λ ο γ ο τ ε χ ν ί α Σειρά Μια πόλη στη λογοτεχνία ΠΑΤΡΑ επιλογή κειμένων: Κώστας Λογαράς ΒΟΛΟΣ επιλογή κειμένων: Κώστας Ακρίβος ΓΙΑΝΝΕΝΑ επιλογή κειμένων: Χριστόφορος Μηλιώνης ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ επιλογή κειμένων: Σάκης Σερέφας ΦΛΩΡΙΝΑ επιλογή κειμένων: Μίμης Σουλιώτης ƒ Δø ÀΔ ƒã ª ƒ π ª MORAVIA ªπΔ ƒ À À Δ Δπ ROBERTS Δ ƒ Δø ÀΔ ƒã ª ƒ π ª MORAVIA ªπΔ ƒ À À Δ Δπ ROBERTS Δ ƒ À ª ú À π ƒ π À π Àƒ Δ ƒƒ π ƒ ª Δ πƒ Δ Δ ƒ À ª ú À π ƒ π À π Àƒ Δ ƒƒ π ƒ ª Δ πƒ Δ Δ ƒ Àº º ƒ Δ ƒ μ º Δ ƒø À ºƒ º ƒ Àƒ μ à ƒ Àº º ƒ Δ ƒ μ º Δ ƒø À ºƒ º ƒ Àƒ μ Ã Ã Δ ºøΔπ À ƒπ Ã Δ ºøΔ ƒ Δø ÀΔ ƒã ªπΔ ƒ À À Δ Δπ ROBERTS Δ Ã Δ ºøΔπ À ƒπ Ã Δ ºøΔ ƒ Δø ÀΔ ƒã ªπΔ ƒ À À Δ Δπ ROBERTS Δ ª ú À π ƒ π À π Àƒ Δ ƒƒ π ƒ ª Δ πƒ Δ Δ ƒ Àº º ƒ Δ ƒ ª ú À π ƒ π À π Àƒ Δ ƒƒ π ƒ ª Δ πƒ Δ Δ ƒ Àº º ƒ Δ ƒ ªÈ fiÏË ÛÙË ÏÔÁÔÙÂ Ó ªÈ fiÏË ÛÙË ÏÔÁÔÙÂ Ó ƒ π ΗΡΑΚΛΕΙΟ επιλογή κειμένων: Χριστόφορος Λιοντάκης ΚΑΒΑΛΑ επιλογή κειμένων: Διαμαντής Αξιώτης ΤΡΙΠΟΛΗ επιλογή κειμένων: Θανάσης Βαλτινός ΜΥΤΙΛΗΝΗ επιλογή κειμένων: Στρατής Πασχάλης ΝΑΥΠΛΙΟ επιλογή κειμένων: Θοδωρής Γκόνης Παρ τ ν ποχ παραλ α τ ς π λης ταν λη κ νηση κα φ τα κα ο μακρ ς κατωφερικ ς γραμμ ς τ ς Κορν ς κ#ρτωναν στ$ν χαμηλ$ν %ρ ζοντα χιλι'δες φωτισμ)να τζ'μια πο* π σω τους, σ ν -νδοξα τροπικ ψ'ρια, ο κ'τοικοι τ ς ε0ρωπαϊκ ς π λης καθ ντουσαν σ 3στραφτερ τραπ)ζια φορτωμ)να ποτ4ρια μ μαστ χα, ζιμπ μπ 6 κονι'κ. [ ] Α 8 ρωματικ$ς καπν$ς ξεχ#νονταν 3π$ τ ς μικρ ς ναυτικ ς τα:)ρνες κατ μ κος τ ς παραλ ας που σιδερ)νιες σο;:λες μ σπλην'ντερα στριφογ#ριζαν μον τονα μπρ$ς-π σω, 6 ξεχε λιζε κ'τω 3π$ τ καπ'κια τ ν 3στραφτερ ν τεντζερ)δων, 3ναδ νοντας ζεστ ς <σμ ς 3π$ καλαμαρ'κια, σουπι ς κα πιτσο#νια. 8Εδ π νει κανε ς 3π$ γαλ'ζιους μαστραπ'δες κα τρ>ει μ τ δ'χτυλα πως συνηθ ζουν κα σ4μερα 3κ μη στ ς Κυκλ'δες. [ ] Λ ρενς Ντ ρρελ ISBN 960-375-342-4 Σκίτσο Τάνια Δημητρακοπούλου M E TA I X M I O ÂÏ 1 ΦΑΙΔΩΝ ΤΑΜΒΑΚΑΚΗΣ 09:57 ƒ π 05-04-11 ªÈ fiÏË ÛÙË ÏÔÁÔÙÂ Ó COVER_ALEXANDREIA ƒ π ΕΠΙΛΟΓΗ ΚΕΙΜΕΝΩΝ ΦΑΙΔΩΝ ΤΑΜΒΑΚΑΚΗΣ O Φαίδων Ταμβακάκης γεννήθηκε στην Αλεξάνδρεια το 1960. Σπούδασε Οικονομικά και Αγγλική Φιλολογία. Έχει εκδώσει τρία πεζογραφήματα: Ευμορφία (1982), Τα τοπία της Φιλομήλας (1988), Η υστάτη (1991), καθώς και το μυθιστόρημα Οι ναυαγοί της Πασιφάης (1997), για το οποίο τιμήθηκε το 1997 με το Βραβείο Μυθιστορήματος του περιοδικού Διαβάζω. Όλα τα παραπάνω έργα του κυκλοφορούν από τις εκδόσεις της Εστίας. Επίσης έχει μεταφράσει: Ο παράδεισος του Πατ Χόμπυ του Φ. Σκοττ Φιτζέραλντ (εκδ. Πανός), Χαρίστε μου το βαλς της Ζέλντα Φιτζέραλντ (εκδ. Πανός), Ο θησαυρός της Σιέρρα Μάδρε του Μπ. Τρέηβεν (εκδ. Πατάκη), Ο νταβατζής του Άισμπεργκ Σλιμ (εκδ. Κέδρος), τα έργα του Τζων Φώουλς Ο συλλέκτης (εκδ. Εστία), Εβένινος Πύργος (εκδ. Εστία), Ο Μάγος (εκδ. Εστία), καθώς και το βιβλίο Η εξορία του συγγραφέα (εκδ. Εστία) μια μεγάλη συνέντευξη που παραχώρησε ο Τζων Φώουλς στον Φαίδωνα Ταμβακάκη. Ζει και εργάζεται στην Αθήνα. Φωτογραφία εξωφύλλου: Καμίλο Νόλλας ΒΟΗΘ. ΚΩΔ. ΜΗΧ/ΣΗΣ 3342
