα των φίλων µου για την απασχόληση. Το θαύµα που επιτελέστηκε στο Αµβούργο για µια κατασκευή, ανάλογη της οποίας δεν υπάρχει στο κόσµο, είναι άξιο θαυµασµού. εν είναι βεβαίως τα χρήµατα που απαιτήθηκαν, αλλά το µεράκι του προσωπικού και όλων των συνεργατών, να προσφέρουν στον επισκέπτη ένα ανεπανάληπτο θέαµα που δεν χορταίνουν µικροί και µεγάλοι. «Spaß zu machen» (να διασκεδάσουµε) είναι η απάντηση που δίνουν σε όσους τους ρωτούν. Και πράγµατι αυτό συµβαίνει καθηµερινά, εκεί που στήνεσαι 1-2 ώρες στην ουρά για ένα εισιτήριο εισόδου, και µάλιστα όλο το χρόνο. Μέσα από την ιστοσελίδα τους µπορείς να παραγγείλεις το εισιτήριο για να µην περιµένεις στην ουρά. Ούτε προσκύνηµα στον τάφο του Λένιν να ήταν. Μέχρι τις αρχές του 2010 έχουν καταγραφεί οι εξής επιδόσεις: 1150τ.µ. διοράµατος, µήκος γραµµών 12000µ. Τοπία από σιδηροδροµικά δίκτυα της Αυστρίας, Ελβετίας, Αµερικής, Σκανδιναβίας και των γερµανικών πόλεων Knuffingen, Harz και φυσικά του Αµβούργου. Τα υπόλοιπα δεδοµένα τα περιέγραψε ο φίλος µας στο φόρουµ. Το έργο προβλέπεται να τελειώσει το 2014 µε την προσθήκη άλλων 500τ.µ. Και µετά θα καααααάθονται. Αείµνηστε Φωτόπουλε! Άλλη µια ενδιαφέρουσα µοντελούπολη βρίσκεται στο Melide της Ελβετίας (λίγα χιλιόµετρα από τα σύνορα µε την Ιταλία). Είναι η Swiss Miniatur. Η Ελβετία σε µικρογραφία είναι κατασκευασµένη στο έδαφος και µπορείς να διασχίσεις µε µια δρασκελιά τις βερνικές Άλπεις (Berner Oberland) ή να πηδήξεις στην άλλη πλευρά του Ρήνου. 13. Πού βρίσκονται σιδηροδροµικά µνηµεία παγκόσµιας κληρονοµιάς της UNESCO; Με τον όρο Μνηµείο Παγκόσµιας Πολιτιστικής Κληρονοµιάς της UNESCO νοείται µία διακριτή θέση ή τόπος (όπως γέφυρα, κτήριο, πόλης κ.λπ.), που προτείνεται να γίνει αποδεκτό στον κατάλογο των µνηµείων που διαχειρίζεται η επιτροπή Πολιτιστικής Κληρονοµιάς της UNESCO. (Μία λίστα µε όλα τα Μνηµεία υπάρχει στην ιστοσελίδα http://whc.unesco.org/en/list). Για την έγκριση θα πρέπει να πληρούνται κάποια κριτήρια, όπως α) να αποτελεί αριστούργηµα της ανθρώπινης διάνοιας, β) να επιδεικνύει διαχρονικά ανθρώπινες αξίες όσο αφορά την αρχιτεκτονική ή την τεχνολογία, γ) να αναδεικνύει µνηµειακές τέχνες ή τον σχεδιασµό τοπίου, δ) να φέρει µια µοναδική ή τουλάχιστον εξαιρετική µαρτυρία φυσικού κάλλους και ε) να αποτελεί σηµαντικό παράδειγµα παραδοσιακής ανθρώπινης εγκατάστασης. Ευτυχώς για το σιδηρόδροµο, υπάρχουν αρκετά τέτοια µνηµεία, διασκορπισµένα σε όλο τον κόσµο. Ας αρχίσουµε από το σιδηρόδροµο Semmering στην Αυστρία. Η σιδηροδροµική γραµµή ξεκινά από το Gloggnitz και οδηγεί µέσω του στενού Semmering στο Mürzzuschlag. Η κατασκευή της διαδροµής αυτής θεωρείται η πρώτη σιδηροδροµική χάραξη κανονικού εύρους στην Ευρώπη σε ορεινό τοπίο (ακόµη παλαιότερη και από το San Gottardo) µε έτος κατασκευής µεταξύ 1848 και 1854. Το έργο θεωρείται από τα δυσκολότερα που έχουν γίνει ποτέ εξ αιτίας του γεωγραφικού αναγλύφου αλλά και της υψοµετρικής διαφοράς. Εξακολουθεί να βρίσκεται σε πλήρη λειτουργία και αποτελεί τµήµα των αυστριακών σιδηροδρόµων (ÖΒΒ). Ανακηρύχθηκε το 1998 ως Μνηµείο παγκόσµιας κληρονοµιάς.