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΤΟΥ ΥΠΕΥΘΥΝΟΥ ΣΕΙΡΑΣ 15 H Π λη στον Oυραν 17 ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΧΛΥΔΑ ΤΟΥ ΜΥΘΟΥ Μ το: Oδ σσεια, OΜΗΡΟΣ 19 Φάρος, μελέτη, απ σπασμα, Ε. Μ. ΦΟΡΣΤΕΡ 21 Προσέγγιση Aλεξανδρείας, ΟΙ ΕΛΛΗΝΙΚΟΙ ΠΟΡΤΟΛΑΝΟΙ 23 Βίοι Παράλληλοι, π σπασμα, ΠΛΟΥΤΑΡΧΟΣ 25 H ρχ τ ς Π λης, στορία, π σπασμα, ΜΑΡΓΑΡΙΤΗΣ ΔΗΜΙΤΣΑΣ 27 ΟΦΘΑΛΜΟΙ ΝΕΝΙΚΗΜΕΘΑ Μ το: Ποιήματα, ΓΙΩΡΓΟΣ ΣΕΦΕΡΗΣ 31 Μάτια μου, νικημένοι ε μαστε, μυθιστ ρημα, π σπασμα, ΑΧΙΛΛΕΥΣ ΤΑΤΙΟΣ 33 Ρώμη και Αλεξάνδρεια, μυθιστ ρημα, απ σπασμα, JOHN MADDOX ROBERTS 35 Φτάνει Mάγκας, μυθιστ ρημα, π σπασμα, ΠΗΝΕΛΟΠΗ ΔΕΛΤΑ 38 Δρ μοι, μυθιστ ρημα, π σπασμα, ΛΩΡΕΝΣ ΝΤΑΡΡΕΛ 39 Καρτιέ Γκρεκ, μαρτυρία, απ σπασμα, ΔΑΦΝΗ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ 41 Κορνίς, μυθιστ ρημα, π σπασμα, ΛΩΡΕΝΣ ΝΤΑΡΡΕΛ 44 Κορνίς απ το Σέσιλ, μυθιστ ρημα, απ σπασμα, ΝΑΓΚΙΜΠ ΜΑΧΦΟΥΖ 45 H λληνικ θάλασσα, μυθιστ ρημα, π σπασμα, ΛΩΡΕΝΣ ΝΤΑΡΡΕΛ 46 Ο δ ο πολιτε ες, μυθιστ ρημα, π σπασμα, ΜΑΡΙΑ ΙΟΡΔΑΝΙΔΟΥ 48 Aμφο σι, ναμνήσεις, π σπασμα, ΜΑΝΩΛΗΣ ΓΙΑΛΟΥΡΑΚΗΣ 51 Σοκάκια, μυθιστ ρημα, π σπασμα, ΠΗΝΕΛΟΠΗ ΔΕΛΤΑ 53
10 ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑ, MIA ΠOΛH ΣTH ΛOΓOTEXNIA Οι ακρογιαλιές, μαρτυρία, απ σπασμα, ΔΑΦΝΗ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ 55 Κάχουατ λ νίλ, Mαχμουντία, ποίημα, ΓΛΑΥΚΟΣ ΑΛΙΘΕΡΣΗΣ 57 Παραλία, μελέτη, π σπασμα, Ι. Μ. ΧΑΤΖΗΦΩΤΗΣ 59 Rue Rosette, μελέτη, απ σπασμα, Ε. Μ. ΦΟΡΣΤΕΡ 63 H λεωφ ρος Ραμλίου, ναμνήσεις, π σπασμα, ΤΙΜΟΣ ΜΑΛΑΝΟΣ 67 Διαδρομ τράμ, μυθιστ ρημα, π σπασμα, ΣΤΡΑΤΗΣ ΤΣΙΡΚΑΣ 73 Κάποιες γειτονιές, ναμνήσεις, π σπασμα, ΜΑΝΩΛΗΣ ΓΙΑΛΟΥΡΑΚΗΣ 77 T Quartier Grec, πομνημονε ματα, π σπασμα, ΠΗΝΕΛΟΠΗ ΔΕΛΤΑ 79 Λεωφ ρος Aμπουκίρ, μυθιστ ρημα, π σπασμα, ΣΤΡΑΤΗΣ ΤΣΙΡΚΑΣ 81 Αμπουκίρ, μαρτυρία, απ σπασμα, ΔΑΦΝΗ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ 83 Aτταρίν, ναμνήσεις, π σπασμα, ΜΑΝΩΛΗΣ ΓΙΑΛΟΥΡΑΚΗΣ 85 H Aλάνα, μυθιστ ρημα, π σπασμα, ΣΤΡΑΤΗΣ ΤΣΙΡΚΑΣ 89 Σίντι Μπισρ Mαρεώτις, διηγήματα, αποσπάσματα, ΧΑΡΗΣ ΤΖΑΛΑΣ 93 Μάρσα Ματρο χ, μαρτυρία, απ σπασμα, ΔΑΦΝΗ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ 96 ΦΑΡΟΣ, ΜΟΥΣΕΙΟ, ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ Μ το: Δειπνοσοφισταί, AΘΗΝΑΙΟΣ 99 Φάρος, μελέτη, απ σπασμα, Ε. Μ. ΦΟΡΣΤΕΡ 101 Το Μουσείο και η Βι λιοθήκη, μυθιστ ρημα, απ σπασμα, ΝΤΕΝΙ ΓΚΕΤΖ 104 Φάρος, ναμνήσεις, π σπασμα, ΜΑΝΩΛΗΣ ΓΙΑΛΟΥΡΑΚΗΣ 111 Σπουδές, μυθιστ ρημα, απ σπασμα, ΡΟΔΗΣ ΡΟΥΦΟΣ 113 Το τέλος της Bι λιοθήκης, ταξιδιωτικ αφήγημα, απ σπασμα, ΝΤΑΝΙΕΛ ΡΟΝΤΩ 115 Τ σ γχρονον Mουσε ον μας, πεζ, π σπασμα, Κ. Π. ΚΑΒΑΦΗΣ 117 ΑΙ ΟΔΟΙ Μ το: Ω δή καί λεγεία τ ν δ ν, K. Π. KΑΒΑΦΗΣ 121 Aραψ ζητιάνος, πομνημονε ματα, π σπασμα, ΠΗΝΕΛΟΠΗ ΔΕΛΤΑ 123 Νομίσματα στ κουτιά ζητιάνων, μυθιστ ρημα, π σπασμα, ΛΩΡΕΝΣ ΝΤΑΡΡΕΛ 125 H σθένεια το Μικ Ράλλη, πεζ, π σπασμα, Κ. Π. ΚΑΒΑΦΗΣ 128
ΠEPIEXOMENA 11 Παζάρι αμ ακιο, μελέτη, απ σπασμα, Ε. Μ. ΦΟΡΣΤΕΡ 133 Φυσικές νάγκες, πομνημονε ματα, π σπασμα, ΠΗΝΕΛΟΠΗ ΔΕΛΤΑ 137 Στ μπαρμπέρικο, μυθιστ ρημα, π σπασμα, ΛΩΡΕΝΣ ΝΤΑΡΡΕΛ 138 Γαρίδες, διήγημα, απ σπασμα, ΧΑΡΗΣ ΤΖΑΛΑΣ 142 ΟΙ ΕΠΟΧΕΣ Μ το: Σ ν τ τρελλ πουλιά, MΑΡΙΑ IΟΡΔΑΝΙΔΟΥ 143 Σημειώσεις, μυθιστ ρημα, π σπασμα, ΛΩΡΕΝΣ ΝΤΑΡΡΕΛ 145 Πρωτοχρονι 1944, μυθιστ ρημα, π σπασμα, ΣΤΡΑΤΗΣ ΤΣΙΡΚΑΣ 146 Καταιγίδα, μυθιστ ρημα, απ σπασμα, ΝΑΓΚΙΜΠ ΜΑΧΦΟΥΖ 147 Χι νι, διήγημα, απ σπασμα, ΧΑΡΗΣ ΤΖΑΛΑΣ 149 Aπ κριες, πομνημονε ματα, π σπασμα, ΠΗΝΕΛΟΠΗ ΔΕΛΤΑ 151 Το Καρνα άλι, μαρτυρία, απ σπασμα, ΔΑΦΝΗ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ 153 Τ ντ μινο, μυθιστ ρημα, π σπασμα, ΛΩΡΕΝΣ ΝΤΑΡΡΕΛ 155 Ανθεστήρια, μαρτυρία, απ σπασμα, ΔΑΦΝΗ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ 159 Aνοιξη, μυθιστ ρημα, π σπασμα, ΛΩΡΕΝΣ ΝΤΑΡΡΕΛ 161 Χαλάζι, μυθιστ ρημα, π σπασμα, ΠΗΝΕΛΟΠΗ ΔΕΛΤΑ 163 Χαμσίν! Χαμσίν!, μυθιστ ρημα, π σπασμα, ΜΑΡΙΑ ΙΟΡΔΑΝΙΔΟΥ 164 Μεγάλη E δομάδα, πομνημονε ματα, π σπασμα, ΠΗΝΕΛΟΠΗ ΔΕΛΤΑ 166 Σάμ λ Nεσίμ, ποίημα, Κ. Π. ΚΑΒΑΦΗΣ 169 Γιορτές, διήγημα, απ σπασμα, ΧΑΡΗΣ ΤΖΑΛΑΣ 172 Τ χαμψίνια, ταξιδιωτικ ς ντυπώσεις, π σπασμα, ΝΙΚΟΣ ΚΑΖΑΝΤΖΑΚΗΣ 173 Καλοκαίρι, διήγημα, απ σπασμα, ΧΑΡΗΣ ΤΖΑΛΑΣ 174 Φθιν πωρο, μυθιστ ρημα, απ σπασμα, ΝΑΓΚΙΜΠ ΜΑΧΦΟΥΖ 175 Χριστο γεννα, μυθιστ ρημα, π σπασμα, ΣΤΡΑΤΗΣ ΤΣΙΡΚΑΣ 177 Xριστο γεννα, πομνημονε ματα, π σπασμα, ΠΗΝΕΛΟΠΗ ΔΕΛΤΑ 178 Η ΠΟΛΗ ΤΗΣ ΗΔΥΠΑΘΕΙΑΣ Μ το: T πικίνδυνα, K. Π. KΑΒΑΦΗΣ 181 Τ μεγάλο πατητήρι το ρωτα, μυθιστ ρημα, π σπασμα, ΛΩΡΕΝΣ ΝΤΑΡΡΕΛ 183
12 ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑ, MIA ΠOΛH ΣTH ΛOΓOTEXNIA Το άντρο της Αφροδίτης, μιμίαμ ος, απ σπασμα, ΗΡΩΝΔΑΣ 184 Ο κ ποι τ ς θε ς, μυθιστ ρημα, π σπασμα, ΠΙΕΡ ΛΟΥΪΣ 185 Στ ν προκυμαία, ποίημα, Κ. Π. ΚΑΒΑΦΗΣ 193 Hθη, μυθιστ ρημα, π σπασμα, ΛΩΡΕΝΣ ΝΤΑΡΡΕΛ 195 Π λη της λαγνείας, μυθιστ ρημα, απ σπασμα, JOHN MADDOX ROBERTS 196 Οι χριστιανοί, μυθιστ ρημα, απ σπασμα, ΑΝΑΤΟΛ ΦΡΑΝΣ 198 Ο πανσι ν, μυθιστ ρημα, π σπασμα, ΜΑΡΙΑ ΙΟΡΔΑΝΙΔΟΥ 200 Iασ τάφος, ποίημα, Κ. Π. ΚΑΒΑΦΗΣ 201 Φαρο κ, μαρτυρία, απ σπασμα, ΔΑΦΝΗ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ 202 Ο ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΠΟΙΗΤΗΣ Μ το: Eπιτ μ ιον Aντι χου, ασιλέως Kομμαγην ς, K. Π. KΑΒΑΦΗΣ 205 H π λη του, μερολ γιο, ΓΙΩΡΓΟΣ ΣΕΦΕΡΗΣ 207 Τ 1927 μ.χ., ταξιδιωτικ ς ντυπώσεις, π σπασμα, ΝΙΚΟΣ ΚΑΖΑΝΤΖΑΚΗΣ 208 Μι διάλεξη, μυθιστ ρημα, π σπασμα, ΛΩΡΕΝΣ ΝΤΑΡΡΕΛ 210 Τ 1930 μ.χ., ρθρο, ΚΩΣΤΑΣ ΟΥΡΑΝΗΣ 212 Οι σ γχρονοί του, ταξιδιωτικ αφήγημα, απ σπασμα, ΝΤΑΝΙΕΛ ΡΟΝΤΩ 216 Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΑΛΙΑ Μ το: Tο κτου το δ μου α νος, 1927, K. Π. KΑΒΑΦΗΣ 217 Aρχ τ ς κοιν τητας, ναμνήσεις, π σπασμα, ΜΑΝΩΛΗΣ ΓΙΑΛΟΥΡΑΚΗΣ 219 Μωχάμετ Aλη, μυθιστ ρημα, π σπασμα, ΡΕΑ ΓΑΛΑΝΑΚΗ 223 Οι πρώτοι Έλληνες, μαρτυρία, απ σπασμα, ΔΑΦΝΗ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ 224 Τ κ ματα, μυθιστ ρημα, π σπασμα, ΣΤΡΑΤΗΣ ΤΣΙΡΚΑΣ 225 Σχολε α, δοιπορικ, π σπασμα, Γ. Π. ΠΑΡΑΣΚΕΥΟΠΟΥΛΟΣ 226 Φιλανθρωπία, πομνημονε ματα, π σπασμα, ΠΗΝΕΛΟΠΗ ΔΕΛΤΑ 229
ΠEPIEXOMENA 13 O φημερίδες A έρωφ, δοιπορικ, ποσπάσματα, Γ. Π. ΠΑΡΑΣΚΕΥΟΠΟΥΛΟΣ 230 Μπενάκης καί Cromer Τρικο πης, πομνημονε ματα, ποσπάσματα, ΠΗΝΕΛΟΠΗ ΔΕΛΤΑ 234 Φτωχοί, ναμνήσεις, π σπασμα, ΜΑΝΩΛΗΣ ΓΙΑΛΟΥΡΑΚΗΣ 237 καί πλο σιοι, πομνημονε ματα, π σπασμα, ΠΗΝΕΛΟΠΗ ΔΕΛΤΑ 240 Ο ΕΦΗΜΕΡΟΣ ΠΛΟΥΤΟΣ ΤΗΣ Μ το: ΠΕΤΡΟΣ MΑΓΝΗΣ 243 H «Μπ ρσα», ναμνήσεις, π σπασμα, ΤΙΜΟΣ ΜΑΛΑΝΟΣ 245 Συντροφι π τέσσαρες, ποίημα, Κ. Π. ΚΑΒΑΦΗΣ 248 Ολυμπιάδα!, ταξιδιωτικ αφήγημα, απ σπασμα, ΝΤΑΝΙΕΛ ΡΟΝΤΩ 249 [Το αμ άκι πως το λέπουν οι απέξω], μελέτη, απ σπασμα, Ε. Μ. ΦΟΡΣΤΕΡ 251 Ε κ νες, μυθιστ ρημα, π σπασμα, ΛΩΡΕΝΣ ΝΤΑΡΡΕΛ 255 [Ο α τοκτονίες το 1929], ναμνήσεις, π σπασμα, ΤΙΜΟΣ ΜΑΛΑΝΟΣ 258 ΑΚΥΒΕΡΝΗΤΗ ΠΟΛΙΤΕΙΑ Μ το: Aλεξανδριν Kουαρτέτο Δ Kλέα, ΛΩΡΕΝΣ ΝΤΑΡΡΕΛ 261 Π λεμος, μυθιστ ρημα, π σπασμα, ΣΤΡΑΤΗΣ ΤΣΙΡΚΑΣ 263 H Aλεξάνδρεια στ ν π λεμο, α το ιογραφία, π σπασμα, ΑΓΓΕΛΟΣ ΒΛΑΧΟΣ 265 Τομπρο κ, μυθιστ ρημα, απ σπασμα, ΖΑΧΟΣ ΧΑΤΖΗΦΩΤΙΟΥ 269 Ελ Αλαμέιν, διήγημα, απ σπασμα, ΧΑΡΗΣ ΤΖΑΛΑΣ 274 Πράκτορες, μυθιστ ρημα, π σπασμα, ΣΤΡΑΤΗΣ ΤΣΙΡΚΑΣ 277 Σουέζ, διήγημα, απ σπασμα, ΧΑΡΗΣ ΤΖΑΛΑΣ 283 Η ζωή και το μυθιστ ρημα, ταξιδιωτικ αφήγημα, απ σπασμα, ΝΤΑΝΙΕΛ ΡΟΝΤΩ 286 Η ζωή κερδίζει τον π λεμο, μαρτυρία, απ σπασμα, ΔΑΦΝΗ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ 291