Βιβλίο Guinness µόνο για το σιδηρόδροµο, Έκδοση 1.0, Νοέµβριος 2010 19 Η γέφυρα Semmering στην Αυστρία. Darjeeling Himalayan Railway στην Ινδία. Ο Darjeeling Himalayan Railway (DHR) ανήκει στους ινδικούς σιδηρόδροµους στενού εύρους και οδηγεί από το Siliguri στο Darjeeling στη δυτική Βεγγάζη. Κατασκευάστηκε γύρω στο 1880 και έχει µήκος 63 χιλιόµετρα. Λειτουργεί ακόµη παραδοσιακά µε ατµήλατα. Ανακηρύχθηκε σε Μνηµείο της UNESCO το 1999. Το 2005 προστέθηκε στη λίστα των Μνηµείων και ο επίσης ινδικός σιδηρόδροµος Nilgiri Mountain Railway (NMR). H περιοχή περιλαµβάνει τρεις σιδηροδρόµους. Ο σιδηρόδροµος DHR ήταν ο πρώτος και ο σηµαντικότερος της ευρύτερης περιοχής. Ο αρχικός στόχος ήταν ο συνδυασµός τεχνολογίας (σιδηροδροµικές ράγες) και οµορφιάς τοπίου. Η κατασκευή του σιδηροδρόµου NMR, µήκους 46Κm, ολοκληρώθηκε το 1908, εξ αιτίας του εξαιρετικά δύσβατου της περιοχής. Ο τρίτος σιδηρόδροµος Kalka Shimla έχει µήκος 96Κm και κατασκευάστηκε στα µέσα του 19 ου αι. Και οι τρεις σιδηρόδροµοι είναι σε πλήρη λειτουργία. Αν µπορούσε ας γινόταν και διαφορετικά. Στην Ινδία του 1δις κατοίκων, οι µετακινήσεις γίνονται µόνο µε σιδηρόδροµο και µε τον τρόπο που ξέρουµε (πάνω στην οροφή)! Wikipedia: A journey by the Nilgiri Mountain Railway (NMR) provides spectacular views of the Nilgiri Hills. Συνηθισµένη κίνηση στους ινδικούς σιδηροδρόµους. Ένα άλλο σιδηροδροµικό Μνηµείο της UNESCO (2008) είναι ο Rhaetische Bahn µαζί µε τον Albulabahn. Βρισκόµαστε στο καντόνι του Graubünden (ανατολική Ελβετία) και το φαράγγι του ποταµού Albula διασχίζει ο τοπικός σιδηρόδροµος, που ανήκει στο ευρύτερο δίκτυο των Rhaetische Bahn (ρετοροµάνικων σιδηροδρόµων). Λίγο πριν φθάσει στο Filisur, το τρένο διέρχεται από τη γέφυρα Landwasser, έργο τέχνης παρά τεχνολογικό επίτευγµα.

Βιβλίο Guinness µόνο για το σιδηρόδροµο, Έκδοση 1.0, Νοέµβριος 2010 20 Η γραµµή Albula άνοιξε το 1904 και έχει µήκος 67Km. Ενώνει το St. Moritz µε το Tirano. Η διαδροµή είναι από τις πλέον εντυπωσιακές στη φηµισµένη περιοχή των ελβετικών άλπεων και περιλαµβάνει 42 σήραγγες και 144 οδογέφυρες. Εντυπωσιακή είναι η κυκλική διαδροµή στα πεδινά, µια τοποθεσία που έχει φωτογραφηθεί εκατοµµύρια φορές από ταξιδιώτες. Αποτελεί ένα σηµαντικό τεχνικό, αρχιτεκτονικό και περιβαλλοντικό σύνολο και ενσωµατώνει τα επιτεύγµατα αρχιτεκτονικών και µηχανικών έργων µε την αρµονία του τοπίου µέσα από τα οποία διέρχεται. Landwasser Viadukt στον Albulabahn στην Ελβετία. Kreisviadukt in Brusio. 14. Πού βρίσκεται η πυκνότερη σιδηροδροµική δόµηση; Αν διαιρέσουµε το συνολικό σιδηροδροµικό δίκτυο µε την έκταση κάθε χώρας θα προκύψει η πυκνότητα της σιδηροδροµικής δόµησης. Αυτό ευνοεί τις µικρές χώρες (π.χ. Βέλγιο) και αδικεί τις µεγαλύτερες (π.χ. Ρωσία ή Κίνα). Από τον παρακάτω πίνακα φαίνεται µε σαφήνεια, ποιες χώρες προηγούνται. Όλες εκείνες που ιστορικά έχουν πρωτοστατήσει στο σιδηρόδροµο. Το Top10 το µοιράζονται Γερµανία, Βέλγιο, Αυστρία, Ελβετία και έπονται Πολωνία, Ολλανδία, Γαλλία, Μεγάλη Βρετανία, Ιταλία και Ιαπωνία. Αρκετά ενδιαφέροντα στοιχεία βρίσκονται στην ιστοσελίδα http://en.wikipedia.org/wiki/rail_usage_statistics_by_country Πυκνότητα σιδηροδροµικής δόµησης σε παγκόσµια κλίµακα. Με γκρι απόχρωση οι χώρες χωρίς σιδηρόδροµο.