14 ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑ, MIA ΠOΛH ΣTH ΛOΓOTEXNIA ΑΠΟΧΑΙΡΕΤΑ ΤΗΝ Μ το: «Eνας Aλεξανδριν ς ποιητής», ALBERTO MORAVIA 295 H π λις, ποίημα, Κ. Π. ΚΑΒΑΦΗΣ 297 [Επίμετρο], μελέτη, απ σπασμα, Ε. Μ. ΦΟΡΣΤΕΡ 298 Η π λη αδειάζει, διήγημα, απ σπασμα, ΧΑΡΗΣ ΤΖΑΛΑΣ 299 Φυγή, μαρτυρία, απ σπασμα, ΔΑΦΝΗ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ 301 Μετά π χρ νια, ταξιδιωτικ φήγημα, π σπασμα, ΟΡΕΣΤΗΣ ΛΑΖΑΡΙΔΗΣ 302 Kείμενο του ΓΙΟΥΣΕΦ ΣΑΪΝ 305
H Π λη στον Oυραν ΞΕΡΕΙ ΚΑΝΕΙΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΙΝΟ που να αναγνωρίζει την π λη στα γραπτά διάσημων συγγραφέων; Ο τε ο Ντάρρελ, ο τε ο Τσίρκας, ο τε ο Φ ρστερ τον ικανοποιο ν: αλλιώς ήταν η δική μας Αλεξάνδρεια. Το ίδιο ισχυρίζεται ο Έλληνας, ο Ιταλ ς, ο Γάλλος, ο Ισραηλίτης, ο Άγγλος. Μήπως γι αυτ υπάρχει τέτοια πληθώρα συγγραμμάτων απ ερασιτέχνες που δεν διεκδικο ν τις δάφνες των μεγάλων, αλλά με την αλήθεια τους προσπαθο ν να εξωρα σουν την τέχνη; Η Αλεξάνδρεια, το χωνευτήρι, το μοναδικ σκηνικ, έχει υθισθεί, για δε τερη φορά, κάτω απ την πλήξη του Ισλάμ, και οι εραστές της, σαν τους εργάτες του Αμπο Σιμπέλ, μεταφέρουν ο καθένας το κομμάτι του για να το επαναφέρουν στο φως. Η παρο σα συλλογή δεν αποτελεί προσπάθεια ανακατασκευής του Αμπο Σιμπέλ, δεν είναι ο τε επιστημονική, ο τε τ σο μεθοδική. Σίγουρα απουσιάζουν σημαντικά τμήματα που έχουν ανασ ρει οι πένες πολλών ανθρώπων. Μία τέτοια προσπάθεια εξάλλου θα ήταν μάταιη, γιατί η π λη Αλεξάνδρεια είναι τα συναισθήματα των ανθρώπων της, και αυτά δεν τεμαχίζονται και δεν επανασυγκολλο νται. Η π λη στην λογοτεχνία δεν συντίθεται απ λαξευμένους λίθους, αλλά απ πνοές μνήμης: δεν είναι στέρεη, δεν έχει σαφές σχήμα, τα χρώματα και οι οσμές της συγχέονται. Η παρο σα συλλογή δεν είναι μωσαϊκ πως το υπέροχο κεφάλι της Μέδουσας που φιλοξενείται στο Μουσείο της π λης και που ήξεραν τ σο καλά να φτιάχνουν οι Αλεξανδρινοί. Οι ψηφίδες του είναι άνισες, άλλες προέρχονται απ πολ τιμες πέτρες (άτεχνα αποκομμένες απ τον κορμ τους), άλλες με αρχαιολογική αξία, και άλλες απ υλικά της κα- 17
18 ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑ, MIA ΠOΛH ΣTH ΛOΓOTEXNIA θημεριν τητας. Κάποιες επέλεξα για να κολακε σω την αλεξανδρινή ματαιοδοξία, άλλες για να συγκινήσω τους νοσταλγο ς και άλλες απ ταπειν θαυμασμ προς την π λη με τις δ ο ζωές σε δ ο τελείως διαφορετικές περι δους της ιστορίας. Η πολ πολις, μεγαλ πολις, χρυσή, καλή, κορυφή π λεων πασών, Πρώτη και Δευτέρα, κατ εξοχήν π λις ως άστυ αι Αθήναι και ουρμπς (urbsø π λις) η Ρώμη, πλουσιωτάτη, λαμπροτάτη, λογιωτάτη [ ]* φυσικά έχει και σκωπτικο ς σχολιαστές, τους οποίους προσπάθησα να συμπεριλά ω έως ένα αθμ. Η Αλεξάνδρεια: μια π λη στη λογοτεχνία δεν αποτελεί αυθ παρκτο έργο είναι απλώς ο μίτος που φιλοδοξεί να οδηγήσει τον αναγνώστη στα έργα που τίμησαν, με τον τρ πο τους το καθένα, την γενέτειρά του. Τέλος, ήθελα να ευχαριστήσω λους τους συγγραφείς και εκδ τες που έδωσαν την άδεια για να περιληφθο ν αποσπάσματα του έργου τους, και στους οποίους είναι αυτον ητο τι οφείλει την παρξή του ο παρών τ μος, και να ζητήσω συγγνώμη απ σους η περιορισμένη έκταση του ι λίου δεν επέτρεψε να συμπεριληφθο ν. Ιδιατέρως θέλω να ευχαριστήσω τον Κώστα Νικολάκη, χωρίς τις γνώσεις και την ικαν τητα του οποίου τα σπανι τερα ι λία δεν θα είχαν φτάσει στα χέρια μου. Δεν χρειάζεται να αναφερθώ στην ζεστασιά και την υποστήριξη λων των αλεξανδρινών φίλων στην προσπάθεια να είναι πλήρης ο τ μος, μια ζεστασιά και υποστήριξη που δεν μου έλειψε ποτέ μέχρι σήμερα. Η ευγνωμοσ νη μου προς αυτο ς είναι διαρκής. ΦΑΙΔΩΝ ΤΑΜΒΑΚΑΚΗΣ * Παναγιώτης Καρμάτζος, Αλεξανδρινά, Αθήνα 1974, σελ. 35.
Aapplefi ÙËÓ Ï ÙÔ Ì ıô Σ τ ν Α γυπτον ο θάνατοι, ν γι δ κινο σα, μ κράτησαν, τι ς α το ς δ ν καμα κατ μ αις κ κε νοι ν νθυμο μεθα τα ς προσταγα ς τους θέλουν. κ ε ναι νησ ς τ ν θάλασσα τ ν πολυκυματο σα, κε ς τ ν Α γυπτον μπρ ς, κα Φάρο τ νομάζουν, κα πέχει τ σο διάστημα, σο μετρ καρά ι, ν πρ μος νεμος σφοδρ ς λήμερα φυσήσ η λιμένας μέσ κίνδυνος, π που τ καρά ια γάζουν ς τ ν θάλασσαν, φο μα ρο νερ ν π ραν κε μ κρατο σαν ο θεο ε κοσ μέραις, μήτε νεμοι θαλασσ πνοοι φαιν νταν, πο τ πλο α ξεπρο οδο ν ς τ διάπλατα τ ν τα τ ς θαλάσσης. κα θ ν λε παν τροφα ς, κ ο νδρες θ μαρα ναν, ν μι δ ν μ ε χ λεηθ θεά, κα μ ε χε σώσει, κ ρη τ νδρείου γέροντα τ ς θάλασσας Πρωτέα, Ε δοθέα, π γγιξα μάλιστ α τ ς τ σπλάχνος. OΜΗΡΟΣ Oμήρου Oδ σσεια (δ 351-366), μτφρ. Iακώ ου Πολυλ, κδ. Φέξη, Aθήνα 1912
Φιγο ρα στ Kάιτ Mπέη δ στεκ ταν Φάρος (φωτ. KΑΜΙΛΟ NΟΛΛΑΣ, 2002)
Φάρος Η ΚΑΡΙΕΡΑ ΤΟΥ ΜΕΝΕΛΑΟΥ ήταν μια σειρά απ μικρές ατυχίες. Ήταν αφο είχε χάσει την Ελένη, και για την ακρί εια, ήταν αφο την είχε πάρει πίσω και επέστρεφε απ την Τροία ταν σηκώθηκε ένα αεράκι απ τα ορειοδυτικά που τον ανάγκασε να αναζητήσει καταφ γιο σ ένα έρημο νησί. Επρ κειτο για έναν ασ εστολιθικ σχηματισμ που ρισκ ταν κοντά στην αφρικανική ακτή και στο δέλτα του Νείλου, αλλά χι ακρι ώς πάνω στις εκ ολές του ποταμο, τον οποίο προστάτευε απ τη Μεσ γειο ένα φράγμα απ σκοπέλους στα ανοιχτά. Στο νησί παρέμεινε επί είκοσι ημέρες, προς μεγάλη του εν χληση και δυσαρέσκεια, παρ τι δεν διέτρεξε τον παραμικρ κίνδυνο, δι τι οι συνθήκες διαμονής και διατροφής ήταν καθ λα ανεπαρκείς για τη Βασίλισσα. Η Ελένη είχε ρεθεί στην Αίγυπτο, δέκα χρ νια νωρίτερα, κάτω απ τη γενικ τερη καθοδήγηση του Πάρη, και δεν μπορο σε να μην παρατηρήσει τι δεν υπήρχε τίποτε το αξιοθέατο στο νησί και καθ λου τροφή και τι οι παραλίες του έ ριθαν απ φώκιες. Ο Μενέλαος αποφάσισε να δράσει. Έψαξε γη και ουραν, κι ταν τελικά κατ ρθωσε να τσακώσει έναν γέρο του απη θυνε τα εξής έπεα πτερ εντα: «Ποιο είναι αυτ το νησί;» «Του Φαραώ», απάντησε ο γέρος. «Ο Φάρος;» «Ναι, του Φαραώ, του Προυτί», που Προυτίς ( πως προκ πτει κι απ τις ιερογλυφικές γραφές) είναι ένας άλλος τίτλος του Αιγ πτιου ασιλιά. «Του Πρωτέα;» 21
22 A E AN PEIA, MIA O H TH O OTEXNIA «Ναι». Αφο λοιπ ν ο Μενέλαος τα κατάλα ε λα λάθος, ο άνεμος γ ρισε, και επέστρεψε στην Ελλάδα με το νέο τι υπήρχε ένα νησί με το νομα Φάρος που ο άρχοντάς του λεγ ταν Πρωτέας και οι ακτές του ήταν γεμάτες ν μφες. Μέσα απ τέτοιες παρερμηνείες πήρε τη θέση του στη γεωγραφία μας. Ε. Μ. ΦΟΡΣΤΕΡ Φάρος και Φαρίσκος Ιστορίες της Αλεξάνδρειας, μτφρ. Άννυ Σπυράκου, εκδ. Αλεξάνδρεια, Αθήνα 1991, σελ. 27-28
Προσέγγιση Αλεξανδρείας H ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑ ναι ποδ κα μπρ ς κα π μακρέα δείχνει. θωρε ς τα ς κοπρίαις το λε άντε ε ναι χοντρα ς κα το πουνέντε τζιμαρ λαις κα κε στέκει π ργος. κα σ ν κοστάρης. θωρε ς τ ν Παλι ν Αλεξάνδρειαν κα τ σμαγίδιν το ορέα. κα κατε αίνης πάνω της κα σ ν κοστάρης, θωρε ς τ Φαραλε ον. κα φίνης το δεξιά σου κα κοστάριζέ το ως να πλωρήσιν κα μισ ν μηδ ν φο σαι τι λάργο π τ Φαραλε ον πρ ς τ ν γρέγον χει ξέρην κα χει πάνω της πιθαμα ς ι [ε δ ν κοστάρης τ Φαραλε ον κα φίνης το δεξιά σου, κοστάρισέ το ως ναν πλωρήσιν κα μισ ν μηδ ν φο σαι, τι λάργο π τ Φαραλε ον να πλωρήσιν μισ ν] θέλεις περάσην ε ς ργίαις δ. κα σ ν περάσης μέσα π τ Φαραλε ον, μηδ ν κοστάρης δεξιά σου πρ ς τ Φαραλε ον τι χει λίγα νερ στε ν π ς πλωρήσια γ πρ ς τ ν Τουάναν. κα τ τε με ρτζα πρ ς τ μεσημέριν κα θωρε ς δεξιά σου τ ν ξέρην κα φαίνεται ν τ ν κοστάρης ως μισ ν πλωρήσιν, χει ργίαις γ κα ν σαι μ καρά ιν μεγάλον, μηδ ν τ ν περάσης θέλεις πάγη ε ς πιθαμα ς κ ν λάχη κα θέλης ν π ς ως κάτω, μηδ ν κοστάρης τ ν ξέρην πο ναι δεξιά σου κοστάριζε τ ν ξέρην πο ναι ζερ ά σου κα θωρε ς την κα γελ χει φο ντος ργίαις γ κα άσσης γκουραις κα γκουραις. Εξω π τ ν Αλεξάνδρειαν μίλια ιε ε ρίσκεις φο ντος κα ναι τρ χαλοι το τοι ο τρ χαλοι το ς ε ρίσκεις π ργίαις ν κα πέσω α το ο τρ χαλοι κρατο ν π τ Μοναστηράκια ως τ ν Παλαι ν Αλεξάνδρειαν. ν σου λάχη κα θέλης ν άξης π τ Μοναστηράκια ως τ Αποκέρια, ραξε π κ ργίαις κα πάνω τι π κ ργίαις κα 23
24 A E AN PEIA, MIA O H TH O OTEXNIA κάτω χει σπυριάσματα. ξω π τ ν Αλεξάνδρειαν μίλια ι ε ς τ ν τρεμουντάνα χει φο ντον πηλ ν σπρον χαμν ν κα ίχνουν τ καρά ια τ σκανδάγιον κα ο δ ν ε γάνουν τίποτες τι ναι πολλ χαμν ς κα κομπ νουνται πολλ καρά ια πιστε οντας τι ε ναι χαμηλ κα παίρνουν τ ν λταν το γαρμπ. ΟΙ ΕΛΛΗΝΙΚΟΙ ΠΟΡΤΟΛΑΝΟΙ Τ πρωτ τυπα χειρ γραφα κείμενα το 16ου κα 17ου α ώνα, Eκάτη, Aθήνα 2000, σελ. 106-107
Bίοι Παράλληλοι AΝ Δ ΕΙΝΑΙ ΑΛΗΘΕΣ O,ΤΙ ΛΕΓΟΥΣΙΝ ΟΙ ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΣ, πιστε οντες ε ς τ ν Ηρακλείδην 1, φαίνεται τι δ ν συνεξεστράτευε μετ α το Ομηρος ργ ς κα χρηστος. Δι τι λέγουσιν τι ταν κυρίευσε τ ν Α γυπτον, θελε ν συνοικίσ η κα φήσ η κε π λιν Ελληνίδα πολυάνθρωπον, φέρουσαν α το τ νομα κα κατ τ ν γνώμην τ ν ρχιτεκτ νων κατεμέτρει κα περιεκ κλου τ πον τιν σον ο δείς ποτε δι π λιν, ταν τ ν ν κτα κοιμώμενος ε δεν νειρον θαυμαστ ν. Αν ρ λευκοτάτην χων τ ν κ μην, κα σε αστ ς τ ν μορφήν, τ φάνη τι παρέστη ε ς α τ ν κα τ ε πε το ς στίχους το τους. «Ν σος πάρχει ντ ς το κυμαίνοντος πειτα π ντου κε ται δ μπρ ς τ ς Α γ πτου καλο σι δ Φάρον τ ν ν σον». Ε θ ς λοιπ ν γερθε ς άδισε πρ ς τ ν Φάρον, τις τ τε μ ν τον ν σος τι, λίγον νωτέρω το Κανω ικο στ ματος, δη δ δι προσχώσεως προσεκολλήθη ε ς τ ν ξηράν. Ως ε δε λοιπ ν τ πον ξαισίως κατάλληλον, δι τι ε ναι ταινία, τις δι σθμο σοπλατο ς σχεδ ν πανταχο, χωρίζει λίμνην μεγάλην κα θάλασσαν ε ς μέγαν λιμένα περατουμένην, ε πεν τι Ομηρος τον κα κατ τ λλα θαυμαστ ς, κα σοφώτατος ρχιτέκτων, κα διέταξε ν διαγράψωσι τ σχ μα τ ς π λεως ρμ ζοντες α τ πρ ς τ ν τ πον. Κα γ μ ν δ ν π ρχεν κε λευκή. Λα ντες δ λευρα, π τ ς μελαν ς γ ς φερον κυκλοτερ καμπ λην, ς τ ν περιφέρειαν περάτουν ε θε αι άσεις, α τινες ς π στρογγ - 1. Πιθαν ς Σεραπίωνος, Αλεξανδρε ς Οξυ υγχίτης, πικληθε ς Λέμ ος. 25
26 A E AN PEIA, MIA O H TH O OTEXNIA λου κρασπέδου γ μεναι, κα σχ μα χλαμ δος ποτελο σαι, κα σον χουσαι μέγεθος, συνέπιπτον πρ ς λλήλας. Η χαριστήθη δ κ το σχήματος ασιλε ς, ταν πτην πειρα τ πλ θος κα παντοδαπ τ γένος κα μεγάλα, π το ποταμο κα τ ς λίμνης ε ς τ ν τ πον κε νον κατερχ μενα, κα νέφη μοιάζοντα, ο δ λάχιστον μέρος φ καν τ ν λε ρων στε κα Αλέξανδρος ταράχθη πρ ς τ ν ο ων ν. Αλλ ο μάντεις τ λεγον θάρρος ν χ η, δι τι π α το ο κιζομένη π λις θέλει ε σθαι πλουσιωτάτη κα πολλ ν νθρώπων τροφ ς. Διέταξεν πομένως το ς πιμελητ ς ν ρχήσωσι τ ργον, κα α τ ς π λθεν ε ς τ ερ ν το Αμμωνος, δ ν μακράν, κα πολλ ς μ ν χουσαν τ ς δυσκολίας κα τ ς ταλαιπωρίας, κινδ νους δ δ ο, τ ν μ ν τ ς νυδρίας, ς νεκα κτείνεται κατ τ μέρος κε νο ρημος ο κ λίγων μερ ν, τ ν δέ, ν πέπιπτεν ρμητικ ς ν τος ν πορε ετο ε ς μμον αθε αν κα χαν ς λέγεται τι κα λλοτε ξήγειρε περ τ ν στρατ ν το Καμ- σου μεγίστους μμου σωρο ς, κα κυματισμ ν προξενήσας ε ς τ ν πεδιάδα, κατέχωσε κα φ νευσε πέντε μυριάδας νθρώπων. Τα τα πάντα λοι σχεδ ν νελογίζοντο λλ δ σκολον τον ν μεταπείσωσι τ ν Αλέξανδρον, ταν παξ πεχείρει τι. Δι τι κα τ χη ε ς τ ς ποφάσεις του πείκουσα, νίσχυε τ ν γνώμην του, κα τ θυμοειδ ς το χαρακτ ρος του τ ν καθίστα ηττήτως φιλ νεικον ς κα κατ τ ν πραγμάτων α τ ν, ιάζοντα ο μ νον το ς χθρο ς, λλ κα το ς καιρο ς κα το ς τ πους. ΠΛΟΥΤΑΡΧΟΣ Bίοι Παράλληλοι ( Aλέξανδρος- Iο λιος Καίσαρας, Φωκίωνας-Κάτων), τ μ. 7ος, μτφρ. A. Ρ. Ραγκα, κδ. Διονυσίου Κορομηλ, Aθήνα 1865, σελ. 49-51
H ρχ τ ς Π λης ΟΥΤΩ Δ ΕΥΣΕΒΩΣ ΠΡΟΣΕΝΕΧΘΕΙΣ Ο ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ, πεισε το ς Α γυπτίους τι δ ν λθε ν σε ήσ η ε ς το ς γχωρίους θεο ς ο δ ν καταστρέψ η τ ν Α γυπτον, λλ να σώσ η α τ ν κ τ ς τ ν Περσ ν σε είας κα δεσποτείας κα δι το λληνισμο ναζωογονήσ η το ς ποναρκωθέντας κατοίκους α τ ς. Υπ τοιο των ε σε ν κα ε γεν ν α σθημάτων μπνε μενος Αλέξανδρος, διενοε το ν δρ σ η ν κέντρον το λληνισμο ν τ μέσ ω τ ν αρ άρων τ ς Ανατολ ς θν ν να κα τ ν Α γυπτον διατηρήσ η ε ς ποταγ ν κα τ ν κυριαρχίαν τ ς Μεσογείου θαλάσσης κα τ ν παραλίων α τ ς ξασφαλίσ η κα τ ν καταστραφε σαν συγκοινωνίαν τ ς Ε ρώπης μετ τ ς Ασίας ναστήσ η κα τ μπ ριον τ ν τρι ν πείρων ναπτ ξ η, δι ν κα μ νων δ νατο ν πραγματοποιήσ η τ ντως περάνθρωπον σχέδιον τ ς συγχωνε σεως πάντων τ ν θν ν ε ς ν μέγα κα παγκ σμιον θνος π τ σκ πτρον α το. [ ] Οθεν πάρας κ Μέμφιδος κατ Δεκέμ ριον το 332 π.χ. μετ τ ν πασπιστ ν, τ ν τοξοτ ν, τ ν Αγριάνων, τ ν ππέων κα τ ν ταίρων δι το δυτικο ραχίονος το Νείλου κατέπλεε πρ ς τ ν παραλίαν τ ς Μεσογείου θαλάσσης κα φικ μενος ε ς τ ν περιώνυμον π λιν Κάνω- ον, φημιζομένην δι τ ν να ν το Σαράπιδος, δι τ ς ρετ ς τ ν λογίων νδρ ν κα δι τ ς πανηγ ρεις τ ν μετ τα τα κ τ ς νέας π λεως συ ε ντων χλων κα κολασταιν ντων κα κατ ν ε κοσι στάδια κ τ ς θέσεως τ ς νέας π λεως πέχουσαν, περιέπλευσε τ ν Μαρε τιν λίμνην, τε δι τ ς μεγάλης ξυδερκείας κατιδ ν τ ν πρ ς ο ν τ ς λίμνης κτεινομένην ξηρ ν μέχρι τ ς παραλίας ε φυεστάτην πρ ς ο κοδομ ν π λεως, πάραυτα πε ι άσθη ε ς μέρος α τ ς, που τ πάλαι μ ν 27
28 A E AN PEIA, MIA O H TH O OTEXNIA π ρχε π λις πίσημος κα κμαία ε ς τ μπ ριον, καλουμένη Νο κα Νον κα μετ τ ν πιδρομ ν το Να ουχοδον σορος κπεσο σα, τ τε δ ν χωρίον δοξον νομαζ μενον Ρακ τις, ε ς τ πο ον ο ρχα οι ασιλε ς τ ς Α γ πτου, ρκο μενοι το ς πάρχουσι κα μ χοντες νάγκην τ ν λλοτρίων κα δια ε λημένοι πρ ς λους το ς καταπλέοντας ξένους κα δί α πρ ς το ς πορθητ ς κα πιθυμητ ς τ ν λλοτρίων Ελληνας, πέστησαν φ λακας να κωλ ωσι τ ν π ασιν κα γκατάστασιν ξένων ν τ τ π ω κείν ω. Τ ν λαμπρ ν τα την θέσιν π το μεταξ τ ς Μαρεώτιδος λίμνης κα τ ς Μεσογείου θαλάσσης σχηματιζομένου σθμο κ πρώτης ψεως παρατηρήσας Αλέξανδρος κα τ ν πέναντι α τ ς κειμένην ν σον Φάρον, κα πρ χειρον χων ν τ μνήμ η κ το Oμήρου νέκραξεν «ς Ομηρος ν ρα τά τε λλα θαυμαστ ς κα σοφώτατος ρχιτέκτων» κα διέγνω τι ο τ ς στιν προσφυέστατος κα καταλληλ τατος τ πος πρ ς δρυσιν κα κτίσιν π λεως, φ σει πάντων ε μοιρ ν τ ν πλεονεκτημάτων, ν Πλο ταρχος ν λίγαις περιγράφει λέξεσι «ταινία γάρ στιν, σθμ πλάτος χοντι σ μμετρον πιεικ ς διείργουσα λίμνην τε πολλ ν κα θάλασσαν ν λιμένι μεγάλ ω τελευτ σαν». Πρ τον μ ν γ ρ τ ς Α γ πτου λιμένου ο σης, κ τ ν κρωτηρίων, το σθμο κα τ ς πέναντι κειμένης νήσου Φάρου πέντε λιμένες σχηματίζονται, ν τέσσαρες μ ν θαλάσσιοι τοι μέγας καλο μενος λιμήν, το Ε ν στου δι το πτασταδίου χωριζ μενος, κλειστ ς ασιλικ ς κα ρυκτ ς Κι ωτ ς νομαζ μενος, ε ς δ λιμνα ος ν τ Μαρεώτιδι λίμν η σχηματιζ μενος κα χρησιμε ων το ς Νειλ ώοις πλοίοις, περ ν πάντων διαίτερος γενήσεται λ γος κατωτέρω ε τα δ τ ν το Νείλου στομίων δι τ αθ ς τ ν δάτων δυσπροσίτων ντων το ς ναυτιλομένοις κα νεκα τ ς τ ν τησίων κα ορειοδυτικ ν νέμων πνο ς μηδεμίαν παρεχ ντων σφάλειαν α το ς, ο προμνημονευθέντες λιμένες κα δί α μέγας κα το Ε ν στου μέγιστοί τε κα φ σει τε κα τέχν η καλ ς χυρωμένοι μελλον ν διευκολ νωσι τ ν μετ τ ς Ελλάδος κα πάντων τ ν παραλίων τ ς Μεσογείου θαλάσσης συγκοινωνίαν κα ν ναδείξωσι τ ν νε δμητον π λιν Εμπορε ον το ρχαίου κ σμου.
A O THN AX Y A TOY MY OY 29 Κα τρίτον, το τοις προσθετέον στίν, τι ε κα Ρακ τις κειτο ν μικρ ποστάσει 150 σταδίων, σοδυναμο ντων πρ ς 4 γεωγραφικ μίλια π το στομίου το Νείλου ποταμο κα τ δαφος α τ ς ν χαμηλ ν, α χμηρ ν κα τιταν δες παραπλήσιον τ τ ς Λι υκ ς παραλίας, ο χ ττον μως παρακειμένη λίμνη Μαρε τις γλυκέος δατος πληρουμένη κ το Νείλου ς γεννα ος πίκουρος παρίστατο πρ ς ποσ - ησιν το κ τ ς νυδρίας πικειμένου φ ου κα κινδ νου. Τα τα τοίνυν τ φυσικ το τ που πλεονεκτήματα μετ τ ς διαζο σης α τ ξυδερκείας κατανοήσας Αλέξανδρος κα δε ντως κτιμήσας, νυπερθέτως πε άλετο τ ργ ω κα κατ τ ν μαρτυρίαν το ξιοπίστου Α ιανο α τ ς μ νος διέγραψε τ ρια τ ς π λεως, προσδιώρισε τ ν θέσιν τ ς γορ ς, τ ν ριθμ ν κα τ μέγεθος τ ν να ν πρ ς τιμ ν κα λατρείαν τ ν λληνικ ν θε ν κα τ ς Α γυπτίας Ισιδος κα διεχάραξε τ ν περιφέρειαν τ ν τειχ ν τ ς π λεως, τε ς π πολλ ν ρχαίων στορε ται, μ χων τι ε ς προσδιορισμ ν το κ κλου α τ ν μετεχειρίσθη τ λφιτα το στρατο, περ κατ παραγγελίαν τ ν τεκτ νων συνεκ μιζον ο στρατι ται κα ιπτον που ασιλε ς διέτασσεν π τ ε ρημέν ω σκοπ. Εκ δ το περιστατικο το του ρμώμενοι ο μάντεις κα δί α Αρίστανδρος Τελμισσε ς, το ποίου πρ γνωσις πάντοτε σχεδ ν πηλήθευσε, πεφάνθη τι π λις σται ε δαίμων κα κατ τ λλα κα δι τ ν φθονίαν τ ν καρπ ν τ ς χώρας.[ ] Ο τω δ διαγράψας μ νος τ γενικ ν τ ς π λεως σχέδιον Αλέξανδρος τ 332 π.χ. τοι τ τετάρτ ω τ ς ασιλείας α το τει κα μ χων τ ν παιτο μενον χρ νον ε ς τ ν ο κοδομ ν α τ ς ν διαμείν η ν Α γ πτ ω, νέθηκε τ περαιτέρω τ περιων μ ω Μακεδ νι ρχιτέκτονι Δεινοκράτει, χοντι συνεργάτην μ ν τ ν Ολ νθιον, τ ν Κρατέα, κα το ς υ ο ς το Λι ίου Ηρωνα κα Επίθερμον, ν π σι δ το ς ργοις π το διοικητο Κλεομένους το Ναυκρατίτου ποστηριζομέν ω, κα τ αρ το 331 τους π λθεν ε ς τ ν τ Λι υκ ρήμ ω κείμενον μαντε ον Αμμωνος Δι ς να ρωτήσ η τ ν θε ν περ το μέλλοντος κα κατ τ παράδειγμα τ ν προγ νων α το Ηρακλέους κα Περσέως ναγάγ η τ ν γέν-
30 A E AN PEIA, MIA O H TH O OTEXNIA νησιν ε ς Αμμωνα. Ο δ προμνημονευθε ς ρχιτέκτων Δεινοκράτης, ν ο μ ν τ ν ρχαίων Δεινοχάρην, ο δ Δημοκράτην, Στησικράτην, Χεινοκράτην κα Χειροκράτην καλο σιν, στ ν τ ν π το Ηροστράτου μπρησθέντα να ν τ ς ν Εφέσ ω Αρτέμιδος νοικοδομήσας κα τ Αλεξάνδρ ω ποτ προτείνας ν μεταποιήσ η τ ν Αθωνα ε ς γαλμα α το, κρατο ντος ν μ ν τ μι τ ν χειρ ν π λιν μυρίανδρον, κ δ τ ς λλης ποταμ ν έοντα. MΑΡΓΑΡΙΤΗΣ ΔΗΜΙΤΣΑΣ Iστορία τ ς Aλεξάνδρειας, Δημιουργία, Aθήνα 1995, σελ. 29-40
λ ο γ ο τ ε χ ν ί α Σειρά Μια πόλη στη λογοτεχνία ΠΑΤΡΑ επιλογή κειμένων: Κώστας Λογαράς ΒΟΛΟΣ επιλογή κειμένων: Κώστας Ακρίβος ΓΙΑΝΝΕΝΑ επιλογή κειμένων: Χριστόφορος Μηλιώνης ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ επιλογή κειμένων: Σάκης Σερέφας ΦΛΩΡΙΝΑ επιλογή κειμένων: Μίμης Σουλιώτης ƒ Δø ÀΔ ƒã ª ƒ π ª MORAVIA ªπΔ ƒ À À Δ Δπ ROBERTS Δ ƒ Δø ÀΔ ƒã ª ƒ π ª MORAVIA ªπΔ ƒ À À Δ Δπ ROBERTS Δ ƒ À ª ú À π ƒ π À π Àƒ Δ ƒƒ π ƒ ª Δ πƒ Δ Δ ƒ À ª ú À π ƒ π À π Àƒ Δ ƒƒ π ƒ ª Δ πƒ Δ Δ ƒ Àº º ƒ Δ ƒ μ º Δ ƒø À ºƒ º ƒ Àƒ μ à ƒ Àº º ƒ Δ ƒ μ º Δ ƒø À ºƒ º ƒ Àƒ μ Ã Ã Δ ºøΔπ À ƒπ Ã Δ ºøΔ ƒ Δø ÀΔ ƒã ªπΔ ƒ À À Δ Δπ ROBERTS Δ Ã Δ ºøΔπ À ƒπ Ã Δ ºøΔ ƒ Δø ÀΔ ƒã ªπΔ ƒ À À Δ Δπ ROBERTS Δ ª ú À π ƒ π À π Àƒ Δ ƒƒ π ƒ ª Δ πƒ Δ Δ ƒ Àº º ƒ Δ ƒ ª ú À π ƒ π À π Àƒ Δ ƒƒ π ƒ ª Δ πƒ Δ Δ ƒ Àº º ƒ Δ ƒ ªÈ fiÏË ÛÙË ÏÔÁÔÙÂ Ó ªÈ fiÏË ÛÙË ÏÔÁÔÙÂ Ó ƒ π ΗΡΑΚΛΕΙΟ επιλογή κειμένων: Χριστόφορος Λιοντάκης ΚΑΒΑΛΑ επιλογή κειμένων: Διαμαντής Αξιώτης ΤΡΙΠΟΛΗ επιλογή κειμένων: Θανάσης Βαλτινός ΜΥΤΙΛΗΝΗ επιλογή κειμένων: Στρατής Πασχάλης ΝΑΥΠΛΙΟ επιλογή κειμένων: Θοδωρής Γκόνης Παρ τ ν ποχ παραλ α τ ς π λης ταν λη κ νηση κα φ τα κα ο μακρ ς κατωφερικ ς γραμμ ς τ ς Κορν ς κ#ρτωναν στ$ν χαμηλ$ν %ρ ζοντα χιλι'δες φωτισμ)να τζ'μια πο* π σω τους, σ ν -νδοξα τροπικ ψ'ρια, ο κ'τοικοι τ ς ε0ρωπαϊκ ς π λης καθ ντουσαν σ 3στραφτερ τραπ)ζια φορτωμ)να ποτ4ρια μ μαστ χα, ζιμπ μπ 6 κονι'κ. [ ] Α 8 ρωματικ$ς καπν$ς ξεχ#νονταν 3π$ τ ς μικρ ς ναυτικ ς τα:)ρνες κατ μ κος τ ς παραλ ας που σιδερ)νιες σο;:λες μ σπλην'ντερα στριφογ#ριζαν μον τονα μπρ$ς-π σω, 6 ξεχε λιζε κ'τω 3π$ τ καπ'κια τ ν 3στραφτερ ν τεντζερ)δων, 3ναδ νοντας ζεστ ς <σμ ς 3π$ καλαμαρ'κια, σουπι ς κα πιτσο#νια. 8Εδ π νει κανε ς 3π$ γαλ'ζιους μαστραπ'δες κα τρ>ει μ τ δ'χτυλα πως συνηθ ζουν κα σ4μερα 3κ μη στ ς Κυκλ'δες. [ ] Λ ρενς Ντ ρρελ ISBN 960-375-342-4 Σκίτσο Τάνια Δημητρακοπούλου M E TA I X M I O ÂÏ 1 ΦΑΙΔΩΝ ΤΑΜΒΑΚΑΚΗΣ 09:57 ƒ π 05-04-11 ªÈ fiÏË ÛÙË ÏÔÁÔÙÂ Ó COVER_ALEXANDREIA ƒ π ΕΠΙΛΟΓΗ ΚΕΙΜΕΝΩΝ ΦΑΙΔΩΝ ΤΑΜΒΑΚΑΚΗΣ O Φαίδων Ταμβακάκης γεννήθηκε στην Αλεξάνδρεια το 1960. Σπούδασε Οικονομικά και Αγγλική Φιλολογία. Έχει εκδώσει τρία πεζογραφήματα: Ευμορφία (1982), Τα τοπία της Φιλομήλας (1988), Η υστάτη (1991), καθώς και το μυθιστόρημα Οι ναυαγοί της Πασιφάης (1997), για το οποίο τιμήθηκε το 1997 με το Βραβείο Μυθιστορήματος του περιοδικού Διαβάζω. Όλα τα παραπάνω έργα του κυκλοφορούν από τις εκδόσεις της Εστίας. Επίσης έχει μεταφράσει: Ο παράδεισος του Πατ Χόμπυ του Φ. Σκοττ Φιτζέραλντ (εκδ. Πανός), Χαρίστε μου το βαλς της Ζέλντα Φιτζέραλντ (εκδ. Πανός), Ο θησαυρός της Σιέρρα Μάδρε του Μπ. Τρέηβεν (εκδ. Πατάκη), Ο νταβατζής του Άισμπεργκ Σλιμ (εκδ. Κέδρος), τα έργα του Τζων Φώουλς Ο συλλέκτης (εκδ. Εστία), Εβένινος Πύργος (εκδ. Εστία), Ο Μάγος (εκδ. Εστία), καθώς και το βιβλίο Η εξορία του συγγραφέα (εκδ. Εστία) μια μεγάλη συνέντευξη που παραχώρησε ο Τζων Φώουλς στον Φαίδωνα Ταμβακάκη. Ζει και εργάζεται στην Αθήνα. Φωτογραφία εξωφύλλου: Καμίλο Νόλλας ΒΟΗΘ. ΚΩΔ. ΜΗΧ/ΣΗΣ 3342